De beste basis-pc

De 5500GT is een van de minst dure processors met ingebouwde videokaart: je zou nog een Intel 12100 of 14100 kunnen kopen, maar dan lever je de twee cores in en is alleen de trayversie (zonder koeler) vergelijkbaar geprijsd. De 5500GT is namelijk een hexacoreprocessor met een Vega-gpu aan boord. Niet genoeg om uitgebreid mee te gamen, maar ruim voldoende grafische kracht voor lichte toepassingen. De processor heeft zes Zen3-cores aan boord. De tdp van 65W kan met gemak door de meegeleverde Wraith-koeler afgevoerd worden. Mocht je die koeler te luid vinden, dan kun je altijd later een andere koeler, zoals de Gelid Solutions Tranquillo REV. 5 of andere budgetkoeler, monteren. 

Het moederbord dat we uitkozen, is erg eenvoudig. De kosten worden al gedrukt door een mATX-bord te kiezen, al is dat ook noodgedwongen omdat een groter bord niet in de behuizing past. Het A520M-bord heeft slechts twee geheugenslots en er is geen aparte koeling van de vrm: de stroomvoorziening voor de processor. Het netwerk ondersteunt 1Gbps en het enkele PCIe x16-slot is van de derde generatie, net als de lanes van de 5500GT-processor. Er zijn zes USB-poorten aan de achterkant, en een header voor USB 2.x- en 3-poorten voor de voorkant van de behuizing. Een header voor een USB-C-poort ontbreekt helaas op het bord, en ook aan de achterkant vind je die poort niet. Wel wordt het videosignaal daar via HDMI of DisplayPort beschikbaar gesteld.

Met twee beschikbare slots voor DDR4-geheugen op het moederbord is het plaatsen makkelijk: twee geheugenreepjes passen maar op één manier in het moederbord. We kiezen voor redelijk snel geheugen in een dualchannelconfiguratie omdat de videochip daar blij van wordt. Upgraden naar 32GB is daarmee alleen mogelijk door de kit volledig te vervangen. Mocht je zwaardere applicaties willen gebruiken, installeer dan direct 32GB geheugen: de DDR4-prijzen zijn dermate laag dat dit je qua budget niet zal ruïneren. Vergeet niet het geheugen in het bios even met Expo op de juiste snelheid (3200MT/s) te zetten.

In een systeem dat voornamelijk voor lichte productiviteit gebruikt wordt, hoeven we geen monster van een ssd in te bouwen. Een budgetmodel met qlc-nand (die dankzij slc-caching overigens nog behoorlijk vlot is) voldoet prima. Wel kiezen we voor een capaciteit van 1TB: je kunt minder dan vijftien euro besparen door de kleinere drive van 500GB te kopen. Dat is het risico op een vollopende drive niet waard, omdat de slc-cache afhankelijk is van voldoende vrije ruimte op de ssd. Let wel op dat het M.2-slot op het moederbord, net als de processor, alleen PCIe Gen3 ondersteunt. De snelheid van je ssd wordt dus iets beperkt door het moederbord.

We hebben nauwelijks een voeding nodig. Met een processor die maximaal slechts 65W verbruikt en behalve geheugen en een ssd nauwelijks andere energiegebruikers, zouden we theoretisch aan een voeding van 100W al genoeg hebben. Fatsoenlijke voedingen met een laag vermogen zijn er echter nauwelijks, en de Seasonic G12 waarmee we deze build oorspronkelijk bouwden, verdween voor de publicatie zelfs al van de markt.

Gelukkig biedt be quiet zijn Pure Power 11 400W nog wel via een groot aantal winkels aan. Deze voeding zelf is eenvoudig: het is een Gold-gecertificeerde voeding met een altijd actieve 120mm-fan en alle kabels zitten vast aan de voeding. Naast de 24pin-voedingskabel en de nodige SATA- en Molex-kabels heeft de voeding twee stekkers voor videokaarten en een 8pins-cpu-stekker. 

Een basis-pc mag eenvoudig en zonder opzichtige verlichting en toeters en bellen zijn. Onze keus viel in eerste instantie op de compacte NX500M van Antec, maar die is inmiddels helaas slecht tot niet leverbaar.

Als alternatief zijn we uitgekomen op de Phanteks XT Pro, een relatief moderne budgetkast van de fabrikant met deels Nederlandse roots. Zo is de kast voorzien van een voedingtunnel en van een USB-C-poort, al moet je om die te kunnen gebruiken wel voor het luxere moederbord gaan dat hieronder bij de upgradeopties staat.

Het stalen frontje van de behuizing is geperforeerd voor luchttoevoer, maar achter het voorpaneel zitten standaard geen ventilators. De enige fan in de behuizing zit achterin, waar warme lucht uit de kast wordt gezogen. Een glazen venster had niet gehoeven voor dit systeem, maar is bijna onontkoombaar. De versie met gesloten zijpaneel is gek genoeg aanzienlijk duurder. Het enige echte nadeel van de Phanteks is wat ons betreft dat hij aan de grote kant is voor deze configuratie, maar bij veel van de kleinere alternatieven lever je helaas te veel in op de bouwkwaliteit en features.

Wil je iets meer kracht in je basis-pc, bijvoorbeeld omdat je van plan bent regelmatig video- of fotobewerkingen te doen, dan kun je een krachtigere processor overwegen. Zeker voor video-edits zul je plezier hebben van de extra twee cores van de Ryzen 7 5700G. Deze octocore heeft bovendien een iets krachtigere Vega-gpu aan boord. Wanneer je de trayversie, zonder meegeleverde koeler, koopt, bespaar je nog een tientje op de aanschafprijs. Bij deze krachtigere processor raden we aan een losse koeler te kopen, zodat je minder kans op throttling hebt bij zware belasting.

Voor de krachtigere Ryzen 7 5700G zouden we deze koeler sowieso aanraden − koop dan wel de trayversie van de cpu − maar ook voor de 5500GT is betere en stillere koeling een fijne upgrade. Deze koeler is nog altijd goed betaalbaar, maar koelt wel stukken beter dan AMD's boxedkoeler. 

Het geheugen op het mATX-bord is dankzij de twee dramsleuven niet uitbreidbaar, dus als je meer dan de aangeraden 16GB geheugen wilt, zul je direct moeten upgraden. Hetzelfde kitje dat we hierboven noemden, is ook in een capaciteit van 32GB verkrijgbaar, en kost dan iets meer dan vijftig euro. Zo kun je zwaardere toepassingen draaien zonder tegen geheugenbottlenecks aan te lopen. 

Met het aanbevolen moederbord besparen we pakweg twee tientjes op soortgelijke bordjes, maar daarvoor leveren we wel een aantal features in. Zo is het M.2-slot beperkt tot PCIe 3.0, zijn er twee geheugenslots, geen header voor de USB-C-poort van de behuizing en geen heatsinks op de vrm. Met een iets duurder bord, zoals deze MSI B550M PRO-VDH, beschik je wél over al die features. Voor 110 euro koop je de versie met ingebouwde wifi. Je kunt ook een van de andere bordjes in deze selectie kiezen, die allemaal een aansluiting voor de USB-C-poort van ons kastje hebben.

Ons moederbord heeft geen wifi aan boord, en ook het alternatief is enkel bedraad aangesloten op je netwerk, al is er een variant met wifi aan boord. Wil je je basis-pc draadloos op internet hebben, dan kun je een wifikaartje in het PCIe-slot steken. Voor minder dan drie tientjes, ongeveer hetzelfde bedrag als de meerprijs van een moederbord met wifi ingebouwd, kun je met een draadje minder toe.

De LG 24MR400 is een 24"-full-hd-monitor met een ips-paneel voor minder dan 100 euro, die desondanks een relatief hoge refreshrate van 100Hz biedt. Daarmee ziet het beeld er net wat vloeiender uit dan op een standaard 60Hz-scherm. Samen met FreeSync kan de 24MR400 zich daarmee ook voor een spelletje lenen, want de responstijden zijn ook best goed. Naast een antieke analoge VGA-ingang is HDMI de enige andere poort op het scherm, wat betekent dat Nvidia-kaarten het helaas alleen op een vaste refreshrate kunnen aansturen. De verdere uitvoering is zeer basaal, zonder een in hoogte verstelbare voet, al kun je via de VESA-gaten een los exemplaar aansluiten. Helderheid en contrast van het scherm zijn in orde. De kleurafstelling zal geen prijzen winnen, maar is ook niet extreem slecht. Door het gebruik van een ips-paneel zijn de kijkhoeken bovendien erg goed.