Het gonst nu al meer dan een jaar rond: Google zou een eigen soc ontwerpen onder de naam Whitechapel voor gebruik in zijn Pixel-smartphones. Waarom zou Google dat doen, hoe werkt dat en wat zouden we ervan kunnen verwachten?
Het is helemaal niet raar dat een smartphonefabrikant een eigen soc ontwerpt. Sterker nog: vrijwel alle grote smartphonefabrikanten hebben dat gedaan of zijn ermee bezig. Ga maar na: Samsung ontwerpt en fabriceert eigen socs, Apple ontwerpt eigen socs, net als Huawei. Xiaomi heeft een eigen soc gemaakt enkele jaren geleden en heeft in de Mix Fold een eigen image signal processor gezet. Ook OPPO, zustermerk van OnePlus, is bezig met eigen socs.
Aan de andere kant is het weer geen logische stap, want waar al deze bedrijven gigantische spelers zijn op de smartphonemarkt, is Google maar een kleintje. De Pixel-telefoons zijn maar in een beperkt aantal landen te koop en door gebrek aan marketing en marketingdeals komen de leveringen niet echt van de grond.
Het punt hiervan is natuurlijk dat de kosten voor het ontwerpen van een soc hoog kunnen zijn. De investering kan het waard zijn, zeker als je verwacht tientallen miljoenen exemplaren per jaar van die soc te kunnen gaan produceren. In de aantallen waarin Google smartphones levert, is dat niet heel logisch.
Het waarom van een eigen soc
Laten we even een paar lagen van de soc uit elkaar trekken. De grondlaag is uiteraard de architectuur van processors. Die maakt niemand in de mobiele markt zelf. Iedereen maakt gebruik van ARM-architectuur. ARM ontwerpt bijvoorbeeld de Armv8- of recent aangekondigde Armv9-architectuur en implementeert deze in Cortex-cores.
Die core-laag is een eerste punt van onderscheid. Apple ontwerpt die zelf, Samsung heeft dat ook gedaan en Qualcomm doet dat ook. Daar zitten wel verschillen in. Apple ontwerpt ze écht helemaal zelf, Qualcomm past vooral de micro-architectuur van ARM aan naar eigen wens en inzichten.
De volgende stap is het ontwerp van de soc. Welke gpu moet erbij, welke en hoeveel npu's voor machine learning, isp's voor beeldverwerking en welk modem voor verbindingen met mobiele netwerken, wifi en bluetooth? Daarbij is er de keuze voor een zelf ontwikkelde gpu zoals Apple nu doet, off-the-shelf gpu's van derden zoals Imagination PowerVR-modellen of van AMD, maar ook ARM maakt gpu's. Qualcomm heeft eigen Adreno-gpu's, Samsung gaat binnenkort in zee met AMD.
Het ontwerp van de soc is dus wat Apple, Samsung en Huawei dus primair zelf doen. Vervolgens komt de fabricage en die doet alleen Samsung zelf. De rest laat zijn socs produceren bij voornamelijk TSMC en Samsung.
:strip_exif()/i/2003268736.jpeg?f=imagenormal)
Soc-productie | Samsung Exynos | Apple A-serie | Huawei Kirin-serie | Qualcomm Snapdragon-serie | MediaTek Helio/Dimensity-series |
Architectuur | ARM | ARM | ARM | ARM | ARM |
Micro-architectuur | ARM/voorheen zelf | Zelf | ARM | Aangepast, van ARM | ARM |
Ontwerp van de soc | Zelf | Zelf | Zelf | Zelf | Zelf |
Gpu | ARM, straks AMD | Zelf | ARM | Zelf | ARM/Imagination |
Modem | Zelf | Qualcomm/voorheen Intel | Zelf | Zelf | Zelf |
Fabricage van de soc | Samsung | Samsung/TSMC | TSMC | Samsung/TSMC | TSMC |
De redenen om socs te ontwikkelen zijn divers. Qualcomm en MediaTek doen het als onderdeel van hun core business: het ontwerpen en ontwikkelen van socs is waaraan ze veel geld verdienen. Apple wil vooral veel zelf in de hand hebben, omdat het bedrijf sterk gelooft in de integratie van software en hardware.
Samsung is behalve smartphonemaker ook producent van socs met eigen fabrieken. Bovendien is het een conglomeraat: het is in veel verschillende markten actief. Samsung maakt van alles en nog wat. Van de onderdelen in een smartphone kunnen bijvoorbeeld ook camera's, geheugen en opslag bij Samsung vandaan komen.
:strip_exif()/i/2002318205.jpeg?f=imagemedium)
Huawei ging eigen socs ontwikkelen, omdat het grote ambities had. Het wilde marktleider worden en zich daarbij onderscheiden met eigen technologie. Het was toen bovendien al jaren leverancier van netwerkapparatuur en wilde vermoedelijk sowieso eigen modems ontwikkelen, die immers communiceren met die netwerkapparatuur.
Voor OPPO geldt min of meer hetzelfde als voor Huawei. Bovendien heeft moederbedrijf BBK Electronics met zijn merken OPPO, Vivo, Realme en OnePlus nu een gigantische afzetmarkt opgebouwd. Het heeft dus ook de schaal om dit tot een succes te maken.
Dit alles geldt niet voor Google. Die zal dus een eigen reden hebben om een soc te willen ontwikkelen. Een reden kan zijn dat Google ontevreden is met de socs die het kan krijgen voor zijn telefoons. De Pixels hadden altijd een Snapdragon 8xx-soc aan boord, maar vorig jaar kwam de Pixel 5 ineens met een Snapdragon 765G, een soc voor midrange-telefoons. Qualcomm heeft naar verluidt de inkoopprijs van socs fiks verhoogd.
Ook de gebrekkige ondersteuning van socmakers kan daarbij een overweging zijn geweest. Qualcomm heeft nu voor het eerst beloofd om socs vier jaar te ondersteunen, maar kwam eerst niet verder dan drie jaar.
Wat daarbij mee kan spelen, is dat Google nog andere apparaten maakt: Chromebooks. Chrome OS kan al jaren prima overweg met ARM-socs en bovendien is de ondersteuning voor die apparaten in sommige gevallen acht jaar.
Het hoe van een eigen soc
Google heeft volgens de geruchten een haalbaar plan opgesteld om een eigen soc te ontwikkelen. Het is een samenwerking aangegaan met Samsung voor de soc onder de naam Whitechapel. Daarbij zou Google het ontwerp dus baseren op Exynos-socs.
Dat heeft uiteraard als voordeel dat Google geen wiel zelf hoeft uit te vinden. Dat zal ongetwijfeld veel tijd en geld schelen, want een soc opbouwen vanaf het begin is een stuk lastiger dan een bestaand ontwerp naar eigen smaak aanpassen.
Er is ook een precedent voor. Want Apple maakt nu zelf de soc, micro-architectuur en gpu, maar dat was ooit anders. De Apple A4 uit de eerste iPad en de iPhone 4 was niets meer dan een aangepaste versie van de Samsung Hummingbird-soc.
Terug naar Googles soc. Volgens een eerder gerucht gaat het om een octacore-ontwerp met twee Cortex A78-kernen, twee Cortex A76-kernen en voor het lichtere werk vier Cortex A55-cores. Dat is niet baanbrekend en lijkt veel op hoe andere socs zijn opgebouwd, met kernen voor zwaardere en voor lichtere taken. De gpu zou van ARM komen, terwijl Samsung de soc zou gaan maken op zijn 5nm-procedé.
Google heeft al diverse eigen chips gemaakt, zoals de Pixel Visual Core voor beeldverwerking, Pixel Neural Core voor machine learning en Titan M voor beveiliging. Met een eigen ontwerp kan Google dergelijke chips op een eigen soc integreren.
Er is nog niets bekend over het modem. Dat is wel een lastig verhaal. Zoals Ars Technica zegt, ligt het niet voor de hand dat de soc een modem heeft. Samsung gebruikt zijn modems wel in Exynos-socs, maar niet in de VS - het land dat voor Google het belangrijkste is. Qualcomm doet dat wel, maar Google zal dat modem niet in de soc mogen integreren.
Over ongeveer drie weken is Google I/O en dat is de eerste mogelijkheid voor de zoekgigant om een eigen soc groots aan te kondigen. Nog een veel logischer moment is later in het jaar, als het de Pixel 6 zal willen aankondigen. Dat gebeurt doorgaans in september of oktober.