Door Julian Huijbregts

Nieuwsredacteur

Marsrover Perseverance bereikt Mars

Landing in zeven 'horrorminuten'

18-02-2021 • 20:00

155

Singlepage-opmaak

Eerste beelden en voorbereiding

We weten nu hoe de beelden vanaf Mars op de aarde terecht komen, maar wanneer krijgen we de spectaculaire landing daadwerkelijk te zien? Het zal meerdere dagen duren voordat al het beeldmateriaal naar de MRO en andere satellieten gestuurd is en vervolgens de aarde bereikt. Het sturen van foto's is wel een van de eerste activiteiten die de Marsrover onderneemt na een succesvolle landing, maar dat begint met andere plaatjes.

Perseverance maakt enkele minuten na de landing foto's met zijn hazard cameras, ofwel de Hazcams. Die zitten aan de voor- en achterkant van de rover en hebben een grote beeldhoek om de directe omgeving vast te leggen, inclusief de wielen. De eerste foto's worden gemaakt terwijl de doorzichtige beschermende lenskappen nog op de camera's zitten. Thumbnails van die foto's worden meteen naar de MRO verzonden, zodat die de afbeeldingen naar aarde kan sturen.

Update, donderdag 22:00: Perseverance heeft de eerste thumbnails naar de aarde gestuurd:

Eerste foto's van Marsrover PerseveranceEerste foto's van Marsrover Perseverance

Het is de verwachting dat deze eerste wazige plaatjes nog op de dag van de landing beschikbaar komen, maar in onze tijdzone zal dat vermoedelijk in de nacht van vrijdag zijn. Bovendien hangt dit er ook vanaf of de MRO nog binnen het zicht is van de Marsrover als die de foto's heeft gemaakt. Vlak na de landing verdwijnt de satelliet waarschijnlijk onder de horizon. Het duurt dan weer een kleine twee uur voordat een volgende passage plaatsvindt.

Thumbnails van Hazcam-foto'sThumbnails van Hazcam-foto's

Thumbnails van foto's die zijn gemaakt tijdens een oefening van de landing. Foto's: NASA/JPL-Caltech.

Later op vrijdagochtend verwacht NASA de eerste beelden te ontvangen van de Hazcams met de lenskappen verwijderd. Die beelden worden in een kwart van de oorspronkelijke 20-megapixelresolutie gestuurd en zullen daarmee de eerste scherpe beelden van de Jezero-krater opleveren.

Daarna wordt er een foto in hoge resolutie van de wielen gestuurd, om die te kunnen inspecteren. Ook die wordt gemaakt met de Hazcams. Tegelijkertijd wordt dan een eerste afbeelding van de descent stage downlook camera naar de aarde gestuurd. Dat zal de eerste blik geven op de landing van Perseverance. Deze beelden zijn naar verwachting vrijdagmiddag te zien.

In de daaropvolgende dagen en het weekend maakt Perseverance meer foto's van zijn omgeving, met verschillende camera's. De eerste beelden van de Navcams en Mastcam-Z zullen naar de aarde gestuurd worden en ondertussen zal de Marsrover ook meer beelden van de landingsprocedure verzenden.

Marsrover Perseverance
Render van Perseverance in actie op Mars. Afbeelding: NASA/JPL-Caltech

Start van de missie

Als Perseverance succesvol is geland en het bewijs daarvan naar de aarde heeft gestuurd, beginnen de voorbereidingen voor de missie. Daar zal de Marsrover goed de tijd voor nemen; er zijn dertig Marsdagen ingeruimd om een flinke checklist af te werken.

Na het checken van de wielen wordt de mast met daarop verschillende camera's en instrumenten uitgeklapt. Met die camera kan de bovenkant van de rover en de landingszonde worden geïnspecteerd. NASA-ingenieurs op de aarde sturen daarna nieuwe software naar de rover, voor zijn komende missies.

Vervolgens worden er checks uitgevoerd van alle instrumenten aan boord en zal Perseverance een eerste rijtest maken en daarbij zo'n vijf meter verplaatsen. Bij die bewegingsoefeningen hoort ook het uitklappen van de robotarm en testen daarvan.

Daarna zal Perseverance zich ontdoen van een beschermstuk aan de onderkant van de rover, die het Sample Caching System en de bijbehorende interne robotarm beschermde tijdens de landing. Ook de beweging van die systemen zal getest worden en de PIXL- en Sherloc-instrumenten zullen foto's maken om zich te kalibreren.

Perseverance-instrumenten
De instrumenten en experimenten aan boord van Perseverance

Het is de verwachting dat Perseverance na ongeveer een maand klaar is met al deze checks en voorbereidingen en op pad kan gaan om zijn missies te volbrengen. Het doel is onder andere om grondmonsters te verzamelen in buisjes. Die kunnen met toekomstige missies opgehaald worden en weer teruggezonden worden naar aarde.

Ook heeft Perseverance een kleine helikopter aan boord, waarmee NASA wil testen of het mogelijk is om te vliegen in de zeer ijle lucht van Mars. Die tests worden ongeveer 2,5 maanden na de landing van Perseverance uitgevoerd, als alles volgens plan verloopt. Het uiteindelijke doel is om 300 meter te vliegen op een hoogte van maximaal vijf meter.

Helikopter Ingenuity - Foto's © NASA/JPL-Caltech
Helikopter Ingenuity die aan boord is van Marsrover Perseverance. Foto: NASA/JPL-Caltech

Zoektocht naar leven en menselijke verkenning voorbereiden

De missie van Perseverance borduurt voort op de vondsten van eerdere Marsrovers. Die vonden aanwijzingen dat er bouwstenen van leven aanwezig zijn op de rode planeet en Perseverance gaat nu op zoek naar tekenen van leven zoals bijvoorbeeld fossielen.

Ook moet de nieuwe rover voorbereidingen treffen voor toekomstige bemande missies naar Mars. Dat doet de Marsrover bijvoorbeeld met het Moxie-experiment; een klein fabriekje dat zuurstof gaat produceren uit het koolstofdioxide in de Marsatmosfeer.

De missie van Perseverance duurt 'minimaal' twee jaar. De hoop is dat de nieuwe rover net als zijn voorganger Curiosity veel langer mee zal gaan dan dat tijdsbestek. Ook Curiosity had een missie van twee jaar, maar die wist van geen ophouden en is na ruim acht jaar nog altijd actief op de rode planeet.

Lees meer

Reacties (155)

155
135
54
11
0
60
Wijzig sortering
Ook leuk feitje: Perseverance heeft een Geocaching trackable code aan boord:
https://www.geocaching.com/track/details.aspx?id=4638861
Gaaf!
Hij staat en hij doet het: Meteen directe beelden.
Heel knap gedaan allemaal.
Mede dankzij een high gain antenna van mijn Spaanse collega's
Inderdaad was heel mooi om te volgen :)
Voor de mensen die niet helemaal begrijpen wat dit allemaal inhoud en wat er is gebeurt, hier een filmpje die het goed uitlegt en wat context geeft.

https://youtu.be/tH2tKigOPBU

Dit is een filmpje van Mark Rober (persoonlijk groot fan van zijn werk).
Zeer interessante video.
Leuke om te kijken en fijne kerel om naar te luisteren.
Ja inderdaad, Zeer interessante filmpjes heeft hij op zijn kanaal.
Die niet alleen over ruimte vaart gaan maar ook over vele andere wetenschappelijke dingen in een leuk jasje gestoken.
Waar te kieken!? Youtube!?
Wel een hele slechte verbinding op dit moment, het stottert.
Hoop dat het straks beter is.

Hier nog een stream, zonder storing en die een popout functie heeft, kan je gewoon doorwerken op je mobiel

https://www.space.com/

Yess touchdown! 21:57

[Reactie gewijzigd door Mel33 op 22 juli 2024 13:57]

Hier nog een clean feed stream (mission control only) https://www.youtube.com/watch?v=kPrbJ63qUc4. Nog geen stotter op gehad
Heb die ook gebruikt - wel leuk zo die mission control messages op achtergrond en dan simulatie meekijken op eyes.nasa.gov...
leuk om te volgen was het zo...
Andere die ook nog even terug kijken :):) Touchdown confirmed op 1:40:42
Op je schotelantenne. NASA TV zit op Hotbird 13 oost, 11373 MHz 27500 8PSK 3/4.
Rechtstreeks van Mars naar je huis!? :+

[Reactie gewijzigd door STFU op 22 juli 2024 13:57]

Ha, dat zou wel ideaal zijn, maar zeker is dat er aanmerkelijk minder vertraging op zit (iets meer dan een halve minuut verschil) dan op Youtube, dus het is wel degelijk rechtstreekser. De bitrate is ook vrij goed met gemiddeld 9 megabps.

[Reactie gewijzigd door dmantione op 22 juli 2024 13:57]

Weet iemand hoe het komt dat het ruimtevaartuig 471m kilometer heeft moeten reizen? Zo groot is de afstand tussen aarde en mars nooit (tussen de 50m en 250m kilometer, momenteel 200m, vandaar die 11 minuten communicatievertraging).
Omdat je niet in een rechte lijn naar je doel kunt vliegen. Dus orbital mechanics / Hohmann transfers, zie https://en.m.wikipedia.org/wiki/Hohmann_transfer_orbit

Vergelijk het een beetje met dat de diameter van een cirkel kleiner is dan (de helft) van de omtrek.

Een vliegtuig landt ook niet van de zijkant van een landingsbaan.
Interessant, dank. Er wordt dus gebruik gemaakt van een tussenliggende baan om de zon (de transfer orbit) om zo efficiënt mogelijk van de ene naar de andere planeet te komen.

Dat betekent ook dat het in theorie wel degelijk mogelijk is om in een rechte lijn van aarde naar mars te vliegen, maar vermoedelijk zou het in de praktijk teveel brandstof kosten.

De analogie met een vliegtuig snap ik niet, die vliegen immers wel degelijk in een rechte lijn. Daar doet het aanvliegen op een landingsbaan weinig aan af.
Dat directe vliegen (hoewel beide planeten natuurlijk bewegen) wordt denk in de TV serie The Expanse gebruikt. Met het voordeel dat je door de continue versnelling 'zwaartekracht' hebt.

Maar dat kost inderdaad veel energie. Er zijn vast wel filmpjes waar Hohhman transfer orbit, maar ook dat van The Expanse, uitgelegd wordt.
Als ik het dus goed begrijp (correct me if im wrong).
Hohmann: Je vertrekt in een orbit waarbij je onder een kleine hoek aankomt.
Een 'rechte lijn' ofwel haakse aankomst, heeft dus een grote hoek en zal een vrij grote verandering van hoek/orbit nodig zijn.
Ik hoop dat ie zonnepanelen heeft, zodat Matt Damon hem kan gebruiken als ie vast zit op Mars.
(naar de Film The marian, waar hij curiosity of pathfinder gebruikt voor de zonnepanelen)
Het spijt me voor Matt Damon, maar Curiosity noch Perseverance heeft zonnepanelen. Ze maken (net als de Viking 1 en 2 landers) gebruik van de warmte van het radioactieve verval van plutonium als "brandstof". De krachtbron wordt een "Multi-Mission Radioisotope Thermoelectric Generator" of kortweg MMRTG genoemd: een thermo-elektrische generator met radio-isotopen. Bij de Perseverance produceert die ongeveer 110 watt gedurende minimaal 17 jaar, maar waarschijnlijk veel langer. De MMRTG zorgt niet alleen voor de elektriciteit maar houdt de instrumenten en boordsystemen ook op een aangename temperatuur, vooral tijdens de zeer koude Marsnachten (-75ºC).

De drie karretjes Sojourner (en z'n lander Pathfinder), Spirit en Opportunity gebruiken wél zonnepanelen, net als de andere landers zoals de Phoenix en de InSight Mars Lander.
Het is ook maar een film.
Hij gebruikte ook Pathfinder in het boek / de film.
Wel een film met een aardige wetenschappelijk onderbouwde basis trouwens.
Eigenlijk was de storm aan het begin van de film de enige grote "wetenschappelijke fout". Er zijn wel stormen op Mars maar de luchtdruk is zo gering dat het voor ons hooguit als een flink briesje aan zou voelen. Het kan zeker geen raketlancering frustreren.

Maar ja, die storm was natuurlijk wel belangrijk om te verklaren waarom Mark Watney achter moest blijven.
Mja. Het moet natuurlijk nog steeds wel te verkopen zijn als film ;)
Klopt. Matt Damon zal er niet wakker van liggen. :)

Maar misschien ben je zo jong dat je kans maakt zelf nog eens naar Mars te reizen. Als je daar ooit wordt achtergelaten en je hebt een kaartje met daarop alle landers en karretjes dan weet je waar je moet wezen voor zonne-energie en waar je uit moet kijken voor radioactieve straling. ;)

En als je de film hebt gezien weet je ook hoe je op Mars je eigen aardappelen kunt verbouwen. :+ :9
't gebruik van zonnepanelen was ook een van de redenen dat die karretjes uiteindelijk niet meer konden rijden.

Mars is stoffig, en stoffige zonnepanelen produceren (veel) minder electriciteit.
Wat onvoorstelbaar gaaf dat de mensheid hier toe in staat is. Vol lof voor iedereen die hier bij betrokken is geweest.

Ik heb me aangemeld en mijn naam staat in een chip op Mars.
Voor diegene die met de volgende missie mee wil;

https://mars.nasa.gov/participate/send-your-name/mars2020/
Chip? Het is gegraveerd op het frame.
Bij deze;
Three silicon chips (upper left corner) were stenciled with 10,932,295 names and the essays from 155 finalists in NASA's "Name the Rover" contest.
https://mars.nasa.gov/new...-perseverance-mars-rover/

[Reactie gewijzigd door Brainy1978 op 22 juli 2024 13:57]

" were stenciled" ? Hoe moet ik dat zien? Staat het binair opgeslagen in een chip?
"Gegraveerd" is een groot woord..
Wat onvoorstelbaar gaaf dat de mensheid hier toe in staat is.
Inderdaad. De ontwikkeling gaat razendsnel. Nog maar 120 jaar geleden hadden we geeneens elektriciteit, en nu laten we robots op andere planeten landen. We leven in een bijzondere tijd!

Wat ik ook opvallend vind is de ontwikkeling van de techniek in nog maar de laatste 9 jaar, toen de vorige rover Curiosity landde in augustus 2012.

Toen hadden we nog nauwelijks machine learning en geavanceerde beeldherkenning. De lander van Perseverance heeft dat aan boord, en gebruikt bijvoorbeeld beeldherkenning om te zien of de rover op een goede landingsplek wordt neergezet.
En dat met een CPU (BAE RAD 750) op 200Mhz uit 2001 https://en.wikipedia.org/wiki/PowerPC_7xx#RAD750:)

Zo zie je maar. Met slim en goed programmeren kun je enorm ver komen.
Voor meer info over de "Brains";
https://mars.nasa.gov/mars2020/spacecraft/rover/brains/

En idd.. De afgelopen jaren en zeker sinds de 2 wereld oorlog is het erg snel gegaan.
Die oorlog heeft een enorme boost gebracht en die is versterkt door de Space race in de jaren 50/60/70.

AI / machine learning gaat ons nog veel brengen. Deze technologie is nu door vrijwel iedereen beschikbaar en te gebruiken. Echt een fantastische tijd waar we in leven! Op Covid na dan grgrgrg...
Ik ben inmiddels een "frequent flyer" en heb totaal al "614,810,630 points earned" :)
Nog afwachten of ze het in airmiles uit willen betalen :+
Ik ben heel benieuwd naar de beelden van de landing en hoe de rover aan de kabels van de skycrane naar beneden wordt gelaten.

Stel je voor dat je daar op de grond staat op Mars en er komt ineens zo'n ruimteschip met remraketten naar beneden, en dan zakt er een rover aan kabels naar beneden... dat moet er toch spectaculair uitzien. We hebben natuurlijk geen camera op de grond op Mars om dat te zien, maar met al die camera's aan boord van de lander en de rover kunnen we hopelijk toch spectaculaire beelden zien.

Ik ben aan het kijken naar NASA TV, nog maar een paar minuten!
Beelden (en GELUID!!!) van de landing zullen fantastisch zijn. Ik ben inderdaad ook erg benieuwd hoe het er uit ziet als de rover naar beneden wordt gelaten via de kabels. Beelden van de helicopter vluchten worden ook echt fenomenaal!! Ik kan er niet op wachten!!
Ja en Percy is ter grootte van een Mini Cooper he. Best wel een apparaat dat ineens naar beneden komt razen.
Touchdown confirmed! Mooie prestatie weer!

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.