Inleiding
Tijdens CES, begin 2019, kondigde Nvidia aan dat het zijn RTX-videokaarten die tot dan toe voor desktops voorbehouden waren ook naar de laptop zou brengen. Over specificaties van de gpu's liet Nvidia toen nog niets los, maar ondertussen liggen de eerste 'RTX'-laptops in de winkel en hebben wij de kans gehad om een MSI GL63, met RTX 2060 en een Asus GL704, met RTX 2070, te testen. In deze review kijken we naar de prestaties van die twee videokaarten en de laptops die Asus en MSI eromheen gebouwd hebben.
Nvidia heeft er voor zijn mobiele gpu's, net als bij de voorgaande Pascal-generatie, voor gekozen om gebruik te maken van dezelfde chips als voor de desktop, maar dan met lagere kloksnelheden. Ben je benieuwd naar de daarvoor gebruikte Turing-architectuur, de prestaties van de RTX 2080 (Ti) en 2070 op de desktop, of de RTX 2060 op de desktop, dan kun je daarvoor diverse artikelen raadplegen.
In dit artikel kijken we naar de prestaties van de mobiele RTX 2060- en RTX 2070-gpu en hoewel Nvidia voor de mobiele gpu's dezelfde chips gebruikt, zijn ze wel op een lagere frequentie geklokt, om niet te veel warmte te ontwikkelen. Per laptop kan de fabrikant die kloksnelheden ook nog aanpassen, zodat de gpu niet te veel warmte binnen een bepaald chassis ontwikkelt. De RTX 2060, 2070 en 2080 kunnen bijvoorbeeld beperkt worden tot 80 watt, maar die limiet kan bij de RTX 2080 bijvoorbeeld opgetrokken worden tot 150 watt.
| |
GeForce RTX 2080 (desktop, Founders Edition) |
GeForce RTX 2080 (laptop) |
GeForce RTX 2070 (desktop, Founders Edition) |
GeForce RTX 2070 (laptop) |
GeForce RTX 2060 (desktop, Founders Edition) |
GeForce RTX 2060 (laptop) |
| Cuda-cores |
2944 |
2944 |
2304 |
2304 |
1920 |
1920 |
| Kloksnelheid (MHz) |
1515 |
735-1380 |
1410 |
885-1215 |
1365 |
960 |
| Boostsnelheid (MHz) |
1800 |
1095-1590 |
1700 |
1185-1440 |
1680 |
1200 |
| RT-cores |
46 |
46 |
36 |
36 |
30 |
30 |
| Tensor-cores |
368 |
368 |
288 |
288 |
240 |
240 |
| Vram |
8GB gddr6 |
8GB gddr6 |
8GB gddr6 |
8GB gddr6 |
6GB gddr6 |
6GB gddr6 |
| Geheugensnelheid |
14Gbit/s |
14Gbit/s |
14Gbit/s |
14Gbit/s |
14Gbit/s |
14Gbit/s |
| Geheugenbus |
256bit |
256bit |
256bit |
256bit |
192bit |
192bit |
| Geheugenbandbreedte |
448GB/s |
448GB/s |
448GB/s |
448GB/s |
336GB/s |
336GB/s |
| Tdp (watt) |
225 |
80-150 |
185 |
80-115 |
160 |
80-90 |
Door de configuratie en het ontwerp van de koeling zal een 2060 in laptop A dus anders presteren dan dezelfde gpu in laptop B. De prestaties van de Asus- en MSI-laptop in deze review gelden dus niet voor alle laptops met die videokaart, maar geven wel een goede indicatie van de snelheid die je ongeveer kunt verwachten van de nieuwe RTX-laptops. Voordat we naar de prestaties van de gpu's kijken, werpen we een blik op de buitenkant van de laptops.
Asus GL704
Samengevat
De Asus STRIX II is een prijzige gamelaptop met snelle RTX 2070-videokaart. Die is snel genoeg voor het ingebouwde full hd-144Hz-scherm, maar kun je ook voor hogere resoluties op een extern scherm gebruiken. De laptop heeft helaas last van coil whine tijdens idle en de webcam zit op een ongelukkige plek. De behuizing is wel behoorlijk stevig en van veel aansluitingen voorzien. De hardware is ook makkelijk toegankelijk en upgradebaar. De accuduur is tijdens browsen net geen vier uur en hoewel dat aan de korte kant is vinden we het voor een gamelaptop geen groot nadeel.
Eindoordeel
Asus introduceerde de GL704 samen met de GL504 tijdens CES. De GL504 heeft een 15,6"-scherm en is te krijgen in de Hero II-uitvoering met RTX 2060, terwijl de SCAR II-uitvoering ook met een RTX 2070 verkrijgbaar is. Het 17,3"-model is ook met RTX 2060 en 2070 te krijgen en de duurste versie met RTX 2070-gpu stuurde Asus ons op om te testen. Deze uitvoering met i7-8750H, RTX2070, 16GB geheugen, 512GB ssd-opslag, 1TB hdd-opslag en een full hd-scherm met een verversingssnelheid van 144Hz kost 2600 euro.
/i/2002474520.jpeg?f=imagearticlefull)
De GL704 is de grote broer van de GL504, die we eerder al eens testten. De GL704 is bovendien al een tijdje op de markt en is toen geleverd met GTX 1060- en 1070-gpu's. De nieuwe versie met RTX 2070-videokaart is te herkennen aan het 'GW'-achtervoegsel. Aan de behuizing is dus niets veranderd en in grote lijnen komt die overeen met die van de GL504.
De polssteunen zijn bijvoorbeeld gemaakt van hetzelfde kunststof met carbon-achtig design, terwijl de achterkant van het scherm een motief met strepen heeft. Het logo in het scherm kan met behulp van rgb-verlichting aangepast worden en dat geldt ook voor de led-balk aan de voorkant en de kleuren en van de toetsenbordverlichting. Met behulp van de Aura-software kun je de kleuren aanpassen en de boel laten knipperen, of gewoon uitzetten. Net als de 15"-variant vinden we de 17"-versie stevig aanvoelen. De plaatsing van de webcam is helaas ook ongewijzigd en het mag duidelijk zijn dat rechtsonder het scherm niet de beste locatie is.
Wat aansluitingen betreft zijn er wel dingen gewijzigd, want de GL704 heeft een minidisplayport 1.4-aansluiting gekregen. Ten opzichte van de 1.2-aansluiting op de vorige versie is er meer bandbreedte, waardoor er schermen met hogere resoluties en hdr-ondersteuning aangesloten kunnen worden. De hdmi-aansluiting is nog steeds van generatie 2.0, wat genoeg is voor 4k-beeld op 60Hz. Daarnaast zijn er drie usb 3.1 gen1-aansluitingen en een gigabit-ethernetaansluiting. Aan de rechterkant is er nog plaats voor twee usb 3.1 gen2-aansluitingen. Een daarvan in usb-a- en een in usb-c-gedaante.
Toetsenbord, touchpad en upgrades
De GL704 SCAR II is een laptop die bedoeld is om shooters op te spelen. Asus benadrukt dat door de 'W, A, S en D'-toetsen van een andere kleur te maken, maar na grondig testen blijkt dat de laptop ook geschikt is om andere games op te spelen. Van ons hadden de aparte toetsen dus niet gehoeven.
/i/2002474522.jpeg?f=imagenormal)
Het toetsenbord tikt niet verkeerd en heeft behoorlijk duidelijke feedback en een stuk meer travel dan de gemiddelde ultrabook. Je kunt dit daarom best gebruiken om langer op te typen. Omdat er op de 17"-laptop ruimte genoeg is heeft Asus aparte toetsen aangebracht voor de volumeregeling en dat is een praktische toevoeging. Met een druk op de rechter 'RoG'-toets kom je terecht in de enigszins onoverzichtelijke software waarmee je bijvoorbeeld de 'Aura'-verlichting en energieprofielen voor je hardware kunt instellen.
De touchpad lijkt gekopieerd te zijn van de 15"-variant van de SCAR II en dat vinden we een gemiste kans, want een grotere touchpad had prettiger gewerkt dan deze. Bovendien kun je de linker- en rechtermuisknop vrij diep indrukken en dat had goed gewerkt als ze helemaal aan de rand van de laptop hadden gezeten. Nu schraapt je duim over een scherp randje, iedere keer dat je een toets indrukt. Het aanraakgevoelige oppervlak zelf werkt verder prima en omdat het een precision touchpad is, worden alle in Windows ingebouwde veegbewegingen netjes ondersteund en uitgevoerd.
/i/2002475118.jpeg?f=imagenormal)
Tot slot de binnenkant: die wordt gekenmerkt door een indrukwekkende hoeveelheid heatpipes die als spaghettislierten door elkaar lijken te lopen. De twee ventilators zijn voorzien van een 'gootje' aan de zijkanten die Asus 'anti dust tunnels' noemt en die stof uit de ventilatorbehuizing moet blazen. Wat upgrades betreft zul je geen onderdelen kunnen toevoegen zonder de bestaande onderdelen eruit te halen. Linksonder is er ruimte voor een 2,5"-sata-schijf, met daarboven een m2-slot. Het werkgeheugen bestaat uit twee ddr4-modules die eventueel vervangbaar zijn en zelfs de draadloze netwerkkaart kun je vervangen door een nieuwe. Wat upgrademogelijkheden mogen we, net als bij de MSI GL63, niet klagen.
MSI GL63
Samengevat
De GL63 is voorzien van een RTX2060-videokaart en die is prima geschikt om zware games op full hd-resolutie te spelen. De behuizing had steviger gekund en voor dit geld mag je ook een precision touchpad verwachten. De hardware is makkelijk achteraf te upgraden en het vrije m.2-slot is mooi meegenomen. De maximale schermhelderheid valt tegen, terwijl het toetsenbord wel weer fijn tikt. De accuduur bedraagt ongeveer vijfenhalf uur tijdens browsen, wat voor een gamelaptop niet slecht is.
Eindoordeel
MSI deed ons voor het benchmarken van de nieuwe RTX-hardware een GL63 toekomen die van een RTX 2060-videokaart voorzien is en voor 1850 euro verkrijgbaar zal zijn. Net als Asus heeft MSI ook geen heel nieuw chassis rondom de RTX-videokaarten gebouwd, maar een bestaand model gepakt en daar een nieuwe videokaart in gelepeld.
/i/2002474510.jpeg?f=imagearticlefull)
Die bestaande behuizing is onmiskenbaar een MSI; de combinatie van de kleuren rood en zwart zorgen daar samen met het drakenlogo achterop het scherm wel voor. De behuizing is van kunststof gemaakt en geeft een aardig stevige indruk, al hebben we het idee dat het rode plastic randje tussen de delen van de behuizing de stevigheid niet verbetert en dat MSI de behuizing beter uit twee delen had kunnen maken. Achterop het scherm lijken rode ledstrips te zitten, maar dat zijn slechts stickers. Bij duurdere modellen zitten er wel echte leds in het scherm verwerkt.
De zijkanten van de GL63 zijn voorzien van de aansluitingen en zoals het op een gamelaptop hoort zit daar een gigabit-ethernetaansluiting en kun je externe schermen aansluiten via hdmi en minidisplayport. De usb 3.1 gen1-aansluitingen bestaan uit een usb-a- en usb-c-exemplaar links en twee usb-a-exemplaren rechts. Daar bevindt zich ook nog een kaartlezer en wat aansluitingen betreft is de GL63 dan ook goed uitgerust.
Toetsenbord, touchpad en upgrades
MSI heeft in het verleden vaker gebruikgemaakt van toetsenborden van Steelseries en ook op de GL63 prijkt het logo van die fabrikant. Wat ons betreft is dat een vruchtbare samenwerking, want het toetsenbord tikt prettig, met een duidelijke aanslag en genoeg travel om langdurig op te tikken. De achtergrondverlichting is in één kleur in te stellen en dat is rood. Ook als je die uitschakelt blijven de toetsen rood, want het randje van iedere knop is rood gemaakt. Dat past op zich wel in het ontwerp van de GL63, maar doet anderzijds ook wat schreeuwerig aan.
Van de touchpad worden we minder enthousiast. Het is geen precision touchpad en voor een laptop van dit bedrag hadden we dat wel verwacht. De muistoetsen voelen bovendien nogal slap aan als je ze indrukt. Het is bovendien niet duidelijk hoe ver je ze in kunt drukken en aan de kant waar de toetsen aan elkaar grenzen kun je ze verder indrukken dan aan de buitenkant.
/i/2002475120.jpeg?f=imagenormal)
We hebben de GL63 opengeschroefd en waren blij verrast een lege m2-sleuf aan te treffen naast de meegeleverde m2-ssd en de geheugenmodules, die eventueel ook te vervangen zijn. Een gewone sata-schijf zit standaard in de GL63 en die is natuurlijk ook te vervangen voor een groter exemplaar of een ssd. De accu is overigens ook eenvoudig te vervangen, want die zit met een schroefje vast en schuift gemakkelijk uit de connector op het moederbord.
Hardware en cpu-benchmarks
We willen de GL63 en GL704 niet tegenover elkaar zetten. De een heeft een 15"-formaat en de ander is met 17" een slagje groter. Bovendien heeft de eerste een RTX 2060 en de tweede een RTX 2070. Ondanks die verschillen zijn er ook aardig wat overeenkomsten.
| |
MSI GL63 |
Asus GL704 |
| Processor |
Core i7-8750H |
Core i7-8750H |
| Cores/threads |
6/12 |
6/12 |
| Klokfrequentie (turbo) |
2,2GHz (4,1GHz) |
2,2GHz (4,1GHz) |
| Gpu |
Intel UHD 630
Nvidia RTX 2060 |
Intel UHD 630
Nvidia RTX 2070 |
| Werkgeheugen |
16GB ddr4-2666, dualchannel |
16GB ddr4-2666, dualchannel |
| Opslag |
Kingston RBUSNS8154P3256GJ
HGST 7K1000, 1TB |
Intel 660p 512GB
ST1000LX015 |
| Ethernet |
Killer E2400 |
Realtek Gbe |
| Wifi |
Intel Wireless-AC 9560 |
Intel Wireless-AC 9560 |
| Accu |
51Wh |
66Wh |
| Gewicht |
2375 gram |
2884 gram |
| Scherm |
15,6", 1920x1080 pixels, mat, ips, 60Hz |
17,3", 1920x1080 pixels, mat, ips, 144Hz |
| Schermpaneel |
LG LGD05C8, LP156WFC-SPP1 |
AU Optronics, 409D, B173HAN04.0 |
| Besturingssysteem |
Windows 10 Home |
Windows 10 Home |
De laptops zijn van dezelfde cpu voorzien en hebben evenveel werkgeheugen, op 2666MT/s, de hoogste snelheid die de cpu ondersteunt. In beide gevallen is er gekozen voor een combinatie van ssd en harde schijf, waarbij MSI de ssd bij Kingston vandaan haalt, terwijl Asus kiest voor een duurdere Intel. De draadloze netwerkkaarten zijn hetzelfde en bij de netwerkverbindingen via draad is het juist MSI die voor een wat duurdere Killer-netwerkkaart gaat ten opzichte van de Realtek-chip waar Asus voor kiest.
Cpu-benchmarks
Uiteraard zijn we benieuwd hoe die hardware presteert en niet in het minst hoe de nieuwe RTX-gpu's dat doen. Alvorens we begonnen met testen draaien de laptops gewoonlijk idle en daarbij valt op dat de Asus GL704 last heeft van coil whine. Dat kan natuurlijk incidenteel voorkomen, maar toevallig hadden we ook een tweede staan die er ook last van heeft. Ben je niet aan het gamen en zit je in een stille omgeving, dan kan dat hinderlijk zijn. Verder met de benchmarks: daarbij beginnen we met cpu-benchmarks en gewoontegetrouw is het eerste dat we draaien Cinebench.
- Cinebench R15 - Single
- Cinebench R15 - Multi
In Cinebench Single presteren beide cpu's prima en vergelijkbaar met andere i7-8750H-cpu's. In Cinebench Multi, waarbij alle cores belast worden, laat de Asus een uitschieter zien en dat komt doordat het energiebeheer zodanig is geconfigureerd dat de cpu in de GL704, die officieel een tdp van 45 watt heeft, tijdens Cinebench maar liefst 77 watt mag verbruiken. Dat maakt hoge kloksnelheden mogelijk, maar een dergelijk verbruik is niet al te lang vol te houden. De Cinebench-score geeft dus een enigszins vertekenend beeld.
- Geekbench 4.1 - Memory Multi
- Geekbench 4.1 - Single
- Geekbench 4.1 - Multi
In Geekbench Multi zien we hetzelfde als in Cinebench Multi en eindigt de GL704 zelfs boven de MSI GT75, die van een snellere Core i9-processor is voorzien. Maar ook bij de test van de singlecoreprestaties en de geheugenbandbreedtetest eindigen beide laptops bovenaan het lijstje. De cpu is, kortom, een prima uitgangspunt om mee te gaan gamen.
- PCMark Storage 2.0 - Bandbreedte
- PCMark Storage 2.0 - Score
We testen de snelheid van de ssd met behulp van de ingebouwde traces in PCMark en daarbij valt de Kingston-ssd in de MSI enigszins tegen. Het is een nvme-ssd, maar een Samsung PM961 met dezelfde capaciteit is stukken sneller. De Intel 660p-ssd in de Asus scoort ongeveer even goed als Samsung-ssd's van gelijke capaciteit en dat is prima.
Benchmarks: 3DMark en Far Cry 5
De meest interessante benchmarks zijn die van de gpu's en we hebben uiteraard 3DMark en een aantal games gedraaid om een idee te krijgen van de prestaties van de RTX-videokaarten.
- 3DMark Cloud Gate
- 3DMark Cloudgate - Graphics
- 3DMark Cloudgate - Physics
Op laptops draaien we 3DMark Cloud Gate altijd en omdat die benchmark niet al te zwaar is, is het niet de meest geschikte voor snelle gamelaptops als de GL63 en GL704. In deze benchmark ontlopen de RTX 2060 en 2070 elkaar niet veel en dat zegt meer over Cloud Gate dan over de videokaarten.
- 3DMark Time Spy - graphics
- Firestrike Graphics
Met Time Spy en Firestrike krijgen de videokaarten het zwaarder te verduren en bij deze benchmarks schrijven we alleen de graphics-score op, die alleen de prestaties van de gpu zou moeten weergeven. De RTX 2060 zit in de DirectX 12-benchmark van Time Spy wat prestaties betreft tussen de GTX 1080 Max-Q en de gewone GTX 1080 in. De RTX 2070 steekt daar weer bovenuit. In Firestrike, dat gebruikmaakt van DirectX 11, zit de RTX 2060 op het niveau van de GTX 1070 Max-Q, terwijl de RTX 2070 iets sneller is dan een GTX 1080.
De 3DMark-tests zijn synthetische benchmarks, oftewel benchmarks waar geen concrete framerates, maar een score uit komen. Het is dan ook relevanter om echte games te draaien, waarbij we de standaardgames op laptops draaien; Far Cry 5, GTA:V en Rise of the Tomb Raider. Omdat de RTX-kaarten realtime raytracing toevoegen hebben we ook benchmarks gedraaid in de enige game die dat op dit moment ondersteunt: Battlefield V. We beginnen met Far Cry 5, dat we op ultra-instellingen gedraaid hebben, op full hd en op 4k-resolutie.
- Far Cry 5 - 1920x1080 - Ultra
- Far Cry 5 - 3840x2160 - Ultra
In Far Cry 5 op full hd, de native resolutie van de schermen in de GL63 en GL704, kun je prima gamen op ultra-instellingen. De GL704 is op die resolutie iets langzamer dan de GT75 van MSI, maar dat zou door de langzamere processor kunnen komen, bij een resolutie van 3840x2160 pixels ontlopen ze elkaar nauwelijks.
Battlefield V, GTA:V en Rise of the Tomb Raider
Voor het benchmarken van GTA:V, Rise of the Tomb Raider en Battlefield: V hebben we dezelfde grafische instellingen als op de desktop gebruikt en daarom hebben we de benchmarkresultaten van de Founders Edition-kaarten van de RTX 2060 en 2070 ook bijgevoegd. Een een-op-een-vergelijking kun je niet maken, omdat de koeling verschilt en de desktopvideokaarten getest worden in combinatie met een i9-7900X-processor op 4,5GHz.
- GTA V - 1080p - Ultra
- GTA V - 4k - Ultra
- GTA V - 1080p - Ultra
- GTA V - 4k - Ultra
In GTA:V is het verschil tussen de RTX 2060 en 2070 redelijk klein, als we kijken naar de framerates op full hd-resolutie. Dat heeft er waarschijnlijk mee te maken dat GTA een behoorlijk cpu-intensief spel is en als we op 4k testen blijkt het verschil op te lopen tot 24 procent. Overigens zien we bij het testen van de desktopkaarten een vergelijkbaar verschil tussen de full hd- en 4k-benchmarks.
- Rise of the Tomb Raider - 1080p - Ultra
- Rise of the Tomb Raider - 4k - Ultra
- Rise of the Tomb Raider - 1080p - Ultra
- Rise of the Tomb Raider - 4k - Ultra
In Rise of the Tomb Raider zijn de verschillen tussen de RTX 2060 en 2070 weer wat groter, ook op full hd-resolutie. Op 4k-resolutie is het spel niet te spelen op de mobiele kaarten, en op de desktop zijn de framerates niet heel veel beter.
- Bf 5 Ultra RT off
- Bf 5 RT Medium
- Bf 5 RT Ultra
Tot slot kijken we naar de prestaties in Battlefield: V. Dat is normaal gesproken geen game die we testen volgens het standaard laptoptestprotocol, maar omdat de nieuwe videokaarten realtime raytracing ondersteunen hebben we gekeken hoe dat presteert op de mobiele chips in de enige game die er tot nu toe gebruik van maakt.
Om te beginnen hebben we gekeken naar de prestaties op ultra-instellingen met raytracing uitgeschakeld. Daarbij is de snelheid dik in orde en zetten de beide laptops hoge framerates neer. De RTX 2070 in de Asus komt in de buurt van de RTX 2060 op ons desktop-systeem met i9-cpu. Vervolgens hebben we raytracing op de medium en ultra-instelling getest. Net als op de desktop levert dat een behoorlijk verlies aan framerates op, maar de game blijft wel speelbaar. Hou je dus van mooie graphics en geef je niet om een al te hoge framerate, dan kun je zelfs met de GL63 Battlefield: V op zijn mooist spelen. Geef je daar niet om, dan kun je raytracing uitschakelen en stijgt je framerate meteen met 78 procent.
Scherm en accuduur
Er zijn wat overeenkomsten tussen de Asus- en MSI-laptop die we getest hebben en een ervan is de schermresolutie van 1920x1080 pixels. Wat schermeigenschappen blijft het daar wel bij, want MSI heeft een 15,6"-paneel van LG gebruikt met een verversingssnelheid van 60Hz, terwijl Asus voor een 17,3"-paneel van AU Optronics met 144Hz heeft gekozen.
- Reactietijd 0-100%
- Reactietijd 100-0%
- Reactietijd 20-80%
- Reactietijd 80-20%
Dat 144Hz-scherm heeft volgens het stickertje dat erop zit een responstijd van 3ms, maar dat hebben we in onze metingen niet kunnen reproduceren. Daarnaast haalt het scherm het wat responstijd betreft niet bij het 15,6"-scherm dat Asus op zijn GL504-laptop zet.
- Schermhelderheid
- Contrast (max. helderheid)
We hebben verder uiteraard naar de maximale helderheid en het contrast gekeken en vooral de MSI valt behoorlijk tegen wat maximale helderheid betreft. Game je in een duistere kelder, zoals het eigenlijk hoort natuurlijk, dan heb je daar geen last van, maar als er veel omgevingslicht is valt het scherm lastig af te lezen.
Ook wat kleurweergave is het paneel in de MSI niet al te best. Het weergeven van de maximaal verzadigde kleuren volgens de srgb-standaard gaat niet goed. In de test van grijstinten zien we dat het scherm wel vrij goed gekalibreerd is. Speel je games, dan is een perfecte kleurweergave niet van groot belang, maar wil je wat kleurkritischer werk doen op de MSI, dan kun je beter een extern scherm aansluiten.
Bij de Asus GL704 geldt eigenlijk het omgekeerde van de MSI, want bij dit paneel worden de primaire en secundaire kleuren redelijk goed weergegeven, maar is de kalibratie van de grijstinten niet al te best met een te hoge kleurtemperatuur tot gevolg. Met behulp van kalibreren valt er wellicht nog het een en ander recht te trekken, mocht je deze laptop voor taken willen gebruiken waarbij een correcte kleurweergave van belang is.
Accuduur
Het is een standaard onderdeel van elke laptopreview, maar eigenlijk vinden we de accuduur van gamelaptops niet erg belangrijk, tenzij de gamelaptop juist bijzonder dun en licht is gemaakt zodat je hem kunt meenemen. De GL63 en GL704 zijn dat allebei niet en de accuduur in de browsetest is dan ook niet bijzonder lang als je het vergelijkt met een ultrabook. Voor een gamelaptop valt de accuduur van de GL63 nog best mee. De GL704 doet het wat minder goed, maar die laptop heeft een groter scherm dat ook nog eens op 144Hz werkt en dat helpt voor de accuduur allemaal niet mee.
- Browsen
- PCMark 8 creative conv.
- PCMark 8 Creative conventional (score)
Tijdens het draaien van PCMark zijn de rollen omgedraaid en is de accuduur van de MSI veel korter, maar de score die in die test wordt gehaald laat zien dat de MSI veel hoger presteert. De Asus gaat in een energiebesparende modus werken, waardoor de prestaties ook lager uitvallen.
Conclusie
Met de introductie van de RTX-videokaarten op laptops kan iedereen nu mobiel realtime raytracen en als je Battlefield: V speelt en kiest voor beeldkwaliteit boven framerate, dan kun je daar gebruik van maken. Wat ons betreft zijn het echter de keiharde frames die het belangrijkste zijn wat de nieuwe Turing-videokaarten toevoegen. We testten een laptop met RTX 2060-videokaart, de 'langzaamste' dus, en waren, afhankelijk van de game, grofweg even snel of sneller dan een laptop met GTX 1070 Max Q-videokaart. De RTX 2070-gpu in de Asus-laptop presteert nog eens dertien (1080p) tot twintig (4k) procent sneller dan de 2060 in de MSI.
In vergelijking met de desktop-videokaarten lever je wel wat snelheid in. Ondanks het feit dat Nvidia dezelfde chips gebruikt voor de laptop als voor de desktop zijn ze lager geklokt om niet te warm te worden. Daarnaast zijn de laptop-cpu's minder snel dan de overgeklokte i9-processor die we voor de benchmarks in ons desktopsysteem gebruiken. Bij beide laptops geldt dat ze zo een procent of zeventien langzamer zijn dan wat we halen met de Founders Edition-videokaarten in het desktopsysteem.
Kijken we vervolgens naar de individuele laptops, dan krijg je met de MSI GL63 voor 1850 euro een notebook met een RTX 2060-gpu die sneller is dan de laptops met GTX 1070 Max-Q die we tot nu toe getest hebben. Kijken we naar de goedkoopste laptop met GTX 1070, dan is de prijs ongeveer 1750 euro en de MSI zit daar slechts honderd euro boven, terwijl er aardig wat GTX 1070-laptops zijn die nog veel prijziger zijn. De MSI is dus redelijk concurrerend geprijsd, maar dat merk je ook wel aan dingen als de lage maximale schermhelderheid, de afwezigheid van een precision-touchpad en de wat goedkoop aandoende behuizing. De prestaties zijn echter prima en als het je puur daar om gaat, dan zit je goed met de GL63, die op het scherm na van prima hardware voorzien is die ook nog eens te upgraden is.
De Asus GL704 gaat nog een stapje verder en is voorzien van een RTX 2070-gpu, maar kost ook 2600 euro. Dat is redelijk prijzig, want er staan al Clevo-barebones en laptops uit MSI's GE-serie voor minder dan dat in de Pricewatch. Anderzijds krijgt je bij de Asus wel het complete pakket, met 144Hz-scherm, een stevige behuizing, een sloot aansluitingen en snelle hardware. Je moet helaas ook een webcam op een ongelukkig plek en hoorbare coil whine op de koop toe nemen.
Helemaal perfect zijn deze laptops dus niet, maar over de prestaties van de nieuwe Nvidia-gpu's mogen we niet klagen, hoewel de goedkoopste RTX-laptop redelijk aan de prijs is. Wellicht dat de prijzen van de hardware in de toekomst nog gaan dalen. De RTX 2060 moet immers de GTX 1060 opvolgen en laptops met die laatste videokaart zijn ondertussen al voor duizend euro te krijgen, maar waren bij introductie een euro of 1500. Op het moment van schrijven zijn er laptops met RTX 2060-gpu te krijgen voor vergelijkbare prijzen als laptops met GTX 1070 en een RTX 2070-laptop laat zich wat prijs betreft vergelijken met een GTX 1080-laptop. Als die prijzen zo blijven, dan zouden we een laptop met RTX-videokaart kopen, maar als de GTX-laptops in prijs zakken is dat, afhankelijk van het model, een betere keuze. Dan ben je goedkoper uit, maar moet je het wel zonder realtime raytracing stellen.
- MSI GL63 8SE-058NL
- Asus GL704GW-EV005T
:fill(white):strip_exif()/i/2002461586.jpeg?f=thumblarge)
/i/2002474520.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002474524.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002474518.jpeg?f=imagegallery)
/i/2002474522.jpeg?f=imagegallery)
/i/2002475118.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002463780.png?f=thumblarge)
/i/2002474510.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002474514.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002474512.jpeg?f=imagegallery)
/i/2002475120.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2002461586.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2002463780.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002517596.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2001298295.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/287095/crop5b1a764a380c0_cropped.jpeg?f=community)
/i/1332001706.png?f=fpa)
/i/2001507511.png?f=fpa)
/i/2000820476.png?f=fpa)
/i/1239798739.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2000957445.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2001079991.jpeg?f=fpa)
/i/1291905847.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2000871746.jpeg?f=fpa)
/i/2000676783.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2002439034.jpeg?f=fpa)
/i/1233910364.png?f=fpa)
/i/2001590955.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2001412837.jpeg?f=fpa)
/i/1248513904.png?f=fpa)
/i/1349425400.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2002170155.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/1189509984.jpg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2002440004.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2002434528.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/u/120036/piw-ed.gif?f=community){kind=small}
/u/475916/Globalstripe%2520Avatar%252060x60.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/386815/296252.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/262542/ch.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/73625/Tetris_failure_ava_forum.jpg?f=community){kind=small}
/u/1041209/crop61714d10278e5_cropped.png?f=community){kind=small}
maar goed, dat is de prijs die je betaalt voor de nieuwste hardware.
/u/342375/crop5e13205150e40_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/116283/crop5814e3224425d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/236977/crop5e678cef94b25_cropped.png?f=community){kind=small}
