- ASUS ROG Swift PG27UCDM
- ASUS ROG Strix XG27UCDMG
In het kort
De ROG Swift OLED PG27UCDM is ASUS' topmodel 27"-4k-QD-oledmonitor. Het 240Hz-scherm heeft uitstekende responstijden, dito uniformiteit, contrast en kijkhoeken. Aandachtspunten zijn de glimmende afwerking en aanwezigheid van een klein beetje colorfringing. Net als bij andere schermen met dit paneel is de helderheid beperkt, zeker voor hdr-weergave, waarbij er geen modus is die in alle gevallen de hoogste piekhelderheid biedt. De PG27UCDM is voorzien van veel extra features. Naast een USB-C-poort met 90W powerdelivery en kvm-functie beschikt het scherm over een handige aanwezigheidssensor die inbranden kan helpen voorkomen, en de voor ASUS unieke motionblurreductionfunctie die 120Hz-beelden met de scherpte van 240Hz weergeeft. Dolby Vision HDR en DisplayPort 2.1 zijn ook aanwezig. De kleurweergave is voor zowel sRGB als hdr heel goed; een AdobeRGB-stand ontbreekt. De PG27UCDM is kortom een uitstekend scherm, maar als je het zonder een paar nice-to-haves kunt stellen, kun je honderden euro's besparen door voor het goedkopere zustermodel XG27UCDMG te kiezen.
In het kort
De ROG Strix OLED XG27UCDMG is ASUS' tweede 27"-4k-QD-oledscherm naast de PG27UCDM. In verhouding tot zijn duurdere broertje staat hij op een wat minder mooie, maar wel praktischere voet. Hij heeft geen Dolby Vision HDR-ondersteuning en ook geen DisplayPort 2.1, maar in de praktijk zullen de meeste gebruikers daar weinig aan missen. Voor de rest is de XG27UCDMG voorzien van veel extra features. Naast een USB-C-poort met 90W powerdelivery en kvm-functie beschikt het scherm over een handige aanwezigheidssensor die inbranden kan helpen voorkomen, en de voor ASUS unieke motionblurreductionfunctie die 120Hz-beelden met de scherpte van 240Hz weergeeft. De kleurweergave is heel goed voor zowel sRGB als hdr; een AdobeRGB-stand ontbreekt. Zoals alle schermen met dit paneel, heeft de XG27UCDMG uitstekende responstijden, dito uniformiteit, contrast en kijkhoeken. Aandachtspunten zijn de glimmende afwerking en aanwezigheid van een klein beetje colorfringing. De helderheid is beperkt, zeker voor hdr-weergave, waarbij er geen modus is die in alle gevallen de hoogste piekhelderheid biedt.
Onlangs bespraken we de MSI MPG 272URX QD-OLED, de eerste 4k-QD-oledmonitor van 27" die we binnenkregen. Het nieuwe paneel werd op de CES in januari aangekondigd, en meerdere fabrikanten kondigden toen ook schermen aan. Zoals in de reacties onder de review van de MPG 272URX werd opgemerkt, was MSI net niet de eerste die zijn scherm in de Benelux in de winkels wist te krijgen. ASUS was de concurrent twee weken voor met zijn ROG Swift OLED PG27UCDM, die we in deze review gaan bekijken. Met 1199 euro kost hij precies evenveel als de MPG 272URX.
:strip_exif()/i/2007387504.jpeg?f=imagenormal)
De reden dat dit artikel wat later komt, is dat ASUS begin dit jaar ook nog een tweede 4k-QD-oledmonitor van 27" aankondigde: de ROG Strix OLED XG27UCDMG. Daarop was het iets langer wachten. Inmiddels is ook dit scherm verkrijgbaar bij meerdere webshops in de Benelux en we hebben hem voor deze review ook uitgebreid doorgemeten. Met 999 euro is het momenteel de goedkoopste 4k-QD-oledmonitor van 27", hoewel AOC recent een scherm van 899 euro heeft aangekondigd.
Design
De PG27UCDM en XG27UCDMG behoren beide tot ASUS' luxe ROG-serie en de kast rondom het paneel ziet er precies hetzelfde uit, vergelijkbaar met eerdere (QD-)oledschermen van ASUS zoals de ROG Swift OLED PG32UCDM, PG34WCDM en PG27AQDM. De uiteinden van het scherm zijn zeer dun en zo te voelen afgewerkt met metaal. Aan de achterkant zit in het midden een dikker gedeelte met de aansluitingen en de verbinding naar de voet. De scherpe belijning en het gepixelde ROG-logo voorzien van rgb-verlichting, geven het geheel nogal een gamerige uitstraling. Het opvallendste element aan de voorkant is de uitstulping aan het midden van de onderkant, voorzien van een rood oplichtend ROG-logo. Achterop dat deel zit de vijfwegjoystick geflankeerd door twee knoppen voor de bediening.
- ROG Swift PG27UCDM
- ROG Strix XG27UCDMG
De voet van beide schermen oogt heel verschillend. Bij de luxe PG27UCDM heeft hij dezelfde vormgeving als bij de PG32UCDM, met drie spitse poten die ver uitsteken, en daarmee veel ruimte innemen op het bureau. Onderaan de verticale staander, voorzien van een rood verlichte tekst 'Swift', zit een rode schijnwerper waarmee je naar keuze het ROG-logo op je bureau kunt projecteren. ASUS levert extra blanco glaasjes mee waarop je je eigen logo kunt tekenen of graveren. Die klik je magnetisch onderop de poot.
De XG27UCDMG heeft een simpeler vormgegeven voet zonder verlichtingsfratsen. De rechthoekige basis is voorzien van een sleuf aan de voorkant waar je je smartphone in kunt laten rusten. Dat werkt ook nog goed als er een hoesje om je telefoon zit. Net als bij de PG27UCDM heeft de voet een gat om kabels door te voeren, al is het bij de XG27UCDMG een stuk krapper. Beide schermen kunnen kantelen, van links naar rechts draaien en 11cm in hoogte worden versteld. De XG27UCDMG kan daarbij een stuk lager worden gezet ten opzichte van het bureau dan de PG27UCDM, maar hij kan omgekeerd dus ook niet zover omhoog. Waar het onderstel bij de PG27UCDM deels is gemaakt van metaal, wat stevig en luxe aanvoelt, is de buitenkant van de voet van de XG27UCDMG helemaal van plastic. Als je tegen je bureau stoot, wiebelt het duurdere scherm minder heen en weer, al is de stabiliteit van de XG27UCDMG op zichzelf ook niet slecht.
De ASUS ROG Strix XG27UCDMG (links) staat lager op zijn poot dan de ROG Swift PG27UCDM
Beide schermen hebben bovenaan de poot een schroefgat met 1/4-20-draad, zodat je daarop een webcam kunt monteren. Eerdere ROG-schermen hadden datzelfde extraatje.
Aansluitingen
Op de PG27UCDM en XG27UCDMG kom je – met één uitzondering – dezelfde poorten tegen. Er zijn net als bij de MSI MPG 272URX een DisplayPort, twee HDMI-poorten en een USB-C-poort beschikbaar. Die ondersteunt evenals bij de concurrent 90W powerdelivery, voldoende voor wat krachtigere laptops, maar niet voor de meeste gaminglaptops, waarvoor je alsnog een losse adapter moet aansluiten. De PG27UCDM en XG27UCDMG hebben een driepoorts USB-hub met een aparte klassieke USB-B-hostpoort. Die kan dienen als een dataverbinding naar een tweede pc. De ROG-schermen hebben daarmee een kvm-functie: als je van beeldingang wisselt, begint de op het scherm aangesloten (rand)apparatuur automatisch te werken op de in beeld staande pc. Net als bij de MPG 272URX kan de USB-C-poort niet als losse dataverbinding worden gebruikt.
| |
ASUS ROG Swift PG27UCDM |
ASUS ROG Strix XG27UCDMG |
| Beeldingangen |
1x DisplayPort 2.1 (80Gbit/s)
2x HDMI 2.1 (48Gbit/s)
1x USB-C (DP 1.4 Alt Mode, 32Gbit/s) |
1x DisplayPort 1.4 (32Gbit/s)
2x HDMI 2.1 (48Gbit/s)
1x USB-C (DP 1.4 Alt Mode, 32Gbit/s) |
| USB |
3x USB 3.2 Type-A
1x USB 3.2 Type-B (upstream) |
2x USB 3.2 Type-A
1x USB 3.2 Type-B (upstream) |
| Overig |
3,5mm-hoofdtelefoonuitgang
Stroomaansluiting (ingebouwde voeding) |
3,5mm-hoofdtelefoonuitgang
Stroomaansluiting (ingebouwde voeding) |
Het verschil tussen de PG27UCDM en XG27UCDMG is de maximale bandbreedte van de DisplayPort-ingang. Bij de XG27UCDMG is het een 'klassieke' DisplayPort 1.4-poort met maximaal 32Gbit/s aan bandbreedte, zoals aanwezig op de meeste 32"-4k-QD-oledschermen van vorig jaar, bijvoorbeeld de ASUS ROG Swift PG32UCDM. De PG27UCDM heeft net als de MSI MPG 272URX en veel andere 4k-QD-oledschermen van dit jaar, een DisplayPort 2.1-poort die tot 80Gbit/s doorvoer belooft. De USB-poort van dit scherm doet nog steeds DisplayPort 1.4, net als bij de concurrentie.
Wat kun je met die extra bandbreedte? Voor 4k bij 240Hz is 32Gbit/s in principe niet genoeg, terwijl 80Gbit/s wel voldoet. Bij de XG27UCDMG zal dus altijd compressie nodig zijn om het scherm op zijn volledige resolutie en refreshrate aan te sturen. Deze display stream compression leidt praktisch niet tot zichtbare verliezen in beeldkwaliteit en voor zover dat wel zo is, lijkt het ons sterk dat dat tijdens gaming zal opvallen. Mocht je echt geen dsc willen gebruiken, bijvoorbeeld omdat je dan met Nvidia-kaarten minder schermen gelijktijdig kunt aansluiten, dan kun je dsc uitschakelen via een knopje in de osd. Dat beperkt de maximale refreshrate bij een 4k-resolutie tot 120Hz.
De voeten van de ROG Strix XG27UCDMG (links) en ROG Swift OLED PG27UCDM hebben beide een unieke eigenschap
Ook op de PG27UCDM is het mogelijk om dsc uit te schakelen, ook al zou de techniek voor dat scherm niet nodig hoeven zijn. Om hem compressievrij aan te sturen moet namelijk ook je videokaart geschikt zijn. Is dat niet zo, dan wordt alsnog dsc toegepast, tenzij je het dus handmatig uitzet. Voorlopig zijn alleen de nieuwe Nvidia GeForce RTX 5000-kaarten voorzien van een 80Gbit/s-DisplayPort 2.1-uitgang. Intel Arc B- en AMD Radeon RX 7000/9000-kaarten komen niet verder dan 54Gbit/s, te weinig voor 4k/240Hz. Oudere kaarten van AMD, Intel en Nvidia ondersteunen maximaal DisplayPort 1.4.
Een 80Gbit/s-DisplayPort 2.1-verbinding vereist naast de juiste videokaart een goede, DP80-gecertificeerde kabel. ASUS levert er bij de PG27UCDM een mee, maar die is heel erg kort. Er komen vanaf dit voorjaar actieve DP80LL-kabels beschikbaar met een lengte tot 3m, maar die zullen veel meer kosten dan een simpel DisplayPort 1.4-kabeltje, dat je vast ook al hebt liggen.
Osd, featureset en paneel
In de rode, gepixelde osd van de PG27UCDM zitten ten opzichte van de XG27UCDMG een paar opties extra, maar veruit de meeste functies komen overeen. Zo heeft het duurdere scherm natuurlijk een knopje om de logoprojector in te schakelen ('Light in Motion') en kun je de DisplayPort-instelling hierbij op '2.1' zetten. Het grootste verschil zit hem in het hdr-menu. De PG27UCDM beschikt over Dolby Vision HDR, de XG27UCDMG 'verstaat' alleen HDR10. Voor HDR10-materiaal hebben beide schermen vier beeldmodi. De PG27UCDM heeft daarnaast drie Dolby Vision-standen, met een aparte sectie in het menu om tussen beide HDR-smaken te schakelen. Meer over de hdr-weergave op de volgende pagina.
De osd van de ASUS ROG Strix XG27UCDMG (links) bevat enkele opties minder dan de ROG Swift PG27UCDM, maar is verder gelijk
De meeste beeldmodi voor sdr-weergave, om de een of andere reden te vinden in het Game-menu, voegen wat mij betreft weinig toe. Nuttig is sRGB Cal, waarin het scherm een zo nauwkeurig mogelijke sRGB-weergave moet geven. Gekalibreerde standen voor Display P3 en AdobeRGB zijn er helaas niet, hoewel je het kleurbereik bij gebruik van andere beeldmodi wel kunt beperken tot Display P3 en sRGB (maar niet AdobeRGB) via een aparte instelling. Je hebt binnen de andere beeldmodi ook andere configuratieopties voor bijvoorbeeld kleurtemperatuur, gamma en kleurverzadiging, terwijl sRGB Cal bijna alle opties behalve de helderheid vergrendelt.
Behalve gebruikelijke functies voor het weergeven van een fps-teller, richtkruis of timer, heeft het Gamemenu van de PG27UCDM en XG27UCDMG verder een mogelijkheid om het beeld in een andere verhouding weer te geven. Dat dat niet samengaat met een variabele refreshrate haalt het nut van deze functie nogal onderuit.
Potentieel nuttiger is de optie voor motionblurreduction (ELMB). QD-oledschermen van andere merken hebben dat nog steeds niet. Het werkt hetzelfde als bij de PG32UCDM vorig jaar: 120Hz-beelden kunnen met ongeveer de scherpte van 240Hz-beelden worden weergegeven, doordat het scherm tussen ieder weergegeven beeld een zwart beeld invoegt. De maximale helderheid gaat daarmee ook door de helft, waarmee hdr niet werkt. FreeSync in combinatie met motionblurreduction kan ook niet, wat veel lcd-monitors van ASUS al jaren wel ondersteunen.
Oledschermen hebben over het algemeen last van geknipper bij het gebruik van een variabele refreshrate, omdat de gammacurve van het oledpaneel varieert al naar gelang de refreshrate. De functie OLED Anti-Flicker van de PG27UCDM en XG27UCDMG helpt geknipper verminderen door het bereik van een variabele refreshrate te verkleinen. De minimale refreshrate wordt dan verhoogd van 48Hz naar 80Hz of 140Hz.
Net als andere QD-oledschermen hebben de PG27UCDM en XG27UCDMG de nodige anti-inbrandfuncties. Uniek is de aanwezigheidssensor, waarmee het scherm zichzelf automatisch op zwart kan zetten als je er niet voor zit. In het menu kun je een tijd en afstand kiezen waarop de functie moet gaan werken. Over het algemeen werkte dat tijdens de test goed. Heel af en toe ging het scherm even op zwart als ik iets te ver weg zat, wat te verhelpen is door de afstand in het menu wat hoger te zetten, maar zodra ik me bewoog ging de monitor meteen weer aan. Wat mij betreft is de aanwezigheidssensor een goed idee om burn-in te helpen voorkomen en het is me een raadsel waarom andere fabrikanten van (QD-)oledschermen hem niet toevoegen. Nieuwe techniek is dit niet bepaald, want kantoormonitors met zo'n sensor zijn er al jaren.
Behalve de sensor hebben de PG27UCDM en XG27UCDMG verschillende opties voor het herkennen en dimmen van stilstaande elementen in beeld, bijvoorbeeld logo's, de rand van het scherm of de taakbalk. Die hebben natuurlijk invloed op de weergave. De pixelshiftfunctie, waarbij het actieve beeld telkens een stukje over het scherm wordt verplaatst, kun je uitzetten, in tegenstelling tot bij de meeste andere QD-oledschermen. Ook alle andere anti-inbrandfuncties kunnen uit. ASUS geeft de gebruikelijke drie jaar garantie op inbranden.
Over de eigenschappen van het nieuwe 27"-QD-oledpaneel schreven we al in de review van de MSI MPG272URX. In het kort: door de hogere pixeldichtheid valt colorfringing als gevolg van de afwijkende subpixelindeling minder op dan bij eerdere QD-oledschermen, maar als je heel goed kijkt zijn de paarse en groene randjes nog wel te zien. De glimmende afwerking zorgt voor duidelijk zichtbare reflecties, waarbij een zwart scherm er bij lichtval een beetje paarsig grijs uitziet.
Verpakking
De PG27UCDM en XG27UCDMG worden beide geleverd in een full colour bedrukte kartonnen doos. Bij de PG27UCDM houdt een milieuvriendelijke constructie van kartonnen 'eierschalen' de inhoud op zijn plek, terwijl de doos van de XG27UCDMG is gevuld met traditioneel piepschuim. Rondom het scherm en de onderdelen van de voet zitten bij beide schermen foamzakjes voor verdere bescherming, en op het QD-oledpaneel is een beschermfolie geplakt. De kabels en verdere benodigdheden zitten ingepakt in plastic zakjes, met daaromheen een stoffen etui.
Testmethode en testveld
We meten helderheid, contrast en kleurweergave met behulp van een Spectracal C6-colorimeter, die we profileren met behulp van een JETI Spectraval 1501 Hires-spectroradiometer. De metingen worden uitgevoerd met behulp van Portrait Displays' Calman Color Calibration-software. Over de testprocedure lees je meer in dit .plan. We meten het scherm eerst door zoals het uit de doos komt, waarbij we de helderheid voor kleurmetingen afstellen op een waarde die de 150cd/m² zo dicht mogelijk benadert. We stellen het scherm vervolgens in voor kleurruimtes als sRGB en, indien relevant, Display P3 en AdobeRGB. Daarbij doen we zo nodig aanpassingen aan gamma en kleurtemperatuur. De instellingen die we hebben gebruikt, vind je in de tabel hieronder, en zijn precies hetzelfde voor de PG27UCDM en XG27UCDMG. In dit artikel staan alleen de metingen waarbij het scherm is ingesteld voor sRGB en Display P3. De overige scores vind je op de productpagina.
De hdr-meting voeren we uit met dezelfde software en meetapparatuur en een VideoForge Pro-patroongenerator. Voor de responstijdmeting gebruiken we een fotosensor en de LeCroy WaveRunner 6100-oscilloscoop. De inputlag meten we met een Leo Bodnar-tester. Om de kijkhoeken te bepalen, meten we onder een hoek van 45 graden de resterende helderheid en de kleurverandering ten opzichte van een loodrechte meting. Voor de uniformiteitsmeting kijken we naar de verhouding tussen de helderheid op vijftien meetpunten, gemeten op een volledig wit en een volledig zwart scherm. Ook bepalen we de relatieve kleurverschillen langs de randen ten opzichte van het midden. Tot slot meten we het energiegebruik van de monitor, zowel op de maximale helderheid als op een vaste helderheid van 150cd/m².
| |
Standaardweergave |
sRGB |
Display P3 |
| Beeldmodus |
Racing Mode |
sRGB Cal |
Racing Mode
Display Color Space: DCI-P3 |
| Kleurtemperatuurinstelling |
6500K |
(vergrendeld) |
6500K |
| Gamma-instelling |
2.2 |
(vergrendeld) |
2.2 |
| Helderheid instelbaar? |
Ja |
Ja |
Ja |
Het testveld in deze review is hetzelfde als in de eerdere review van de MSI MPG 272URX. Je vindt naast de ASUS-schermen dus ook een aantal eerdere 32"-QD-oledschermen die we hebben getest, zoals de eerdere MPG 321URX van MSI. We hebben ook oudere 27"-QD-oledschermen meegenomen met een wqhd-resolutie (2560x1440). In de grafiekset staan ook een aantal lcd-schermen, waaronder twee modellen met miniledbacklight die voor de hdr-sectie relevant zijn: de Samsung Odyssey Neo G8 32" en AOC Q27G3XMN.
De ASUS ROG Swift OLED PG27UCDM en ROG Strix OLED XG27UCDMG bieden een adaptivesyncbereik van 48Hz tot 240Hz. Zoals gezegd kun je de ondergrens ophogen tot 80Hz of 140Hz om het flikkeren van het scherm bij een sterk wisselende framerate te verminderen. Beide schermen zijn Nvidia G-SYNC Compatible-gecertificeerd en hebben ook het AMD FreeSync Premium Pro-keurmerk.
- Gemiddelde responstijd (20 transities)
- Gemiddelde responstijd (zwart-wit)
- Hoogst gemeten responstijd
- Laagst gemeten responstijd
- Standaardafwijking responstijd
- Percentage binnen één refresh
- Gemiddelde overshoot
- Gemiddelde undershoot
Als het gaat om de responstijden maken de PG27UCDM en XG27UCDMG het niet spannend, want die zijn zoals bij ieder oledscherm supergoed. We zien bij beide monitors een gemiddelde responstijd van slechts 0,4ms, een superlage standaardafwijking van 0,1ms, en nauwelijks over- en undershoot. Ieder van de twintig gemeten transities komt ruimschoots 'op tijd' om de 240Hz-refreshrate waar te maken; daarvoor moet er na 4,2ms weer een nieuw beeld op het scherm staan. We zien in onze meting dat de PG27UCDM het zeer nipt slechter doet dan de XG27UCDMG, met een iets tragere zwart-grijsovergang en iets meer overshoot, maar die verschillen zijn zo klein dat ze binnen de foutmarge van de meetapparatuur vallen.
De weergave van bewegend beeld op deze schermen is dus vrijwel perfect, een ordegrootte sneller dan de beste lcd-schermen. De Odyssey Neo G8 in de bovenstaande grafiek is bijvoorbeeld een van de snelste lcd-monitors die we hebben gemeten, en die is gemiddeld meer dan drie keer trager dan de PG27UCDM en XG27UCDMG. Lcd's worden over het algemeen trager of krijgen meer last van over- en undershoot op lagere refreshrates, en daar is bij deze oledschermen ook geen sprake van.
In tegenstelling tot de meeste oledschermen hebben de PG27UCDM en XG27UCDMG bovendien een vorm van black frame insertion, maar die werkt zoals gezegd alleen om de weergave van 120Hz-beelden op het oog ongeveer even scherp te maken als 240Hz-beelden, en kan de maximale beeldscherpte dus niet nog verder verhogen.
Inputlag
In de inputlagtest die we met behulp van de Leo Bodnar-tester uitvoeren terwijl het scherm op 1080p/60Hz draait, zien we een vertraging van 10ms bij de XG27UCDMG en zelfs 14,6ms bij de PG27UCDM. De beste schermen zitten zo rond de 8,5ms in deze test. Gelukkig is de inputlag bij 1080p/120Hz-weergave meer in lijn der verwachting: daarbij noteren beide schermen een vertraging van 4,7ms. Helaas kunnen we met deze tester geen inputlagmetingen doen voor hogere refreshrates.
Helderheid en contrast (standaardweergave)
We vervolgen met de meting van de maximale en minimale helderheid bij gebruik van de standaardbeeldinstellingen. Normaal gesproken meten we ook het contrast, maar dat is bij een QD-oledmonitor perfect: een zwart scherm geeft geen licht. Zoals eerder opgemerkt, verliest het scherm in een lichte ruimte wel wat aan contrast, omdat zwart dan een paarsig grijze tint aanneemt.
- Minimale helderheid wit
- Maximale helderheid wit
Hoewel Samsung Display het nieuwe 4k-QD-oledpaneel van 27" een nieuwe opbouw heeft gegeven, bestaande uit meer oledlagen, betekent dat niet dat de nieuwe schermen feller zijn dan de oude. Dat zagen we al bij de MSI MPG272URX, die bij sdr-weergave zelfs een wat lagere helderheid noteerde dan veel van de eerdere QD-oledmonitors. De PG27UCDM en XG27UCDMG gaan in sdr ongeveer even fel als eerdere schermen, met een helderheid van bijna 250cd/m². Voor in een lichtere ruimte houdt dat niet over, maar voor in een donkere gamekamer is het ruim voldoende. Dan telt ook dat beide schermen érg donker kunnen worden ingesteld: met de helderheidsregelaar op 0 blijft er nog maar zo'n 12cd/m² over.
Alle schermen zijn voor deze meting zo ingesteld dat ze de helderheid wit ongeveer constant houden, onafhankelijk van de hoeveelheid wit in beeld. Bij de ASUS PG27UCDM en XG27UCDMG moet je daarvoor de instelling Uniform Brightness activeren. Wanneer de instelling uit staat, halen de schermen bij minder wit in beeld een nog hogere helderheid (bijvoorbeeld ongeveer 310cd/m² als 50 procent van het beeld wit is), maar als het helemaal wit is, kan het scherm niet zo fel zijn, en zakt de helderheid alsnog terug tot 250cd/m²
In de sRGB-modus en in de modus voor black frame insertion wordt Uniform Brightness-standaard toegepast en is er geen mogelijkheid om deze instelling uit te schakelen.
Weergave sRGB, Display P3, AdobeRGB
De ASUS PG27UCDM en XG27UCDMG tonen standaard het volledige kleurbereik van het paneel, dat veel breder is dan het gebruikelijke sRGB. Het scherm kan de Display P3-kleurruimte volledig weergeven en ook een groot deel van de AdobeRGB-kleurruimte, maar het native kleurbereik komt niet goed overeen met een van die standaarden. Hoewel er mogelijkheden zijn om het kleurbereik terug te regelen tot sRGB en Display P3, heeft ASUS helaas geen AdobeRGB-stand ingebouwd. Nu is die voor gamers niet zo relevant, maar tegelijkertijd had het het scherm nog veelzijdiger gemaakt. Concurrenten zoals MSI en Gigabyte voorzien hun monitors ook van zo'n stand.
Voor normale sRGB-content is er de bijna gelijknamige beeldmodus sRGB Cal, die we voor de onderstaande meting hebben ingeschakeld. Gebruik je die, dan zijn er verder weinig mogelijkheden het beeld nog aan te passen. De helderheidsregelaar blijft gelukkig wel beschikbaar.
SRGB
- Kleurdekking
- Kleurtemp. wit
- Gem. kleurtemp.
- Helderheid wit 150cd/m²
- Kleurafw.
- Grijsafw.
- Colorchecker-afw.
- Gamma
De twee schermen van ASUS hebben hetzelfde paneel, dezelfde beeldinstellingen en ze zijn in de sRGB Cal-modus op dezelfde manier gekalibreerd af fabriek. Dat levert dus ook praktisch dezelfde meetresultaten op, en dat zijn behoorlijk goede scores. Net als bij de MSI MPG272URX zien we dat de primaire kleuren mooi op hun plek liggen, met een tikje extra verzadiging voor rood, dat doorwerkt in de weergave van rode en oranje mengkleuren. Ook hier is de kleurtemperatuur net wat aan de warme kant. ASUS heeft de gamma-afstelling wel een stukje beter voor elkaar dan MSI. Daardoor is de gemiddelde grijsafwijking (ΔE ITP) een stuk lager, en in de uitgebreide colorcheckertest doen de ASUS-schermen het ook beter. Er zijn gamingschermen met een nog betere afstelling, die zo goed is dat ze wedijveren met schermen voor beeldbewerking, maar de PG27UCDM en XG27UCDMG zitten daar niet ver vanaf.
- ROG Swift PG27UCDM
- ROG Strix XG27UCDMG
Display P3
- Kleurdekking
- Kleurtemp. wit
- Gem. kleurtemp.
- Helderheid wit 150cd/m²
- Kleurafw.
- Grijsafw.
- Colorchecker-afw.
- Gamma
Zoals eerder aan de orde kwam hebben de ASUS PG27UCDM en XG27UCDMG helaas geen gekalibreerde stand voor Display P3 en de meetresultaten lopen daarmee ook verder uiteen dan in de sRGB-modus van beide schermen. De gemiddelde grijsafwijking valt in deze stand veel hoger uit dan in de sRGB-meting. In plaats van de sRGB-gammacurve gebruiken de monitors een vlakke 2.2-gammacurve, waarmee schaduwtinten er een stuk donkerder uitzien dan eigenlijk de bedoeling is. De MSI MPG 272URX heeft overigens datzelfde minpunt. De PG27UCDM wordt net als het ASUS-scherm 'gered' door een relatief goede weergave van primaire kleuren, geholpen door het bredere kleurbereik van het QD-oledpaneel. Veel lcd-tegenhangers kunnen niet het hele Display P3-bereik laten zien.
Ook de XG27UCDMG biedt een 99-procentkleurdekking voor Display P3, maar laat een steek vallen bij de weergave van volledig verzadigd rood, wat doorwerkt in een hogere gemiddelde kleur- en colorcheckerafwijking dan bij de PG27UCDM. Overigens doet de XG27UCDMG het daarmee nog steeds niet veel slechter dan de MSI MPG 272URX. Dat wil zeggen: hij scoort ondanks de mindere aandacht die ASUS blijkbaar voor deze kleurmodus heeft, alsnog gemiddeld.
- ROG Swift PG27UCDM
- ROG Strix XG27UCDMG
Hdr-weergave
Oledschermen zoals de PG27UCDM en XG27UCDMG hebben voor hdr-weergave het belangrijke voordeel van een oneindig contrast, waar lcd-schermen zonder speciaal miniledbacklight een veel te fletse weergave geven, terwijl lcd's met zo'n backlight altijd wat last hebben van blooming of haloing rondom highlights en in contrastrijke overgangen.
De beste lcd-monitors zijn wel in het voordeel als het aankomt op de maximale helderheid. Die ligt bij QD-oledschermen nog wat lager dan bij concurrerende woledmodellen, weten we al van de MSI MPG 272URX. Dat zit hem om te beginnen in de maximale theoretische helderheid die het paneel kan behalen. In de grafiek zie je de maximale helderheid afgezet tegen de hoeveelheid wit in beeld, en zoals te zien kunnen de QD-oledschermem op een vakje van 1 procent een helderheid van bijna 1000cd/m² bereiken, maar zakt de piekhelderheid al in tot ongeveer 450cd/m² op een wit beeld. Bij een volledig wit scherm zakt de helderheid in tot 250cd/m². Ons sample van de XG27UCDMG bleek vooral bij weergave van kleinere witte vlakjes net iets feller de PG27UCDM.
Woledmonitors kunnen vooral voor kleine highlights nog iets feller zijn, zoals de ASUS ROG Swift PG32UCDP laat zien. Lcd-schermen met een miniledbacklight, zoals de AOC Q27G3XM en Samsung Odyssey Neo G9 G95NC hierboven, zijn voor de kleinste highlights vaak juist niet veel feller dan oledmonitors. Grotendeels witte schermen worden wel véél feller weergegeven. Daarmee zien felle hdr-scènes er op zo'n monitor een stuk indrukwekkender uit dan op een oledscherm.
Bij QD-oledschermen heb je daarbij de keuze uit een modus waarin het scherm het felst is voor kleine highlights en een modus met de beste fullscreenhelderheid. Er is niet één stand die beide eigenschappen met elkaar combineert. Zoals gebruikelijk is de True Black-modus op de PG27UCDM en XG27UCDMG degene die de hoogste helderheid biedt als een groter deel van het beeld wit moet zijn. In de overige modi biedt het scherm voor kleine witte vlakjes de genoemde piekhelderheid tot 1000cd/m², maar bij grotere hoeveelheden wit in beeld volgt het scherm de HDR PQ-curve, zeg maar de gammacurve voor hdr-materiaal, niet goed. Voor heldere maar niet compleet witte delen vertoont die curve een fikse dip, wat wil zeggen dat die tinten donkerder worden weergegeven dan de bedoeling is. De True Black-modus heeft van dat euvel geen last.
- ROG Swift PG27UCDM: Console HDR
- ROG Swift PG27UCDM: HDR True Black
ASUS geeft je bij de PG27UCDM en XG27UCDMG, binnen de bovenstaande beperking van het paneel, wel veel mogelijkheden de hdr-weergave naar eigen smaak bij te regelen. Dat is heel anders als bij de MSI MPG 272URX, waar je vrijwel niets kunt instellen. Behalve True Black heb je op de ASUS-schermen de keuze uit drie 1000cd/m²-standen. Gaming HDR en Cinema HDR geven middentonen wat extra helderheid mee, waarmee je hdr-beelden in een lichtere omgeving wat makkelijker kunt bekijken. In de stand Console HDR kun je deze helderheidsboost ('Dynamic Brightness Boost') zelf aan- of uitzetten; wij hebben het scherm in deze stand doorgemeten en met Dynamic Brightness Boost uit, wat de meest nauwkeurige weergave oplevert. Het aanzetten van Dynamic Brightness Boost in de Console-stand levert niet alleen helderdere middentonen op, maar geeft ook highlights een boost mee, met duidelijke clipping tot gevolg. Het andere uiterste is de Cinema-modus, waarin de highlights de meeste doortekening hebben, maar een beperkte helderheid.
In alle standen kun je er tot slot voor kiezen om de maximale helderheid te verlagen door de optie 'Adjustable HDR' te activeren. Het scherm waarschuwt dat die optie de weergave minder nauwkeurig maakt, dus beter laat je hem gewoon voluit staan.
Voor de kleurweergave in hdr gebruiken we de ΔE ICtCp-berekeningen. Deze sluiten aan bij het grotere kleur- en helderheidsbereik van hdr-signalen en geven meer weging aan fouten bij lagere helderheden. We noteren bovendien twee verschillende resultaten: een waarin afwijkingen van de beoogde helderheid niet worden meegenomen in de score en een waarbij dat wel gebeurt. Merk op dat we 5 procentstestpatronen meten, waarop de QD-oledschermen relatief goed scoren.
- Gem. grijsafw. zonder lum.
- Gem. grijsafw. met lum.
- Gem. colorchecker-afw. zonder lum.
- Gem. colorchecker-afw. met lum.
- Dekking DCI-P3
Ook met 5-procentspatronen is de True Black-modus van zowel de PG27UCDM als XG27UCDMG iets nauwkeuriger afgesteld dan de Console HDR-modus met hogere piekhelderheid. Dat is ook al zichtbaar als we de helderheid buiten beschouwing laten, maar met de helderheidsafwijking meegewogen nemen de verschillen tussen de twee modi toe op beide schermen. De PG27UCDM scoort iets beter dan de XG27UCDMG in de colorcheckertest als we de helderheidsafwijking niet meewegen; met helderheid erbij wint het goedkopere model juist weer. Met Dynamic Boost uitgeschakeld laat de PG27UCDM de highlights namelijk wat meer afrollen. Dat is nog wel het interessantste verschil tussen beide schermen, die allebei net iets beter scoren dan de MSI MPG 272URX.
- ROG Strix XG27UCDMG: Console HDR
- ROG Strix XG27UCDMG: HDR True Black
Behalve HDR10-materiaal, kan de PG27UCDM ook Dolby Vision HDR-content afspelen. Net als voor HDR10 heb je op de PG27UCDM de keuze uit een paar verschillende beeldmodi, in dit geval Bright, Dark en Gaming, die invloed hebben op de manier waarop middentonen worden weergegeven.
Het theoretische voordeel van Dolby Vision is dat deze techniek gebruikmaakt van dynamische metadata, waarmee de helderheid van heel lichte of donkere scènes beter kan worden afgestemd (tonemapping) op de eigenschappen van het scherm. Sommige streamingdiensten beschikken over een aardig aanbod Dolby Vision-content, maar Dolby Vision-games zijn zeldzaam. Games die geschikt zijn voor hdr, beschikken echter vaak over een eigen tonemappingimplementatie, waarbij je via het menu de eigenschappen van je display instelt, zodat ze ongeveer hetzelfde bereiken als wat Dolby Vision beoogt. De PS5 en Switch ondersteunen Dolby Vision geheel niet; Xbox Series-consoles doen dat wel, maar het aanbod Dolby Vision-titels is nog altijd erg beperkt. Ook pc-games met Dolby Vision zijn er niet veel. Je moet bovendien een Windows-account aanmaken om de benodigde softwarelicentie te kunnen ophalen uit de Windows Store.
Of Dolby Vision er in de praktijk beter uitziet dan HDR10, hangt natuurlijk ook af van de manier waarop de monitor voor Dolby Vision is afgesteld. Helaas kunnen we dat met onze testopstelling niet goed nameten, maar subjectief ziet de kleurweergave er in deze stand even goed uit als in de HDR10-modus.
TFTCentral meldde eerder dat de helderheid van alle Dolby Vision-modi is gemaximaliseerd op hetzelfde peil als de True Black 400-stand voor HDR10-content. Met andere woorden; het scherm zou bij Dolby Vision-weergave minder fel kunnen zijn. Dat is niet helemaal wat ik in de praktijk zie, maar wel bijna: met Dolby Vision-testpatronen die worden afgespeeld op een Windows-laptop, zie ik heel even kort de piek van ongeveer 950cd/m² voorbijkomen die in de meeste HDR10-modi ook wordt gehaald. In de Dolby Vision-modus zakt het scherm al binnen een paar seconden terug naar een piek van ongeveer 450cd/m², waar de HDR10-modi diezelfde helderheid moeiteloos voor meerdere minuten handhaven.
Uniformiteit en kijkhoeken
Wie een review van een QD-oledscherm heeft gelezen weet dat die schermen steevast douze points scoren als het gaat om de kijkhoeken en uniformiteit. Bij de PG27UCDM en XG27UCDMG heb ik niks anders te melden. Te beginnen bij de kijkhoeken: die zijn fantastisch, en in lijn met de MSI MPG 272URX en eerdere 32"-4k-QD-oledschermen die we hebben getest. QD-oledschermen houden onder een hoek meer helderheid over dan woledpanelen, die een lichte tint kunnen gaan aannemen. Alle oledschermen doen het veel beter dan iedere soort lcd-monitor, waarbij naast de helderheid en de kleurweergave ook het contrast onder een hoek een duikeling neemt. Bij (QD-)oledschermen niet: zwart blijft zwart.
- 45° links - Helderheid
- 45° links - Kleurafwijking
- 45° onder - Helderheid
- 45° onder - Kleurafwijking
- Uniformiteit wit
- Uniformiteit zwart
Ook de uniformiteit van de PG27UCDM en XG27UCDMG is simpelweg fantastisch. We moeten zoals altijd opmerken dat uniformiteit een samplespecifieke eigenschap is en dus kan verschillen voor iedere monitor. Onze exemplaren doen het in ieder geval heel erg goed, zelfs nog beter dan de gemiddelde oledmonitor, waarbij kleur- of helderheidsverschillen op een wit scherm met het blote oog praktisch al niet zichtbaar zijn. De zwartuniformiteit is zoals bij ieder oledscherm 100 procent perfect doordat het scherm bij de weergave van zwart helemaal geen licht geeft.
Energiegebruik
Het energiegebruik van de ASUS XG27UCDMG en PG27UCDM ligt in lijn met de MSI MPG 272URX die we eerder testten. De PG27UCDM is wat onzuiniger dan de XG27UCDMG, wellicht vanwege de extra verlichting rondom de voet. In vergelijking met lcd-monitors zijn beide schermen nogal gulzig, met een verbruik dat 20 tot 40 procent hoger ligt dan een gemiddelde 4k-lcd-monitor van 27".
Conclusie
ASUS komt dit voorjaar niet met één, maar met twee 4k-QD-oledmonitors van 27". De ROG Swift OLED PG27UCDM kost evenveel als de MSI MPG 272URX die we eerder bekeken, de ROG Strix OLED XG27UCDMG is tweehonderd euro goedkoper, en daarmee de goedkoopste monitor met dit nieuwe QD-oledpaneel. Dat paneel biedt, zoals al bleek in de review van de MSI MPG 272URX, veel goede eigenschappen met een aantal aandachtspunten. We zien zeer snelle responstijden, een uitmuntend contrast en zeer brede kijkhoeken, maar ook een matige maximale helderheid, een glimmende afwerking die in heldere ruimtes niet ideaal is, en als je goed kijkt een klein beetje colorfringing.
ASUS heeft er twee schermen omheen gebouwd die bijna alles bieden wat de MPG 272URX ook biedt, bijvoorbeeld een USB-C-poort met 90W powerdelivery en kvm-functie, uitgebreide gamingfuncties en een driejarige garantie op inbranden. De PG27UCDM en XG27UCDMG hebben daarbovenop een handige aanwezigheidssensor die inbranden kan helpen voorkomen, en de voor ASUS unieke motionblurreductionfunctie die 120Hz-beelden met de scherpte van 240Hz weergeeft. In veel tests doen de ASUS-schermen het nipt beter dan de MPG 272URX: ze kunnen net iets donkerder en net iets helderder worden ingesteld, zijn beter afgesteld voor sRGB- en hdr-weergave, en bieden in geval van onze samples een nog betere uniformiteit. Wereldschokkende verschillen zijn het niet, maar de PG27UCDM is momenteel niet duurder dan het iets minder uitgebreide, iets slechter presterende scherm van MSI, dat alleen een AdobeRGB-stand als pluspunt heeft tegenover de ASUS-monitor.
Op dit moment is de PG27UCDM kortom de ultieme 27"-4k-QD-oledmonitor. Toch is het niet het scherm dat ik zou kopen in deze categorie. Het goedkopere zustermodel XG27UCDMG is op heel veel punten precies hetzelfde product. Er zijn maar drie echte verschillen en dat zijn nice-to-haves, maar in de praktijk niet zo belangrijk dat je er 200 euro extra om moet uitgeven.
De PG27UCDM heeft allereerst een luxere voet, voorzien van een steviger metalen onderstel en geïntegreerde verlichting. Op zichzelf bekeken is de voet van de XG27UCDMG ook niet onstabiel, en de kleinere afmeting en handige smartphonehouder maken die net wat praktischer. Verschil twee is de aanwezigheid van DisplayPort 2.1-connectiviteit op de PG27UCDM. De XG27UCDMG moet het doen met een klassieke DisplayPort 1.4-ingang. Dat houdt in dat er altijd display stream compression nodig is bij de weergave van een 4k/240Hz-beeld. Dat heeft in de praktijk geen gevolgen voor het beeld, al zijn er wat edge-cases denkbaar waarbij je een ongecomprimeerde weergave kunt gebruiken. Het kan met de PG27UCDM, maar je moet dan ook nog beschikken over een zeer recente Nvidia-kaart, en de meegeleverde DisplayPort 2.1-kabel is erg kort. Het laatste verschil tussen de PG27UCDM en XG27UCDMG betreft Dolby Vision HDR-ondersteuning. Alleen de PG27UCDM heeft dat, maar in de praktijk is de weergave minder helder dan de normale HDR10-modus en Dolby Vision-games zijn er sowieso erg weinig.
Als je nu een QD-oledmonitor wilt kopen maar niet vastzit aan de 27"-maat, zijn de 32"-schermen van vorig jaar ook voor de XG27UCDMG geduchte concurrenten. De goedkoopste exemplaren kosten nog minder en hoewel de featureset niet altijd even ruim is als de ASUS-monitor, is de beeldkwaliteit niet noodzakelijk veel slechter.
Redactie: Friso Weijers Testlab: Denny Verwoert, Lucas Visscher Eindredactie: Monique van den Boomen
- ASUS ROG Swift PG27UCDM
- ASUS ROG Strix XG27UCDMG
Laagste prijzen voor:
ASUS ROG Swift OLED PG27UCDM Zwart
| Winkel |
Beoordeling |
|
Prijs |
Totaal |
|
|
Megekko
|
|
|
€ 1.199,-
|
€ 1.199,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
ALTERNATE.nl
|
|
|
€ 1.199,-
|
€ 1.199,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Azerty
|
|
|
€ 1.199,-
|
€ 1.199,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Paradigit
|
|
|
€ 1.199,-
|
€ 1.199,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
bol
|
|
|
€ 1.199,-
|
€ 1.199,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
Laagste prijzen voor:
ASUS ROG Strix OLED XG27UCDMG Zwart
| Winkel |
Beoordeling |
|
Prijs |
Totaal |
|
|
OfficeNext
|
|
|
€ 984,-
|
€ 984,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
CAPS
|
|
|
€ 984,38
|
€ 984,38
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Megekko
|
|
|
€ 997,-
|
€ 997,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
bol
|
|
|
€ 997,-
|
€ 997,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
ALTERNATE.nl
|
|
|
€ 999,-
|
€ 999,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
:strip_exif()/i/2007162836.png?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2007284642.png?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2007387504.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007388014.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007388016.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007388018.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007388020.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387528.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387530.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387532.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007388024.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007388022.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387536.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387538.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387540.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387542.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387552.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387554.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387556.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387558.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387560.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387562.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387564.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387566.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387544.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387546.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387548.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387550.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387568.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387570.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387572.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007387574.jpeg?f=imagegallery)
/i/2007388036.png?f=imagegallery)
/i/2007388040.png?f=imagegallery)
/i/2007388068.png?f=imagegallery)
/i/2007388072.png?f=imagegallery)
/i/2007388044.png?f=imagegallery)
/i/2007388048.png?f=imagegallery)
/i/2007388076.png?f=imagegallery)
/i/2007388080.png?f=imagegallery)
/i/2007388050.png?f=imagegallery)
/i/2007388052.png?f=imagegallery)
/i/2007388054.png?f=imagegallery)
/i/2007388056.png?f=imagegallery)
/i/2007388058.png?f=imagegallery)
/i/2007388060.png?f=imagegallery)
/i/2007388062.png?f=imagegallery)
/i/2007388064.png?f=imagegallery)
/i/2007388082.png?f=imagegallery)
/i/2007388084.png?f=imagegallery)
/i/2007388086.png?f=imagegallery)
/i/2007388088.png?f=imagegallery)
/i/2007388090.png?f=imagegallery)
/i/2007388092.png?f=imagegallery)
/i/2007388094.png?f=imagegallery)
/i/2007388096.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007284642.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007162836.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007292378.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007177470.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006610926.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2007359658.jpeg?f=fpa)
/i/2004607102.png?f=fpa)
/i/2004611226.png?f=fpa)
/i/2004856220.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005150168.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006022142.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005803064.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/76569/garfield14.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/145751/check-in-minion-small2.jpg?f=community){kind=small}
/u/245785/crop5cefb7dbf05b1_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/317612/icon.png?f=community){kind=icon}
Ik vind 4K op 27 inch net de perfecte sweet spot.:strip_exif()/u/1085275/crop67f54f67bd498_cropped.webp?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/243583/crop5f528d5b6e0ff_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/517778/cube2.gif?f=community){kind=small}
)./u/182652/crop55cb478493048_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/720496/crop61fff5a721b3b_cropped.png?f=community){kind=small}
), maar waarom zijn deze scherm zoveel duurder dan veel grotere OLED tv schermen ?
/u/117972/avatar.png?f=community){kind=avatar}
. Smartphone, smartwatch, apparaten met een klein schermpje allemaal glossy. Zelfs een flink aantal laptopschermen zijn glossy. :strip_icc():strip_exif()/u/147791/crop56e423ed8d794_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/367878/crop617adb2541776_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/452542/crop57b8a2dd1446b_cropped.png?f=community){kind=small}