Op de CES in Las Vegas worden traditiegetrouw de nodige QD-oledmonitors aangekondigd. Vorig jaar was het bijvoorbeeld de beurt aan de eerste 4k-QD-oledschermen met een 32"-diagonaal. Dit jaar zit de grote ontwikkeling hem juist in de wat kleinere schermen. Samsung Display, de maker van QD-oledpanelen voor monitors, heeft in 2025 twee nieuwe opties beschikbaar. Beide hebben een diagonaal van 26,5", afgerond 27": een paneel met 2560x1440-pixelresolutie en een 500Hz-refreshrate, en een paneel met 3840x2160 pixels, dat net als de eerdere 32"-optie een 240Hz-refreshrate ondersteunt.
Merken zoals ASUS, MSI, Gigabyte en natuurlijk ook Samsung zelf presenteren op de beurs hun nieuwe schermen met de bovenstaande panelen. Omdat ze gebruikmaken van dezelfde panels zijn de beeldeigenschappen voor een groot deel gelijk. In deze preview gaan we eerst in op de ontwikkelingen op paneelgebied. Op pagina twee lees je alles over de nieuwe schermen die tot nu toe werden aangekondigd op of rondom CES.
Wqhd met 500Hz: een nieuw snelheidsrecord
De eerste 27"-oledpanelen met 2560x1440-resolutie waren niet gebaseerd op een QD-oledpaneel van Samsung Display, maar een woledpaneel van LG Display. Op de CES van 2024 kondigde Samsung Display zijn eerste QD-oledpaneel van 27" aan met een 2560x1440-resolutie. Dat had een refreshrate van 360Hz, hoger dan de eerdere woledpanelen: die gingen tot 240Hz. LG kwam daarop met een 480Hz-woledpanel met 2560x1440 pixels, dat terechtkwam in schermen van ASUS, LG en Sony.
Samsung zet met zijn 500Hz-QD-oledpaneel nu een volgende stap in de concurrentiestrijd met LG. Oké: het verschil tussen 480Hz en 500Hz is in de praktijk waarschijnlijk niet merkbaar, maar ontegenzeggelijk heeft Samsung weer de titel van 'snelste oledpaneel' in handen. Andere soorten oledschermen in bijvoorbeeld laptops, televisies en smartphones komen zelfs bij lange na niet in de buurt van 500Hz. Weliswaar zal de responstijd van het nieuwe QD-oledpaneel vermoedelijk niet merkbaar verschillen van de andere soorten oledpanelen, maar door de hogere beeldsnelheid kan beweging er alsnog scherper uitzien. Het QD-oledpaneel op 500Hz laten draaien was ook niet zo simpel als het bestaande 360Hz-paneel overklokken, zo legt een medewerker van Samsung Display uit op de beurs. Voor het 500Hz-paneel werd een nieuw driving circuit ontwikkeld dat echt fysiek anders is ontworpen dan dat van de oudere panelen.
Scherpste QD-oledscherm tot nu toe
Misschien indrukwekkender vanuit een technisch oogpunt is het 27"-4k-paneel waar Samsung Display begin 2025 mee komt. Dat heeft een pixeldichtheid van 166 pixels per inch (ppi) en is daarmee het scherpste QD-oledpaneel tot nu toe. De eerste keer dat je een 4k-oledscherm van 27" kunt kopen is dit overigens niet. Een paar jaar geleden zagen we al schermen met deze diagonaal en resolutie met een geprint oledpaneel van het inmiddels terziele gegane Joled.
Ook Samsung maakt gebruik van een printproces in een deel van de productie van het QD-oledpaneel: bij het maken van de laag met rode en groene quantumdots die het paneel zijn naam geven en de betreffende subpixels de juiste kleur. Dat printproces is voor het maken van het nieuwe QD-oledpaneel verbeterd, zodanig dat er zelfs al scherpere QD-oledschermen kunnen worden gemaakt. Samsung Display toont op zijn stand een prototype van een 27"-paneel met 5k-resolutie (5120x2880 pixels). Dat levert een pixeldichtheid van ongeveer 220 ppi op, hetzelfde als bij het Apple Studio Display. Voorlopig zijn er geen concrete plannen om dat paneel daadwerkelijk te gaan leveren.
Geen hogere helderheid (of toch wel?)
De duurste Samsung-televisies van 2025 beschikken over een nieuw QD-oledpaneel met een 30 procent efficiënter oledmateriaal ('Hyper Efficient EL 3.0', genoemd op de slide hieronder). Dat maakt bij die televisies een hogere helderheid mogelijk, met een piek van liefst 4000cd/m² en een fullscreenhelderheid van 440cd/m².
Slide met verbeteringen aan 2025-QD-oledpanelen bij Samsung Display
Samsung gebruikt het nieuwe oledmateriaal ook in de 27" 4k-panelen, zo bevestigt een medewerker in de ruimte van Samsung Display. Die toepassing leidt hierbij jammer genoeg niet tot een hogere helderheid. De piekhelderheid (bij een 3 procent window) blijft bij het monitorpaneel staan op 1000cd/m², de fullscreenhelderheid op 250cd/m². Het eerste 34"-QD-oled-monitorpaneel uit 2022 had al dezelfde specificaties. Samsung Display denkt dat deze helderheid voldoende moet zijn voor de toepassing in gamingmonitors, die vooral worden opgesteld in een relatief donkere ruimte. Een goede reden om de helderheid bij het nieuwe 27" 4k-paneel niet verder te verhogen is daarbij dat een hogere pixeldichtheid een beeldpaneel over het algemeen minder efficiënt maakt. Hoe kleiner de pixels zijn, hoe minder van het oppervlak bestaat uit het deel dat licht geeft. De pixels wat minder hard aansturen kan voordelig zijn om het risico op burn-in te beperken.
Het nieuwe 500Hz-paneel heeft geen nieuw oledmateriaal. Opvallend genoeg lijkt het erop dat nieuwe monitors met dit paneel toch marginaal feller kunnen zijn. Verschillende monitorfabrikanten die een 500Hz-QD-oledscherm hebben gemaakt beloven een Vesa DisplayHDR True Black 500-certificering. Voorgaande QD-oledschermen met een Vesa-certificering hadden daarentegen een DisplayHDR True Black 400-logo. Het True Black 500-logo vereist een iets hogere fullscreenhelderheid van 300cd/m². De vereiste piekhelderheid voor dit keurmerk is slechts 500cd/m², dus feller dan 1000cd/m² gaan deze schermen vermoedelijk niet.
Met de 2025-panelen heeft Samsung het traditionele minpunt van QD-oledpanelen - de driehoekige subpixelindeling - niet opgelost. Omdat de rode, groene en blauwe subpixels niet op één lijn zitten zie je paarse en groene randjes in overgangen met veel contrast, waaronder kleine tekst. Een hoge pixeldichtheid helpt dat effect te verminderen en in die zin zijn de nieuwe 27" 4k-panelen wel een verbetering, maar helemaal weg is het effect ook bij de nieuwe schermen niet.
Verbeterde antireflectiecoating, maar alleen bij Samsung
QD-oledschermen hebben geen polarisatiefilter voor het scherm, waardoor het paneel bij invallend omgevingslicht minder zwart oogt dan concurrerende paneeltechnieken. Ze hebben daarbij een glimmende afwerking die het scherm er misschien beter uit laat zien wanneer je kamer niet te licht is, maar tot zichtbare reflecties leidt als er wel een lichtbron achter het scherm staat. Al die dingen waren van toepassing op de meeste QD-oledschermen van 2022, 2023 en 2024, en ze gelden ook weer voor het gros van de nieuwe QD-oledschermen die op de CES werden aangekondigd. Samsung had en heeft het alleenrecht op matte QD-oledpanelen.
De matte QD-oledschermen die Samsung in 2025 uitbrengt, ook die op basis van een ander paneel dan de hierboven genoemde 27"-opties, beschikken net als de 2025-televisies over een verbeterde antireflectielaag. Volgens Samsung zou het scherm er daardoor bij omgevingslicht zwarter moeten uitzien, ook doordat de interne reflectie binnenin het paneel zou zijn afgenomen. Dat werd gedemonstreerd aan de hand van een meting van een zwart vlakje op een checkerboard-patroon, waarbij de zwartwaarde op het 2025-paneel dieper bleek dan op het 2024-paneel. We zijn benieuwd in hoeverre dat zich vertaalt in zichtbare resultaten. De nieuwe gamingmonitors van Samsung met de verbeterde matte coating stonden opgesteld in een vrij donkere omgeving, zodat het lastig is om iets te zeggen over de prestaties van het scherm bij veel licht.
Nieuwe monitors
Diverse monitormakers presenteerden op de CES hun nieuwe monitors op basis van de aangekondigde nieuwe 27"-panelen. Er verschenen ook enkele schermen met het oudere 32" 4k-paneel. We bespreken ze hieronder per schermmaat en resolutie.
Op de CES hadden ASUS, Gigabyte, Samsung en MSI hun nieuwe 4k-monitor van 27" meegenomen. De Alienware AW2725Q werd weliswaar aangekondigd rondom CES, maar hij was niet aanwezig op de beurs. Net als de Alienware-monitors van voorgaande jaren moet hij het niet van zijn brede featureset hebben: hij heeft weliswaar een USB-hub, maar geen USB-C-poort voor je laptop. De DisplayPort-ingang blijft beperkt tot versie 1.4, waarmee display stream compression (dsc) noodzakelijk is op de volledige 4k bij 240Hz. Hoe erg dat is kun je je afvragen, want dsc leidt in de praktijk niet tot zichtbare verliezen bij deze combinatie. Bovendien moet dsc alsnog worden ingeschakeld als je videokaart geen 80Gbit/s DisplayPort 2.1-uitgang heeft, wat geldt voor alle kaarten behalve de Nvidia RTX 5000-serie.
De schermen van ASUS, MSI en Gigabyte hebben heel vergelijkbare specificaties. Alle drie de merken hebben een DisplayPort 2.1-ingang op hun scherm gezet met meteen ook de maximale 80Gbit/s-bandbreedte, wat voldoende moet zijn voor een ongecomprimeerde weergave. De Taiwanese fabrikanten bieden ook twee HDMI 2.1-poorten en een USB-C-poort. Of en hoeveel power delivery de Gigabyte MO27U2 biedt is niet bekend, maar het model van MSI gaat tot 98W en die van ASUS tot 90W. Omdat de schermen nog een tweede USB-B-hostpoort hebben, kun je de ingebouwde USB-hub ook met een tweede pc verbinden, wat een kvm-switch mogelijk maakt.
De ROG Swift OLED PG27UCDM onderscheidt zich van dit drietal het meest. Om met een negatief punt te beginnen: ASUS heeft weer gekozen voor een externe voeding, waar die bij MSI zit ingebouwd. Op de nogal 'gamerig' vormgegeven poot kun je aan de bovenkant een camera bevestigen via de statiefschroef. ASUS heeft een aanwezigheidssensor ingebouwd waarmee de monitor zichzelf na een zelfgekozen interval automatisch uitschakelt als je er niet voorzit. Op de CES leek die functie prima te werken, soms zelfs iets té goed, maar het osd biedt een aantal instelmogelijkheden om hem wat minder gevoelig te maken. Het is ons een raadsel waarom andere oled-monitors zo'n sensor niet ook hebben ter bescherming tegen burn-in. Hij is al jaren een vast onderdeel in kantoormonitors, dus nieuwe techniek is dit niet bepaald. ASUS poogt ook iets te doen aan de knippering die je bij het gebruik van een oledmonitor kunt ervaren tijdens het gebruik van adaptive sync. We zijn benieuwd hoe goed de OLED Anti-Flicker 2.0-optie in het menu dat effect tegengaat.
ASUS ROG Swift OLED PG27UCDM
Samsung had de afgelopen jaren al een knipperverminderaar op zijn oledschermen gezet. De Odyssey OLED G8 (G81SF) is de 27" 4k-monitor van dit merk. In tegenstelling tot het 32"-4k-scherm dat Samsung vorig jaar uitbracht, is hij niet voorzien van Tizen-smartfuncties of een afstandsbediening. Wel heeft dit scherm weer een matte afwerking, die uniek is voor Samsung-QD-oledmonitors. Helaas heeft Samsung de connectiviteit sinds vorig jaar niet verbeterd: die blijft beperkt tot DisplayPort 1.4 en USB-C is niet aanwezig.
Naar verluidt komen de 27" wqhd-schermen van 500Hz later dan de 27"-monitors met 4k-paneel. Gigabyte had het over augustus voordat zijn AORUS FO27Q5P in de winkels ligt, MSI spreekt zelfs van september. Het is niet heel gek dat ASUS met zijn ROG Strix OLED XG27AQDPG verstek liet gaan, ook al werd het scherm rondom CES wel alvast aangekondigd. Hoewel Samsung wel alvast een 500Hz-monitor liet zien op de CES, zijn er over dit scherm nog weinig specificaties bekend. Aangezien het 4k-model al geen DP2.1-ondersteuning heeft, verwachten we ook van de Odyssey OLED G6 een DisplayPort 1.4-ingang.
De MSI MPG272QR X50 QD-OLED lijkt op grond van de eerste specificaties de meest uitgebreide 500Hz-monitor, maar dat is ook omdat sommige gegevens bij andere merken nog niet bekend zijn. Zo weten we nog niet over hoeveel power delivery de USB-C-poort op de Gigabyte FO27Q5P beschikt. Bij voorganger FO27Q3P was dat slechts 18W. Bij de ASUS ROG Strix OLED XG27AQDPG is het zelfs helemaal niet duidelijk of er USB-C aanwezig is. Wel is van deze monitor bekend dat hij geen DisplayPort 2.1 heeft. Dezelfde aanwezigheidssensor als bij het 4k-model zit er wel op. Volgens TFTCentral zou die ook in de uiteindelijke versie van de MSI MPG272QR X50 zitten, maar het model op de beurs had het nog niet.
Op de CES waren een paar nieuwe 32" 4k-QD-oledmonitors te zien op basis van het bestaande paneel uit 2024. Gigabyte en MSI toonden nieuwe versies van hun 2024-gamingmonitors met grotendeels dezelfde specificaties. De MSI MPG321URXW is een nieuwe versie van de MPG321URX maar dan wit. De MPG322URX is een wat grotere update met 80Gbit/s DisplayPort 2.1 in plaats van DisplayPort 1.4, wat 'm in lijn brengt met de nieuwe 27" MSI-monitors. De Gigabyte MO32U2 is een variant op de eerdere FO32U2, de meest betaalbare van Gigabyte's eerdere 32" QD-oledschermen. Hij heeft een andere voet en zou volgens een medewerker nog goedkoper moeten gaan worden dan de FO32U2.
De Samsung Odyssey OLED G8 32" (G81SF) is ten opzichte van de G80SF uit 2024 geüpdatet met de nieuwere antiglarecoating die ook op het 27"-model zit. Tizen met al zijn smartfuncties is op het nieuwe scherm echter niet aanwezig, wat je als een downgrade kunt zien maar misschien juist fijn vindt.
Samsung Smart Monitor M90SF
Wie QD-oled wil combineren met Tizen, kan bij Samsung in 2025 wel terecht bij de Smart Monitor M90SF. Hij heeft een ingebouwde webcam en op de remote zit een extra AI-knopje, waarmee je nieuwe functies kunt aanroepen die ook op de 2025-televisies zitten van Samsung. Op basis van metadata die wordt meegestuurd met het programma kan de monitor informatie geven over personen die in de scène voorkomen. Verder kan de monitor zijn beeldinstellingen automatisch aanpassen op de getoonde content en materiaal upscalen naar 4k-resolutie.
Dell S3225QC
De Dell Plus 32 4K QD-OLED Monitor, typenummer S3225QC, is net als de M90SF meer op entertainment dan op gaming gefocust en voorzien van een relatief lage 120Hz-refreshrate. Hij beschikt over een soundbar onder het scherm met 3d-headtracking en een USB-C-poort met 90W power delivery. Smartfuncties heeft hij echter niet.
Opzich zijn de ppi waarden hoog, maar toch ook niet heel bijzonder voor oled?
Laptops met full hd oleds van 13 inch halen deze ppi waarden ook, er zijn echter ook oled laptops met 4k die vele malen scherper zijn. Zelfs 4k oled schermen (3840*1644) op smartphones gaan al minstens 5 jaar rond als ik mij niet vergis.
Sterker nog. Bij smartphones zijn ze daar alweer van af gestapt omdat het geen nut heeft. Ook hier heeft 4k op 27 inch alleen nut als je gaat schalen. En schalen gaat ten kosten van effectieve werkruimte. Het hangt dus vooral af van welk doel je hebt of een scherm met hoog ppi je iets gaat brengen.
[Reactie gewijzigd door demartijn op 13 januari 2025 07:16]
Ik heb nu een 32 inch 4K QD-OLED met een 27Inch 4K IPS als tweede scherm en daarmee heb ik het iets meer werkruimte dan ik nodig heb merk ik.
De 32 inch OLED is absoluut mijn hoofdscherm en de 27 inch is de "offscreen". Ik merk ook echt dat ik niets scherpers meer nodig heb. Want ik zie de pixels niet meer op een normale afstand.
Ik heb sinds ik de 32 inch 1440p heb vervangen het gevoel dat ik peak screen heb bereikt en dat de enige reden dat ik er nog één ga vervangen is wanneer er één kapot gaat over x jaar.
[Reactie gewijzigd door HandheldGaming op 13 januari 2025 08:31]
Kun je opzicht simpel vaststellen door een 4K afbeelding te maken met afwisselend zwarte en witte lijnen van 1 pixel dik. Zodra je een egaal grijs beeld ziet, is de resolutie hoger dan wat je ogen kunnen onderscheiden.
Voor wat ik doe... Is dit echt het maximum. Ik moet lezen, analyseren, schrijven. Ik heb er een tijdje een derde scherm bij gehad. Maar die gebruikte ik simpelweg niet. Was ook de kleinste van het stel. Maar dan nog.
Hoe heb je meer ruimte dan je nodig hebt met twee schermen. Ik heb er ook vaak twee soms 1 maar altijd te weinig. Ja ik heb 1 hoofdscherm en daar doe ik t meeste maar als ik met iets bezig ben heb ik vaak 2 schermen die allebei nuttig zijn, de ene met data en de andere formules of simulatie programmas of visual Studio. En editors heb ik het liefst altijd full screen (al zou dat op een groot genoeg scherm of ultrawide niet hoeven natuurlijk). En normaal heb ik altijd ook nog iets van media zoals muziek die ik wil beheren en skippen etc, ja er zijn shortcuts maar soms switch lijst of wat dan ook en liefst bestanden ook nog op een los stukje. Al mogen die laatste wel kleiner zoals half beeld zijn vaak.
Dan zit je eigenlijk aan ongeveer 3 schermen. Dit heb ik vroeger ook een tijd gehad maar vooral vanwege bureau ruimte niet meer en heb ook niet genoeg goede monitors maar die zou ik natuurlijk makkelijk bij kunnen kopen.
Nu vang ik dat derde scherm in ieder geval voor media deels op met mijn telefoon maar is niet optimaal omdat ik het liefst mijn telefoon weg en op stil leg zonder overal ingezogen te worden
[Reactie gewijzigd door PaulHelper op 13 januari 2025 11:54]
Tja, ik heb exact dezelfde combi aan schermen (van dubbel 27" 1440p naar 32" 4k + 1 27 1440p) en ik ben juist naar de 4k gegaan vanwege de scherpte die ik miste af en toe (en nu dus heb), ik twijfel nog wat ik met het 2e 27" scherm ga doen, want ongelijke resoluties/scherptes is niet super lekker verder.
Verschil vind ik juist heel groot van normale afstand.
Op 150% zit je met dezelfde ruimte als 1440p op 27", wat enorm prettig is, maar dan scherper, wat ook echt een voordeel is.
Ik snap het geklaag niet: als je geen scherper beeld wil, prima: koop dan wat er nu al beschikbaar is. Ik zit daarentegen al LANG op een scherper 27" scherm te wachten
[Reactie gewijzigd door kiang op 13 januari 2025 10:31]
Ik wacht hier ook op Godot, een 27 inch 5K, voorbij redelijk prijzige Apple is daar een eeuwige leemte. Soms wordt er wel wat aangekondigd, maar dat blijkt dan praktisch nauwelijks verkrijgbaar (of voorbij de cijfers een slecht paneel).
Onzin: de huidige standaard van +-100-110 ppi is gewoon ouderwets, je kan de pixels zo zien. Dat heeft niets met Windows te maken. Er is een reden dat Macbooks zijn overgestapt naar 200+ PPI
"Een beter toetsenbord is wellicht ook een aanrader"
Ik kan een IBM model M aanraden. Kleeft nooit lukt altijd, bijkomend voordeel je kan er desgewenst iemand de hersens mee inslaan of een spijker mee in de muur rammen
Bij de telefoons gaat het om de oude OLED schermen, niet de QD-OLED panelen waar het hier om gaat. Bij de laptops zijn de 4K QD-OLED schermen pas in 2025 gekomen. De productielijn die die pixeldichtheid aan kan is pas afgelopen september gaan draaien.
Opzich zijn de ppi waarden hoog, maar toch ook niet heel bijzonder voor oled?
Oled is een hele andere techniek in grote schermen dan in kleine schermen (phones / tables).
Opzich is de ppi misschien niet bijzonder, maar in desktop land was het simpelweg nog niet beschikbaar.
Waarom niet? Heb nu ook een OLED scherm maar irriteer me nog wel eens aan de glanzende coating door de reflecties die dat geeft in de ruimte waar ik het scherm heb staan. Als dat met een matte afwerking minder is heb ik dat liever.
Maar goed, ik snap dat OLED vaak met glans wordt geleverd vanwege de beeldkwaliteit, alleen persoonlijk heb ik liever minder reflecties.
[Reactie gewijzigd door HWSHHZ op 13 januari 2025 09:26]
Ik vind het glanzende OLED-scherm van mijn werklaptop ook een pak minder dan het matte scherm van mijn eigen laptop. Het beeld is wel scherper, maar die reflecties zijn inderdaad niet prettig. Nu heb je wel matte screenprotectors maar van de ict-afdeling mogen werknemers die niet gebruiken
Ik heb ook een matte OLED ASUS PG27AQDM en ik zou niet eens een glossy scherm willen. Matte is zoveel fijner doordat er minder reflectie is. Maar ja, het blijft een eeuwige discussie, matte vs glossy. Gelukkig zijn er tegenwoordig veel smaken te koop.
Is bekend wanneer de 27" 4k, 240Hz QD-oledschermen uitkomen? De 500Hz schermen wordt wel een periode augustus-september 2025 benoemd, echter mis ik deze bij de 27" 4k, 240Hz QD-oledschermen.
Ik ben zelf namelijk in de markt voor een 27" scherm, mogelijk in 2160p of 1440p (Ik denk wel het verschil te kunnen merken (hoe denkt tweakers daarover?). Of misschien zakken de prijzen wel als de nieuwe generatie beschikbaar is.
Theoretisch misschien wel, maar ik zie echt geen verschil boven de 120Hz/FPS. En dan moet je ook nog eens een GPU hebben die aan zo'n hoge framerate kan renderen.
Ik ook niet, als we het hebben over 144 of 165Hz, of anders zeer minimaal. Maar dan naar 360Hz, dat ziet er toch echt ineens heel anders uit kan ik je vertellen.
Zoals Lezzmeister zegt, denk ik dat het vooral te maken heeft met de stap die je zet. Ik vond 144 > 240 al best een groot verschil. Ik verwacht dat je met 144 > 360 nog een groter verschil zal zien. Maar 120 hz > 144 of 144 > 165 zal inderdaad moeilijk te onderscheiden zijn.
@MornixRS Flicker en Stroboscopisch effect ook. Dit somt het op:
The only way to simultaneously fully fix motion blur and stroboscopic effects is an analog-motion display.
Real life has no frame rate. Frame rates and refresh rate are an artificial digital image-stepping invention of humankind (since the first zoetropes and first movie projectors) that can never perfectly match analog-motion reality.
However, ultra-high frame rates at ultra-high refresh rates (>1000fps at >1000Hz) manages to come very close. This is currently the best way to achieve blurless sample-and-hold with no flicker, no motion blur, and no stroboscopic effects.
Het zal wel aan mij liggen, want ik vind het verschil tussen 60Hz en 175Hz ook verwaarloosbaar. Ik zie het wel als ik er echt op let maar zo'n groot verschil vind ik het ook niet.
Je zal het minder merken als je alleen in SolidWorks zit en af en toe een kleine video bewerkt die met 24 of 30 frames per seconde doet. Als je er echt ongevoelig voor ben zou 30Hz nog prima kunnen.
Maar in GTFO, Doom Eternal of Cyberpunk, wereld van verschil. Ik heb het zelf getest, van 30 naar 60 naar 90 naar 120 naar 144 en dan 165Hz en evenveel fps op hetzelfde scherm. Met 30, hoe stabiel ook, is het echt onnodig moeilijk mikken en ontwijken, met 60 is dat een stuk beter, de stap naar 90 is enorm (richtne is echt veel makkelijker), naar 120Hz voegt nog duidelijk iets toe, 144Hz minder, en 165Hz laat maar.
De 360Hz was op een heel ander (niet van mij) scherm en al was richten en zien ingame niet echt beter, het scherm zag er beter uit, meer als bijna een raam, beetje moeilijk uit te leggen.
Voordelen? Volgens mij toch maar één en dat is het voorkomen van motion blur. Dat kan trouwens best onnatuurlijk ogen en het maakt films, bijvoorbeeld, niet perse beter. We heffen op het scherm op wat ons visueel systeem van nature doet in bepaalde situaties. Dat kun je makkelijk testen door snel met je handen voor je ogen te bewegen.
[Reactie gewijzigd door MornixRS op 13 januari 2025 11:51]
Ik snap het sentiment wel. Voor de gemiddelde persoon is 60hz prima voor productiviteit, en 144hz prima voor gaming. Tuurlijk, hoe meer hertz, hoe beter. Maar het merkbare verschil wordt steeds kleiner naar mate je hoger in de boom gaat, en zal voor de meeste mensen de extra kosten niet rechtvaardigen. Zeker omdat ze toch niet het systeem hebben om dergelijke framerates consistent vast te houden.
[Reactie gewijzigd door eggsforpedro op 13 januari 2025 15:50]
Interessant artikel, mooi dat de fabrikanten ook kleinere modellen uitbrengen.
De eerste keer dat je een 4k-oledscherm van 27" kunt kopen is dit overigens niet. Een paar jaar geleden zagen we al schermen met deze diagonaal en resolutie met een geprint oledpaneel van het inmiddels terziele gegane Joled.
Klopt, alleen had dat joled-paneel wel een conventionele rgb-structuur en daarmee helemaal geen last van colorfringing.
Mat scherm is toch wel het fijnste vind ik. Ik hou niet van die spiegel schermen. Krom scherm vind ik persoonlijk ook niks, maar ik ben ook niet de doelgroep, want geen gamer. Ik vind het sowieso lelijk een krom scherm.
Op mijn werk staat op elke werkplek een gekromde ultrawide en die schermen werken wel fijn hoor. Twee platte schermen zou je ook onder een hoek naast elkaar zetten omdat dat fijner kijkt dan recht naast elkaar. Die gekromde ultrawide heeft hetzelfde effect maar dan zonder randen in het midden. Het is best praktisch om meerdere applicaties naast elkaar te kunnen zetten. En wij zijn als kantoorpersoneel nou ook niet bepaald gamers, dus we hebben ze niet voor de 'immersion'
Allemaal leuk en aardig maar ik vroeg me af waarom er zo weinig WOLED schermen op de markt komen. Het is al QD-OLED wat de klok slaagt maar over WOLED wordt nauwelijks gesproken.
Ik zweer dat de bezels van nieuwe monitoren die uit komen steeds groter worden.
Hebben ze echt die extra real estate nodig om de technologie erin te verwerken?
De race om de hoogste refresh-rates lijkt volop losgebarsten te zijn. Inmiddels zijn de refresh-rates zo hoog dat het menselijk oog daar echt geen verschil meer in kan maken. Alles wat boven de 50 Hz knippert zien we al als continu branden. Dat wil niet zeggen dat we een hogere refresh-rate niet kunnen "zien". Ik weet niet waar de grens ligt, maar ik vermoed dat dat ergens tussen de 200 en 300 Hz is. Nog snellere refresh- rates zijn dan eigenlijk zinloos. Het is dus vooral een race tussen de fabrikanten en een verkoop praatje.
Nog even wat opgezocht:
Volgens https://www.howtogeek.com...ps-can-the-human-eye-see/ kunnen sommige mensen onder zeer specifieke omstandigheden refresh-rates tot 500 Hz "waarnemen", maar onder generieke omstandigheden houd het al tussen 90 en 144 HZ op. Een 200 of 240 Hz paneel zal voor de meeste mensen dus echt voldoen. Alleen als je nog jong bent (tot ca 35 jaar) en in een kamer zonder andere verlichting of lichtinval zit zijn hogere refesh-rates "waarneembaar".
Je zou het zelf een keer moeten meemaken om het "verschil" te zien.
Vanaf 200hz voelt alles smooth aan (tracking voornamelijk bij competetief gaming) maar er blijft een nadeel en dat is motion blur. Ik game op 360hz oled en hoewel ik nog minder motion blur zie dan op mijn oude 240hz oled scherm is het nog steeds aanwezig.
Schermen boven de 1000hz zouden dit probleem moeten aanpakken zonder strobing.
Ik sta dus weer in de rij om mijn 360hz scherm weg te doen en er een van 500hz te halen.
Er zijn tevens ook meerdere onderzoeken gedaan naar average gamers waarbij ze beter presteerden op een 240/360hz scherm vergeleken met normale 144hz schermen. Misschien dat iemand hier dat onderzoek kan plaatsen omdat ik het niet meer kan vinden.
LTT had het gedaan al een paar jaar geleden en daar konden ze boven de 120hz al niet meer merken. Het is dus ook hoe je zoekt.
Als je specifiek naar onderzoeken gaat zoeken waar men het wel merkt zal je ze vinden maar als je andersom zoekt zal je ze ook vinden.
Trouwens zit je met de die 4K 500hz schermen met een heel ander probleem al en dat is een videokaart kopen die het uberhaupt aan kan of je moet enkel CS:GO willen spelen want je komt anders tegen CPU limieten, GPU limieten tot zelfs engine limieten aan.
LTT is niet echt een wetenschappelijke instelling.
Als je gaat testen, dan moet je de omstandigheden wel zo maken dat die ideaal zijn om een verschil te kunnen waarnemen. Zodra ergens een lamp aanstaat geeft die bijvoorbeeld al zoveel verstoring dat het verschil boven de 100 of 120 Hz niet meer is waar te nemen.
Ook de videokaart en het spel zelf speelt natuurlijk een belangrijke rol.
Er is wel een verschil tussen de schermen naast elkaar zetten en kunnen aangeven welk scherm welke Hz heeft. Of het meten van de output van de user bij gebruik van verschillende Hz. Dat had LTT toch in hetzelfde filmpje ook gedaan en bleek significant voordeel te zijn bij hogere Hz. Dit was groter bij de casual gamers maar ook aanwezig bij de pro gamer. Dus ik snap niet goed wat je wilt zeggen.
Onder "ideale" omstandigheden zijn er inderdaad mensen die tot ca 500 Hz verschillen kunnen zien.
Ghosting en motion blur zijn zaken die niet altijd door de monitor worden veroorzaakt. Het menselijk oog is niet zo heel goed en die kunnen ook best de oorzaak van ghosting of motion blur zijn.
Ik denk dat gamen op 4K resolutie (2160 p) een betere ervaring zal geven bij 360HZ dan bij 2K (1440 p) op 500 Hz. Maar ik kijk dan alleen naar de biologische eigenschappen van het menselijk oog. Ik ben geen gamer en voor mij is 100/120 Hz ruim voldoende.
Maar ook bij muziek is er een hevige discussie gaande of je compressie bij hoge bit-rates nu kunt horen of niet. Theoretisch kan dat ook niet, maar er zijn mensen die blijven beweren dat ze het verschil horen. In tests vallen ze dan vervolgens vaak door de mand, maar dan kennen ze het origineel niet goed genoeg (althans dat is dan meestal het excuus). Ik vermoed dat bij refresh rates een zelfde discussie gaat ontstaan.
:strip_exif()/i/2007177422.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007177420.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007182318.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007182320.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007182322.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007177450.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007177452.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007177454.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007177456.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007177458.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007182324.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007182326.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007182328.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007182330.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007177460.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007177462.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007182332.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007182334.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006355182.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007372912.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007663400.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007634702.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/u/1451736/crop673fa5f672754_cropped.jpg?f=community)
:strip_exif()/i/2007100348.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007645310.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007627036.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007540682.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007586240.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007168456.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007680396.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007387432.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007292378.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007067402.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006610926.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006373992.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2007359658.jpeg?f=fpa)
/i/2007067358.png?f=fpa)
/i/2007150668.png?f=fpa)
/i/2004611226.png?f=fpa)
/i/2004856220.png?f=fpa)
/u/94702/klein.png?f=community){kind=small}
/u/459471/crop6881d3b145c87_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/3174/crop5f1e2a4facc1b.png?f=community){kind=small}
/u/202771/naamloos.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/219059/crop5efafd1bd64af_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/167567/crop6463212f05c32_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/295372/crop62c2de4e919dd.png?f=community){kind=small}
zou dat al een heleboel helpen. Dan hoeven we geen betere schermen 
:strip_icc():strip_exif()/u/9637/crop60115ded088a3.jpeg?f=community){kind=small}
/u/1435570/crop672c9fd299184_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/467778/crop5d7a5dd1f296a.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/567247/crop580709f6f2d43.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/373647/b1aa8209a437bf987cf066823c044f0a.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/243583/crop5f528d5b6e0ff_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/266357/crop584a0539ebd01_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1011071/crop5a33238506f1b.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/299339/anonpict.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1493414/crop614b02975caa1_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/367878/crop68203cf741501_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/184264/crop5ed01303b89e9_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1884928/crop63ea23fa24649_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/61950/hakker.jpg?f=community){kind=small}