De beste gamingprocessor

Wat is op dit moment de beste processor voor gaming? Op basis van de specificaties kun je dat niet altijd zeggen; lang niet alle games kunnen bijvoorbeeld gebruikmaken van veel cores. Bij Tweakers testen we iedere courante processor in onze standaardset games, zodat we kunnen bepalen welke cpu de beste is voor gaming, of je nou een groot of een klein budget hebt.

Elke processor testen we in combinatie met de snelste videokaart van dit moment, een Nvidia GeForce RTX 5090, zodat we de cpu's maximaal op de proef stellen. Zelfs als je nu niet zo'n snelle videokaart koopt, weet je daarmee zeker dat je ook bij een toekomstige gpu-upgrade nog goed zit met je processor. Meer details over de testmethode vind je op de pagina Alle processorbenchmarks.

Best Buy

AMD Ryzen 7 9800X3D Boxed AM5 socket • Octa (8) core @ 4,7GHz-5,2GHz Prijs bij publicatie: € 521,-

€ 499,90 bij Proshop.nl Bekijk alle prijzen

Voor gaming is de AMD Ryzen 7 9800X3D de snelste processor die je kunt kopen, terwijl hij niet eens de meeste cores of hoogste kloksnelheden heeft. Dat komt door de extra L3-cache waarmee AMD deze processor heeft uitgerust, waarvan specifiek games flink profiteren. Deze cpu evenaart of verslaat in games elke andere processor, zelfs veel duurdere Ryzen 9's, Core i9's en de nieuwe Core Ultra 9.

Sinds zijn release was de 9800X3D een tijdlang matig leverbaar en daardoor duurder, maar inmiddels kun je hem voor de adviesprijs of zelfs minder aanschaffen. Een mogelijk alternatief is nog de 7800X3D van de vorige generatie, die ruim honderd euro goedkoper is. In games levert hij nog altijd goede prestaties en hij is wat energiezuiniger dan de 9800X3D, maar de 7800X3D presteert wel duidelijk minder goed in andere taken dan games. Dat is juist een punt dat AMD bij zijn opvolger heeft aangepakt.

Lees de volledige review: Ryzen 7 9800X3D Review - AMD's nieuwe ultieme gamingprocessor 234

Goedkoper alternatief

AMD Ryzen 5 7600X3D Boxed AM5 socket • Hexa (6) core @ 4,1GHz-4,7GHz Prijs bij publicatie: € 320,-

€ 304,99 bij NBB.com Bekijk alle prijzen

De AMD Ryzen 5 7600X3D is pas sinds eind 2024 verkrijgbaar in de Benelux en biedt vrijwel net zulke uitstekende gamingprestaties als de 7800X3D en 9800X3D, maar dan op een veel vriendelijker prijspunt. Hij heeft zes in plaats van acht cores, maar er zijn amper games waarin je daar iets van merkt. De kleine prestatieverschillen tussen de 7600X3D en 7800X3D komen eerder door de iets lagere kloksnelheden van dit model.

De gamingprestaties zijn bijna net zo goed, maar in andere software merk je de impact van de twee missende cores natuurlijk wel. Als het je puur om gaming gaat, is de 7600X3D wel de goedkoopste manier om aan zulke uitstekende gamingprestaties te komen.

Lees de volledige review: AMD Ryzen 5 7600X3D - De goedkoopste AM5-cpu met 3D V-Cache 172

Duurder alternatief

AMD Ryzen 9 9950X3D Boxed AM5 socket • 16 core @ 4,3GHz-5,7GHz Prijs bij publicatie: € 789,-

€ 799,- bij Proshop.nl Bekijk alle prijzen

De AMD Ryzen 9 9950X3D presteert in games net zo goed als de 9800X3D, maar is toch een stuk duurder. Dat komt omdat hij dubbel zoveel Zen 5-cores heeft: zestien in plaats van acht. Daardoor presteert hij in andere zware taken dan games, zoals 3d-rendering, videobewerking en software compileren, veel beter dan de 9800X3D. Niet voor niets is dit model de topscorer in onze gecombineerde CPU Prestatiescore. Wil je dus niet alléén in games, maar ook in andere zware taken goede prestaties? Ga dan voor de 9950X3D, of als je budget dat niet toelaat, de 12-core-9900X3D als tussenweg.

Lees de volledige review: AMD Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D - Eindelijk compromisloos gamen én werken 173

Voor wie een AM4-systeem heeft

AMD Ryzen 7 5700X3D Boxed AM4 socket • Octa (8) core @ 3GHz-4,1GHz Prijs bij publicatie: € 228,-

€ 221,99 bij NBB.com Bekijk alle prijzen

Voor rond de 200 euro haal je al de AMD Ryzen 7 5700X3D in huis, de enige nog verkrijgbare processor met 3D V-Cache voor de oude Socket AM4. Dankzij deze 3D V-Cache, oftewel extra toegevoegde L3-cache, weet de 5700X3D zich te meten met de reguliere, non-X3D-modellen van de Ryzen 9000-serie.

Het primaire nadeel van de 5700X3D is dat hij nog gebruikmaakt van het oudere Socket AM4-platform. Bij aanschaf van een nieuw systeem investeer je dan in verouderde techniek, waarvoor nieuwe processorgeneraties niet meer beschikbaar komen. Heb je echter al een AM4-systeem, dan is de 5700X3D echt een killer deal. Met alleen het vervangen van de cpu haal je dan de maximale gamingprestaties die op dat platform mogelijk zijn.

Voor een nieuw systeem kun je met het oog op de toekomst de voorkeur geven aan een nieuwer Ryzen 7000- of 9000-model, dat gebruikmaakt van het courante AM5-platform. Kies dan bijvoorbeeld voor de Ryzen 5 9600X, een van de goedkopere Socket AM5-processors. Hij maakt net als zijn veel duurdere soortgenoten uit de Ryzen 9000-serie gebruik van de Zen 5-architectuur, wat in veel games belangrijker is dan bijvoorbeeld het aantal cores. Wel mist hij de 3D V-Cache van processors als de 9800X3D.

Prestaties

De Tweakers CPU Prestatiescore is een gewogen gemiddelde van de meer dan honderd tests waaraan we elke processor onderwerpen in ons testlab. De Gaming Prestatiescore volgt hetzelfde recept, maar dan alleen voor de gamingtests. Voor deze categorie is die score natuurlijk het relevantst.

In de CPU Gaming Prestatiescore bestaat inmiddels de volledige top zeven uit AMD's X3D-cpu's. Veel games profiteren van de extra L3-cache waarover deze processors beschikken. Zelfs processors met veel meer cores of hogere kloksnelheden zijn daardoor niet sneller dan AMD's X3D-cpu's. De 16-core-9950X3D en 8-core-9800X3D uit de nieuwste generaties laten de allerbeste Prestatiescores noteren.

De Intel Core i9 14900K en Core Ultra 9 285K weten het X3D-geweld het dichtst te naderen, al zijn ze wel nog altijd rond de 20 procent langzamer in games. Intels topmodellen presteren vergelijkbaar met de reguliere AMD Ryzen 9000-cpu's, die iets sneller zijn dan de meeste cpu's uit de 7000-serie. Je ziet hier duidelijk 'groepsvorming' aan de hand van de generatie waaruit een processor komt, waarbij hooguit het model met het laagste aantal cores iets achterblijft. Meer cores dan acht stuks blijven amper iets toevoegen voor dit gebruiksdoeleinde.

Er is ook nog een oudere AM4-processor met 3D V-Cache te koop, de Ryzen 7 5700X3D. Deze processor weet zich ondanks zijn oudere type cores nog te meten met de reguliere, non-X3D-modellen van de Ryzen 9000-serie. Chips uit de 5000-serie zonder 3D V-Cache, de oorspronkelijk voor laptops ontworpen Ryzen 8000G-cpu's en de nieuwe Core Ultra 5's van Intel sluiten de grafiek af.

Ga je je pc ook voor andere intensieve taken gebruiken, dan kun je ook naar de algemene CPU Prestatiescore kijken. Het aantal cores is dan een stuk relevanter. De Ryzen 9 9950X3D combineert uitstekende gamingprestaties met zeer goede multithreaded prestaties en voert daardoor de lijst aan. De Ryzen 9000-cpu's zonder 3D V-Cache, die het in games wat minder goed doen, scoren relatief beter als je ook andere workloads meeneemt. Ook de Intel Core Ultra 200-cpu's eindigen wat verder naar boven, omdat juist de prestaties in games bij deze processors relatief gezien een zwak punt zijn.

Ben je benieuwd naar de prestaties in een specifieke game? Bekijk dan al onze processorbenchmarks.

Prijs-prestatieverhouding

Naast de ruwe prestaties speelt natuurlijk de prijs een belangrijke rol bij welke processors we aanraden voor gaming. Als we de eerder getoonde CPU Gaming Prestatiescore afzetten tegen de huidige prijzen van processors, zien we een duidelijk afbuigende trendlijn. Dat betekent dat je in het lage segment voor een kleine extra uitgave relatief veel extra prestaties krijgt, maar dat de winsten in het high-end segment juist steeds kleiner worden.

De Ryzen 7 9800X3D, Ryzen 9 9900X3D en Ryzen 9 9950X3D bieden vrijwel dezelfde uitmuntende gameprestaties, maar van dat drietal is de 8-core-9800X3D veruit het goedkoopst. Dat is dan ook met afstand de beste gaming-cpu om te kopen. Heb je een lager budget, dan kun je uitwijken naar de Ryzen 5 7600X3D of Ryzen 7 7800X3D. Die leveren nog altijd zeer goede framerates af in games.

Heb je nu een systeem met AMD's Socket AM4, dan is de Ryzen 7 5700X3D een interessante optie, omdat je met die processor je moederbord en geheugen niet hoeft te vervangen. Toch krijg je met die cpu het prestatieniveau in games van een reguliere Ryzen 9000-cpu zonder 3D V-Cache. Wil je een cpu met ongeveer de gamingprestaties van een 5700X3D, maar dan gebaseerd op het nieuwere AM5-platform, dan kun je naar de Ryzen 5 9600X kijken.

Nu nog investeren in een compleet nieuw AM4-systeem zouden we echter alleen nog voor budgetgeoriënteerde pc's aanraden. Kies dan bijvoorbeeld voor een Ryzen 5 5600(X) of Ryzen 7 5800X.

In de onderstaande grafiek doen we nog eens hetzelfde voor de algemene CPU Prestatiescore. De 9900X3D en 9950X3D presteren zowel in games als in multithreaded workloads uitstekend, waardoor ze het hier uitstekend doen. Opvallend is dat ook de 9800X3D een eindje boven de trendlijn uitkomt, waar zijn voorganger, de 7800X3D, dat nog niet lukte. Dat komt doordat AMD bij de 9000X3D's heeft opgelost dat de X3D-cpu's het in andere zware taken dan games niet zo goed deden. De X3D-cpu's uit de 5000- en 7000-series waren dus echt uitsluitend gaming-cpu's, de versies in de 9000-serie zijn breder inzetbaar.

Toch kruipt ook de Core Ultra 9 285K dichter op de trendlijn dan toen we hierboven puur naar games keken. Intels Core Ultra-cpu's doen het namelijk beter in andere applicaties, die nu ook meetellen.

Voor minder geld zijn de reguliere Ryzen 9000-processors vaak de aantrekkelijkste opties. Voor ruim 400 euro is dat de Ryzen 9 9900X, voor ruim 300 euro de Ryzen 7 9700X en voor rond de 200 euro de Ryzen 5 9600X. In het absolute budgetsegment blijven de 5800X en 5600X voor het AM4-platform de beste deals.