Google laat vorderingen zien bij ontwikkeling van zelfrijdende auto

Google heeft een video uitgebracht waarin te zien is hoe ver het inmiddels is gevorderd met de ontwikkeling van zijn zelfrijdende auto. De internetgigant boekt met name vorderingen in hoe de software in de auto overweg kan met complexe verkeerssituaties binnen de bebouwde kom.

Terwijl het berijden van een snelweg inmiddels relatief eenvoudig is voor een autonoom voertuig, vormen de drukke wegen in een stedelijke omgeving een aanzienlijke uitdaging voor Googles zelfrijdende auto. In een uitgebrachte video laten de ontwikkelaars echter zien dat de software flinke vorderingen heeft gemaakt om de auto ook veilig door complexe verkeerssituaties te loodsen.

De video toont onder andere hoe de software dankzij sensoren tal van verkeersdeelnemers kan signaleren. Zo wordt een twijfelende fietser herkend die zijn hand een paar maal uitsteekt, en de autonome auto kan wegopbrekingen tijdig herkennen en zijn snelheid daar op aanpassen. Bij het oversteken van een spoorwegovergang controleert het voertuig eerst of de overgang niet is versperd voordat de auto besluit door te rijden.

Volgens Google blijkt uit de proefritten rondom het Googleplex-hoofdkwartier dat veel voor de mens complexe en potentieel gevaarlijke verkeerssituaties voor een computer juist relatief eenvoudig zijn te voorspellen. Dat is mede mogelijk door de input die de software krijgt uit de diverse sensoren op het voertuig, terwijl een mens nooit tegelijk al deze beelden kan bekijken.

Google zegt dat zijn autonome testvoertuigen inmiddels meer dan 700.000 mijl, circa 1,1 miljoen kilometer, hebben gereden en dat het nog steeds denkt dat op termijn een zelfrijdende auto zonder enig menselijk ingrijpen veilig door het verkeer kan rijden. Desondanks zijn er nog tal van problemen op te lossen en zullen er nog vele testkilometers gereden worden, zo stelt de internetgigant.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Reacties (194)

[LOTG]

Volgens Google blijkt uit de proefritten rondom het Googleplex-hoofdkwartier dat veel voor de mens complexe en potentieel gevaarlijke verkeerssituaties voor een computer juist relatief eenvoudig zijn te voorspellen. Dat is mede mogelijk door de input die de software krijgt uit de diverse sensoren op het voertuig, terwijl een mens nooit tegelijk al deze beelden kan bekijken.

Maar het omgekeerde is ook waar, een mens kan de situatie inschatten op basis van de omgeving en de deelnemers.
Als je langs een school rijd, rond de tijd dat de scholen net klaar zijn dan ben je al bedacht op kinderen. Ook ben je als mens instaat om in te schatten wat een ander persoon van plan is op basis van oogcontact. Heeft die fietser mij gezien? Heeft die fietser voorrang (vooral op rotondes waar het soms fietsers wel en soms niet voorrang hebben).

[Reactie gewijzigd door LOTG op 23 juli 2024 07:30]

[tweegroenethee]

Ik vraag me ook af hoeveel mensen tegenwoordig nog hun hand uitsteken bij het fietsen..

[jpsch]

Weinig, vingertje opsteken geeft toch alleen maar agressie

[TimSeve]

Veel te weinig. Daarbij zijn ze ook nog eens in 8vd10 gevallen op facebook of whatsapp bezig met hun smartphone...

[YopY]

Ik denk dat dat zo'n ding is waar de situaties per land verschillen (en dus ook de geschiktheid van het systeem), aangezien er in de VS veel minder fietsers zijn die (volgens mij) veel minder roekeloos / onverschillig rijden dan in Nederland (ook omdat de chauffeurs daar niet kunnen rijden / nog minder rekening houden met fietsers dan hier).

Zal nog erger zijn als ze dit systeem in bijv. India willen gebruiken, volgens mij komt de auto dan geen meter vooruit met deze veiligheidsregels

[Fawn]

Ik verwacht dat deze punten op den duur ook wel door de computer kunnen worden verwerkt.

[hardwareaddict]

Dit is juist een heel lastig geval wat geschetst wordt.

[xjapperdx]

Maar een computer kan jouw situaties toch ook voorspellen?

-School, via GPS kan bekend worden dat je langs een school rijd. Als de auto opeens detecteert dat er veel smalle, beweegbare objecten zijn, kan hij ook al voorbereid zijn. Je ziet ook in het filmpje hoe ver zij van tevoren de omgeving scannen.
-Je hoeft je niet druk te maken over of de fietser je ziet, want de auto ziet wel de fietser (als praktijk de theorie volgt uiteraard). Bij een rotonde, als de fietser de voorrangregels aanhoudt, doet de auto dat ook en zal er geen ongeluk ontstaan.
Of de fietser neemt voorrang wanneer die mag --> auto stopt netjes. Of de fietser neemt voorrang wanneer het niet mag --> Auto komt voorzichtig aan want die heeft de fietser al gedetecteerd, en remt tijdig af.

[hardwareaddict]

Als je goed kijkt naar dit projectje zie je dat ze met name bezig zijn met objectdetectie.

Dus in de fase van slim redeneren dat is nog heel ver weg qua software

[Verwijderd]

dat kunnen ze dan weer oplossen met zelfrijdende fietsen

[zonoskar]

En zelflopende schoenen?

[hardwareaddict]

Die worden in Belgie ontwikkeld...

[Sissors]

https://maps.google.nl/ma....453979&t=h&hq=school&z=8

Oftewel bij google weten ze zelfs zonder sensoren in de auto prima waar scholen zijn. En ik moet zeggen dat ik zelf bij rijden echt niet bedenk hoe laat het is en dat dat betekend dat scholen uit zijn. Hoeft ook niet, want de horde kinderen en vooral alle auto's van ouders maken dat wel duidelijk, en de sensoren van die auto zullen dat net zo goed oppikken. En die zijn een stuk sneller als er een actie nodig is dan een mens.

Ik denk dat het je vies tegenvalt in hoeveel situaties een mens over laten we zeggen 5-10 jaar beter is in complexe verkeerssituaties dan een computer. Oh ze zullen uiteindelijk wel blijven bestaan hoor, maar weegt dat op tegen de heel veel meer situaties waarin een computer beter is.

[kimborntobewild]

9 Van de 10 stippen daar betreft geen scholen.

Ik denk dat het je vies tegenvalt in hoeveel situaties een mens over laten we zeggen 5-10 jaar beter is in complexe verkeerssituaties dan een computer.

Je zou je vast hebben aangesloten bij de mensen die in 1980 (als je toen al volwassen geweest zou zijn) dachten dat ze in 2000 iedereen een robot in huis zou hebben om het huishouden te doen .
5 .. 10 Jaar is vééls te optimistisch als je 't hebt over zelfstandig rijdende auto's (anders dan zijnde speciale projecten). Denk eerder aan 50 jaar.
Voor het veilig automatisch kunnen rijden heb je een hoge (al dan niet kunstmatige) intelligentie nodig. Da's nog heel ver weg voor computers. (Zeker als je praat over kunstmatige intelligentie. Dat gaat 10x langzamer dan dat de meeste grote pessimisten 20 jaar geleden zou hebben gedacht.)

[Sissors]

Dat is wel heel negatief, 9 van de 10, snelle check is meer 50%. Maar dat komt niet door een fout van google, maar door een fout van wat ik intikte. Ik zocht op school, dan is dat inclusief opleidingscentra, muziekscholen, etc. Maak ervan basisscholen en het lijkt prima te kloppen.

Voor veilig rijden is geen bijzonder hoge intelligentie nodig, vooral heel veel objectherkenning. Dat is zeker niet triviaal, maar als je eenmaal goede objectherkenning hebt ben je enorm ver. 50 jaar is enorm ver weg, hoeveel IT hadden we 50 jaar geleden? Precies. Je hebt absoluut geen AI, of iets wat erop lijkt, nodig voor het rijden van een auto.

Ik denk inderdaad dat in 5-10 jaar een computer gestuurde auto van google het gemiddeld beter doet dan een gemiddelde weggebruiker. Uiteraard is het dan nog niet direct op de markt, en als het op de markt is is merendeel van de auto's nog handgestuurd, en zelfs wanneer de standaard is automatisch gestuurd duurt het nog 10-15 jaar voordat merendeel van de auto's zelfrijdend is.

[Verwijderd]

Google heeft al maps data, waarop bijvoorbeeld staat
"Hier in deze straat ongeveer op dit nummer zit een school"
Die autos maken duidelijk al gebruik van de maps data (bekijk het filmpje maar) dus dat zal niet meer dan een paar regels code worden? Pseudo code voorbeeld;
als((dichtstbijzijnde-school-afstand < X) en ((tijd > 8:00) en (tijd < 15:00))) {
gebruik-snelheids-limiet("school");
}

[Striderke]

Dit alles zal natuurlijk het beste werken wanneer alle auto's voorzien zijn van zo'n systeem.
Nu kunnen er meer "onverwachtse" gevaren opduiken van andere chauffeurs, vooral die gedronken hebben ofzo :-)
En de wegen maken ook een groot verschil uit natuurlijk, betere lijnen (vooral hier in Belgie), signalering, lichten, ....

Eens onze hele infrastructuur optimaal aangepast is kunnen we misschien een dutje doen onderweg naar het werk ipv wat in de file te zitten enzo

[kimborntobewild]

Volgens Google blijkt uit de proefritten rondom het Googleplex-hoofdkwartier dat veel voor de mens complexe en potentieel gevaarlijke verkeerssituaties voor een computer juist relatief eenvoudig zijn te voorspellen. Dat is mede mogelijk door de input die de software krijgt uit de diverse sensoren op het voertuig, terwijl een mens nooit tegelijk al deze beelden kan bekijken.

Veel, maar niet alle. In het verkeer gaat het om alle voorkomende omstandigheden. Anders vallen er doden.
En: relatief t.o.v. wat? #1: T.o.v. een mens met rijbewijs? Dat in elk geval nog lang niet.
#2: Relatief t.o.v. andere zaken die een computer kan doen? Een computer kan niks anders dan een programma volgen (tenminste, zeker in het verkeer willen we geen random factor). Dus dan is het inzake #2 t.o.v. het maken van andere computerprogramma's. En dan ben ik het niet met Google eens; m.i. is het juist uitermate complex en veelomvattend om een auto zelfstandig veilig te laten rijden onder alle voorkomende omstandigheden.

Het kan wel zijn dat een stel camera's samen 10x meer ziet dan een mens, maar bekijken is heel iets anders dan beoordelen. En daar is de mens (voorlopig althans nog) heer en meester in, vergeleken met een computer die niks anders kan dan een stel programmaregels volgen.

Om een auto veilig zelfstandig te laten rijden, is een hoge mate van (al dan niet kunstmatige) intelligentie nodig. En daar zijn we nog lang niet aanbeland. Reken eerder in decades dan in jaren. (Het ontwikkelen van zelfstandige robots gaat ook veel langzamer dan dat een heel groot deel van de bevolking dacht. Zelfs een eenvoudige huishoudrobot is de komende 25 jaar nog niet eens in zicht.)

Computers en robots gaan ook stuk. (Vaak, zelfs. Zeker als je er Windows op zet... En da's wel de verwachting, gezien de marktpositie van Microsoft.) Wat als zo'n zelfstandige auto stuk gaat op de snelweg? Deze zal dan tot stilstand komen midden op de snelweg. (Of erger nog: gas blijven geven terwijl de computer is vastgelopen.)

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 23 juli 2024 07:30]

[ATS]

Ik vind het interessante technologie. Ik ben wel benieuwd hoe veel werk het is om dit ook ergens anders te laten werken. De weginrichting, borden en zelfs het gedrag van weggebruikers zijn verschillend op verschillende plekken op de wereld tenslotte.

[Verwijderd]

Als weggebruiker heb je straks geen invloed meer. Je typt in dat je naar straat X in plaats Y wilt en de auto doet verder alles. Je hebt dus geen hardrijders meer , je kunt dronken in de auto gaan zitten of lekker gaan slapen. Gekoppeld met dat TU/e systeem kunnen auto's ook nog eens heel dicht op elkaar rijden.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 07:30]

[ATS]

Als je alleen auto's op de weg zou hebben, dan heb je gelijk over een jaar of 30. Maar dat is niet zo. Er rijden ook trams. En bussen. En fietsen, al dan niet bestuurd door kinderen. En motorrijders...

Het idee van het systeem van Google is nu juist dat het werkt in de huidige, echte wereld. Maar de wereld waarin dit ontwikkeld wordt is het gebied rondom Google HQ. En dat is qua weg en weggebruikers wellicht niet zo goed te vergelijken met Amsterdam, Parijs of de wegen in Oost Europa, om maar eens een paar varianten te noemen.

[nils7]

Nee hoor ze rijden ook in zat andere gebieden dan enkel San Fransisco eo.

[jarrin]

Dat kan niet eens, omdat het alleen wettelijk in SF Californië mag.
http://www.wired.com/2012/09/sb1298-signed-governor/

[Reactie gewijzigd door jarrin op 23 juli 2024 07:30]

[nils7]

http://en.wikipedia.org/wiki/File:Driverless_Car.png

http://en.wikipedia.org/wiki/Autonomous_car

[Reactie gewijzigd door nils7 op 23 juli 2024 07:30]

[johnbetonschaar]

Volgens mij rijden de Google auto's helemaal niet in San Francisco, maar alleen maar rond Mountain View en Palo Alto e.d. San Francisco is nou niet echt de meest geschikte plaats om een zelfrijdende auto in ontwikkeling te testen.

[sterreke]

Als ze al eens een auto zouden verkopen die volledig automatisch op de snelweg zou rijden, zou ik al heel blij zijn. Daar is het namelijk saai rijden, en duurt meestal ook langer. En het hoeft ook niet altijd te kunnen werken, in bvb. sneeuw of mist, zolang het systeem dat dan meld.

In de bebouwde kom rij je meestal niet lang, en is het meestal nog een beetje spannend, waardoor het niet zo erg is om daar zelf te rijden. Al kan het misschien veiliger in de toekomst met auto's die voetgangers en fietsers beter opmerken.

[bigbadbull]

als de wagen pijnloos door bangkok, bangalore of manilla ed kan navigeren dan is hij ok

[kimborntobewild]

Ik weet niet hoe 't daar zit met 't verkeer, maar dat zal wellicht vergelijkbaar zijn met dat in Sicilië. Daar moet je voorrang nemen met kleine marges (kleine afstanden tussen de voertuigen); anders kom je simpelweg niet verder.
Ik denk dat Google zich eerder op Europa zal richten dan op Azië (tenzij daar de acceptatieregels een stuk minder streng zullen zijn), dus denk ik dat Sicilië eerder aan de beurt is.
Pas als Google daar foutloos 1 miljard kilometers kan maken met max. 1 dode, krijg ik er vetrouwen in. Een nederlandse automobilist veroorzaakt gemiddeld eens per ±100 miljoen km. een dode in het verkeer. (Dat getal is een veelvoud als je de dronken bestuurders en andere drugsgebruikers en slapende mensen achter het stuur weglaat.) Een computer in het verkeer zal pas geaccepteerd worden door het grote publiek als: A: het verplicht wordt door de overheid; of B: die PC het veel beter zal doen dan de mens; dus dan neem ik even die factor 10x beter - dus max. 1 dode per 1 miljard kilometers.

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 23 juli 2024 07:30]

[NoUseWhatsoever]

Lijkt me geweldig, maar ik heb nu al dat ik vaak merk dat de navigatie van mijn (4 maanden oude) auto niet correct is. Daar zou je dan ook een lerend systeem aan moet koppelen of veel beter up-to-date moeten houden dan de meeste systemen van nu. Anders rijdt je auto lekker binnen de lijntjes maar kom je alsnog niet aan.

[Ywa]

Dat je verouderde kaarten hebt ligt aan de leverancier van je navigatiesysteem. Als je Google Maps met bijbehorende navigatie gebruikt zal je al merken dat deze zeer goed op de hoogte is van wijzigingen aan wegen.

[hardwareaddict]

Dat valt reuze tegen.

Als je dat vergelijkt met andere kaartproviders dan komen ze alleen al voor de EU zo rond de 1 miljoen straten tekort

[Verwijderd]

Alleen "Mercedessen" blijkbaar
(want dat zijn de enigste auto's/vrachtwagens die je altijd in die filmpjes van "automatisch bumperkleven" ziet, of jij kent iets wat ik nog niet heb gezien ofc)

[BenVenNL]

Inderdaad. Maar dat zijn verkeersregels. Plus je hebt dan een iets andere database aan borden en andere markeringen. Die stel je in per gebied. Dat lijkt mij uiteindelijk nog het aller makkelijkste.
Dit ging voornamelijk om een stukje veiligheid met betrekking tot onverwacht weggedrag en het anticiperen er op. Daarvan heb je ontelbare situaties en dus geen vast voorgeprogrammeerde optie mogelijk maar meer een adaptief systeem.

Ik ben behoorlijk onder de indruk hiervan. Over 15 jaar zal dit denk ik het zelfde ontwikkelingsniveau hebben als hybride voertuigen nu en gaan we ze regelmatig op de weg zien misschien.

[Reactie gewijzigd door BenVenNL op 23 juli 2024 07:30]

[MISTERAMD]

En wanneer kan ik het gebruiken?
Ziet er veilig uit, al denk ik wel dat ze nog een beetje werk hebben bij bevoorbeeld, sneeuw en mist.

[FabianNL]

Ik denk dat ze juist met slechte omstandigheden veel beter kunnen anticiperen dan de mens... Zodra de auto grip verliest pikken de sensoren dit direct op (vertraging is verwaarloosbaar) en kan de auto hierna handelen. De mens weet vaak niet hóe te handelen en anders duurt dit mogelijk seconden voordat dit daadwerkelijk gebeurt...

En ook mist lijkt me geen probleem... Met onze ogen zien we maximaal een paar meter, met de juiste sensoren kunnen ze tientallen meters vooruit kijken. Ik zou het wel weten! En ook hier geldt, wij zien een auto remmen en remmen (te hard/te zacht) pas weer mogelijke seconden later. De software kan dit binnen de seconde doen met precies de juiste kracht. Daar kan geen mens aan tippen!

Al met al is de Google wagen volgens mij al 100x zo veilig dan een menselijk bestuurder... Maarja, dan moeten we het wel sociaal accepteren! En dat zal nog wel tientalle jaren duren vrees is.

[WillemAtHome]

Sociaal accepteren is denk ik wel een puntje. Ik zou ervoor tekenen, lekker automatische auto. Zou toch fijn zijn dat je tegen een klein instapbedrag lid kan worden van een pool met auto's en deze dan kan reserveren als je hem echt nodig hebt en op dat moment voor je deur verschijnt. Mijn auto staat 99% van de tijd toch stil.

Als we nou eerst alle auto's op 130 km/uur begrenzen. Harder mag je hier toch niet. Langzaamaan al die sensoren verplicht stellen. Computers installeren die "meerijden" en ingrijpen in gevaarlijke situaties. En opeens laten mensen de auto veel vaker zelf rijden en gaat het heel gemoedelijk over.

[Fly-guy]

Deze techniek is inderdaad bijzonder geschikt om een autonome vloot van auto's rond te laten rijden die met een app binnen een paar minuten voor de deur staan.
App gebruiken, jas aandoen en dat staat de auto. Naar je werk, niet parkeren, uitstappen en de auto rijdt zelf weg om iemand anders weer tot dienst te zijn.
Zeker in dicht bevolkte gebieden lijkt me dat en uitkomst. Minder auto's op de weg, dus minder uitstoot, lawaai, drukte, minder parkeerplekken nodig en door de grote hoeveelheid klanten ook en rendabel netwerk op te zetten, zodat het nadeel, iets minder flexibel in je gaan en staan vanwege het moeten reserveren van en wachten op de auto, beperkt kan worden.

[majic]

Alhoewel ik het idee zeker goed vind, is volgens mij je conclusie dat er 'minder auto's op de weg' zijn niet correct.

Er zijn twéé vaste gegevens :
1) Er moeten nog steeds even veel kilometers gereden worden (van en naar locatie X en Y, bijv.).
2) De auto's staan nu echter niet meer stil zodra Y bereikt wordt (en later op de dag weer terug naar Z gereden wordt) maar ze zullen dus nu nóg meer kilometers gaan maken om anderen van dienst te kunnen zijn.

Er komen dus _meer_ auto's per gegeven tijdseenheid op de weg, er worden méér kilometers gereden dan van te voren. Er zijn alleen in totaal minder auto's nodig om dezelfde hoeveelheid mensen van A naar B te brengen. Die auto's verzetten echter wel weer meer werk, een deel daar van zal onbemand plaatsvinden. Die 'bonus' kilometers zorgen dus weer voor extra vervuiling/slijtage.

Het is dus de vraag of dit systeem zoveel zuiniger/beter voor het mileu is, alhoewel ik gevoelsmatig 'ja' zeg. Hou echter dus in gedachte dat een stilstaande auto niet vervuilend is voor het mileu. Neemt parkeerruimte in beslag, en that's it (maar moet wel ooit geproduceerd en verwerkt worden, dus uiteindelijk een interessante som of de exra uitstoot van CO2 door computer-rijden en multi-user-usage daar tegen op kan wegen of niet).

[Finraziel]

Dan kun je er ook nog in mee rekenen dat zo'n autonoom rijdende auto waarschijnlijk zuiniger rijdt dan de gemiddelde menselijke bestuurder. Ook kan het heel goed dat auto's op kleine stukjes zuiniger worden, want ze zijn al warm, iets wat afhankelijk van het model behoorlijk veel kan schelen.
Toch zou ik nog altijd liever een persoonlijke auto houden. Maar als die me dan af kan zetten op het werk en vervolgens zichzelf gaat parkeren in een parking center aan de rand van de stad... awesome

[i-chat]

aan de andere kant auto's slijten ook als ze bijna constant stil staan, en een koude motor zuipt meer, (of dat hoor ik altijd van mensen die er verstand van moeten hebben). bovendien, kunnen computers veel beter inschatten hoevel gas er gegeven moet worden kunnen dichter achter hun voorganger gaan rijden.

mythbusters heeft wel eens aangetond dat op enkele meters afstand achter een vrachtwagen gaan rijden tot 80% brandstof kan besparen... iets dat voor menselijke bestuurder belachelijk gevaarlijk is, is voor een computer een koud kunstje...

an sich, zullen de extra kilometers misschien een bepaalde negatieve waarde vertegenwoordigen, maar over-all gok ik dat het wel eens heel wat energie kan bespraken.

[Verwijderd]

Er vallen best wat kilometers te besparen met zelfrijdende autos: In plaats van je kind te brengen en te halen van en naar de sportclub laat je nu de auto het werk doen, dan moet je de auto wel laten staan tijdens het sport. Is natuurlijk wel een stuk minder gezellig.

[kimborntobewild]

Is natuurlijk wel een stuk minder gezellig.

Zo niet (meer) verwaarlozing van het kind (vergeleken met zelf brengen). Kinderen krijgen al vaak te weinig aandacht van hun ouders.

[ejabberd]

Alhoewel ik het idee zeker goed vind, is volgens mij je conclusie dat er 'minder auto's op de weg' zijn niet correct.

<snip>
2) De auto's staan nu echter niet meer stil zodra Y bereikt wordt (en later op de dag weer terug naar Z gereden wordt) maar ze zullen dus nu nóg meer kilometers gaan maken om anderen van dienst te kunnen zijn.

Er komen dus _meer_ auto's per gegeven tijdseenheid op de weg, er worden méér kilometers gereden dan van te voren.

Niet per se. Dit hangt ervan af hoe men dit implementeert. Als het bedrijf dat zulke auto's zal aanbieden gaat werken als vliegtuigmaatschappijen met variabele tarieven, dan zal er bijna altijd iemand in de auto's zitten. Als je ziet hoe (overdreven) prijsgevoelig mensen al zijn voor brandstof, dan denk ik wel dat met kleine prijsverschillen ervoor gezorgd kan worden dat de auto's gedurende bv. van 7u-21u voor meer dan 90% in beweging zijn met passagiers en tijdens een deel van die overblijvende 10% kan de auto zich dan eventueel automatisch ergens gaan parkeren.

Dat bedrijf zou bijvoorbeeld een app kunnen maken waarop je een wagen kan reserveren aan een bepaalde maximumprijs. Als je dan bijvoorbeeld een dagje vakantie hebt en plant om boodschappen te doen met zo'n auto, dan zou je kunnen instellen: "Als er tussen 9u en 12u vandaag een auto mij thuis kan oppikken voor een rit naar supermarkt X tegen een (lage) maximumprijs van Y EUR, dan wil ik 10min op voorhand een sms krijgen om deze rit te bevestigen."

[kimborntobewild]

Tegen die tijd is er allang geen SMS-systeem meer...

[T-gamer]

Er is bij je voorbeeld nog wel een ander groot probleem te noemen Fly-guy.
Wat als er namelijk een ongeluk gebeurd waarbij een dergelijke auto betrokken is (als oorzaak of 'slachtoffer'), wie is in een dergelijke situatie dan verantwoordelijk?
Zolang dergelijke problemen aan de orde kunnen blijven zal dit sociaal zeker niet geaccepteerd worden denk ik.
Daarnaast zijn er ook gewoon mensen die het leuk vinden om een stuk zelf te rijden (waaronder ikzelf). Standaard woon-werk verkeer is misschien niet altijd leuk, maar voor de ontspanning een stuk touren is een heel ander verhaal.

Daarnaast is er nog een ander probleem wat ik net bedenk (de edit).
Ik zou het zelf bijvoorbeeld niet echt prettig vinden als er iemand voor mij net in de auto heeft zitten roken of er een grote puinhoop achter gelaten heeft. Enkel een regel daarvoor opstellen heeft niet veel zin, dat wordt in het openbaar vervoer ook gedaan en daar zijn regelmatig momenten dat ik de rommel eigenlijk niet acceptabel vind om in te reizen.

[Reactie gewijzigd door T-gamer op 23 juli 2024 07:30]

[sygys]

Het is alleen jammer dat jij en ieder ander mens bij een ongeluk op de andere rijbaan snel afgeleid is en op de rem trapt om even naar de andere baan te gapen. Een autonome auto rijdt gewoon verder. Ook invoegen. Hoeveel hufters denken met nog 1 auto verder ritsen net een sec sneller te kunnen zijn waardoor alles op de rem moet. Mensen snappen niet dat juist dit ervoor zorgt dat deze files ontstaan. Niemand lijkt meer respect voor elkaar te hebben in het verkeer. Het frot en het remt en de gene die er achter zit... schijt aan die remt maar. Heel dit probleem is opgelost als computers het overnemen. Autos kunnen met 180 km/u op de snelweg een meter achter elkaar rijden. Alle autos communiceren met elkaar. Zodra de voorste moet remmen dan remmen de 200 autos er achter binnen een miliseconde met dezelfde remkracht. Springt een verkeerslicht op groen dan trekken alle autos exact tegelijk op. Nooit meer van die gapers die grote gaten laten vallen. Man wat zou dat heerlijk zijn. Als niemand meer zelf zou rijden. Ik erger me kapot aan mensen die rijden. Mensen zijn een dom ras wat dat betreft. Down modden mag. Ik vraag alleen iedereen eens een week echt bewust op het rijgedrag te letten van andere. En stel je dan eens de ideale situatie voor mey autonome autos... nooit meer files. Nooit meer kopstaart botsingen. 2 keer zoveel autos en misschien wel meer door een groen verkeerslicht. Invoegen dat echt gebeurt door ritsen zonder dat er een idioot denkt laat ik nog een auto verder ervoor ertussen gaan.

Wow wat zit ik daar op te wachten!!!

[Verwijderd]

Files ontstaant simpelweg doordat de weg niet genoeg capaciteit heeft voor het aantal auto's wat er overheen wil. Wanneer de weg is verzadigd, krijg je een file. Daar veranderd een autonome auto niets aan.
Die zogenaamde 'spookfiles' die ontstaan doordat iemand hard remt, zijn een verschijnsel dat alleen optreedt bij een weg die zeer dicht bij verzadiging zit. Door het remmen krijg je een plaatselijke verdichting van het verkeer, en daardoor ga je nét over de verzadiging heen, en dus krijg je daar een file. Leuk dat een autonome auto dit kan oplossen, maar het échte probleem is dat je sowieso extreem dicht bij verzadiging zat. Files los je alleen op door minder dicht op de verzadiging te rijden. Dus hetzij minder auto's, hetzij meer capaciteit. De rest is gerommel in de marge

[HawVer]

Capaciteit wordt deels bepaald door de hoeveelheid ruimte die een auto nodig heeft. Als auto's minder ruimte nodig hebben zal de weg minder snel verzadigen. In zoverre heb je dus wel wat aan auto's autonoom rijden. Die hebben in bijv. de reactietijd van 0,5 tot 1 sec niet nodig en als ze als colonne kunnen rijdens kunnen ze nog dichter op elkaar rijden.

[Seth_Chaos]

Bij gebrek aan een bestuurder, is de eigenaar verantwoordelijk. Dat is nu ook al het geval. Als je je auto niet op de handrem zet en deze rolt tegen een andere auto is de eigenaar verantwoordelijk. Verzekering maatschappijen zullen hiervoor in de rij staan. De kans dat zo'n auto brokken maakt is vele malen kleiner dan de kans dat een menselijke bestuurder dat doet. De computer houdt altijd voldoende afstand, handelt altijd op dezelfde juiste manier, heeft een reactie vermogen waar geen mens ook maar enig sinds aan kan tippen en heeft tientallen zintuigen om het verkeer waar te nemen.

[Wh4ck0]

Ik zie slechts 2 mogelijkheden.

1. De auto doet iets verkeerd, en er volgt een ongeluk > fabrieksfout, Google is aansprakelijk. NIET de eigenaar.
2. De auto wordt door iemand anders aangereden > fout van de ander, en is aansprakelijk.

[Verwijderd]

Een ander probleem is een ethische keuze die er eventueel gemaakt moet worden.

Stel er spring een hert (of mens/kind) de weg op. Er is geen tijd om de auto tot stilstand te brengen. De auto kan tegen het object aan rijden of uitwijken. Maar wat als er ook nog tegenverkeer aan komt, of er veel bomen langs de weg staan? Welke keuze moet de auto dan maken?

Er dus situaties te verzinnen waarbij de auto keuzes zal moeten maken tussen een aantal slechte opties.
(dit zijn natuurlijk niet de voornaamste ongelukken, maar toch iets waar bij stilgestaan moet worden denk ik)

Als er een kind de weg op spring zou een automobilist er misschien voor kiezen om uit te wijken en mogelijk zichzelf dood te rijden. Maar de auto zelf zal misschien prefereren om de inzittende ten alle tijden veilig te houden.

[Fly-guy]

Er zijn nog zat haken en ogen te bedenken waar men nog aan moet werken, ongelukken en de schuldvraag is er slechts één. Verantwoordelijk omgaan met de auto is nummer twee. Maar dat hoeft de implementatie niet in de weg te staan.

En ik zeg ook nergens dat het het particulier bezit van auto's volledig gaat vervangen, echter voor velen kan het wel dergelijk of een vervanging zijn, al dan niet voor de tweede auto.
Uiteindelijk heb ik het over een autonoom taxi systeem, iets wat in grote steden (denk aan NY) al voor velen (gedeeltelijk) de manier van transport is.

[Verwijderd]

Interessant stuk over Google's zelfrijdende auto: http://readwrite.com/2013/12/11/google-driverless-car-evil

[i-chat]

ik neem aan dat er altijd een nood-stop zal zijn, liefst meganisch waardoor je als mee-rijder (euh bestuurder) euh... persoon, van passagier kunt omschakelen naar bestuurder.

ik ga er vanuit dat er een manier zal (moeten) zijn om de boordcomputer compleet te overrulen, voor het geval er ooit een fout/virus/hack-aanval plaats vind.

[Verwijderd]

Alleen al het niet in bezit hoeven zijn van rijbewijs, verzekeringen en de auto zelf, is ideaal. Zeker als dit alles electronisch verloopt. Fijne ontwikkelingen. Hopelijk gaat t ook echt die kant op. Mijn zegen hebben ze!

[RikH]

Wat jij hier voorstelt is gewoon een taxi. Over het algemeen is dat minder efficiënt dan zelf rijden, want alhoewel jij met een eigen auto altijd 100% beladen bent, zal dat een taxi nooit lukken. Eigenlijk zullen er in zo'n geval dus juist meer auto's aan het rijden zijn op de weg.
Edit: Je kan wel meer dan 100% beladen zijn als er wordt gecarpooled, maar ook daar kan een autonome auto niet zorgen voor een verbetering omdat de meeste mensen liever alleen in een auto zitten of met mensen die ze echt kennen.

[Reactie gewijzigd door RikH op 23 juli 2024 07:30]

[i-chat]

dus omdat mensen liever, moeten we maar auto's en snelwegen en vervuiling accpeteren. er zullen altijd mensen zijn die liever geld zien dan schone lucht, of water, kijk naar nu. er zijn ook genoeg dictators die liever 20 auto's en vliegtuigen bezitten, dan een land leiden met rechtvaardigheid en vrijheid.

die 100% belading staat niet in contrast tegenover de extra grondstoffen, benodigde parkeergarages en welvaardverspilling...

[Tycho91]

De taxichauffeur moet ook betaald worden natuurlijk. Die kost valt al weg met deze wagens.

Zo krijgen we uiteindelijk bussen zonder chauffeur (goedkoper) of een soort shuttle dienst die continu kleine "busjes" over het traject laat rijden. Zo kunnen de kosten van kaartjes omlaag, meer routes kunnen gevormd worden waardoor er meer mensen het OV nemen en er weer minder auto's hoeven te rijden.

Of we krijgen ondergrondse tunnels waar je tegen 200km/uur rijd à la "I, Robot".

[ANW]

Een gedeelte van die 100% lading kilometers is echter om o.a. de auto te parkeren. maar dat is meestal niet zoveel. Er is natuurlijk wel een parkeerplaats voor nodig (bv. Schiphol).
Al die auto's die niets staan te doen op parkeerplaatsen of -garages (die er zijn óm auto's niets te laten doen) is een enorme economische, infrastructurele en ecologische (materiaal en embodied energy) verspilling.

[tha_crazy]

Gaarne niet begrenzen.
Ik heb al vele situaties gehad waarbij ik liever even wat gas bijgeef.

O.a. een keer op de motor, 1tje die mijn achterwiel leuk vond.
Dan smeer ik hem liever eerst voor ik opschuif.

Tevens hoef ik geen auto, zeker geen zelfrijdende.
En aangezien ik ze succes wens met de motor autonoom te maken hoef ik me voorlopig nog geen zorgen te maken.
Nu maar hopen dat de autofabrikanten daar ook rekening mee houden want dat zie ik eigenlijk weinig tot niet terugkomen.

[Reactie gewijzigd door tha_crazy op 23 juli 2024 07:30]

[Seth_Chaos]

Dan zou je auto de overtredingen zoals bumperkleven kunnen opnemen via de vele camera's en sensoren die het rijk is, en dit per direct door kunnen geven aan een meldkamer die meteen een bromsnor op locatie stuurt, waarbij de prent al in de brievenbus ligt. Je kunt nu bumperklevers ook gewoon filmen en aangiften doen. Zeker als het levensgevaarlijke hufters zijn. Als ze pech hebben moeten ze nog voorkomen ook, en lopen ze kans hun rijbewijs kwijt te raken.

Ik heb de pech gehad al twee keer zo'n situatie mee te mogen maken, en daarbij heb ik netjes aangifte gedaan. Eén keer als getuige voor de rechter gestaan en die klootzak was dan ook een jaar zijn rijbewijs kwijt.

Ik zie hier vooral een kans in het rijgedrag van onervaren en onzekere weggebruikers te verbeteren door verkeersovertredingen te voorkomen.

Automatisch afremmen als je probeert te bumperkleven.
Het sturen corrigeren, wanneer iemand probeert van baan te wisselen zonder richting aan te geven waar het überhaupt niet kan omdat er iemand naast rijdt.

Ik zie alleen maar voordelen. Zeker voor forensen heeft het veel voordelen. Zo verdoe ik 500+ uur per jaar met het onnodig in de file staan omdat verkeersovertreders een ongeluk veroorzaakt hebben. Dan werk ik liever die 500 uur is nog goed voor de economie ook.

[Reactie gewijzigd door Seth_Chaos op 23 juli 2024 07:30]

[jmmk]

@Seth-Chaos
Jij staat 500+ uur per jaar in de file 'omdat verkeersovertreders een ongeluk veroorzaakt hebben'?!? Dus 2 uur per werkdag?!? Wegens ongelukken?!?

[i-chat]

als je veel op de baan bent is 2uur file per dag niet eens heel gek, en toegegeven lang niet alle files komen door ongelukken, maar bijv ook door onnodig remmen, bijv omdat er een idioot geen richting aangeeft niet netjes ritst en overige verkeershufterigheid...

[Seth_Chaos]

Ik ga niet iedere werkdag naar kantoor. Wanneer ik dat wel doe sta ik over het algemeen 2 tot 4 uur in de file door ongelukken.

[YopY]

In jou anecdote zou dat dus niet meer voorkomen, omdat degene achter je niet harder dan jou zou kunnen.

[LessRam]

Nee... er is nog tig jaar een overgangsperiode. Vandaag gekochtte auto's, rijden over 20 jaar ook nog op de weg, al is de autonome auto over 10 jaar de standaard in showrooms.

[i-chat]

20 jaar??? geloof je het zelf? op enkele moedellen na gaan de meeste auto's net 15 jaar mee, en dan ook nog alleen maar als er jaarlijks niet meer dan een 10k gereden wordt.

[Floor]

Er rijden anders aardig wat oudere bakken rond. Even rondkijkend in mijn omgeving werkende mensen die geen status hoeven te verlenen aan de auto of die een auto alleen voor prive rijden. Die rijden allemaal oudere bakken 1990-2000. Voordeel hiervan is dat er genoeg onderdelen te krijgen zijn en dat het onderhoud goedkoop kan houden. Verzekering is minimaal, een deuk meer maak toch niet uit. Tja, niet hip, wel lekker goedkoop. Ik heb ook gehoord dat het meteen goede filter met daten is haha,

De mensen met nieuwe wagens kopen of rijden ze op de zaak.
De gemiddelde leeftijd van mijn wagens = 55 jaar . Maar dat komt omdat ik een oldtimer liefhebber ben.
Voor het gewone woonwerk verkeer, graag autonoom. Hobby, is uiteraard een ander verhaal.

[Reactie gewijzigd door Floor op 23 juli 2024 07:30]

[GrooV]

Als er een iemand aan de internet verbinding van een Tweaker komt of monitort dan is de wereld te klein. Maar hele auto's vol met sensoren en begrenzingen hangen dat is geen probleem.

Een auto op max. 130 zetten maakt het niet minder gevaarlijk, op de snelweg gebeuren de minste dodelijk ongelukken. Juist op de wegen waar je GEEN 100/120/130 mag gebeuren de meeste dodelijke ongelukken. Hoe gaat jou idee om te begrenzen dan helpen?

[LessRam]

Met GPS valt nu al aan te geven hoe hard je mag rijden in een bepaalde straat. Dus rijd je in de dorpsstraat, dan kan die GPS je boordcomputer probleemloos aanpassen op max 30km/u

[Verwijderd]

waarom zou je de auto's begrenzen? Door dit soort veiligheidsverhogende technieken wordt het juist mogelijk veilig en zuinig sneller te reizen. Waarom moet je dat dan weer gaan begrenzen - omwille van wat, een arbitrair getal waar je aan gewend bent?

[i-chat]

nou dan pas je die auto toch aan naar 150... niemand die zich boeit aan het arbitraire getalletje, wat men aangeeft is dat het ano nu mogelijk moet zijn dat de boordcomputer je de mogelijkheid ontneemt om aso-gedrag te vertonen achter het stuur.. dat kan door middel van snelheids bepaling, of door het 'helpen' bij het sturen. of door andere mogelijkheden.

feit is dat HET grootste mankement aan iedere auto tussen de stoel en het stuur zit.

[watercoolertje]

Als we nou eerst alle auto's op 130 km/uur begrenzen.

Dan moeten we de verloren tijd maar binnen de bebouwde kom inhalen? Juist op de snelweg is het relatief veilig, gewoon beetje rechtdoor hobbelen.

[hardwareaddict]

Op snelweg gebeuren relatief weinig ongelukken. Gros is binnen bebouwde kom.

[watercoolertje]

Zeg ik dat niet?

Juist op de snelweg is het relatief veilig, gewoon beetje rechtdoor hobbelen.

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 23 juli 2024 07:30]

[Cyleo]

Laten we niet auto's gaan begrenzen. Dat levert alleen maar irritaties en gevaarlijke situaties op. Het gevaar van te hard rijden is ten eerste al een stuk kleiner op de snelweg. Daarnaast is het beter voor de verkeersdorstroom om even snel iemand in te halen die enorm fluctueert in snelheid, of juist in volle verkeersdrukte met 118 overal langzaam voorbij kruipt op zijn cruisecontrol.

Op de snelweg zie ik juist wel de meeste toepassingen voor een zelfrijdende auto. Dit zijn meestal de saaie omstandigheden die prima te voorspellen (en dus te automatiseren zijn). Van de snelweg af zouden die sensoren dan gebruikt kunnen worden om de veiligheid te verbeteren. Bovendien is dat meestal een leuk moment om weer de controle over het stuur te krijgen.

[geert1]

Ik denk dat de praktische (woon-werk) rijder hier prima mee zal instemmen (behalve begrenzen op 130, dat heeft weinig nut). De zelfrijdende auto zou inderdaad misschien het beste geleidelijk geïntroduceerd kunnen worden. Dat laatste is wel lastig wellicht, omdat bestaande auto's volgens mij niet zomaar zijn om te bouwen naar (semi-)autonoom. Misschien heb ik dat mis, en anders zouden deze functies alleen bij nieuwe auto's geïntroduceerd moeten worden. Dat zou de adoptie wel vertragen.

De kosten zullen daarnaast een heikel punt worden. Er wordt immer en altijd geklaagd over hoe duur het is om auto te rijden en hoe de kosten wel niet stijgen mettertijd. Nieuwe sensoren, rekenkracht en andere aanpassingen zullen ook allemaal betaald moeten worden, evenals de niet malse R&D-kosten hiervan. Als het een veilige, file-vrije, groenere, stillere en comfortabele manier van verplaatsen oplevert zou dat te verantwoorden kunnen zijn, maar er zal zeker een groep zijn die het financiële aspect niet zal pikken.

Daarnaast is er nog een doelgroep die zich vurig zal verzetten tegen deze ontwikkelingen, en dat zijn de mensen die auto rijden leuk vinden. Voor hen is het niet slechts een middel om van A naar B te komen, maar een bron van vermaak. Zij willen juist zelf rijden en zien de zelfrijdende auto als uiterst onwenselijk. Zij zullen elke aanpassing verfoeien.

En zo zijn er waarschijnlijk nog 100 andere technische, politieke, sociale en financiële obstakels. Ik ben er nog niet uit of dit de beste manier is om het vervoer van mensen te verbeteren, maar ik zie er wel grote voordelen in. Ik ben er van overtuigd dat een echt goede zelfrijdende auto veel beter en veiliger kan opereren dan een mens. Uiteindelijk ook in hele complexe situaties, bij ongelukken, in slecht weer, enz. Is slechts een kwestie van betere sensoren, meer sensoren, genoeg rekenkracht en goed ontwikkelde software / AI. Ik denk wel dat de zelfrijdende auto als oplossing vergeleken zal moeten worden met andere mogelijke vernieuwingen van ons persoonlijk transport (nieuwe ideeën in de richting van openbaar vervoer, vliegen, of de behoefte aan transport verlagen door niet overal fysiek heen te hoeven, enz), en ik ben er nog niet uit wat uiteindelijk het meest verstandig is.

[Reactie gewijzigd door geert1 op 23 juli 2024 07:30]

[ejabberd]

De kosten zullen daarnaast een heikel punt worden. Er wordt immer en altijd geklaagd over hoe duur het is om auto te rijden en hoe de kosten wel niet stijgen mettertijd. Nieuwe sensoren, rekenkracht en andere aanpassingen zullen ook allemaal betaald moeten worden, evenals de niet malse R&D-kosten hiervan. Als het een veilige, file-vrije, groenere, stillere en comfortabele manier van verplaatsen oplevert zou dat te verantwoorden kunnen zijn, maar er zal zeker een groep zijn die het financiële aspect niet zal pikken.

Stel dat je als jongere ofwel kan kiezen tussen een auto die 2000 EUR duurder is en een bijhorende autoverzekering van bv. 200 EUR/jaar heeft, ofwel een gewone auto met een autoverzekering van 700 EUR/jaar... Veel kans ook dat mama en papa voor de aanschaf van die duurdere maar veiligere auto een (extra) financieel handje willen toesteken...

[Verwijderd]

Helemaal mee eens, als we uiteindelijk zelfrijdende autos krijgen, dan graag als een soort 'greenwheels' programma (dat zijn kleine peugot autotjes die je in de randstad vrijwel overal kan krijgen/parkeren)

[genesisfm]

Ik zou er eerlijk gezegd niet aan moeten denken, ik vind het juist prettig om een auto zelf te kunnen bedienen. Ok, als ik lange afstanden moet maken (bijv. vakantie of zakenreis) dan zou ik het wel weer prettig vinden om een automatisch sturende auto te hebben.

Daarnaast vind ik het wel prettig als de auto harder dan 130 km/uur kan, zie het resultaat bij vrachtwagens en hun begrenzers...

Echter moet ik er ook wel bij zeggen dat ik mezelf beter kan associëren met een dikke V8 (of groter) dan een of andere EV, alleen al voor het geluid!

[Enai]

Het tijdperk waarin de auto een object van begeerte was, is voorbij sinds de jaren negentig.

[jarrin]

Maar waar haalt de overheid dan geld vandaan?

[Verwijderd]

van de 23% btw die ze gaan invoeren in 2015.
http://i.imgur.com/GkPFCBr.png

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 07:30]

[i-chat]

als dat echt gaat gebeuren kan ik alleen nog maar hopen op franse taferelen zoals brandstichting plundering en andere wandaden in brussel en alle overlige europese regeringszetels, nu al zijn er genoeg raporten dat de verhoging naar 21% enkel maar schade heeft veroorzaakt en dat er geen euro in de staatskas is bijgekomen... men lijkt in europa stelselmatig te willen vergeten dat men niet meer maar juist minder geld gaat uitgeven als de btw en duse de kosten omhoog gaan, je wilt immers genoeg geld achter de hand houden om bijv een nieuwe wasmachine te kunnen kopen als die kapot gaat... hoe hoger de kosten hoe groter de reserves...

[Verwijderd]

Ik kan wel wat linkjes delen wat er echt aan de hand is maar ik weet zeker dat ik dan niet meer serieus wordt genomen op tweakers.

[Alexxxxxxxxxx]

En dan voor de grens een servicepunt maken waar je de begrenzer eraf kunt laten halen?

[jpsch]

Dat kan softwarematig gekoppeld aan je GPS. Sommige auto's zijn nu al begrensd op 250km, maar kunnen door dit systeem op circuits de 300+ halen.

[TimSeve]

Nissan GT-R

[Enai]

De automatische auto zal voor gigantische legale problemen komen te staan.

Als er vandaag tien miljoen Opels verkocht worden en honderdduizend daarvan zijn betrokken bij een ongeval, dan ligt de schuld bij honderdduizend bestuurders. Als er tien miljoen GoogleCars verkocht worden en duizend daarvan zijn betrokken bij een ongeval, dan krijgt Google duizend rechtzaken te slikken.

[WillemAtHome]

Das heel makkelijk te verhelpen door in de voorwaarden te zetten dat de inzittende bestuurder altijd de eindverantwoordelijkheid heeft en stand by moet staan.
Als 99% van het wagenpark een NEN-ISO_blabla geborgd besturingssysteem heeft zal de overstap komen naar verplicht rijder stand by, naar verplicht aan op bepaalde wegen en rijder stand by. En is het zelf rijden definitief verleden tijd.

[William_H]

Ik denk dat ze juist met slechte omstandigheden veel beter kunnen anticiperen dan de mens... Zodra de auto grip verliest pikken de sensoren dit direct op (vertraging is verwaarloosbaar) en kan de auto hierna handelen. De mens weet vaak niet hóe te handelen en anders duurt dit mogelijk seconden voordat dit daadwerkelijk gebeurt...

Toch blijkt dit met de moderne treinen (in NL) niet altijd het geval te zijn.
Even een voorbeeld, de STL's (de nieuwe sprinters van de NS) blijken meer problemen te hebben met blaadjes/gladde rails, dan de oudere treinen (MAT '64) waar de tractie handmatig bedient word/werd door de machinist. Dat terwijl deze nieuwe treinen allemaal computergestuurd zijn en sensors bevatten.
Het aanvoelen van veranderingen is een vak apart. Menig nieuwe autorijder beheerst zijn auto niet meer door alle sensor-snufjes en raakt in een slip doordat ze (ff basic gezegd) alleen maar kunnen gasgeven en remmen.
Natuurlijk leuk als de auto dat overneemt, maar als dat betekend dat we de vaardigheid om auto's te besturen daardoor verleren vind ik het wat minder.
Jeugd zal ongetwijfeld zeggen in de toekomst: "Waarom moet ik leren dat ding goed te kunnen beheersen, hij rijdt toch wel vanzelf. Ik bestuur hem toch niet / ga hem nooit besturen." Dit lijkt een fictief probleem dat ongetwijfeld onderuit gehaald probeert te gaan worden door sommige reageerder met het argument van regels en wetjes. Maar dit bleek een paar jaar geleden al het probleem te zijn in de vliegtuigbranche door de automatisch piloot. Die kan tegenwoordig zo veel dat sommige piloten te weinig 'echte' vlieguren maakten waardoor ze niet meer goed wisten wat het systeem deed. Met alle gevolgen van dien toen het meerdere keren verkeerd ging.
Automatische systemen zijn mooi, maar ze moeten niet of slechter presteren of niet meer te doorgronden zijn voor de (gemiddelde) bestuurder.

[Enai]

Er was zo eens een vliegtuigcrash die veroorzaakt werd door een kapot lampje van het landingsgestel. De volledige cockpitcrew hield zich bezig met dat lampje en liet het vliegtuig zichzelf vliegen op autopilot. Blijkt dat iemand per ongeluk de autopilot had afgezet en het vliegtuig is tot tegen de grond gedaald zonder dat de crew het in de gaten had.

Als je een automatische auto aanbiedt die 99.9% van de tijd zelf rijdt, dan is de kans groot dat de bestuurder er geen graten in ziet om tv te kijken of te slapen en dus niet alert te zijn wanneer de 0.1% aanbreekt.

[MISTERAMD]

Tuurlijk zal het bij mist en regen goed reageren. Omdat de mens het eerst zo geprogrammeerd heeft. En het is net dat, dat de mens nog aan moet werken, om het te fijn tunen / tweaken van het systeem.

[ByteMe_]

Nog heeel veel werk met nog vele duizenden situaties. Ikzelf denk aan bijv. defecte stoplichten, als ze knipperen kan dat gedetecteerd worden, maar wat als het compleet uit is? Of je zit op een gelijkwaardig kruispunt met aan alle kanten auto's, wie is de eerste?

Wel leuke technologie, maar controlfreak dat ik ben rij ik liever zelf.

[LessRam]

Onderlinge comunicatie tussen de auto's zou dit kunnnen oplossen?

[hardwareaddict]

Nee - niet iedereen gaat zulke software aan boord hebben - laat staan dat de software van de verschillende fabrikanten met elkaar KAN communiceren

ik-ye software werkt alleen in Chinees bijvoorbeeld

[Verwijderd]

Of je zit op een gelijkwaardig kruispunt met aan alle kanten auto's, wie is de eerste?

In de V.S. is de norm dat diegene die als eerste bij het kruispunt staat (stond) ook als eerste mag rijden. Een dergelijk gedrag is als regel natuurlijk in de software op te nemen.

[JDamn]

Als een stoplicht nu uit is of niet werkt, geven borden en bewegwijzering voldoende informatie om aan te geven wie er voorrang heeft

[Verwijderd]

Hoewel het niet meteen duidelijk word van de video, zitten er dus vrijwel rondom camera's, en die laser scanner op het dak is ook 360'.

Punt is, tegen de tijd dat je (of de auto zelf) afremt voor een gelijkwaardig kruispunt, weet de auto al lang en breed dat jij wel of geen voorrang hebt, terwijl jij nog vooruit zit te staren naar de overkant van het kruispunt heeft de auto al lang en breed al het verkeer links rechts en achter je 'geindexeerd'.

Je hebt zeker gelijk dat er nog een hele stapel aan mogelijke verkeerssituaties 'ondersteund' moet worden, maar ik denk dat je je verkijkt op hoeveel werk het nog is.

Ik zie het wel gebeuren dat Google in 2015 al (danwel in samenwerking met fabrikanten) autos gaat verkopen.

[Huppol]

Hoe ga je nu om met kruispunten waar geen stoplichten staan? Juist. Zo ga je ook met kruispunten om waar de stoplichten oranje knipperen of helemaal niet werken. Hetzelfde geldt dus voor deze auto's.

[mariowie]

Hoe reageert de auto eigenlijk op slecht weer, zoals regen, sneeuw en gladde weggen?

[ronaldmathies]

Was laatst op bnr een interview met iemand van volvo en die gaf aan dat google lasers gebruikten dat dit als nadeel heeft dat dit zeer slecht werkt bij neerval ( regen, sneeuw etc)

De techniek werkt wel goed bij helder / droog weer.

[Verwijderd]

Klopt tot op zekere hoogte, dat ronddraaiende ding op het dak is een behoorlijk prijzige "LiDAR" scanner, werk een beetje als een 'standaard' 3d scanner (zoals bijv een MakerBot Digitizer) alleen is het grote verschil dat de laser niet rondom een object draait, maar de laser ronddraait in een omgeving.

Nou over dat de kwaliteit achteruit gaat bij slecht weer, dit is redelijk overtrokken. (Volvo is natuurlijk niet blij, ze zijn zelf al jaren bezig met zelfrijdende autos) Het enige echte probleem is dat bijvoorbeeld een waterdruppel (of een sneeuwvlok) die laser kan verstoren, echter is het wel zo dat je met x aantal kilometer per uur vooruit rolt, die laser constant 360' in de rondte scant, en regendruppels en sneeuwvlokken niet stil hangen maar naar beneden vallen.

Als je al die gegevens combineert, kom je tot de conclusie dat er misschien 2-3x per seconde een niet bruikbare laser 'puls' is omdat er dan precies voor die "LiDAR" laser iets zit wat de boel verstoord, maar er zullen 100en zo niet 1000en pulsen per seconde zijn, dus ja, in theorie werkt het slechter bij slecht weer, in de praktijk merk je het waarschijnlijk niet eens, het is natuurlijk ook niet zo dat alles wat de vorige 'puls' verzameld is uit het raam word gegooid. Dat word hergebruikt om de data van de huidige puls te verbeteren.

Ik denk eigenlijk dat die auto's nu al best een paar seconden zonder de data van die laser kunnen, snelheid is immers bekend, (lees snelheidsmeter uit) en positie ook (gebruikt gps, maps/route data, en onboard cams om lijnen te zien)

[hardwareaddict]

Je zit ook met reflectie natuurlijk.

Echter - Als je hoek omgaat en je gaat al niet erg hard. Zeg 30 km/u en achter een heg of muurtje, waar je LIDAR niet werkt, komt een kind op een fietsje

Dan praten we dus over bijna 10 meter per seconde eigen snelheid en rond de 5 meter per seconde de fietser.

Je hebt dan dus meestal hooguit 2 secondes om te reageren en in sommige gevallen maar 1 seconde.

Nu kun je natuurlijk stapvoets overal gaan rijden met zo'n robotauto. Dat schiet natuurlijk niet op.

Groots probleem is de positie waarop ze de lidar nu hebben gemonteerd. Wat is het op 2 meter boven de weg ofzo?

Dat gaat bij een Nissan Micra niet lukken natuurlijk.

Dat mag ook niet in het dak zitten, want daar is ook geen plek.
Dat zullen dus minimaal 4 sensors worden.

1 recht vooruit, 1 linksvoor, 1 rechtsvoor en 1 achteruit.

Ronddraaien is uit den boze natuurlijk, want dat gaat te snel kapot voor normale weggebruikers.

Die hebben namelijk de neiging om niks te repareren maar snel even in de auto te springen.

[kimborntobewild]

Nu kun je natuurlijk stapvoets overal gaan rijden met zo'n robotauto. Dat schiet natuurlijk niet op.

Mogelijk dat het autoautorijden pas een vlucht gaat nemen als je zelfstandige auto overal kan communiceren met drones en/of LiDAR's op paaltjes/gebouwen en/of andere systemen op en rond de wegen.

Alsnog ben je dan wel een jaar of 50 verder.

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 23 juli 2024 07:30]

[loki504]

denk het zelfde als wij mensen. alleen zal deze auto het altijd doen. en zal uiteindelijk niet met 150 over een gladde/ondergeneeuwde deel van de snelweg racen om zo hopenlijk iets sneller thuis te zijn.

[Enai]

Als het systeem op de hoogte is van de rijparameters van de auto, dan kan-ie wellicht juist wel met 150 over een gladde snelweg racen en met een mooi uitgekiende 180°-drift inparkeren.

[loki504]

tja dat zou leuk zijn maar denk dat ze toch voor veilig gaan

[boner]

dan zal hij niet gaan rijden. Omdat dan de liability van Google in gevaar komt.

[Oljoner]

We zouden beter nadenken over een soort "Individually owned rail based transport system". Met andere woorden auto's op rails ipv op wegen. Veel veiliger, veel makkelijker te automatiseren en hoeft niet zoveel duurder te zijn. Nadeel is wel dat je de hele huidige infrastructuur moet omgooien.

[ATS]

We zouden beter nadenken over een soort "Individually owned rail based transport system". Met andere woorden auto's op rails ipv op wegen. Veel veiliger, veel makkelijker te automatiseren en hoeft niet zoveel duurder te zijn. Nadeel is wel dat je de hele huidige infrastructuur moet omgooien.

Hoe is het omgooien van onze complete infrastructuur, inclusief alle bestaande auto's en andere voertuigen die gebruik maken van de wegen "niet zoveel duurder"?

[eymey]

Inderdaad. Volgens mij is dat veel duurder.

Plus dat rails nooit zo fijnmazig kunnen zijn als ons fijnmazige net van wegen en straten. Kijk maar eens hoe vaak er al storingen zijn bij de 'gewone' spoorwegen met wissels en zo

Nee, auto's die zelf autonoom kunnen rijden worden de way to go. Op zo'n manier heb je ook een veel geleidelijker transitie van zelf bestuurd naar een hybride vorm naar automatisch bestuurd.

Ik kan alleen nog een probleem gaan zien in een bepaalde fase van de transitie, waarin er meer autonome dan zelf bestuurde voertuigen zijn: In een verkeersbeeld waarin steeds meer auto's rijden die veel sneller kunnen reageren dan de mens, krijgt de door een mens bestuurde (dus langzamer reagerende) auto een grotere kans op een botsing.

Ook autonome auto's zullen dus qua zaken zoals afstand tot elkaar etc. ook nog de menselijke factor moeten aanhouden.

[loki504]

en dan ook nog in landen als israel/Bosnië sterke om daar een verandering in te krijgen.

[Waah]

niet zoveel duurder, en de hele huidige infrastructuur omgooien gaat niet echt samen... Zeker als je deze 2 eerst nog naast elkaar wil laten bestaan. Dit kan met deze oplossing juist wel, waardoor de transitie veel simpeler is.

[Reactie gewijzigd door Waah op 23 juli 2024 07:30]

[xjapperdx]

We zouden beter nadenken over een soort "Individually owned rail based transport system". Met andere woorden auto's op rails ipv op wegen. Veel veiliger, veel makkelijker te automatiseren en hoeft niet zoveel duurder te zijn. Nadeel is wel dat je de hele huidige infrastructuur moet omgooien.

Daar noem je ook wel gelijk een mega nadeel. Een platte weg zal altijd de voorkeur hebben vanwege het grote verschil in kosten. Een platte weg is ook backwards compatible. Met jouw systeem zou er een overbruggingsperiode zijn waarbij de huidige wegen ook behouden moeten worden. Dat houdt in, meer onderhoudskosten, rijksvoertuigen moeten voor beide systemen gereed gemaakt worden, etc.

Daarnaast weet ik niet hoe handig rails zijn om plotseling te kunnen remmen. Je hebt weinig grip op rails. Met MagLev zou het nog kunnen, maar dat is al te duur voor de NS, laat staan voor de 'gewone' weg.

[YopY]

Je bedoelt... treinen / trams / metro? Dat zijn immers effectief bussen op rails. Het enige verschil met het systeem dat jij (en anderen) voorstelt is dat individuele cabines vele malen duurder zullen zijn (duurder dan 1e klas) en minder efficient gebruikmaken van de capaciteit op de rails. Mogelijk ben je sneller op je bestemming door minder stops en een efficiëntere route, maar het zal niet veel schelen.

[Reactie gewijzigd door YopY op 23 juli 2024 07:30]

[Robbedem]

Automatisch rijdende auto's kunnen kort achter elkaar rijden zoals de wagons van een trein zonder dat er nieuwe infrastructuur nodig is. Het nadeel is dat de auto's zelf iets duurder zijn, maar het voordeel is dat al de wegen in gebruik kunnen blijven en er een geleidelijke overgang mogelijk is. Zo kan de eerste stap bijvoorbeeld zijn dat automatisch rijden op de autosnelweg toegestaan is, vervolgens wordt automatisch rijden overal toegelaten. Dan wordt zelf rijden op autosnelwegen verboden en als laatste stap mag je (bijna) nergens meer zelf rijden.

[Verwijderd]

Je geeft zelf al het grootste probleem aan, moeten 'we' opeens de infrastructuur van hele wereld herbouwen, leuk hoor, geeft vast veel banen enzo, maar word ook ziekelijk duur en vrijwel onhaalbaar voor de niet westerse landen.

Ik denk dat we eerder zullen zien dat bestaande wegen zullen worden uitgebreid met bijvoorbeeld sensors in het wegdek, maar ook dat is iets wat 'men' (de zelfrijdende-auto-bouwers) eigenlijk nu al probeert te voorkomen, het is gewoon zo veel handiger als 'we' auto's maken die gewoon werken met de wegen die we nu hebben.

Het is een beetje te vergelijken met robotica, er zijn 100.000en geweldig goeie designs, maar uiteindelijk maakt iedere robot bouwer toch een vorm van een 'humanoid' (robot met menselijke vorm) omdat het dan ook echt kan werken in de wijde wereld, zonder dat alles aangepast moet worden, we hebben als mensheid de wereld al een keer gevormd, waarom zouden we dat opnieuw doen? er zullen altijd mensen zijn die zelf de trap op lopen (of, meer ontopic, zelf willen autorijden) en dan hebben ze niet zo veel aan aanpassingen die je hebt gedaan voor een speciale robot of auto.

[hardwareaddict]

rails is 19e eeuws.

We hebben te veel verkeer op de weg om nog rails te gebruiken.
Tussen elke trein moet minimaal kilometer zitten en da's op normale snelheden.

Stel je voor dat je kilometer afstand zou moeten houden op de snelweg. Hoeveel baans moet de snelweg DAN worden?

2000 baans ofzo, in plaats van de 4 a 6 die 't nu zijn?

Verder is rails ontzettend duur qua onderhoud en nog duurder in aanleg.
Een monorail is weer wat anders - maar dat is nog veel duurder.
Daar hebben wij niet genoeg mensen per vierkante meter voor wonen om dat lucratief te krijgen.

[Reactie gewijzigd door hardwareaddict op 23 juli 2024 07:30]

[XVI]

De vrachtwagenchauffeurs van nu die denken daar over 15 jaar nog steeds hun geld mee te kunnen verdienen dienen zich nu al achter de oren te gaan krabben.

[com2,1ghz]

Denk niet dat zij de enige zijn. Er moet eerder nagedacht worden water met zoveel werkloze mensen in de toekomst moet gebeuren. Als alle taxi's, koeriers, magazijnmedewerkers worden vervangen door automatisering/robots.

[hardwareaddict]

Je maakt je ook nog zorgen om de spoorboomwachters die we destijds hadden bij elke spoorwegovergang?

Je moet de economie zijn gang laten gaan. Als over jaar of 20 de eerste robotauto van een ton of 2 op de weg mag, dan zijn we alweer 20 jaar verder hoor!

[mariowie]

Dat is wel interesant voor lange afstanden een zelfrijdende vrachtwagen hoeft namelijk niet te rusten. Moet je alleen nog het probleem rond tanken aan te paken en je bent klaar.

[hardwareaddict]

en beveiliging van de truck

[Jelle E]

Vooralsnog zijn vrachtwagens niet in staat zichzelf te laden of te lossen. Voor containerverkeer zou het inderdaad prima kunnen, maar er is juist zoveel wat niet perfect te automatiseren valt doordat je niet eenvoudigweg een colli voor de deur kan achterlaten waar deze afgeleverd moet worden.

Rijden is inderdaad een van de hoofdtaken van een vrachtwagenchauffeur, maar als dat de enige taak was zouden het nu al allemaal oost-Europeanen zijn.

[LessRam]

Vooralsnog zijn vrachtwagens niet in staat zichzelf te laden of te lossen.

Alsof alle vrachtwagenchauffeurs dat tegenwoordig nog zelf doen. In veel gevallen komen ze aanrijden, parkeren, pakken een bak koffie, stappen weer in en rijden weg. Leveranciers laden en lossen de wagen. (Nog lang niet overal, maar toch)

[Reactie gewijzigd door LessRam op 23 juli 2024 07:30]

[GORby]

Je zegt het vrij kort, maar je hebt zeker een punt.
Voor de transportsector gaat dit een hoop kosten schelen, en dan niet alleen op het vlak van loon, maar ook omdat ze veel sneller gaan kunnen leveren dan nu over lange afstanden. Een volledig autonoom systeem zou immers geen rusttijden nodig hebben! Er zal waarschijnlijk nog wel iemand moeten meerijden in geval van problemen (lekke band, motorpech, tanken, ...), maar die zal zich meestal met andere dingen kunnen bezig houden of slapen.

[kimborntobewild]

De vrachtwagenchauffeurs van nu die denken daar over 15 jaar nog steeds hun geld mee te kunnen verdienen dienen zich nu al achter de oren te gaan krabben.

Zoals altijd is men veel te 'optimistisch' als het gaat om (kunstmatige) intelligentie bij een computer. Denk eerder aan 50 jaar.
(Wel is het zo dat in NL in de nabije toekomst een nog groter percentage chauffeurs zouden kunnen worden vervangen door chauffeurs uit het oostblok. Maar da's een ander verhaal...)

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 23 juli 2024 07:30]

[pleinolijf]

Is deze auto al eens getest geweest in het Indische verkeer ? Of zelfs maar in pakweg Italië ?
Het Amerikaanse verkeer is volgens mij totaal niet vergelijkbaar, al is het maar alleen op vlak van beschikbare ruimte.

Een computer zal enkel maar kunnen reageren op iets dat vooraf gedefiniëerd is geweest, of een combinatie van factoren. Ik zeg niet dat het onmogelijk is, maar op de baan gebeuren quasi constant onverwachte dingen waarop je een antwoord moet hebben, gaande van brokstukken waar je wel of niet kan over rijden, putten in de weg tot overstekende dieren en spookrijders e.d..

Een ander voorbeeld is voorrang van rechts. Ook al heb ik voorrang, op sommige plaatsen stop ik volledig als ik weet dat ik uit een blinde hoek kom, of als men er doorgaans geen rekening mee houdt. Gaat de autonome auto (see what I did there) dan voor mij beslissen wat belangrijker is ? Kans op letsel, maar je bent wel lekker in je recht.


Enfin, er is heel wat voor te zeggen, en het gaat sowieso nog vele jaren duren volgens mij, eer we deze dingen op de openbare weg zien rijden, al is het maar om het rechtskader errond op te zetten. Niet dat ik tegen ben, hoor

[Reactie gewijzigd door pleinolijf op 23 juli 2024 07:30]

[eymey]

In het artikel staat duidelijk omschreven dat de computer constant input van tig sensoren analyseert en verwerkt. Natuurlijk kan de computer alleen voorgeprogrammeerde dingen doen, maar 1 van die dingen is ook het reageren op input van sensoren.

[pleinolijf]

Ja, dat zeg ik toch ?

De moeilijkheid ligt hem om élke bedenkbare situatie te kunnen laten verwerken door die sensoren en de software. Vergeet er eentje, en het systeem is niet waterdicht en iemand zal verantwoording moeten afleggen bij een ongeval.

[bonyuri]

Heb je het filmpje wel gezien?
In het laatste voorbeeld wordt er gewacht op een fietser die van achteren komt. Dit systeem werkt echt al veel beter dan ik in eerste instantie had verwacht, maar is inderdaad nog niet 100% waterdicht.

[hardwareaddict]

Dit is natuurlijk simpel geval met weinig verkeer op de weg en lage snelheden en genoeg ruimte en bovenal met goed overzicht op de situatie.

Dat overzicht gaat het om. Als je goed overzicht hebt zoals je op de autosnelweg vaak hebt - dan zijn er bijna geen ongelukken.

De lastige gevallen spelen zich allemaal in de bebouwde kom af, vaak op plekken met weinig overzicht.

Deze robotauto's zijn natuurlijk ueberhaupt al kansloos.

Stel je parkeert er 1 in Amsterdam. Eigenaar gaat ff wat shoppen. Komt terug. Hoppa zijn 3d laser LIFAR van het dak gejat!

die robotsensors zijn stinkend duur.

Wat doe je dan?

[eymey]

Zoals je kan lezen maken ze dus grote sprongen op het gebied van nog meer complexe situaties inschatten. Élke bedenkbare situatie hoeft niet, bij een heleboel situaties gaat het gewoon om een combinatie div. sensoren. Overigens, een mens is ook niet onfeilbaar en veroorzaakt ook nog dagelijks ongelukken .

Wat betreft dat laatste snijd je overigens wel een goed punt aan: Er zal nog enorm goed nagedacht moeten worden over juridische en verzekeringstechnische aspecten.

[RocketKoen]

Daarom doen ze juist die testritten. Om te kijken of ze situaties kunnen vinden waar de auto niet de beste oplossing kiest. En dan zorgen dat hij dat de volgende keer wel doet.

Je ziet wel dat de auto 0 risico neemt. Bijvoorbeeld door te wachten tot de spoorwegovergang vrij is terwijl er geen file is. De meeste automobilisten zouden die moeite niet nemen.

[Nictel]

Ja of pas echt het kruispunt oprijden om rechtsaf te gaan als alle voetgangers en fietsers voorbij zijn gekomen. Het is veilig en 0 risico maar in het huidige verkeer zal je dat aardig wat getoeter opleveren.. Ik denk dan ook dat dit systeem het beste werkt als alle auto's op de weg autonoom rijden.

[Verwijderd]

Is deze auto al eens getest geweest in het Indische verkeer ? Of zelfs maar in pakweg Italië ?
Het Amerikaanse verkeer is volgens mij totaal niet vergelijkbaar, al is het maar alleen op vlak van beschikbare ruimte.

Zodra het economische model (en dus de markt) klaar is voor serie-productie van dergelijke voertuigen is het pas relevant om te kijken wat een dergelijke auto in extreme omstandigheden er van bakt. Het voordeel van de V.S. is dat het een redelijk afgesloten gebied is, samen met Canada dan. Je kunt het prima verantwoorden om in de voorwaarden op te nemen dat 'het systeem' niet geschikt is voor gebruik buiten de landsgrenzen, en ik denk dat dat voor de gemiddelde Amerikaan best acceptabel is.
In België een auto verkopen waar je niet mee naar Parijs mag zou inderdaad wel wat bijzonder zijn; en dat zal dus nog best wel een paar jaar duren. Een mooie tussenvorm is een auto die je ondersteund tijdens saaie onderdelen van de rit, alhoewel ik daar ook wel risico's zie bij de overgangs-momenten van automatisch naar handmatig.

[laptopsheerlen]

Hier kan ik alleen maar respect voor hebben! Weet trouwens iemand in welke taal de software voor deze auto's wordt geschreven?

[Fly-guy]

C++

http://www.youtube.com/wa...re=player_embedded#t=230s

[laptopsheerlen]

Ik dank u!

[hardwareaddict]

@laptopsheerlen.

de NSA en Google zijn grotendeels bezig in C++.

Zonder bookwriting skills in C++ hoef je je CV daar niet heen te sturen

De meeste embedded software is in C overigens.
Dus in Robotica heb je meeste aan C en C++ als skills als programmeur.

Bijvoorbeeld hele linux kernel en bijna alles wat te maken heeft met open source is in C.
Enkel KDE is daar C++ bijvoorbeeld, maar dat komt weer doordat Qt in C++ is.

Dit is ook waarom de financiele wereld in NL zo weinig winst maakt t.o.v. hedgefunds in de US. Ze zitten in Java hier - da's pokketraag - dan heb je al bij voorbaat op snelheid verloren natuurlijk

Snelheid is belangrijk in dit soort realtime robotica.
Je wilt dus ook een realtime kernel hiervoor gebruiken in geval van inzetten linux en dure sensoren met snelle latencies.

[Reactie gewijzigd door hardwareaddict op 23 juli 2024 07:30]

[laptopsheerlen]

Helder verhaal, dankjewel!

[bodiam]

Waarschijnlijk in het Engels. (sorry, kon het niet laten :-)

[Fly-guy]

Je had het beter wel kunnen laten, want het is niet eens een beetje grappig.

Ontopic, volgens onderstaande video is het C++

http://www.youtube.com/wa...re=player_embedded#t=230s

[laptopsheerlen]

Jij bedoelt zeker KITT van Knight Rider

[CAPSLOCK2000]

Het systeem bevat een aantal onafhankelijk van elkaar ontwikkelde onderdelen. De kans is dus groot dat er meerdere talen gebruikt zijn. Ik denk niet dat heel bijzonder zal zijn, waarschijnlijk vooral veel C en Java.