Processor Best Buy Guide

Zoals we op de eerste pagina van deze BBG al schreven, is de prijs van een processor minstens zo belangrijk als het prestatieniveau om te bepalen hoe interessant hij is. Daarom zetten we op deze pagina de actuele Pricewatch-prijzen af tegen de twee prestatie-indices van de vorige pagina. Daarvoor gebruiken we de prijs van de goedkoopste aanbieder die de processor uit voorraad kan leveren.

In de vorige BBG liepen we nog tegen problemen aan in het luxere segment. Met name de Ryzen 9-processors waren toen erg slecht leverbaar, terwijl Intel op dat prestatieniveau eigenlijk geen alternatief vormde. Die problematiek is gelukkig opgelost, want zowel de 12-core-Ryzen 9 5900X als de 16-core-5950X is inmiddels ruim verkrijgbaar.

Toch zijn we nog niet af van de leverbaarheidsperikelen. Die spelen zich nu vooral af in het lagere middensegment, tussen de 100 en 200 euro. De oudere AMD-chips in dat segment waren al langere tijd amper verkrijgbaar, maar ook de voorraden van de redelijk courante Ryzen 5 3600 drogen nu weer op. Sinds begin augustus is de prijs van de boxed versie gestegen van 199 naar 250 euro. Een soortgelijk patroon zagen we vorig jaar december ook, maar toen normaliseerden de prijzen zich na enkele weken weer. Laten we hopen dat dat ook nu weer gebeurt.

Ook Intels voornaamste concurrent, de Core i5 11400, heeft last van een stijgende prijstrend. Deze processor werd dit voorjaar op de markt gezet voor 179 euro, maar kost inmiddels minstens 40 euro meer. Zijn igpu-loze broertje, de i5 11400F, is zelfs nog harder in prijs gestegen.

De tekorten in het lagere segment zijn simpelweg het gevolg van keuzes die AMD en Intel maken bij de productie van processors. Beide fabrikanten prioriteren de productie van luxere processors, waarop ze meer marge kunnen maken. Bovendien zijn de productieprocessen, Intels 14nm-node en TSMC's 7nm-node voor de AMD-chips, inmiddels zeer volwassen. Dat betekent dat de yields hoog liggen en er niet veel noodzaak is om deels mislukte chips als een goedkoper model te verkopen.

Net als op de vorige pagina beginnen we met de volledige processorprestaties in onze CPU Prestatiescore, waarin dus alle benchmarks zijn meegenomen. De afgebeelde trendlijn buigt duidelijk af naarmate de prijs oploopt, wat betekent dat duurdere processors over het algemeen minder waar voor hun geld bieden. Tot zover niets nieuws.

Tweakers CPU Prestatiescore

De interessantste processors vinden we links van de trendlijn: relatief hoge prestaties voor een relatief lage prijs. In het budgetsegment spelen bovengenoemde prijsperikelen. De Core i5 10400F van de vorige generatie komt daardoor bovendrijven als relatief gunstige keuze, al geldt dat alleen als je een losse videokaart gaat gebruiken. Dat model heeft immers geen igpu. Heb je wel een geïntegreerde gpu nodig, dan kun je naar de Core i3 10100/10105 of de reguliere i5 10400 kijken.

Als we onze blik verleggen naar het segment boven de 200 euro, komen we om te beginnen de Core i5 11400 tegen. Op het moment van schrijven is die flink goedkoper dan de Ryzen 5 3600. Zolang dat het geval is, valt hij ondanks zijn hogere energiegebruik te prefereren. Normaal gesproken moet de i5 11400F zonder igpu twee tientjes goedkoper zijn, maar dat is op het moment van schrijven niet het geval. Zonder prijsverschil zouden we altijd voor de versie met geïntegreerde graphics gaan; het kan maar eens van pas komen als je videokaart stukgaat.

Een flink aantal processors klontert samen rond de 270 euro. De Ryzen 5 5600X is iets duurder, maar ook dusdanig veel sneller dat we al gauw geneigd zijn om die meerprijs te betalen. De oudere 3700X is eveneens relatief interessant, maar vooral voor multithreaded-workloads. In games is de 5600X bijvoorbeeld ruim sneller. Voor hetzelfde geld kun je ook een processor met igpu krijgen, waarvan het cpu-gedeelte een fractie langzamer is. De Core i5 11600K verslaat de Ryzen 5 5600G nipt in cpu-tests, maar laatstgenoemde heeft dan weer een snellere igpu, net wat je belangrijker vindt dus.

Het hogere segment is eigenlijk volledig in handen van AMD, zeker nu de Ryzen 7- en 9-processors gewoon voor hun adviesprijs of zelfs minder te krijgen zijn. De Ryzen 9 5900X komt het verst boven de lijn uit en is dus de aantrekkelijkste processor, maar ook de 5800X en 5950X domineren hun segment.

De allersnelste processors zijn natuurlijk nooit het gunstigst geprijsd. Intel is op dit moment helemaal uitgespeeld in het hedt-segment, maar ook de Ryzen Threadripper 3960X overtuigt inmiddels niet echt meer. In specifieke workloads die veel cores kunnen gebruiken, is hij snel, maar in andere taken wordt hij tegengehouden door de verouderde Zen2-cores. Een refresh met Zen3-cores is naar verluidt onderweg en zou de Threadrippers weer bij de tijd moeten brengen.

Tweakers CPU Gaming Prestatiescore

De grafiek met de prestaties in games ziet er heel anders uit. Een heel dure processor heeft voor deze specifieke soort software lang niet altijd meerwaarde, in tegendeel zelfs. Vandaar dat de trendlijn een stuk eerder afvlakt.

De beste prestaties in games worden geleverd door de AMD Ryzen 5000-processors, die daardoor ver boven de trendlijn uitstijgen. Je kunt zelfs stellen dat AMD vanaf de Ryzen 5 5600X een klasse apart vormt. Die is bovendien maar een beetje langzamer dan de duurdere Ryzens, waardoor het met afstand de gaming-cpu met de beste prijs-prestatieverhouding is. Processors met meer cores dan de 5950X kun je voor gaming links laten liggen; die zijn eerder langzamer dan sneller.

Hoewel Intel-chips ook regelmatig boven de lijn uitkomen, worden ze pas echt het overwegen waard zodra AMD geen Ryzen 5000-aanbod meer heeft, oftewel onder de 250 euro. De Core i5 11600K doet al goede zaken, maar het prijsverschil met de 5600X is wat ons betreft nog te klein. De Core i5 11400 en Core i5 10400F zijn op hun prijspunten van respectievelijk 220 en 160 euro duidelijk de beste keuzes. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat AMD het ze ook niet moeilijk maakt, met een fors in prijs gestegen Ryzen 5 3600 en amper verkrijgbare, lager gepositioneerde cpu's.

Specifiek voor de Ryzen 5 3600 geldt dat je wellicht kunt uitwijken naar een trayversie of importeren uit China. Dat laatste is weliswaar duurder geworden sinds AliExpress btw berekent, maar als je even kunt wachten, ben je dan wel voor minder dan 180 euro klaar.