De beste workstation-pc

Voor de zware taken waarvoor dit systeem bedoeld is, selecteren we een van de snelste consumentenprocessors van dit moment. De AMD Ryzen 9 9950X telt zestien cores en dan ook nog eens van de nieuwste Zen 5-generatie. Die presteert uitstekend in vrijwel alle workloads, zeker als die goed multithreaded zijn.

Wil je 's avonds na het werk ook uitstekende prestaties in games? Dan is de 9950X3D het bekijken waard. Die combineert de hoeveelheid cores van de gewone 9950X met de 3D V-Cache van de 9800X3D. De 9950X3D heeft alleen een heel duidelijk nadeel: hij is nóg een pak duurder.

ASUS maakt het met zijn Prime-serie niet te gek, maar levert wel degelijke moederborden af. Deze Prime X870-P heeft een ruim bemeten stroomvoorziening voor de processor en maar liefst vier M.2-slots, al wordt er alleen voor de eerste twee een heatsink meegeleverd. USB4- of Thunderbolt-ssd's kun je op volle snelheid gebruiken dankzij de twee aanwezige poorten van dat type. De fabrikant heeft ook gedacht aan een handig ontgrendelmechanisme voor het primaire PCIe-slot.

Een van de weinige nadelen van de Prime X870-P is de relatief simpele audiocodec. Een wat duurder alternatief met betere on-board audio is de ASRock X870 Steel Legend WiFi, waarop direct ook een draadloze netwerkverbinding zit; bij de ASUS Prime moet je daarvoor de speciale wifi-editie nemen.

Ook professionele workloads kunnen steeds vaker gebruikmaken van de videokaart voor hardwareacceleratie. De mate waarin varieert echter. Voor de meeste foto- en videobewerkingsprogramma's heb je aan deze RTX 5070 Ti meer dan genoeg, maar voor bijvoorbeeld gpu-rendering en het draaien van AI-modellen kan het interessant zijn om nog (veel) meer te investeren in een videokaart, of zelfs meerdere exemplaren.

We kiezen de RTX 5070 Ti als startpunt, onder meer omdat deze RTX 5000-videokaart is uitgerust met 16GB vram. Veel workloads anders dan gaming zijn nog altijd vooral geoptimaliseerd voor Nvidia, waardoor een AMD-kaart in veel gevallen geen goed alternatief is. Deze Gaming OC-versie van Gigabyte kwam als een van de testwinnaars uit onze RTX 5070 Ti Round-up, vooral vanwege de goede koeler. Er zit ook een houder in de doos die helpt voorkomen dat de kaart al te veel doorzakt.

Een workstation-pc wordt soms flink aan het werk gezet en moet dus lange tijd goed blijven presteren. Je wilt tegelijk wel rustig door kunnen werken, dus liefst gebeurt dat ook nog eens zo stil mogelijk. We trekken daarom de portemonnee voor een van de beste luchtkoelers van dit moment: de Noctua NH-D15 G2. In vergelijking met de oorspronkelijke D15 heeft dit in 2024 uitgebrachte model twee extra heatpipes en een vergroot koeloppervlak van de heatsink. Ook wordt er een nieuwe generatie 140mm-fans gebruikt.

We kiezen voor de LBC-versie, waarvan de baseplate zo vlak mogelijk is om perfect te passen op de gebruikte socket AM5-processor.

Deze Kingston Fury Beast-geheugenkit combineert een snelheid van 6000MT/s met een lage latency van CL30. Daarmee hoef je jezelf gelukkig niet bezig te houden, want met een druk op EXPO in je bios stel je dit geheugen optimaal in. Per module heeft deze kit een capaciteit van 32GB, voor een totale hoeveelheid van 64GB. De hoge dichtheid stelt ons in staat om slechts twee van de vier slots te gebruiken. Dat houdt niet alleen de mogelijkheid voor een toekomstige upgrade open, maar belast ook de geheugencontroller van de processor minder, waardoor die gemakkelijker de beoogde kloksnelheid haalt.

De afgelopen tijd kwam de ontwikkeling van PCI Express 5.0-ssd's opeens in een stroomversnelling, onder meer door het beschikbaar komen van de nieuwe SM2508-controller en de langverwachte entree van marktleider Samsung in dit segment. De 9100 PRO behoort tot de snelste Gen5-ssd's en is bovendien een stuk zuiniger dan eerdere modellen, wat hem gemakkelijker te koelen maakt. Werken met grote bestanden, zoals veel workstationgebruikers zullen doen, gaat met een ssd als deze vliegensvlug.

We kiezen voor één ssd van 4TB. Naar wens kun je een kleiner exemplaar nemen of juist meerdere. Wil je meer dan één Gen5-ssd, kies dan een moederbord met meer M.2-slots op die snelheid - een suggestie daarvoor staat wat verder naar beneden bij de upgrades. Nog twee extra PCIe 4.0-ssd's toevoegen is geen probleem. Vermijd alleen het M.2_4-slot van de ASUS Prime X870-P, want dat werkt op een veel lagere snelheid.

De Power Zone 2 valt een beetje buiten het reguliere aanbod van be quiet. De voedingen hebben bijvoorbeeld een semipassieve ventilator, waar de Duitse fabrikant zich tot nu toe verre van hield. Wel krijg je voor een scherpe prijs een degelijke 850W-voeding die bovendien bovengemiddeld efficiënt is, getuige de Platinum-certificaten van zowel 80Plus als Cybenetics.

Je krijgt uiteraard een nieuwe 12V-2X6-kabel voor de videokaart bij deze voeding. Be quiet heeft een van de uiteinden voorzien van een gekantelde connector, maar die heeft voor de door ons gekozen videokaart precies de verkeerde oriëntatie. Je kunt hieromheen werken door dit uiteinde in de voeding te pluggen; de connector is immers aan beide zijden gelijk. Mogelijke alternatieven zijn de Corsair RM850x (2024) en de NZXT C850 Gold ATX 3.1.

De Fractal Design North is met zijn strakke voorkomen en kenmerkende houten latjes een verademing in de wereld van glaspaleizen vol rgb waarin we tegenwoordig leven. De XL-versie biedt net wat meer ruimte, wat het inbouwen makkelijker maakt en je de mogelijkheid biedt om zelfs de forste videokaarten in te bouwen, nu of bij een toekomstige upgrade. De gewone North is in dat opzicht enigszins beperkt.

Wij bouwden het systeem in de donkere uitvoering met latjes van walnoothout en een zijpaneel met mesh. Wil je toch wat meer zien van je build, dan kun je ook gaan voor de variant met een glazen zijpaneel. Ook als je wit met lichter eikenhout mooier vindt, kom je aan je trekken. Er is sinds kort ook een RC-versie met ondersteuning voor backconnectmoederborden verkrijgbaar. Die heb je voor deze build niet per se nodig, maar als hij bij jouw favoriete winkel toevallig goedkoper is, kun je natuurlijk prima voor die versie gaan.

Wil je een nog krachtiger systeem bouwen met bijvoorbeeld een tweede videokaart voor het draaien van AI-modellen of rendertaken? Dan doe je er goed aan om een wat luxer moederbord te kiezen, zoals deze ProArt X870E-Creator Wifi. Dit moederbord heeft onder andere meer mogelijkheden wat betreft PCIe 5.0. De zestien lanes voor de videokaart kunnen worden verdeeld over de twee x16-slots, of er kunnen lanes worden afgesplitst voor een tweede Gen5-M.2-ssd.

Daarnaast beschikt de ProArt Creator ook over een 10Gbit/s-netwerkadapter. Je kunt zo razendsnel bestanden overzetten van of naar netwerkopslag en zelfs de snelste glasvezelabonnementen voor consumenten volledig benutten. Uiteraard blijven de twee USB4-poorten die de Prime al had ook op de ProArt beschikbaar.

De RTX 5070 Ti is een mooi startpunt voor veel productieve workloads, maar bepaalde taken hebben een onstilbare honger naar meer grafische rekenkracht. De build is prima geschikt voor een nog snellere videokaart, zoals een RTX 5080 of RTX 5090, of zelfs een tweetal kaarten. Zoek vooral gpu-benchmarks op van de programma's die jij wilt gaan gebruiken en bepaal aan de hand daarvan of een snellere gpu het voor jou waard is.

De North XL-behuizing biedt voldoende ruimte voor videokaarten om iedere verkrijgbare RTX 5090 te laten passen.

Bekijk hier alle leverbare RTX 5090's

Combineer je deze set-up met een RTX 5090-videokaart? Omdat alleen de kaart daarbij al bijna 600W kan verbruiken, is het verstandig om dan ook een wat krachtigere voeding van 1000W uit te kiezen.

Voor een systeem met twee videokaarten is een voeding met een nog hoger vermogen een goed idee. Bovendien heb je dan twee 12V-2X6-connectors nodig, waarover lang niet alle psu's beschikken. De ASRock Phantom Gaming PG-1600G is een nog enigszins betaalbare optie die 1600W kan leveren. De efficiëntie ligt wel iets lager dan bij de be quiet Power Zone. Een luxe optie is de Seasonic Prime TX-1600 Noctua Edition, die een Titanium-efficiëntie combineert met het hoogst haalbare Cybenetics-certificaat voor geluidsproductie.

Ga je de workstation-pc gebruiken voor een doeleinde waarbij betrouwbaarheid belangrijker is dan snelheid? Dan kun je eventueel kiezen voor ecc-geheugen met foutcorrectie, dat wordt ondersteund door zowel het ASUS Prime-moederbord als de ProArt Creator. Dit type geheugen is wel langzamer, zeker wat de latency betreft, en duidelijk duurder dan normaal ram.

Het geheugen wordt per module verkocht. De gelinkte module is 32GB groot, met een tweetal reepjes creëer je dus 64GB ram. Er is ook een grotere 48GB-module beschikbaar.

Bij een workstation-pc wil je een degelijke, ergonomische monitor met een hoge resolutie voor voldoende werkruimte. De Dell UltraSharp U2723QE met 4k-resolutie is dan een goede optie. Door het brede instelbereik voor de helderheid kun je het scherm in haast iedere ruimte prettig gebruiken. Met zijn IPS Black-paneel heeft de U2723QE een hoger contrast dan andere ips-schermen; ten opzichte van een VA-monitor zijn de kijkhoeken dan weer beter. Dell heeft de U2723QE netjes afgesteld, hoewel dit op het gebied van kleurweergave niet de allerbeste monitor is die we onlangs hebben getest. Voor professioneel gebruik vormen de 60Hz-refreshrate en het gebrek aan FreeSync geen minpunten, maar het maakt hem wel een minder mooie allrounder voor wie stiekem ook weleens een game speelt op zijn workstation.

Als je ook een laptop wilt docken, dan heeft de U2723QE daar bovendien uitgebreide mogelijkheden voor: een USB-C-poort met een ruime 90W-powerdelivery, handig geplaatste USB-poorten, ethernet en een kvm-functie.

De meeste mensen zullen 4k op 27" alleen prettig vinden werken met de nodige scaling. Heb je liever een wat groter beeld? Dan is er ook een 32"-versie beschikbaar, de U3223QE. Inmiddels hebben deze schermen ook opvolger gekregen, de U2725QE en U3225QE, met een nog hoger contrast en uitgebreidere connectiviteit. Op het moment van schrijven zijn die monitors echter nog flink duurder.