Intel: stabiliteitsproblemen 13th en 14th Gen-cpu's komen door moederbordmakers

Intel heeft gereageerd op stabiliteitsproblemen van bepaalde 13th en 14th Gen Core-processors. Volgens de chipmaker worden deze veroorzaakt door moederbordmakers die standaardinstellingen implementeren die buiten de aanbevolen specificaties van Intel liggen.

"Intel heeft geconstateerd dat [de stabiliteitsproblemen] gerelateerd kunnen zijn aan werkomstandigheden die buiten de specificaties vallen", vertelt de chipmaker in een statement aan Igor's Lab. "Hoewel de hoofdoorzaak nog niet is achterhaald, heeft Intel geconstateerd dat de meeste meldingen van dit probleem afkomstig zijn van gebruikers met moederborden die unlocked of overgeklokt kunnen worden", schrijft de processormaker.

Volgens Intel hebben dergelijke moederborden vaak standaard biosinstellingen die buiten de aanbevolen instellingen van Intel draaien en bepaalde veiligheidsfuncties uitschakelen. De chipmaker zegt dat sommige moederbordfabrikanten bijvoorbeeld Current Excursion Protection uitschakelen, de IccMax-waarde voor maximale stroomsterkte verhogen naar 'onbeperkt' en de PL1- en PL2-stroomlimieten te ver ophogen. Dergelijke aanpassingen verhogen de prestaties, maar kunnen ten koste gaan van stabiliteit.

Intel vraagt bedrijven om hun moederborden van standaardinstellingen te voorzien die Intels specificaties en aanbevelingen volgen. De chipmaker raadt moederbordfabrikanten ook aan een waarschuwingsscherm te implementeren voor overklokprofielen die buiten de officiële specificaties van Intel vallen. De chipmaker zegt in mei met een publieke verklaring te komen over het probleem en Intels aanbevelingen voor biosinstellingen.

Eerder deze maand kwam aan het licht dat bepaalde 13e en 14e generatie Core-processors van Intel crashen in verschillende games, die veelal in Unreal Engine zijn gemaakt. Intel zei toen al dat het onderzoek deed naar de problemen. Het probleem lijkt zich vooral voor te doen op de Core i9-modellen binnen die series.

In de tussentijd heeft ASUS al een biosupdate uitgebracht die een Intel Baseline-profiel toevoegt aan zijn moederborden. Gigabyte heeft bètaversies van soortgelijke biosupdates uitgebracht. MSI deelde instructies voor het aanpassen van de biosinstellingen om de stabiliteit te verhogen. Het is niet bekend of MSI later ook met een biosupdate komt om de problemen standaard te verhelpen.

De Intel Core i9 14900KS. Bron: Tweakers

Reacties (100)

[Master_duck]

Er zijn gevallen bekend dat je een i9 op max 5Ghz kan draaien stabiel (single core max speed)
dat is gewoon heel slecht. J2C heeft daar ook een video over gemaakt.

dus ja, >95% komt door moederbord instelling die default verkeerd staat, die zou op intel spec moeten staan en niet op moederbord limieten. wat ook in J2C video wordt aangehaald.

YouTube: Intel has a problem... More crashing and stability issues for new CPUs

[Blorgg]

Aanvullend daarop, dat de moederbordfabrikanten dat zo doen komt door Intel zelf.

Hardware Unboxed heeft hard bewijs dat Intel aangeeft dat wat de moederbordfabrikanten doen volledig binnen de spec van Intel ligt. Zie onderstaande filmpje met benchmarks en inhoudelijke reactie van Intel:
Intel CPUs Are Crashing & It's Intel's Fault: Intel Baseline Profile Benchmark

[Dennism]

Lees ook deze reactie van mij even, Steve lijkt daar wat kort door de bocht te gaan, terwijl het een stukje genuanceerder ligt en Steve daar mogelijk dus de plank een beetje mis slaat, de moederbord fabrikanten doen namelijk een stuk meer dan die 2 variabelen aanpassen die Steve quote uit dat interview: Dennism in 'Intel: stabiliteitsproblemen 13th en 14th Gen-cpu's komen door moederbordmakers'

[sdk1985]

Hardawreunboxed heeft ontdekt dat wanneer hij dat soort titels maakt hij meer views krijgt. Zie ook het preview plaatje "INTEL SCREWS UP BIG TIME!". Recent had hij ook "WTF AMD! IS THIS A SCAM?".

[paulbenard]

J2C is nou niet echt een betrouwbare bron voor informatie. Deze man slaat met regelmaat de plank mis en snapt niet eens hoe je geadvanceerder te werk gaat met hardware. Hij praat gewoon mee met wat een fabrikant zegt in dit soort zaken zonder enige vorm van eigen testing. Zo was met zijn memory vergelijking ook compleet de plank mis geslagen. Alleen een XMP profieltje toepassen met een kit van 7600mhz gaat niet werken. Daar komt handmatige tuning aan te pas. Vervolgens wordt het afgeschreven onder "geeft geen winst" omdat Jay zelf niet het verstand heeft het correct werkend te krijgen.

YouTube: 🛑 Whos Fault Is It?

Hier wordt mooi aangegeven waar het mogelijk wel kan zitten, ook had zijn community maanden geleden al oplossingen gevonden om het stabieler te laten draaien. Ik zeg overigens niet dat zijn content beter is, want hij is aardig vol van zichzelf, maar over het algemeen worden hier wel alleen feitelijke op papier te bewijzen details gedeeld.

[hurricane28]

Ik ken een aantal met een i9 14900k en nog nooit gezien en draaien perfect CB23.

Dat het gebeurd dat klopt en is te betreuren maar volgens mijn eigen zien gebeurd het minder vaak dan men schetst.

J2C... daar begin je al.. Die man is alleen maar bezig views te farmen en heeft geen enkel idee waar hij het over heeft. Hij haalt diverse stukjes direct uit de context van andere tech tubers zoals Steve (Tech Jezus) , frame chasers enz.

Het is feitelijk onjuist om te zeggen dat het uitsluitend door moederbord fabrikanten komt. Daarom moet men mensen zoals J2C zo ver mogelijk mijden want die verspreid nogal wat nep nieuws en zet mensen op verkeerde been.. Hij kan nog niet eens fatsoenlijk een water loop in elkaar zetten en heeft al diverse systemen opgeblazen..

Enfin, het feit is gewoon dat Intel geen duidelijke spec door geeft aan moederbord fabrikanten waardoor deze beetje nonchalant reageren en zo geen limit in de bios aanbrengt. Als je een goede CPU hebt dan is dat geen probleem want ze trottelen toch wel terug maar als je pech hebt dan moet je allemaal tweaks doen om het toch draaiend te krijgen en in uiterste gevallen zijn ze niet stabiel te krijgen en moet je gewoon de CPU RMA doen.

Ik heb zelf een 14700k en werkt hier perfect, geen enkele issue wat ik niet zelf heb gedaan.

Ik draai ook met 5.6GHz P core, 4.4GHz E core en 4.4Ghz Ring met 7600MHz geheugen met gemak. Geen enkel probleem en is rete snel.

Wat verstandig is met deze CPU's is dat je ze undervolt zodat ze beter presteren en niet trottelen thermish. Ik heb hier een filmpje over gemaakt en zal dit een deze dagen online gooien.

Het probleem ligt dus

1: Intel door niet doorgeven van duidelijke spec.

2: Moederbord fabrikanten met hun nonchalante gedrag om alles maar omhoog te gooien.

3: use error omdat veel mensen nog niet weten of nooit zullen weten hoe en wat van dit platform.

[Ospo]

Mijn 14700K crasht om de haverklap in Cyberpunk en Horizon FW. Ook Hogwarts Legacy weigerde een lange tijd op te starten.

Ik heb in de Gigabyte BIOS Intel powerlimits op enabled gezet én nota bene via XTU de PL1 & 2 limieten op 200W(!!) gezet, plus ICC Max op 307A. Ik baal echt ontzettend, lijkt erop dat mijn CPU een defect heeft opgelopen.

[Reactie gewijzigd door Ospo op 22 juli 2024 13:17]

[Dennism]

Als je cpu niet stabiel is op Intel stock settings zou ik zeker reclameren bij de verkoper. Let er wel op dat overklokken gevolgen kan hebben voor de (fabrieks)garantie, mits ze het kunnen bewijzen. Als je dus bijvoorbeeld handmatig overklokt (let er wel op dat bijvoorbeeld EXPO/XMP aanzetten gezien wordt als handmatig overklokken door zowel AMD als Intel) hebt daar misschien wel even mee oppassen.

[Ospo]

Ben ik zeker van plan, en heb inderdaad XMP aangezet. Vindt het heel dubieus dat dat als overclocken gezien wordt omdat er toch echt geadverteerd wordt dat mijn geheugen 6000MT/S moet halen en niet 4800 ootb

Heb alleen wel XTU gebruikt om te undervolten om de temperatuur en het geluid in bedwang te houden. Heb daar nooit problemen mee gehad behalve bij de genoemde games, maar die problemen zijn er ook zónder enige undervolt of aanpassingen

Ik bedoelde in mijn eerste comment ook XTU ipv XMP, heb het aangepast

[Reactie gewijzigd door Ospo op 22 juli 2024 13:17]

[Clueless]

Elke variant van geheugen buiten de JEDEC specificaties is overklokken en dat heeft te maken met het feit dat als jij je geheugen op 6000 MT/s wil laten draaien je de memory controller die op de CPU zit out-of-spec moet laten draaien.

Een CPU als bijv. de i9-14900K geeft als memory type aan dat deze support levert voor JEDEC specs tot 5600 MT/s. Dat JEDEC inmiddels specificaties heeft tot aan 8800 MT/s doet niet af aan het feit dat Intel aangeeft voor haar CPU's 5600 MT/s. Op het moment dat je er dus voor kiest om een XMP profiel in te laden dat buiten de aangegeven specificaties ligt (en dat kan dus bijv. ook een 5600 MT/s kit zijn met timings die afwijken van JEDEC spec) moet de memory controller van de CPU daar harder voor werken en wordt dat dus gezien als overklokken.

[Ospo]

Ik ben er inderdaad bewust van dat de hogere snelheid afhangt van de betere memory controllers in nieuwe CPU's, maar realiseerde niet dat dat dus eigenlijk overclocken is. Ik zie nu inderdaad op de site van Intel dat de 14700K standaard tot 5600MT/S ondersteund.

Vindt het wel apart dat bijna alle DDR5 die ik even snel kan vinden boven deze snelheid zit (en dus overclocking vereist), waarom verhoogt Intel deze specificatie niet? Gaat het dan puur om bewezen stabiliteit?

[Reactie gewijzigd door Ospo op 22 juli 2024 13:17]

[Dennism]

Het gaat er inderdaad om waarvoor het silicon gevalideerd is, immers iedere Intel of AMD cpu van die generatie moet die geadverteerde snelheid ondersteunen, ook de mindere bins.

Intel (en ook AMD) zullen daar dus altijd een wat conservatieve waarde pakken (bij Intel 5600MT/s voor 14th gen, bij AMD 5200MT/s voor Ryzen 7000) zodat ze zoveel mogelijk yield hebben en dus zoveel mogelijk cpu's die uit een wafer komen dat supporten zonder problemen.

JEDEC gaat nu alweer een flink stuk hoger, dus goede kans dat straks bij Zen 5 AMD bijvoorbeeld niet kiest voor 5200MT/s, maar 6000MT/s, en Intel misschien wel voor 6200MT/s of 6400MT/s bij Arrowlake als supported snelheid.

[Ospo]

Helder!

De 12700K wordt tot 4800 ondersteund, de 13- & 14700K dus tot 5600. Hopelijk zit er weer een goede vooruitgang in Arrow Lake

[laurxp]

Tsja, maar Intel brengt het als:

Continued Overclocking Leadership: Intel Core 14th Gen unlocked processors continue to offer an unparalleled overclocking experience for everyone – from experts to beginners2. Latest-generation unlocked desktop processors now include the new Intel® XTU AI Assist feature for AI guided overclocking, as well as support for DDR5 XMP speeds well beyond 8,000 megatransfers/second (MT/S).

En je hoort Intel echt niet klagen dat reviewers standaard XMP aanzetten. Ze marketen overclocking als onderdeel van "day-to-day workflows", dan moeten ze ook niet raar opkijken als mensen het ook daadwerkelijk gebruiken.

[Dennism]

Ik meende dat XTU altijd een waarschuwing gaf wanneer je deze voor het eerst opstartte dat wanneer je settings aanpast via die tool dat dit gezien wordt als overklokken.

Screenshot even van Internet geplukt: https://imgur.com/QSLSBRf

[Ospo]

Juist. Dacht waarschijnlijk dat het geen probleem zou worden omdat ik nooit van plan was te overclocken. Hopen dat ik geen probleem krijg, en anders moet ik maar accepteren dat ik de CPU extreem moet limiteren om te kunnen gamen zonder crashes..

[Dennism]

Waarschijnlijk zal het ook geen probleem zijn, en ik zou dus in ieder geval een claim starten als de geadverteerde specificaties niet gehaald worden bij jouw verkoper, want ik ken eigenlijk geen gevallen waarbij een cpu garantie niet gehonoreerd zou worden omdat er overklokt is. Ik vermoed dat AMD en Intel die voorwaarden voornamelijk hanteren om een stok achter de deur te hebben, want in de praktijk heb ik ze nog nooit toegepast zien worden.

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 13:17]

[BruT@LysT]

Gewoon garantie claimen, ik heb nog nooit problemen gehad met overclockte hardware. CPU's en GPU's die ik op dag 1 heb opgeblazen met voltmods kreeg ik ook gewoon vervanging voor En dat waren allemaal vrij radicale hardware mods waarvan je verwacht dat het wel op zou vallen!
Deze intel CPU's zijn gewoon beroerd en dat is inmiddels ook bekend bij intel. Kan me niet voorstellen deze niet onmiddelijk vervangen wordt door intel, no matter what. Of je echter nog wel een nieuwe intel CPU wilt is weer wat anders. Ik ben blij dat ik deze generatie voor AMD heb gekozen.

[sdk1985]

Ik denk dat het woord garantie hier wat onduidelijkheden oplevert. Het heeft niet zozeer met garantie te maken als in dat je geen aanspraak kunt maken wanneer je processor kapot is. Het is uberhaupt extreem zeldzaam dat processoren kapot muv mensen die hele rare dingen doen. Denk aan absurde voltages, fysiek beschadigen van de cpu, delidden en verwijderen van de koeling tijdens operatie.

Tegelijkertijd wordt XMP niet gegarandeerd. Dus gebruik je XMP dan is er geen garantie dat je systeem stabiel is. Dat is echter een andere uitleg van het woord garantie.

Echter mits je gebruik maakt van de QVL/ VQL (vendor qualified list) van je moederbord dan staat daar letterlijk in welke module op welke snelheid gaat werken. Die worden door de board partner wél gegarandeerd. Omgekeerd is dat met lijsten die bij de geheugen leveranciers staan gepubliceerd niet het geval.

Eindstand kun je als eindegebruiker dus prima XMP gebruiken en verwachten dat het werkt, mits je de QVL van het moederbord gebruikt.

[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 22 juli 2024 13:17]

[Techman]

Mijn 14900k houdt ook niet van cyberpunk. Als je een save load crasht ie vaak zomaar. Heb em gedelid dus zit er mee in de maag nu...

[Reactie gewijzigd door Techman op 22 juli 2024 13:17]

[dexx2233]

dit probleem is toch alleen voor de i9 cpu's?

[Osiummaster]

Ook voor i7's

Intel Core i9-13900K and i7-13700K Gaming Stability Issues Linked to Power Limit Unlocks

[dexx2233]

aha, net de bios geupdate, is zien of ik wat merk

[Dennism]

Worden na die update de default settings ook aangepast of moet je dat zelf nog doen eigenlijk?

[_XipHiaS_]

Dat is sowieso verstandig om even na te gaan, ongeacht of de gebruikte tool, al dan niet via het bios, dat naderhand automatisch voor je doet. Sommige borden vragen welk type cooler/setting je wilt na een bios setup. En dan dus je settings weer even met de hand inkloppen en niet een oude setup saving gebruiken.

[Reactie gewijzigd door _XipHiaS_ op 22 juli 2024 13:17]

[dexx2233]

op m'n asus bordje (z790 hero) is alles weer op default na een bios update, dus ik moest sowieso checken op bepaalde instellingen (XMP enz enz)

[wybe1972]

Ik heb ook een z790 mobo, check deze informatie van deze expert https://twitter.com/FalconNW/status/1782850870574739615

[dexx2233]

cool, heb de intel baseline dinges maar ingesteld NU maar eens goed testen dan.

[freshy98]

Hardware Unboxed maakte er een video over.
Intel heeft er zelf een flinke bende van gemaakt.

YouTube: Intel CPUs Are Crashing & It's Intel's Fault: Intel Baseline Profile...

[AllesIsVoorbij]

De conclusie was dat Intel meerdere keren expliciet heeft aangegeven dat deze overclocks door moederbordmakers juist binnen spec zijn. Ze hebben weer een hoop boter op hun hoofd.

[Dennism]

Het lijkt er juist op Steve van HuB daar niet helemaal opgelet heeft, hij haalt inderdaad 2 screenshots aan van een interview van enkele jaren geleden met een Intel Engineer door Ian Cutress, die toen nog bij Anand werkte.

Echter die engineer geeft duidelijk aan in de antwoorden dat overklokken (al dan niet out of the box door de moederbordmakers) niet toegestaan is, maar dat het binnen spec is als de moederbord makers PL2 (boost powerlimit) en Tau (hoe lang, in seconden, mag een CPU boosten) aanpassen om cpu's langer te laten boosten. Met de nadruk op langer, de andere boost values mogen niet aangepast worden, dit staat ook duidelijk in de quote.

Screenshot 1 in de HuB video: YouTube: Intel CPUs Are Crashing & It's Intel's Fault: Intel Baseline Profile...
Screenshot 2 in de HuB video: YouTube: Intel CPUs Are Crashing & It's Intel's Fault: Intel Baseline Profile...

Wat Steve echter mogelijk lijkt te missen, is dat moederbord makers heden ten dage veel meer aanpassen dan alleen Tau en PL2, maar zelfs ook beveiligingen uitschakelen die juist moeten voorkomen dat een cpu schade op kan lopen. Maar ook bijvoorbeeld stand zaken als multicore enhancements aanzetten, XMP profielen (wat op zich al overclocking is), die veel meer aanpassen dan alleen het memory profile op bepaalde borden e.d.

de TLDR van die 2 screenshots lijkt juist te zijn dat de Intel Engineer aangeeft: 'PL2 en Tau aanpassen om boosts langer te laten duren is in spec, echter andere waarden aanpassen niet'. Terwijl Steve als afdronk heeft 'Hier staat dat alles dat aangepast kan worden en moederbord fabrikanten aanpassen in spec is', terwijl er juist heel duidelijk slechts 2 van de instelopties benoemd worden als zijnde in spec wanneer die 2 aangepast zijn door de OEM / ODM.

Als je bijvoorbeeld kijkt bij Igor: https://www.igorslab.de/e...instability-issue-update/

Dan zie je ook dat Intel een 2 deling maakt, zaken die default niet aangepast zouden moeten worden, maar die ze wel zien aangepast worden door de moederbord makers en zaken die als dat soort veranderingen worden doorgevoerd mogelijk de stabiliteit kunnen beïnvloeden.

Zie dit screenshot dat ik er gister over gemaakt heb, rood de zaken die Intel in het statement als mogelijke oorzaak ziet, en in blauw de zaken die mogelijk negatief de stabiliteit beïnvloeden als de zaken in rood niet op orde zijn: https://imgur.com/od6Khtf

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 13:17]

[Niosus]

Multicore enhancement en andere out-of-the-box overclocks, dat is inderdaad iets dat gewoon moet stoppen.

Maar om te gaan zeggen dat XMP out-of-spec is, dan gaan alle reviewers vanaf nu echt wel gewoon JEDEC memory speeds moeten gebruiken voor Intel chips. Als AMD een gelijkaardig standpunt heeft, dan moet dat daar ook gebeuren.

Reviews mogen enkel het product gebruiken zoals gedekt wordt onder de garantie. Eventueel een "overclocking" pagina er tussen kan ik nog begrijpen, maar als Intel (en/of AMD) memory profiles niet willen officieel ondersteunen, dan horen ze het ook niet te adverteren en te genieten van de voordelen die het hun geeft in reviews

Hoe dan ook, het blijft schandalig dat Intel hier nu pas een hard standpunt bij inneemt. Zaken zoals multicore enhancement bestaan al ettelijke jaren. Intel weet hier al heel lang van, en heeft bewust het getolereerd omdat het hun een voordeel gaf in reviews. Het gaat nu één keer mis, en nu is het de schuld van moederbordfabrikanten, gebruikers, en iedereen buiten zichzelf. Alsof Intel de macht niet had om dit soort zaken af te dwingen. Ongeacht de officiële communicatie, ze hebben gespeeld met vuur, en nu hebben ze zich er aan verbrand. Eigen schuld, dikke bult. Als Intel's moederbordfabrikanten al ettelijke jaren out-of-spec moederenborden maken, is dat écht wel gewoon een Intel probleem, hoe hard ze ook met het vingertje wijzen.

[Dennism]

Maar om te gaan zeggen dat XMP out-of-spec is, dan gaan alle reviewers vanaf nu echt wel gewoon JEDEC memory speeds moeten gebruiken voor Intel chips. Als AMD een gelijkaardig standpunt heeft, dan moet dat daar ook gebeuren.

AMD Expo wordt door AMD inderdaad gezien als overclocking, zie ook de footnote op de EXPO pagina, https://www.amd.com/en/pr...rs/technologies/expo.html

Overclocking and/or undervolting AMD processors and memory, including without limitation, altering clock frequencies / multipliers or memory timing / voltage, to operate outside of AMD’s published specifications will void any applicable AMD product warranty, even when enabled via AMD hardware and/or software. This may also void warranties offered by the system manufacturer or retailer. Users assume all risks and liabilities that may arise out of overclocking and/or undervolting AMD processors, including, without limitation, failure of or damage to hardware, reduced system performance and/or data loss, corruption or vulnerability. GD-106

https://imgur.com/TENUrBF

En bij Intel is dat niet anders: https://www.intel.com/con...e-memory-profile-xmp.html

Does Use of Intel® Extreme Memory Profile (Intel® XMP) Void the CPU Warranty?
Altering the frequency and/or voltage outside of Intel specifications may void the processor warranty. Examples: Overclocking and enabling Intel® XMP, which is a type of memory overclocking, and using it beyond the given specifications may void the processor warranty.

https://imgur.com/a/l2UHH2U

Houd er wel rekening mee dat dit niet betekent dat Intel of AMD iedere claim op fabrieksgarantie afwijzen wanneer dit gebruikt is, over het algemeen worden die claims gewoon gehonoreerd als EXPO / XMP gebruikt is, echter beide merken typeren het als buiten spec en behouden zich dus het recht voor om garantie claims af te keuren mochten deze zaken gebruikt zijn.

Vind het eigenlijk wel vrij raar dat veel mensen dit niet lijken te weten, terwijl dit toch al bekend is vanaf het ontstaan van zaken als XMP en later EXPO.

Verder zeker eens, ik heb daarom hier op Tweakers ook al vaker aangegeven in de comments dat het waarschijnlijk beter zou zijn als reviews inderdaad volgens de officiële AMD en Intel specs zouden testen (inclusief de memory snelheden die beide officieel ondersteunen (voor Intel is dat nu DDR5 5600MT/ en voor AMD 5200MT/s bij hun laatste generaties) en niet met instellingen die 'out of the box' zo zijn, maar mogelijk theoretisch de garantie voorwaarden overtreden.

Maar dit laatste blijft wel een 'dingetje' waar veel reviewers mee worstelen, het is bijvoorbeeld extra werk, maar zouden ze testen met de specs van de fabrikanten is dat dan weer niet de ervaring die de consument zal hebben als ze het product kopen.

En dus zie je ook onder de reviewers eigenlijk 2 kampen, het kamp dat test met de specs van de fabrikant, maar bijvoorbeeld Hardware Unboxed heeft duidelijk aangegeven meerdere malen in het andere kamp te zitten, zij willen testen hoe de consument het product out of the box zal ervaren (al kan je daar ook nog even discussiëren, want review setups met de meest dure moederborden, zeer zware en dure koelingen en open test benches zijn nu ook niet direct iets dat de gemiddelde consument voorhanden zal hebben.

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 13:17]

[Han_Solo]

Geheugen wordt verkocht met XMP/EXPO ratings.

Het gaat erom wat de instellingen van een moederbord zijn. Als dit verhaal het standpunt is van intel, dan vind ik dat de review sites grootschalig en met terugwerkende kracht de intel benchmarks naar beneden moeten aanpassen, als er is getest met volgens intel "out-of-spec" moederborden.

[Dennism]

XMP/EXPO is niet Intel only, vrijwel alle reviewers gebruiken geheugensnelheden in hun reviews door de memory kit wel ondersteund worden, en ook door het moederbord, maar niet door de cpu.

Bij AMD is het geheugen niet supported als het sneller staat ingesteld dan 5200MT/s (zelfs de sweetspot waar AMD mee adverteert van 6000MT/s voor Ryzen 7000 is buiten hun eigen officiele spec).

Bij Intel is deze grens 5600MT/s

Alles daarboven wordt door beide fabrikanten gezien als memory overclocking en dus niet in spec voor de cpu, ook al ondersteunen het moederbord en de memory kit zelf wel die snelheden.

[LOTG]

(zelfs de sweetspot waar AMD mee adverteert van 6000MT/s voor Ryzen 7000 is buiten hun eigen officiele spec).

Ik heb lang lopen zoeken maar ik vind geen goede sources hier voor. De meeste zijn Ryzen 8000 artikelen die dit aanhalen zonder bron. Toms Hardware sourced een verkeerd artikel en het beste wat ik kon vinden was een post met een screenshot uit een Discord server waarin iemand van AMD het zegt in een discussie over overclocken.

Het voelt voor mij als een papegaai verhaal waarin niemand duidelijk een context of bron plaatst en alleen "AMD zegt dit is de sweetspot". Dat zou ik niet moemen 'AMD Adverteert'.

Op AMD hun eigen site vind ik niets behalve de officiële specs.

[Reactie gewijzigd door LOTG op 22 juli 2024 13:17]

[Dennism]

Dat komt direct van AMD's toenmalige marketing manager af die dit heeft medegedeeld op de officiële AMD discord in een AMA, dat je die discord conversatie tegenkomt klopt dus, maar dat was niet zomaar een conversatie, maar een door AMD georganiseerd moment op hun officiële discord.

https://www.techpowerup.c...-frequency-for-ryzen-7000
https://videocardz.com/ne...y-sweet-spot-is-ddr5-6000
https://www.techspot.com/...sweet-spot-ddr5-6000.html

En als het nu een support medewerker ofzo was die zo'n uitspraak doet zou ik er niet teveel waarde aan hechten, maar dit was op dat moment AMD's 'Technical Processor Marketing Manager', die er juist zit op die plek om de technische details via marketing met de wereld te delen. Als die dus een uitspraak doet over bepaalde zaken mag je daar als consument zeker waarde aan hechten.

Zijn opvolger heeft dat inderdaad voor de 8000 series nogmaals bevestigd dat ze sturen op 6000MT/s, in bijvoorbeeld dit interview:

YouTube: AMD Talks AM5 APUs & AM4 Longevity

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 13:17]

[killerdemon]

https://www.amd.com/en/pr...rs/technologies/expo.html

[Niosus]

Houd er wel rekening mee dat dit niet betekent dat Intel of AMD iedere claim op fabrieksgarantie afwijzen wanneer dit gebruikt is, over het algemeen worden die claims gewoon gehonoreerd als EXPO / XMP gebruikt is, echter beide merken typeren het als buiten spec en behouden zich dus het recht voor om garantie claims af te keuren mochten deze zaken gebruikt zijn.

Als je garantie een gunst is van de fabrikant, dan is het geen garantie. Ze willen er niet zwart-op-wit achter staan dat het geen kwaad kan, dus in mijn ogen maakt het niet uit wat ze in de praktijk meestal doen. Als het hun niet goed uit komt, kunnen ze er gewoon mee stoppen. Dat is echt niet goed genoeg.

Ik weet trouwens heel goed dat het overclocking is. Ik weet ook goed genoeg welke settings op een moederbord wel of niet gevaarlijk zijn, welke stabiliteit issues kunnen veroorzaken, etc. Neemt niet weg dat de informatie gewoon correct moet zijn. Ik kan het risico inschatten, veel anderen niet. Het zijn net die consumenten die beschermd moeten worden.

[Dennism]

Als je garantie een gunst is van de fabrikant, dan is het geen garantie. Ze willen er niet zwart-op-wit achter staan dat het geen kwaad kan, dus in mijn ogen maakt het niet uit wat ze in de praktijk meestal doen. Als het hun niet goed uit komt, kunnen ze er gewoon mee stoppen. Dat is echt niet goed genoeg.

Garantie via de fabrikant is in Europa altijd een gunst van de fabrikant, want de fabrikant hoeft hier wettelijk gezien geen garantie te geven. En doordat het geen verplichting is mogen fabrikanten zelf voorwaarden opstellen, echter als ze een fabrieksgarantie aanbieden mag de consument ze ook wettelijk gezien houden aan de voorwaarden, al mag de fabrikant natuurlijk wel coulanter zijn dan dat nodig is onder die voorwaarden. Ze mogen niet ineens strenger worden.

Wettelijke garantie loopt hier via de verkoper en die zal moeten aantonen dat de consument het goed verkeerd gebruikt heeft, wat heel lastig zal zijn als bepaalde instellingen default aan staan. Enkel wanneer de consument zelf is gaan overclocken en de verkoper kan dat aantonen zou dat een probleem voor de consument kunnen zijn. Wat dat betreft is de consument hier dus al zeer goed beschermd in Europa.

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 13:17]

[LOTG]

Maar om te gaan zeggen dat XMP out-of-spec

Dat is toch niet wat hij zegt?

XMP profielen (wat op zich al overclocking is), die veel meer aanpassen dan alleen het memory profile op bepaalde borden e.d.

Er word dus onder de noemer XMP ook zaken die er niet bij horen aangepast op sommige borden.

[Niosus]

XMP profielen (wat op zich al overclocking is), die veel meer aanpassen dan alleen het memory profile

Dat interpreteer ik toch als zeggen dat alle XMP profielen een OC zijn, en dat sommige nog verder gaan. Dit is ook wat je typisch hoort van de fabrikanten: XMP en EXPO zijn een overclock, punt.

En dat is waar ik dan even tegengas op wil geven, want elke review gebruikt wel degelijk RAM dat ver boven de officiële specs draait.

[Reactie gewijzigd door Niosus op 22 juli 2024 13:17]

[redniels]

XMP (en EXPO) is ook gewoon een overclock. Er is niets mis met dat statement. De DDR1/2/3/4/5 standaarden zijn duidelijk en gedocumenteerd. Zie https://www.jedec.org/

Dingen die je kan bereiken met XMP vallen (ver) buiten die specs. Buiten (over) spec is de definitie van overclocken.

The end. Dus niks mis met dat statement. Ik snap je tegengas niet.

Dat reviews en anderen zeggen dat iets kan maakt het niet opeens "standaard" of binnen spec.

moederbord makers zijn gewoon aan het kloten. Als klant moet je er van uit kunnen gaan dat de default instellingen van een product veilig zijn. Dat blijkt weer niet het geval met mogelijk nare gevolgen voor de dure componenten die de klant zelf mag herstellen als het mis gaat. Lees: betalen.

wat ik daarvan vind?

[Niosus]

Mijn tegengas is niet dat ik XMP geen overclock vind. Ik zeg juist dat als ze het als overclock zien, en ze bieden geen garantie bij overclocking... Dan zouden reviewers het niet mogen aanzetten. Je moet even mijn reactie ervoor lezen, daar verwijs ik ook gewoon naar de JEDEC standaarden.

Maar alle reviewers volgen dit niet, dus de performance die je ziet is niet representatief voor wat de fabrikant daadwerkelijk belooft te leveren. En daar komen dan nog eens MCE en andere mobo tweaks bovenop. Reviews horen het product te reviewen binnen de specs van de fabrikant op een manier die de fabrikant expliciet ondersteunt. Als Intel kiest dat XMP niet officieel ondersteund wordt, dan moet dat ook af staan bij reviews. En dan moet het al zeker uit staan by-default op moederborden die je koopt. Vindt Intel het wel de moeite om die extra performance te krijgen, dan moeten ze het maar valideren en ondersteunen.

Het is of-of. Want als puntje bij paaltje komt is de consument hier weer de dupe van, want die heeft iets gekocht dat niet zo snel is als hij dacht, of gewoon niet stabiel is.

[Reactie gewijzigd door Niosus op 22 juli 2024 13:17]

[Scriptkid]

Simple toch

https://ark.intel.com/con...cache-up-to-4-70-ghz.html

https://www.intel.com/con...e-memory-profile-xmp.html

Alles boven de 4800MT DDR5 of 3200MT DDR4 op 14th gen is out of spec , not supported, no warrenty, . Punt

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 22 juli 2024 13:17]

[napata]

Zo simpel dat je post niet klopt. Zo simpel lijkt het dan toch niet voor iedereen?

Als je je afvraagt wat ik bedoel dan moet je maar eens een andere CPU aanklikken, bvb een 14900K.

[Scriptkid]

even tussen lijnen lezen ,

Elke SPEC die buiten ARK valt is gewoon unsupported. Ik ga niet elke proc individueel hier benoemen

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 22 juli 2024 13:17]

[killerdemon]

Het overklokken maakt het hebben van meerdere modellen vrij nutteloos, aangezien er bij elk model gewoon 400W oid doorheen wordt gegooid en je dan overal soortgelijke performance krijgt op het einde.

[d3x]

Misschien met dit baseline profile nog eens alle benchmarks op review sites opnieuw doen en zien wat er nog overblijft van de performance....

OC profielen blijven OC profielen dat is al lang duidelijk eigen keuze. review sites daarentegen zouden duideljik moeten aangeven welk profiel gebruikt is in hun testen.

[MPAnnihilator]

Dat heeft Hardware Unboxed al gedaan. Blijkt dat zelfs die "baseline" al sterk verschilt tss Asus en Gigabyte. Of dat nu door onkunde is of door onduidelijke specs van Intel moeten we afwachten. Maar 't is wel een zootje.

[Dennism]

De Intel specs zijn wat dat betreft heel duidelijk, waar het op lijkt is dat Gigabyte een eerdere, mogelijk pre-release revisie (want bij launch was de spec al PL1 125W / PL 253W voor de 8P+16E modellen), van de datasheets heeft gebruikt en niet de laatste versie.

Op reddit heeft een redditor dat uiteengezet in deze imgur collectie: https://imgur.com/a/yN7fqTh

Een hele boel van deze informatie is gewoon vrij in te zien bij Intel, wil je zelf een snuffelen in de Data Sheets van de verschillende generaties kan dat hier: https://www.intel.com/con...-technical-resources.html

[Richardus27]

Eerste benchmark die ik in de video zag op basline spec was een verschil van 20-25%

[player-x]

Ze hebben weer een hoop boter op hun hoofd.

Nee, het is het standaard corporate verhaaltje, ze gebruiken altijd deze standaard checklist, als er wat fout gaat, dat je dat nog niet weet.

[vinkjb]

Unlocken en overclocken zijn toch zowiezo je eigen risico lijkt me. Dat je systeem onstabiel wordt neem je dan op de koop toe.

[youridv1]

Als de gebruiker het zelf doet ja. Het probleem is dus dat de "overclock" al aan staat out of the box in de vorm van verwijderde vermogens en stroomsterkte limieten vanaf de moederbord fabrikant.

Dit neemt niet weg dat dit echt Intels eigen schuld is. Zij beheren de specificatie en het is dus ook hun verantwoordelijkheid dat deze nageleefd wordt door de moederbord fabrikanten. Dit hebben ze bewust niet gedaan de afgelopen jaren omdat het de benchmark scores van de 12e-14e generatie ten goede komt en dus de verkoop.
Nu blijken er daadwerkelijk nadelen aan te zitten en gaan ze met het vingertje wijzen naar andere partijen. Zo werkt dat niet.

Ook heeft intel meerdere keren aangegeven dat deze instellingen "binnen spec zijn" als het om een K chip gaat.
Edit; Dit ligt blijkbaar iets genuanceerder

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 22 juli 2024 13:17]

[Dennism]

Ook heeft intel meerdere keren aangegeven dat deze instellingen "binnen spec zijn" als het om een K chip gaat.

Dit is mogelijk een verkeerde interpretatie van Steve van dat Interview, waar Steven over een paar zaken heen lijkt te lezen, zie ook deze post van mij waar ik dat enigszins analyseer: Dennism in 'Intel: stabiliteitsproblemen 13th en 14th Gen-cpu's komen door moederbordmakers'

[youridv1]

Bedankt voor de context, aangepast

[snakeye]

Dit ligt iets genuarceerder. Dit zijn vaak instellingen die default zo door de moederboard fabrikanten zijn ingesteld. Je er van mogen uitgaan dat default settings geen gevaar opleveren. Je bent dus zonder dat je daar van bewust bent aan het overclocken. Je moet dat als eindgebruiker dus net weten en dus ook bewust uitzetten.

[SuperDre]

Maar het probleem ligt dan dus bij de moederbordfabrikant, want die gaat buiten de specificaties, en dat is natuurlijk vervelend voor Intel, want die krijgt als eerste de schuld.

[MneoreJ]

Dat zou hout snijden als het niet ging om instellingen die standaard aangezet worden, en dan ook nog met aanmoediging van Intel. Althans, die was er, tot nu dan, waar Intel de zwarte piet gewoon doorschuift naar de moederbordfabrikanten en zegt "zo hebben we het niet bedoeld". Zolang het voor betere benchmarkscores zorgde was het allemaal een goed idee en volledig binnen garantie, als de boel crasht dan ineens niet meer.

Sowieso "overklokken" moderne processoren zelf al, zolang er nog ruimte is in het warmte- en stroombudget. Het gaat inmiddels dan ook eigenlijk niet meer of een chip overklokt, maar binnen welke grenzen.

[Reactie gewijzigd door MneoreJ op 22 juli 2024 13:17]

[Spacekonijn]

En hoe rijmt dit nieuws bericht nu met deze review ? review: De strijd om de ultieme gaming-cpu - Intel Core i9 14900KS review ??

Hier word Intel nog de hemel ingeprezen terwijl ze nu op de AMD manier( ten tijde van Bulldozer) ten koste van alles(stabiliteit) boven aan de lijstjes proberen te komen ?

Ben benieuwd naar de reactie van tweakers

[Dennism]

Volgens mij test Tweakers volgens de 'Hardware Unboxed' filosofie, waarbij Steve meermaals heeft aangegeven behalve bij speciale artikelen de zaken te testen zoals ze uit de doos komen met XMP aan, als een moederbord fabrikant dus uit de doos zaken niet correct heeft staan, of zaken veranderd wanneer XMP aangezet wordt zal voor zover ik weet Tweakers dus testen met die instellingen in hun normale reviews. Steve van HuB heeft dat diverse polls aan gewijd ook en hun publiek koos, volgens mij zelfs massaal, voor deze methode van testen, in plaats van het testen met in acht nemen van de 'Intel spec'.

Andere hardware reviewers (o.a. Hardwareluxx geloof ik) kiezen er dan weer wel voor ervoor te zorgen dat alles op Intel spec staat tijdens hun reviews. Voor beide methodes valt valt wat te zeggen want beide hebben voor en nadelen. Discussies daarover worden regelmatig gevoerd op /r/hardware, hier in de comments, op andere tech fora, twitter, noem het maar op. Een echte consensus binnen de community over 'De manier van testen' lijkt er echter niet te zijn.

Kijkende naar het moederbord en geheugen waar Tweakers mee test in de door jou gelinkte review zou ik er zeker vanuit gaan dat tenzij Tweakers toch alles heeft nagelopen die test niet gedaan is met de 'Intel stock spec'.

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 13:17]

[kiiv3H]

Hangt er vanaf wat je als "Intel stock spec" wil zien. In de inleiding wordt uitgelegd dat er een 'officiële' spec is en een Extreme-profiel wat ook een Intel spec is. Met die laatste is de review gedaan.

[Dennism]

Onafhankelijk van die profielen, en voor een KS Sku mag je denk ik best het Intel Extreme Profile als standaard gebruiken, anders is het immers 'gewoon' een 14900K, gaat die vlieger dan normaliter nog steeds niet op. Want Asus past veel meer aan dan dat een 'Intel Extreme Profile' selectie door Tweakers mogelijk zal herstellen. Zo zetten ze bijvoorbeeld ook CEP en andere beveiligingen uit, rommelen ze met de LLC waarden en dat soort zaken wat juist deze problemen lijkt te veroorzaken.

Tenzij Tweakers dus naast het selecteren van het Intel Extreme Profile ook nog eens als die andere zaken nagelopen heeft zou ik nog steeds niet verwachten dat enkel het profile veranderen er voor zorgt dat de rest ineens binnen Intel spec valt. Juist dat Tweakers instabiliteit opmerkt lijkt erop te duiden dat het bord dus niet volledig de Intel spec volgde, ook al was het 'Intel Extreme Profile' geselecteerd.

Misschien een leuke voor Tweakers om eens in te duiken als ze het moederbord en de betreffende CPU nog hebben.

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 13:17]

[kiiv3H]

Het enorme stroomverbruik en de instabiliteit worden in de review letterlijk als minpunten genoemd en in de conclusie wordt uitgebreid stilgestaan bij die twee punten?

[Jan Onderwater]

Gebeurd het ook bij Intel hun eigen moederborden?

[Reactie gewijzigd door Jan Onderwater op 22 juli 2024 13:17]

[Skyline GT-R]

Intel maakt al meer dan 10 jaar geen moederborden voor de DIY desktopmarkt..
nieuws: Intel gaat stoppen met de productie van desktopmoederborden

[Jan Onderwater]

Oh, ik meende dat ze dat nog wel deden, dank

[Dennism]

Je ziet dit voornamelijk bij de 'flashy' moederbord fabrikanten, denk aan Asus, MSI, Gigabyte en Asrock.

Koop je een bord van bijvoorbeeld Supermicro zal je dit niet snel zien. Evenmin bij prebuilds van Dell, HP e.d.

[lordawesome]

De 7800X3D was al 5%* sneller dan de 14900K op 1080p, nu lijkt dat op 10-15% uit te komen! Als je je cpu tenminste heel wilt houden

* YouTube: AMD Ryzen 7 7800X3D vs. Intel Core i9 14900K, 21 Game Benchmark

[napata]

Goede reviews gebruiken al de stock settings van Intel. Overclockte CPUs zitten reviewen slaat nergens op.
Een powerlimiet van 253W heeft volgens mij geen tot zeer minimale impact op games.

[Spacekonijn]

Dan zou ik deze review maar een lezen van tweakers zelfs daar testen ze met volledige powerlimiet.

review: De strijd om de ultieme gaming-cpu - Intel Core i9 14900KS review

[Ludewig]

Dit is niet nieuw en ook niet beperkt tot een obscuur moederbordje van een kleine fabrikant, dus Intel moet er van geweten hebben. Het lijkt er sterk op dat ze het wel prima vonden dat de moederbord-fabrikanten de specs overtraden zolang het ervoor zorgde dat ze beter uit reviews kwamen, maar nu het voor stevige problemen zorgde, schuiven ze de verantwoordelijkheid af.

[White Feather]

Inderdaad.

Dit is natuurlijk al jaren aan de hand.

In dit stuk over de 9900K wordt aangegeven dat voor het eerst er een random core gepakt wordt voor de maximale turbo-boost (5 GHz). En dat je dus met voldoende koeling de hele chip daarop zou kunnen krijgen (of iig heel dicht daarbij), in plaats van de door Intel aangegeven 4,7 GHz all-core.

https://www.tweaktown.com...clocking-guide/index.html

Dat was in oktober 2019.

Intel vond het de afgelopen 4,5 jaar dus allemaal prima. Hierdoor komen fabrikanten die wel netjes de specs volgen laag uit in de test en daardoor gaan de fabrikanten elkaar volgen om maar het beste uit de tests te komen.

En nu het fout gaat roept Intel lekker “ja, het ligt aan de moederbord-fabrikanten”.

[BMW-M]

Doet me denken aan een eerdere video van JayZTwoCents:
YouTube: Motherboard Default settings could be COOKING your CPU!