Facebook begint na projecten in de VS, Frankrijk en Duitsland ook in Nederland met een initiatief om de verspreiding van nepnieuws op het sociale netwerk tegen te gaan. Daartoe wordt er samengewerkt met Nu.nl en de Universiteit Leiden. Andere nieuwsmedia hadden geen interesse.
Facebook heeft bekendgemaakt dat het op meerdere manieren gaat proberen de verspreiding van nepnieuws te beperken. Zo zullen redacteuren van Nu.nl en studenten van de Universiteit Leiden optreden als factcheckers, die op een speciaal Facebook-dashboard kunnen zien welke berichten door gebruikers zijn aangemerkt als nepnieuws.
Een bericht wordt aangemerkt als 'in twijfel getrokken' op het moment dat meerdere factcheckers het als zodanig beoordelen. Daarbij wordt dan gelinkt naar een bijpassend artikel waarin wordt toegelicht waarom een bericht in twijfel wordt getrokken. Deze berichten kunnen nog wel worden gedeeld, maar zullen via de algoritmes van Facebook lager in de nieuwsfeed verschijnen en krijgen een bijpassende waarschuwing. In twijfel getrokken berichten kunnen niet meer gepromoot worden in advertenties. De factcheckers worden niet betaald door Facebook.
Daarnaast maakt het platform het eenvoudiger voor gebruikers om nepverhalen te rapporteren; dit kan door in de rechterbovenhoek van een bericht op het aanwezige menu te klikken. Ook probeert Facebook te voorkomen dat er financiële prikkels bestaan voor mensen en organisaties die nepnieuws plaatsen. Facebook wil actiever gaan optreden tegen mensen of organisaties die zich voordoen als bekende nieuwsmedia om zo mensen naar hun website te lokken. Daarbij wil Facebook het bestaande beleid tegen spammers meer proactief gaan handhaven.
In dit project werken studenten van het project Nieuwscheckers van de masteropleiding Journalistiek en Nieuwe Media van de Universiteit Leiden, samen met redacteuren van Nu.nl. Ze zullen gaan fungeren als factcheckers voor Facebook. Beide organisaties zullen het met elkaar eens moeten zijn dat een bericht misleidend is; pas dan zal een bericht op Facebook als nepnieuws worden aangeduid. Deze samenwerking richt zich puur op hoaxes en bewust misleidende artikelen; politiek partijdige of onvolledige berichten zullen niet in twijfel worden getrokken en dus niet als nepnieuws worden beschouwd.
Patrick Walker, het hoofd Europese mediasamenwerkingen bij Facebook heeft tegen Nu.nl gezegd dat het sociale netwerk in het verleden meer had kunnen doen om zorgvuldiger om te gaan met de verspreiding van nepnieuws en het feit dat spammers hier geld mee verdienen. "We beseften dat we hier meer aan hadden kunnen doen en hebben dat werk geïntensiveerd." Walker geeft aan dat andere media welkom zijn om zich aan te sluiten bij dit project en dat dit nog maar het begin is. Volgens hem is Facebook nog met anderen in gesprek.
Een aantal andere nieuwsmedia zijn ook daadwerkelijk door Facebook benaderd voor het project, maar bleken geen interesse te hebben. NOS-hoofdredacteur Marcel Gelauff zegt op dit moment geen meerwaarde te zien in de plannen van Facebook. "Het was ons niet duidelijk wat het de NOS zou opleveren, op journalistiek vlak. Bovendien heb ik het idee dat er in Nederland weinig tot geen sprake is van nepnieuws dat voor echt nieuws wordt aangezien", aldus Gelauff.
Ook het ANP heeft het aanbod van Facebook vrij resoluut van de hand gewezen. Hoofdredacteur Johan Groeneveld zag geen enkele reden om deel te nemen. Hij vindt dat Facebook überhaupt niet als nieuwsmedium gezien moet worden. "Wat ons betreft is nieuws het product van journalisten en verslaggevers". Volgens hem is de informatie op het sociale netwerk irrelevant, onjuist, ongenuanceerd of onrijp. "Dat heeft helemaal niets met nieuws te maken. Mensen die nepnieuws verspreiden zie ik als belletjetrekkers en bedplassers", aldus Groeneveld.
In Duitsland waren verschillende nieuwsmedia ook behoorlijk kritisch op het aanbod van Facebook, zo bleek uit een artikel van Der Spiegel. De voorzitter van het Duitse ARD zei eerder al dat zij niet willen fungeren als de correctie-eenheid van Facebook. Ook ZDF werkte niet mee.
Eerder werd al bekend dat Facebook in Frankrijk samenwerkt met een aantal grote nieuwsorganisaties om te voorkomen dat er nepnieuws wordt gepubliceerd op het sociale-mediaplatform. In tegenstelling tot het Nederlandse project werkt Facebook in Frankrijk ook samen met een kwaliteitskrant als Le Monde. Het initiatief wordt gestart in aanloop naar de aankomende Franse presidentsverkiezingen in april en mei. In Duitsland en de VS zijn ook al soortgelijke projecten opgestart.