TLDR: Ondanks dat deze CPU prima qua performance is, en tegenwoordig extreem goedkoop, zou ik Ryzen 5xxx in de toekomst vermijden. Het is vrijwel zeker de oorzaak van complete system freezes op mijn computer, zodra de processor naar idle power gaat. Door de hoeveelheid mensen die ook zulke problemen hebben aangegeven te hebben, zou ik het niet wagen om deze CPU opnieuw aan te schaffen.
Voor het geval andere mensen een dergelijk probleem ook ondervinden, zal ik het probleem, zover ik het begrijp, beschrijven.
Het probleem begon begin dit jaar, nadat de processor ongeveer 3 jaar en 2 maanden oud was. Net buiten garantie, natuurlijk. Ik kreeg af en toe, misschien 2 keer per week, een complete freeze van mijn systeem. Geen muis, geen geluid, niks. De PC bleef aan en leek te werken, maar reageerde helemaal niet meer. Windows Event Viewer liet zien dat er WHEA errors waren. Dit probleem kwam af en toe ook voor als ik de PC opnieuw opstartte. Tijdens het opstarten van het Motherboard (voor Windows dus), freezede de PC dan, maar niet erg consistent.
Nadat het probleem iets vaker begon voor te komen, ben ik research gaan doen. Er was niet heel veel concreets over te vinden. Na enige tijd vond ik oude reddit threads die enigsinds op het probleem leken, en vond daar heel veel andere gebruikers die recentelijk (sinds januari) soortgelijke problemen hadden met soortgelijke CPUs. Allemaal Ryzen 5xxx. Vaak waren dit problemen zoals complete freezes, random restarts on idle. Bijna geen van de gesuggereede oplossingen werkte voor mij, behalve één comment die zei dat het aanpassen van het dynamische voltage van de VCore in de BIOS zou helpen, omdat het leek alsof de CPU aan het undervolten was zodra het idle ging.
Die oplossing werkte, en hield mijn PC compleet stabiel voor enige tijd. Er was een windows update, waarna de voltage settings gereset waren, wat het probleem gelijk weer terugbracht. Deze keer kwam ik consistent niet meer bij windows, maar na het aanpassen van de BIOS on startup was het weer stabiel.
Tot 2 weken geleden. Na een restart van een windows update, bleef mijn system hangen. Nadat ik de BIOS settings gecheckt had, bleek dat het voltage nog goed stond. Ik heb de voltages een klein beetje opgekrikt, en daarna gesaved. Dat hielp niet. Het opkrikken van het voltage naar nog hogere nummers leek mij niet een permanente, of goede, oplossing, dus ik heb de voltages terug naar standaard gezet. Alles terug naar auto & +0.0V, gewoon voor het geval dat. Dit zorgde, een beetje zoals verwacht, voor nog consistentere problemen. De freezes tijdens het opstarten van het motherboard waren weer consistent, en ik kwam niet bij Windows.
Het enige probleem was, dat ik sindsdien het motherboard (Gigabyte Aorus B550 Elite V2) helemaal niet meer in kwam. Zodra ik de BIOS probeerde te openen via DEL/F2/F12, kreeg ik alleen een zwart scherm. De PC bleef aan, en het scherm ook, maar niks was zichtbaar. Na wat standaard troubleshooting dingen, zoals het reseaten van RAM, heb ik de batterij van het motherboard eruit gehaald, om hem compleet te resetten. Hierna kreeg ik een pop-up van de BIOS dat hij was gereset, maar ik kwam nog steeds de BIOS niet in. Zonder BIOS is het lastig het probleem op te lossen, dus heb ik (na de PC weg te brengen voor een diagnose, die het motherboard of CPU aanwees) een nieuw motherboard (Asus ROG Strix B550-F) besteld.
Na het installeren van het motherboard kwam ik de BIOS weer in. Maar bij normaal opstarten bleef ook dit motherboard hangen voordat ik bij Windows kwam. Het was een eindeloze loop van startups, totdat hij bleef hangen, vaak binnen 10 seconden nadat het motherboard logo verdween. Ook het opstarten vanaf een Windows Flash Drive had dit probleem.
Na een tweede ronde research, vond ik veel meer andere reports waarin mensen met 5600x, 5800x, 5950x, etc problemen ondervonden waar ze WHEA errors hadden, freezes on idle of freezes on startup.
Bijvoorbeeld:
https://community.amd.com...freeze-problem/m-p/762381
https://www.reddit.com/r/..._in_idle_not_under_heavy/
Het lijkt er op dat deze series aan CPUs te weinig voltage (of iets dergelijks) kunnen krijgen, zodra ze terugschakelen naar idle. Veel mensen hebben succes met het aanpassen van het voltage, het uitzetten van C-state or het aanpassen van CPU Power Supply Idle control (naar Typical Current Idle) in de BIOS, of het aanpassen van een Windows setting die er voor zorgt dat de CPU nooit naar idle gaat. Voor mij werken ze allemaal niet.
Nadat ik door had hoe vaak dit probleem voorkomt, had ik vrij snel besloten dat ik geen replacement AM4 Ryzen CPU wilde. De kans dat dit probleem zich opnieuw voordoet, zei het gelijk of in 3 jaar, is gewoon te groot. Waar het probleem precies vandaan komt weet ik niet, maar mijn problemen zijn altijd begonnen en verergerd na Windows Updates, en aan het aantal reports sinds het begin van dit jaar, ben ik niet de enige.
Ik kan niet met zekerheid zeggen dat het (alleen) de CPU is. Maar de CPU is de common factor in alle reports, en vrijwel geen van de problemen van mensen met soortgelijke symptomen zijn opgelost door het vervangen van de PSU, RAM, etc. De tijdelijke oplossing van het voltage lijkt ook aan te geven dat de CPU onderdeel van het probleem is, en ik kan met zekerheid zeggen dat het soort Motherboard niet uitmaakt. Het zal geen probleem zijn wat zich in alle CPUs voordoet, maar aangezien ik niet de enige ben met deze problemen, is er toch een redelijke kans dat je een CPU met zulke problemen aanschaft, wanneer je voor deze CPU (of een soortgelijke) gaat.
UPDATE: Heb ondertussen mijn CPU, Motherboard en RAM geupgrade naar de nieuwe generatie, waarna de PC vlekkeloos opstart. Het probleem lag dus in ieder geval niet bij Windows, PSU, en de randapparatuur, want die zitten allemaal nog in de PC, en ook niet het Motherboard, want die had ik eerder dus al geprobeerd te vervangen, wat allemaal nog sterker de CPU aanwijst als de root-cause van dit probleem.
Ik hoop dat dit nuttig is voor iemand!