De Europese Commissie wil alle EU-lidstaten verplichten om een internetfilter in te voeren. Het filter moet websites met kinderporno afschermen, maar critici menen dat het filter weinig zal helpen en censuur in de hand zal werken.
Eurocommissaris Cecilia Malmström van Binnenlandse Zaken gaat maandag een richtlijn voorstellen die het filteren van websites met kinderporno verplicht stelt. Vorige week lekte uit dat de Europese Raad wilde dat er vaart werd gemaakt met het instellen van internetfilters tegen kinderporno. De Duitse minister van justitie, Sabine Schnarrenberger, riep eurocommissaris Malmström echter op om het blokkeren van websites niet te verplichten. Ook Eurocommissaris Viviane Reding van Justitie liet weten tegen te zijn.
Volgens een bron, die anoniem wil blijven en de strekking van het voorstel kent, dwingt de richtlijn het filteren op kinderporno echter wel af. Er is volgens hem geen eis om het filter bij wet in te voeren; EU-lidstaten mogen er ook voor kiezen om internetproviders dat op basis van zelfregulering te laten doen, zolang er in de praktijk maar wordt gefilterd. Daarmee wordt tegemoet gekomen aan landen als het Verenigd Koninkrijk, waar wel een internetfilter bestaat, maar geen wet die dat verplicht. Verder zouden lidstaten ervoor moeten zorgen dat de websites met kinderporno offline worden gehaald, maar het is nog onduidelijk in hoeverre dit geldt als een verplichting.
De kans is groot dat Duitsland zal protesteren tegen het voorstel; daar werd onlangs een omstreden filterwet na een aantal dagen weer ingetrokken. De nieuwe Duitse regering wilde liever dat ongewenste websites worden afgesloten in plaats van geblokkeerd. Ook was er vanuit de samenleving veel kritiek op de wet; het plan zou een inbreuk op de vrijheid van meningsuiting zijn en een poging om het web te censureren. Ook slachtoffers van kindermisbruik verzetten zich tegen het filter.
Buiten Duitsland is vergelijkbare kritiek op internetfiltering te horen. Een internetfilter zou eenvoudig zijn te omzeilen en het probleem slechts verbergen. De Nederlandse digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom betitelt het voorstel als 'symboolpolitiek'. De organisatie vindt het 'schandalig' dat de Europese Commissie het plan wil invoeren, ondanks de tegenargumenten van experts. Die menen dat materiaal met kindermisbruik beter kan worden verwijderd dan verborgen. Ook zou een eenmaal ingesteld filter gemakkelijk kunnen worden ingezet om ander materiaal te filteren.
In Nederland zijn al langer plannen om een internetfilter in te voeren. Vorige week werd bekend dat deze plannen vertraging oplopen; de streefdatum van 1 april zou niet kunnen worden gehaald. De invoering van het filter bleek moeilijker dan verwacht.
Update, 11:51: Eurocommissaris Cecilia Malmström heeft bevestigd dat er een internetfilter tegen kinderporno wordt ingesteld, en dat het filter zowel bij wet als middels zelfregulering mag worden ingevoerd. Volgens Malmström is het filter vooral bedoeld voor sites die buiten de Europese Unie worden gehost, omdat die moeilijker zouden zijn te verwijderen. Er komt ook wetgeving tegen het online ronselen van kinderen voor seksuele activiteiten, evenals het online kijken naar kinderporno 'zonder dat er bestanden worden gedownload'. Met dat laatste wordt waarschijnlijk bedoeld dat kijken strafbaar wordt, ook als bestanden niet bewust worden opgeslagen maar enkel naar de cache-folder van de browser worden gedownload.
Update, 11:56: De Eurocommissaris bezweert dat het internetfilter niet zal worden gebruikt voor andere doeleinden dan het filteren op kinderporno. Critici maakten zich daar eerder zorgen om.