Ultralicht of zwaargewicht

Apple iPad Pro (2024) en iPad Air (2024) Review

Software: iPadOS 17

Fantastische systeemprestaties zijn één ding, maar kan de iPad eigenlijk wel worden gebruikt als 'volwaardige' computer? Die vraag, in diverse varianten, komt jaar na jaar terug als Apple weer een nieuwe, nog snellere iPad aankondigt. Het antwoord hangt ook dit jaar af van wat je met het apparaat wil doen. Een complete vervanger voor je MacBook is ook de iPad Pro of Air van 2024 niet. Tegelijk doet een iPad in andere opzichten meer - probeer op de laptop maar eens een handgeschreven notitie te maken - en is er voor bepaalde taken evengoed krachtige software beschikbaar. Neem het bewerken van foto's in Adobe Lightroom. De iPad-versie heeft dezelfde features als de desktopversie, waarmee we op de tablet met hetzelfde gemak de bovenstaande afbeelding konden bewerken als op een laptop.

Voor iPadOS zijn ook krachtige muziek- en videobewerkingapps beschikbaar in de vorm van Logic Pro en Final Cut Pro, die soms ook specifiek gebruik kunnen maken van de extra kracht die de M2 en M4 bezitten. Apple demonstreerde ons bijvoorbeeld dat Logic Pro een normaal audiobestand automatisch kan opsplitsen in aparte geluidssporen, zodat je bijvoorbeeld vocalen kunt wegdraaien en extra keyboard- en basgeluiden kunt toevoegen boven op de al beschikbare drummer. In Final Cut Pro kun je bijvoorbeeld gebruikmaken van de Live Multicam-functie, waarmee je in real time vanaf maximaal vier videobronnen, iPhone of iPad, tegelijk kunt opnemen en in real time de beelden kunt bewerken. Dat klinkt indrukwekkend, maar zelfs voor die twee Apple-demo's, die de kracht van het nieuwe apparaat moeten bewijzen, is de iPad Pro M1 uit 2021 nog snel genoeg. Het is dus zeer de vraag of je het verschil tussen de M4- en M2-iPads op korte termijn veel zult merken. In Lightroom zagen we bijvoorbeeld geen duidelijk snelheidsverschil tussen de M2- en M4-iPads bij het ontwikkelen van een batch foto's. Het genereren van afbeeldingen met Stable Diffusion XL (via de app Draw Things) doet de iPad Pro M4 een paar seconden sneller dan het M2-model, maar op een render van ongeveer een minuut is dat snelheidsverschil niet wereldschokkend.

De Apple iPad Pro (2024) laat zich gemakkelijk aansluiten op een USB-C-scherm met maximaal een 6k-resolutie

Versus Android heeft iPadOS een duidelijk groter aanbod van apps voor contentcreatie, die eventueel gebruik kunnen maken van de extra kracht van een M2- of M4-processor. Er zijn ook een paar grafisch indrukwekkende games beschikbaar die eerder op consoles als de PS4 draaiden. Tegelijk heeft het appaanbod van iPadOS de nodige witte plekken voor bepaalde vormen van 'professioneel gebruik', bijvoorbeeld applicaties voor 3d-ontwerp of programmeren. Voor het betere werk heb je in dat geval toch nog altijd een apparaat met macOS, Linux of Windows nodig. Wie weet verbetert die situatie in de toekomst nu de Europese Unie Apple erop heeft gewezen dat ook iPadOS hier moet worden geopend voor het sideloaden van apps buiten de App Store, zoals voor iOS 17 inmiddels het geval is.

IPadOS 17: nieuw lockscreen, nieuwe Gezondheid-app en iOS 17-functies

Uit de doos draaien de iPad Pro en iPad Air (2024) op iPadOS 17, nog beschikbaar voor de tweedegeneratie-iPad Pro uit 2017 of de gewone iPad uit 2018. Als we uitgaan van dezelfde ondersteuningsperiode, zouden de iPad Air (2024) en iPad Pro (2024) pas in 2030 of 2031 de laatste iPadOS-versie ontvangen. De ondersteuning is daarmee langer dan bij concurrerende apparaten. Samsung geeft zijn Tab S9-serie bijvoorbeeld vier OS-upgrades en vijf jaar lang beveiligingsupdates, veel andere Android-tablets hebben een beduidend kortere updateperiode. Als we kijken naar de Microsoft Surface-serie van Windows-tablets, blijkt dat je minstens een Surface Pro 6 uit 2019 moet hebben om officieel Windows 11 te kunnen draaien. Nieuwe Windows-software vereist over het algemeen echter niet de nieuwste Windows-versie, waar iPadOS-apps strakkere eisen kunnen stellen. De recentste release van Photoshop heeft bijvoorbeeld iPadOS 16 nodig.

De standaardinterface van iPadOS 17 voelt vertrouwd aan en is een stuk fijner met je vingers te bedienen dan Windows, waarvoor je vaker naar een muis wil grijpen. Hij heeft wat kleine vernieuwingen ten opzichte van versie 16, waarvan het nieuwe vergrendelingsscherm met meer aanpassingsmogelijkheden het meest opvalt. Dat lijkt op het vergrendelingsscherm uit iOS 16, waarvoor Apple dus een jaar langer de tijd heeft genomen om het ook in iPadOS te integreren. De mogelijkheid om snel te wisselen van achtergrond, en kleur en lettertype van de klok aan te passen, werkt hetzelfde als op een iPhone. IPadOS biedt daarbovenop meer ruimte om widgets weer te geven op het vergrendelingsscherm, die ook meer informatie kunnen bevatten dan de kleine widgets van iOS. In staande weergave verschijnen de widgets van iPadOS net als bij iOS onder de klok, in liggende weergave in een streep aan de linkerkant van het scherm.

Behalve het verbeterde lockscreen heeft Apple ook de Gezondheid-app die al jaren op de iPhone beschikbaar is, naar iPadOS gebracht. Uiteraard is de interface afgestemd op het grotere scherm, zodat je grafieken van je gezondheidsdata met meer overzicht kunt bekijken. De Rekenmachine-app van de iPhone schittert nog altijd door afwezigheid, maar volgens geruchten volgt die in iPadOS 18, later dit jaar.

IPadOS 17 beschikt verder over wat nieuwe functionaliteit voor pdf's, zoals het invullen en ondertekenen van documenten, plus nieuwe functies die eerder al in iOS 17 zaten. Zo zijn de widgets die je op je lockscreen plaatst interactief, zodat je bijvoorbeeld zonder naar de app te gaan een taak kunt markeren in de Herinneringen-widget. In Safari kun je bijvoorbeeld tabbladen in de privémodus vergrendelen met Face ID en verschillende profielen gebruiken. Wat voorlopig niet naar iPadOS 17 komt, is de nieuwe Dagboek-app in iOS 17. Ook de contactposters van iOS zijn niet te zien op de iPad, ook al kun je daarop wel mensen bellen via FaceTime.

Verbeterde Stage Manager

Apple iPads en dan zeker iPad Pro's zijn de afgelopen jaren steeds verder uitgegroeid tot laptopvervangers. Samen met betere toetsenbordhoezen kregen de tablets achtereenvolgens mogelijkheden om externe opslagapparatuur aan te sluiten, ondersteuning voor bediening met de muis, de mogelijkheid om een externe display aan te sluiten en sinds iPadOS 16 een echte 'desktopmodus' genaamd Stage Manager. Die is opgebouwd rondom virtuele bureaubladen (stages) waarop telkens tot vier appvensters tegelijk kunnen staan. Via de strip, een 3d-balk aan de linkerkant van het scherm, kun je wisselen van stage en als je er vensters naar versleept, verdwijnen die van het toneel.

IPadOS 17 beschikt over een verbeterde versie van de Stage Manager, die uiteraard beschikbaar is voor de iPad Air (2024) en iPad Pro (2024), en verder voor andere iPads met een M-seriesoc, en de iPad Pro van 2018 en 2020. Je kunt hem, behalve bij enkele van de oudere apparaten, ook op een externe display gebruiken, behalve op het iPad-scherm zelf. In tegenstelling tot de Microsoft Surface-tablets en MacBook Pro's kun je niet meer dan één monitor aansluiten, waarbij het scherm van de tablet altijd ingeschakeld blijft bij weergave op een tweede scherm. Via het instellingenmenu is het nog steeds mogelijk om gebruik te maken van de oude multitaskinginterface in iPadOS, waarbij apps in splitscreen- of slide-overweergave kunnen worden getoond. Op een externe monitor kan dat overigens niet; die kan naast de Stage Manager alleen het beeld van de iPad klonen.

De nieuwe Stage Manager (bovenste drie afbeeldingen) geeft je meer vrijheid in het indelen van je werkruimte. Op de vierde afbeelding het vernieuwde instellingenmenu, de laatste foto toont de klassieke 'Split View'-multitaskingmodus die iPadOS 17 ook nog altijd heeft.

De nieuwe Stage Manager geeft je veel meer vrijheid om vensters op een bepaalde manier op het bureaublad te verplaatsen en je kunt ze in kleinere stapjes groter of kleiner maken. Bij Stage Manager in iPadOS 16 waren er zelfs voor Apples eigen apps maar een paar hoogte- of breedtematen beschikbaar, waarbij de vensters irritant strak in het gelid werden geschikt. Het was daardoor vaak zelfs een beetje een verrassing hoe het schuiven met vensters zou uitpakken. Door de extra vrijheid voelt het werken in de desktopmodus van iPadOS 17 een stuk fijner aan dan bij de vorige versie, meer in de richting van macOS of Windows. Evengoed laat Apple je nog lang niet zo vrij als bij die systemen en verspilt de interface nog steeds veel ruimte aan padding. Het is niet mogelijk vensters strak tegen elkaar aan te zetten en met verschillende vensters naast elkaar blijven ook de randen van het scherm verplicht leeg. De dock en de strip kunnen eventueel wel worden verborgen. Al die keuzes laten de interface er op een kleiner tabletscherm wat strakker uitzien en ze kunnen ook voorkomen dat je apps 'kwijtraakt' achter andere apps, maar we zouden liever het hele scherm optimaal gebruiken. Voor een grotere monitor voelt de beperking van vier openstaande apps bovendien restrictief aan.

Naast de fijner werkende, maar nog steeds enigszins beperkte desktopmodus, heeft iPadOS nog wat andere beperkingen ten opzichte van Windows of macOS. Hierboven noemden we al het maximum van één externe display. Een andere is de beperkte toegang tot het bestandssysteem, waar je op desktop-OS'en (en Android) een echte bestandsbeheerder tot je beschikking hebt. Af en toe kan dat onhandig uitpakken. IPadOS ondersteunt tot slot minder verschillende randapparatuur, zeker in vergelijking met Windows, hoewel er met iPadOS 17 ondersteuning is toegevoegd voor externe webcams. Zo word je bij gebruik van een externe monitor niet onder een rare hoek gefilmd bij videoconferencing.

• Volgende pagina 6. Conclusie