Overheid veilt 3,5GHz-frequenties voor 5G-gebruik in eerste kwartaal van 2022

Het Nederlandse kabinet houdt in het eerste kwartaal van 2022 een veiling voor het 5G-gebruik van de 3,5GHz-frequentieband. Veilingwinnaars kunnen de frequenties vanaf 1 september 2022 inzetten voor 5G-gebruik. Met de frequenties zijn snellere 5G-verbindingen mogelijk.

Bij de veiling zal de overheid de frequentieruimte tussen 3450MHz en 3750MHz veilen, maakt staatssecretaris van Economische Zaken Mona Keijzer in een Kamerbrief bekend. Het ministerie is de voorbereidingen voor de veiling nu gestart, maar de exacte voorwaarden rondom de veiling zijn nog onduidelijk. De veilingregeling wordt nu door het ministerie samen met adviseur DotEcon opgesteld, in het eerste kwartaal van 2021 wil het ministerie een conceptveilingregeling publiceren en een internetconsultatie starten. In de eerste helft van dat jaar moet de definitieve veilingregeling worden gepubliceerd, zodat in de tweede helft van het jaar de aanvraagprocedure kan starten.

In de Kamerbrief noemt Keijzer twee groepen van huidige 3,5GHz-frequentiebandgebruikers. Enerzijds zijn er de gebruikers die nu een lokale vergunning hebben om tot 1 september 2026 de 3,5GHz-band te kunnen gebruiken. Agentschap Telecom gaat voor deze gebruikers een migratieplan opstellen, zodat zij voor 1 september 2022 kunnen verhuizen naar frequentieruimte tussen 3400MHz en 3450MHz en tussen 3750MHz en 3800MHz. Waar migratie in de 3,5GHz-band niet mogelijk is, wordt gezocht naar andere frequentieruimte.

De tweede groep is een satellietgrondstation van Inmarsat, een commercieel bedrijf dat onder meer overheden, militaire organisaties en mediabedrijven als klanten heeft. Het ministerie onderzocht meerdere oplossingen met Inmarsat, zoals een exclusiezone van 75 kilometer rondom het grondstation in het Friese Burum waar providers de 3,5GHz-band niet mochten gebruiken. Deze oplossing vond het ministerie 'zeer onwenselijk'. Uiteindelijk heeft het ministerie besloten dat Inmarsat de dienstverlening in de 3,5GHz-band moet verplaatsen naar het buitenland, waarvoor de staatssecretaris steun aan Inmarsat heeft beloofd.

De 3,5GHz-band is belangrijk voor 5G, omdat er relatief veel ruimte beschikbaar is en er daarom snellere verbindingen mogelijk zijn. Tegelijkertijd is de dekking beter dan de 28GHz-mmWave-banden. De 700MHz-, 1400MHz- en 2100MHz-banden werden afgelopen juli geveild voor een bedrag van 1,23 miljard euro. Toen deden KPN, T-Mobile en VodafoneZiggo mee aan de veiling. Het ligt voor de hand dat zij ook aan de 3,5GHz-veiling mee gaan doen. De komende veiling staat open voor zowel bestaande als nieuwe marktpartijen.

Wat vind je van dit artikel?

Geef je mening in het Geachte Redactie-forum.

Reacties (49)

http://x264.nl/dump/3500mhz.jpg

https://zoek.officielebek....nl/stcrt-2020-13725.html

In de afgelopen periode is gebleken dat een oplossing in het kader van internationale samenwerking in principe haalbaar is.
Alle inzet is er op gericht om tijdig, dat wil zeggen vóór september 2022 deze internationale oplossing te realiseren.
Hiermee zal 300 MHz, lopend van 3450–3750 MHz, vanaf 1 september 2022 beschikbaar komen voor mobiele communicatie (5G).
Mocht de internationale oplossing niet tijdig gerealiseerd zijn, dan kan het noodzakelijk zijn om voor een korte periode een overbruggingsmaatregel te treffen.
Op dit moment wordt de kans dat een overbruggingsmaatregel noodzakelijk is als laag ingeschat.
Waar het belang van de nationale veiligheid dit vraagt, zullen in overleg tussen het ministerie van Defensie,
het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de partijen die in de 3,5 GHz-veiling spectrum verwerven,
nadere afspraken worden gemaakt over de (technische) aard en exacte duur van de eventueel te treffen overbruggingsmaatregel.
De in te roepen overbruggingsperiode zal in ieder geval beperkt zijn tot maximaal 6 maanden.

De frequentieruimte tussen 3400–3450 MHz en de frequentieruimte tussen 3750–3800 MHz kan vanaf 2026 opnieuw voor lokaal gebruik ingezet kan worden.
Deze twee blokken van 50 MHz kennen mogelijk beperkingen als gevolg van bescherming van naburig gebruik, namelijk boven de 3800 MHz en onder de 3400 MHz.

Mooi, voor deze tijd dus de veiling al.

Huidige gebruikers:
https://wetten.overheid.nl/BWBR0035791/2020-10-20

Sommige providers in NL claimen al dat ze 5G aanbieden, maar daar haal je nauwelijks hogere snelheden mee dan met 4G.

Iemand een idee vanaf wanneer 5G echt een meerwaarde kan gaan bieden tov 4G? 2022? 2023?

@arnoudwokke is te gast geweest in 'De Technoloog' en heeft daar een mooie uitleg over gegeven.

Die podcast kan je hier luisteren/kijken:
https://www.bnr.nl/podcas...oog/10427902/we-hebben-5g

En hier is het artikel:

reviews: Getest: 5g in Nederland

Sterker nog. Bij zowel 4G als 5G heb ik vol bereik en is 4G zelfs sneller dan 5G (op het Vodafone netwerk)

nieuws: Ceo Vodafone: 5G zoals Vodafone dat in Nederland aanbiedt misleidt co...

Dit merk ik af en toe ook maar hangt van de plek af. Soms krijg ik wel >200mbit/s op 5G, soms is het 30.

Vodafones 5g implementatie is ook wel vrij triest met DSS

Het duurt nog wel minimaal 5 jaar voordat er echt een beetje sprake is van 'echte 5G'
Er volgen na deze 3,5 ook nog hogere frequenties 26Ghz en zelfs 40Ghz
Voordat dat allemaal vlekkeloos en storingsvrij gaat werken.... is nog een hele lange adem
Bijna 3 jaar geleden: reviews: Eindelijk: providers beginnen aan 5g

Mja.... als de 3,5 Ghz online komt zal het ook al een hoop schelen, zeker in drukkere gebieden.

Voor nu is 5g op de 700 Mhz gewoon een leuke uitbreiding van de capaciteit op grotere afstanden. Want OK, je haalt nog geen noemenswaardig hogere snelheden of lagere latency, maar het blijft een feit dat er een frequentieband bij gekomen is en gebruikers dus mooi gespreid kunnen worden.

Als de meeste mensen nu lekker blijven denken dat 5g geen meerwaarde biedt, dan blijft het op de 700 mhz band lekker rustig

Praktisch? Een jaar of 5.

Wat je nu vooral ziet is grof gezegd marketing/geneuzel om telefoons te slijten...

Het echte 5G is ‘emerging’, dwz op de groei - iig zullen ze eerst nieuwe masten moeten plaatsen - en dan om de paar meter (ik heb even de getallen er niet bij maar iig een heel stuk dichter op elkaar als de ‘4G’ masten); dat kan je tijdelijk wel plaatselijk oplossen (bijv een drukke plek zoals een stadion of een festival) met een mobiele variant...

In de tussentijd kan je wel gebruik maken van enige voordelen van die nieuwe/emerging tech, maar ‘echte 5G’ zoals aangeprezen hoef je de 1e 3-4 jaar geen telefoon voor te kopen...

Nou, dat is wat kort door de bocht. Ik heb praktijkervaring met T-Mobile. Met 5G haal je bij meestal 350 mbps terwijl 4G meestal rond de 200 mbps zit. Upload is significant hoger. 100 mbps is geen uitzondering op 5G, terwijl 4G vaak niet verder komt dan 20 a 30 mbps.

ben je vet mee om je mobiel wanneer je leeft in een land waar onbeperkt niet echt onbeperkt is 😄

Wat is er niet onbeperkt aan T-Mobile unlimited? Ik kan elke eerst 5GB opmaken en daarna onbeperkt 1GB bijklikken. Onbeperkt dus.

En daar bovenop:

Ookal ga je niet daadwerkelijk meer data gebruiken: Op een hogere snelheid is datgene wát je doet ook sneller klaar. En kan de radio van je telefoon weer naar rust.

Dus zuiniger .

Dat lijkt me theoretisch correct inderdaad, want 5G heeft ook op bestaande frequenties een hogere dichtheid (modulatie) waardoor er meer bitjes per mux ontvangen en verstuurd kunnen worden, mits de verbinding uiteraard goed genoeg is.

De backbone is inderdaad 5G-compliant, alleen de frequenties niet. Dit biedt onder andere betere latencies op huidige snelheden. Ideaal voor vooral mobile gamers.

[Reactie gewijzigd door NotCYF op 17 december 2020 19:47]

Dat gaat recht in tegen onder andere het redelijk recente tweakers.net artikel dat hierover gaat.

Voor zover ik heb begrepen is het juist NIET de backbone die 5g ready is en dat zou komen doordat het dynamisch delen van freqentieruimte tussen 4g en 5g ervoor zorgt dat om wille van compatibiliteit de backbone dus 4g is. Dat hele gedoe met lagere latenties is voor een substantieel deel juist afhankelijk van het achterliggende netwerk,

Ik kreeg het idee maar @arnoudwokke kan daar wellicht meer over zeggen, dat 5g over de huidige frequenties óók sneller en met lagere latency zou zijn als ze 4g op die banden zouden uitschakelen en de backbone zouden updaten.

kan het ook andersom?
gewoon 5G backbone en dan 4G op bepaalde frequenties er nog bij die dus over 5G backbone gaan?

Volgens mij is er helemaal niet zoiets als een 4G of 5G backbone, de backbone is gewoon glas en heeft een bepaalde capaciteit. De latency beperkingen zitten ook niet in de backbone of je moet die overbelasten.

De enige meerwaarde die er momenteel is, is voor de producenten van mobiele telefoons die inmiddels, na jarenlang niet écht innovatief te zijn geweest, weer eens iets op de markt kunnen zetten.

Eigenlijk is dit alles voorlopig nog 1 grote scam!

nou nou, tuttut... dat valt ook wel weer mee.

Nee, je krijgt nog niet de veel hogere snelheden en lagere latency die beloofd werd. Maar je telefoon heeft er nu wel een hele frequentieband bij waar hij voor kan kiezen bij het leggen van verbinding met een netwerk. Zeker als het 4g-netwerk soms al aardig druk was, heb je dus gewoon een veel hogere kans op een fatsoenlijke snelheid.

Ik zou nu ook niet speciaal naar de winkel hollen voor een 5g telefoon. En wel of geen 5g is zeker ook nog niet leidend in mijn keuze. Maar hoe dan ook zullen de komende tijd veel meer telefoons met 5g op de markt komen, naar mate SoC fabrikanten het ook integreren in de goedkopere SoC's. En dan is die extra capaciteit, tot de grotere snelheden komen, dus al mooi mee genomen.

Ik zou zeggen, als je tussen een 4G en 5G telefoon kunt kiezen, zou ik voor de 4G gaan en die 100 euro nog even in mijn zak houden. Trieste zaak hoe providers 5G aanbieden terwijl het nog lang geen 5G is, ondanks dat je telefoon 5G aangeeft. Ik noem het gewoon een vorm van oplichting.

Ik lees over lokale vergunningen tot 2022 of 2026 maar is er ook iets bekend over de looptijd bij deze veiling? De 4G licenties die in 2013 geveild zijn lopen tot 2030. Is er eigenlijk nog een reden om de 4G frequenties na 2030 nog te gebruiken of zijn ze nu al bijna achterhaald geworden?

Je moet niet denken in 2G/3G/4G/5G met betrekking tot die frequenties.
De overheid verkoopt frequentie blokken voor een bepaalde periode en omschrijft alleen het doel waar het voor toegepast dient te worden. De technologie die de operator gebruikt is niet gedefineerd.

Dus die zogenaamde 4G licenties kunnen de operators over een bepaalde tijd gewoon inzetten voor 5G als zij daar behoefte aan hebben en toestellen de betreffende frequentieband ondersteunen voor die technologie.

Er is dus geen binding tussen mobiele technologie en frequentieband vanuit de voorwaarden voor de licentie.

1 September 2022 pas...

Dat is toch vreselijk slecht dat we nog 2 jaar moeten wachten op iets wat al nu beschikbaar is in Amerika en Azië. De uitrol hiervan gaat ook jaren kosten.

Ik snap dat de satellietstation in Burum dit nu in gebruik heeft maar waarom duurt het zo lang? Het gaat hier om de belangen van 17 miljoen inwoners en Nederland centraal als land voor innovatie. Dit is een ontzettend grote achterstand voor ons als land.

5G op de huidige techniek met lage banden als de 700 mhz is vrijwel identiek aan snelheid, capaciteit en latency als 4G momenteel. Dat zal wel enigzins verbeteren maar alles wat 5G oplost komt hiermee pas minstens 2 jaar na vandaag. Hoewel we nog in een pandemie zitten is het niet de bedoeling om stil te staan bij innovatie. Als de uitrol van 5G op hoge frequenties nu al kon waren de prijzen voor 5G over 2 jaar waarschijnlijk al betaalbaar. Nu geeft dit een flinke uitstel aan investeringen door providers en staan we werkelijk stil als land. Ook beïnvloed dit de uitrol van 6G waar de EU en Nederland lovende praatjes houdt door voor te willen zijn bij deze techniek. Als zelfs de uitrol van 5G wat nog toekomst muziek is zo lastig gaat beloofd dat geen goeie uitgangspunt tot een toekomstig en innovatief land als Nederland.

Ik persoonlijk vind dat het een betere oplossing was de velling eerder te doen en providers de kans te geven alvast te investeren en slechts regionaal frequentiebanden te verbieden tot het satellietstation in Burum is verplaatst of uitgeschakeld. Het satellietstation zit aan de top van Friesland en een 5G antenne in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht of Eindhoven zou daarom ook nooit het station kunnen verstoren. Tijdelijk regionaal verbieden in Friesland en Groningen zou een veel praktischere oplossing zijn geweest dan een uitstel van 2 jaar. De overheid heeft echt niet nagedacht over de belangen van het land voor zowel consumenten als innovatie!

[Reactie gewijzigd door Nimac91 op 17 december 2020 19:16]

Ik vind het vooral ironisch omdat ik hier op Tweakers diverse malen mensen uit België hoorde klagen dat zij zo achterlopen op 5G-gebied en dat wij Nederlanders volgens hun zo ver waren ermee, maar zoals ook hier weer duidelijk wordt valt dat reuze mee. We zijn wel iets verder, maar niet heel veel verder.

Ik ben trouwens benieuwd of we nog iets van de EU gaan horen? Toen we bij de vorige veiling achterliepen, kregen we namelijk ook, bij wijze van spreke dan, de wind van voren.

[Reactie gewijzigd door TheVivaldi op 17 december 2020 20:12]

Vandaag is in België nochtans 5G op de 3,6-3,8 GHz-band gelanceerd door Proximus, met gemeten snelheden tot 450 Mbps. http://ow.ly/S6bb102uSfT

Dus ik zou niet zomaar beweren dat jullie ‘wel iets verder’ zijn.

[Reactie gewijzigd door visualice op 17 december 2020 21:31]

Dus ik zou niet zomaar beweren dat jullie ‘wel iets verder’ zijn.

Dan ben jij de eerste

Mij lijkt die 3500 MHz ook heel nuttig voor '5G buitengebieden'. Je hebt veen bandbreedte, en met weinig hoge masten kan je snel internet aanbieden in line-of-sight.
Tegelijk is het nuttig voor grote mensenmassa's maar die moeten nog een half jaar wachten.

quote 'zoals een exclusiezone van 75 kilometer rondom de satelliet' end quote
Satellieten hangen in de ruimte en bewegen soms als het (raket)motortje wordt gestart.

Rond de parabolische antenne's van het grondsation. Foto en tekst
https://www.lc.nl/friesla...internet-5G-26296890.html

[Reactie gewijzigd door RAAF12 op 17 december 2020 19:06]

Ah stom, heb het even aangepast inderdaad

Wat zouden redenen zijn dat de overheis moet meebetalen aan een bedrijf? Want de veranderingen van frequenties is toch een internationale afspraak waar dit soort bedrijven mee instemmen? Dat ze zich ervan afhankelijk maken terwijl het kan veranderen lijkt me bedrijfsrisico. Het is daarbij ook niet dat ze niet wisten dat het dus niet alleen maar voordeel zou hebben om er in te investeren. Als wij straks de fm kwijt zijn wegens nieuwe technologie kunnen we de schade van de investering in al onze radio's ook niet verhalen terwijl allang bekend is dat dit kan gaan gebeuren.

Dat gebeurd ook zo bij de aanleg van wegen als je huis in de weg staat.
Zo vreemd is dat niet, en al helemaal niet voor een bedrijf dat al sinds 1979 bestaat.

Zou er veel 'dekkingskracht' verschil zitten tussen een zeg 800Mhz en een 3500Mhz band? Puur natuurkundig gesproken ?

Want jij doet een glasvezelkabeltje in je telefoon?
Denk dat je 2 verschillende zaken door elkaar heen haalt.

Stop jij een ethernet kabel in je telefoon als je thuis op het netwerk gaat? Ik gebruik gewoon WiFi, is veel makkelijker.

Ik doe mijn pc aan thuis, en 4g is al snel zat voor mijn phone.

Hahahaha. Glasvezel in je telefoon stoppen. Success.

Licht is ook electromagnetische straling. Heb je daar ook moeite mee? De staafjes en kegeltjes in je oog in ieder geval niet.

Oh, waarop slaan staafjes en kegels aan dan, als het geen electromagnetische straling is? Ik ben wel benieuwd nu.

Ze reguleren het toch ook? Ze laten maar een paar partijen tegelijk erop... maar ja, welke partijen dan? Ze hadden ook kunnen loten bijvoorbeeld, maar ik zie het zo:

1) het is van ons allemaal,
2) het vertegenwoordigt een significante waarde voor de partijen die er gebruik van willen maken

Het lijkt me dan niet meer dan normaal dat wij er met z'n allen van profiteren door degene die er aan gaan verdienen ons ervoor betalen om het te mogen gebruiken.

En voordat je begint over dat we het uiteindelijk zelf betalen, een groot deel van de opbrengsten van de telecompartijen zijn zakelijk. Indirect betaal je daar als consument wellicht ook wel weer voor, maar als je 2 niveau's diep indirect mee gaat rekenen, dan betaal je altijd overal voor...