Uit rapporten van de Europese FTTH Council blijkt dat de Belgische markt voor 'fiber-to-the-home en -business' al twee jaar op rij de snelst groeiende in Europa is. Vorig jaar groeide deze glasvezelmarkt met 109 procent ten opzichte van 2020 en in datzelfde jaar werd een stijging van 115 procent genoteerd ten opzichte van 2019.
FTTH Council Europe
Toch wil dat niet zeggen dat de Belgische glasvezelmarkt verder of zelfs even ver is als die van de buurlanden. Eind 2021 hadden volgens de FTTH Council 600.000 Belgische gebouwen, ofwel 11,7 procent van het Belgische gebouwenpark, een glasvezelaansluiting. Ter vergelijking, in Nederland hadden 3,9 miljoen gebouwen toen toegang tot glasvezel volgens de organisatie, dat is ongeveer 49 procent van alle gebouwen. In Europa en het Verenigd Koninkrijk hadden in totaal 109 miljoen gebouwen toegang tot een glasvezelnetwerk, dat was volgens de FFTH Council 48,5 procent van alle gebouwen van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.
Het aantal Belgen dat eind 2021 een glasvezelabonnement had bij een Belgische provider, lag ook een stuk lager dan het aantal aangesloten gebouwen. Volgens het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie hadden eind 2021 151.848 Belgen een glasvezelabonnement. Eind 2020 hadden 88.989 Belgen zo'n abonnement en eind 2019 waren dat er amper 58.948. Dat zijn relatief kleine cijfers. Om na te gaan hoe hard de Belgische glasvezelmarkt in de komende jaren nog zal groeien, namen we contact op met de Belgische providers die een fiber-to-the-homenetwerk aanleggen. In dit artikel richten we ons enkel op providers die de consumentenmarkt in België (gaan) bedienen.
Proximus
We beginnen bij Proximus, de grootste telecomoperator in België. Deze operator meldde eind juni 1 miljoen Belgische gebouwen te hebben aangesloten op zijn glasvezelnetwerk, volgens het bedrijf 17 procent van de Belgische gebouwen. Belangrijk om te vermelden: Proximus maakt bij deze cijfers geen onderscheid tussen woningen en bedrijfspanden, en kon niet meedelen wat de verhouding was tussen beide. Proximus deelde wel mee dat het in maart 2021 533.000 gebouwen op glasvezel had aangesloten. Dat wil zeggen dat het in 15 maanden dus bijna 500.000 gebouwen heeft aangesloten op zijn glasvezelinfrastructuur.
De provider wil volgens woordvoerder Fabrice Gansbeke per jaar ongeveer 600.000 gebouwen aansluiten op zijn glasvezelnetwerk. Eind 2022 moet 22 procent van alle Belgische gebouwen aangesloten zijn op het glasvezelnetwerk. Als Proximus dit tempo aanhoudt, zal in 2028 70 procent van de Belgische gebouwen aangesloten zijn op het glasvezelnetwerk. Volgens de provider zijn dat 4,2 miljoen gebouwen. In 2032 wil het bedrijf dat 95 procent van de gebouwen in in België over een glasvezelaansluiting beschikt. De overige 5 procent zal een beroep moeten doen op vast internet via 4G en 5G. Proximus laat bedrijven eerst aan de beurt komen, omdat in 2016 de vraag daar het grootst was.
Hoewel Proximus de kaap van 1 miljoen aangesloten gebouwen heeft gerond, heeft het bedrijf veel minder abonnees die willen profiteren van de nieuwe internetsnelheden. Het aantal Proximus-abonnees lag volgens woordvoerder Fabrice Gansbeke in maart van dit jaar op 170.000. Een jaar daarvoor, in maart 2021, waren er volgens de operator 96.000 klanten met fiberabonnement van de provider. Het aantal abonnees dat gebruikmaakt van het glasvezelnetwerk van Proximus, ligt in werkelijkheid hoger. Het bedrijf stelt zijn netwerk momenteel immers open voor 37 operators, waaronder internetproviders EDPNet, Orange, Scarlet en Telenet Business. Het is niet duidelijk hoeveel abonnees elk van deze providers heeft voor internet via glasvezel.
Proximus legt zijn glasvezelnetwerk in de Belgische steden zelf aan en doet dat sinds 2016. In de Vlaamse randgemeenten werkt het samen met de Zweedse investeringsmaatschappij EQT en het Nederlandse Delta Fiber via de joint venture Fiberklaar. In Waalse randgemeenten werkt de Belgische operator via joint venture Unifiber, in samenwerking met Eurofiber.
Proximus Fiber
Telenet en Fluvius
Telenet rekent voor de komende jaren nog steeds op zijn glasvezel-coax-hybride netwerk om zijn klanten van internet te voorzien. Het begon in 2017 aan een upgrade van zijn glasvezel-coaxinfrastructuur, waardoor zijn klanten sinds 2019 met 1Gbit/s konden surfen. Het bedrijf kondigde dat jaar ook aan dat het zou nagaan of er glasvezel geïnstalleerd kan worden bij nieuwbouwprojecten. In mei 2022 testte het bedrijf ook Docsis 4.0, waardoor zijn hybride netwerk vanaf 2024 internetsnelheden moet halen die volgens de provider vergelijkbaar zijn met die van een zuivere glasvezelinfrastructuur. Met Docsis 4.0 kunnen Telenet-klanten theoretisch gezien een downloadsnelheid van 10Gbit/s en een uploadsnelheid van 6Gbit/s halen.
Telenet voert sinds 2020 echter ook gesprekken met het Vlaamse nutsbedrijf Fluvius. De twee bedrijven willen samenwerken aan de uitrol van een glasvezelnetwerk in Vlaanderen en ondertekenden in 2021 een niet-bindende intentieovereenkomst om samen te werken. Het is niet toevallig dat deze partijen samen aan tafel zaten. Fluvius was in 2019 immers al een proefproject gestart met de aanleg van glasvezel. Het Vlaamse nutsbedrijf heeft ondertussen in vijf Vlaamse steden en gemeenten, Genk, Gent, Poperinge, Diksmuide en Antwerpen, glasvezel aangelegd en heeft volgens woordvoerder Björn Verdoodt in totaal 15.000 ffth-aansluitingen gerealiseerd. Fluvius legt enkel de infrastructuur aan en biedt zelf geen diensten. Daarvoor nodigt het telecomoperators uit. Momenteel maken zes van zulke operators gebruik van het glasvezelnetwerk van Fluvius: Weserve, Multifiber, RapidXS, FASTfiber, Orange en Fastic.
In de zomer van 2022 kondigden Telenet en het Vlaamse nutsbedrijf Fluvius aan dat ze samen een zelfvoorzienend infrastructuurbedrijf gaan oprichten: NetCo. Dat bedrijf gaat in 2023 van start en moet de bestaande infrastructuur van de twee partijen omzetten in een fiber-to-the-homenetwerk dat op termijn snelheden van 10Gbit/s haalt. Telenet en Fluvius willen tegen 2038 78 procent van Vlaanderen voorzien van glasvezel, maar ook delen van Wallonië en Brussel krijgen glasvezel. De overige 22 procent van Vlaanderen kan blijvend een beroep doen op hybride coax.
Zowel de hybride glasvezel-coaxinfrastructuur van Telenet als de glasvezelinfrastructuur van Fluvius komt in handen van NetCo. Telenet wordt voor twee derde eigenaar van het bedrijf en Fluvius voor een derde. Netco blijft ook investeren in de uitbouw van het hybride netwerk via Docsis-technologie. De infrastructuur wordt opengesteld. Hierdoor kunnen andere operators er ook diensten op aanbieden.
Om de bovenvermelde dekkingsgraad te halen, zal Netco 2 miljard euro in de infrastructuur investeren. Dat geld moet uit de inkomsten van de huidige infrastructuur komen, maar ook uit leningen die afkomstig zijn van binnen de bedrijvengroep. Telenet en Fluvius willen via NetCo ook samenwerken met externe partners voor de aanleg van glasvezel. Volgens de bedrijven liggen de kosten om een woning op glasvezel aan te sluiten op 650 euro, tenminste in ongeveer 50 procent van het gebied dat NetCo wil bestrijken.
Telenet en Fluvius gaan samen een glasvezelnetwerk aanleggen.
The Last Mile
Naast Proximus en Fluvius legt ook de Vlaamse non-profitorganisatie The Last Mile glasvezel aan. The Last Mile is sinds 2017 actief, maar dan enkel in Vlaanderen. De organisatie opereert momenteel in twintig Vlaamse gemeenten, waaronder Dendermonde, Kortrijk en Gent. Uit cijfers die The Last Mile met Tweakers heeft gedeeld, blijkt dat het momenteel 55.200 gebouwen in Vlaanderen heeft aangesloten op zijn glasvezelinfrastructuur. De meeste van die gebouwen bevinden zich in de Vlaamse steden Dendermonde en Kortrijk. In Dendermonde zijn momenteel 13.000 gebouwen aangesloten op glasvezel van The Last Mile, in Kortrijk ongeveer 12.000.
Tegen juli 2023 wil The Last Mile nog eens 45.550 gebouwen in Vlaanderen aansluiten op zijn glasvezelnetwerk, waardoor het totale aantal in de zomer van 2023 op 100.750 gebouwen moet liggen. In het Vlaamse Sint-Niklaas krijgen ongeveer 8500 gebouwen in de komende twaalf maanden een glasvezelaansluiting; in Dendermonde komen er in de komende twaalf maanden nog eens 8000 gebouwen bij. The Last Mile legt een open en neutraal glasvezelnetwerk aan dat momenteel door huishoudens, bedrijven, scholen en lokale overheidsdiensten kan worden gebruikt. De vereniging zonder winstoogmerk biedt zelf geen diensten aan en laat ruimte voor operators om dat te doen. The Last Mile wil volgens Frédéric Norro, een van de bezielers van het project, in de komende jaren een dekkingsgraad van 80 procent halen in de provincies Oost- en West-Vlaanderen, zo liet Norro weten aan Tweakers. Meer concrete data of doelstellingen deelde hij niet mee.
Conclusie: vergeleken met Nederland
Ten opzichte van Nederland loopt België achter met de uitrol van fiber-to-the-home. Volgens de Nederlandse Autoriteit Consument & Markt waren er eind 2021 ongeveer 4,53 miljoen huishoudens aangesloten op een glasvezelnetwerk en dat is volgens de ACM meer dan de helft van alle Nederlandse huishoudens. België schommelt momenteel naar schatting rond de 20 procent.
KPN heeft de meeste Nederlandse huishoudens aangesloten op zijn glasvezelinfrastructuur, ongeveer 3,29 miljoen, en wil in 2026 ongeveer 80 procent van de Nederlandse huishoudens van glas hebben voorzien, via het eigen netwerk of het ftth-netwerk van Glaspoort. Ter vergelijking, in België mikt Proximus pas een jaar later op een dekkingsgraad van minstens 70 procent van alle Belgische gebouwen. In 2029 moet 95 procent van alle Belgische gebouwen over een ftth-aansluiting beschikken.
Delta Fiber staat momenteel op de tweede plaats wat de uitrol van glasvezel in Nederland betreft. In mei 2022 had Delta Fiber 1 miljoen huishoudens op zijn ftth-infrastructuur aangesloten en daarmee staat het in absolute cijfers ongeveer even ver als Proximus in België. In 2025 wil Delta Fiber 2 miljoen Nederlandse huishoudens aangesloten hebben.
T-Mobile begon in 2021 met de aanleg van een open glasvezelnetwerk via het bedrijf Open Dutch Fiber. T-Mobile wil tegen 2026 1 miljoen huishoudens van glasvezel voorzien boven op de 155.000 woningen die het al op zijn ffth-infrastructuur heeft aangesloten. T-Mobile en Open Dutch Fiber stelden eind 2021 dat ze 'binnen enkele jaren' nog meer Nederlandse huishoudens op glas willen aansluiten. Concrete cijfers of doelstellingen gaven de partijen echter nog niet.
In de komende jaren krijgen heel wat Belgische gebouwen toegang tot glasvezelnetwerken, waardoor het verschil met Nederland jaar na jaar blijft afnemen. Als we op de cijfers van de Belgische operators mogen afgaan, heeft België tegen het einde van dit decennium een dekkingsgraad die ongeveer vergelijkbaar is met die van Nederland. In de tabel hieronder vatten we de cijfers van de Belgische operators nog eens samen. De toekomstige cijfers zijn schattingen en kunnen dus afwijken van de te verwachten stand van zaken. Telenet en Fluvius deelden overigens geen absolute cijfers mee.
Proximus
Telenet en Fluvius
The Last Mile
Plannen
~ 4,2 miljoen gebouwen in 2028 (70 procent dekkingsgraad in België)
Dit trage is ergens te verklaren.
Allereerst de opbouw van een klassiek kopervezelnetwerk voor telefonie.
Een koperpaar vertrekt uit je woning, en komt in de straatkast terecht. In de straatkast wordt je koperpaar gepatched op een grotere kabel naar de centrale. Nog altijd heb je hier een eigen koperpaar in die grote kabel. Het is pas in de centrale dat je dedicated koperpaar eindigt.
Tot midden jaren 80 was er in Tielen een telefooncentrale die meerdere dorpen van telefonie voorzag. Als ik het me goed herinner voorzag de centrale van Tielen telefonie voor de dorpen Kasterlee, Lichtaart en Tielen (gemeente Kasterlee), en de dorpen Lille, Poederlee en Gierle (gemeente Lille), en ook nog Ten Aard (gemeente Geel). Tot ongeveer 12 kilometer over koperkabel was geen probleem voor telefonie.
Toen wij bij ons thuis telefoon aanvroegen, ging dit eerst niet. Alle beschikbare telefoonnummers in die centrale waren uitgedeeld. Men heeft dan eerst in Lille een telefooncentrale moeten bouwen, en ook in Kasterlee is er een centrale bijgekomen. Dan zijn we begin de jaren 90. (Voor ons heeft men eerst een oplossing gevonden door ons huis een kopervezel te geven op de verbindingskabel tussen de centrale van Tielen en de hoofdcentrale te Herentals. In Herentals werd onze vezel er weer uitgevist en rechtstreeks aangesloten op de centrale van Herentals. Wij hebben dus jarenlang een telefoonnummer gehad, precies of we woonden in Herentals)
Dan kregen we begin van deze eeuw de opkomst van ADSL. Maximum afstand over koper voor een goede verbinding : 4km vanaf dat het ADSL-signaal bij op de telefoonlijn werd geplaatst. Dit werd normaal gedaan in de centrale. Men had nog altijd wijken/gehuchten/dorpen die verder dan 4km van een centrale lagen. Ten Aard was bijvoorbeeld op de centrale van Kasterlee gekomen, maar dit was nog altijd ongeveer 5 km. De oplossing hiervoor werd gevonden in kleinere wijkcentrales, die puur dienden om op die locatie het ADSL-signaal op de telefoonlijn te zetten. De lijn voor telefonie was dan misschien wel langer dan 4 km, het ADSL-signaal werd er maar veel later opgezet. Dus in heel wat dorpen op de boerenbuiten werden er van die kleine centrales gebouwd. Zijn we dus rond 2000-2004.
En Vlaanderen zou Vlaanderen niet zijn, als er in tussentijd niet stevig werd bijgebouwd langs alle provinciebanen en er kleine KMO-zones werden ingepland. De kosten voor het aanleggen van het kopernetwerk stegen verschrikkelijk. Men moest gronden opkopen voor die wijkcentrales, de kabels tussen de straatkasten en centrales hadden niet meer genoeg vezels.
Ik heb bijvoorbeeld weet van een grensovergang in de provincie Antwerpen. Hier was vroeger een kazerne van de Rijkswacht met rijkswachterswoningen, en aan de grens was er een winkeltje. Voor de rest bos en wei. Dus die straatkast werd aangesloten met 50 paar. Meer dan voldoende. Tot de gemeente daar een KMO-zone uit de grond stampte.
Dus tot begin de jaren 2000 werd er door Belgacom/Proximus zwaar geïnvesteerd in hun kopervezelnetwerk. En dat netwerk stond dus ook voor een groot bedrag in hun boeken. Men is eigenlijk maar glasvezel gaan blazen in de straten voor het aansluiten van hun ROPS, de glasvezelaansluiting voor hun straatkasten. Hierdoor waren die wijkcentrales niet meer nodig, en kon men bijna elke aansluiting binnen de 2 km brengen, de afstand die nodig was voor optimaal VDSL te kunnen gebruiken.
Dus ja, men was traag met het aanbieden van glas, puur omdat men tot recentelijk zware investeringen had gedaan in het koper, en men ondertussen op de beurs was gegaan.
:-) bedankt voor de uitleg maar ik weet het ik werk al een decenium(sinds eergisteren) voor proximus .
Toen ik begon was men hier bezig met de eeste fases, ok misschien beetje achter maar met wat vaart....
Toen er na enkele jaren proefprojecten en beperkte aansluitingen nog amper beweging was liepen ze al serieus achter, nu pas vorig jaar zijn ze echt met de uitrol begonnen naar de algemene gebruiker en lopen ze dus bijna 10 jaar achter op telenet.
Idd ze hebben te lang hun bestaande infra willen uitmelken met steeds meer vectoring ed op bestaande telefoon lijnen, de investeringen hadden ze vroeger moeten maken en sneller overgaan.
Vandaag heb ik een 1GB/s aansluiting via Telenet. Het huis is voorzien van cat5e kabels. Hier hoeft zelfs geen glasvezel te komen, want de kabels in huis kunnen maar 1GB/s aan.
Je bedoeld een 1Gbps down, 0.05Gbps up aansluiting bij telenet.
Met glasvezel kan je 1Gbps down, 1Gbps up abonnementen nemen en de aansluiting is momenteel gratis. Hoezo glasvezel hoeft niet voor u?
Maar die 1Gbps up is net het probleem. De beschikbare abonnementsformules van bv Proximus bieden dat gewoon niet aan. Die blijven de asymmetrische contracten aanbieden met lage upload. Hoge upload blijft voor consumenten onbetaalbaar.
In de gebieden waar nu al fiber is (lees vooral nieuwe gebouwen of oude stadsgebieden waar ze de kabel goedkoop op de gevel hangen) kan je ook via andere technologieën gelijkaardige abonnementen afnemen waardoor glasvezel effectief geen enkel reëel voordeel biedt.
Ook deels van de verklaring waardoor er zo weinig afgesloten abonnementen zijn op de beschikbare aansluitingen.
Maar niet overal, daar waar nog altijd GPON gebruikt wordt zitten ze nog steeds met lagere uploadsnelheden.
Die 1000/500 is iirc enkel in fiberklaar gebieden, met echte FTTH, waar 3rd party aanbieders full synchronous gigabit aanbieden.
Ik dacht toch ook op het proximus fiber netwerk.
Ze melden dit niet op hun website of ik lees het verkeerd.
Mobile Vikings is een dochteronderneming van Proximus, en het internet thuis van Mobile Vikings wordt geactiveerd op het VDSL- en fibernetwerk van Proximus, en ook via het Fiberklaar-netwerk. We bieden twee abonnementen aan:
Unlimited fast internet (theoretische max. download 100 Mbps / max. upload 40 Mbps)
Unlimited superfast internet (theoretische max. download 1 Gbps / max. upload 500 Mbps) -> enkel beschikbaar via fiber.
Maar die 1Gbps up is net het probleem. De beschikbare abonnementsformules van bv Proximus bieden dat gewoon niet aan. Die blijven de asymmetrische contracten aanbieden met lage upload.
Nu nog niet, maar dat kan wel komen. En proximus is niet de enige provider op glasvezel, je krijgt weer wat meer keuze tussen spelers die wel 1Gbps up aanbieden
Ook deels van de verklaring waardoor er zo weinig afgesloten abonnementen zijn op de beschikbare aansluitingen.
De grootste reden is volgens mij dat de Belg/Vlaming nog teveel verknocht is aan zijn triple/quadruple play abonnementen bij de 2 koperboeren.
Dus jij hebt liever een monopolie aansluiting die kan vragen wat ze willen omdat je geen concurrentie laat aanleggen? Om nog maar te zwijgen over het verschil in ping, stroomverbruik etc. Bijzonder...
[Reactie gewijzigd door Andros op 22 juli 2024 14:18]
Dus omdat je kabels "maar" 1GB/s aan kunnen wil je geen glasvezel? over een cat5e kabel krijg je echt wel meer data dan je denkt. Maar wat is voor jou het verschil tussen 1gbit Telenet(coax???) en 1gbit glasvezel? Je gaat toch over dezelfde kabels naar je apparaten.
Denk dat hij voor zijn eigen woning best zelf mag beslissen of glasvezel een meerwaarde is of niet, nee?
Bij ons gaat Fiberklaar ook van start, en ik ga ook wel een aansluiting nemen, maar de enige reden dat ik het doe is voor de hogere uploadsnelheid. Als Telenet 1gb/1gb aanbood, zou ik ook niet direct de meerwaarde van glasvezel inzien voor mij.
En als hij tevreden is van Telenet, is hun monopolie op de kabel ook geen issue natuurlijk.
Uiteraard mag hij zelf kiezen of hij glasvezel wil of niet. Daar ging het me ook niet om. Maar ik zou zelf eigenlijk altijd glasvezel verkiezen boven coax of koper. Je zit voor de toekomst goed en je bent altijd verzekerd van een stabiele en snelle internetverbinding.
Coax is wat bij betreft een oude grijze standaard die zo snel mogelijk opgeruimd moet worden.
Denk dat hij voor zijn eigen woning best zelf mag beslissen of glasvezel een meerwaarde is of niet, nee?
Daar valt niet zoveel over te beslissen, dat is gewoon een meerwaarde. Glasvezel is de toekomst en koper word vroeg of laat uitgefaseerd.
Bij ons gaat Fiberklaar ook van start, en ik ga ook wel een aansluiting nemen, maar de enige reden dat ik het doe is voor de hogere uploadsnelheid. Als Telenet 1gb/1gb aanbood, zou ik ook niet direct de meerwaarde van glasvezel inzien voor mij.
- Betere latency.
- Meer keuze uit providers.
- Klaar voor de toekomst ongeacht of je een nu al abonnement neemt of niet.
- Slechts 1x de boel opengooien voor iets wat sowieso komt.
En als hij tevreden is van Telenet, is hun monopolie op de kabel ook geen issue natuurlijk.
Vandaag is hij tevreden, dat kan morgen weer anders zijn. Opties hebben kan nooit geen kwaad.
[Reactie gewijzigd door .MaT op 22 juli 2024 14:18]
Moet zeggen dat ik eens ben dat glasvezel op dit moment meer potentie heeft, maar dat hele glasvezel walhalla met vaak in mijn ogen drogredenen waarom we het nodig hebben begint voor mij wel wat vermoeiend te worden. Laten we voor opstellen dat het overal in de grond plaatsen van glasvezel ook enorm voor resources en grondstoffen gaat verbranden, dus voor dat we die zogenaamde electriciteitswinst gaan pakken zijn we al heel wat jaren verder en de vraag is dan altijd maar weer, hoe staan we er dan voor.
Wat betreft Ping ben je net vaak afhankelijker van de server dan van je eigen verbinding, leuk een ping van 3ms op de speedtest doet, maar zodra je gaat verbinding met een server aan de andere kant van europ of de wereld kan door slechte peering je winst allang weer weg zijn. Praktijk ervaringen alom doordat ik tijdelijk zowel glasvezel als coax verbinding simultaan hier had en veel warzone speel. De concurrentiekaart zal voor nu zeker kloppen, maar de kans dat als een kleine speler te groot wordt een grote partij ze gaat opkopen is aanwezig en daardoor maar allerminst de vraag of dit in de toekomst gaat leiden tot meer concurrentie moet ik maar zien. Klaar voor de toekomst? Welke toekomst, wat heb ik in de toekomst nodig dat huidige technology me niet kan geven? Slechts 1x de boel opengooien voor iets wat sowieso komt?? Wat bedoel je hiermee. Dat als glasvezel komt we nooit meer overgaan op iets nieuws?
Ben niet perse tegenstander van glasvezel, maar zie niet waarom nu alles stel op sprong aangelegd moet worden. Je kan prima starten lijkt me bij nieuwbouwwijken of plaatsen waar nu electra/riolering/bestrating e.d. sowieso al vervangen gaat worden of de grond al open moet. Persoonlijk zie ik de haast op dit moment echt niet zo.
Wat betreft Ping ben je net vaak afhankelijker van de server dan van je eigen verbinding, leuk een ping van 3ms op de speedtest doet, maar zodra je gaat verbinding met een server aan de andere kant van europ of de wereld kan door slechte peering je winst allang weer weg zijn.
Uiteraard, er zijn veel verschillende factoren waarom een verbinding goed of slecht kan zijn. Het gaat hier om het wegnemen van een potentiële bottleneck. Als je verbinding naar de ISP al 10ms is, ga je nooit minder kunnen halen dan dat ook al is de rest nog zo goed.
Klaar voor de toekomst? Welke toekomst, wat heb ik in de toekomst nodig dat huidige technology me niet kan geven?
Simpel: een internetverbinding.
De kopernetwerken gaan vroeg of laat verdwijnen. Coax wat minder snel dan de telefoonlijnen, maar aan alles komt een eind.
Slechts 1x de boel opengooien voor iets wat sowieso komt?? Wat bedoel je hiermee. Dat als glasvezel komt we nooit meer overgaan op iets nieuws?
De glasvezel in de straat word op dit moment geïnstalleerd, of je nu een aansluiting neemt of niet. Als men er toch staat met het putje open, kan je evengoed jouw glasvezeltje mee aansluiten en naar binnen brengen. Het alternatief is dat ze de put weer dichtgooien en wanneer je jaren later alsnog glasvezel wil/moet nemen, men nog eens mag komen om te graven en dit dan tegen betaling.
Ben niet perse tegenstander van glasvezel, maar zie niet waarom nu alles stel op sprong aangelegd moet worden. Je kan prima starten lijkt me bij nieuwbouwwijken of plaatsen waar nu electra/riolering/bestrating e.d. sowieso al vervangen gaat worden of de grond al open moet.
Dat gebeurde in het begin ook, maar aan dat tempo zijn we pas over 100 jaar volledig op glasvezel overgeschakeld.
Persoonlijk zie ik de haast op dit moment echt niet zo.
De aanleg van glasvezel in een heel land duurt vele jaren. DSL loopt nu al op zijn laatste benen, coax kan het nog wel even rekken maar echt ideaal is die technologie ook niet met zijn gedeeld medium en assymetrische snelheden vanwege bandbreedte beperkingen.
We kunnen echt niet nog 10 jaar wachten om dan pas te beginnen. Zeker proximus kan over 10 jaar echt niet meer concurreren met coax.
Dat koper op zijn laatste benen loopt riep men al bij ISDN, toen kwam ADSL 8mbit en riep men weer "dat koper wel op zijn max zat". Toen kwam ADSL2(+)28mbit, riep men weer hetzelfde. Toen kwam VDSL 70mbit en was dat toch echt de absolute max. Toen kwam VDSL2 120mbit, pair bonding 240mbit en nu staat G.Fast/GDSL om de hoek die snelheden tot 1gbit kan halen en pair bonded XG.Fast tot wel 10gbit. Wel wordt elke generatie de afstand van wijkcentrales/verdeelpunten een stukje belangrijker en gezien de afstand zal XG.Fast voor bijna niemand zin hebben met die 30meter. Maar de ontwikkeling staat niet stil.
Ik blijf het nogal triest vinden, zo'n slakken tempo, teveel verschillende partijen waardoor er geen overzicht is. En toch constant reclame dat ze er sneller aan gaan voort doen.
Hier bij mij in de straat is er 1 adres dat fiber heeft, een nieuwbouw appartement, maar voor mijn adres is er niet eens een richtdatum. Tot een paar maanden geleden stond hier wel 'binnenkort komt fiber tot bij jou" ondertussen is het aangepast "Fiber is helaas nog niet beschikbaar op jouw adres". Terwijl zijn er al wel plaatsen waar fiber is geplaatst, en mensen gedwongen van het koper af moeten.
Het zou handig zijn dat ook al zijn er verschillende partijen, dat er toch 1 website is waar je een accurate prognose kan krijgen van welke fiber je ooit zal hebben, en daar liefst een richtdatum bij.
Bij ons in de straat is het nog gortiger. Proximus gaat enkel de overkant van de straat aansluiten op fiber. Voor ons adres is er nog geen datum bekend. Het is een drukke verbindingsstraat (standaard straat kwestie van opbouw) maar met net de grens van twee gemeenten erdoor. Enkel 'het stad' zal worden aangesloten, niet de grensgemeenten...
Net zoals ze al jaren aan het ruzieën zijn over de renovatie van de weg zelf, die er al jaren erbarmelijk bij ligt.
Ik woon in een huur appartement waar er een monsterlijke dikke fiber binnenkomt in de kelder (zelfs op ons bedrijf met 20Gb Dark Fiber hebben we niet zo een grote en dikke fiber bak hangen).
En een 8u patch kast met 56 fiber verdeel puntjes in een Belgacom lokaaltje (waarom mijn gebouw geplaatst in 2016 een Belgacom lokaal heeft is me nog een raadsel).
Tot op elke vloer (hal met lift) zit een FloorBox met fiber, daar in een papiertje met de deur nummers en de nummers voor je GPON aansluiting.
Echter is mijn voordeur net buiten die hal, ik heb op het verdiep nog een eigen balustrade met voordeur aan de buitengevel. Binnen heb ik mooi VDSL en COAX liggen.
Goed; ik bestelde in 2021 bij EDPnet een fiber business op mijn consulting zaak bij mij thuis, tot 4 techniekers, 2 werfleiders, 1 project manager van Proximus zijn fysiek langs gekomen om dan aan te geven dat fiber in MIJN appartement niet mogelijk is omdat mijn gebouw foutieve provisie heeft gekregen.
De bejaarde huurders hebben al fiber gekregen van Proximus met gootjes in de gang wat grof afgewerkt is. Maar mijn aftakking mag dus niet in dat klein kastje in de hal met een Cat6 of beter naar mijn woonst, want Proximus en de Syndiek vechten hier over.
Wat voor mij vervelend is, is dat ik met de Syndiek contact op neem en ze zeggen: ja doe maar, we zetten het op mail. En die mail deel ik met Proximus. Enkele support tickets met EDPnet (die het heel duidelijk en mooi behandelen in de tickets), maar tot op heden heb ik nog geen Fiber.
Nu is MobileVikings een speler van vast internet geworden hier in België op enkele plekken en ik dacht, ik ga eens doorvragen bij de back-office en Tier3 support hoe en wat ik aan mijn kant moet doen als ik fiber wil hebben, want mijn blok staat op "Yes fiber".
Goed om te zien dat zij de werken gepland zien staan van Proximus (want dat zijn ze zelf onrechtstreeks) dat EDPnet geregeld heeft.
Het laatste wat ik heb gehoord is dat begin Q4 2022 de NEO (??) de fiber fulfillment error komt aanpakken.
Op de vergaderingen haal ik ook aan bij de mensen hier dat een 100/100 fiber abonnement van 27€ een betere deal is dan 50€ 100/10 VDSL of 53€ 300/20 COAX, want de project manager zij me eens: moesten meer mensen in uw block fiber hebben of nemen zat er wat meer vaart achter. Ik snap heel die bureaucratie niet echt.
Afhankelijk van hoe de weg is ingericht gaat men hoogstwaarschijnlijk sowieso opteren voor een fiber aan elke kant van de weg ipv voor elke aansluiting te porberen onder de weg door te gaan boren. In dat geval heb je gewoon pech dat je aan de verkeerde kant woont.
Dat ligt deels aan de enorme investering vanwege de lintbebouwing die België zeer rijk is. Ok, we schieten ook niet op met steden dus daar staat België ook al achter op, maar om die 95% te gaan bereiken zal je ook de meeste lintbebouwing moeten voorzien van glasvezel.
Naar mijn gevoel de reden waarom Telenet hier mikt op maar 78 procent tegen 2038 in Vlaanderen en de overige 22% het moet doen met hybride coax. Daarnaast is hun huidige infrastructuur meer dan snel genoeg voor de huidige noden.
Het is financieel niet interessant om een steenweg van enkel kilometers waar hier en daar wat huizen staan te voorzien van glasvezel terwijl je in een stad al snel 10x meer gezinnen zal kunnen aansluiten voor dezelfde investering.
De reden waarom Proximus tegen 2032 wel 95 procent wil bereiken ligt volgens mij aan de povere infrastructuur die vandaag al niet voldoet (veel huishoudens halen vandaag al met moeite 40Mbps met een Proximus lijntje, iets wat bij Telenet een pak beter is). Die moet hoe dan ook gemoderniseerd worden en dan is het misschien best om dit meteen met glasvezel te doen.
Bij Telenet daarentegen haalt de huidige infrastructuur al goede snelheden dus is de nood minder hoog om dat hogere percentage te bereiken.
Het plan van Proximus is wel een pak ambitieuzer dan dat van Telenet (hogere dekking, sneller klaar en zij hebben het over heel België waar Telenet enkel Vlaanderen voor ogen heeft). Of dit haalbaar is trek ik een beetje in twijfel. Ze zullen ongetwijfeld meer weten (of hun project manager kan het goed verkopen).
[Reactie gewijzigd door SMGGM op 22 juli 2024 14:18]
Telenet levert nu ook vooral in Vlaanderen (plus wat Brussel en westelijk Henegouwen), de rest van de coax in Wallonië is van Voo die onlangs grotendeels overgenomen is door Orange. Als Telenet in Wallonië glas wil gaan uitrollen zullen ze vanaf 0 moeten beginnen in een markt die ze slecht kennen. Dat gaan ze waarschijnlijk aan Orange overlaten, het is dan oneerlijk om het plan van Proximus ambitieuzer te noemen omdat het nu al verschillende markten zijn.
Hoezo oneerlijk om het plan van Proximus ambitieuzer te noemen:
België is al snel 2x de oppervlakte van enkel Vlaanderen. Telenet geeft enkel een belofte op een bepaalde dekking in Vlaanderen en reppen met geen woord over de plannen in Wallonië en Brussel. 1 m glasvezel daar leggen en eigenlijk hebben ze al gedaan wat ze gezegd hebben.
Telenet en Fluvius willen tegen 2038 78 procent van Vlaanderen voorzien van glasvezel, maar ook delen van Wallonië en Brussel krijgen glasvezel.
De deadline die Proximus zet (2032) is een stuk vroeger als Telenet (2038)
De dekkingsgraat die Proximus ambieert (95% over heel België) is een pak hoger dan Telenet (78% voor enkel Vlaanderen)
Ik zie niet waarom het oneerlijk is om te zeggen dat het plan van Proximus duidelijk meer ambitie heeft dan dat van Telenet, zelf met het feit dat het verschillende markten zijn.
En toch zijn ze aan een zeer hoog tempo bezig op dit moment. Zeker Proximus heeft met Fiberklaar een tandje bijgestoken. Natuurlijk had ik liever gezien dat het sneller zou gaan, maar je kan ook niet zeggen: we werpen er een miljoen technici tegenaan en op een week tijd hebben we heel het land verglaasd.
De ene glasvezel is de andere ook niet. Proximus legt een andere technologie aan dan veel andere bedrijven. Het gaat om asynchrone GPON-glasvezel (bvb 1000/200) tov synchrone glasvezel waarbij upload en download gelijk zijn. Je vermeldt de docsis technologie in het artikel, maar dit niet???
De aansluitingen die fiberklaar aanlegt voor Proximus zijn wel degelijk point to point glasvezels. Maar alle providers gebruiken momenteel GPON apparatuur voor hun (residentiële) netwerk. Ook geen probleem want ontdanks asyncroon is de max snelheid 2488 Mbits/s download, 1244 Mbits/s upload mogelijk.
De glasvezel die The Last Mile aanlegt in Vlaanderen is volledig point-to-point en maakt dus symmetrische snelheden mogelijk, met maar liefst 4 dedicated vezels per woning, om echte keuzevrijheid (en eenvoudig combineren van diensten/providers) te garanderen.
Proximus gaat het huidige tempo van aansluitingen niet kunnen blijven volhouden. Ze leggen fiber hoofdzakelijk aan in stedelijke gebieden en veel gebeurt door een GPON netwerk gedeeld langs de gevels aan te leggen, vergelijkbaar met hoe de coax van Telenet/Voo er hangt. Op deze manier kun je snel hele blokken voorzien van fiber, kwestie van aftakken en een kabeltje naar binnen leggen bij het appartement naar keuze. Buiten de steden is vooral Vlaanderen helemaal vol gebouwd met lintbebouwing waardoor de bebouwing buiten de kernen een grote soep geworden is. Het gaat nog wel even duren voor daar overal een glasvezelaansluiting voorzien is.
En een belangrijk aspect in dit verhaal wordt nog vergeten: de klant. Lang niet iedereen zit te wachten op een snelle verbinding die niet gebruikt wordt. Veel Vlamingen zijn nogal honkvast als het op een telecomprovider aan komt, daarbij zijn veel huizen voorzien van coax en wordt UTP vaak vergeten, zelfs bij nieuwbouw en renovatie. Het gevolg is dat alles wat niet Telenet is loopt te hannessen met wifi repeaters, powerlines etc om TV aan te kunnen sluiten en de klachten over slecht dekkend wifi blijven. Het zal de gemiddelde consument worst wezen of de verbinding binnen komt op koper, coax of glas zolang de smartphone en tv maar overal goed werkt. En dat lukt veel mensen met een goedkoop 50Mbit/s DSL lijntje ook, de problemen blijven echter bij het ontbrekende LAN/Wifi netwerk in huis steken. Let wel, dat koper gaat vervangen moeten worden voor glas maar veel mensen hebben er een verkeerde verwachting bij, dezelfde mensen die nu 200+Mbit/s bestellen omdat ze beter wifi bereik in huis verwachten.
[Reactie gewijzigd door Andros op 22 juli 2024 14:18]
Daarom werken ze ook met Fiberklaar samen, en het tempo gaat de volgende 6 maanden en vooral volgend jaar verder de hoogte in. (misschien niet kwa absolute aansluitingen, maar wel kwa aantal steden en gemeenten.) Hier komt fiberklaar volgende week langs.
Ik doe installs voor Scarlet en die bied inderdaad geen fiber aan, ook hebben we als tech ook nog helemaal geen info gekregen of Scarlet daar in de nabije toekomst wel of niet gaat aanbieden.
Toch wel vreemd dat Mobile Vikings het wel aanbied en Scarlet niet ondanks dat Scarlet al langer onderdeel is van Proximus
Fantastisch artikel met interessante cijfers. Ook belangrijk is het verschil tussen dedicated fiber en shared fiber zoals Proximus het zelf omschrijft. Waarbij de uploadsnelheid bij shared fiber erg beperkt is. Proximus legt vooral shared fiber naar woningen. Het zou interessant zijn om een artikel te zien over de technologische beperkingen van die shared fiber. Proximus verbloemt de beperkingen maar mijn persoonlijke ervaring is dat de lijn minder stabiel is dan mijn vorige vdsl aansluiting. Bovendien legt Proximus softwarematig een enorme beperking op de max snelheid van fiber tenzij je heel veel extra neerlegt per maand.
In mijn ogen is de shared fiber van Proximus niet goed en is de voorsprong die ze hebben in het aantal aansluitingen dus met een korrel zout te nemen. Hopelijk komt er snel een echt open en kwaliteitsvol fiber netwerk.
Bedankt, dat is precies waar we bij TLM elke dag keihard aan werken, het enige echte open en kwalitatief beste fibernetwerk tot bij de mensen brengen. Bij ons geen shared fiber, maar echte dedicated point-to-point fiber als openbare nutsvoorziening, met maar liefst 4 vezels naar elke woning, zodat je internet thuis gewoon dezelfde kwaliteit, snelheid én stabiliteit kan genieten als een verbinding in een datacenter.
Hetgeen ik verschrikkelijk vind is dat het zo'n zootje is...
Zoals hier in Kortrijk. 'The Last Mile' zou hier zitten, maar waar? Geen hond die het weet.
Proximus heeft hier de straten open gegooid, dus hun glasvezel ligt nu onder de stoep, maar bij wie kan ik nu klant worden (behalve proximus natuurlijk)? Zoek het zelf maar uit, nergens vind je een overzicht.
Ik zit zelf bij edpnet, dus die optie kende ik, mobile vikings is ook een optie.
Mij gaat het precies over
afhankelijk van locatie
Je kan nergens zien wie een optie is op jouw locatie.
Rapid xs geeft niet eens aan of ze een optie zijn, als ik mijn adres ingeef en test krijg ik niet eens feedback. Maar goed, ik weet dat deze niet kan, want die werken via fiberklaar.
[Reactie gewijzigd door cadsite op 22 juli 2024 14:18]
Fiberkaarten voor de uitgerolde steden en gemeenten zijn in opmaak, voor verschillende werden deze reeds gepubliceerd en ook opgenomen in de glasvezelkaart van het BIPT.
Wat betreft Kortrijk:
The Last Mile covert zowat de volledige zone zuidelijk Kortrijk, zeg maar alles onder de E17 (van het klaverblad met de E403 tot en inclusief buurgemeente Zwevegem), alle regio's en wijken in het centrum waar RHIZO-scholen gevestigd zijn, en het grootste deel van de deelgemeente Heule, tot en inclusief buurgemeente Lendelede.
Uiteraard doen we met plezier een adrescheck om te kijken of we de fiber tot bij jou binnen kunnen brengen, zie www.glasvezel.be voor meer info en contactgegevens.
Dat is niet hoe het werkt, TLM is enkel de infrastructuurbeheerder, de prijs voor je eigen, private glasvezel met onbeperkte snelheid bedraagt slechts €15/maand. Wat je daarbovenop betaalt bepaal je zelf en hangt af van de gekozen providers; de pakketten die op de site vermeld staan gaan over *symmetrisch* internet en zijn slechts een voorbeeld van wat er mogelijk is. Bv. 7 euro voor onbeperkt internet aan 50Mbit symmetrisch, voor een totaal van €22/maand (zelfs incl. telefoonlijn) is ongezien in België en het goedkoopste internet op de markt.
Je kiest dus zelf hoe goed, en goedkoop, je je internet wil maken.
Daar het juist de leveranciers van een EDPnet, Mobile Vikings, Proximus... zijn die over onze lijnen gaan, zal je zeker een interessanter en voordeliger pakket kunnen samenstellen. EDPnet en Mobile Vikings bieden enkel shared, asymmetrisch internet aan, waarbij de upload slechts een fractie is van de download. Wat velen onderschatten is de impact die een hogere upload heeft op het algehele snelheidsgevoel en de reactiesnelheden van je internetverbinding, alles wat je doet is immers een heen-en-weer interactie met een server/service, dus ook al doe je niet bewust zelf actief aan "upload", een hogere uploadsnelheid zal een direct positief gevolg hebben bij eender wat je doet op het internet.
Kan je nog even toelichten welke van de voorbeeldpakketten je (te) duur vindt? Dan geven we dit door en kan de samenstelling gewijzigd worden naargelang je wensen, in lijn met het budget dat je graag wil besteden.
Dan maken jullie 1 capitale fout.
Een compleet foutieve site.
Als ik voor €22 internet en telefonie kan hebben maar dat niet terugvind op de site, dan versta ik jullie niet.
Of wensen jullie geen extra klanten?
Hehe Dat is inderdaad een heel populair pakket, was al langer beschikbaar bij geïnterconnecteerde providers regio Oost-Vlaanderen, maar nu eindelijk "overal" in Vlaanderen (tja, waar de fiber ligt uiteraard... nog veel werk voor de boeg! ). Stuur gerust je adres door via DM, dan kunnen we checken of je potentieel aansluitbaar bent. Bedankt!
[Reactie gewijzigd door The Last Mile op 22 juli 2024 14:18]
Ik heb ruim een week geleden een mail gestuurd via de site en nog steeds geen antwoord.
Niet echt bemoedigend om vertrouwen te krijgen als je het mij vraagt.
Reacties lezen van mensen die een aankoop deden bij jullie en na een week nog geen antwoord kregen helpen ook niet. https://userbase.be/forum/viewtopic.php?p=934993#p934993
Beste cadsite,
Daarom ook vorige reactie ter opvolging, we kregen nog geen bericht van jou binnen. Was dit rechtstreeks via mail of via website?
Ik heb één van de collega's naar deze mail laten zoeken, en deze is helaas niet aangekomen, anders had je zeker snel antwoord gekregen! Naar welk adres werd hij verzonden? Stuur je dit even in DM aub?
Alvast bedankt, ook voor de link -> die persoon die een aankoop deed was uit Oostrozebeke waar we nog geen net hebben of aanleg gepland, vandaar dat die kit nog niet uitgeleverd werd. Bestellingen uit wél aangesloten gemeenten vertrekken hier dagelijks en worden dagelijks afgehaald.
Meer nog, mensen die zich aansluiten zijn in de regel al binnen de 2 weken online!
En het gaat hard momenteel, er komen continu techniekers bij in onze teams en er staan ook heel wat vacatures actief.
We gaan op die site eens moeten reageren merk ik, want er staat volstrekt onjuiste info in dat topic, zoals wijk Keur in Dendermonde waar alle kabels wel degelijk in gebruik zijn met heel wat actieve gebruikers, sinds lang al, inclusief openbare gebouwen (het vaccinatiecentrum voor heel de regio zat daar zelfs midden in die wijk en dat was ook volledig over TLM fiber), evenals de scholen in die wijk, en steeds toenemend aantal thuisgebruikers, sinds bijna 2 jaar voor de oudste klanten (waarvan overigens nog nooit iemand opgezegd heeft - kwaliteit en persoonlijke service primeert bij ons, het komt er eigenlijk op neer dat je thuis een verbinding krijgt van het kaliber in een datacenter). Dus bedankt voor de referentie, we zullen snel reageren zodat die misinformatie geen eigen leven gaat leiden.
Geel… enkel beschikbaar in het stadscentrum. Buitenparochies krijgen zelfs geen richtdatum. Ik vermoed dat gemeente- en stadsbesturen een deal hebben gesloten zodat hun gebouwen -allemaal in het centrum- aangesloten kunnen worden en bijgevolg de omliggende straten ook voorzien worden. De rest moet zich blijven tevreden stellen met quasi monopolisten ala Telenet.
Als ik 1gigabit selecteer is het duidelijk dat een groot deel van het land zelfs dat niet haalt, laat staan je "25gbit" , in vlaanderen kan zowat iedereen gigabit krijgen via telenet.
Opgelet, dankzij de alpen en weinig lintbebouwing zit de populatie veel meer geconcentreerd dan in Belgie.
Als je kijkt naar de aansluitingen [1] heeft Zwitserland 4 keer zoveel FTTH en ongeveer 14% meer DOCSIS 3.1.
Maar los van de beschikbaarheid, is mijn punt vooral dat de abonnementen die aangeboden worden in Belgie een stuk competitiever zouden kunnen. Het beste wat ik vind voor particulieren in Belgie is 1000/200 Mbit. Toegegeven, 25 Gbit is inderdaad eerder een uitzondering, maar zowat alle zwitserse providers adverteren wel met 10Gbit (meestal symmetrisch) voor prijzen waar je in Belgie amper gigabit voor krijgt. (zie Swisscom, Salt, Sunrise)
Belgie is idd gemiddeld duur maar beetje absurd te vergelijken met iets uitzonderlijk in een ander land.
Goedkoopste gigabit abbo in belgie is iets van een 50euro/maand + tv zit je aan ongeveer dezelfde prijs.
Maar ja beperkt beschikbaar natuurlijk waar fiber ligt, op coax zit je snel aan 80+ .
Het The Last Mile netwerk is alvast klaar voor dergelijke snelheden (en nog veel hoger), vanwege de volledige point-to-point opbouw met maar liefst 4 dedicated vezels naar elke woning. Zeg maar je eigen digitale autostrade/snelweg in plaats van een wegje met allemaal afslagjes waar je samen met de buren op rijdt ;-)
Bij enkele van onze carriers behoren 25Gbit en zelfs 40Gbit to-the-home (of business) zeker al tot de mogelijkheden, hoewel er voor zover wij weten nog geen publiekelijk aanbod rond wordt gepubliceerd.
:strip_exif()/i/2005229412.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2001746215.jpeg?f=thumblarge)
We beginnen bij Proximus, de grootste telecomoperator in België. Deze operator meldde eind juni 
:strip_exif()/i/2005229400.jpeg?f=thumblarge)
/i/2005229396.png?f=imagenormal)
Naast Proximus en Fluvius legt ook de Vlaamse non-profitorganisatie :strip_exif()/i/2005229402.jpeg?f=imagenormal)
KPN heeft de meeste Nederlandse huishoudens aangesloten op zijn glasvezelinfrastructuur, ongeveer :strip_icc():strip_exif()/i/2005475310.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004888696.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2004782276.png?f=fpa)
/i/2004838090.png?f=fpa)
/i/2004836960.png?f=fpa)
/i/2005823558.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004999254.jpeg?f=fpa)
/i/2004881236.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004696834.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005022306.jpeg?f=fpa)
/u/220490/bombcut.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/423791/rsz_tribal_jester_by_terryrism.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/149760/MG_logo.jpg?f=community){kind=logo}
:strip_icc():strip_exif()/u/644285/crop56cb3ffbc1c9e_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/322201/crop64ef33b4e5a6d_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/4764/crop5e9024a30841d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/652154/crop5b74689c867bf_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78725/train-icon3.jpg?f=community){kind=small}
/u/1807148/crop62feeb6827a8b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/474121/crop6481e241ce007_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/168142/pasfoto70.gif?f=community){kind=small}
Dat is inderdaad een heel populair pakket, was al langer beschikbaar bij geïnterconnecteerde providers regio Oost-Vlaanderen, maar nu eindelijk "overal" in Vlaanderen (tja, waar de fiber ligt uiteraard... nog veel werk voor de boeg! 
). Stuur gerust je adres door via DM, dan kunnen we checken of je potentieel aansluitbaar bent. Bedankt!