'TSMC en Samsung overwegen chipfabrieken in Verenigde Arabische Emiraten'

TSMC en Samsung gaan na of ze komende jaren chipfabrieken ter waarde van minstens 100 miljard dollar kunnen neerzetten in de Verenigde Arabische Emiraten. Dat schrijft The Wall Street Journal. De Emiraten zouden bereid zijn om het project financieel te steunen.

De Amerikaanse krant schrijft dat leidinggevenden van TSMC recent richting de Verenigde Arabische Emiraten zijn gereisd om eventuele plannen te bespreken. Tijdens deze gesprekken zou er geopperd zijn om een nieuw fabriekscomplex te bouwen dat te vergelijken is met de meest complexe productiefaciliteiten van TSMC in Taiwan. Ook Samsung zou gesprekken hebben gevoerd in de Verenigde Arabische Emiraten. Tijdens deze ontmoetingen zouden er eveneens plannen zijn besproken om over enkele jaren chips te gaan produceren in het land.

De gesprekken bevinden zich nog in een beginfase, er is dus nog niets beslist. Zowel TSMC als Samsung wilden de geruchten volgens Reuters niet bevestigen. The Wall Street Journal schrijft dat de Verenigde Arabische Emiraten de projecten willen financieren. Een staatsgerelateerde investeringsmaatschappij uit Abu Dhabi zou hierbij een centrale rol spelen.

Reacties (91)

[GurbieV]

Volgens mij is er érg veel water nodig voor chip productie. Zie bijvoorbeeld de link hieronder.

Is het dan handig om dit in de Emiraten te bouwen, wat toch niet bekend staat om z'n overvloedige regenval.

https://www.weforum.org/a...households%20every%20day.

[DvanRaai89]

(Leading edge) halfgeleiderproductie heeft ontzettend hoge marges, dat water kan simpelweg d.m.v. omgeleerde osmosis of andere desalinatie technieken "geproduceerd" worden. Dat zie de denk ik echt niet terug in wafer-prijs. Ik denk dat (de afschijving van) machines van ASML (de nieuwsten gaan schijnbaar over de toonbank voor een slordige €300 miljoen) toch wat meer is dan dat.

[The_Woesh]

Dat iets hoge marges heeft wil nog niet zeggen dat je dan ook meer kosten kan maken. Als je 100 miljoen extra aandeelhouderswaarde weet te realiseren door kostenverlaging in een bedrijf met hoge marges of een bedrijf met lage marges of zelfs in een bedrijf dat verlies maakt, het feit blijft dat het evenveel geld is. Aandeelhouders kijken naar de verwachting voor de toekomst. De huidige hoge marge is namelijk al in de koers van het aandeel verwerkt. Als er extra kosten komen in de toekomst dan zal de marge naar beneden gaan ten opzichte van het huidige niveau, en dat zal in de prijs van het aandeel terugkomen. De koers gaat dan omlaag.

[maykoga]

Je kan je water recyclen, filteren, hergebruiken - dus het maakt niet uit dat je 250m3/uur gebruikt voor een chip productie process (veel wegspoel werk)

het gaat om hoeveel water je netto verdampt, verliest, niet meer kan gebruiken in je Loop vanwege niet uitfilterbare ontreinigingen

[Sissors]

Het valt wel mee hoeveel water die echt nodig hebben. Het punt is vooral dat het heel schoon water moet zijn, maar dat moeten ze sowieso zelf verzorgen.

Kijk alleen maar Amerika, alle chip fabrieken staan in warme, droge, staten. Als water zo problematisch zou zijn, zette je ze niet daar neer natuurlijk.

[foppe-jan]

Als ze wijs waren, zouden de Amerikanen steden als Phoenix en Las Vegas überhaupt nooit hebben gebouwd. Het drinkwater komt van 3 staten verderop, en dat is een eindig verhaal, net zoals dat ze de meeste grondwaterreservoirs op alarmerend tempo leegzuigen.

Dit vlog is zeer informatief over hoe dat er in de VS aantoe gaat: "Who’s Taking America’s Water? | Climate Town"

[marcovpv]

Er schijnt nog hele oude wetgeving te zijn die iedereen meer water belooft dan dat er werkelijk is, als je een vermakelijk filmpje over het onderwerp wil zien: https://www.youtube.com/watch?v=XusyNT_k-1c

[rob12424]

Water halen ze gewoon uit zee. Geloof het of niet ik werk met vissen en er schijnen aardig wat zoetwater viskwekerijen te zijn.

Water ontzilten kun je al doen met de zon. Je zet gewoon een glas of polycarbonaat plaat op 45 graden. Hoogst punt boven zee. Laagste boven een goot en je verdamping als het niet weg kan valt in de goot

[YopY]

Is dat efficient genoeg? Volgens een snelle google krijg je daar ongeveer 100ml per vierkante meter per dag voor terug, wat echt niet veel is.

[rubenkemp]

Er is genoeg ruimte in Saoedi Arabië
Onherbergzaam, maar goed, dat is hetzelfde land waar een muurstad door de woestijn een goed idee wordt geacht.

[locke960]

Ze zullen er wel een ontziltingsinstallatie bij zetten. Dat is behoorlijk goedkoper geworden de laatste 10 jaar. Op de totale operationele kosten is het waarschijnlijk niet eens zoveel.

Maar kosten zijn sowieso niet het belangrijkste. Moderne chipfabrieken zijn strategisch belangrijke objecten om binnen je grenzen te hebben. Dat mag wat kosten.

[AlphaWierie]

Ik denk als je op grote schaal zeewater ontzilt dat het best prima kan. Zeker als er oliesjeik bedragen bij komen kijken.

[MHV642]

En de extra berg zout als afval neem je er dan maar bij....
Ze hebben nu al een gigantisch probleem omdat ze maar ongebreideld water verbruiken

[maykoga]

je kan je water recyclen, filteren, hergebruiken

het gaat om hoeveel water je netto verdampt, verliest, niet meer kan gebruiken in je Loop

[Rob Coops]

Chips worden niet met regen water gemaakt maar gewoon met water dat voor dat het gebruikt wordt behandeld wordt om het afdoende schoon en puur te maken zodat het de chips niet zal vervuilen of beschadigen. Een extra stap in dat process om het water van zout te ontdoen zal echt niet zo'n groot probleem zijn. Ook lijkt het me dat beide bedrijven de lokale overheid verzoeken de toegang tot water te garanderen immers zijn brengen enorme investeringen en flink veel banen naar het land dus ze kunnen redelijk wat eisen stellen.

[evers97]

Er kunnen centrales gebouwd worden die water produceren, maar wellicht dat ze zeewater kunnen gebruiken voor het koelen met lichte voorbewerking? Geen idee of dit mogelijk is. Verder koelt het daar in de avond ook zeer sterk af in de woestijn met temperaturen onder de 10 graden Celsius. Opgewarmd water kun je dan gemakkelijk koelen. Creativiteit van mensen is eindeloos en denk dat mensen hier echt wel oplossingen voor kunnen bedenken

[Ludewig]

De UAE is er al heel lang mee bezig om een chipfabriek naar hun land te halen. Daar heeft Asianometry een goede video over gemaakt:

YouTube: Why GlobalFoundries Couldn’t Give Abu Dhabi a Semiconductor Fab

De vraagt blijft wel of je dit überhaupt rendabel kunt krijgen, want vrijwel alles zit tegen in de UAE. Gebrek aan water. Gebrek aan (relatief goedkoop) personeel. Een grote afstand tot de leveranciers van onderdelen. Een grote afstand tot de afnemers.

Het enige dat mee zit is dat er in de UAE relatief weinig aardbevingen zijn.

[PolarBear]

Geld maakt een hoop goed, en de UAE heeft dat genoeg.

[Ludewig]

Gezien het afhaken van GlobalFoundries in het verleden, willen de UAE wel degelijk financiële risico's bij hun partners leggen. Het is maar de vraag of TSMC en Samsung het nu wel zien zitten.

De arabieren zijn superrijk, dus het kan ook zo zijn dat TSMC en Samsung dit spel meespelen om investeringen elders op de wereld veilig te stellen, maar dat ze helemaal niet van plan zijn om een fabriek neer te zetten in de UAE.

[said2]

Klinkt goed. Alleen erg jammer als straks allemaal arbeiders van aziatisch afkomst in de fabieken komen werken. Ze zullen lange dientsen in zeer slechte arbeidsomstandigheden draaien en tegen lage lonen, ik heb voorbeelden hiervan in Dubai gezien. Het land ziet er goed uit maar erg jammer voor die arbeiders.

[Reactie gewijzigd door said2 op 23 september 2024 11:16]

[turbojet80s]

Toch kiezen die arbeiders er bewust voor om daar te gaan werken. In eigen land hebben ze het nog slechter. Ik keur het daarmee niet per definitie goed, maar voor die arbeiders is het wel fijn dat ze een stapje vooruit kunnen maken.

[paltenburg]

Kan het ook niet (soms) zo zijn dat ze in andere landen met mooie beloftes geronseld worden, en eenmaal in Dubai aangekomen dat hun paspoort afgepakt en dat ze heel moeilijk weer terug kunnen?

[i7x]

Zullen ongetwijfeld problematische situaties voorkomen, maar voor velen is het echt wel een goede kans hun kinderen een beter toekomst te geven dan zichzelf. Je kunt daar zo terecht in de taxi, zorg, bouw, en dergelijke. Gaat allemaal terug naar Pakistan/India, en die kinderen kunnen dan, misschien wel als eerste generatie, gewoon studeren. Hier in Nederland zijn we ook door zware tijden gegaan; gewoon werken op je 12e in de fabriek. Elk land van betekenis is daardoorheen gegaan. Nu achteraf is het lekker makkelijk maar in ene eenzelfde verzorgingsstaat te eisen voor de rest van de wereld, maar zo gaat het gewoon niet. En zou ook zeggen dat van alle opties die er zijn de Emiraten echt verre van de slechtste zullen zijn.

[Tintel]

tja, kiezen tussen 2 slechte situaties....

Maar doordat een kleine groep daar vanwege de verkoop van olie bulkt van het geld, schijnt het daar qua regelgeving (en zelfs mensenrechten) niet zo 'strak' te zijn. Als er ergens is waar het negatieve effect ziet van de macht van het grote geld, dan is dat daar wel.
Dus een echt 'fijne' situatie is het echt niet denk ik.

[knollemans]

Voor een deel van de arbeiders wel, voor een groot deel niet, die worden uitgebuit. Mogelijk verdienen ze op die manier wel geld voor hun familie.

Maar daarmee hoeven wij daar als consument het nog niet te vergoeilijken? Daarmee kan TSMC het namens hun klanten toch in voorwaarden mee laten nemen voor de investering onder druk van OEM ers?

[Yamaki]

Een mooi land, een thuis basis voor drugscriminelen die niet of na zeer veel internationaal aandringen
soms worden uitgeleverd. Definitie van mooi is nogal wispelturig.

[Noobie2010]

Ik heb daar gewerkt voor een langere periode en vind het allemaal wel meevallen. Niemand heeft zin in die lange files en alleen als je dik verdiend heb je een prima leven daar. Tenminste als je je ogen dicht kan knijpen voor moderne slavernij, om nog maar te zwijgen over vrouwenrechten. Qua infrastructuur is dat allemaal mwa mwa , hier in NL is ons infrastructuur veel beter. Daar blijf je een 2de rangs import en zo wordt je ook altijd behandeld. Als je dat kan negeren dan is UAE idd het paradijs.

[Tintel]

Treurig dat je niet in staat bent om je eigen mening te vormen.

Treurig om te lezen dat je blijkbaar niet beseft dat je als tourist natuurlijk vooral het mooie deel van een land zult zien.
Dat jij als rijke tourist het daar naar je zin hebt is verder niet erg maar het gaat wel ten koste van een vrije grote groep mensen natuurlijk.
Geld is daar koning en een beetje geld maakt dat je daar op bezoek mag komen. Meer is het niet.

[Yamaki]

Het is treurig dat jij voortgaat op assumpties omdat iemand iets zegt dat niet in jouw kraam past.
Jij gaat uit van je visuele waarnemingen. Misschien eens nagedacht wat er achter dit mooi scherm afspeelt.
Ik ga niet voort op wat tiktokkers of influencers te vertellen hebben.

[wiseger]

En andere landen zoals Turkije of Brazilië zijn wel erg scheutig met het uitleveren van drugscriminelen?

[Walrave]

Sorry, maar dat maakt het wat mij betreft per definitie geen prachtig land. Een prachtig land heeft geen slavernij.

[Llopigat]

En een prachtig land vervolgt ook geen LHBTIQA+ mensen.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 23 september 2024 11:30]

[Geim]

Vervolging niet, maar inperken van de rechten gebeurt ook gewoon in de EU: https://www.bnnvara.nl/jo...urgt-kwetsbare-minderheid

[YopY]

Moeten de omstandigheden in chipfabrieken niet juist super hoog zijn? Aangezien die wafers maanden in zo'n fab zitten en een fout in een klein hoekje zit.

[eheijnen]

Zijn er eigenlijk al berichten dat door de verschuiving van productie faciliteiten sinds de afgelopen jaren er in Taiwan afbouw in gang is gezet?

[dmantione]

Zoals je waarschijnlijk weet hebben chipfabrieken de afgelopen jaren goed geboerd. Er is geen enkel reden om in Taiwan af te bouwen, want er wordt genoeg besteld.

[aschja]

Wat dacht je van geopolitieke spanningen tussen Taiwan/Westen vs China?

[beantherio]

Dat betekend niet dat je niet voldoende buffers nodig hebt qua productiecapaciteit. In andere delen van de wereld kunnen ook geopolitieke spanningen optreden. Sowieso zit niemand erop te wachten dat de ene concentratie van capaciteit wordt vervangen door de andere concentratie van capaciteit.

[Kevinp]

Dat zegt hij toch ook? Door spreiding heb je met welke spanning dan ook meer kans erop dat er geen grote problemen ontstaan.

[aschja]

Wat Kevin hierboven ook zegt. Niemand heeft het over de concentratie verschuiven. Het gaat risicospreiding.

[geert1]

Zelfs al zouden er 10 of 20 extra fabrieken draaien, dan kan het nog prima zijn dat Taiwan nul klandizie verliest. Want de vraag is hoog en stijgende. Deze uitbreidingen worden niet voor niks gedaan. Een betere verdeling van de productie hoeft niet gepaard te gaan met minder fabrieken in Taiwan, maar vooral meer elders.

De vraag kan natuurlijk veranderen, maar zelfs als de huidige AI-hype zou bekoelen dan zijn de nieuwste CPU's, GPU's en SoC's nog steeds enorm populair. En een volgende AI-hype kan dan ook snel weer volgen, mocht er een dip komen.

[alexbl69]

Klopt. Maar nu is Taiwan nog too big to fail. Essentieel voor de VS, en dus een no-go voor China. Met elke productiefaciliteit die er buiten Taiwan wordt gebouwd vermindert die afhankelijkheid, tot het punt bereikt is dat de prijs voor een oorlog met China voor de VS hoger wordt dan de gevolgen van het verlies van de Taiwanese fabrieken.

[DeBers]

Volgens mij niet. Maar ik denk dat de VS wel open staat voor spreiding van productie. Volgens mij is de vraag sowieso nog steeds hoger dan productie capaciteit.

[Reactie gewijzigd door DeBers op 23 september 2024 10:38]

[NESFreak]

De Emiraten zouden bereid zijn om het project financieel te steunen.

Ik denk dat dit wel 100% van de reden is dat het überhaupt overwogen word. Ze komen langzaam tot de realisatie dat de volledige afhankelijkheid van olie steeds meer een risico word.

In deze video van Economics Explained YouTube: Has The Gulf's Mega Finance Experiment Now Failed?
word uitgelegd dat dit een soort 'fake it 'till you make it' aanpak is. Vergelijkbaar met hoe de Saoedis proberen een grote fabrikant van electrische autos te worden met lucid. Waarbij ze door er genoeg geld tegen aan te gooien denken te kunnen cosplayen als een echte economie in de hoop dat deze uiteindelijk daadwerkelijk van de grond komt.

[Llopigat]

Ik denk dat dit wel 100% van de reden is dat het überhaupt overwogen word. Ze komen langzaam tot de realisatie dat de volledige afhankelijkheid van olie steeds meer een risico word.

Klopt, maar dat maakt het niet per see houdbaar. Als het oliegeld opraakt is er geen enkele reden meer om daar te investeren. Het enige dat ze als pluspunt hebben is geld.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 23 september 2024 11:24]

[i7x]

Is waar, maar die realisatie is er al vele jaren. Vooral op het gebied van technologie wordt er extreem veel geinvesteerd. En die economie is daar ook al lang van de grond gekomen. Ga maar eens naar Dubai en kijk wat je meekrijgt van olie--helemaal niets behalve dat het lekker goedkoop tanken is. Maar overal stampt men internationale kantoren uit de grond voor van alles en nog wat. Dit, samen met het toerisme heeft de gehele economie getransformeerd. Saudi Arabië is altijd veel geslotener geweest, dus daar verloopt het wel wat trager, maar ook dat moet niet onderschat worden. In het westen doet men dan wel eens lacherig over wat absurde projecten die niet helemaal uitpakken zoals het idee was, maar kijk zeker ook wat verder dan dat want er gebeurt echt heel veel en heel snel.

[Luchtbakker]

En wederom zie ik weer kansen voorbij schieten dat de EU makkelijk had kunnen aannemen. Kom gewoon eens met een flinke zak geld en trek TSMC eens aan zich in Europa te vestigen. Op de langere termijn verdien je dat met werkgelegenheid en kennis toch wel terug.

We zijn een zeer stabiele regio wat volgens mij zeer gunstig is voor dat soort bedrijven.

[GurbieV]

Dat is al lang aan de gang, as we speak zijn ze een fabriek aan het bouwen in Duitsland. Met de nodige subsidie en steun van NXP en Bosch.

[NicoHF]

Maar waarom zou er perse een zak geld tegenover moeten staan, ze verdienen al bakken met geld.
We zouden ze ook op andere manier toch kunnen overtuigen, zoals misschien toch gunstige fiscale regelingen, goed geschoold personeel, stabiele stroom en water voorzieningen enz enz

[xavalon]

En dan tecweten dat TSMC destijds mede door Philips is opgericht.

[Luchtbakker]

En Philips weer in Nederland

[Xbeek]

Nieuwe fabs tussen Leuven (IMEC) en Veldhoven (ASML) zouden ook heel gaaf zijn!
Hoop dat overheden van Nederland en België hier hard voor gaan lobbyen / vechten...

[PolarBear]

hard voor gaan lobbyen / vechten...

Een zak geld op tafel leggen is wat echt nodig is. Geen idee of dat mag qua staatssteun regels.

[SuperDre]

Ach, staatssteun mag altijd als het hen goed uit komt, dat maakt dit soort zaken juist heel erg hypocriet.

[Xbeek]

Die zak geld is zeker nodig.
Ik denk dat die regels vloeibaar zijn en dat wij er net zo mee om kunnen gaan als de rest van de wereld.
We kunnen naast subsidie veel bieden met belastingvoordelen, stabiele infrastructuur, mogelijke deals met universiteiten en veel connecties met andere hightech bedrijven binnen de EU op korte geografische afstand...
Je kunt het spel nog interessanter maken door zowel te onderhandelen als Nederland, België, EU, als ook met een speciaal samenwerkingsproject NL+BE.
Door afspraken te maken op meerdere niveaus kan combi deal nog aantrekkelijker worden voor TSMC.

Ps.
Ik weet niet of zoiets al bestaat...

[theduke1989]

Dan moet Nederland en België een flinke zak op tafel gooien naar tmsc om iets te doen. Denk niet dat ze dat als prio1 zien bij de overheden

[xavalon]

Wil ASML en IMEC helemaal niet. Dan gaan de fabrieken de hoogwaardig personerl wegtrekken (lees wegkopen).

[El Psycho]

Ik heb er natuurlijk geen verstand van, maar een woestijn lijkt me nu niet echt de meest geweldige plek voor een chip-fabriek.

Ik voorzie al 3 problemen, dus er zullen er nog veel meer zijn:

• Moeilijk toegang tot zoet water, dus kostbaar om aan ultra pure water te komen
• Stoffige atmosfeer, dus je bent continue cleanroom filters aan't vervangen
• Minder geschoold personeel (woestijnen zijn over het algemeen niet dicht bevolkt)

Allemaal op te lossen door er extra geld tegenaan te smijten, maar dan ga je niet op prijs concurrerend zijn.

[vanaalten]

Ik gok dat de managers & boekhouders bij TSMC dit ook al lang zelf bedacht hebben. En die hebben deze nadelen vast uitgezet tegen de voordelen van de lokatie: goedkopere energie, denk ik zo. En wellicht nog andere voordelen waar iemand zoals ik, zonder verstand van zaken, al lang aan gedacht heeft.

TSMC gaat echt geen fabriek neerzetten als ze niet vooraf vrijwel zeker weten dat het rendabel gaat zijn.

[El Psycho]

TSMC gaat echt geen fabriek neerzetten als ze niet vooraf vrijwel zeker weten dat het rendabel gaat zijn.

Als de VAE overheid de risico's draagt misschien wel, maar dat wil niet zeggen dat het opeens een ideale locatie wordt.

[vanaalten]

Als (!) VAE de risico's draagt is het voor TSMC toch een ideale locatie?

[Lt.Mitchell]

En ook dan nog eens in de UAE... De inheemse bevolking wordt er amper ingezet als arbeider, dus moeten ze weer een paar bussen expats gaan binnenhalen...

[Powerblast]

Was ook mijn eerste gedacht, maar vrees dat ze daar waarschijnlijk niet zo van wakker liggen. Of het dan wel rendabel is, is natuurlijk een andere zaak, maar he daar heb je subsidies toch voor denken ze dan

[i7x]

Emiraten hebben heel veel geschoold personeel. Zowel de eigen bevolking als de enorme hoeveelheid expats waarvoor het heel aantrekkelijk is er te werken. Zelfs als ze er nu niet genoeg zouden zijn, trekken ze die vanzelf wel aan.

[Noobie2010]

Zelfs heb ik 6 maanden in Dubai gewerkt. Ze hebben een tekort aan geschoolde arbeiders,tekort aan zoetwater, en temperaturen in de zomer tot 50 graden, in een woestijn.
Niet echt zaken die in het voordeel zijn van een chipfabrikant. Om water te ontzouten gebruiken ze energie intensieve ontziltingsinstallaties, dus dat gaat ook niet werken. Je kan maar zoveel geld hebben, sommige dingen zijn nu helaas nog technisch onmogelijk.

[Ryen]

Lekker duurzaam. De energie zal wel spotgoedkoop zijn, water is er genoeg (dankzij energievretende ontziltingsinstallaties) en het personeel moet natuurlijk allemaal ingevlogen worden. Want zelf werken, daar zijn ze niet zo van in de Emiraten.