Ontwikkelaar krijgt Arm-variant Windows 10 draaiend op Apple M1-soc

Een Duitse ontwikkelaar is erin geslaagd om de Arm-versie van Windows 10 te laten draaien op de nieuwe Apple M1-soc. Voor die arm-hardware is nog geen Bootcamp aanwezig, dus de developer heeft de QEMU-virtualizer gebruikt met een aantal custom patches.

Volgens de ontwikkelaar, Alexander Graf, werkt Windows 'best wel vlot' op zijn met een M1-soc uitgeruste apparaat. Of dat een Mac Mini, MacBook Pro of MacBook Air is, is niet duidelijk. Met zijn patches is de Arm-preview van Windows 10 weliswaar te draaien, maar volgens Graf is alles 'niet zo snel als Rosetta 2', de dynamische binairvertaler die macOS zelf gebruikt om x86-code uit te voeren op een arm-cpu. Hij heeft instructies online gezet voor wie er ook mee aan de gang wil. Hij waarschuwt wel voor instabiliteit.

Dit zal niet de enige manier zijn om Windows naar deze nieuwe generatie Apple-apparaten te brengen. Volgens Craig Federighi, senior vice president of Software Engineering bij Apple, kan de M1-hardware de Arm-versie van Windows 10 prima draaien, maar moet Microsoft zelfs na de komst van Bootcamp daar nog een licentie voor verlenen. Dat stelde hij eerder deze maand tegenover Ars Technica. Microsoft heeft daar nog geen uitspraken over gedaan.

Naast deze eerste stappen richting Windows 10 op de Apple M1, is het ook mogelijk om Windows-software in macOS te draaien met behulp van CrossOver versie 20, en de ontwikkelaars achter virtualisatiesoftware Parallels werken ook 'actief' aan ondersteuning voor de M1-hardware.

Wat vind je van dit artikel?

Geef je mening in het Geachte Redactie-forum.

Reacties (157)

Het belangrijkste obstakel is waarschijnlijk het nieuwe licentie model waar Microsoft naartoe wilt bewegen: Bij ARM wilt Microsoft een walled-garden, welke dus vereist dat OEM fabrikanten Windows 10 ARM voorinstalleren en de bootloader dicht gooien. Om deze rede verkoopt Microsoft dus ook geen losse Windows 10 ARM licenties.

De Insider Build is voor insider beschikbaar: https://www.microsoft.com...indowsinsiderpreviewARM64

Denk eerder dat MS het nog niet algemeen beschikbaar maakt tot ze denken dat het geschikt is om gebruikt te worden door consumenten. Want dat is het nog niet helemaal.

Zelfs als Microsoft een walled garden maakt van Windows ARM...... Waarom accepteerd iedereen dit bij Apple, Google en anderen wel?

Het wordt helemaal niet geaccepteerd! Elke keer als Google of Apple genoemd wordt, dan barsten de comments hier uiteen in discussies over hun duopolie, machtsmisbruik en dergelijke. Aan deze discussie draag ik zelf ook graag bij, en ik steun enkele belangrijke belangenverenigingen middels donaties en vrijwilligerswerk.

Dat er voor elke kritische consument ook een evangelische jaknikker is, is helaas wel een feit. Anders waren die eeuwige discussies hier op Tweakers al lang beslecht.

Oke, dus Microsoft krijgt een andere behandeling als de rest? Ik ben wel benieuwd waarom. Want ik zie het verschil niet. Als mensen een Windows apparaat willen, kopen ze een Windows apparaat. Als mensen een Linux apparaat willen, kopen ze een Linux apparaat (of kaal system). Als ze een ChromeOS apparaat willen, kopen ze een ChromeOS apparaat. Als men een MacOS wilt hebben, koopt men een Apple laptop.

Van alle 4 de opties, worden alleen Windows en Linux "anders" behandeld en dan met name Windows, want Linux wordt ook op gigantisch veel gesloten apparaten gebruikt. Waarom voor die andere 2 niet? Wat maakt Apple en Google zo speciaal? Of wat maakt Windows zo speciaal? Want Microsoft is al heel lang geen marktleider meer, Android is +/- net zo groot als Windows.

Volgens mij heb je niet door dat Apple 1 van de grootste bijdragers is van het introduceren van UEFI als standaard? Dat het Apple was dat EFI het eerste als standaard is gaan gebruiken? Secure Boot is niet van Microsoft (al zijn ze wel 1 van de vele bijdragers).

Vergeet ook niet dat zonder Windows de PC markt er heel anders uit zou hebben gezien. Niet heel vreemd dat veel apparaten daar op gericht zijn. Tevens moet je voornamelijk bij IBM wezen, die hebben de PC zoals wij die kennen aan de wereld 'gegeven'.

Voor je laatste paragraaf, wederom... Waarom zijn de spelregels voor Microsoft anders dan voor Apple of Google? Je hebt liever dat die laatste twee een monopolie of duopolie creëeren?

Of alle "Personal Computers" (smartphones en tablets zijn net zo goed PCs, alleen andere formfactor) nemen deel aan een open markt of we accepteren dat de PC markt niet -meer- open is.

Natuurlijk krijgt Microsoft als (voormalig) monopolist op de markt voor computers voor algemeen gebruik een andere behandeling. Het grote probleem zit hem erin dat buiten Apple en Google apparaten vrijwel alle x86 computers Windows apparaten zijn.

Ik kan ervoor kiezen om geen apparaten met Android of ChromeOS aan te schaffen en alles van Apple links te laten liggen, maar dat was tot voor kort op de markt voor x86 computers niet het geval, omdat ze buiten een kleine niche allemaal met Windows meegeleverd werden. Als deze situatie ooit verandert, zullen ook Apple en Google zich moeten verantwoorden.

Intel heeft EFI ontwikkeld voor Itanium en daarna de ontwikkeling van UEFI door Microsoft laten doen. Ook bij Secure Boot is de standaardkey in handen van Microsoft. Dit soort controle over een hele tak van de hardwareindustrie is ongewenst.

Ik weet niet of Apple de keuze had om voor iets anders dan EFI te kiezen. Ik heb in ieder geval liever iets volledig opens zoals u-boot, Libreboot of OpenBMC of zelfs OpenFirmware, mits de code daarvan beschikbaar is en geflasht kan worden. Dit is ook een van de redenen waarom ik geen Intel Apple machines heb.

De PC markt is al een hele tijd niet open en daarom is het belangrijk dat er meer alternatieven beschikbaar komen. Waar Windows ooit een bevrijdende invloed op het computer landschap had, is het nu steeds meer een restrictieve en dat werkt de vorming van alternatieve computerplatformen in de hand.

Microsoft mag van mij dus gerust Surface apparaten verkopen waar alleen Windows op kan draaien zonder allerlei drivers te gaan reverse engineeren. En dan zal ik ze net zo goed links laten liggen als de rest.

Maar dat is dus niet het enige wat Microsoft doet. Het legt samen met Intel, AMD en Qualcomm propriëtaire standaarden op waar een gehele industrie in mee moet gaan, als de bedrijven hun producten willen kunnen blijven verkopen.

Ik wil geen gesloten UEFI, Secure Boot, TPM of Pluton en dus zal ik kiezen voor hardware die dat allemaal niet heeft. Als genoeg mensen dat doen, zal dat zijn weerslag uiteindelijk hebben op de algehele computerindustrie en zullen er wellicht sommige voormalige giganten minder prominent worden of zelfs omvallen. Dat lijkt me ook een uitstekende ontwikkeling.

wat is je probleem met UEFI, Secure Boot, TPM en Pluton?

Zijn features die elk OS kunnen gebruiken, en die je tevens kunt uitzetten als je geen gebruik wil maken van deze veiligheidsopties.

Mijn probleem ermee is niet dat ze bestaan, maar dat het black boxes zijn waar je als gebruiker geen controle over hebt ("owner control"). Die heb je wel met andere systemen zoals het Talos II Workstation. Ik eis volledige controle over mijn eigen hardware. Hardware die mij die niet geeft, wordt in de loop der tijd uitgefaseerd en slechts voor beperkte doeleinden ingezet, totdat deze ofwel stuk gaat of economisch niet meer te verantwoorden is.

Wees blij dat je als gebruiker geen controle hebt over de meest essentiële beveiligingszaken in een computer. Anders heb je niks aan die beveiliging.

Ik snap je reactie niet, maar misschien zou je kunnen verduidelijken dat je slechts voor jezelf spreekt.

Ik spreek namens elke professional en het bedrijfsleven waarbij veiligheid wél een dingetje is (en bij iedereen zou moeten zijn!!). Als je iets wél wil hebben is het wel TPM (denk aan encryptie!) en malwarebeveiliging (denk aan Secure Boot) en UEFI. Als je dat openstelt of weghaalt .. tsja.. dan kan ieder scriptkiddie met je systeem aan de wandel gaan en heb je 0,0 controle over die je zo graag zou willen.

Je hebt nou eenmaal geen 100% controle over "je eigen hardware". Heb je zélf je processor in elkaar gesoldeerd dan? Nee? Hou dan op over "je eigen hardware". Je koopt componenten die op elkaar aansluiten en daar horen moderne beveiligingen bij. Of eis je ook 100% inzage in élk document dat bij je op het werk gebruikt wordt van de directie? Jij werkt er toch, dan moet je toch 100% controle hebben over het bedrijf? Dus je hebt ook onbeperkte inzage in de contracten van je collega's en wat ze verdienen en zo?

Soms moet je gewoon accepteren dat je geen 100% controle hebt over iets ongeacht of je nou eigenaar of eindgebruiker bent. Soms moet je maar gewoon accepteren dat ánderen ook over dingen nadenken. En dat je niet altijd kan beïnvloeden hoe iets werkt.

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 30 november 2020 09:52]

Dat hoeft niet per se door middel van UEFI en een TPM te gaan. Zo bestaan er voor POWER9 systemen OpenBMC (en andere implementaties zoals !BMC) en FlexVer waarbij je zelf de controle houdt over de firmware en TPM-achtige functionaliteit. En niet iedereen kan inderdaad omgaan met VHDL of zijn eigen processor laten produceren, maar dat betekent niet dat mensen zich daar niet mee bezig zouden moeten houden.

Je spreekt dus voor jezelf en dat is prima, maar dat betekent niet dat je dan ook voor iedereen spreekt. Professional in deze context betekent helemaal niets, omdat in de naam van professioneel er allemaal belabberde technologie de wereld in wordt geholpen. Andere mensen vertellen wat ze wel en niet zouden moeten kunnen of verwachten van inderdaad "hun eigen hardware" past daar mijns inziens niet in.

De Open Source Hardware beweging bestaat echt. Dat jij daar niets mee doet, betekent niet dat anderen zich daar ook niet mee bezig houden en zich sterk voor maken.

Heb je zélf je processor in elkaar gesoldeerd dan? Nee? Hou dan op over "je eigen hardware". Je koopt componenten die op elkaar aansluiten en daar horen moderne beveiligingen bij. Of eis je ook 100% inzage in élk document dat bij je op het werk gebruikt wordt van de directie? Jij werkt er toch, dan moet je toch 100% controle hebben over het bedrijf? Dus je hebt ook onbeperkte inzage in de contracten van je collega's en wat ze verdienen en zo?

Dat is wel heel erg reachen naar een argument. Enige wat psychicist bedoelt is dat je minimaal een half duizend euro tot een paar duizend betaalt voor een hoopje hardware, maar vervolgens kun je niet alles wat je er mee zou willen. Je bent niet daadwerkelijk eigenaar, je hebt het in bruikleen, soort van. Fabrikanten geven hiervoor als reden van alles en nog wat (meestal iets met security), maar het zal deels te maken hebben met dat ze gewoon niet wíllen dat je met bepaalde onderdelen kunt gaan lopen kutten.

Sorry dat ik dit pas zo laat zie.

Heb het nog even nagevraagd bij alle tante Truus'jes en ome Harrie's, geen van alle begrepen waar ik het over had.
Dus als we dat nou lekker met z'n allen gaan doen, wordt computeren iets elitairs voor de digitaal/technisch onderlegden.

Vonden zij niet zo'n fijn idee.

Ik wil geen gesloten UEFI, Secure Boot, TPM of Pluton en dus zal ik kiezen voor hardware die dat allemaal niet heeft. Als genoeg mensen dat doen, zal dat zijn weerslag uiteindelijk hebben op de algehele computerindustrie en zullen er wellicht sommige voormalige giganten minder prominent worden of zelfs omvallen.

Ik ben het met je eens, maar 99% van de consumenten, incl. professionals zal het een worst wezen. Wen er maar aan

In de praktijk zal iemand dus kiezen voor een platform en de rest in een VM proppen. Dat is in mijn branche al sinds 2014 zo en werkt prima

[Reactie gewijzigd door divvid op 29 november 2020 09:00]

Eufi heeft pas zin als je absurt grote harde schijven hebt en vele partities wilt gaan aanmaken.
Maar je hebt het natuurlijk ook nodig om een m2 harde schijf aan de praat te krijgen.
Buiten dat kan eufi harde schijven aan van 250 terabyte.Wat ntfs nu niet aan kan.
ik heb zelf een m2 harde schijf van kingston en die loopt prima en was tevens ook beste getest op deze website.Voor mij hoeft het niet sneller het opstarten duurt ongeveer 2 seconde en daarna moet ik inloggen.
Maar ook deze schijf heb ik geformatteerd met ntfs en nog niet gpt.
Het ding is snel genoeg en ik ben er tevreden mee.

UEFI heeft niks te maken met schijfpartitionering.....

Jawel men kan er meer partities op maken dan reguliere ntfs formaat.

UEFI is de opvolger van het BIOS. Ik kan met ext2 ook meer partities maken dan met NTFS als ik een PC op basis van een BIOS heb.

Eventjes inlezen in de materie aub.

Het gpt formaat bedoel ik net zoals mbr.Het gpt formaat kan grotere schijven aan en meerdere partities.dan mbr

Excuus, ja, UEFI is een vereiste voor GPT. Dat klopt inderdaad.

Dit ligt wat ingewikkelder: Microsoft heeft een totaal ander verleden (ze gaan nu wel veel meer de goede kant op voor de duidelijkheid)

Apple heeft bepaalde dingen en deelt deze ook met de open-source gemeenschap CUPS bijvoorbeeld. Ook de Kernel (Darwin) is een BSD kernel.

Microsoft had er nogal een handje in om Linux en Unix aan te vallen. (Gezien Mac OSX een Unix variant is) Daarbij had MS 1 groot probleem. Veel van zijn patenten deelt het met IBM. En laat IBM nu net een grote speler zijn op de Unix/Linux markt.
MacOsX is al vele malen naar Linux geport. Apple heeft volgens mij nog nooit een Linux gebruiker hier voor aangeklaagd.

Kortom wie zaait zal oogsten.

MacOsX is al vele malen naar Linux geport.

Deze zin vind ik echt heel bijzonder. In welke zin is MacOS X geporteerd naar een ander software systeem?

En het zou voor Apple een geweldige boost zijn als ze dat doen!. Onthou dat ze bootcamp ook geweldig gepushed hebben.

Wat veel tweakers hier niet geheel doorhebben is dat de M1 chip echt iets bijzonders is. Gemaakt om goedkoop, zuinig en snel genoeg te zijn voor 75% van de machines. Zeker in laptops. Waar AMD en Intel voor de benchmarks gaan heeft Apple een CPU gemaakt die in veel meer plekken op zijn plaats is.

Wij kregen woensdag een nieuwe Air binnen en het is werkelijk een aparte laptop. Hij kwam binnen met 41% accu vol rond 10:00 en we hebben er de hele dag mee zitten kloten. Omdat ik de baas ben mocht ik hem mee naar huis nemen. Om 22:30 terwijl ik Netflix keek begon ie te zeuren over te weinig electrontjes. En de hele dag liep dat ding als een gek. Zelfs photoshop dingen die we nooit op de vorige versie zouden durven doen liepen gewoon prima. Bijzonder vloeiend, nooit een hapering, zelfs niet als er renders op de achtergrond liepen.

Microsoft is niet gek, die zien best in dat dit gewoon enorm belangrijk is voor laptops etc. Die praten al maanden met Apple en het zou me niets verbazen als er begin volgende jaar beweging in zat.

Eerst zien dan geloven het klinkt te mooi om waar te zijn. Wat is het addertje onder het gras ? Is hij ook sneller dan een 8 core intel i9 die constant overhit raakt in een 16” mbp ?

De M1 is in meeste gevallen wel sneller dan de i7 versie van de 16 inch MacBook Pro en een Vega gpu.

https://youtu.be/_MUTS7xvKhQ

En voor de 16 inch mbp is er een m1x onderweg met waarschijnlijk 12 cores.

[Reactie gewijzigd door Snowfall op 28 november 2020 19:11]

Als of dat zo raar is. Apple heeft bewust zijn oude macbooks zo ingericht dat er nagenoeg geen ventilatie op de cpu van Intel kwam.

Dat ding was continu aan het thermal throttling. En dan zeuren dat de performance achter blijft.

De M1 is ook sneller dan de Dell xps met 11de generatie Intel. Dus om Apple de schuld ervan te geven dat ze sneller zijn dan Intel processoren slaat ook nergens op.

https://youtu.be/QgFd_w2n1es

Het lijkt afhankelijk te zijn van waarmee je het vergelijkt. In onderstaande review blijkt dat hij soms sneller is en vaak trager. Dus context is zeer belangrijk.

Is de M1 een goede stap voorwaarts voor Apple gebruikers, zekers. Is het de beste CPU op de markt, absoluut niet.

https://www.youtube.com/watch?v=4MkrEMjPk24

Maar die cpu van hun wordt net zo slecht, zoniet slechter (MacBook Air) gekoeld nietwaar?

De Air is passief gekoeld, klopt. Maar het Intel based model van de Air was de cpu ook niet actief gekoeld terwijl die cpu dat wel nodig had.

Niet helemaal juist, de Macbook Air was onder Intel actief gekoeld.

Ja en nee. Er zaten inderdaad ventilatoren in de Mackbook Air. Maar als je hem open maakt zie je dat deze niet direct op de CPU zitten. Erger nog is dat er helemaal geen thermisch contact was tussen de ventilator en de CPU (anders dan lucht) en lucht is een zeer slechte geleider van hitte.

Dus je hebt gelijk de Macbook Air had inderdaad een actieve koeling, maar om dan gelijk te zeggen dat de CPU dat ook had gaat net wat te ver. En er zijn zat tech-channels geweest die dit onderzocht hebben of de latere generaties van Macbooks veel last hadden van thermal throttling. Allen kwamen tot de conclusie ja dat hadden ze. En bij sommige modellen was het zo erg dat de CPU nooit de base clock haalde.

Tot zover ik versta zit/zat een fan in de behuizing die niet recht boven de cpu staat, dus nuanceloos stellen dat de cpu passief gekoeld was lijkt ietwat misleidend.

Er zit een koeler in, maar die zit niet op/bij de cpu. Misschien dat er iets aan airflow in zit, maar er gaat geen heatpipe van de koeler naar het koelblokje op de cpu

Die 16 inch laptop is een prutding met slechte koeling en een oude 14nm chip. Hij wordt al compleet in de pan gehakt door een Lenovo laptop van 600€ met een 4700U.

Slechte vergelijking: Apple saboteert al een paar jaar hun eigen Intel laptops door te weigeren goede koeling in te bouwen, en ze weigerden een superieure AMD CPU te gebruiken.

[Reactie gewijzigd door kiang op 30 november 2020 12:18]

Ja, de M1 is ook sneller dan het i9-model in de 2020 MBP.

Better believe in it De Apple M1 chip spankt de i9 keihard op zijn achterste. Dan heb ik het over de nieuwste i9 die je in de Dell's etc vind.

De strekking in het kort:
- Eigen Apple software: Draait als een zonnetje met de nieuwe chips
- Externe x68 Mac software: Draait ongeveer zoals bij de vorige generatie Macbook Pro
- Externe x86 Linux en Windows software: Draait niet

Toevallig heeft mijn werk dat laatste nodig... dus ik ben nu de kritiek aan het opvoeren bij mijn werkgever omdat enkele andere medewerkers nu totaal ongeschikte apparatuur hebben. Als het geen Docker draait, hoeven wij het niet te kopen.

ik dacht circa even snel. maar vergeet niet dat deze chip naar laptop normen amper stroom verbruikt. Apple heeft echt een heel knap stukje silicone uitgebracht waar vandaag de dag geen enkele andere laptop een antwoord op heeft. Het verschil is zo groot dat ik verwacht dat er reeds in de loop van 2021 Windows laptops met ARM processoren zullen verschijnen. Of AMD/intel moet heel snel met een waardige concurrent op de proppen komen. Vergeet niet dat dit Apple's eerste generatie chips is voor de laptop/Desktop. stel je voor wat deze technologie zou kunnen betekenen voor een desktop chip die 25 watt mag verstoken. Apple heeft volgens mij het potentieel een chip te maken die rondjes draait rond een top-end X86

Wat er ook niet mag vergeten worden is dat de ontwikkelingen bij intel circa een half decennium zo goed of stil liggen. wat apple heeft ontwikkeld is niet zozeer de chip van de toekomst maar de chip die vandaag eigenlijk hoort te bestaan.

Wat veel tweakers hier niet geheel doorhebben is dat de M1 chip echt iets bijzonders is.

Wat veel mac fanboys niet snappen is dat ze de M1 enkel vergelijken met hun slechte door Apple gesaboteerde macbooks met 14nm chips. Vergeleken met een moderne laptop met een 7nm Zen2 CPU is de M1 niet bizar vele beter op vlak van prestaties en stroomverbruik.

De M1 is goed, daar niet van, en zelfs zuiniger dan die 7nm chips van AMD... maar dat is ook wel het minimum dat je mag verwachten van de eerste 5nm chips.

Waar AMD en Intel voor de benchmarks gaan heeft Apple een CPU gemaakt die in veel meer plekken op zijn plaats is.

Gek, het voornaamste dat ik mac fanboy hoor (eindeloos) herhalen is hoe hoog de geekbench (wat een walgelijk slechte benchmark is) score wel niet is. En als ze real-life benchmarks tonen is het keer op keer een test video-encoding... wat op de M1 hardwarematig versneld wordt, waar de X86 test softwarematig rendert. als je software encoding vergelijkt is de M1 een stuk trager (wat 100% ok is gezien zijn lage verbruik). Doe dan eerlijk, en vergelijk met een x86 machine die de nvenc encoder gebruikt of zo.

Laat me duidelijk zijn: De M1 is een erg goede chip. Maar de religieuze mac fanboys die doen alsof Apple de CPU heeft heruitgevonden en laptops naar een nieuw niveau tilt? Dat is absoluut belachelijk, en ze negeren dat het dankzij AMD is dat we op 3 jaar tijd zijn gegaan van 13"laptops die maximaal 2 cores hebben naar nu 13"laptops met 8 cores die toch nog dun en stil zijn.
De M1 met 5nm itereert daarop verder, en innoveert wat door een ARM soc te zijn, maar de wereldschokkende verandering van thin-and-lights die toch op het niveau van desktops presteren? Daar was AMD eerst mee.

[Reactie gewijzigd door kiang op 30 november 2020 14:33]

Ja idd apple is niet zomaar iets het spul wat erin zit gaat ook inderdaad langer mee en ja ook de magneet schijven tenminste als die er tegenwoordig nog erin zitten.
Ik denk dat je apple het beste mee kunt vergelijken met ibm want die zijn ook duur en de kwaliteit is bijna hetzelfde.Big blue waar alles van afgelijdt is.Tenminste op de personal computer markt.

Apple heeft in zijn eerste twee generaties SoCs (A4 en A5) een design gebruikt van ARM. Sinds de A6 uit de iPhone 5 van 2012 worden de cpu cores in eigen huis ontworpen, aanvankelijk gecombineerd met PowerVR gpu's van Imagination. Sinds een paar jaar worden de gpu's ook in-house ontwikkeld, evenals veel andere onderdelen van de SoC zoals de neural engine. De instructieset komt uiteraard van ARM maar met alleen een licentie op de instructieset heb je nog geen ontwerp van een cpu en gpu.

De M1 is een flink stuk sneller dan andere ARM SoCs bedoeld voor desktopgebruiker. Er zijn wel server SoCs zoals Amazon's Graviton2 en de Fujitsu A64FX die beter presteren in multi-threaded performance maar die hebben dan ook veel meer cores en een hoger energieverbruik.

Ze geven geen licentie uit, maar 'walled garden' is toch echt iets anders, Android is nog verder dichtgetimmerd dan Windows 10 op ARM.

Het zou mooi zijn als ze licenties zouden verkopen ervan, echter moet er dan wel een UEFI/BIOS standaard voor ARM komen waarmee je windows (of iets anders) zelf kunt installeren. Nu is dat bijna altijd producent/hardware-afhankelijk lijkt het.

....echter moet er dan wel een UEFI/BIOS standaard voor ARM komen waarmee je windows (of iets anders) zelf kunt installeren. Nu is dat bijna altijd producent/hardware-afhankelijk lijkt het.

die standaarden zijn er al denk aan das u-boot, hoe denk je dat je anders custom roms kunt flashen op heel veel devices.

het zou fabrikanten mijn inziens sieren als ze hun bootloaders zo zouden aanpassen dat de bootloader weliswaar locked is maar dat je via een recovery als ClockWorkMod wél bepaalde images kunt flashen. vooral als google straks een signed-custom rom platform heeft zoals ze dat met Cyanogen willen doen.

Volgens mij doen die bootloaders dat al?
Anders zou je ook niet kunnen upgraden naar nieuwe (signed) officiele ROMs lijkt mij.
"Probleem" is alleen dat custom ROMs geen geldige signature hebben.
Dus ze hoeven dan alleen te besluiten die ROMs te signen.
Dat is niet alleen een kwestie van willen, maar die ROM moet dan ook wel echt te vertrouwen zijn.
Niet alleen door de user, maar ook door andere partijen die belang hebben bij de veiligheid.

Voordat iemand over dat laatste boos gaat zitten doen, dat is niet mijn mening, maar hoe het werkt.
Wil je als user alles bepalen, dan ben je vrij je bootloader te unlocken en mag je alles. Alleen vertrouwen bepaalde partijen je toestel dan niet genoeg om jou bijv hun DRM content te geven.

Je bedoelt dan google android? Want aosp zit niet dicht lijkt me, per definitie

Het zal een kwestie van tijd zijn. Als er straks meer oems ARM-devices gaan ontwikkelen, niet per se voor Windows 10, dan zal Microsoft op een gegeven moment toch wel W10 ARM-licenties gaan verkopen.

ARM Devices ontwikkelen is niet het probleem. Native software ontwikkelt krijgen voor Windows on ARM is het probleem.

Het belangrijkste obstakel is waarschijnlijk het nieuwe licentie model waar Microsoft naartoe wilt bewegen:

Het model wat Apple al jaren gebruikt
Probeer maar eens een losse MacOS licentie te kopen zonder dat je Apple hardware hebt....

Je kon Mountain Lion anders gewoon kopen en op die licentie verder alles updaten.

Niet als je de licentievoorwaarden in acht zou houden, die eiste namelijk
A. Preinstalled and Single-Copy Apple Software License. Subject to the terms and conditions of
this License, unless you obtained the Apple Software from the Mac App Store or under a volume
license, maintenance or other written agreement from Apple, you are granted a limited, nonexclusive license to install, use and run one (1) copy of the Apple Software on a single Applebranded computer at any one time. For example, these single-copy license terms apply to you if
you obtained the Apple Software preinstalled on Apple-branded hardware.
B. Mac App Store License. If you obtained a license for the Apple Software from the Mac App
Store, then subject to the terms and conditions of this License and as permitted by the Mac App
Store Usage Rules set forth in the App Store Terms and Conditions (http://www.apple.com/legal/
itunes/ww/) (“Usage Rules”), you are granted a limited, non-transferable, non-exclusive license:
(i) to download, install, use and run for personal, non-commercial use, one (1) copy of
the Apple Software directly on each Apple-branded computer running OS X Lion or OS
X Snow Leopard (“Mac Computer”) that you own or control;
(ii) If you are a commercial enterprise or educational institution, to download, install, use
and run one (1) copy of the Apple Software for use either: (a) by a single individual on
each of the Mac Computer(s) that you own or control, or (b) by multiple individuals on a
single shared Mac Computer that you own or control. For example, a single employee
may use the Apple Software on both the employee’s desktop Mac Computer and laptop
Mac Computer, or multiple students may serially use the Apple Software on a single Mac
Computer located at a resource center or library; and
(iii) to install, use and run up to two (2) additional copies or instances of the Apple
Software within virtual operating system environments on each Mac Computer you own
or control that is already running the Apple Software, for purposes of: (a) software
development; (b) testing during software development; (c) using OS X Server; or (d)
personal, non-commercial use.
The grant set forth in Section 2B(iii) above does not permit you to use the virtualized copies or
instances of the Apple Software in connection with service bureau, time-sharing, terminal
sharing or other similar types of services.
C. Volume or Maintenance License. If you obtained the Apple Software under a volume or
maintenance license program with Apple, the terms of your volume or maintenance license will
determine the number of copies of the Apple Software you are permitted to download, install,
use and run on Apple-branded computers you own or control. Except as agreed to in writing by
Apple, all other terms and conditions of this License shall apply to your use of the Apple
Software obtained under a volume or maintenance license.
Bron: https://www.apple.com/legal/sla/docs/OSX1082.pdf

EULA of niet , kon je echter wel een OS-X versie aanschaffen( zelfs bij de Apple store), er werden op een gegeven moment GEEN installatie cd's/dvd's meer mee geleverd. Vandaar dat ik er 1 moest aanschaffen.
Net zoals ik de eerste OS X moest aanschaffen.

Heb het niet over Hackintosh of VM gebruik.

"Ja, je kon het kopen, maar kon er niks mee zonder Apple hardware... Een Windows licentie kun je ook gewoon kopen, en is net zo nutteloos op een M1...

Zou dat stand houden in een rechtzaak denk je?

is er ook maar "1" arm versie die niet hardware gebonden is en waar je zonder bootloader hacks andere versies op kunt installeren dan ?

maar idd jammer dat microsoft zich verlaagd tot de googles en apples wat arm betreft...

had meer van ze verwacht

Nog een foto van de desktop Windows 10 op M1/Apple hardware
https://www.apparata.nl/n...c-m1-dat-kan-gewoon-43880

Native Windows is gewoon een kwestie van tijd...

Jup, en ook meteen de incentive van Microsoft om ook verder te gaan met ARM

Met eigen ARM hardware op de markt van Microsoft lijkt me dat de incentive niet vanuit Apple hoeft te komen.

Wat is incentive?

stimulans/reden om het te doen.

[Reactie gewijzigd door The Reeferman op 28 november 2020 20:53]

MS is al heel wat jaren bezig met Windows naar ARM te brengen, maar als hardwaremakers niet meegaan zal dat een traag proces blijven.

Dat is heel kort door de bocht. MS is ook al jaren, zo niet langer, bezig met het maken van hardware, ze hebben nu welgeteld 1 Surface product wat op ARM draait en de MS/Win ondersteuning daarvoor zou ik brak willen noemen. Maar niet snel zijn is iets waar MS bekend om staat. De Office versie voor Mac loopt na jaren en jaren ontwikkeling ook nog steeds achter op de Windows variant, geen ARM variant en de versie voor Android/iOS/iPadOS is lachwekkend ivm. de Windows versie. Zelfs de webversie liep een tijdje achter op wat Google had... MS beweegt zich voort op het tempo van een gletsjer, maar is dan ook weer niet te stoppen (dus ook een gletsjer in dat opzicht).

Microsoft heeft juist heel erg geïnvesteerd in de iOS en macOS versies voor Office. Ze hebben de laatste 2 jaar een inhaalslag gemaakt en gebruiken nu een gedeelde codebase met de Windows versie met daarbovenop een native layer voor de UX voor Apple devices. Sterker nog: Microsoft heeft intussen eerder een native ARM versie van Office voor macOS in plaats van voor Windows. In het Beta Channel zijn de binaries op macOS al Universal intussen.

Huh, is dat zo? Ze hebben een 'LET' command er gevoegd, maar voorde rest.......
Voor hier en op kantoren, is gelijkheid in functionaliteit belangrijker dan de M1.

Ik bedoel dan niet deze M1

ARM is dan ook alles behalve een simpele opdracht voor MS. MS is een Enterprise speler waarbij die tracht zoveel mogelijk te voldoen aan hun noden/wensen waarbij de kracht niet in Windows of Office op zich ligt maar met het integreren van alles. Die integratie is ook waar ze geld op verdienen, waarom ga je naar een pro versie? Domein & GPO. Waarom ga je naar een Enterprise? Analytics, App-V deployment, virtual desktop. Dan moet je daar ofwel MS servers naast zetten met CALS tussen ofwel moet je in het cloud verhaal stappen, dat cloud verhaal start voor een paar euro/maand maar een MS 365 E5 kost 53.7 euro per maand, exclusief BTW, per gebruiker. Dan heb je nog geen support contracten, file servers of een van de vele andere toepassingen en/of opties binnen hun cloud gebeuren aangetikt. De prijs strategie is altijd geweest, instappen is zo goed als gratis (Windows home verdienen ze niets aan), instappen in de cloud is ook zo goed als gratis, echter hoe meer je afneemt hoe sneller de prijs stijgt, dat is in een notendop altijd de manier van werken geweest bij MS.

Soms lijken ze iets teveel te integreren en krijgen ze daar al dan niet terecht kritiek op, Teams met al zijn verschillende user cases en third party integraties is daar een voorbeeld van. MS kan zeer zeker op korte termijn een werkende Windows uitbrengen op ARM, Windows RT is daar gewoon het bewijs van. Echter die RT versie kwam niet van de grond, waarom, heel de integratie ontbrak, geen domein join, wel local maar uiteraard geen GPO, etc.

Windows RT was een Windows voor de consument en niet voor Enterprise. Dat wilt ook zeggen dat er geen dikke supportcontracten zijn. Dat wilt ook zeggen dat er geen extended support, long term service builds zijn. Iets waar de gewone Windows wel overal een graantje van meepikt, als de grote klanten die miljoenen per jaar betalen een probleem melden en het word gefixt dan krijgt indien van toepassing de thuisgebruiker ook die fix.
Maar MS verdient helemaal niet aan Windows voor de consument, dat zit in het bijna gratis gedeelte van hun gamma. Voor MS is een Windows voor consumenten zoals Windows RT gedoemd om te falen nog voor het ontwikkeld is, ik snap zelfs niet waarom ze dat ooit een goed idee vonden, tenzij dat het hun gewoon om de expertise te doen was.

MS moet dus met een Windows ARM uitkomen die wel de volledige Enterprise integratie heeft, en dat vraagt gigantisch veel aanpassingen. Als je dat toevoegt aan je SCCM en je pusht een SCCM cliënt, die verwacht geen ARM. Als je dat toevoegt aan je Intune, dan push je een Intune client maar die verwacht geen ARM. Mijn domein controller verwacht geen Windows cliënts op ARM, noch heb ik GPO's specifiek voor ARM devices en wat gebeurd er als mijn huidige GPO's applied worden? En dan heb ik nog maar met moeite de basis integratie aangeraakt, het topje van de ijsberg.

Daarnaast, die dikke klanten met hun dikke support contracten & SLA's, je kan niet zomaar even een update uitbrengen om ARM Windows support toe te voegen om dan te zeggen, oei, het draait onstabiel. Als SCCM het verkloot bij 20 000 cliënts, dan heeft niet enkel die klant een dik probleem maar MS ook. Waarbij MS updates moet uitbrengen voor zo goed als hun volledig product gamma.

Dus ja, dat vraagt tijd, veel meer tijd dan we gewoon zijn van fabrikanten die zuiver op de consumenten markt zitten en bijgevolg daar allemaal geen rekening mee moet houden omdat alles er rond simpelweg niet is ofwel omdat je bij consumenten heel gemakkelijk legacy support kan laten vallen.

[Reactie gewijzigd door sprankel op 28 november 2020 17:32]

Mijn ervaring is dat hun updates voor eender wat constant dingen verkloten... of het nu over de maandelijkse patches, SCCM, Office of AIP gaat... daar sta je dan met je support contract: eerst weten ze van niks, bewijs het maar, binnen een maand komen we wel is met een patch.

MS beweegt zich voort op het tempo van een gletsjer, maar is dan ook weer niet te stoppen (dus ook een gletsjer in dat opzicht).

Ik heb Microsoft ooit met een oceaanstomer vergeleken zien worden: je ziet de ijsbergen in de verte en vraagt je af waarom het schip niet van koerst veranderd; maar de koers is sinds die column wel degelijk omgegooid, alleen zo traag dat je het nauwelijks ziet.

Android/iOS/iPadOS is lachwekkend ivm. de Windows versie.

Hoe bedoel je dat de iOS-versie lachwekkend is in verband met de Windows-serie? Welk verband bedoel je dan?

[Reactie gewijzigd door 84hannes op 28 november 2020 16:30]

In vergelijking met, zal hij bedoelen. Weet alleen niet of het een officiële afkorting is.

Een Apple topman heeft ook al aangeven dat het open staat voor Windows op de nieuwe Macs, maar dat de bal hiervoor bij Microsoft ligt.
Kan alleen het interview niet meer terug vinden.

Thx @pimsaint voor de link. Een deel uit het interview:

Federighi says Windows on ‌M1‌ Macs is "up to Microsoft." The core technologies exist and the Macs are capable of it, but Microsoft has to decide whether to license its Arm-based version of Windows to Mac users.

[Reactie gewijzigd door yorroy op 28 november 2020 15:11]

Gaat dat over dit interview?

En het lijkt me ook best dat Microsoft dit moet doen. De userbase uitbouwen , om wat meer aandacht te krijgen bij de software ontwikkelaars.

Maar windows op zich is natuurlijk niet het doel. Het gaat erom dat je onder windows bootcamp , windows applicaties kan draaien op bare-metal apple hardware.zolang die niet over zijn op arm is het eigenlijk maaf een gimmick

Ik zie alleen geen incentive voor Microsoft om moeite te doen x86 software fatsoenlijk te laten draaien onder hun ARM Windows.
En daarmee zal mijn primaire reden voor Windows op Mac verloren gaan; games waaronder een hoop “klassiekers” t/m Morrowind en Command and Conquer Red Alert aan toe. Erg jammer aangezien ik bijvoorbeeld ook fanatiek Company of Heroes 2 - Wikinger speel met een maat van me en daarnaast ARMA 3. Onder Windows 10 via Bootcamp op een MacBook Pro 2015. Benieuwd hoe dit gaat ontwikkelen.

[Reactie gewijzigd door nms2003 op 28 november 2020 15:07]

Voor games wil je helemaal geen emulatie draaien. Dan moet de game-developer de game gewoon gaan compilen voor ARM. Nu zal dat nog niet gaan gebeuren, maar als straks ARM net zo'n gemeengoed gaat worden als x64, dan komt die stap vanzelf...

Oude games zie ik dat helaas niet voor gebeuren.

ARM is al gemeengoed voor games, de Nintendo Switch heeft dit als architectuur, en de PS heeft een ARM SoC als secundaire CPU.

Ivm met veel 'legacy' software is het wel degelijk in belang van MS om x86 emulatie te verbeteren.

Er is een ARM versie van Windows 10, en die versie kan dus native (zonder emulatie / vertaling) draaien op de M1 chip, virtueel of direct.

Er zijn zelfs meerdere versies van windows voor ARM64.
Windows 10 ARM https://docs.microsoft.com/en-us/windows/arm/
Windows Holographic (HL2) https://docs.microsoft.co...ns/hololens-release-notes

Maar dat wil niet zeggen dat het automatisch op Apples M1 werkt. Er zijn helemaal geen drivers om die M1 dingen aan te sturen, bijvoorbeeld.

[Reactie gewijzigd door Menesis op 28 november 2020 14:52]

Klopt, drivers, booten (EFI support), dat soort zaken moet wel eerst worden opgelost.

Windows IOT is ook gecompiled voor ARM:
https://developer.microsoft.com/en-us/windows/iot/

Ah tof, die kende ik nog niet!

Ik heb hier ergens nog zo'n 12" HP tablet liggen met Windows 10 ARM er op. Dat werkte destijds prima; dus waarom nu niet. Ik ben benieuwd of Apple Bootcamp gaat supporten op de M1 chips.

/edit: bleek 12" te zijn.

[Reactie gewijzigd door RockmanX op 28 november 2020 22:48]

Als dat de HP Stream 7 is: Die heeft een 32-bit Atom processor... geen Windows ARM dus.

Nee, bleek een HP Envy x2 met Qualcomm Snapdragon 835 Processor te zijn. (heb het even terug gezocht) Ding heeft 4GB ram geheugen dus is nu niet meer vooruit te trappen...

Waarom is hij nu niet meer vooruit te branden? Draait je nu andere of meer software dan voorheen? Ik heb hier een single core Intel Atom N450 met slechts 2GB geheugen en dat draait nog prima Windows XP of Xubuntu.

Er is geen ARM versie van de OS-en die je noemt...

Ik gaf een voorbeeld van een laptop die inmiddels 10 jaar oud is en nog steeds normaal functioneert, waar jij aangaf "niet meer vooruit te trappen" en voor wat betreft een alternatief OS op jouw Envy X2 kijk eens naar: https://www.omgubuntu.co....tu-on-arm-windows-laptops lijkt inmiddels "gewoon" supported.

Thanks! Ik ga daar eens naar kijken. Heb nu een HP ProBook met een 9th gen i7. Die andere was een krijgertje..

De M1 implementeert gewoon de ARMv8-A instructieset en kan daarmee software draaien die voor deze architectuur gecompileerd is. Het is helemaal niet nodig om voor specifieke SoCs te optimaliseren, dat zou onbegonnen werk zijn.

Het is even wachten op updates van virtualisatieboeren zoals Parallels voordat we makkelijk kunnen losgaan met Linux VM's op M1 Macs. Linux distro's voor arm64 zijn in allerlei vormen beschikbaar en kunnen eenvoudig voor de M1 geschikt gemaakt worden. Apple heeft op WWDC al een demo laten zien van een Linux VM op Apple Silicon.

Het is toch echt aan MS om er wat mee te doen. Apple geeft alle ondersteuning aan SW ontwikkelaars. Er is geen enkele reden voor Apple om MS niet alle steun te geven een Windows versie te ontwikkelen voor de M-Architectuur. Heeft Apple alleen maar voordeel van, zij verdienen namelijk met het verkopen van Hardware.

Als Windows effectief soepel zal beginnen draaien op ARM en er komen meer eneer cpu's van het type M1, dan heeft Intel een serieus probleem lijkt me...

Dat denk ik ook.
Maar kan Intel niet ook arm processoren maken. Of een dochter onderneming starten puur voor ARM (of doen ze dat al?).

Dit zal niet de enige manier zijn om Windows naar deze nieuwe generatie Apple-apparaten te brengen. Volgens Craig Federighi, senior vice president of Software Engineering bij Apple, kan de M1-hardware de arm-versie van Windows 10 prima draaien, maar moet Microsoft zelfs na de komst van Bootcamp daar nog een licentie voor verlenen. Dat stelde hij eerder deze maand tegenover Ars Technica. Microsoft heeft daar nog geen uitspraken over gedaan.

Ik zie het niet terug in dit artikel.

Surface Pro X heeft toch ook een Qualcomm ARM based CPU?

M1 kan in principe wel windows 10 arm64 draaien, maar er zijn nog geen drivers etc

Maar nu een nog belangrijkere vraag:
Kunnen we een ARM Windows laptop “upgraden” naar een ARM hackintosh laptop