'Eerste yields in Amerikaanse fabriek TSMC even hoog als in Taiwanese fabrieken'

TSMC zou tijdens tests in zijn nieuwe 4nm-chipfabriek in de Amerikaanse staat Arizona even hoge yields hebben behaald als in de productiefaciliteiten in Taiwan. Het bedrijf meldt aan Bloomberg dat de bouw van de fabriek volgens schema verloopt.

Bloomberg heeft het nieuws van een anonieme bron vernomen. Die heeft geen verdere details gegeven over de tests. TSMC zou in april dit jaar begonnen zijn met het voorbereiden van het 4nm-proefproductieprocedé in zijn Amerikaanse fabriek. Het is niet bekend hoelang deze tests zullen duren.

De nieuwe fab in Arizona wordt sinds 2021 gebouwd en moest aanvankelijk in 2024 opgeleverd worden. In de zomer van 2023 werd bekend dat de bouw vertraging had opgelopen door een tekort aan gekwalificeerde technici. TSMC had toen plannen om vijfhonderd ervaren werknemers van het bedrijf naar Arizona over te vliegen zodat die onder ander lokale installateurs konden opleiden. De bouw moet nu in 2025 afgerond zijn. De Taiwanese chipfabrikant heeft ook plannen om een tweede fabriek in Arizona te openen waar 3nm-chips kunnen worden gemaakt. Die chipfab zou in 2027 of 2028 opgeleverd worden.

TSMC investeert in totaal ongeveer 40 miljard dollar in de bouw van zijn twee Amerikaanse chipfabrieken. De Amerikaanse overheid heeft de bouw van deze fabrieken deels gesubsideerd, als onderdeel van de Chips and Science Act. De Verenigde Staten willen met deze subsidie minder afhankelijk zijn van chipproductie in andere landen, zoals Taiwan.

Door Jay Stout

Redacteur

09-09-2024 • 10:51

68

Lees meer

Reacties (68)

Sorteer op:

Weergave:

Dat is een meevaller. In het algemeen wordt gesteld dat de Taiwanezen door een betere arbeidsethos en handvaardigheid tot betere prestaties in staat zijn.
Overigens zou de VS aangeklaagd moeten worden vanwege illegale staatssteun aan industrie.
Dat is een meevaller. In het algemeen wordt gesteld dat de Taiwanezen door een betere arbeidsethos en handvaardigheid tot betere prestaties in staat zijn.
Overigens zou de VS aangeklaagd moeten worden vanwege illegale staatssteun aan industrie.
Dat is een meevaller. In het algemeen wordt gesteld dat de Taiwanezen door een betere arbeidsethos en handvaardigheid tot betere prestaties in staat zijn.
Overigens zou de VS aangeklaagd moeten worden vanwege illegale staatssteun aan industrie.
Chipfabricage is vooral een geautomatiseerd proces, dus arbeidsethos gaat daar geen rol in spelen. Bovendien is een yield wat anders dan productiviteit. Wanneer je een yield hebt van 95%, maar slechts een Wafer per dag produceert....

De subsidie van de VS valt onder de uitzonderingen. Wanneer je een industrie vanaf de grond op start, mag je die tijdelijk beschermen totdat die op eigen benen kan staan. Europe doet hetzelfde op dit moment.
Die uitzondering is natuurlijk lariekoek. De VS heeft een enorme semicon industrie. Dat ze voorbijgestoken zijn door hun lakse houding t.o.v. monopolies (intel) ligt vooral aan hunzelf.

Maar goed er is weinig concreets aan staatssteun te doen behalve foei zeggen. Je kan een handelsverbod instellen. Maar dan moet je wel in staat zijn je eigen broek op te houden.

Over automatisering van de fabs heb je idd gelijk. Vgm is het doel zo min mogelijk mensen in de fab te hebben ivm stof ed.
Dat is geen lariekoek. Dat is gewoon geregeld in het WTO verdrag. Klaar.

Mocht een land vinden dat er sprake is van oneerlijke concurrentie, dan kun je bij de WTO (waar China ook lid van is) een zaak aanspannen. Eén van de beroemdste is wellicht die van de EU tegen de VS en Boeing en die van de VS tegen de EU en Airbus.

[Reactie gewijzigd door pepsiblik op 9 september 2024 12:11]

Ja, leuk dat je naar de WTO wijst, maar deze is sinds 2017 volledig buiten spel gezet, net door die zaak die je noemt.

Uit wraak voor de Boeing vs Airbus zaak heeft de VS een nodige benoeming van een nieuwe rechter in het appelate body geblokkeerd. Daardoor waren er te weinig rechters om een quorum te bereiken, en kan het hele orgaan geen enkele uitspraak doen.

Sinds 2017 (!!!!) kan geen enkele WTO zaak in behandeling worden genomen. Wat je zegt klopt dus op papier, maar in de praktijk gestaan er eigenlijk geen WHO regels meer want ze kunnen niet uitgevoerd worden.

[Reactie gewijzigd door kiang op 9 september 2024 13:17]

Jij beweert dan dat er nu geen staatsteun meer is aan Boeing en/of Airbus?
Hoezo is dat lariekoek?
Het lukt Intel niet om die high density chips te maken... dus dat betekent dat er überhaupt geen productie bestaat in Amerika. Waarom zou de staat dan de technologie niet mogen importeren met staatssteun? Het is niet alsof die fabriek nu van Intel is... Er is een geopolitiek belang wat zwaarder weegt in dit geval.

Dit doen we ook met medicijnen overigens.
Als we capaciteit missen en er is wel vraag dan springt de staat ook gewoon in...

[Reactie gewijzigd door firest0rm op 9 september 2024 12:17]

Grootste bron van contaminatie in een fab zijn effectief mensen.
Maar goed er is weinig concreets aan staatssteun te doen foei zeggen
Dat is natuurlijk lariekoek.
Er is zat te doen, maar dat durft zowat geen land, en blijft de hegemonie van de VS in stand
Ik heb daar eens een artikel over gelezen. De productie gebeurt in ploegen en die moeten elkaar aflossen. De Taiwanezen hebben er geen moeite mee om een overdracht te doen naar de volgende ploeg zodat de productie vlekkeloos doorgaat. Amerikanen kijken op de klok en laten alles uit hun handen vallen.
Lijkt me logisch, je wordt per uur betaald, niet per unit. Als er tijd nodig is voor een overdracht, moet er maar tijd gemaakt worden.
Wat een mentaliteit.
"Als er meer brood nodig is voor een maaltijd, moet er meer brood gekocht worden."

Is toch logisch?

Het is niet een eenmalige "hey bert, kun je even een kwartiertje blijven hangen?" maar een structurele, dagelijkse, overdracht.
Dit zijn wel gewoon afspraken die gemaakt kunnen worden voordat de persoon in dienst treed op het contract.

Zijn er over uren die gemaakt moeten worden?
Dan krijg je per uur extra uitbetaald tot een maximum van een aantal uur etc.

Dus mijn inziens is dit niet echt een probleem
Bij ons heb je speciale werkkleding nodig, omkleden van en naar deze kleding valt onder de normale werkzaamheden en binnen de 8-urige werkdag.
Inderdaad werkgevers hebben vaker zo'n mentaliteit.
In callcenters moest je een kwartier eerder aanwezig zijn om in te loggen en zo.
Daar heeft uiteindelijk de rechter een eind aan moeten maken.
Of verpleegster in een bejaardentehuis die niet meer betaald kregen voor de tijd dat ze over de gang liepen.

Bizar zo'n mentaliteit.
Ik werkte ook bij een bedrijf met dat probleem. Toen zijn ze naar diensten van 8,5 uur gegaan. Probleem opgelost.
Dat is een meevaller. In het algemeen wordt gesteld dat de Taiwanezen door een betere arbeidsethos en handvaardigheid tot betere prestaties in staat zijn.
Zo spannend is het toch ook niet? Als die machines zijn ingeregeld doen die het werk verder. Lijkt me eerder nieuws als het niet zo zou zijn.
Nou zo eenvoudig schijnt het niet te zijn. De machines hebben wel onderhoud nodig en onderdelen moeten vervangen worden.
nieuws: Trouw: Rusland maakt eigen chips met oude ASML-machines
Mag toch hopen dat ze niet tijdens de opbouwfase al omvallen.
Maar dat doet toch niets af aan het feit dat je er wat lichtzinnig over denkt en dat niet gaat toegeven?
Volgens mij heb jij echt geen idee wat er komt kijken bij het in productie nemen en houden van zo'n machine.
Zeker niet, dat zie je alleen al aan de bedragen. Maar aan het eind zou het niet uit moeten maken of de machine gestart is door iemand uit Taiwan of de VS. Het apparaat is hetzelfde.
Ja als het zo simpel is al de schakelaar over halen wel ja ;-)

Misschien deze eens kijken: YouTube: Inside Micron Taiwan’s Semiconductor Factory | Taiwan’s Mega Factori...
Ik zeg niet dat het onmogelijk is, maar het is iets moeilijker dan een nieuwe laptop bestellen en die thuis uitpakken en opstarten.
Het hele " illegale staatssteun " verhaal blijft lastig en als je eerlijk bent hypocriet!
De intentie van dit soort afspraken zijn waarschijnlijk best oké, de praktijk is echt anders!
EU en VS doen net zo hard aan eigen markt bescherming als China, alleen weten ze het mooier te verkopen.
De manier waarop de EU met regels, verboden en importheffingen Afrika, Zuid Amerika en Azie onder controle probeert te houden is niet altijd erg netjes...
Deze staatssteun is ook niet illegaal, er is geen afspraak die deze staatssteun verbiedt.

Binnen de EU zijn er afspraken (vooral om te voorkomen dat EU landen onderling te veel gaan concurreren). Andere staatssteun is niet per se illegaal. Er zijn wel wat uitgangspunten van het WTO (zoals gericht op overproductie, of louter gericht op uitvoer), maar daarvoor aanklagen is in de regel niet echt een optie. Het enige dat dan mogelijk is tegenmaatregelen (invoerheffingen) zoals nu gebeurt tov Chinese auto's
"net zo hard" betwijfel ik wel. Doen ze het ook? Zeker. Maar dan wel op een manier dat de steun transparant en publiek is, en de manier waarop bijv. China jarenlang de eigen markt beschermde / beschermt door bijv. joint-ventures af te dwingen en zowel directe als indirecte staatssteun voor bedrijven is volgens mij toch wel van een andere orde.

Inderdaad is de intentie OK, en het is goed dat we als Westen een 'vrij goed' voorbeeld hebben gesteld, dat hopelijk tot volgen zou leiden. Nu blijkt de praktijk weerbarstiger, en zie je dat ook 'wij' weer wat 'terugvallen'. Het blijft lastige materie om een goede balans te slaan.
Ik vind het allemaal best, maar de EU doet bijvoorbeeld zelf aan de subsidiering van landbouwproducten waardoor boeren uit arme landen geen kans krijgen.
Aan de andere kant denk ik: wat is nou precies subsidie en staatssteun? Er wordt in Nederland geroepen dat "fossiel" met tientallen miljarden euro's gesubsidieerd wordt, maar dan vergelijkt men met de torenhoge accijnzen die particulieren betalen. In andere landen kennen ze onze hoge accijnzen niet, dus "subsidiëren" ze hun industrie ook niet. Laten we eerlijk zijn: als onze industrie dezelfde accijnzen moet betalen als wij, dan hebben we binnenkort geen industrie meer. Maar zo ver denken sommige mensen niet na.
In het algemeen wordt gesteld dat de Taiwanezen door een betere arbeidsethos en handvaardigheid tot betere prestaties in staat zijn.
Weten we dan ook wel hoeveel Amerikanen er echt werken?
Er was al een tekort aan technici, zijn die ook echt opgeleid nu, of (tijdelijk) vervangen door Taiwanezen?
Daar was inderdaad al zo'n zaak met de bouw van de fabrieken van TSMC. Die zou door Amerikanen gedaan worden, maar omdat het niet lekker liep haalden de Taiwanezen hun eigen werknemers over naar de VS. Biden was uiteraard niet amused.
Ik kan me voorstellen dat het met de productie van chips net zo loopt.
Als deels gesubsidieerd voor jou een probleem is wat vind jij van China dan die subsidiëren nog extremer, dat ze zelfs producten tegen kost prijs verkopen.
Van China weten we dat het een communistisch land is wat zich niet aan de economische regels houdt. De VS is in naam voor eerlijke vrijhandel.
Die eerlijke vrijhandel komt vanzelf weer zodra de Amerikanen verzekerd zijn van apparatuur zonder spionage materiaal. En er geen sprake meer is van chantage over en weer om dat te verwezelijken.
Ik denk dat die tijd voorgoed achter ons ligt. De dreiging van spionage wordt eerder groter dan kleiner. China wil de VS van de troon stoten en de VS strubbelt tegen.
dus jij wilt wij moeten maar accepteren wat ze met ons doen en ons zelf van de afgrond gooien?
als dat zo is a.u.b niet de politiek in gaan.
daarbij wie zegt dat het niet eerlijk is wat VS doet? VS subsidiëren het niet zoals china die betalen alles om andere landen kapot te maken.
tsmc is zelf ook niet amerikaans trouwens.
subsidies bestaan in allemaal soorten en maaten.
china die haar elektrisch autos alleen subsidieert, terwijl wij iedereen dus inclusief chinese auto's subsidiëren...
daarbij wie zegt dat het niet eerlijk is wat VS doet?
Hier bijvoorbeeld:
https://nos.nl/artikel/24...t-duitsland-weg-te-lokken
Onderdeel van dat pakket: Amerikanen kunnen tot ruim 7000 dollar korting krijgen op de aankoop van een elektrische auto. Maar alleen als die in Amerika gemaakt is.
En dat raakt de oer-Duitse auto-industrie.
en hier:
https://www.volkskrant.nl...r=https://www.google.com/
De miljardensubsidies uit de Amerikaanse klimaatwet vormen volgens de Europese Unie een bedreiging voor haar eigen groene renaissance.
tsmc is zelf ook niet amerikaans trouwens.
Nee, ook die is met subsidies naar de VS gelokt.
https://www.deaandeelhoud...-fabriek-tsmc-in-phoenix/
TSMC krijgt 6,6 miljard dollar subsidie voor de bouw van een nieuwe chipfabriek in het Amerikaanse Phoenix. Dit maakte de Taiwanese chipgigant maandag bekend.
Het wordt tijd dat we niet meer zo naïef zijn over de VS. Trump riep "America first" en Biden deed het.
Als je iets niet wilt is het operator dependency in je fabs.
Overigens zou de VS aangeklaagd moeten worden vanwege illegale staatssteun aan industrie.
Vertel eens concreet welke wetten de VS zou overtreden.
De wet die illegale staatssteun aan bedrijven verbiedt.
Nogmaals: welke Amerikaanse wet doel je op?
Nou in NL en de EU worden ook enorme bedragen uitgegeven aan motivatie om fabrieken hier op te zetten.
Of wel te behouden. Miljarden er bij voor een Intel fabriek in Duitsland (die er nooit komt).
Enorme belasting kortingen om te zorgen dat bedrijven komen of blijven.
Dat zijn net zo goed vormen van staatsteun.
Zeker niet daar het ook een kwestie is van National Security is.
En waar wil je een soeverein land aanklagen? Aan de UN die ook in de VS zetelt? WTO? De VS heeft weinig verdragen geratificeerd als die niet overeenkomen met hun grondwet, hun soevereiniteit of vrijheden.

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 9 september 2024 18:32]

Ik weet ook niet hoeveel staats steun amerikaanse chipbakkers krijgen in america maar dat is meer dan hier.
En wij maar hopen dat asml in eindhoven komt met 10000 meer medewerkers.
Ik zit niet zo in deze materie, maar is dit niet redelijk logisch? Ze gebruiken neem ik aan hetzelfde produktieproces/procede en machines als in Taiwain, of gebruiken ze in de VS nieuwere modellen oid?

Of heeft dit puur met zaken als calibratie van de machines, het inwerken van personeel etc te maken, dat dit niet per definitie gelijk hoeft te lopen qua yields?
De uitleg die ik kreeg was dat je lithografie machines moet zien als prototypes. Allemaal net anders. En optimalisatie nodig voor hoogste resultaten.
Fabs zijn grote productielijnen met veel meer machines dan alleen litho. Je moet een tiental machines optimaliseren voor het beste resultaat en dus hoogste yield.
Op 4nm schaal heeft alles invloed, er zijn veel variabelen die je onder controle moet krijgen om een acceptabele yield te halen. Om zo'n machine in bedrijf te brengen gaat er daarom ook een legertje gespecialiseerde ASML ingenieurs mee. Laat ik het zo stellen, het calibratie proces alleen al is een PhD-waardig topic
Waarom doen we dat in Europa niet? We hebben de machinemakers al hier, waarom gebruiken we de machines ook niet hier? Zeker nu er in Europa ook de nodige rare earth discoveries gedaan zijn.

https://www.bbc.com/news/world-europe-64253708
Hier in Europa doen we dat toch ook? Ook hier worden nieuwe produktie-labs gebouwd, vooral in Duitsland. O.a. TSMC uit dit artikel, is bezig om een fabriek te bouwen. Idem voor nog wat andere partijen.

Dat gebeurt hier dus ook, in het kader van de European Chips Act: nieuws: Europees Parlement gaat akkoord met invoer European Chips Act

Vanuit die Act komen tientallen miljarden euro's aan subsidies vrij voor dit soort zaken.
Alleen maar goed, minder afhankelijkheden is alleen maar beter!
Zolang alles om die chips te bakken nog steeds uit China komt is het schijnonafhankelijkheid.

Leuk dat de bakker z'n eigen broden bakt, maar met een voorraad voor een week (want just in time) kom je niet heel ver als alle grondstoffen nog uit foute landen moet komen in het geval het echt een keer goed fout gaat...
Lonen te hoog in Westerse landen en gelukkig maar.
Maar ben het wel eens dat we dit zouden moeten kunnen en minder afhankelijk te zijn van externe partijen dat als de wind even niet goed waait je naar je spullen fluiten of boycot komt.
De lonen verschillen niet zoveel in Taiwan, echter hoeveel jaar loopt dat Duits fabriek al achter alle soorten regulaties? Laatste keer dat ik iets over las moesten ze nogmaals een 2-jaar lange natuurimpactstudie doen. China kan zulke fabrieken opstellen omdat de overheid dit wilt, in Europa wilt ons leiderschap geen industrie.
Ik vraag me af of dit voor Taiwan niet even schrikken is. Van wat ik hoor is TSMC Taiwan's troefkaart tegen een directe invasie van China, maar schieten ze zichzelf nu niet in de voet door fabrieken elders te bouwen, aangezien de kennis nu toch ook elders is veiliggesteld? Ogenschijnlijk heeft Amerika er nu minder kopzorgen om als Taiwan overgenomen zou worden, aangezien de machines ook in het Westen zijn.
Als er iemand is die wat beter onderlegd is in deze materie, hoor ik het graag. Ben namelijk benieuwd of dit gevolgen heeft voor de mensen daar.
https://www.tsmc.com/engl...ry/technology/logic/l_2nm

Taiwan/TSMC behoudt de modernste technieken binnenshuis. 3 & 4nm chips mogen gemaakt worden in de VS, maar 2nm is voorlopig Taiwan exclusief.Taiwan moet de VS ook te vriend houden, en zoals Amerikanen zeggen: Friendship is a two way street. Als Taiwan de bescherming van de VS wil blijven ontvangen, dat moet daar iets tegenover staan.

Net als Nederland kan Taiwan wel denken “haha wij hebben de tech, nu mag de wereld in de rij gaan staan voor ons”, maar zo werkt de geopolitiek niet. Je bent bent als land een optelsom van financiële, technische, militaire en politieke macht. Verhoudingsgewijs is het dan heel leuk als een paar Brabanders mooie machines kunnen maken, maar als Nederlands machtblok stellen we op het wereldse geopolitieke podium niks voor. Een pijnlijke reminder hieraan is MH17 - als dat vliegtuig vol Amerikaanse burgers zat was dat dossier veel doortastender aangepakt. Dit principe geldt ook voor Taiwan.

[Reactie gewijzigd door 5pë©ïàál_Tèkén op 9 september 2024 12:11]

Ik zie nog wel wat haken en ogen. De bouw van de fabriek is nog niet voltooid, het gaat om tests, er zijn nog geen details van deze tests gedeeld... Genoeg ruimte om te cherry-picken of anderszins resultaten mooier voor te stellen dan dat ze gaan zijn als de fab echt operationaal is. Maar desalniettemin mooi dat de signalen niet negatief zijn, ik ben er wel voorstander van dat de wereld niet afhankelijk is van een enkel land. Ik hoop alleen wel dat dit de steun van het Westen voor Taiwan op de langere termijn niet gaat schaden.
De Verenigde Staten willen met deze subsidie minder afhankelijk zijn van chipproductie in China.
Daar komen de meeste van hun chips toch ook helemaal niet vandaan :?
Republiek China. Niet Volksrepubliek China.
Ik zou hier als Taiwan toch wel buikpijn van hebben hoor. Als de VS (en Europa dus ook) onafhankelijker wordt van Taiwanese chipproductie verdwijnt één argument voor westerse politici om zich hard te maken voor Taiwanese onafhankelijkheid, daarmee wordt het toch wel een beetje een kwestie van tijd tot China het opsnoept.
Staat er bewust chipproductie in China ipv Taiwan in het artikel? Dat is best een geopolitieke hot take...

[Reactie gewijzigd door haakjesluiten op 9 september 2024 11:42]

Wat wij Taiwan noemen heet eigenlijk de Republiek China, zij claimen de enige echte overheid van China te zijn.
Dat klopt historisch gezien en dat is verankerd in de grondwet van de RoC, maar er is wel een verschil tussen 'de jure' en 'de facto'. Taiwan erkent tegenwoordig de CCP als gezag van het vaste land.

[Reactie gewijzigd door De Vliegmieren op 9 september 2024 14:40]

Volgens mij was dat een inhoudelijk foutje, maar niet omdat we redactioneel Taiwan als onderdeel van China zien (in de rest van het artikel wordt ook gewoon gesproken over 'Taiwanese chipfabrieken' etc). Ik heb die zin wat aangepast :)
De Verenigde Staten willen met deze subsidie minder afhankelijk zijn van chipproductie in China
Dat is wel een heel indirecte manier om de onderliggende problematiek te beschrijven.
Jouw reactie is ook weer erg verhullend, moet ik zeggen. Hoe zou jij de onderliggende problematiek beschrijven?

Edit @De Vliegmieren: met "verhullend" bedoel ik dat je iets zegt over onderliggende problematiek maar niet zegt wat die problematiek is. Verschillende mensen zouden die problematiek verschillend kunnen omschrijven. Ik weet er zelf inderdaad niet zoveel vanaf.

[Reactie gewijzigd door geert1 op 9 september 2024 13:57]

Verhullend? Bedoel je daarmee dat je niet bekend bent met de problematiek? Ik kan die beschrijving met mijn beste bedoelingen namelijk niet anders interpreteren.

Taiwan ('China') heeft een bijna monopolie op fabricage van high-end chips voor derden (GlobalFoundries heeft veel moeite bij te blijven, Samsung komt nog enigszins in de buurt maar wordt nog steeds inferieur gezien tot TSMC).

China aast op inlijving van Taiwan en vormt hiermee een enorm risico voor de hele keten van producten afhankelijk van TSMC want er is niet voldoende capaciteit om dat op te vangen, en het lijkt zeer onwaarschijnlijk dat de VS het toe zal laten dat China de controle krijgt over de huidige fabrieken en staat van fabricage in Taiwan.
Een waferfab draaien is geen sinecure. Het is een heel complexe chemische fabriek met heel veel verschillende processtappen. En de tijd tussen de stappen is ook van belang. Niet zomaar een geautomatiseerde productiestraat waar alles vanzelf gaat.

Dus een nieuwe fabriek met nieuwe mensen is zeker een mooie mijlpaal.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.