De Ryzen 9 9950X is in veel taken de snelste consumentenprocessor die je kunt kopen. Alleen in games blijven de X3D-cpu's ongeslagen. In vergelijking met zijn voorloper, de 7950X, is hij iets sneller en iets zuiniger. Als de prijs nog wat zakt, is er weinig mis met deze processor, maar na twee jaar hadden velen vermoedelijk op een grotere stap gehoopt.
De Ryzen 9 9900X is iets sneller en iets zuiniger dan zijn voorloper, de 7900X. Als de prijs nog wat zakt, is er weinig mis met deze processor, maar na twee jaar hadden velen vermoedelijk op een grotere stap gehoopt.
Vorige week publiceerden we al een review van de Ryzen 7 9700X en Ryzen 5 9600X met respectievelijk acht en zes cores. Nu mogen we ook onze testresultaten van de 12- en 16-cores Ryzen 9 9900X en Ryzen 9 9950X delen. Kunnen deze cpu's, die meer vermogen mogen verstoken dan de lager gepositioneerde modellen, ons meer overtuigen?
Zoals we vorige week al schreven, is de opbouw van de Ryzen 9000-processors goeddeels vergelijkbaar met die van de Ryzen 7000-cpu's. De Zen 5-cores, waarvan we de vernieuwingen niet nog eens zullen herkauwen, zijn veruit de belangrijkste verbetering. De Ryzen 9's zijn dan ook, net als bij de vorige generatie processors, uitgerust met twee chiplets met cpu-cores, zogenaamde ccd's, die met elkaar en met de i/o-die zijn verbonden via AMD's Infinity Fabric.
Deze opstelling houdt in dat de 9900X (12 cores) en 9950X (16 cores) weliswaar veel meer rekenkracht hebben in multithreaded taken dan de Ryzen 5 en 7, maar tussen bepaalde sets van cores ook hogere core-to-corelatency's hebben. In taken die gevoeliger zijn voor latency, zijn deze modellen daardoor niet per se sneller, net als bij de Ryzen 9's in de 7000-serie het geval was.
Als we naar de specificaties kijken, valt op dat de maximale turbokloksnelheid niet is veranderd ten opzichte van de directe voorlopers. Prestatiewinst moet dus puur van de per kloktik snellere Zen 5-cores komen. De enige duidelijke wijziging treffen we aan bij de Ryzen 9 9900X, die een tdp van 120W heeft. Dat is bijna dubbel zo hoog als de 65W van de Ryzen 5 en 7, maar flink lager dan de 170W van zijn voorganger. Alleen de Ryzen 9 9950X heeft ten opzichte van zijn voorloper een ongewijzigde tdp van 170W.
De Ryzen 9 9900X en 9950X zijn vanaf donderdag 15 augustus 15.00 uur te koop.
Voor deze AMD Ryzen 9000-review hebben we alle processors die je in de grafieken terugvindt, compleet opnieuw getest met de nieuwste beveiligingspatches, softwareversies en biosupdates. Daarbij hebben we enkele verbeteringen en toevoegingen gedaan aan ons testparcours, zodat onze testresultaten nog completer zijn dan ze al waren.
Nieuwe microcode Intel
In de hoop de definitieve oorzaak van de stabiliteitsproblemen op 13th en 14th Gen Core-processors te hebben gevonden, bracht Intel vorige week een microcode-update uit. Die limiteert de maximale spanning die de cpu kan vragen.
Tweakers heeft een verificatietest uitgevoerd met de Intel Core i9 14900K en de nieuwste F7f-bios voor het Gigabyte Z790 Aorus Master X-moederbord, die de nieuwe microcode 0x129 bevat. In de steekproef van tests, bestaande uit 28 benchmarks, presteerde de cpu met de nieuwe microcode 0,25 procent beter dan met de oude. Dit verschil valt binnen de reguliere run-to-runvariatie van onze tests.
De nieuwe microcode heeft dus geen meetbare impact op de prestaties. De enkele weken geleden vergaarde benchmarks van de Core i5 13600K, i7 13700K, i9 13900K, i5 14600K, i7 14700K en i9 14900K in de grafieken zijn dus ook representatief voor de prestaties met de nieuwste microcode.
De belangrijkste vernieuwingen ten opzichte van eerdere cpu-reviews op Tweakers zijn:
De Procyon AI Computer Vision Benchmark, die de prestaties in zes verschillende AI-modellen meet, is toegevoegd.
De selectie aan geteste games in combinatie met een losse videokaart is bijgewerkt: Assetto Corsa Competizione, Baldur's Gate 3, Cyberpunk 2077, F1 24, Starfield en Total War: Pharaoh maken nu het totaal zes, één meer dan voorheen.
Alle bovengenoemde games worden nu op twee resoluties (1920x1080 en 2560x1440 pixels) en twee kwaliteitsinstellingen (Medium en Ultra) getest. Voorheen werd slechts een selectie van de gametests ook op 2560x1440 beeldpunten gedraaid.
In DaVinci Resolve gebruiken we vanaf nu een moderner en veeleisender videoproject, waarin verschillende videoclips in 4k-resolutie worden gerenderd met gebruik van colorgrading, bewegingen en diverse effecten.
We hebben een volledig nieuwe meetmethode voor het energiegebruik van processors in gebruik genomen, op basis van het door ElmorLabs ontwikkelde Benchlab-dochterbord.
Ons uitgangspunt is dat we ons zoveel mogelijk houden aan de door de cpu-fabrikant aanbevolen instellingen voor zaken als kloksnelheden, vermogenslimieten en powerstates. Specifiek in het geval van Intel-processors stellen we de Intel Default Settings in zoals die door de fabrikant zijn gecommuniceerd. Voorheen gebruikten we de standaardinstellingen van het moederbord, omdat dat destijds het best overeenkwam met wat je als eindgebruiker kon verwachten. Nu Intel strikter toeziet op de naleving van zijn richtlijnen door moederbordfabrikanten, onder meer door aanhoudende klachten over de stabiliteit van recente Intel-cpu's, houden ook wij die aan voor onze tests.
Als je benieuwd bent naar de impact van de Default Settings op de 13th en 14th Gen Intel Core-processors, kun je ons artikel daarover lezen.
Geheugen
We geven de mainstreamplatforms 16GB per geheugenkanaal, wat in totaal op 32GB uitkomt voor de geteste systemen. Voor hedt-platforms houden we 32GB per kanaal aan. Voor de kloksnelheid van het geheugen houden we de officiële, maximaal ondersteunde snelheid aan. Bij de AMD Ryzen 9000-processors is dat DDR5-5600, net als bij de nieuwste Intel-processors.
Videokaart
Bij processors met een geïntegreerde gpu draaien we het gros van onze benchmarks zonder extra videokaart, terwijl we cpu's zonder (geactiveerde) igpu combineren met een Nvidia GeForce GTX 1650. Alle gamebenchmarks en de DaVinci Resolve-test draaien we in combinatie met de snelste videokaart van dit moment: een Nvidia GeForce RTX 4090.
Opslag, koeling en voeding
We voorzien onze testsystemen van een Transcend 250H 2TB-ssd. Met 2TB snelle opslag kunnen we alle benchmarks en games, die steeds meer ruimte vergen, tegelijk geïnstalleerd houden. Om tegemoet te komen aan de steeds hogere eisen die high-end processors aan de koeling stellen, gebruiken we Alphacool Ocean T38-waterkoelers. De gebruikte voeding is een Corsair RM850.
Gametests
We benchmarken games in twee resoluties: 1920x1080 pixels (full hd) en 2560x1440 pixels (wqhd), met Medium- en Ultra-settings. Doorgaans zie je de grootste verschillen op de laagste resolutie, omdat de cpu in dat scenario het snelst een bottleneck vormt. Toch zijn die ook relevant als je op een hogere resolutie speelt, bijvoorbeeld als er in de toekomst snellere videokaarten verschijnen die het knelpunt naar de processor laten verschuiven.
De geteste games zijn:
Game
Verschijningsdatum
Api
Engine
Assetto Corsa Competizione
September 2018
DX12
Unreal Engine 4
Baldur's Gate 3
Augustus 2023
DX11
Divinity Engine 4.0
Cyberpunk 2077
December 2020
DX12
REDengine 4
F1 24
Mei 2024
DX12
EGO Engine 4.0
Starfield
September 2023
DX12
Creation Engine 2
Total War: Pharaoh
September 2023
DX12
TW Engine 3
Met behulp van PresentMon meten we in elke geteste game de prestaties, waaruit we zowel de gemiddelde framerates, of fps, als de frametimes van het 99e percentiel berekenen. Die laatste rapporteren we los in ms, maar vind je ook terug in de samengestelde balkjes, bestaande uit het 99e percentiel, omgerekend naar frames per seconde, genoteerd als minimumframerate en gevolgd door de gemiddelde framerate per seconde. Op die tweede score, het gemiddelde aantal beelden per seconde dat een videokaart kan berekenen, wordt primair gesorteerd.
De frametimes geven geen beeld van de gemiddelde framerate, maar van de uitschieters in negatieve zin. Die kunnen immers tot gevolg hebben dat een game, ondanks een goed gemiddelde, niet vloeiend aanvoelt. De tijd die het kost om beelden binnen een 3d-game en dus binnen onze benchmark te renderen, varieert van frame tot frame. Bij onze frametimemeting worden de rendertijden van alle individuele frames opgeslagen. Daarna gooien we de 1 procent langzaamste frames weg. De hoogste rendertijd van de resterende 99 procent van de frames, oftewel het langzaamste frame, is het 99e percentiel frametime.
Stroomverbruik
Uiteraard meten we ook het stroomverbruik van de processors. Daarvoor nemen we met ingang van deze review een nieuwe meetmethode in gebruik, op basis van de door ElmorLabs en Open Benchtable ontwikkelde Benchlab. Dit is een dochterbord dat met afstandsbusjes onder het daadwerkelijke moederbord wordt geplaatst en in- en uitgangen heeft voor alle stroomkabels die naar het moederbord en de processor gaan.
Van de ATX-kabel met 24 pinnen, maximaal twee EPS-kabels met 8 pinnen, maximaal drie PEG-kabels met 8 pinnen en maximaal twee 12Vhpwr-kabels kunnen we live de spanning en stroomsterkte monitoren en loggen. De meters zijn aangesloten op een externe pc die de bijgeleverde software draait, zodat het rekenwerk dat hierdoor wordt verricht, geen invloed heeft op het energiegebruik van het geteste systeem.
We hebben de stroommeters van elke poort geijkt met een instelbare belasting en de gemeten afwijkingen over een curve verwerkt in een script dat de van toepassing zijnde afwijking corrigeert. Voor de vergelijkbaarheid van de testresultaten binnen deze review maakt dat niet veel uit. Vanzelfsprekend willen we zo nauwkeurig mogelijke resultaten kunnen rapporteren.
Een socket AM5-testopstelling aangesloten op de Benchlab
In deze review tonen we het energiegebruik van de processor in vier verschillende scenario's. Eerst meten we het gebruik in een idlescenario, waarbij de processor niet wordt belast en uitsluitend continu de Windows-desktop wordt getoond. Als testscenario voor een volledige allcorebelasting gebruiken we Cinebench 2024, dat tijdens het renderen van een 3d-scène een vrijwel oneindig aantal cores maximaal kan gebruiken. Niet alle software schaalt zo perfect en daarvoor is de test in Adobe Premiere Pro een mooi voorbeeld. Het renderen van een video in dat programma kan wat cores gebruiken, maar niet onbeperkt. Ten slotte testen we het stroomgebruik van de processor tijdens het spelen van Cyberpunk 2077 in combinatie met een losse videokaart.
Standaard tonen we de grafiek Energiegebruik, een optelsom van het gemiddelde energiegebruik via de EPS-connectors en de 12V-pinnen van de grote ATX-stekker. Bij veel moederborden worden enkele secundaire rails namelijk via de ATX-kabel gevoed. Sommige andere componenten op het moederbord maken ook gebruik van 12V, maar dit is voor alle cpu's die gebruikmaken van dezelfde socket identiek. Daarnaast vangen we het vermogen dat de videokaart uit het PCIe-slot vraagt af met een riser en wordt dat dus niet meegeteld in de ATX12V-meting.
Wil je de metingen in meer detail bekijken, dan kun je het vermogen per connector (EPS1, EPS2, ATX12V) in losse grafieken inzien. Tot slot rapporteren we de totale hoeveelheid gebruikte energie in Wh. Dat is vooral interessant in tests die korter duren als de processor sneller is, wat het geval is bij Cinebench en Premiere Pro. Daar zegt de totale hoeveelheid gebruikte energie dus iets over de efficiëntie van de processor. De geteste game duurt niet korter met een snellere cpu, maar om ook iets te kunnen zeggen over de efficiëntie in dit scenario, hebben we een aparte 'watt per fps'-berekening gemaakt. Hierin kun je snel zien welke processors relatief gezien het zuinigst werken.
Foto- en videobewerking
De Ryzen 9's beginnen goed; in Adobe Photoshop leveren ze uitstekende prestaties. De 9950X is 11 procent sneller klaar met alle bewerkingen dan zijn voorganger en haalt daarmee de Intel Core i9's in. Het verschil tussen de 9900X en de 7900X is zelfs nog iets groter, waardoor Intels i7's worden ingehaald.
In Premiere Pro zijn de resultaten minder indrukwekkend. De 9900X is een kleine 5 procent sneller dan de 7900X, maar de 9950X laat juist een kleine achteruitgang zien, wat ook na meerdere keren opnieuw testen consistent het geval blijft.
DaVinci Resolve houdt een beetje het midden. De 9900X en 9950X doen ongeveer 210 seconden over de videorender, wat 8 à 9 procent sneller is dan hun voorgangers, maar niet voldoende om de Core i9's en de i7 14700K bij te houden.
Bij de Ryzen 5 en 7 zagen we slechte prestaties bij videocodering met de x264-codec. De Ryzen 9's doen het aanzienlijk beter, maar tussen de 12- en 16-core varianten zit weinig verschil. Dat doet vermoeden dat de bottleneck bij de Ryzen 9000-processors ergens anders zit dan bij pure rekenkracht.
Met de x265-codec gaat het beter. De 9950X evenaart het prestatieniveau van de Intel Core i9's. De 9900X lukt dat net niet in vergelijking met de Core i7's.
In de singlethreaded Flac-test doen de Ryzen 9000-cpu's het fantastisch, maar omdat deze workload geen gebruik maakt van de extra cores van de Ryzen 9's, presteren die niet beter dan de eerder geteste modellen.
Cinebench is de benchmarksoftware die hoort bij de Cinema4D-rendersoftware. Je kunt deze benchmark gratis downloaden en eenvoudig zelf draaien in zowel single als multithreaded modus. Mede daardoor is hij uitgegroeid tot een van de populairste cpu-tests. We draaien de nieuwste Cinebench 24.
De Ryzen 9 9950X zet een nieuwe recordscore neer in Cinebench 24 Multi. Met 2238 punten is hij 8 procent sneller dan de 7950X en bovendien sneller dan alle consumentenchips van concurrent Intel, die in deze test voordeel hebben van hun enorme sloot E-cores. De 9900X scoort intussen 1777 punten, bijna 11 procent hoger dan de 7900X.
Voor Blender zijn we overgestapt naar een modernere render met de titel 'Splash' voor Blender 4.1. Als je de render zelf wilt draaien, kun je die hier gratis downloaden.
Blender draait geweldig op de nieuwe Ryzen-serie, vooral op de modellen die weinig last hebben van powerlimits. De Ryzen 9 7950X was al ruim de snelste cpu in deze test en de 9950X is nog eens 14 procent sneller. Ook de 9900X laat met 11 procent een mooie generatie-op-generatieverbetering zien. Deze cpu verslaat alle Intels op de 14900K na.
Keyshot Viewer is een standaloneprogramma waarmee fotorealistische 3d-modellen die met de Keyshot-software zijn gemaakt, kunnen worden bekeken. We draaien de benchmark zonder gpu-acceleratie. Vooral de Ryzen 9 9900X maakt in deze test een mooie sprong. Het verschil tussen de 7950X en 9950X is in deze benchmark wat kleiner, maar het verschil met Intels snelste cpu loopt wel op tot 13 procent.
Nieuw in onze testsuite is de Procyon AI Computer Vision-benchmark, ontwikkeld door UL Benchmarks, het bedrijf dat ook de bekende 3DMark- en PCMark-software uitgeeft. Deze benchmark test de snelheid van een processor in zes AI-modellen die met beeldverwerking te maken hebben, zoals Inception V4 voor het classificeren van afbeeldingen en Real-Esrgan voor het upscalen van plaatjes. We draaien de benchmark op de cpu-cores en gebruiken daarvoor de Windows ML-implementatie met float32-berekeningen.
De Ryzen 9's voeren de grafiek aan en de 9950X wint zelfs iedere deeltest, maar de testresultaten schalen niet onbeperkt mee met het toevoegen van meer cores. Het verschil tussen de 9900X en 9950X is bijvoorbeeld veel kleiner dan tussen de 9600X en 9700X.
Het compileren van software is een zware workload die de processor op allerlei manieren fors belast. AMD was al de snelste, maar bouwt die voorsprong nu flink uit. De 9950X is 8 procent sneller dan de 7950X en de 9900X is zelfs 11 procent eerder klaar dan zijn voorganger.
Geekbench 6.2 draaien we ook op bijvoorbeeld laptops en complete pc's, waardoor je de resultaten van cpu's daarmee eenvoudig kunt vergelijken. Bovendien kun je de software zelf gratis draaien om de processor in je eigen pc te vergelijken met onze resultaten.
In de singlethreaded test doen de 9950X en 9900X het nog wat beter dan de eerder geteste Ryzen 9000-cpu's, vermoedelijk puur door de hogere singlecore turbosnelheid. Multithreaded komt de 9900X net niet aan de i7 14700K, terwijl de 9950X wel nipt de Core i9's weet te verslaan.
De diverse AIDA64-tests tonen een vergelijkbaar beeld als in de review van de Ryzen 5 en 7. De 9900X en 9950X doen het goed in Zlib, uitmuntend in de twee raytracingtests en juist een beetje matig in de overige algoritmes.
Zlib
AES
Hash
SHA3
Julia
Mandel
FP32 RT
FP64 RT
AIDA64 - Zlib
Processor
Gemiddelde doorvoersnelheid in MB/s (hoger is beter)
De browserbenchmark Jetstream 2, die we in Google Chrome draaien, leunt vooral op de singlecoreprestaties. De Ryzen 9 9950X weet op één punt de toppositie te grijpen. Over het algemeen kunnen de Ryzen 9000-cpu's zich prima meten met Intels veertiende generatie, waar de Ryzen 7000-serie nog duidelijk op achterbleef.
Het inpakken van data met 7-Zip kan veel cores goed belasten, maar de Ryzen 9's komen toch niet geweldig uit de verf. De 9900X en 9950X zijn enkele tellen sneller dan hun voorgangers, maar de Core i9's en AMD's eigen 7950X3D blijven nipt sneller.
Aan de geïntegreerde gpu, die nog altijd gebruikmaakt van de RDNA 2-architectuur uit 2020, heeft AMD bij de Ryzen 9000-serie niets veranderd. Eventuele verschillen komen dus puur door de snellere cpu waaraan de igpu is gekoppeld en de iets hogere geheugenbandbreedte.
In 3DMark Night Raid blijft de Graphics-score rond de 10.000 punten hangen. Die van de 9900X valt enigszins tegen.
In de zwaardere 3DMark Steel Nomad Light-benchmark was AMD al nipt de snelste en daaraan verandert niets. Wederom doet de 9900X het matig in vergelijking met de overige Ryzen 9000-modellen.
De igpu van de Ryzen 9000-cpu's is niet snel genoeg om speelbare framerates te genereren in F1 24. De Ryzen 9's zijn wel vlotter dan de Ryzen 5 en 7, maar in de praktijk heb je daar dus weinig aan.
F1 24 - 1920x1080 - Low
F1 24 - 1920x1080 - Medium
F1 24 - 1920x1080 - Low
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
De Ryzen 9 9950X doet het goed in Assetto Corsa Competizione, maar de 9900X blijft soms een paar frames achter. Met de snelste Intels kunnen de Ryzen 9000-cpu's zich in deze game goed meten, maar AMD's eigen chips met 3D V-Cache blijven duidelijk sneller.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Epic
Assetto Corsa Competizione 2024 - 1920x1080 - Medium
In Baldur's Gate 3 presteren de Ryzen 9's niet beter dan de Ryzen 5 en 7, wat betekent dat ze de 3D V-Cache-cpu's en de topmodellen van Intel niet bijbenen. De 9700X lijkt in deze game de snelste van de vier nieuwe chips.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Ultra
Baldur's Gate 3 (DirectX 11) - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
Ook in Cyberpunk 2077 zien we prestaties die vergelijkbaar zijn met die van de eerder geteste Ryzen 5 9600X en Ryzen 7 9700X. De X3D-cpu's blijven buiten bereik.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Ultra
Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
In F1 24 presteren de Ryzen 9's net wat minder goed dan de eerder geteste modellen met minder cores. Vooral de 9950X blijft in verhouding iets achter. Wel ligt het prestatieniveau hoger dan dat van de 7000-serie, zolang je de modellen met 3D V-Cache buiten beschouwing laat.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Ultra - DXR
F1 24 - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
In Starfield zien we duidelijk twee 'groepjes' ontstaan: de 9600X en 9900X scoren vrijwel even goed, net als de 9700X en 9950X. Het zou goed kunnen dat de scheduling de hogere core-to-corelatency van het gebruik van beide ccd's wil voorkomen, en daardoor maar de helft van de cores van de Ryzen 9's aanspreekt. Achteraf gezien lijkt dat ook bij de Ryzen 7000-serie te gebeuren, met de 7600X, 7900X en 7900 (allemaal zes cores per ccd) die samenklonteren.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Ultra
Starfield - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
In Total War: Pharaoh presteren de Ryzen 9000-cpu's allemaal ongeveer even goed. Ze zijn vlotter dan de 7000-serie, maar niet zo snel als Intels i7's en i9's of de X3D-cpu's.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Ultra
Total War: Pharaoh - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
Om de prestaties van processors in één getal te vatten, hebben we op basis van alle benchmarkresultaten een index samengesteld: de Tweakers CPU Prestatiescore. Elke deeltest telt hierin even zwaar mee. Alleen de igpu-benchmarks hebben we weggelaten, omdat niet elke processor over geïntegreerde graphics beschikt.
De Tweakers CPU Prestatiescore is door deze opzet een mix van tests die wel en niet schalen met bijvoorbeeld kloksnelheid, cache, aantal cores, smt/hyperthreading en andere factoren. Het is daarmee een realistische afspiegeling van het moderne softwarelandschap.
In de CPU Prestatiescore weet de Ryzen 9 9950X de 7950X3D net niet van de troon te stoten; het scheelt nog anderhalf punt. De 9950X is weliswaar sneller in multithreaded applicaties, maar vooral de games maken de 7950X3D gemiddeld genomen nog wat vlotter. Gemiddeld is de 9950X wel 6,4 procent sneller dan zijn directe voorloper, de 7950X.
Het verschil tussen de 7900X en 9900X is met een prestatiewinst van 8 procent iets groter. Daarmee is dat het model uit de vierkoppige Ryzen 9000-serie dat in onze benchmarks de meeste winst boekt ten opzichte van zijn voorganger.
Ga je je processor primair gebruiken om te gamen? Dan kun je kijken naar de Tweakers CPU Gaming Prestatiescore. Dit is hetzelfde concept, maar dan op basis van de gamebenchmarks in combinatie met een losse videokaart.
In de prestatie-index voor games scoort de 9950X net wat minder dan de 9700X, terwijl de 9900X net wat laat liggen op de 9600X. AMD probeert games zoveel mogelijk van slechts één ccd van zes of acht cores gebruik te laten maken, zodat ze geen last krijgen van de hogere core-to-corelatency bij communicatie tussen de twee chiplets met cpu-cores. In sommige games zagen we dan ook duidelijk 'groepsvorming' van de modellen met 6-core ccd's (9600X/9900X) en 8-core ccd's (9700X/9950X). Toch presteren de modellen met twee ccd's iets minder, wat op een beperkte penalty door de opbouw van de processor lijkt te duiden.
Zoals uitgebreid besproken op de pagina over de testmethode, nemen we met ingang van de Ryzen 9000-review een vernieuwde meetmethode voor het energiegebruik van processors in gebruik. Voor alle details kun je terecht op die pagina.
Energiegebruik idle (5 min.)
We zien geen grote verschillen tussen het idleverbruik van de vier Ryzen 9000-processors. Dat blijft rond het niveau dat we van socket AM5-processors gewend zijn en daarmee hoog in vergelijking met Intel.
Inclusief de 12V-voeding naar het moederbord komt onze meting uit op 206W voor de Ryzen 9 9900X en 246W voor de 9950X. Dat is respectievelijk 4 en 9W minder dan hun directe voorlopers.
Wel zijn de processors met een vrijwel gelijk stroomverbruik sneller geworden, wat je terugziet in de totale hoeveelheid gebruikte energie. De Cinebench 24-test duurt immers korter met een snellere processor. Voor beide Ryzen 9's is dat rond de 11Wh, ongeveer 1,5Wh minder dan bij hun equivalenten in de Ryzen 7000-serie.
Adobe Premiere Pro kan ook wel wat met veel cores, maar schaalt niet oneindig door als Cinebench. Daarom is het energiegebruik in deze applicatie soms ook lager. Bij de Ryzen 5 en 7 zagen we dat niet, maar bij de Ryzen 9's wel. Beide cpu's komen iets boven de 180W uit.
In de grafiek van de totale hoeveelheid gebruikte energie zien we dat de Ryzen 9's echter geen stap vooruit zetten als het om de efficiëntie gaat. De processors verbruiken tijdens deze taak wat meer dan hun voorgangers, terwijl de prestaties onvoldoende verbeteren om dat te compenseren.
Tijdens het gamen verbruiken de Ryzen 9's aanzienlijk minder dan in zwaardere scenario's. In vergelijking met hun voorgangers verbruiken de 9900X en 9950X echter 5 tot 10W meer.
Energiegebruik
EPS1
EPS2
ATX12V
Totale hoeveelheid gebruikte energie
Energiegebruik - Cyberpunk 2077 - CPU (EPS+ATX12V)
Aangezien de Ryzen 9000-cpu's in deze game niet noemenswaardig sneller waren dan de 7000-processors, levert dat geen beste efficiëntie op. De 9900X en 9950X verbruiken zelfs meer watt per fps dan hun voorlopers in de 7000-serie. Alleen de i7's en i9's van Intel doen het op dit punt nog (veel) slechter.
We testen temperaturen van de processors met een 360mm-waterkoeler: Alphacool Core Ocean T38 AIO. Zeker high-end processors hebben de afgelopen generaties een steeds hoger stroomverbruik gekregen. Door een zo goed mogelijke koeling te kiezen binnen de grenzen van wat realistisch is, proberen we de processors de ruimte te geven om maximaal te presteren.
Om te waarborgen dat de geboden koeling identiek is en de temperaturen van verschillende processors dus vergelijkbaar zijn, laten we de drie ventilators op de radiator altijd op 50 procent pwm-snelheid werken. De pomp draait continu op maximale snelheid.
De gebruikte belasting bestaat uit een vijftien minuten durende loop van Cinebench 24 multithreaded. We loggen elke seconde de temperatuur van de cpu-package, de kloksnelheid (effectief de allcoreturbo) en het stroomverbruik, allemaal gebaseerd op de sensors die in de processor zijn verwerkt.
Volgens AMD worden de Ryzen 9000-cpu's ook bij een gelijk verbruik minder warm dan hun notoir heet wordende voorgangers. Zelfs met een goede koeler en bij een relatief lage belasting waren temperaturen van meer dan 90 graden geen uitzondering bij de vorige generatie. Door meer rekening te houden met de warmteproductie bij de indeling van de chip en door betere plaatsing van de temperatuursensors, moet de thermische weerstand met 15 procent zijn verminderd. Dat resulteert volgens AMD in een 7 graden Celsius lagere temperatuur bij een gelijk stroomverbruik.
De Ryzen 5 en 7 waren uitzonderlijk koel en hoewel de Ryzen 9's aanzienlijk warmer worden, blijven ze duidelijk koeler dan hun voorgangers. De Ryzen 9 9900X wordt maximaal 78 graden, 8 graden koeler dan de 7900X. Bij de 9950X meten we maximaal 82 graden, wat zelfs 13 graden koeler is dan de 7950X.
Doordat de Ryzen 9's minder power-limited zijn dan de eerder geteste Ryzen 5 en 7, liggen de kloksnelheden duidelijk hoger. Dat geldt vooral voor de 9950X, die niet in de buurt van zijn powerlimit van 230W komt en zodoende naar 5,16GHz klokt. Het is opvallend dat zelfs die kloksnelheid nog zo'n 100MHz lager ligt dan bij zijn voorganger.
Bij de lager gepositioneerde Ryzen 9000-processors met een 65W-tdp bleek het overklokpotentieel groot te zijn. Vooral bij de Ryzen 7 9700X, die standaard erg wordt tegengehouden door zijn powerlimit, konden we de prestaties eenvoudig flink opschroeven. Met een combinatie van Precision Boost Overdrive, oftewel het overschrijden van de standaard powerlimits, en undervolten via Curve Optimizer, haalden we een 12 procent hogere Cinebench 24 Multi-score dan standaard.
Van de twee Ryzen 9's is de 9900X de enige die standaard nog enigszins wordt beperkt door zijn powerlimit, die bij AMD altijd 35 procent hoger ligt dan de tdp en in dit geval 162W is. De 9950X mag 230W verbruiken en heeft dat in de praktijk niet nodig om maximaal te presteren in multithreaded workloads. Wij besloten daarom ons geluk te beproeven met de 12-core 9900X.
Er bleek minder rek te zitten in onze 9900X dan in onze 9700X. De maximale undervolt die stabiel werkte was -20 counts, oftewel 0,06V undervolt bij zware belasting. Met het geheugen op DDR5-6000, iets hoger dan AMD's referentiesnelheid van 5600MT/s, haalden we 1897 punten in Cinebench 24 Multi. Dat is 5 procent hoger dan standaard: geen vetpot, maar respectabel als je bedenkt dat de 9900X stock maar 10,6 procent sneller is dan zijn voorganger. De kloksnelheid lag op 5,48GHz, 6,6 procent hoger dan stock. De extra kloksnelheid laat zich dus heel aardig vertalen in extra prestaties.
De overklok heeft gevolgen voor het energiegebruik, dat stijgt van 162W naar 212W. De temperatuur stijgt daarbij naar 95 graden, wat opvallend genoeg flink hoger is dan de 9950X bij een vergelijkbaar stroomgebruik. Bij de 9900X wordt dezelfde hoeveelheid warmte echter op een kleinere oppervlakte opgewekt; er zijn immers minder cores. Wellicht biedt dat een verklaring.
Deze tweede en voorlopig laatste release van Ryzen 9000-processors brengt ons de Ryzen 9's, de twee duurste processors uit de nieuwe serie. Onze conclusie over de Ryzen 5 en 7 was genuanceerd: ze waren aanzienlijk zuiniger dan hun voorgangers, maar eigenlijk niet veel sneller. Het verhaal is bij de Ryzen 9's anders, maar niet per se beter.
Laat ik beginnen met wat de Ryzen 9 9950X en 9900X goed doen. De multithreaded prestaties waren al goed en zijn verder verbeterd; meer dan eens scherpt de 9950X AMD's eigen record van de 7950X aan. In 3d-renderprogramma's, bij het compileren van software en in diverse AI-benchmarks zijn de prestaties zonder meer in orde. Ook in workloads die maar één core gebruiken laat de verbeterde Zen 5-core zo nu en dan zijn spierballen zien, maar niet meer dan bij de eerder gereviewde Ryzen 5 en 7.
Daar houdt het wel zo'n beetje op. De 9900X en 9950X zijn slechts marginaal zuiniger dan hun voorgangers, en toch gemiddeld maar respectievelijk 8 en 6 procent sneller in onze gewogen CPU Prestatiescore. In games zijn ze iets sneller dan de 7000-serie, maar is de sprong niet groot genoeg om in de buurt te komen van de eigen X3D-processors of zelfs Intels i7's en i9's. Soms komt het er helemaal niet uit. De efficiëntie tijdens gaming en in onze Premiere Pro-test is bijvoorbeeld eerder achteruit dan vooruit gegaan bij de Ryzen 9's.
Ik wil niet te negatief klinken, want intussen is de AMD Ryzen 9 9950X wel de snelste consumentenprocessor die je kunt kopen in veel verschillende taken. Maar de marges waarmee hij dat is, vallen tegen. Ze vallen tegen in vergelijking met zijn bijna twee jaar oude voorganger, en ook in vergelijking met wat AMD had beloofd. Te vaak lijkt het grootste gedeelte van de geclaimde 16 procent ipc-winst in het niets te zijn opgelost. Een deel daarvan lijkt door lagere kloksnelheden te komen; zelfs de niet door powerlimits gehinderde 9950X klokt in onze test lager dan zijn voorganger. Maar wellicht was AMD ook gewoon te optimistisch.
Onder de streep veranderen de Ryzen 9000-processors weinig aan de processormarkt. AMD zet ze al aanzienlijk scherper in de markt dan hun voorgangers bij release, maar de prijzen zullen nog wat verder moeten dalen voor de 9000-cpu's een even goede deal zijn als de 7000-serie. Dan is de behaalde prestatiewinst mooi meegenomen, maar geenszins een knock-out bij voorbaat voor Intel, dat later dit jaar ook nog met een nieuwe serie desktop-cpu's komt die vooralsnog bekendstaan als 'Arrow Lake'.
Sommigen hadden het blauwe kamp misschien al afgeschreven, maar nu AMD slechts een beperkte stap zet, hoeft Intel zijn Arrow Lake-processors niet eens zo heel veel sneller te maken om later dit jaar een goede kans te maken: maar primair zuiniger en stabiel.
Ik vind een paar dingen aan hoe de resultaten zijn weergegeven toch jammer:
De CPU prestatiescore rekent ook gaming-performance mee, terwijl die juist zijn aparte index heeft. Er is geen losse index zonder de gaming-performance, terwijl dat juist de dingen zijn waarvoor deze CPU interessant is.
Er is alleen een efficientie-grafiek voor een enkele game(waar je wederom toch al een X3D-processor voor zou kopen) en niet voor andere productiviteits-tests, terwijl ik het vermoeden heb dat daar juist een winst voor de processor zit, die nu niet zichtbaar is omdat we alleen naar prestaties en verbruik los kijken.
Dat alle benchmarks evenveel meetellen in de CPU Prestatiescore, dus ook games, is altijd al zo geweest - het concept is simpelweg om in één getal snel een indruk te krijgen van de algehele prestaties van een processor. Games daaruit weglaten lijkt me gek, maar als daar meer animo voor is zouden we bijvoorbeeld wel kunnen kijken naar een 'Productiviteit Prestatiescore' oid?
Je tweede punt klopt niet helemaal. De game heeft als enige een los berekende efficiëntie-grafiek nodig, omdat een game niet korter duurt als je betere prestaties haalt. Gelukkig maar, anders zou je met een 7800X3D maar heel kort van je favoriete game kunnen genieten . Maar de andere stroomverbruik-tests (Cinebench render, Premiere Pro export) duren korter als de cpu sneller is, dus de laatste tab ("Totale hoeveelheid gebruikte energie") is daarbij de efficiëntie-grafiek die je zoekt.
als daar meer animo voor is zouden we bijvoorbeeld wel kunnen kijken naar een 'Productiviteit Prestatiescore' oid?
Graag. Men koopt hopelijk de beste CPU voor zijn/haar workload en budget. Niet alleen de duurste "want die is altijd beter", iets wat anno 2024 niet meer klopt. Zeker CPU's als deze die niet zo zeer een sterke focus hebben op gaming. Lijkt me productiviteit apart meenemen in de overweging prettig om deze keuzes beter te kunnen maken.
Wellicht de eindscore uiteenzetten in
-Gaming
-Productiviteit
-Gecombineerd
Zo heeft ieder wat wils en hou je de score separaat van het 'primaire' doel van de CPU. Mocht er een nieuwe Threadripper uitkomen zullen gaming scores niet zo boeiend zijn en andersom zal een 6-core gaming CPU niet zo snel in een render machine uitkomen. Zoek je iets voor een Streaming-PC zal de combinatiescore weer intresant zijn.
Graag een prestatiescore zonder games inderdaad. Het zijn vaak twee gescheiden doelgroepen, gamers en productiviteitgebruikers. Indien mogelijk een prestatiescore voor alledaags productiviteitsgebruik. Daarmee doel ik op typische kantoortoepassingen als browsen, mail, Office en videobellen. Dat is wat veruit het grootste deel van de katoormensen gebruikt. Onderschat niet hoe zwaar deze toepassingen kunnen zijn. Vaak door slechte optimalisatie, maar per saldo zwaar.
Zaken als 3d rendering gebruiken dan weer erg weinig mensen.
Sluit mij aan bij @GekkeRipper Volledig mee eens, prestatiescore voor zakelijke niet-gamers zonder 3d rendering, speciaal voor de overgrote meerderheid van alledaagse productiviteit: web browsing (Jetstream2, Mozilla Kraken, multi tab zwaar benchmarks), AES, zip/rar compressie, waar geen 3D of game te pas komt en puur office productiviteit.
Ik zie in die suggestie wel een aantal problematische zaken. Als je het verder specificeert dan 'alle tests behalve de games', dan wordt het al gauw erg arbitrair welke tests daar dan wel of niet in horen. Ik denk dat je voor praktisch elke test die we doen argumenten voor en tegen kunt bedenken. Welke tests wel en niet representatief of belangrijk zijn, verschilt nu eenmaal per persoonlijk gebruiksscenario. Voor jou hoort 3d-rendering daar niet bij, voor een andere tweaker juist wel terwijl die dan weer nooit iets met AES-encryptie doet.
Tegelijk zie ik @GekkeRipper vooral veel lichte workloads noemen: browsen, mailen, Office-werk, videomeetings, etc. Ik denk dat we daarover gewoon eerlijk moeten zijn: daarvoor maakt het geen fluit uit welke van de geteste processors je neemt. Bij dergelijke taken ligt de bottleneck allang niet meer bij de processor, maar hooguit bij de gebruikte software, of waarschijnlijker: bij de input van de gebruiker. In het verleden deden we wel nog wat Office-benchmarks, maar op een gegeven moment moesten we zulke gekke toeren gaan uithalen om nog verschillen tussen cpu's te zien (bv. een Word-document van 1000 pagina's omzetten naar .pdf, of een zeer complexe Excel-macro met miljoenen regels doorrekenen), dat er geen enkele relatie meer was met werkelijke gebruiksscenario's.
Om de vraag te beantwoorden, 'Is deze processor voor mij een goede koop?', zul je altijd het beste kunnen blijven kijken naar de individuele benchmarks die het meest op jouw gebruiksdoel(en) van toepassing zijn. Een algemene Prestatiescore zonder de games zal nog altijd veel te breed zijn om die functie te kunnen vervullen.
Dank voor de beargumenteerde uitgebreide reactie. Daar kan ik me in vinden! Als het niet veel extra kost zou een productiviteit score erg handig zijn voor de niet-gamers:
- Games score (Alleen games)
- Productiviteit (Alleen productiviteit)
Beiden opgeteld zou dan de nieuwe "Allround CPU score" kunnen worden?
Bedankt voor je reactie @Tomas Hochstenbach . Ik begrijp dat Office taken benchmarken lastig is. Zeker een grote taak kun je prima aan Excel of Word overlaten. Dat is echter geen goede benchmark. Echter als ik aan het werk ben merk ik wel allerlei vervelende kleine vertragingen. Bij het openen van de Verkenner, openen van een Word file, zelfs openen van Notepad sinds het een app is geworden. Op een snellere PC is dit minder. Het verschil zit m deels ook in extra beveiligingen die in Windows 11 op zakelijke PCs vaak ingeschakeld staan. Zoals kernisolatie en bitlocker wat allemaal cpu cycles kost.
Als ik aan het werk ben zie ik in taakbeheer geen volbelaste cpu maar toch veel belasting over veel cores voor de relatief lichte taken.
Lastig om de vinger op te leggen. Maar een snelle pc werkt zeker sneller!
@GekkeRipper Precies dat, mee eens, op het openen van Notepad na, want dat zou bliksem snel moeten gebeuren, maar het feit dat dat dus Niet zo is of voelt bij jou, en er dus ruimte is voor versnelling, onderstreept ons punt als prosumers die ook uit alledaagse office pakketten (incl Bitlocker/AES/etc) het beste uit onze CPU willen halen! Het openen van steeds complexere browsers met allerlei tabs, en de steeds zwaardere office pakketten, is en zou goed meetbaar moeten zijn. Het verschil tussen 3,1 seconden wachten of 0,7 seconde wachten (alle overige variabelen zelfde houdens, zoals zelfde SSD etc) is en blijft waardevol voor office/productiviteit om te meten.
Als iemand een andere site kent die zich toespiten voor dit soort alledaagse zakelijke office pakketten/webbrowsing/mail/Windows/etc en deze in de benchmarks opnemen dan houden houden wij ons aanbevolen.
Bedankt voor je reactie @Tomas Hochstenbach . Ik begrijp dat Office taken benchmarken lastig is. Zeker een grote taak kun je prima aan Excel of Word overlaten. Dat is echter geen goede benchmark. Echter als ik aan het werk ben merk ik wel allerlei vervelende kleine vertragingen. Bij het openen van de Verkenner, openen van een Word file, zelfs openen van Notepad sinds het een app is geworden. Op een snellere PC is dit minder. Het verschil zit m deels ook in extra beveiligingen die in Windows 11 op zakelijke PCs vaak ingeschakeld staan. Zoals kernisolatie en bitlocker wat allemaal cpu cycles kost.
Als ik aan het werk ben zie ik in taakbeheer geen volbelaste cpu maar toch veel belasting over veel cores voor de relatief lichte taken.
Lastig om de vinger op te leggen. Maar een snelle pc werkt zeker sneller!
Zelfs met een i3 heb je geen enkele last van dat soort vertragingen anno 2024. Dat zit niet in je cpu maar in je storage laag. Zorg voor een snelle m.2 SSD en het flitst allemaal voorbij.
Heeft AMD tweakers ook gewezen op het volgende voor optimale gameprestaties zoals bij techpowerup:
Just two days ago, AMD notified us that "Ryzen 9 9900X and 9950X have Windows Game Mode core parking optimizations installed by the AMD PPM Provisioning File Driver," and that "Windows game mode must be enabled," "Xbox Game Bar must be enabled and up to date in the Microsoft Store," "the legacy Control Panel Power Options must be set to the default 'Balanced' scheme," and that "sometimes Windows does not apply the correct provisioning after the CPU installed has changed. You can try uninstalling then re-installing the AMD Chipset Driver as a workaround, but a fresh install of Windows is ideal." That's a lot of hoops to jump through for a dual CCD processor.
Als "Ja" betekent "Ja, Tweakers heeft alle vereiste stappen van AMD precies braaf en minutieus opgevolgd!" Waarom wordt er niets hierover bij Testmethoden vermeld of bij conclusies?
Niet bij mijn geliefde vertrouwde Tweakers maar bij andere niet-Nederlandstalige (video) reviews maakte ik kennis met de AMD vereisten, en moest ik de video review een paar keer terugspoelen en de vereiste stappen en command line scripts terugzien, omdat ik Niet wist dat een CPU upgrade zulke stappen van je Windows OS vereist, zoals Microsoft Store Blot en GameBox Bloat en alle telemetry ervan voor een professionele zakelijke niet-game PC (!) met 9950X vereist zijn en windows opnieuw moet installeren etc.
Waarom heeft Tweakers niet in objectief (welke stappen zijn er vereist?) en subjectief (wat vinden jullie daarvan?) deze extra OS-software vereisten opgenoemd of 1:1 getoond van AMD in jullie Testmethode? Is dat deels NDA?
Als ik het over het hoofd heb gelezen excuses en houd ik me aanbevolen met de link en plek waar dat uitgelegd is. Lijkt mij belangrijk om aan te stippen voor zakelijke Niet-gamers, over het moeten installeren van Microsoft Game mode en meer.
Interessant om te zien dat enkele andere media dat zo breed uitmeten. Wij kregen het stappenplan maandag rond lunchtijd binnen - toen beide cpu's al lang en breed getest waren. De stappen waren volgens de begeleidende mail bedoeld voor als de PPM-provisioning niet goed werkte en er sprake was van 'abnormaal lage gamingprestaties'. Dat was bij ons niet het geval en zoals ik hierboven opmerkte, zie je aan sommige resultaten duidelijk dat coreparking goed functioneert.
Ik heb de instructies niet opgenomen in de review omdat ze, zoals ik het begreep, vooral bedoeld waren om eventuele prestatieproblemen te troubleshooten die zouden kunnen optreden bij het wisselen tussen 9600X/9700X en 9900X/9950X bij reviewers. Voor zover ik weet zijn dit geen guidelines die voor consumenten bedoeld zijn, en communiceert AMD ze ook niet zelf richting eindklanten. Veel van de genoemde suggesties zijn bovendien eerder checks dan daadwerkelijk te nemen stappen (bv. Game Mode staat vziw standaard al aan).
Wat ik ervan vind? Brak. Eigenlijk alle software die probeert handmatig iets te fixen aan scheduling - de '3D V-Cache Optimization Driver' voor de X3D-cpu's met meer dan acht cores, Intels APO voor 13th/14th Gen en ook deze core parking via de PPM-driver - werkt doorgaans op z'n best een beetje, maar nooit helemaal goed. Wat mij betreft kunnen cpu-fabrikanten bovendien niet van consumenten verwachten dat ze door allerlei hoepels gaan springen om hun processor aan de praat te krijgen zoals bedoeld.
Wellicht waardevolle ervaring van deze reviewer, over wat wel en wat niet heeft gewerkt: YouTube: Bad News Ahead Ryzen 9900x and 9950x Review (Van 07:10 tot 10:51)
"PPI/PPM driver om de CCXen met elkaar goed te laten samenwerken"
En uiteindelijk blijkt de "ja" dus inderdaad te betekenen; "het is ons meegedeeld, en nee we hebben er niets meegedaan", en we verklaren het vervolgens ook nergens in onze methodologie.
Heerlijk dit
Omdat XBOX het team van Microsoft is dat verstand heeft van games en die heeft een eigen app op je systeem die de Windows configuratie optimaliseert (chip-tuned) voor games.
Dat deden ze al voor XBox Game Pass voor op je PC en doen dat dus ook voor je andere game belevingen.
Fijn toch? Dat de game experts het doen in plaats van de Office365 of AD guys. En ook fijn dat Microsoft Windows voor je optimaliseert in plaats van AMD die aan je Windows settings gaat zitten, toch?
[Reactie gewijzigd door djwice op 14 augustus 2024 18:11]
Chip-tunen? Game-experts die je "configuratie optimaliseren"?
AMD en intel voorzien indicatoren (of algoritmes) die ervoor zorgen dat een OS processen primair eerst op de snelste cores kan zetten.
Verder wil elke OS-maker een zo efficiënt mogelijk gebruik van de onderliggende hardware voorzien, zowel via krachtige doch snelle APIs en low-resource kernels.
Jammer dan, ik heb Microsoft Store disabled want als het enabled is, gaan er zaken ongevraagd geupdate/aangepast worden en ik vertrouw het ook niet i.v.m. telemetry. Ik ga het niet aan zetten.
"When taking the geometric mean of all the raw performance results, the Ryzen 9 9950X came out to being 17.8% faster than the Ryzen 9 7950X. The Ryzen 9 9900X meanwhile was 21.5% faster than the Ryzen 9 7950X across this wide mix of workloads."
Dat is een aanzienlijk verschil met de pessimistische stemming van dit artikel! Waar dit verschil vandaan komt begrijp ik nog niet helemaal. Wellicht moeten de programma's die je wilt draaien specifiek voor de zen5 architectuur worden gecompileerd om dit soort winsten te bereiken. Of misschien zijn de drivers voor Windows nog niet helemaal in orde.
Dit komt voornamelijk doordat de AVX-512 extensie nu native ingebouwd is in deze chips. Linux wordt voornamelijk gebruikt in serveromgevingen, en Intel was de eerste die AVX-512 introduceerde voor serverchips. Hierdoor is de ondersteuning voor deze extensie in de loop der jaren in de software ingebouwd. Toen de EPYC-chips van AMD als eerste ook AVX-512 gingen ondersteunen, zag je een enorme prestatieverbetering. Ditzelfde effect zie je nu ook optreden bij consumentenchips.
"When taking the geometric mean of all the raw performance results, the Ryzen 9 9950X came out to being 17.8% faster than the Ryzen 9 7950X. The Ryzen 9 9900X meanwhile was 21.5% faster than the Ryzen 9 7950X across this wide mix of workloads."
Dat is een aanzienlijk verschil met de pessimistische stemming van dit artikel! Waar dit verschil vandaan komt begrijp ik nog niet helemaal. Wellicht moeten de programma's die je wilt draaien specifiek voor de zen5 architectuur worden gecompileerd om dit soort winsten te bereiken. Of misschien zijn de drivers voor Windows nog niet helemaal in orde.
Ik hoop op het laatste, maar beiden zijn het soort probleem wat mij ervan heeft overtuigd om geen pionier te zijn.
Dit kwam ook al op hardware unboxed voorbij. In specifieke productiviteit benchmarks kunnen de cpus goed presteren. Als je echter naar wat gangbare benchmarks kijkt (Adobe, blender, etc) en specifiek naar games benchmarks dan verdwijnt die 19%.
Als tweakers redactie kan je natuurlijk zoveel hype en clickbait maken als je zelf wil en dan nog eens kiezen voor een fantastische titel... sarcasme
als ik kijk naar de review (niet games want dat is toch minder relevant bij deze serie sinds de komst van de X3D)
een algemene CPU prestatiewinst van 6.7%
een algemene energiegebruik reductie van 3.7%
met een totaal energie score van -13%
ja er is altijd wel wat te zeggen. Ik stel voor dat de review van intel 13900k vs 14900k nog even tegen de loop wordt genomen en zien hoeveel die generatie verbetering was....
met de info dat deze generatie op 4nm staat ipv 3nm is het duidelijk dat AMD voor de safe, cheap en easy weg gekozen heeft... en eerst wel eens wil zien wat de blauwe kant er van bakt.
Ze kunnen hier zelfs op basis van de lagere TDP marge met gemak nog een XT reeks uit persen...
Maar je mag idd wel iets meer verwachten van een nieuwe generatie. Heb nog niet veel review sites de memorie controller ziet testen of vergelijken. Geen goesting/ interesse zeker.....
Sommigen hadden het blauwe kamp misschien al afgeschreven, maar nu AMD slechts een beperkte stap zet, hoeft Intel zijn Arrow Lake-processors niet eens zo heel veel sneller te maken om later dit jaar een goede kans te maken: maar primair zuiniger en stabiel.
wat een conclusie quote... als je weet hoeveel hoger het verbruik nu bij Intel is om diezelfde prestatie te halen van AMD weet je gewoon dat ze zwaar aan de bak moeten om dit nog maar te kunnen evenaren...en laat ons dan die belachelijk hoeveelheid (veel te veel) e-cores die alleen resultaat geeft in wat benchmarks even weglaten....met een stuk of 4 had je het doel van e-cores al lang gehad op een windows machine.
[Reactie gewijzigd door d3x op 14 augustus 2024 19:44]
Precies en als multithreaded wel belangrijk voor je is, bijvoorbeeld bij renderen, dan is dit gewoon 13,5% sneller bij Blender t.o.v. van de vorige generatie en 22,5% sneller dan Intel. Daar wil je dan best iets meer voor betalen. Je koopt deze precies niet om te gamen en daar zit het grootste pijnpunt van de review.
Ik dacht eigenlijk dat het altijd aan mij lag, maar er zijn bepaalde merken waarbij tweakers altijd een beetje een negatieve toon in de titel zet en bepaalde merken die kunnen doen wat ze willen en altijd positief er uit komen. AMD is een van die eerste en ongeacht dat ze gewoon een puike prestatie leveren met veel minder energie moet er toch die negatieve bijsmaak in de titel staan. Is gewoon jammer.
Het is maar net wat je wilt zien. Volgens mij zijn er vaak genoeg neutrale of positieve titels bij AMD producten. Het is maar net hoe je het wilt zien. Nu is deze reeks gewoon ook niet super interessant tov wat er al beschikbaar is, zeker als je ook de prijs meeneemt in het verhaal. Met de 9000 X3D cpu's zal het ongetwijfeld weer een stuk positiever zijn.
[Reactie gewijzigd door rsnubje op 14 augustus 2024 16:38]
Ik denk dat AMD zichzelf vooral geen plezier heeft gedaan door een processor generatie op de markt te brengen als consumentenchip, terwijl de architectuur overduidelijk getuned is op de (semi-)professionele markt.
Kijk je naar de resultaten zoals gepresenteerd door Phoronix, zoals door anderen ook aangegeven, dan is dit echt wel een generatie met een duidelijke meerwaarde. Dat had men naar mijn mening ook wel even mee mogen nemen, al is het maar als voetnoot.
Voor gamers en huis- tuin- en keukengebruik is het pas een interessante generatie zodra deze even duur is als de vorige, omdat er voor die use cases de verbeteringen zo goed als verwaarloosbaar zijn. Die zijn op het moment net zo goed uit met een 7000 serie. En vanuit dat perspectief is de toon best wel terecht, mijns inziens. Zeker wanneer AMD zichzelf op de borst heeft geklopt met hun "nu nog lekkerder" statements.
Slecht is het niet, maar de verwachtingen zijn nu ook niet bepaald ingelost tot het punt dat je je afvraagt waarom de chips überhaupt zijn uitgebracht als 9000-serie, in plaats van onder een ander sublabel of als een Threadripper-light.
Zeker omdat er voorheen benadrukt werd dat IPC vooral belangrijk was en nu heeft AMD een hoge IPC...
Ik snap dat AMD een selectie met games heeft gekozen die positief voor hun uitvalt. 1 Van die games haalt misschien die 16% en verder is AMD daar redelijk transparant over geweest. Er is moeite gedaan om de toon in de conclusie op deze manier te schrijven: "Ik wil niet te negatief klinken, want intussen is de AMD Ryzen 9 9950X wel de snelste consumentenprocessor die je kunt kopen in veel verschillende taken"
En Intel komt natuurlijk later dit jaar met iets beters... Laten we eerst even afwachten hoe intel met garantieclaims omgaat en AMD komt met een X3D variant, dus waarom het ene wel noemen en het andere niet?
Mijn huidige PC heeft toevallig een AMD, omdat dat op dat moment de beste keuze was. Wachten heeft nooit zin, want er komt altijd wel iets beters. Op dit moment zijn dit de beste CPU's! De enige concurrent is de 7800X3D.
De prestaties i.c.m. Windows worden negatief beïnvloed door problemen met de scheduler en de chipset-driver.
I.c.m. Linux als OS ziet het plaatje er veel beter uit.
Hieronder de overzichtspagina waar bijna 400 benchmarks (applicaties, geen games) worden samengevat.
Zowel in totaal als per categorie.
In bepaalde categorieen zoals AI/ML is de vooruitgang groot.
Dit komt voornamelijk doordat de AVX-512 extensie nu native ingebouwd is in deze chips. Linux wordt voornamelijk gebruikt in serveromgevingen, en Intel was de eerste die AVX-512 introduceerde voor serverchips. Hierdoor is de ondersteuning voor deze extensie in de loop der jaren in de software ingebouwd. Toen de EPYC-chips van AMD als eerste ook AVX-512 gingen ondersteunen, zag je een enorme prestatieverbetering. Ditzelfde effect zie je nu ook optreden bij consumentenchips.
Ik denk persoonlijk dat weinig Windows applicaties zijn, waarin AVX-512 ingebouwd is. En dat daarom het resultaat tegen valt. AVX-512 extensie was voorheen alleen beschikbaar voor serverchip, dus beperkte doelgroep. Als je software zou ontwikkelen voor consumenten dan ga je niet AVX-512 ondersteuning bouwen, maar juist andere beschikbare opties.
AVX-512 speelt zeker een grote rol, daarom ook AI/ML (en crypto), maar is niet de enige factor.
Bij database en compilatie benchmarks zie ik 12% verbetering t.o.v. vorige generatie.
Omdat AV-512 beschikbaar is op AMD desktop chips zullen er steeds meer applicaties voor worden aangepast.
Het zware rekenwerk is vaak maar een heel klein deel van de code en extra ondersteuning toevoegen is daarom haalbaar. Vele jaren geleden heb ik al neural network software geoptimaliseerd door machine specifieke libraries te gebruiken.
Tegenwoordig zijn er ook generieke libraries die zelf de optimale instructieset kiezen.
Hiermee kan een applicatie draaien op meerdere architecturen zonder opnieuw te compileren/linken.
De AI/ML prestaties van een cpu worden meestal weergegeven als de som van de CPU, NPU en GPU prestaties. Dit heeft alleen zin als de code deze allemaal support.
AVX-512 is maar een van de opties.
[Reactie gewijzigd door Dutchtraveller op 14 augustus 2024 21:24]
Ik mis de vergelijking in de benchmarks met de 59xx series? Dat is toch vooral interessant voor upgraders? T is nooit nuttig om van de vorige generatie te upgraden, maar die van daarvoor wel. Jammer dat tweakers die niet ook gebenchmarkt heeft.
Op Phoronix lees ik:
When taking the geometric mean of all the raw performance results, the Ryzen 9 9950X came out to being 17.8% faster than the Ryzen 9 7950X. For those still on AM4, the Ryzen 9 9950X was delivering 1.87x the performance of the Ryzen 9 5950X processor. These are some great gains found with the Ryzen 9 9900 series.
[Reactie gewijzigd door - peter - op 14 augustus 2024 16:28]
mee eens, ik heb een 5950x en heb even naar oude benchmarks gekeken om toch een soort vergelijk te hebben. Ik ben ook geïnteresseerd in undervolting.Dus nog even een half jaartje afwachten tot de prijzen wat zakken en er meer bekend is.
Ik zie niemand upgraden van een 7950x naar een 9950x. Er is vrijwel geen waarneembaar verschil tenzij je een extreem specifieke workload hebt. Zolang een 9950x boven de 600 euro zit zie ik ook niemand er een voor een nieuw systeem kopen.
Wat een verspilde moeite is deze generatie.
[Reactie gewijzigd door bantoo op 14 augustus 2024 15:14]
Ik snap het niet zo goed. Ik zie iedereen moord en brand hierover schreeuwen, maar echt niemand gaat upgraden van een 7e naar 9e generatie? Wie upgrade er nou elke generatie? Behalve als je geld te veel hebt zoals een bedrijf.
Mits er een goede prestatiewinst te halen val, zullen er vast mensen zijn die inderdaad het geld er wel voor over hebben om weer top-of-the-line componenten te hebben. Dit zal zeker een laag percentage zijn, maar net als dat er genoeg mensen de nieuwste iPhone willen, zullen er ook mensen zijn die de nieuwste CPU willen
Ja, dat klopt helemaal en men hoeft het aan niemand te verantwoorden. Waarom huurt men een hotelkamer voor bijvoorbeeld 1.500E voor een week terwijl men thuis nog een huur of hypotheek moet betalen? Omdat het kan en men keuzes kan/mag maken!
Het probleem is dat in 2 jaar tijd er nauwelijks verbetering is. Weinige zullen inderdaad elke generatie upgraden.
Maar waar het om gaat is dat het hier om een grotere stap zou gaan van Zen 4 naar Zen 5, en uiteindelijk is het meer een refresh. In de marketing van tevoren was ook meer belooft dan die 6 tot 8 procent. Als ze het Zen 4+ hadden genoemd en een jaar eerder was uitgekomen was er meer begrip voor.
[Reactie gewijzigd door eXadrian op 14 augustus 2024 16:13]
Ìk draai nu op een 7600. Ik wil graag naar 16 cores en wilde dus graag naar de 9950X. Gezien het absolute minimale verschil is dat dus totaal onzinnig; ik ga dus alsnog voor de 7950X aangezien het prijsverschil met de 9950X het niet interessant maakt.
En dat is op dit moment altijd de overweging; waarom zou je een 9700X kopen als je voor nagenoeg hetezelfde geld een 7800 kunt krijgen die beter presteert?
In voorgaande generaties zag je snel 7-10% versnelling. Aangezien er nu een generatie verschil tussen zit zou je dat hier ook verwachten. Maar dat maakt AMD niet waar en dus is deze launch voor de consument nauwelijks interessant.
Ik zit op een PC van 10 jaar oud. Toen top of the line. Maar intussen op het niveau van budget PC aangekomen.
Ik vind het op processor gebied wel leuk kiezen op dit moment.
Nou wat een feest, brakke Intel cpu's en nieuwe AMD cpu's die praktisch hetzelfde bieden als de vorige generatie voor meer geld.
Als ik per se een AMD build zou willen dan zou ik wachten op de x3d of de tiende generatie (of 7xxx kopen). Als ik Intel zou willen dan zou ik wachten op arrow lake.
[Reactie gewijzigd door oef! op 14 augustus 2024 15:50]
Ik ben van mening dat wachten nooit een heel goed idee is bij cpu's of videokaarten. Enkel wanneer er toevallig een compleet nieuwe architectuur toevallig aan zit te komen zoals de eerste Ryzen generatie van 2017.
Maar verder kan je vaak blijven wachten (en worden teleurgesteld) tot je een ons weegt. Het is zelden het wachten waard.
Je kan wachten op de X3D, maar die valt jou wellicht ook tegen. En dan kan je weer wachten op het volgende.
Ik woon al meer dan 30 jaar achter pc's dus ik snap je punt maar nu is het allemaal wel heel erg meh.
Garanties voor de toekomst krijg je niet maar met arrow lake aan het einde van het jaar en een nieuwe generatie gpu's rond dezelfde tijd zou ik persoonlijk even 4 maanden wachten.
Soms is het ook andersom, heb je nu een 5950X in de ene PC en een 7800X3D in de andere, dan kun je zeer tevreden achterover leunen toch, dat je op het goede moment ingestapt bent qua performance level en daarmee ook qua financiële afschrijving
En kom je van 10 jaar oude hardware, dan is het ook gewoon kijken wat een goede koop is, en dan zijn de prijzen allemaal best redelijk te noemen. Dan is vooral kamp Intel momenteel in de high end wat spannend met die issues, maar is het ook daar toch vooral gewoon accepteren dat er een grens is qua power voor je hardware, zonder die stuk te maken, en dan heb je er ook daar als je nu nieuw instapt met de nieuwe Intel default settings een prima platform weer lijkt het voorlopig op.
[Reactie gewijzigd door OruBLMsFrl op 14 augustus 2024 16:23]
Ik niet in elk geval, maar dit is ongeveer op het niveau van Intel toen ze geen competitie hadden. Wat mij betreft is 20% gen over gen het wel waard maar ik dit wel echt ontzettend karig.
Je reactie op @bantoo slaat geen hout. Hij heeft het specifiek over een upgrade van de 7950X naar de 9950X. En jij over een upgrade van 10 jaar oud systeem naar iets nieuws. Appels en peren.
Geen grote stappen betekend dat we de huidige architectuur wel aardig uitgenut hebben. Dan zit je op peak performance wat mij betreft. We hebben ook al een paar itteraties X3D mogen ervaren dus dat zal ook wel aardig optimaal zijn nu.
Zou lullig zijn als je net wat gekocht hebt en de jaren erna maken ze elke keer stappen van 25%. Alsof we terug zijn in het Pentium tijdperk waar je de hardware elke 2 jaar moest upgraden om nog relevant te blijven.
Ik ben namelijk nooit zo blij als de volgende generatie mijn aankoop al snel verouderd maakt. Geld groeit mij niet op de rug en ik mag graag lang met mijn spullen doen.
Ik denk dat die rek er intussen wel uit is. Bij telefoons zie je dit bv. ook, die blijven nu langer goed, mede omdat de spec al zo hoog ligt dat dit bij basisgebruik bijna niet opvalt.
Momenteel draai ik nog een 9700k, en die begint vooral in de productiviteit toch behoorlijk z'n steken te laten zien. Maar dan ben ik ook een heftige Cinema4D gebruiker, en bij gebrek aan Redshift, dus ook nog een CPU renderer; daar duren dingen soms echt gewoon te lang om nog profitabel te zijn. M'n PC is tijdens het renderen niet bruikbaar, en een renderfarm inschakelen/huren voor kleinere projecten maakt de overhead vaak te groot.
In games? Tja, die 9700k knalt er eigenlijk moeiteloos doorheen; enige waar die uitvalt is games met slechte threading, de singlecore perf hakt er dan behoorlijk in.
10% is dan toch wel een aardig iets, vooral nog eens bij minder stroomgebruik.
[Reactie gewijzigd door Autonomity op 15 augustus 2024 09:55]
helemaal niet die 7serie naar 9 serie zou moeten gaan is doelgroep verspiller. en onnodig upgraden. je gaat van Zen 1 of zen 2 naar zen 5.
als ik nu voor 9 serie zou gaan vervangt het Zen1 en houd dus in die zen6 wordt overgeslagen en die zen 7 mogelijk ook kijk weer vanaf 2028
Maar ik wacht nog even op de X3D en beslis 2025
Je hebt die next gen pas echt nodig als heavy user bent en 2 gen oud spul hebt dat ook gaat merken in je productie efficiëntie. Ben je lichte user dan kan je heel veel gens overslaan of je gat voor de Nuc form factor.
Ik heb momenteel geen Desktop (ja, een Mac Mini, maar ik wil er een desktop naast). Jij zegt dus geen Ryzen 9000 kopen? Want kennelijk is het verspilde moeite? Ik wilde een AM5 9700x desktop samenstellen.
Niet zozeer verspilde moeite, maar wel geldverspilling aangezien de 9700x vergelijkbaar is met de 7700 en dat is best een prijsverschil. De samenstelling van het systeem zal verder nagenoeg hetzelfde zijn. Wil je vooral gamen dan is een 7800X3d natuurlijk helemaal de betere optie.
Dat vind ik wel een beetje overdreven. Met die nieuwe generatie CPU's komen natuurlijk ook de nieuwe chipsets met meer mogelijkheden voor Gen5 SSD's en USB4. Zelf zit ik in dezelfde boot omdat ik een systeem wil bouwen om met AI te spelen. In mijn geval zal dat nog even duren omdat ik daar een Geforce RTX 5090 in wil dus wellicht dat tegen die tijd de nieuwe Ryzen X3D varianten er al zijn.
Ik heb nu een systeem met een 7700 non X die ik als hypervisor gebruik om meerdere servers op te draaien. Windows/Linux enFreeBSD servers om precies te zijn. Ik heb de 7700 non X gekocht om een goedkope start CPU te hebben en te upgraden zodra CPU niet afdoende meer is voor de server. Heb wel direct 4x48Gb DDR5 gekocht want losse setjes van 2 stabiel krijgen is mij te veel kopzorgen. Dus maar meteen een gevalideerd setje van 4 bij het moederbord gekozen. Ik kijk dus wel zeker naar de 9950X ipv de 7950X indien de prijzen dichter bij elkaar komen en het verschil te overbruggen is zodra ik wil upgraden dan ga ik voor de lichte winst in energie verbruik en bijbehorende warmte ontwikkeling. Denk dat er net als ik wel meer home server eigenaren zijn die wat andere voorkeuren kunnen hebben als gamers. Zeker hier op Tweakers verwacht ik dat er meer zijn.
In principe komt het er dus op neer dat wanneer je voor dit soort cpu's in de markt bent en destijds de 79** hebt gekocht, jij dus een goede aankoop hebt gedaan!
Upgraden heeft weinig zin. Degene die nu nieuw in de markt zijn voor zo'n type cpu worden hier wel blij van.
Ik denk dat het alleen tegenvalt wanneer je een 79** hebt en graag nu had gehoopt een veel snellere cpu te kunnen kopen. Ik vraag mij alleen af hoe groot de markt is die een 79** variant heeft gekocht en nu al zou willen gaan upgraden. Zo'n cpu gebruiken de meeste gemiddeld jaren is mijn aanname. Degene die dat niet doen zijn of mega fanatiek of wellicht heel specifieke zakelijke gebruikers (of de reviewer van Tweakers ). Een kleine groep dus.
[Reactie gewijzigd door Mit-46 op 14 augustus 2024 15:14]
Hier workstation gebruik CFD simulaties. De stap naar threadripper met 24 of 32 cores is echt heel groot in prijs.
Nu een 7950x in gebruik en er komt een 2e workstation met de 9950x. Die aanschaf hebben we maar 2 weken uit hoeven te stellen voor de nieuwe. Had er meer van gehoopt.
Had graag wat meer power gehad. Bovendien schaalt CFD maar in bepaalde hoogte met cores, dus het liefst zo veel mogelijk power in zo min mogelijk cores.
Voor dat soort toepassingen zul je (in bepaalde gevallen, als de software ervoor geschreven is) waarschijnlijk flink grotere verbetering zien met de 9950X ten opzichte van de 7950X, omdat in desktop Zen 5 de AVX-512 prestaties significant verbeterd zijn. CFD simulaties e.d. kunnen hier vaak goed gebruik van maken dus daar ga je zeker winst kunnen halen.
ik heb eenzelfde toepassing en heb nu een (iets undervolte) 5950x.Ik kijk het even 6 maanden aan en dan upgrade ik naar am5 en kies dan een cpu.Eerst wat meer usecases lezen.
in jouw ervaring, is er een van de standaard benchmarks die representatief is voor CFD?
Wij hebben de beslissing voor deze cpu niet gemaakt op basis van benchmarks, want daar lijkt weinig over te vinden. We hebben de software leverancier om advies gevraagd (COMSOL Multiphysics). De Nederlandse support draaide vorig jaar in ieder geval nog op 5950x cpu's, dus toen heb ik workstations met de 7950x samengesteld. Van wat ik van hen begreep en op internet heb gelezen is het zeer wisselend is per simulatie wat wijsheid is. Als je een hele grote mesh hebt, is het wel schaalbaar naar meer cores, maar bij veel toepassingen is 16 zelfs al veel. Je bent ook erg beperkt door geheugen bandbreedte. Pijnlijk, want wij krijgen ons systeem met 128GB (ecc) ram niet boven de spec van 3600MT/s stabiel. (Ram heeft een sneller expo profiel maar met 2 sticks per channel is de Ryzen chip de beperkende factor) Nu heb ik voor een project dat ook prima op 64GB draait de helft eruit gehaald zodat het wel op een fatsoenlijke snelheid draait. Heb niet de tijd genomen om snelheid van de simulatie te vergelijken met sneller ram.
Ken je specifieke software niet maar als je zeker weet dat je memory de bottleneck is zou zelfs een 7950x3d misschien wel beter kunnen presteren als de gewone 7950x die je nu hebt. Hangt af hoe groot de memory blokken zijn waarin de code en de data staat en als die blokjes klein zijn of er herhaald gebruik van wordt gemaakt voordat het volgende blok word behandeld. Wat je ram betreft ik heb een machine met 4x48Gb sticks non-ecc en die starte na training automatisch op 4800MT/s. Er is een hoger profiel maar als ik dat kies dan start de machine niet meer. Ik was dus in de veronderstelling dat 4800MT/s de standaard was omdat alle systemen die ik tot nu toe heb gezien daarmee beginnen als ik nog niets in de bios heb aangepast.
Toen we de vorige aanschafte was de 7950x3d er nog niet, maar gezien de memory size weet ik niet of er veel baat bij is. Maar dat kan internet me ook niet vertellen.
Ik weet niet hoe het bij anderen gaat met hogere snelheden, maar het is zeker boven spec. Volgens de amd website:
2x1R DDR5-5200
2x2R DDR5-5200
4x1R DDR5-3600
4x2R DDR5-3600
Ik kreeg het bij ons in ieder geval op geen enkele manier aan de praat.
Nu heb ik op mijn prive systeem zonder problemen 2x1R op 6000 draaien, dus het zal afhangen van het geval wat mogelijk is.
Dit zit er in mijn systeem.
Manufacturer: Gigabyte Technology Co., Ltd.
Model: B650M AORUS ELITE AX ICE
CPU: 8 CPUs x AMD Ryzen 7 7700 8-Core Processor
Memory: 191.15 GB Corsair DDR5 Vengeance 4x48GB 5200 geheugenmodule
Wat ik bij aanschaf 100% zeker wilde (en ik denk dat te weinig mensen daar op letten zeker bij aanschaf van 4 sticks). Is dat ik 1 kit van 4 wilde en niet 2 van 2 (zelf mixen is niet echt een goed idee meer met DDR5). En als 2e ik wilde een set die op de lijst van gevalideerd geheugen op de site van de fabrikant van het gekozen moederbord staat. Dat betekende in mijn geval op datum van aanschaf (januari 2024) dat er maar 1 gevalideerde set was van 192Gb. Dus kiezen wel of geen RGB kon ik niet bijvoorbeeld. Ik weet dat er teveel mensenzijn die naar het uiterlijk van componenten kijken tegenwoordig. Ik kijk daar op de kast na eigenlijk nooit naar. Ik wil dat de componenten werken en liefst zo stabiel mogelijk. Ik heb iemand van de TD bij Megekko zeker 1,5 uur van zijn werk gehouden om setjes te vinden van MB + 192Gb mem die fabrikant gevalideerd waren en die hun verkochten. Ik prijs de winkel graag omdat ze die lastige taak (hoop zoekwerk) graag voor me deden.
De groep die iedere generatie upgrade is wel beperkt, maar bijvoorbeeld een 3950X begint inmiddels toch wel op leeftijd te komen. Voor die gebruikers is het jammer dat deze generatie wat tegenvalt (je koopt niet voor niks een high-end CPU).
Mijn 5950X blijft ook nog wel even denk ik zo.
High-end is heden veel cores.
Voor gamen is monolitich en of veel cache de voorkeur .
Dus semi pro en pro die gaan voor top end als de WS thread ripper of Epyc to much is.
naast dat je op veel core misschien niet optimaal maar ook redelijk goed geschikt voor gamen. Als beste wilt voor alles zou WS rig en game rig naast mekaar bouwen voor optimaal op elk vakgebied.
veel te duur om twee rigs te bouwen, waarom? Dan krijg je een 4090 bijv met een 7800x3d en een 9950x zonder grafische kaart.Dan kun je net zo goed die 4090 met de 9950x combineren...
Ik upgrade een computer pas als de nieuwe CPU een factor 2-3 sneller is. De i7-2600K heb ik vervangen door een AMD 5800X. Dat verschil is merkbaar in productiviteit en games. Een andere PC ga ik ook vervangen. Een i5-7400 wordt niet meer ondersteund in Windows 11 en is met 16GB wat krap in zijn geheugen. Deze upgrade ga ik dus ook merken met een moderne AMD of Intel.
Ik vind persoonlijk dat het gehele artikel de bal misslaat. AMD had op voorhand aangegeven dat de 9000X niet voorbij de 7000X3D zou komen. Wat wijzen de benchmarks uit? Ik zal het niet herhalen.
Daarnaast lijkt mij dat niemand de olifant in de kamer benoemt: dit is een update van de zen 4 architectuur, geen upgrade. De ryzen 7000 was een upgrade met oa LGA in plaats van PGA. Dit is vooral de tekorten van de 7000 reeks wegwerken. En daar lijken ze mij echt wel in geslaagd.
Hmm, dus de snelste processor in de CPU Prestatiescore en Gaming Prestatiescore is 7950X3D van de laatste generatie. Die ook nog eens goedkoper is dan de 9950X. 550 euro ipv 719 euro.
Dus op dit moment, voor deze prijs: simpelweg in de schappen laten liggen.
Maar dat was aanvankelijk bij de introductie van de 7000 serie ook zo: voor gelijk prestatieniveau betaalde je meer dan de 5000 serie, zodat het alleen voor mensen die zelfs aan de 5900X of 5950X tekort kwamen een zinvolle keus was - dat en meer "toekomstgericht".
Later zijn de 7000 series, RAM en MB zijn nu echter dusdanig in prijs gedaald dat het weinig zinvol is nu nog iets op basis van de 5000 serie te bouwen. Ik verwacht soortgelijke prijsdalingen bij de 9000 serie. Samen met de 9000 X3D processors wordt het dan waarschijnlijk wel weer de moeite waard.
Yep had ik ook toen ik een nieuwe server wilde bouwen. Heb toen toch gekozen voor 7000 serie omdat ineens de 7700 non X ergens in de aanbieding was en ik dacht tja ander platform als ik 5950x kies is dat eindstation en met die 7700 waar ik momenteel net genoeg aan heb kan ik in de toekomst nog upgraden en die 7700 in een goedkoop bordje prikken en als dagelijkse desktop gaan gebruiken.
Prijs is een belangrijk element in hoeveel beter iets is. Als de nieuwe 9000 serie exact dezelfde prijs had gehad als de 7000 serie was hij de hemel in geprezen. Omdat als de winst klein is maar gratis dan is iedereen content. Maar zodra je er voor moet betalen dan kijkt iedereen terecht naar hoeveel % betaal ik meer vs hoeveel % krijg ik meer. En als die verhouding scheef is krijg je net zulke scheve gezichten :-)
dat komt enkel en alleen omdat Tweakers redactie in de CPU prestatie score OOK de gaming prestatie score inclusief doet... als je zuiver een CPU prestatie score zou maken op multithread en NIET de gaming erbij smijt krijg je een geheel ander verhaal.
geen idee waarom de tweakers redactie dit doet, maar het geeft duidelijk aan dat die grafiek gewoon waardeloos is...
Ik ben het met je eens dat dit soort CPU's minder geschikt zijn voor gaming, het argument is altijd dat mensen ook zware productivity taken draaien. Nou zal dat best waar zijn voor sommige mensen (ik wil niemand op de tenen trappen die echt dat soort taken hebben). Maar heb ook al een aardig aantal diehard gamers gezien die 12 en 16 core machines hebben enkel voor gaming. En dat is inderdaad raar dat mensen die keuze maken terwijl overal bekend is dat bijvoorbeeld een 7950x3d zelfs als core parking goed werkt nog steeds verliest van de 7800x3d die veel goedkoper is. Gezien dit vrijwel overal wordt verteld luisteren die mensen er dus niet naar waarschijnlijk om te kunnen zeggen dat ze het duurste en dus het beste hebben in Discord want dat is stoer.
Maar goed de gaming groep is groter dan de productivity groep lijkt het dus de meeste plekken waar ze testen geven ze altijd aan dat ze game focussed zijn. Wel jammer dat Tweakers wel de moeite heeft genomen ook productivity zaken te testen maar niet per doelgroep een conclusie heeft gedefineerd.
Er is een gecombineerde score en eentje specifiek voor gaming. Maar er is geen tabel/ranking voor enkel de non-gaming. Zie ook de begeleidende tekst:
In de CPU Prestatiescore weet de Ryzen 9 9950X de 7950X3D net niet van de troon te stoten; het scheelt nog anderhalf punt. De 9950X is weliswaar sneller in multithreaded applicaties, maar vooral de games maken de 7950X3D gemiddeld genomen nog wat vlotter. Gemiddeld is de 9950X wel 6,4 procent sneller dan zijn directe voorloper, de 7950X.
Maar er is er nu eentje voor alleen games en alle benchmarks (incl. games dus bijelkaar), terwijl er dus geen score is welke alleen naar de productiviteitsbenchmarks kijkt.
Dat de 7950X3D in de totaalscore wint komt puur en alleen omdat de gaming benchmarks hier ook meetellen en dat is best wel jammer als je uitsluitend iets zoekt voor productiviteit.
Al zou je een 5800X3D kopen of een 7800X3D; beide zullen niet traag zijn in workload want al zijn ze heer en meester in games; ze presteren in al het overige meer dan prima. Of het echt de moeite waard gaat worden om ook te wachten op de nieuwe X3D lijn van AMD is niet nodig. Zelfs een 5800X3D met rap DDR4 geheugen (lage CAS) blaas je menig systeem omver. Dus een 2e hands AM4 build is hedendaags nog zeer potent.
Professionele content creators zullen meer baad hebben bij een Threadripper, maar die zullen niet zoveel gamen. Converteer je eenmaal per week een video, dan rechtvaardigt dit niet de aankoop van een dure CPU.
De markt ligt nu dus heel gunstig voor wie een nieuw systeem willen samenstellen. Hooguit wacht je tot de nieuwe X3D line-up, maar ik durf te zeggen dat dit niet nodig zal zijn.
De nadruk op gaming is volgens mij niet zo heel erg zinvol. Of je een game met 300 of 350 fps kunt spelen is toch niet interessant? De minimale frame rates zitten ook dik boven de 100 fps. Enkel bij een specifiek spel zoals Starfield zou je een voordeel kunnen behalen met een X3D processor. Bij productiviteit zie je veel grotere verschillen en die zijn met een factor 2 of 3 ook merkbaar in de praktijk zonder dat je een benchmark programma moet gebruiken. Een optie zou ook Intel kunnen zijn die op beide gebieden gelijkmatig goed presteert.
die zouden er idd moeten zijn, echter als je naar alle standaard (niet gaming) cpu prestatie scores kijkt dan komt de X3D er maar in 1-2 benchies amper boven de 9950x, alle andere staat de 9950x altijd bovenaan en soms zelfs heel ver.
dus er klopt duidelijk iets niet.
OF de score is niet juist OF de gaming zit erbij
[Reactie gewijzigd door d3x op 14 augustus 2024 16:01]
Ten opzichte van Zen 5 gaat dit zeker het geval zijn. Ten opzichte van de 7800X3D zal dit vermoedelijk maar verwaarloosbaar zijn. Persoonlijk denk ik dat het weinig zinvol is om te wachten op een X3D Zen 5 CPU wanneer de 7800X3D min of meer dezelfde prestaties zal leveren.
Het kan natuurlijk altijd dat ze meer cache geven aan Zen 5 maar ik acht de kans eerder klein.
[Reactie gewijzigd door napata op 14 augustus 2024 15:17]
Ik zit zelf nog op de 2700X, dus het verschil zal voor mij sowieso al groot zijn. Ik wil wel wachten om te zien of de 9xxxX3D beter zal zijn, anders neem ik wellicht een 7 serie met de lagere prijs.
Als je AM4 zit is een upgrade naar één van de 5000 serie X3D processor's het ook nog wel waard. De 5800X3D staat nog steeds bovenaan de prestatiescore lijst voor gaming.
Als je die upgrade gaat doen, zou ik het laatste filmpje kijken van Jays two cents.
Er is een bug oid die je gameload op de verkeerde die terecht laat komen.
Door die bug kan je veel performance laten liggen.
Klopt, opgelost dus volgens mij niet als er nu nog een video aan gewijd wordt, Jay is recent terug gegaan van 13900K naar AM5 systeem, zijn 13th gen systeem liep overigens rete stabiel maar dat terzijde.
Het is een probleem met de chipset drivers, en het gedeelte dat de boel naar de X3D threads moet sturen draait soms dus niet, AMD zegt dan maar her installeer Windows en zoek het uit. Het opnieuw installeren van de chipset drivers geeft dan geen oplossing omdat veel bestanden achterblijven in het OS. Dus met tools als Revo Uninstaller kan je al die rommel weghalen en wel een volledig schone installatie uitvoeren zodat dat probleem zich niet voordoet en juist wel het spul op de juiste threads terechtkomt en de rest in parking gaat.
Het is wel lullig als het nodig is dat cores geparkeerd moeten worden omdat anders de threads niet goed geassigned worden of de performance daardoor slechter wordt, zal wel te maken hebben met de interne latency problemen van het infinity fabric met meerdere CCDs.
M'n 13900K parkeert ook een groot deel van de P-cores als ze niet nodig zijn, maar ik krijg toch echt geen halvering van de framerate als ik parking uitforceer via Windows power plan settings explorer utility.
Het is trouwens met die tool wel mogelijk te beïnvloeden of hij nu de P-cores moet prioritiseren of E-cores voor taken, dan wel P/E cores apart limiteren op stroomverbruik (max state) want via de standaard instellingen beschikbaar in energiebeheer knikkert hij alleen de E-cores onderuit, maar dat lijkt enkel te werken op desktop want zodra een spel op de voorgrond gefocused staat loopt hij vrolijk op maximale kloksnelheden.
Weet trouwens niet wat Jay zegt over Ryzen master, blijkbaar zijn er klachten over maar ik weet niet wat het probleem ermee is.
M'n 13900K heeft in ieder geval geen Xbox Game Bar nodig om te bepalen wat nu wel of niet een spel is, dat is wel een nadeel bij AMD die dat wel vereist blijkbaar want dat moet toch op een andere manier te doen zijn.
De Xbox Game Bar heeft een lichte negatieve invloed op de prestaties van de animaties in de UI van bijvoorbeeld o.a. Windows 10 Settings, je merkt het bij het navigeren van menu naar menu, daarom schakel ik het standaard uit want het zorgt voor onnodige vertragingen. Zelfde geldt voor Geforce Experience overlay overigens die altijd in de achtergrond 'onzichtbaar' aanwezig is maar wel voelbaar de input van de muis verslechterd, dus als het even kan géén overlays actief.
@Jayztwocents
5 hours ago (edited)
The amount of people asking me if this applies to their non X3D CPU or their 5800X3D or 7800X3D has me a little concerned. I know I mentioned that this only applies to 7900X3D and 7950X3D or any future multi CCD X3D CPUs but I'm realizing that many people don't really understand how their AMD CPUs are arranged internally.
This is one of the many reasons chiplet designs are so confusing to those who don't care or follow this sort of material.
So short answer is no; this doesn't affect you if you don't a 7900X3D or 7950X3D.
Ik ben van een Ryzen 1700 naar de 5800X3D gegaan op m'n MSI X370 gaming pro carbon bordje en laatst een Powercolor 7800XT ingestoken, draait echt heel goed en stabiel. 2 dagen geleden nog de bios een update gegeven (vanwege die AMD microcode update).
Verschil tussen de 1700 en 5800X3D is echt bizar te noemen. Daarnaast scoort de 5800X3D nog steeds als 1 van de beste gaming CPU's op dit moment. Prijstechnisch is misschien de 5700X3D een betere upgrade... maar je zal er echt geen spijt van krijgen.
Een 7800X3D/5800X3D zijn inderdaad ongeveer de beste gaming processors. Maar het is wel zo dat de meeste andere processors ook meer dan prima zijn voor gamen. Het lijkt dat X3D tegenwoordig nodig is, maar dat is helemaal niet zo. Een 7700X is meer dan genoeg. Je ervaring hangt 10x meer op een knappe videokaart en niet zo de processor.
misschien kunnen ze de 9000x kloks op 9000x3d handhaven , dus zo maar even wachten wat het brengt zo ook wat arrowlake gaat doen. Is nu helemaal wildcard.
Arrow lake heb ik geen vertrouwen in as is. Ik geloof niet dat 8 threads genoeg gaat zijn. De laatste cpu zonder HT was al een flop (9700k) en sinds dien willen games alleen maar meer threads.
E cores zijn beter dan hyperthreading (30-35% tegen ongeveer 25% tov P core snelheid). En daar Intel daar juist nu op inzet en AMD qua ipc nauwelijks vooruit gegaan is, zal het mij niet verbazen dat Intel hier als winnaar uit de bus komt aan het eind van het jaar. Intel zegt dat het de E cores nog flink gaat aanpakken en we een verbeterde versie daarvan gaan zien.
:fill(white):strip_exif()/i/2006752500.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2005658250.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006869234.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006869236.jpeg?f=imagegallery)
/i/2006875440.png?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2006752500.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007317452.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006966056.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006869184.jpeg?f=fpa_thumb)
/u/1891962/crop676198d2e87ff_cropped.png?f=community)
/i/2006824742.png?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2006434932.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006874210.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006869186.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005279580.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006818674.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/515822/crop651d207499f53.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/287731/crop6270fa65746ea_cropped.jpg?f=community){kind=small}
. Maar de andere stroomverbruik-tests (Cinebench render, Premiere Pro export) duren korter als de cpu sneller is, dus de laatste tab ("Totale hoeveelheid gebruikte energie") is daarbij de efficiëntie-grafiek die je zoekt.
:strip_icc():strip_exif()/u/94276/power-on-light.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/314773/crop67b05f161113e_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/140379/Hond_icon.jpg?f=community){kind=icon}
Als "Ja" betekent "Ja, Tweakers heeft alle vereiste stappen van AMD precies braaf en minutieus opgevolgd!" Waarom wordt er niets hierover bij Testmethoden vermeld of bij conclusies?:strip_icc():strip_exif()/u/354494/crop62213d801028d_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/12436/p1_normal.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/98843/tmpgeel601.jpg?f=community){kind=small}
/u/479384/crop58e4c54c15b23_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/319917/crop62a87d04e9781.jpg?f=community){kind=small}
sarcasme:strip_icc():strip_exif()/u/1493414/crop614b02975caa1_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/263315/crop592fef8caf3e6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/64204/crop5e333d1575fff.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/233767/crop5db03cbc075aa.jpeg?f=community){kind=small}
/u/590416/crop5d8a8f12228ba_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/333463/crop55c4bba4164c5_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/38782/crop6146c7a29805d_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/25645/crop62eaa5e5835c5.jpg?f=community){kind=small}
/u/416523/fotos_in_de_cloud_android.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/2395/tweakers_forum.gif?f=community){kind=small}
). Een kleine groep dus.
/u/381607/have%2520a%2520nice%2520day%2520-%2520small.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/630253/4b8001781ceab258b7bf40f76426913e.jpeg?f=community){kind=small}
/u/208684/crop5d9c7a25578e1.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/141198/crop6164051fbcf31.jpg?f=community){kind=small}
/u/581763/crop671d464e1d270_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1897390/crop66f01cc72c09a_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/364924/crop651c5ddadde89_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/168777/crop64aebd7ccf820_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/2580/KOMPAKTicoon.jpg?f=community){kind=small}
/u/452542/crop57b8a2dd1446b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/109168/crop5c6ad3dc9bc0f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}