Intels 7nm-cpu voor consumenten heet Meteor Lake en krijgt gestapeld ontwerp

Intel heeft de eerste details gegeven over zijn 7nm-processors voor consumenten die in 2023 uit zullen komen. Het gaat om de Meteor Lake-generatie en die krijgt een chiplet-ontwerp. Intel past ook zijn Foveros-techniek voor het stapelen van chips toe.

Intel-ceo Pat Gelsinger zegt dat de fabrikant in het tweede kwartaal van dit jaar de tape-in van de compute tile voor Meteor Lake gereed heeft. Met compute tile doelt hij op de chiplet die cpu-cores zal bevatten. Daaruit blijkt dat Intel de Meteor Lake-generatie uit meerdere onderdelen gaat opbouwen, net zoals AMD dat nu doet met zijn Ryzen-processors, die 7nm-chiplets met cpu-cores hebben en daarnaast een i/o-die.

Welke configuratie de Meteor Lake-processors krijgen en uit welke onderdelen de processors worden opgebouwd, is nog niet bekend, maar Intel gaat gebruik van van zijn Foveros-techniek. Dat is de naam die Intel geeft aan het stapelen van chips. Die techniek past Intel al toe in zijn Lakefield-processors voor zuinige apparaten; die hebben dram op de cpu-cores.

De tape-in is een onderdeel van het ontwerpproces van een processor. Daarmee kan het ontwerp van het chiponderdeel chip geverifieerd worden. Daarna volgt nog de tape-out, de verificatie van het volledige chipontwerp. Daar zit volgens AnandTech naar verwachting nog vier tot zes maanden tijd tussen. Daarna volgt de eerste testproductie, de daadwerkelijke massaproductie zal nog langer op zich laten wachten.

Intel heeft eerder aangegeven dat zijn eerste 7nm-processors voor consumenten in 2023 uitkomen. Daarvoor verschijnen er 10nm-processors van de Alder Lake-generatie, voor zowel laptops als desktops. Die zal Intel later dit jaar uitbrengen.

Het is voor het eerst dat Intel details geeft over Meteor Lake en die naam noemt. Vorig jaar verschenen er al verwijzingen naar die naam. Gelsinger gaf de details tijdens de Intel Unleashed-presentatie, waarin de nieuwe ceo over de toekomstplannen van Intel sprak.

Processorgeneratie	Comet Lake-S	Rocket Lake-S	Alder Lake-S	Meteor Lake-S
Procedé	14nm	14nm	10nm	7nm
Introductie	2020	2021	2021-2022	2023
Chipset	Intel 400	Intel 500	Intel 600?	?
Generatie	10e	11e	12e	13e
Max. aantal cores	10	8	?	?
Socket	Lga1200	Lga1200	Lga1700	Lga1700 ?
Geheugen	Dualchannel DDR4	Dualchannel DDR4	DDR4 en DDR5	DDR5 ?
PCIe-versie	3.0	4.0	4.0 en 5.0	5.0 ?
PCIe-lanes cpu	16	20	?	?
PCIe-lanes pch	24	24	?	?

Reacties (66)

[Pim0377]

het kan aan mij liggen, maar als je kijkt naar de meest ingrijpende veranderingen op cpu gebied van de laatste 10 - 15 jaar...en dan heb ik het niet over een increase in IPC, lijkt de innovatie toch veelal vanuit AMD te komen.

AMD kwam met de x86-x64 native cpu...gevolg...intel kwam met een "AMD compatible" instructieset.

AMD integreerde de memory controller in de cpu...intel volgde......zij het een generatie of wat later.

AMD kwam met een echte dualcore......intel volgde met 2 single cores gecombineerd.

AMD was de eerste met een chiplet design veel later, Intel probeerde dat in slides af te doen als"aan elkaar geplakte cores" om maar een server cpu te kunnen creeren, maar wat doet Intel een paar generaties?? exact hetzelfde..wat zeg ik....ze deden het al op het moment van dat ze AMD er van beschuldigden.

begrijp me niet verkeerd...Intel is echt heeeeel erg goed op het gebied van cpu maken en ik weet zeker dat er zat zaken zijn die Intel eerder heeft bedacht dan AMD, ik probeer dat echt niet te downplayen, maar het lijkt erop alsof ze door de jaren heen, sinds de P4 / AthlonXP, om wat voor een reden dan ook, niet echt dachten innovatief te hoeven zijn, behalve wanneer die ene concurrent een product wist te lanceren dat gelijkwaardig was aan, of beter dan hun product.

Want ze hadden aan de ene kant het overgrote deel van de cpu markt in handen en aan de andere kant, de enige echte concurrent die ze hadden, werkte met een licentie van hun, die die concurrent limiteerde tot maximaal een x % van hun productie uit te besteden, dus zouden die nooit echt kunnen groeien en nooit echt een reele bedreiging voor Intel kunnen zijn, want daar was simpelweg niet genoeg geld voor en daarmee niet de aantallen in productie, die nodig zouden zijn om intel van de troon te stoten.

AMD is een geweldig bedrijf, wat die voor elkaar krijgen met hun budget, om op te boksen tegen meerdere, grotere dan hun zijnde, tech bedrijven, tegelijk en die ook het vuur aan de schenen te leggen....ik vind het knap.

in the end, ben ik alleen maar blij dat er weer concurrentie is, Intel lijkt de rechtse directe van AMD geincasseerd te hebben, was er even van van de kaart, wist even niet wat het moest doen,....nou maar hopen dat intel de zaken op orde stelt en er een gezonde concurrentie ontstaat, waar wij als consumers alleen maar van kunnen genieten

[Reactie gewijzigd door Pim0377 op 22 juli 2024 23:46]

[Ethirty]

Intel heeft volgens mij ook nog niet echt een antwoord op wat Apple nu aan het doen is met hun M1.

Ze zullen er misschien nog geen concurrentie in zien omdat het geen x86 is, maar ze zullen het zeker gaan voelen in hun sales.

[lordawesome]

Intel hoeft geen antwoord op de M1 te hebben. Momenteel biedt de M1 enkel beter batterij gebruik. Daar gaan Windows gebruikers geen nieuw OS en nieuwe programma's voor aanleren.

De toekomstige 16 core M1X klinkt spannend, maar X86 heeft ook 16 core cpu's. 64 core zelfs.

[tjerkotten]

Ik heb het vermoeden dat niet iedereen op dit forum precies weet wat de M1 van apple met zijn simulator (rosetta) wegzet. Ze hebben het voor elkaar gekregen om een systeem, zonder al teveel gedoe naar een andere structuur (arm) te zetten. Het batterij verbruik zou alleen aangeven dat je chip zuiniger is geworden. Apple heeft met de macbook air en mac mini m1, 2 systemen uitgebracht die voor iets over de 1000 euro, mac mini 800 euro, een performance leveren (check de benchmarks) die gelijk is aan intel systemen die vele malen duurder zijn dan de systemen met de M1. Apple is in dit geval niet de dure jonge meer. Ze concurreren tegen al hun eigen intel lijn producten. Voordelen ten opzichte van standaard chips is, batterij, performance, hitte, stroomverbruik, compactheid en snelheid. Het is waar dat een niet apple gebruiker die deze dingen niet nodig heeft niet overgaat naar een ander OS. Of dat je applicaties draait die niet op Macos draaien. De M1 chip zorgt zeker wel voor wat rommelingen in processor land. Microsoft is het nog nooit gelukt om een stabiel arm systeem te bouwen. De structuur van de arm chips is zoveel simpeler, dat ik niet denk dat het op de conventionele methode deze upgrades snel te verwezenlijken zijn.

[bbob]

Microsoft is het nog nooit gelukt om een stabiel arm systeem te bouwen

Wat noem je een stabiel arm systeem ?
Probleem met windows en arm is kip en ei. Te veel software draait op x86, op arm met x86 simulatie is het dan gewoon te langzaam.

[Ethirty]

Dat was mijn hele punt met de M1, Apple laat zien dat je met de juiste simulatie software juist wél een complete overstap naar ARM kan maken. Rosetta op ARM is bijna net zo snel als x86 native. De hardware is er klaar voor en de volgende serie wordt alleen maar krachtiger.

Wat Microsoft ook niet voor elkaar kreeg en Apple wel is dat grote spelers hun software in rap tempo ARM-native aan het maken zijn, zelf Microsoft met zijn eigen Office.

[Reactie gewijzigd door Ethirty op 22 juli 2024 23:46]

[bbob]

Apple krijgt het voor elkaar omdat apple een eigen gesloten eco systeem heeft.
apple heeft zowel hard als software.
Daarnaast kijk naar het marktaandeel apple en ms windows.
Er is gewoon heel veel minder software voor apple, dat maakt het eenvoudiger om ontwikkelaars quasi te dwingen ontwikkel nu voor arm.

Nadeel van ms blijft dat er te veel software is en je bedrijven niet zo snel kan dwingen om voor arm te ontwikkelen.

[lordawesome]

Nou, Intel is "vele male duurder" dan de M1 is ook wat overdreven. Een 4800H/U/HS of Ci7-1165G7 laptop begint bij 830 euro, terwijl de Macbook Air bij 1130 euro begint: https://tweakers.net/lapt...H4KJSkf1wrPX5TyMsvB1hbax8

De Mac Mini is 800 euro, maar een deftig 10400 systeempje kun je ook voor 800 euro krijgen: pricewatch: MSI MAG Infinite S 10SI-009MYS. Je kunt zelfs al een 10400 systeem voor 500 euro krijgen, maar de gpu is dan minder: https://tweakers.net/pcs/...yilYyNLcwMwOaCKItlGJra2sB

Daar komt nog bij dat upgrades relatief duurder zijn bij Apple, er meer keus is bij X86 en dat ongeveer de helft van de populaire apps nog niet native draaien op de M1: https://appleinsider.com/...c-apps-still-need-rosetta

[Reactie gewijzigd door lordawesome op 22 juli 2024 23:46]

[Stroper]

Als het enkel bij Apple zou blijven zou het voor Intel geen inderdaad geen probleem zijn. Maar Microsoft zit, door het succes van de M1, ook te experimenteren met ARM. Als zij er ook in slagen, zou het wel eens rap gedaan kunnen zijn met de dominantie van X86(en dan hou ik nog geen rekening met het feit dat ze op de gigantische markt van mobieltjes niks voorstellen).

[josttie]

Microsoft heeft al veel langer experimenten lopen met ARM (ooit gehoord van windows RT?), de m1 zorgt wellicht voor een nieuwe impuls, maar zolang qualcomm langer zit aan te klooien met hun net-niet chips zal arm op windows nooit een success worden.
De qualcomm chips zijn snel genoeg voor smartphones, maar op de een of andere manier weet Apple elk jaar verder uit te lopen qua prestaties, en lijkt het mij dat dat met een rede was: om uiteindelijk laptop en desktop pcs ermee aan te sturen. Qualcomm beste is de 8cx welke erg traag is (voor computergebruik), het lijkt mij er meer op dat zij elk jaar gewoon een beetje sneller zijn geworden om de telefoonfabrikanten tevreden te houden en dat voor de rest zonder echte visie hebben gedaan. Ik vind het best wel beschamend voor ze nu de m1 uit is die laat zien hoe het wél moet, dat ze er totaal geen antwoord op hebben.

[bbob]

windows op arm werk goed als de software voor arm gemaakt is.
een top arm cpu met x86 simulatie wordt qua snelheid een budget x86 cpu en dus geen alternatief.

Windows heeft het nadeel dat hun marktaandeel te groot is. Veel software draait op x86, te veel software en veel van die software kan en zal niet zo maar naar arm omgezet kunnen worden.

Neemt niet weg als qualcomm of ander arm leverancier met nog veel snellere arm komt windows voor arm best wel parallel van de grond kan komen. Het kan even duren maar wie weet komt het in een stroomversnelling. Uiteindelijk zal dat dan hoop ik ook een weg naar mobile markt vinden zodat er naast android en ios een 3de partij bijkomt.

[DefaultError]

Windows 10 is sinds 2017 op ARM architectuur te gebruiken en in 2021 draait het lekker 'snappie'.

Intel en AMD zullen deze twist en opkomst van ARM goed bestuderen. Deze op basis van 8086 architectuur chipmakers zullen denk ik nog best lang meegaan want de huidige markt zal ook bediend blijven.

Apple hoopt met een 'namedrop' zich in de kijker te plaatsen terwijl ook Chrome OS ook een behoorlijke speler is. Deze fasering van naar nieuwe soft- en hardware zal geleidelijk aan gaan en er zijn OS'en genoeg om uit te kiezen.

Mogelijk dat Apple OS native gaat draaien op een Surface;-)

[Glup]

Velen hebben het maar over prestaties en cores, terwijl dat voor de office/home computers allang niet meer relevant is. Meer dan snel genoeg, gaat het eerder om prijs en energieverbruik. En laat ARM daar nu juist vele malen beter presteren.

Wat Apple met de M1 heeft gepresteerd ook qua prestatie, is indrukwekkend. Maar wat mensen zich niet realiseren is dat misschien wel veel belangwekkender voor Apple is dat zij voor wellicht de helft van de chip prijs een zeer concurrerend systeem op de markt hebben gebracht.

Díe incentive zal er mijn inziens toe leiden dat ook de andere markten snel op ARM zullen overgaan. En daarna RISC-V trouwens; ook vanwege de prijs en ook vanwege de openheid.

[lordawesome]

Die M1 mag Apple misschien maar de helft kosten, de consument ziet dat niet terug. De MacBook Air en Mac mini beginnen bij 1100 en 800 euro. Dat is niet 2x zo goedkoop. Eerder duurder dan X86 versies.

[Glup]

Dat is niet 2x zo goedkoop.

Oh sorry, ik had erbij moeten uitleggen dat een computer uit meer componenten bestaat dan alleen de (hoofd) processor.
Duidelijk mijn fout

Om @tjerkotten hieronder aan te halen:

Apple heeft met de macbook air en mac mini m1, 2 systemen uitgebracht die voor iets over de 1000 euro, mac mini 800 euro, een performance leveren (check de benchmarks) die gelijk is aan intel systemen die vele malen duurder zijn dan de systemen met de M1.

[Reactie gewijzigd door Glup op 22 juli 2024 23:46]

[lordawesome]

Je hebt gelijk. Je insinueerde niet dat de M1 Apples de helft kosten. Mijn fout.

ARM is zeker voordelig in prijs en energieverbruik. Een Chromebook met ARM heb je bijvoorbeeld al voor 200 euro.

Ik zie niet snel andere markten overstappen naar ARM. Het verschil is dat Apple gewoon kan stoppen met de verkoop van X86 cpu's. Dat kan niet in PC of server land. Op de consoles kan het misschien, maar dan moet er wel een snelle ARM chip zijn en het kan slecht zijn voor de ondersteuning van multiplatform titels.

[Glup]

Je hebt gelijk. Je insinueerde niet dat de M1 Apples de helft kosten. Mijn fout.

👍

Ik zie niet snel andere markten overstappen naar ARM. Het verschil is dat Apple gewoon kan stoppen met de verkoop van X86 cpu's. Dat kan niet in PC of server land. Op de consoles kan het misschien, maar dan moet er wel een snelle ARM chip zijn en het kan slecht zijn voor de ondersteuning van multiplatform titels.

Misschien heb je gelijk, maar Apple heeft wel vaker een voortrekkersrol gespeeld die uiteindelijk marktbepalend voor ook anderen bleek.
Overigens zijn juist alle grote datacentres aan het expirimenteren of al aan het overstappen op ARM-servers. Juist daar speelt energie/hitte/prijs een grote rol.
Tegelijkertijd zie ik vanwege de concurrentie en marge uiteindelijk ook de gewone PC-boeren wel overstappen. Waarschijnlijk inderdaad trager dan de rest, maar zoals ik al zei: prijs zal bepalend zijn.
Maar dat is mijn 'gevoel' en uiteindelijk kan niemand de toekomst bepalen dus we zullen het moeten afwachten. Persoonlijk hoop ik op uiteindelijk op RISC-V

[Reactie gewijzigd door Glup op 22 juli 2024 23:46]

[lordawesome]

Het zou mooi zijn als PC land overstapt op ARM. Dat brengt meer spelers naar de markt en dus meer concurrentie. Nu hebben we enkel Intel en AMD.

Het stomme is, het zou al kunnen. De Snapdragon 888 is vrijwel even snel als de 4800H: https://gadgetversus.com/...888-vs-amd-ryzen-7-4800h/
Maar er is geen laptop met de 888 aangekondigd.

[Glup]

Ja dat is indrukwekkend inderdaad

En dan is de soft- en hardware nog niet eens geoptimaliseerd voor/van ARM, draait de chip ook nog eens met een stuk minder GHz en kan het een stuk makkelijker opgeschaald worden terwijl onder deze omstandigheden het energieverbruik 4,5x (!!!) minder is

Linux is al geschikt voor ARM, nu is het wachten op MS Windows met de daarbij behorende gecompileerde pakketten geschikt voor ARM

Het kan nog jaren duren of zelfs nooit echt van de grond komen, maar het kan ook wel eens heel erg snel gaan. Op dat laatste hopen we dan maar

[spoonman]

Dat zal wel meevallen denk ik. De paar seconden die je af en toe meer moet wachten wegen niet op tegen de tijd die je jezelf moet gunnen om een nieuw os te leren. Ik zou nu toch ook niet zeggen dat de huidige amd/intel cpus zo traag zijn dat ik er minder productief door ben.

Ik ga binnenkort voor het werk meer dingen gaan doen met macos (app development) dus ik zie mezelf in de toekomst de switch misschien wel maken.

[Ethirty]

Dat een Windows gebruiker niet zo maar overstapt op OS X snap ik, daar ging mijn punt ook niet over.
Het ging erom dat Apple laat zien dat je met een compleet andere architectuur die tot nu toe alleen voor telefoons geschikt was wél een x86 vervanger kan bouwen. Ondertussen heeft Intel nog steeds problemen om naar 10nm te gaan, terwijl Apple gelijk instapt op 5nm.

[Jan Onderwater]

Apple heeft een grote sprong voorwaarts gemaakt op de concurrentie en die zullen hard moeten werken om dit in te halen, en dit zal bijna onmogelijk zijn om te evenaren of zelfs in te halen. De totale horizontale en verticale integratie bied Apple dit voordeel. Kijk maar naar de A-Serie SOC, die ligt nog ca 2 generaties voor op het beste wat andere SOC fabrikanten kunnen produceren. Dit is niet omdat Apple kan toveren, het is omdat Apple HW en OS in eigen handen heeft en het kan optimaliseren. Ze hebben veel betere marges (android smartphones zijn een commodity geworden, kunnen alleen op prijs concurreren) dus kunnen ze de nieuwste productiecapaciteit kopen bij TSMC. Maar zelfs als, en dat is een grote als, anderen een SOC produceren die net zo snel is als Apples, hebben ze nog steeds een MS of Google nodig om een Operating System te produceren. Dit zal generiek zijn, en dus minder geoptimaliseerd, wat betekent, trager. En zelfs als Google of MS met een zeer snelle en goede OS versie komen voor ARM SOC's, moeten ze nog steeds de Software Fabrikanten overtuigen om SW te maken voor hun platform, dat onbewezen is en een kleine install base heeft. Waarom zou je als SW ontwikkelaar dat doen, als je in dezelfde tijd (of minder) SW kunt maken voor een Mx serie Apple of X86 windows met een veel grotere Install base? Als Apple geen serieuze problemen krijgt of fouten maakt, en de M-serie goed schaalt naar 12-24-36 of meer cores, en elke generatie 10-20% sneller ontwerpt dan de vorige (zoals de A-serie), zal Apple in de komende jaren weglopen van wat anderen kunnen bieden. De enigen die echt kunnen concurreren zullen Google en MS zijn als zij hun eigen chips gaan ontwerpen en optimaliseren voor hun besturingssystemen. Dit zal ook het einde betekenen van generieke computerontwerpen (X86 Wintel, Android/ChromeOS). Dit is tenminste hoe ik het zie.

[computerjunky]

Intel verkoopt leeg dus die voelen niets in de sales.
De chips die apple nu niet meer af neemt gaan voor meer naar andere laptop fabrikanten. Die klagen al jaren steen en been om meer chips.
Intel mist dus idd helemaal niets aan apple M1. Het is een niche markt voor mensen met geld te veel.
Ik denk dat intel nu meer krijgt voor dezelfde chips en blij is dat ze van apple af zijn.

[Jan Onderwater]

Sure, daarom maakt intel ook sneue reclamespotjes over Apple

[computerjunky]

Tja het is maar hoe je het bekijkt. Een kat in het nauw... Op gpu gebied is het juist nvidia weer die meer innoveert.
En eerlijk is eerlijk intel is al sinds 2009 dominant er was helemaal geen reden om te innoveren. Dat kost alleen maar geld en levert niets op als je al aan de top staat. Gelukkig staat nvidia daar anders in maar ook die architectuur lijkt weinig veranderd op rtx na.

De echte four die intel gemaakt heeft is te laat reageren op de ontwikkelingen van amd. Ok ryzen 1xxx was niet serieus te nemen. De ipc was nogal bagger en de prijs hoger als die van intel. Ook 2xxx was niet geweldig. Maar op dat moment hadden ze de ipc jump wel moeten zien en moeten bedenken wat dat 3 jaar later zou betekenen.
Niet dat ze veel konden zonder een fab die functioneel was. Enige wat ze hadden kunnenndoen is ipv 10nm architectuur naar 14 porten deze naar 7nm porten via tsmc. Maarja makkelijk praten van de zijlijn.

[CMT]

Intel heeft wel degelijk snel gereageerd op de ontwikkelingen rondom Ryzen.
Ze waren net met een zoveelste quadcore gekomen in de vorm van de 7600/7700k toen de 1e generatie Ryzen tevoorschijn kwam met o.a. een dikke octacore.
In hetzelfde jaar heeft Intel toen in een recordtijd een nieuwe 6 core cpu op de markt gebracht in de vorm van de 8600/8700k om een antwoordt te hebben op de multicore prestaties van de 1700/1800x van AMD.
Daarna is het een wedloop geworden met ieder jaar nieuwe modellen, waarbij intel gestaag de kloksnelheid heeft verhoogt en het aantal cores heeft uitgebreid.
AMD aan de andere kant heeft flink sprongen gemaakt per generatie, dikke IPC verbeteringen, significante geheugencontroller verbeteringen, grote stappen in het aantal cores.
Nu met Zen3 heeft Intel geen troef meer in handen en moeten ze wel over op een kleiner procede & meer cores om de concurrentie aan te kunnen blijven gaan.

Ze hebben heel goed gerealiseerd wat voor bedreiging AMD vormde, maar konden niet anders dan verder optimaliseren op 14nm vanwege de ellende met het productierijp maken van 10nm.
Wat dat betreft hebben beide bedrijven uitzonderlijke prestaties geleverd.
Intel op het vlak van optimalisatie en benutting van het 14nm procede (ten koste van mega stroomverbruik wel).
AMD op het vlak van revisies in de architectuur, verbeteringen en snelheid waarmee ze overstappen op kleinere procedés.. De term leapfrog design hebben ze wel waargemaakt.

Wat betreft IPC ontliepen beide kampen elkaar vanaf de 1e Ryzen generatie niet veel. Ik weet niet waarom men dat iedere keer toch beweerd. Het was echt maar iets van 8% single core. En met multicore minder. Waar Intel toen wel ver op vooruit liep was kloksnelheid en geheugenlatentie.
Zie ook: https://tweakers.net/revi...zen-amd-versus-intel.html
Waarbij je goed de invloed van een betere geheugencontroller kan zien(Geekbench scores leunen zwaar op de geheugenprestaties).

Maar het is goed nieuws dat ze nu eindelijk echt met iets anders komen en ik hoop dat er een gezonde concurrentie tussen beide bedrijven blijft bestaan.
AMD is wat mij betreft wel de winnaar door met beperkte middelen uit de dood te zijn opgestaan en zelfs Intel nu weet te overtreffen. Ook vanwege de anti consumenten/concurrentie praktijken van Intel die soms wel erg triest zijn te noemen.

[Reactie gewijzigd door CMT op 22 juli 2024 23:46]

[Argantonis]

Grotendeels wel eens, maar vergeet niet dat Intel wel degelijk met de IA-64 processoren kwam, maar omdat die door de vernieuwing niet backwards-compatible waren en omdat AMD hier slim op insprong door wél een 64 bit processor te maken die compatible was met x86, is die Itanium geflopt.

[Vlizzjeffrey]

Gezonde concurrentie kunnen we denk ik nog even op wachten aangezien deze chips pas geplanned staan voor 2023 en amd tegen die tijd al bezig is met 3nm.

[Stijnvi]

Intel heeft jarenlang de CPU markt gedomineerd zonder enige dreiging van AMD
Helaas waren ze toen meer gefocust op de korte dan de lange termijn en hebben ze, ten koste van de consument niet geïnnoveerd
Hier kwamen ze toen mee weg, omdat er simpelweg geen alternatief was
Maar nu blijkt wel dat ze zichzelf enorm in de voet hebben geschoten
Op dit moment kunnen ze met moeite mee met AMD door een 10nm design te backporten naar 14nm, waardoor ze een enorme powerdraw nodig hebben en bij lange na niet de core counts van AMD halen

En volgend jaar gaan ze (als het goed is) dan eindelijk naar 10nm met een vage combinatie van performance en efficiency cores
Ik ben benieuwd hoe dat gaat uitpakken
Maar AMD zit dan al op hun derde generatie 7nm chips

In 2023, wanneer Intel (volgens de planning, die nog nooit geklopt heeft bij Intel) met hun eerste generatie 7nm chips komt, zit AMD dus al op hun vijfde generatie, als ze dan niet al naar 5nm zijn overgestapt

Het is jammer voor de consument, maar het lijkt er echt op dat we de komende jaren weinig keuze zullen hebben
Hopelijk blijft AMD wel innoveren en leren ze van de fouten die Intel hier gemaakt heeft door niet te innoveren
Ik zou ook graag kunnen zeggen dat ik het jammer vind voor Intel, maar dan zou ik liegen
Ze hebben jarenlang misbruik gemaakt van hun monopoliepositie, de klant voorgelogen over wat wel en niet kon/nuttig was (volgens Intel waren 4 cores namelijk de max op 14nm en waren meer cores ook nutteloos...), ontransparante keynotes gegeven en constant geprobeerd AMD af te kraken voor nuttige innovaties

Dit is overigens ook weer een perfect voorbeeld waarom competitie in een markt van enorm belang is voor consumenten

[kaas-schaaf]

In 2023, wanneer Intel (volgens de planning, die nog nooit geklopt heeft bij Intel) met hun eerste generatie 7nm chips komt, zit AMD dus al op hun vijfde generatie, als ze dan niet al naar 5nm zijn overgestapt

Houd er wel rekening mee dat de estimates voor de 7nm van intel qua dichtheid 20-30% hoger liggen dan die voor de 5nm van TSMC. Verder is het natuurlijk wel koffiedik kijken wat het gaat worden qua haalbaarheid van de 7nm/5nm tijdslijnen.

[computerjunky]

Onder de streep gaat het niet alleen om nm maar ook om architectuur en idd de dichtheid van de nm.
Nvidia had betere zuinigere producten op 12nm als amd op 7nm.

Ik vind het voor cpu's vooral interessant om te zien hoe groot cores zijn en welke prestatie deze cores hebben. Zo zijn de nieuwe intel cores op dezelfde 14nm groter als die van de 10700k maar niet echt sneller voor de meeste taken en ook is er niet meer cache beschikbaar.

[d3x]

de apple soc van 2022 staat al op TSMC 3nm.

En 20-30% is niks als je weet dat Intel spreekt van 220% tussen 14nm en 10nm (wel dat was toch hun originele idee van densiteit maar dat hebben ze moeten bijstellen omdat het niet lukte.)

en het origineel van 10nm was idd beter, maar het uiteindelijke niet:
TSMC N7FF ------ Intel 10 nm
Transistor density (MTr/mm2) 96.5 --- 100.76
SRAM bit-cell size 0.027 μm2 --- 0.0312 μm2
Transistor Gate Pitch 54 nm ----- 54 nm
Transistor Fin Pitch Unknown ----- 34 nm

Dus tot hier blijft het steeds marketing talk en zien we wel ALS ze iets leveren... het wil dan ook zeggen dat je al zeker moet wachten tot 2023 voor 13e generatie dat is ZEEEEER lang en moet Intel het doen met een alderlake waar maximum 8+8 op kan zitten voor desktop. Dus er is 2 jaar geen compititie tegen de 12 en 16core van AMD.

[Reactie gewijzigd door d3x op 22 juli 2024 23:46]

[Jan Onderwater]

Als het intel betreft, zou ik dat eerst graag zien voordat ik het geloof. Voorlopig wil Intel bij TSMC laten produceren, en dat doen ze niet omdat ze geen fabrieken of productie capaciteit hebben. Dat doen ze omdat TSMC hogere densiteit kan produceren

[field33P]

Het probleem is niet zozeer een weigering van Intel om te innoveren, maar eerder dat ze niet in staat waren om een nieuw procedé af te leveren. Dan komt de gehele R&D tot stilstand. De Pentium 4 was ook niet het product van een weigering om te innoveren maar eerder wat er gebeurt wanneer je de marketingafdeling de eisen laat stellen.

[Zomaareenmening]

Intel loopt op deze manier zo toch al meerdere jaren achter op AMD m.b.t. 7 nm-cpu's.
Ben benieuwd hoever de ontwikkeling van CPU's bij AMD is in 2023 tegen de tijd dat die intel Cpu's uitkomen.

[PommeFritz]

AMD's roadmap stelt dat ze dan al op 5nm zitten.

[SuperDre]

Alleen is Intel's 10nm gelijk aan AMD's 7nm, of dat met Intel's 7nm ook is, is natuurlijk nog maar de vraag.

[Bliksem B]

Op zich een goede planning. Tot die tijd is er weinig omzet te halen door de tekorten aan productie van wafers.

Alle gekheid op een stokje. Volgend jaar zal weer redelijk normaal worden, ff afwachten dus wat Alder Lake dan doet tov AMD zen 4.
AMD heeft in ieder geval wel pech dat ze momenteel minder omzet kunnen behalen dan zou kunnen. Terwijl ze een dijk van een CPU architectuur hebben.

[Reactie gewijzigd door Bliksem B op 22 juli 2024 23:46]

[Xavieros]

Alle gekheid op een stokje. Volgend jaar zal weer redelijk normaal worden, ff afwachten dus wat Alder Lake doet tov AMD zen 4.

Of volgend jaar alweer 'redelijk normaal' zal worden vraag ik mij toch ten zeerste af. Ik denk niet dat het semi-conductor tekort zo 1,2,3, is opgelost en zolang de cryptomarkt niet instort zie ik het GPU tekort dientengevolge ook niet afnemen.

[robin1301]

Zie Linus' nieuwste video op youtube over waarom miners maar een beperkte impact hebben op de huidige gpu-tekorten.

[Mattashii]

Mee eens, echter zal het instorten van crypto wel de kaarten die momenteel al opgekocht zijn door miners weer beschikbaar stellen voor de rest van de markt; wat een flinke dump van 2ehands kaarten impliceert. Zeer goed mogelijk dat dat de totale tekorten niet verhelpt, maar het zou nog steeds een leuk deel van de krapte oplossen. En dat zal zeker niet de prijzen laten stijgen :-)

[SuperDre]

Alleen zijn er een hoop mensen die helemaal niet beginnen aan 2e hands GPU's.

[Mattashii]

Dat er mensen zijn die er niet aan beginnen doet er vrij weinig aan toe zolang de markt van 2ehands GPUs (een deel van) de agemene vraag naar GPUs kan beantwoorden, want dat betekent dat er minder vraag zal zijn naar nieuwe GPUs vanuit mensen waarvoor het niet uitmaakt of de GPU 2ehands is of niet.

[Stijnvi]

Ik denk dat zodra alles weer 'offline' gaat de markt een heel stuk zal verbeteren
Dan hoeven bedrijven niet meer halsoverkop hun infrastructuur te upgraden, hoeft niet in een keer de helft van alle werkenden een computer te kopen om thuis te kunnen werken en hebben mensen ook veel minder tijd om te gamen

[woerstaf]

Een zeer harde realiteit waar we de komende jaren rekening mee gaan moeten houden...

[bArAbAtsbB]

Intel heeft geen tekorten aan hun wafers...das de enige chipproducent die t wel voor elkaar heeft (ook al heb je weinig aan snelle CPUs als er geen snelle GPUs zijn!)

Intels nieuw Xe GPU kan wel eens een klapper worden puur vanwege t feit dat ie verkrijgbaar is in grote aantallen (zodra t uit is!)

[Alfa1970]

Eerlijk gezegd valt het wel mee met AMD denk ik.
Ik denk dat ze de vraag vrij goed hebben ingeschat.
De CPU's zijn redelijk goed verkrijgbaar, en ze kosten vrijwel hetzelfde als de MRSP die ervoor staat.
(Uitgaande van een recente Linus tech tips die ik gezien heb op de youtubes.).
Daaruit mag je concluderen dat de vraag en het aanbod redelijk goed in evenwicht zijn.

[Player86]

Intel heb ik eerlijk gezegd al een tijdje links laten liggen, jaren lang Intel gehad maar de laatste jaren bakken ze er weinig van. Gigantisch stroom verbruik, nu maakt dat niet veel uit maar de prestaties zijn er ook niet en daarbij worden de CPU’s ook aardig heet.
Van Intel verwacht ik ook niet veel meer ook gezien AMD niet stil zit en AMD het met een zeer klein budget doet en Intel achter zich laat, laat staan als AMD een beetje geld in het laatje heeft....

Moet zeggen dat ik eerst sceptisch was over Ryzen maar heb het toch aangedurfd en eerlijk is eerlijk, het zijn zeer goede, snelle, zuinige en stabiele CPU’s.

[Reactie gewijzigd door Player86 op 22 juli 2024 23:46]

[woerstaf]

Als ik een nieuwe desktop/laptop koop, kijk ik gewoon wat op dat moment het beste is. Nu is idd AMD echt wel met kop en schouders beter. Was er in het begin ook wat sceptisch over, na 10 jaar+ intel dominantie, maar sceptisch zijn is gezond in de tech wereld .

Heb nu ook een Ryzen aangeschaft in mijn nieuwe desktop en moet zeggen dat die echt wel deftig werkt... Alleen spijtig dat ik af en toe wat problemen ervaar omtrent USB met de x570 chipset...

[Reactie gewijzigd door woerstaf op 22 juli 2024 23:46]

[Stijnvi]

Vgm heeft AMD laatst een nieuwe BIOS gereleased met een fix voor die USB problemen
En er schijnen ook meerdere fixes te zijn die je zo al kan proberen zonder BIOS update

[Verwijderd]

Nee, die BIOS fix komt helaas pas in April. https://www.tomshardware....0-series-motherboards-amd

Er zijn wel beta-updates beschikbaar maar geen stable versies.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 23:46]

[woerstaf]

Idd, en de vraag is of het dan ook echt gefixed zal zijn

[computerjunky]

Als je nu een gaming rig wil is amd niets beter als een intel. of je nou een 8 core van de 1 of van de ander heb qua prestaties en ook stroomverbruik zal het echt geen hol uitmaken.

De data is overal maar velen lijken het te negeren. Mijn 9900k met alle power limits off gebruiker met Battlefield 5 (de meeste cpu intensieve game die ik heb. even veel als een amd. (65 watt) als je puur gamed maakt het werkelijk niets uit en je krijgt er geen fps meer of minder om of je nou amd of intel kiest. Het is allemaal stuivertje wisselen.
En worden heet? mijn 9900k met air cooler word met gamen net 55 -65 graden afhankelijk van de game. ik heb mensen online zien klagen over ryzen 5800x chips die ver in de 80 werden.

https://www.google.nl/sea...aQKHbfbCDYQ4dUDCAY&uact=5

Zelfs met cinebench word mijn cpu maar 75 graden. Die hele intel word heet en slurpt stroom is echt ourdated/alleen van toepassing op power virus tests zoals superpi en andere FPU tests die eigenlijk normaal gesproken maar een klein onderdeel zijn van de workload.

Een moederbord dat lang mee gaat (in theorie) klinkt leuk maar het gros koopt gewoon een pc een gebruikt die tot hij vervangen moet worden en dan kan je vaak het bord al niet meer gebruiken. om het nog maar niet te hebben over diegene die vaker upgraden en dus onder de streep meer uit geven aan de cpu omdat ze er 2x 1 kopen. Leuk dat het kan maar je moet je afvragen of het goedkoper is. Vaak namelijk niet. zeker omdat de resell prijs van amd cpus al lang veel lager is. Intel houd wat dat betreft beter zijn waarde vast. Of dat de komende jaren nog zo gaat zijn gaan we zien maar hetzelfde geld voor de herbruikbaarheid van het amd bord. Als de pci-e 5.0 geruchten waar zijn dan is zelfs x550/x570 snel 'outdated'.

Dan blijft er 1 argument over. je doet meer als gamen en ja dan kan je beter voor AMD gaan (mits je workload cores nodig heeft en ondersteund).

Al met al is voor veruit de meeste consumenten de keuze intel of AMD totaal niet boeiend. Beide zullen goed genoeg zijn voor de taak en dan komt het op prijs aan. momenteel wint intel daar bigtime op de 6 en 8 core markt. De 10700k is 130 euro goedkoper als de 5800x en ook de 10600k is 130 euro goedkoper als een 5600x.
AMD lijkt te profiteren van de hype maar is het momenteel echt het beste product voor je geld?

high end is intel nutteloos maar tot en met 8 cores is het de betere keuze voor veel mensen die niet van plan zijn elke generatie weer een nieuwe cpu te kopen. (diegene die dat doen geven toch al niets om bang voor the buck).

bij de ryzen 3xxx werd nog het argument gebruikt dat hij iets trager was maar ook iets goedkoper. de intels zijn nu fors goedkoper en iets minder snel in dat segment. Als we eerlijk zijn zouden we dus dezelfde mening moeten hebben als toen.

[Pim0377]

bij de ryzen 3xxx werd nog het argument gebruikt dat hij iets trager was maar ook iets goedkoper. de intels zijn nu fors goedkoper en iets minder snel in dat segment. Als we eerlijk zijn zouden we dus dezelfde mening moeten hebben als toen.

maar dat is het em juist, de intels zijn op dit moment alleen maar goedkoper omdat er daadwerkelijk concurrentie is, die klok voor klok beter presteert dan hun.
Intel zou NOOIT zijn prijzen verlaagd hebben als er geen Ryzen cpus waren, simpelweg omdat daar geen reden toe was.

en als de rollen omgedraaid zouden zijn, weet ik zeker dat AMD exact hetzelfde gedaan zou hebben, het zijn bedrijven, die willen winst maken en als je met zo min mogelijk inspanning zoveel mogelijk winst kan maken........helemaal perfect.

[computerjunky]

Helemaal waar maar andersom zie je nu ook AMD de prijzen verhogen. Degene met de beste producten gaan altijd meer vragen al denken sommige mensen te geloven dat AMD dat nooit zou doen en echt om gamers geeft.

[woerstaf]

Idd. Ik ben het fanboyism/tribalism in de techwereld ook beu. AMD zal van zijn positie dubbel en dik profiteren om de marktprijs op te drijven. Dit is hoe het systeem werkt. Mensen maken zich daar teveel illusies rond.

Ik kijk altijd naar een momentopname, en AMD leek mij de beste optie. Ik heb hier tal van hobbyprojecten lopen, dus had liefst een krachtige all-round pc. Voor gaming zal het weinig verschil maken of je nu intel of AMD hebt.

Mijn vorige pc had een R290 GPU. Deze ging tot 95°C. Dit was dan ook de target temperature. Mijn huidige AMD 5900X haalt met single threaded prime95 tot wel 90°C tov 75°C op 12 cores. De turbo gaat nooit zo hoog als alle cores belast zijn. Veel warmte wordt gegenereerd op een kleine oppervlakte en de hitte kan niet genoeg gedissipeerd worden. Toch blijf ik nog ver onder de warning en critical temps. Voor mij is dit genoeg en systeem blijft stabiel.

[Reactie gewijzigd door woerstaf op 22 juli 2024 23:46]

[psychicist]

Ik zou op dit moment ook zeker niet voor AMD gaan, maar eigenlijk ook niet voor Intel. Nu DDR5 voor de deur staat, zou ik daar zelf op wachten. AMD heeft weldegelijk een probleem dat niet snel opgelost kan worden, maar het is meer een luxeprobleem, omdat alles wat er gemaakt wordt, ook tegen forse prijzen verkocht wordt. Er wordt in ieder geval geen verlies geleden.

Dit DDR4 tijdperk was voor mij als "niet-gamer" (ik speel af en toe wel eens een spel) een van overgangen, maar ik hoop dat de processoren met 10-16 cores de nieuwe standaard en toch wel wat goedkoper gaan worden.

[computerjunky]

Gezien de nieuwe consoles 8 cores hebben zie ik niet gebeuren dat meer als 8 cores voor games nodig gaat zijn. Deze consoles zijn architectuur locked de pc niet. De pc zal weer vooruit lopen op de consoles maar veel games blijven ports met als resultaat dat games niet meer als i8cores gaan benutten over een aantal jaar.

Het is een lastige keuze ik had voor mijn huidige 9th gen met ddr 4266 cl16 nog een 3rd gen core uit 2011 dis ik moest wel updaten voor verschillende games.
Mijn upgrade is met de intentie er 5 jaar mee te doen maar of dat nog opgaat is de vraag. Zaken zijn sneller veranderd als iedereen had kunnen denken.

Enige voordeel is dat first gens met nieuwe ddr vaak trager zijn als oude van de vorige. Dat was met 2 naar 3 en 3 naar 4 ook zo. Maar ja we gaan het allemaal wel zien.

Eerst maar eens een gpu uit de hoge hoed toveren want dat is voorlopig de grootste bottleneck in menig pc.

[woerstaf]

Ja ergens kan je blijven wachten... Als het niet op een nieuwe GPU is, zal het wel de CPU of memory zijn. Mijn oude i7-4770K was aan dingend vervanging toe.

Al bij al niet slecht. Systeem had bijna 8 jaar op z'n teller staan.

[psychicist]

Het ligt er ook aan waar je je systemen voor gebruikt. Ik heb laptops met i7-6700HQ en i7-7700HQ en die zijn niet dringend aan vervanging toe, omdat ze nog net zo snel werken als ze 4-5 jaar geleden deden. Wel heeft een ervan een nieuwe batterij nodig en hoop ik over 1-2 grotere SSD's te plaatsen. Dan moeten ze het nog 4-5 jaar langer kunnen uithouden. Voor een nieuw systeem verwacht ik veel meer cores en geheugen, want anders zit er voor mij geen meerwaarde aan.

[lordawesome]

Die prijsverschillen kloppen niet helemaal.

De 10600K is namelijk de concurrent van de 3600X.
En de 10700K concurreert met de 5600X.

https://nanoreview.net/en...-ryzen-5-5600x#benchmarks
https://nanoreview.net/en...-ryzen-5-3600x#benchmarks

[Reactie gewijzigd door lordawesome op 22 juli 2024 23:46]

[lordawesome]

De 5600X is zoveel sneller in single core dat hij met 6 cores ook nog bijna even snel is als de 8 core van intel.
En de langzamere 6 core van intel is een fractie sneller dan de 3600X in single core, maar een fractie langzamer in multicore.

Klik maar even op de benchmark links die ik erbij plaatste. Je zult zien dat de cpu's van beide vergelijkingen heel dicht bij elkaar komen.