Het is je misschien moeilijk meer voor te stellen, maar om in 2016 een oled-tv aan te schaffen, moest je een klein vermogen neertellen. Een telefoontje naar of van je bank was bijna onontkoombaar met bedragen die konden oplopen tot 30.000 euro voor een 77"-versie. Het was toen nog een echt luxeproduct en onbereikbaar voor de massa. In de vijf jaren erna is veel veranderd; gelet op de huidige prijzen voelt het soms aan alsof oled-tv's al tot het mainstreamgedeelte van televisieland zijn toegetreden.
Oledscherm met witte pixels en kleurfilters bij rood, groen en blauw
Dat laatste is nog lang niet het geval; oled-tv's vormen nog altijd de bovenkant van de tv-markt. Volgens een Koreaans medium, dat zich baseert op cijfers van onderzoeksbureau Omdia, hebben oled-tv's eind 2021 een aandeel van 10 procent van de wereldwijde televisiemarkt. Dat zou in het eerste kwartaal van 2021 nog 8,9 procent zijn geweest. Lcd-televisies vormen dus nog altijd het leeuwendeel van de verkopen.
LG Display, op dit moment de enige fabrikant van oledpanelen voor televisies, kon het desondanks niet laten om dat marktaandeel van 10 procent nog even extra in het zonnetje te zetten. Het valt nog altijd in het niet bij dat van lcd-tv's, maar het Koreaanse bedrijf stelde vast dat lcd-tv's voor het eerst in tien jaar minder dan 90 procent van de markt zullen vertegenwoordigen.
Het gegroeide aandeel van oled-tv's in de categorie 'geavanceerde televisies' is misschien veelzeggender. Display Supply Chain Consultants hanteert die term voor de categorie met de duurste televisies: alle oled-tv's, 8k-lcd-tv's en alle lcd-tv's met quantumdottechnologie. Volgens het beeldschermadviesbureau is binnen deze categorie het aandeel oled-tv's gegroeid van 37 procent in het derde kwartaal van 2020 naar 46 procent in het derde kwartaal van 2021.
In dit artikel blikken we vooral terug en staan we stil bij een aantal ontwikkelingen en aspecten die hebben bijgedragen aan waar oled-tv's nu staan. Daarbij zetten we oled-oogkleppen op en laten we de verhouding van oled-tv's ten opzichte van andere soorten televisies grotendeels buiten beschouwing. We zoomen in op de prijsdalingen, de aanzienlijke toename van het aantal verschillende formaten en de helderheid van oled-tv's. Daarnaast blikken we kort vooruit op wat er op dit vlak nu echt aan lijkt te komen: QD-oled.
LG Display trekt de portemonnee
Voordat we een impressie geven van de prijsontwikkelingen in de afgelopen vijf jaar, schetsen we kort een beeld van de aantallen. LG Display heeft in de afgelopen jaren volop de portemonnee getrokken voor het opschalen van de productiecapaciteit. Zo stak het bedrijf 1,4 miljard dollar in de oledproductie in Vietnam. Hier worden panelen samengevoegd met andere componenten om oledmodules te maken voor niet alleen televisies, maar ook mobiele apparaten en automotive. Dat moet leiden tot een maandelijkse productiecapaciteit van 13 tot 14 miljoen modules, terwijl dat eerder niet boven de 10,1 miljoen uitkwam.
De 8.5G-fabriek van LG Display in het Chinese Guangzhou
Belangrijker zijn de fabrieken waar LG Display uitsluitend oledpanelen voor televisies maakt. Er wordt al enige tijd niet alleen meer in het Zuid-Koreaanse Paju geproduceerd. De relatief nieuwe Chinese fabriek in Guangzhou is erg belangrijk voor het opvoeren van de aantallen. Volgens marktonderzoeker Trendforce zit het aantal platen hier inmiddels op 90.000 per maand, waar het eerder in 2021 nog op 60.000 zat. Deze platen zijn de glassubstraten waaruit de panelen voor verschillende tv's worden gesneden. In Paju zat het aantal op 80.000, maar daar moet vanaf 2022 nog eens 45.000 bijkomen, als met nog grotere glassubstraten van de nieuwste 10.5-generatie wordt gewerkt.
De productiecapaciteit is dus aanzienlijk uitgebreid en zit nu op zo'n 10 miljoen panelen per jaar. Waar de bij elkaar opgetelde verkopen van oledpanelen in 2016 nog op een miljoen uitkwamen, zat dat in 2018 op 5 miljoen, op 10 miljoen in 2020 en inmiddels is meer dan 20 miljoen bereikt. Volgens Omdia zijn sinds het begin van de verkoop van oled-tv's tot eind november in totaal 20,5 miljoen stuks verkocht. Door de uitgebreide productiecapaciteit zal dat aantal in de komende jaren flink oplopen.
Aanhoudende prijsdalingen
Vijf jaar geleden vroeg LG voor zijn 77"-G6 in eerste instantie 30.000 euro, later verlaagd tot de nog altijd weinige schappelijke prijs van 20.000 euro. Toch maar een kleiner maatje dan? De 65"-versie kostte 'slechts' 7500 euro.
Speciale, unieke varianten kunnen nog steeds heel duur zijn, zoals de oprolbare 65"-oled-tv van LG, die op bestelling wordt geproduceerd voor 99.999 euro. Dat zijn de uitzonderingen. Voor de reguliere oled-tv's van onder meer Panasonic, Sony, Philips en LG worden al enige tijd geen astronomische bedragen meer gevraagd, behalve voor de allergrootste formaten, en de prijzen dalen nog altijd. Dat hangt vooral samen met de toename van de geproduceerde aantallen oledpanelen en daarmee de alsmaar dalende kosten die met een oled-tv gemoeid zijn.
Hoe sterk de prijzen zijn gedaald, blijkt ten dele al uit de officiële prijzen waarvoor bepaalde modellen in opeenvolgende jaren op de markt zijn verschenen. We nemen als voorbeelden de gangbaarste modellenreeks van LG Electronics en de gangbaarste Philips-oledmodellenreeks van TP Vision. De officiële introductieprijzen zijn gebaseerd op informatie uit de Pricewatch en het betreft de prijzen van de 55"-modellen. Deze prijzen van de C-reeks van LG en de 55OLED80x-reeks van Philips zijn in vijf jaar duidelijk flink gedaald.
Jaar
LG-model
prijs
Philips-model
prijs
2016
C6
€ 3999
55POS901F
€ 3499
2017
C7
€ 2999
55POS9002
€ 2499
2018
C8
€ 2799
55OLED803
€ 2199
2019
C9
€ 2499
55OLED804
€ 1988
2020
CX
€ 2099
55OLED805
€ 1999
2021
C1
€ 1799
55OLED806
€ 1899
De in de tabel weergegeven bedragen zijn de officiële introductieprijzen en dat zijn nog maar de grote lijnen. Hieruit blijkt nog niet hoe snel de prijzen van een specifiek model al enkele jaren kunnen dalen. Dat zag je zeker in 2021, bijvoorbeeld bij de C1. Die kwam in maart op de markt voor 1799 euro en dat daalde naar 999 euro in september.
Het is niet te veel gezegd dat je in 2021 een oled-tv kunt halen voor de helft van wat je in 2017 moest neertellen. Waarvoor je vier jaar geleden nog een 55"-oled-tv kreeg, krijg je nu uit dezelfde modellenreeks makkelijk een 65"-versie. Voor de volledigheid noemen we ook nog factoren als cashbacks, die meespelen in een lagere nettoprijs voor de consument, en het feit dat er nog weleens rek blijkt te zitten in de officiële prijzen.
Naast de gemiddelde prijzen die jaarlijks dalen, is er nog een andere ontwikkeling die kort genoemd moet worden: de komst van nieuwe, goedkopere modellen. Een voorbeeld is de A1 van LG, een instapmodel dat in de lente van 2021 is geïntroduceerd voor 1399 euro voor de 55"-variant. De prijs zat in september al op 749 euro. Dit model heeft weliswaar mindere specificaties dan de meeste andere en duurdere oled-tv's, zoals 60Hz in plaats van 120Hz, een lagere piekhelderheid bij hdr-weergave en geen HDMI 2.1, maar de prijs-prestatieverhouding is zeer goed.
Grotere formaten
Hierboven zijn we veelal uitgegaan van het 55"-formaat, mede omdat dat het populairste formaat van oledtelevisies is. Je ziet de trend van steeds lagere prijzen misschien nog duidelijker bij grotere formaten, zoals 77". Dat was jaren geleden vooral een exotisch domein waarin slechts enkele fabrikanten actief waren met vooral luxueuze oledtelevisies, waarbij extra op design en geïntegreerde speakers of soundbars werd gelet. Neem de Panasonic EZW1004, een 77"-oledtelevisie uit 2017 die uitkwam voor 19.999 euro. Ruim een jaar later zat de prijs op 9999 euro, maar lager werd het niet. De 77"-versies van LG's W7 en G7 kwamen beide ook in 2017 uit voor 19.999 euro. Die prijzen daalden uiteindelijk wel tot flink onder de 9999 euro, maar daar was wel engelengeduld voor nodig.
Hoe anders is dat nu. Het formaat van 77" wordt allang niet meer gereserveerd voor de meest luxueuze en duurste modellen. Allerlei andere fabrikanten, zoals Sony, brengen eveneens al enkele jaren 77"-televisies uit en TP Vision doet dit sinds 2021 voor het eerst ook. Laatstgenoemde heeft daarvoor zijn 806-model uitgekozen, het midrangemodel zonder extra's als designfeatures of ingebouwde soundbars. Voor Sony is dat onder meer de A80J, een model waarvan de prijs van de 77"-versie in de lente begon met 4999 euro, maar rond de black friday-periode kortstondig net boven de 2000 euro uitkwam. LG lijkt volgend jaar zelfs met een 77"-versie van de A2 te komen, de vermoedelijke opvolger van het A1-instapmodel. Bij de grotere formaten zijn de voordelen van de productiecapaciteitsuitbreiding door LG Display inmiddels ook heel duidelijk zichtbaar.
Meer formaten
De eerste jaren waarin oled-tv's op de markt kwamen, waren er eigenlijk slechts twee smaken om uit te kiezen: 55" en 65". Het 77"-formaat was er al wel, maar was nog vooral een exotische diagonaal die gereserveerd werd voor de allerduurste modellen. Wilde je nog groter, dan had je pech. Hetzelfde gold voor kleiner: 55" was het kleinste formaat en voor menigeen was dat eigenlijk nog te groot.
Kleiner
Ook die tijden zijn voorbij. Inmiddels is er een ruime keus aan formaten beschikbaar. Het 48"-formaat is er alweer twee jaar en sinds 2021 zijn ook zo ongeveer alle fabrikanten daarop ingesprongen, zodat er ook behoorlijk wat keuze is bij dit relatief kleine formaat. Het kan zelfs nog kleiner; het 42"-formaat leek in 2021 al geïntroduceerd te gaan worden, maar bleef vooralsnog uit en lijkt door LG te zijn doorgeschoven naar 2022. Het is nog even de vraag of ook andere fabrikanten in 2022 al inzetten op dit 42"-formaat. Vaak is LG Electronics de eerste die inspringt op nieuwe formaten, al was het in 2020 met het 48"-CX-model niet de enige die dit formaat introduceerde; Sony bracht later dat jaar zijn 48"-versie van de A9 uit.
Groter
Als je mensen binnen een meter of drie voor een 77"-televisie zet, zullen er waarschijnlijk weinig zeggen dat het nog groter moet. Maar het kan wel, besloot LG Display. Televisiefabrikanten LG Electronics en Sony zijn tot nu toe als enige daarop ingesprongen. LG kwam in 2020 al met een 83"-versie van de CX en in 2021 ook van de opvolger, de C1. Sony is in 2021 eveneens ingestapt en kwam met een 83"-versie van de A90J.
LG Electronics biedt zelfs al enkele jaren een 88"-versie. Dit betreft een nogal dure 8k-oledtelevisie; de huidige versie, de Z1, kost momenteel 19.999 euro en kwam eerder in 2021 uit voor 29.999 euro. Zou het, los van de resolutie, nog groter kunnen? Daar lijkt het wel op. Als we verschillende Koreaansemedia mogen geloven, komt LG Electronics in 2022 met een 97"-oled-tv, met de reguliere 4k-resolutie.
LG zou hiermee komen omdat de markt voor zeer grote formaten een flinke groei doormaakt. Volgens onderzoeksbureau Omdia was het televisiesegment van 75" en groter in de eerste helft van 2021 goed voor een aandeel van 14,6 procent van de televisiemarkt. Dat is een stijging van 4,4 procentpunt ten opzichte van een jaar eerder. LG wil een 97"-formaat waarschijnlijk ook in zijn assortiment hebben om te kunnen concurreren met de microled-tv's van 89", 101" en 114" waarmee aartsrivaal Samsung naar verluidt komt in 2022.
Waarom zijn 55" en 65" niet meer de enige smaken?
Al deze verschillende formaten zijn mede mogelijk geworden door steeds groter moederglas te gebruiken. Dat zijn de grote glassubstraten waaruit kleinere formaten worden gesneden voor de productie van individuele oled-, maar ook lcd-tv's. Daarmee is er vooral meer ruimte gekomen om grotere formaten efficiënt te kunnen produceren. Neem het 8.5G-glassubstraat met een diagonaal van ongeveer 131". Dat is heel geschikt om zes 55"-panelen uit te snijden, maar voor de nog altijd populairder wordende 65"-tv's is 8.5G niet optimaal, omdat er daarvan slechts drie uit te snijden zijn. Zet daarentegen het grotere 10.5G van 176" in en je kunt er heel goed acht 65"-panelen uithalen zonder dat je veel verliest.
Wat vooral een belangrijke rol heeft gespeeld, is de introductie van de multi-mode mother glass-technologie die LG Display in zijn Chinese fabriek in Guangzhou toepast. Dit is een methode die het mogelijk maakt om panelen met afwijkende formaten of oriëntaties uit een enkel moederglassubstraat te snijden. Zodoende kan het beschikbare glas van zo'n substraat efficiënter worden gebruikt en hoeft er minder te worden weggegooid. Het maakt meer flexibiliteit mogelijk, wat het ook aantrekkelijker en goedkoper maakt om met andere, afwijkende formaten te komen.
Neem bijvoorbeeld het 42"-formaat dat waarschijnlijk in 2022 zal verschijnen. Zonder mmg zou dat niet efficiënt te produceren zijn, schreef DSCC eerder. Uitgaande van 8.5G-moederglas zouden er acht 42"-panelen in horizontale oriëntatie gesneden kunnen worden. Dat klinkt niet slecht, maar wel als je weet dat hiermee slechts 70 procent van het glas wordt gebruikt. Een strook aan de rechterkant van het moederglas blijft over. Daar komt mmg om de hoek kijken. Doordat deze technologie bij hetzelfde moederglassubstraat naast horizontale ook verticale oriëntatie mogelijk maakt, is die rechterstrook nu in te zetten voor nog eens twee verticaal georiënteerde 42"-panelen. De efficiëntie gaat dan van 70 naar 87 procent, ofwel van acht naar tien panelen.
Iets feller
We hebben het nog niet gehad over de meer technologische kant van oled-tv's. Is er op dat vlak een ontwikkeling zichtbaar en is er echt wat verbeterd? Als je op detailniveau kijkt naar de ontwikkelingen bij oled-tv's door de jaren heen, lijken er heel wat verbeteringen te worden doorgevoerd die de kwaliteit van de weergave verder moeten verhogen. Zo lukt het fabrikanten steeds beter om met verschillende tools het risico op inbranden te minimaliseren.
TruMotion is de naam van LG's implementatie voor beeldinterpolatie.
Meer op het niveau van de algemene beeldkwaliteit kan gedacht worden aan het verminderen van near-black chrominance overshoot. Dat zijn artefacten die zichtbaar worden in donkere delen van het beeld met subtiele schaduwdetails, waarvoor de televisie geen stabiel helderheidsniveau kan bepalen en wat leidt tot een ongewenst flitsend effect. Ook kan gedacht worden aan verbeteringen op het vlak van near black posterization. Dat gaat over de gedetailleerdheid van elementen in donkere, bijna zwarte beelden, het bereiken van vloeiende overgangen en het beperken van zichtbare kleurbanden.
Verder kan de introductie van black frame insertion genoemd worden. Dat is de naam voor de kunstmatige toevoeging van zwarte frames. Door de zeer korte pixelreactietijd van oled-tv's en de sample-and-hold-eigenschap van de panelen worden beelden weleens als schokkerig ervaren. Om de bewegingsonscherpte op oled-tv's te verminderen, kan beeldinterpolatie al helpen; de televisie voegt dan extra frames toe. Dat kan het gewenste, vloeiendere beeld opleveren, maar leidt ook vaak tot artefacten en het soap-opera-effect. Dat is waar black frame insertion om de hoek komt kijken; het bereiken van een verminderde bewegingsonscherpte zonder de eventuele nadelen van beeldinterpolatie. Het verlaagt weliswaar de helderheid en is daardoor minder geschikt voor hdr-beelden, maar voor sdr kan het een interessante optie zijn. Al zullen er gebruikers zijn die de extra zwarte frames als storend ervaren door het flikkerende effect.
Hogere helderheid
Toch luidt het antwoord op de bovenstaande vraag: 'niet echt'. In de basis is er weinig wezenlijks veranderd. Op detailniveau gebeurt er van alles, maar als je wat meer uitzoomt, is er geen groot verschil tussen de beeldkwaliteit van een oled-tv uit 2018 en een uit 2021. En bij wat weleens de achilleshiel van oled-tv's wordt genoemd: de helderheid? Daarin is wel degelijk een ontwikkeling zichtbaar, al gaat het om subtiele verbeteringen.
Grofweg zijn er drie veranderingen die op het vlak van de maximale helderheid van betekenis zijn geweest. Allereerst is dat de verwijdering van het ingebouwde polarisatiefilter dat nodig was voor de weergave van 3d-beelden. Tot en met 2016 hadden oled-tv's nog zo'n filter, maar een jaar later begon dat te veranderen. Zo was er de Philips 901F, die nog wel over het polarisatiefilter beschikte, maar officieel geen ondersteuning bood. Fabrikanten lieten het filter steeds vaker weg. 3d-content was in die tijd al langer op zijn retour en het voordeel van het weglaten was evident: een hogere helderheid.
In onze review van de LG E7 stonden we stil bij het effect van het weglaten van het filter. De gemeten piekhelderheid kwam uit op 884cd/m². Dat was pakweg een derde meer licht dan bij de oledmodellen van een jaar later. Dat klinkt als een aanzienlijke verbetering, maar in de praktijk valt het tegen. De helderheid wordt beschreven met een logaritmische schaal en dat betekent dat er geen sprake is van een merkbare verbetering van zo'n 33 procent. Door de manier waarop onze ogen helderheidsverschillen registreren, valt dit verschil in de praktijk nauwelijks op. Een positief verschil met de E6 uit 2016 was wel te zien, maar het was niet wereldschokkend, zo luidde het oordeel.
Inmiddels worden op de wat duurdere oledmodellen twee recente vernieuwingen toegepast die ook bijdragen tot een hogere helderheid. Een daarvan is een vernieuwd paneel dat door LG met 'OLED evo' wordt aangeduid en bijvoorbeeld in de G1 zit. Inmiddels zit het bijvoorbeeld ook in de Philips OLED+936 en de Panasonic JZ2000. Deze evo-panelen zouden moeten leiden tot een 20 procent hogere piekheldheid.
Panasonic JZW2000
Dit nieuwe paneel heeft een afwijkende structuur van de rode, groene en blauwe lagen waaruit de witte oleds zijn opgebouwd. Er is een nieuwe groene laag toegevoegd en er zijn nog enkele andere zaken veranderd. Dat leidt per kleur tot smallere pieken in de helderheid, waarmee minder sprake is van het ongewenste effect van de kleurfilters die licht omzetten in warmte; warmte versnelt de achteruitgang van het paneel. Het rendement van het paneel is daarmee verbeterd en zodoende kan de helderheid omhoog. Overigens heeft Panasonic in bepaalde modellen, zoals de HZ2000, ook een speciaal, zelf aangepast paneel toegepast dat kan leiden tot een hogere piekhelderheid van zo'n 20 procent.
Daarnaast wordt hier en daar een wat minder geavanceerde vernieuwing toegepast die de piekhelderheid eveneens verbetert. Een voorbeeld daarvan is te zien bij de Sony A90J. Dit topmodel van Sony's oled-tv's van 2021 beschikt over een laag aluminiumfolie die op het scherm is geplakt. Dat leidt tot een betere verspreiding van de warmte en dus is een hogere piekhelderheid mogelijk. Panasonic heeft bij sommige modellen met de aangepaste panelen ook een eigen implementatie van een heatsink aan de achterkant van bepaalde oled-tv's toegepast om de extra warmte van de speciale, fellere panelen beter te kunnen afvoeren.
OLED EX-panelen op komst
Inmiddels lijkt er wederom sprake van verbeteringen in de vorm van een hogere helderheid via innovaties in de panelen. LG Display heeft woensdag aangekondigd dat het volgend jaar begint met de productie van zogeheten OLED EX-panelen. Deze panelen zouden door de toepassing van deuterium in combinatie met een paneelalgoritme in staat moeten zijn om de helderheid met 30 procent te verhogen ten opzichte van reguliere oledpanelen. Deze nieuwe paneeltechnologie zal vanaf het tweede kwartaal van volgend jaar worden toegepast in alle oledpanelen die voor televisies worden geproduceerd. Het zal worden toegepast in de fabriek in Paju, maar ook in de fabriek in Guangzhou. Dat betekent dat alle oledtelevisies die later in 2022 verschijnen en in ieder geval alle nieuwe televisies die vanaf 2023 op de markt komen hier waarschijnlijk mee zijn uitgerust.
Het is vooralsnog onduidelijk hoe deze technologie zich verhoudt tot de OLED evo-panelen. Volgens LG Display wordt bij OLED EX gebruik gemaakt van deuterium, wat ook wel zware waterstof wordt genoemd. Dit materiaal wordt echter ook al gebruikt voor de blauwe lagen in de OLED evo-panelen. Sowieso zal moeten blijken hoeveel zoden het aan de dijk zet, omdat een verbetering van de helderheid met enkele tientallen procenten op papier mooi klinkt, maar in de praktijk niet meteen wereldschokkend is. Ook zal moeten blijken of dit gevolgen gaat hebben voor het algehele prijsniveau van oled-tv's.
QD-oled op komst?
Tot nu toe hebben we het steeds gehad over ontwikkelingen bij oled-tv's op basis van de witte oleds van LG Display. Inmiddels lijkt eindelijk een vergelijkbare en in potentie geduchte, concurrerende technologie haar intrede te doen. Er gaan al langer geruchten over de komst van QD-oled-tv's in 2022. In de afgelopen maanden hebben diverse Koreaanse media hier nogmaals over bericht. Sony werd meer dan eens genoemd als partij die QD-oled wil inzetten. Eerder werden ook al partijen als TCL en Panasonic genoemd.
QD-oled betekent oled-tv's op basis van blauwe oleds en quantumdots; rode en groene 'kleurfilters' worden toegepast om subpixels van die kleuren te creëren. Op papier zouden schermen op basis van deze technologie een stuk beter presteren dan de huidige oled-tv's. Schermen op basis van QD-oleds zouden veel efficiënter met energie omgaan, waardoor een aanzienlijk hogere helderheid mogelijk moet zijn. Wat contrast betreft zal QD-oled niet onderdoen voor de witte-oledtechnologie, aangezien bij beide de pixels zijn uit te schakelen. Tel daar een relatief groter kleurbereik bij op en je hebt een technologie die het op papier kan winnen van die van LG Display.
Naast het eerder genoemde Sony, TCL en Panasonic wordt ook verwacht dat met name Samsung Electronics in het nieuwe jaar met QD-oled-tv's op de proppen komt, wellicht al tijdens de komende CES-beurs. Dat Samsung Electronics van de partij lijkt te zijn, is niet zo vreemd, omdat zusterbedrijf Samsung Display achter de QD-oledtechnologie zit. Samsung is vooralsnog de grote afwezige wat het aanbod van oled-tv's betreft, maar het is duidelijk dat het bedrijf plannen heeft om terug te keren naar een zelfemitterende beeldschermtechnologie, al was het maar omdat de rek eruit is bij lcd's en die panelen ook flink duurder zijn geworden.
Eerder waren er zelfs geruchten dat Samsung Electronics toch overstag gaat en oledpanelen van LG Display zou gaan kopen. Nu QD-oled aanstaande lijkt, zijn de al dan niet bestaande plannen om panelen bij aartsrivaal LG Display in te kopen, waarschijnlijk in de ijskast gezet. Bovendien zet Samsung Display al langer in op microled, hoewel die technologie als basis voor goedwerkende en betaalbare consumenten-tv's voorlopig niet veel meer is dan toekomstmuziek.
Veelal blijft het bij onbevestigde berichten en is er nog weinig officieels naar buiten gekomen. Feit is wel dat Samsung Display eerder in 2021 al naar buiten is getreden over QD-oled; dat er plannen zijn, is duidelijk. Een bericht van Edaily Korea van eind november had wat meer concrete informatie. De ceo van Samsung Display zou intern plannen hebben gedeeld om QD-oledpanelen van 55" en 65" voor televisies in massaproductie te nemen en 34"-QD-oledpanelen voor monitoren. Die massaproductie moet eind november 2021 al van start zijn gegaan en zou goed zijn voor een maandelijkse productie van 30.000 substraten. In combinatie met mmg moet dat kunnen leiden tot een miljoen QD-oledpanelen per jaar. De yield rate is nog wel een probleem. Die zou op een derde liggen, maar langzaam verbeteren.
Voor mij geen OLED meer. Hoewel er gezegd wordt dat de kans op inbranden heel klein is gebeurt het toch heel vaak. Wanneer een TV zoveel geld kost lijkt het mij niet meer dan normaal dat je er vele jaren plezier van moet kunnen hebben zonder dat je extra moet opletten dat ie niet gaat inbranden.
Het is wel van belang daarbij te zeggen welke generatie oled je het over hebt. Van wat ik begrijp hadden de 2017 modellen en ouder er nog vrij veel last van maar is het de laatste paar jaar veel minder.
Verder heb je denk ik niet echt een bron voor dat het heel vaak gebeurt? Lijkt me een onderbuik conclusie. Het is natuurlijk heel vervelend dat het jou gebeurd is en je hoort hier vaker mensen die het hadden, maar mensen met een slechte ervaring hoor je sowieso meer.
En naar mijn idee zie ik het altijd van Tweakers die ik verder niet ken, terwijl er behoorlijk wat zijn die ik ken uit bijvoorbeeld het Xbox topic op het forum die heel blij zijn met hun oleds. Dat suggereert voor mij ook dat het wel mee valt en dat het vooral is dat mensen die ontevreden zijn meer geneigd zijn om een reactie onder dit soort artikels achter te laten. Ik heb zelf daarom toch de keuze gemaakt om er een te kopen toen er een hele goede deal voorbij kwam. Vooralsnog ben ik er heel erg blij mee, maar we zullen zien of ik over een paar jaar toch hier iets anders vertel. Ik kijk in ieder geval vrijwel geen lineaire tv dus logo's zullen er niet in branden. Wel games, maar niet altijd maar alleen dezelfde. We'll see
Er zijn genoeg situaties waar oled nog steeds kan inbranden. En dat heeft niet alleen maar met statische beelden te maken. Zet de oled tv maar eens in de zon, dan branden de pixels redelijk snel in. Je moet er wel altijd rekening mee houden, het scherm niet in de zon zetten, statische beelden vermijden etc. Tuurlijk het is minder geworden dan een paar jaar geleden, maar het risico is er wel degelijk.
En begrijp mij niet verkeerd, LCD is ook zeker geen heilige graal. Daar heb je weer andere problemen zoals blooming, mindere zwart waarden (Al kan een VA paneel erg in de buurt komen) en lage response tijd. Maar je weet dat ze het wel gewoon blijven doen en daar zit het ding. Ik snap wel dat mensen niet zomaar een risico willen nemen, maar liever voor een paneel gaan die ze aankomende 10 jaar kunnen gebruiken.
[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:13]
mijn huidige LG oled gaat erg snel op 'standby' (denk om inbranden te voorkomen) dus wanneer ~5min. zelfde beeld te zien heb, schakeld deze 'm weg naar demo/standby stand
Dat doet mijn B1 in ieder geval alleen bij gebruik van de interne apps zoals Netflix en prime video. Als ik de game op mijn Xbox pauzeer dan blijft de tv gewoon dat statische beeld tonen, dus daar moet je wel nog op letten. Maar goed, dat is een kleine mentale aanpassing, sowieso wel goed om de tv gewoon uit te zetten als je langer dan een paar minuten hem niet gebruikt dus dat doe ik nu.
Ondanks hier van op de hoogte te zijn geweest heb ik bewust voor een OLED gekozen. Met een OLED heb je tenminste sowieso een goed beeld. Met een LCD zijn vanaf dag 1 de donkere kleuren niet om aan te gluren. OLED helderheid is voor mij hoog genoeg om 's avonds hoofdpijn van te krijgen en om overdag alles goed te kunnen volgen. Met VA panelen heb ik slechte ervaringen qua responstijd / inverse ghosting en de kijkhoeken. Het perfecte scherm bestaat dus helaas niet. Maar ik kan me inderdaad voorstellen wanneer je een zonrijke kamer hebt, dat LCD nog altijd de voorkeur geniet. Zolang het aantal backlight zones maar hoog genoeg is, kunnen die ook een mooi beeld maken, tenzij ze op ondertitels triggeren.
Kijk nu sinds 2008 tv op een Sony lcd (https://tweakers.net/pric...ia-kdl-40w4500-zwart.html) en heb bij films met veel donkere scènes nog nooit ongelooflijk gemis gevoeld. Ja, er treedt wel blooming op, maar kwa felheid van het beeld van 500cd/m2 kan hij zelfs overdag nog goed mee en zijn de kleuren echt goed. Destijds heb ik deze tv dan ook echt uitgekozen op beeldkwaliteit, dus lcd is naar mijn mening dus niet per definitie niet om aan te zien.
Sony heeft zoals ik in mijn ervaring heb gezien bij anderen tot zeker 2012 de beste LCD panelen. Met name in contrast. Wist niet dat in 2008 ook al 40 inch was van rond de 1600 euro. Ben zelf pas in 2012 begonnen met 46 inch. Dat was een echte wauw factor, dus tegenwoordig is een grote TV bij heel veel mensen zelfs al normaal.
Helderheid zorgt zeker voor extra risico bij inbranden. Maar je kan het makkelijker oplossen door een andere kleur ondertitels te kiezen. Ik kies meestal grijs i.p.v. wit en dat scheelt heel erg. Bij de meeste streaming diensten kan je dit instellen.
Waarschijnlijk heeft mijn Philips 806 ondertitel dimming want ondertitels zijn duidelijk dimmer dan bij de MiBox S op een LCD TV. Op de LCD TV laat Netflix of Prime de ondertitels net zo helder zien als het helderste wit. Verder vind ik het wel jammer dat bij Netflix en Prime er eigenlijk weinig aan ondertiteling valt in te stellen. Heb allerlei combinaties geprobeerd. Hoor van sommigen dat je de kleur geel niet moet gebruiken.
Nou, zullen we het eens hebben over de kwalen waar LCD's last van hebben, want wat je noemt zijn enkel nadelen van de techniek. Een LCD overlijdt door strepen in beeld, verlichting die defect raakt en is kwetsbaarder voor mechanische schade. En dat kan ook vroegtijdig in het leven van de televisie gebeuren. Het idee dat OLED's korter meegaan is niet gegrond.
Zet de oled tv maar eens in de zon, dan branden de pixels redelijk snel in.
Ik neem aan dat eerder een gevolg is van het feit dat mensen dan de helderheid helemaal omhoog schroeven. Ik heb al veel over burn-in gelezen, maar bijna nooit wordt er bij verteld op welke helderheid de TV dan stond. Het lijkt me de evidentie zelve dat als je TV constant op max. helderheid (bvb bij LG heet dat "OLED Brightness") gebruikt wordt, de kans op inbranden des te groter is.
Dat is dan eigenlijk nog een grotere reden om OLED te mijden in heldere ruimtes zoals woonkamers met veel vensters. Niet enkel dus omwille van het feit dat ze niet zo fel kunnen als een LCD TV, maar nog meer dat je eigenlijk zelfs ook gewoon de helderheid die de TV aan kan, zoveel mogelijk wil vermijden.
Zet de oled tv maar eens in de zon, dan branden de pixels redelijk snel in.
De zon is inderdaad een grote vijand van een OLED televisie. Maar mag je dit inbranden noemen? Want ik heb dit ook wel eens gehad met directe zon op het scherm, maar na het afkoelen van de televisie was het beeld wel weer goed.
Oh ik begrijp het ook zeker hoor, heb daar zelf ook een tijdje over gedubt. Voor mezelf heb ik besloten dat ik het kan betalen en aangezien mijn primaire hobby via dat ding loopt en het mijn ervaring flink verbetert heb ik er ook vrede mee als ik hem misschien na 5 jaar zou moeten vervangen ipv na 10 jaar. En ik heb er wel redelijk vertrouwen in dat hij dat in ieder geval wel haalt.
Mijn favoriet is nog steeds de crt voor gamen. Als ik dan de Xbox og erop aansluit en dan de reactietijd voel t.o.v. de current gen.... Ook een bedrade controller helpt dan mee, maar 60fps op een crt is nog steeds het beste.
Dat het voor jou suggereert dat het wel meevalt is minstens zo’n onderbuik gevoel als dat ik zeg dat het niet meevalt. Het zal voor iedereen meevallen voor wie het (nog) niet is gebeurd.
Ik heb overigens ook een nieuwer model. Ik heb bewust gewacht op dit nieuwere model omdat ik er bij de oudere modellen geen vertrouwen in had.
Ik heb juist een heel andere ervaring die ik nooit ventileer alleen tegen kennissen die in de markt zijn voor een nieuwe TV en het komt neer op; kies een OLED. En wij hebben er een van de eerste(?) generatie uit 2015 (LG 55EF950V), nog altijd super tevreden over.
Kan geen burn-in ontdekken bij normaal gebruik maar ga er eerlijk gezegd ook niet naar op zoek. We hebben vanaf het begin de eigenschappen zo aangepast dat het beeld zo natuurgetrouw mogelijk over kwam en de helderheid houden we relatief laag (~25%) omdat we een felle bak licht niet fijn vinden kijken in een donkere ruimte. Wel met HDR aan wanneer beschikbaar, niet zo helder als jongere TV’s maar wel een duidelijk verschil.
Misschien is het geluk geweest, misschien zijn we niet kritisch genoeg maar beeldkwaliteit ten opzichte van LCD blijft voor ons onovertroffen. Kan het overigens maar op weinig plekken vergelijken want veel van de mensen waar ik vaak kom zijn inmiddels naar een OLED gegaan en ook daarvan nog niemand met klachten, eerder het tegenovergestelde.
Wat Finraziel zegt is over het algemeen wel waar he; mensen die negatief ergens over zijn hoor je eerder dan degene waarbij het goed is en ze geen klachten hoeven te ventileren. Niet alleen voor TV’s maar voor alles gaat dat wel op. Laagdrempelig reactie geven zowel positief als negatief zou een poll zijn. Om over OLED hierbij cijfers bij woord te voeren een linkje met een sample rate van 900: https://www.avforums.com/...e-will-be-public.2197134/
Niet genoeg om conclusies mee te trekken dat klopt maar je zou kunnen zeggen dat burn-in vanaf 2018 modellen minder vaak voor lijkt te komen.
Ook dit zegt natuurlijk niks, hoe ouder de tv is hoe grotere periode je moet overbruggen dus een grotere kans op burn in. Dit is hetzelfde als auto's vergelijken met bouwjaren van 2015 t/m 2018. Tuurlijk heeft die van 2015 meer uitval dan die van 2018.
Niet genoeg om conclusies mee te trekken dat klopt maar je zou kunnen zeggen dat burn-in vanaf 2018 modellen minder vaak voor lijkt te komen.
Die conclusie kan je dus over een paar jaar pas trekken.
En het hele ik heb geen burn in, dus dan komt het niet voor of ik heb burn in dus alle OLED's hebben het is een beetje een zinloze discussie.
Waar mensen vooral over vallen is dat je met een 2017 paneel dus (zoals uit je poll) 8% kans hebt dat je binnen 4 jaar burn in krijgt.(en met een model uit 2016 zelfs 14,7%) Ik vind dit een enorm hoog cijfer. Dus ik snap wel dat er over geklaagd wordt. Want als je burn in hebt dan veranderd je hele tv ervaring. En voor 2015 zijn er heel weinig stemmen, wellicht omdat ze toen te duur waren of omdat de tv's het simpelweg niet overleefd hebben?
Dus ja het risico is dus enorm.... Dus je kan het echt niet bagatelliseren omdat je omgeving en jijzelf er geen last van heeft.
[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:13]
Ik bagatelliseer niet, ik trek geen conclusies, ik deelde enkel mijn ervaring en iets wat ik kon vinden aan cijfers want je zult nooit een sluitend onderzoek hiernaar gaan vinden. Jammer dat dit jouw reactie moet zijn. Je kunt ook bijdragen zonder welles/nietes toch? Lekker makkelijk een ander afvallen zonder eigen info of ervaringen.
Ik zeg ook nergens dat vanwege mijn ervaringen, die vanuit mijn omgeving en die poll dat daarmee bagatelliserend vaststaat dat er geen burn in is ofzo.
Enige wat ik wel zeg is dat OLED voor mij onovertroffen beeldkwaliteit biedt en ik het daarmee aan iedereen aanraad uit mijn kring en het tot op heden nog niemand tegen is gevallen.
Wat ik vaak constateer bij mensen thuis, is dat de tv vaak als een (bouw) lamp gebruikt wordt, en dus de helderheid op max wordt (ook de kleuren) gezet omdat de mensen vaak niet weten wat een "rustig" natuurlijk beeld inhoud.
Deze helderheid op max veroorzaakt(te) vaak het inbrand effect op voorheen plasma's en nu op OLED's.
Hij brand gewoon in en na zon paneel refresh tegen inbranden is het beeld niet meer zo scherp.
Oled is alleen leuk als je er alleen film op kijkt en op let. Het brand gewoon keihard in 1 jaar gebruik op je pc en je kan m weggooien. Wonderen bestaan nog steeds niet
OLED TV's zijn niet bedoeld als monitor. Ze zijn primair bedoeld als TV. Als monitor zal deze namelijk teveel statische elementen te lang en te fel moet moeten weergeven. Als je dan de PC veel aan hebt staan, bijvoorbeeld op een werkdag ofzo, dan kan het hard gaan. Of als je lange gamesessies doet met vaste elementen als een HUD. Op moderne OLEDs is dit probleem al een stuk minder. Maar je moet echt je best doen om deze slijtage, wat het feitelijk is, voor elkaar te krijgen.
Als je een moderne OLED TV als TV gebruikt, met een mix van een beetje gamen, streamen, TV kijken, dan zul je van het 'inbranden' echt geen last hebben. Ook belangrijk: Zet de TV niet op lichtbakstand, want dat levert slecht beeld op en laat je scherm veel harder slijten. Dit geldt overigens ook voor LCD of wat voor scherm je ook hebt.
Overigens is het niet echt inbranden, het is slijtage van de LEDs. Door lang en fel weergegeven vaste elementen slijten sommige delen veel harder en eenzijdiger dan delen van het beeld die veel verandering doormaken. Doordat die delen sneller slijten dan de rest van het scherm, vallen ze op ten opzichte van de slijtage van de rest van het scherm.
Voor OLED geldt dat de zgn burn in onvermijdelijk is, want het is geen burn in. Het is slijtage en alles wat je gebruikt, slijt. Als je de TV goed gebruikt, zal de slijtage gelijkmatig zijn en valt het niet op. Dan heb je dus ook geen beeldretentie van bijvoorbeeld een logo of een HUD. Eigenlijk net als bij elk scherm (ik heb nog geen enkel lcd of oledscherm meegemaakt dat na 10 jaar nog even goed was als bij aankoop!). En ik heb ook LCD-schermen met vergelijkbare burn in gezien als die langdurig statische elementen op hoge helderheid hebben moeten tonen. Kortom, houd je aan de adviezen en dan komt het niet echt voor.
Lees dit topic van Rtings eens. Zij hebben ook een OLED burn in test waarbij ze een setje OLED TV's echt mishandelen en zelfs dan is de burn in minimaal. En ook hier is de disclaimer dat het met nieuwere panelen al minder erg is dan met panelen uit 2017-2018.
Toch zijn er verschillende laptopfabrikanten, waaronder Dell, die modellen met OLED scherm aanbieden, dus dat een OLED scherm niet voor computergebruik geschikt zou zijn, lijkt niet te kloppen.
Ik schrijf een OLED TV, niet een OLED scherm. Dat maakt nogal verschil. Een TV is nu eenmaal op een bepaalde manier geconfigureerd, zowel hardware- als softwarematig.
Daarbij zeg ik ook dat moderne OLEDs amper inbranden bij normaal gebruik, zelfs als je deze als monitor zou gebruiken.
Ik gebruik mijn oled gewoon voor tv. En toch heb ik last van onregelmatige slijtage. Wat logisch is, want vaak zijn er toch bepaalde regio's van het beeld waar meer licht is dan op andere plekken (vaak centraal).
Zo heb ik dus wel burn in voor een tv van 2017, gekocht in 2018. Het stoort alleen bij rode en groene beelden.... Maar voetbal kijken is toch echt wel irritant zo.... Zeker bij pannende bewegingen die je vaak ziet.
We zijn aan het kijken voor een andere tv. En dat gaat toch echt een LCD worden. Dan maar mindere zwartwaarden. Als je het niet naast elkaar zet, of de demo filmpjes erop gooit, zal het weinig opvallen als je een goede QLED/LCD hebt. Het valt sowieso minder op dan groen/rode burn-in.
Die van mij is niet veel ouder maar was opeens flink ingebrand. Er is niets raars mee gedaan en ook niet heel veel gebruikt. Gewoon normaal tv/films/series gekeken met af en toe een spelletje spelen.
Dat is dan ook de reden dat er voor mij geen OLED meer komt. Als ik stilstaande beelden zou kijken, of urenlang dezelfde zender met logo in beeld, dan zou ik het echt wel begrijpen en accepteren, maar dat is niet het geval.
Schakel je de OLED TV ook altijd geheel uit met bijvoorbeeld een contactdoos (met schakelaar)? OLED TV's hebben namelijk een mechanisme welke bij niet gebruik ervoor zorgt dat het scherm 'onderhouden' en het effect van eventueel inbranden voorkomen wordt. Een OLED TV moet je dan ook nooit steeds weer geheel spanningsloos maken.
Denk dat je nu gerust een oled kan kopen. Bij stilstaand beeld gaat deze vanzelf in een soort screensaver modus. Maar ik heb geen ps aan Tv hangen. Dus geen statische beelden.
Op de sportschool zag je vroeger mooi dat TMF9 logo in de hoek, maar volgens mij doen broadcasters hier tegenwoordig ook wel wat aan, geen idee, heb al jaren geen kabel TV meer.
Ik heb de 2019 model van LG (C9 65inch).
Ook nu nog steeds niets ingebrand en ook geen last van image retentie.
Doeleinde:
Kinderzenders (nickelodeon)
Overige tv zenders
Films via shield
Films streaming diensten
Gaming (Xbox Series X)
Misschien dat wij 1 van de gelukkige zijn.
Hiervoor had ik altijd pech met de TV’s.
Samsung D8000 plasma, geen inbranden, maar het beeld was plots grijs ipv tegen het zwarte aan. (Baalde hier wel erg van, de motion handeling was vele malen beter dan mijn plasma die ik erna mocht kiezen. Namelijk de GT60 van Panasonic).
De plasma van Panasonic die alom geprezen werdt had dus na 2 jaar wel last van hevige image retentie tot nu inbranden toe en paarse vlekken bij een witte scherm). Gebruik deze nu op de slaapkamer.
Ik heb een OLED nu zo'n 4 jaar, ik heb nog geen inbranden gezien (misschien is het er wel, maar is het voor mij niet zichtbaar).
Moet ik wel bij vermelden: er wordt niet veel t.v. of andere statische content bekeken. Naast televisiezenders worden er films/foto's op gekeken (via bluray en via een NUC mediaspeler) en is er een Nintendo Switch op aangesloten.
Heb één keer bij een youtube stream meegemaakt dat de achtergrondverlichting erg zwak werd, omdat de televisie statische content registreerde.
Ik heb een 85” fald lcd gekocht. Oled ziet er idd goed uit, maar ik verwacht/hoop dat mijn nieuwe tv 10 jaar meegaat, en ik wil gedurende die 10 jaar eenders wat kunnen opzetten zonder mij zorgen te hoeven maken over burnin. Ja, ik zie nu af en toe wat blooming in donkerdere scenes, maar dat komt uiteindelijk niet zo veel voor.
Ik kan je gedachten wel volgen, maar de ontwikkelingen gaan zo snel dat er binnen 5 laat staan 10 jaar heel andere en betere technieken zullen zijn .
Inmiddels ben ik geen "early adopter" meer. Dat kon nog wel in de vorige eeuw door de trage technische vooruitgang.
Alleen jammer voor het milieu, Hoop maar dat alles steeds beter gerecycled kan worden.
Het is persoonlijk maar ik heb dezelfde beweegredenen als jij. Ik wil vooral zorgeloos TV kijken. Als ik moet gaan nadenken over inbranden drukt dat de pret. Dan maar iets minder contrast. Een LCD TV kan jaaaaren meegaan.
Hier ook een QLED (FALD) van 85" aangeschaft gezien ik geen zin had in gezeur met zonlicht/opbranden TV. Já het beeld van OLED is duidelijk beter, echter komt het dus ook met een handleiding. Gezien de TV bij ons circa 2 meter van een fikse raampartij op zuid ligt én ik ook wil kunnen gamen op dat ding...
Wat ook niet hielp was dat een 85" QLED grofweg even duur was als een OLED van 65". Een 80-85" OLED was we natuurlijk wel maar wel de prijs x 5-10...
Tegen de tijd dat Micro LED betaalbaar is en OLED / QLED voorbij gaat in elk opzicht ga ik wel weer een keer kijken.
Heb nu bijna 5 jaar een panasonic Oled, geen enkel trace van burnin. Of retentie. Maar nu kijk ik ook geen NL tv met die hopeloze logo's En game er ook niet op. Dus ik heb geen last van statische beelden.
Waar komt de conclusie vandaan dat gamen statische beelden oplevert? Ik lees het nu al een paar keer hierboven. Ok hij staat soms heel even op een menu als je even een toiletbezoekje moet doen, maar verder???
De meeste games hebben een HUD. Doe zij vaak statisch. Die blijft op constant op de zelfde plek staan, met als gevolg dat die pixels het constante zelfde doen.
Tja, bij normaal gebruik zal een OLED scherm niet meer inbranden. Dus je zult echt naar je use-case moeten kijken, veel beelden met fixed items in beeld is een risico. Hele dag op gamen lijkt mij ook niet ideaal? Maar aangezien ik dat niet doe weet ik niet of het kan inbranden, ik gebruik de PlayStation wel op mijn tv, maar max paar uur per dag en zeker niet elke dag.
Ik zal voor mijn computers geen OLED gebruiken, maar TV, Films/Series en PlayStation gebruik, alles op mijn C9/65”
Het beeld is zo veel beter dan welke LCD dan ook. Ding koste net geen 3K en als de 83 richting de 3K gaat ga ik zeker upgraden.
Dus kijk naar je use case, locatie van je tv, de beleving die je wilt en je budget en maak je keuze. Maar ga geen dingen roepen die in veel gevallen niet van toepassing zijn.
Pff. laten we lekker niet lezen. Normaal gebruik is dus niet dagen achter elkaar naar dezelfde zender kijken? Paar uren of zelfs dagen een zender ding in beeld is geen enkel problem.
Daarom moet men bij kopen van een TV mischien eens wat vaker naar een winkel gaan voor goed advies.
Dan eens film of series dan weer eens gamen dan weer wat TV, dat is normaal gebruik. Elke dag dezelfde zender 12 uur achter elkaar is naar mijn idee geen nomaal gebruik? Als game monitor gebruiken, zeker geen normaal gebruik voor een TV. Dus koop dan een LCD.
Dus nog een keer: Goed naar je use-case kijken en dan kiezen wat je wilt. Als je elke dag weken achter elkaar naar dezelfde zender gaat kijken - geen OLED kopen. Maar dat is voor mij geen normaal gebruik.
Edit - iets minder drammen :-)
[Reactie gewijzigd door smitae op 24 juli 2024 02:13]
Ik reageer op je statement dat een OLED bij normaal gebruik niet zal inbranden en dat is gewoon niet waar. Want wat voor jou geen normaal gebruik is kan voor een ander wel normaal gebruik zijn. Genoeg mensen die dagelijks naar dezelfde zender kijken, als veel mensen dat doen dan is dat gewoon normaal gebruik.
[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:13]
Ik ben het helemaal met je eens en vindt veel mensen hier bijna bewust overheen stappen. Veel mensen kijken veel dezelfde zender, hebben de tv onbewust op de achtergrond staan of zeker in 2022 gamen lang en hebben dan vaak statische elemenent als huds lang op scherm. Dan heb je hier mensen die doen alsof het doodnormaal is dat je de al relatief lage helderheid op 25% zet. Van zorgeloos is hier gewoon geen sprake.
Dat je anno 2022 je pc niet zorgeloos kan aansluiten om wat voor reden dan ook is gewoon een minpunt. Dit betekent niet dat je tv als prmaire monitor gebruikt maar is gewoon iets wat al 10 jaar lang makkelijk kan op goedkope tvs.
Helaas voor mij hetzelfde. Mijn oled heeft ernstige burnin. Ik kijk nu naar een nieuwe lcd tv, maar zie ook dat die vaak duurder zijn dan oleds helaas.
In ons geval moeten wij ook rekening houden met intensief gamen op de TV.
Zoals Plasma 42” waar op gegamed wordt is daar burn in.
Zelf heb ik niet zo een last van LCD back lite bleeding en Plasma burn-in.
Ja het valt op. Bij film en games valt het op in die incident-tele donkere scenes of egaal gekleurde screen delen.
8K op 4 meter is flinke overkill waar 4K op 4 meter met 77” 8x” optimaal van resolutie kan genieten en er tot 8x” wel nog plaats voor is.
Al zal ik pas in Augustus gaan oriënteren voor 4K TV die mijn FHD 55” gaat vervangen.
Waarbij afspelen via netwerk van H264 maar ook H265 DLNA belangrijk vind.
8K misschien voor zeer grote monitor op 1 meter afstand 42” of nog groter.
Ik herken dit van mijn telefoon (Galaxy S9). Die was al vrij snel ingebrand. Met name de rode pictogrammen op mijn homescreen kun je op een witte achtergrond duidelijk zien staan. Ook van dit scherm werd gezegd dat het risico op inbranden klein was. Ik koop dus vooralsnog geen oled, totdat er garantie is dat inbranden de komende x jaar niet gebeurt. Hoe ze het fiksen interesseert me niet, maar voor zoveel geld wil ik niet rechtsboven het NPO1-logo blijvend zien
Kun je ook eens wat meer vertellen over jouw gebruikspatroon, want volgens mij maakt dat heel veel uit.
Ik heb zelf ook heel lang gewacht om naar OLED over te stappen, enerzijds uit vrees voor burn-in, anderzijds ook omdat ze heel lang significant duurder waren. Nu met Black Friday eindelijk een 55" C1 gescoord voor ongeveer €1000.
Maar qua burn-in zat ik altijd in een tweestrijd tussen al die online verhalen enerzijds, en mijn eigen ervaring met een plasma-TV uit 2007 (die de OLED zou vervangen). Ten tijde van plasma heerste namelijk ook diezelfde twijfel/vrees rond inbranden, maar ook na 15 jaar is er in onze plasma TV nog totaal geen spoor van inbranden te merken.
Onze use-case is echter wel 50-50 tussen gamen en TV-kijken, waarbij TV-kijken dan nog overwegend film/series op Netflix of DVD/BluRay waren.
Wij hebben nu een jaar een OLED in de woonkamer, model nieuw 2020, hij staat elke dag meerdere uren achter elkaar aan en op volle helderheid, er is bij ons geen enkele sprake van ingebrande elementen
Mijn LG OLED uit 2016 heeft na 5 jaar op maximum helderheid wel een beetje burn in als je er naar zoekt maar niks waar je in de praktijk (tijdens kijken film/serie) iets van ziet. De generaties erna zijn zoals het artikel noemt beter bestand tegen burn-in/degradatie.
Ter vergelijking, mijn Dell LCD monitor uit 2015 heeft inmiddels meer last van image retention dan mijn 2016 LG OLED, de LCD monitor kan echt bijna naar de mileustraat en de OLED ga ik waarschijnlijk naar de slaapkamer verplaatsen omdat ik na 5 jaar wel toe ben aan een nieuwe tv in de woonkamer (groter, hogere helderheid, HDMI2.1, goedkoper etc.)
Ik zou iedereen een OLED aanraden mits ze zich er bewust van zijn dat je wel voorzichtig moet zijn met statisch beeld en dan kan ik je garanderen dat je er met gemak 7 jaar plezier van hebt.
[Reactie gewijzigd door StelioKontos op 24 juli 2024 02:13]
Ik blijf mij verbazen dat werkelijk onder ieder artikel over OLED TV’s er over inbranden gezeurd wordt.
Dit terwijl daar met de huidige generaties (laatste jaren) geen problemen meer mee zijn.
Dit omdat fabrikanten maatregelen genomen hebben om inbranden tegen te gaan en ook omdat de panelen op zich verbeterd zijn.
Ik vrees dat dit inbranden verhaal nog jaren blijft voorslepen.
We zagen min of meer hetzelfde verschijnsel bij Plasma TV’s. Die zouden ook inbranden en energie slurpen. De praktijk laat zien dat veel Plasma’s wel 10 jaar of langer gedraaid hebben.
Zo slecht waren ze dus niet.
Je ziet ook dat Plasma bezitters overgestapt zijn op OLED’s en niet op LCD’s.
Logisch ook want men heeft indertijd niet voor niets een Plasma gekozen.
De keuze voor OLED is ook weer meegeven ivm hoge kwaliteit beeld.
De prijs is minder relevant hoewel je ziet dat de straatprijzen heel netjes zijn en zo langzamerhand ook LCD bezitters overstappen op OLED.
Ik ben benieuwd waar Samsung binnenkort mee gaat komen.
De verwachtingen zijn hoog gespannen want Samsung heeft altijd beweerd een betere OLED te gaan maken dan LG Display met een hogere helderheid.
Even over je eerste punt. Ik denk als dat zo zou zijn, dan zou burn-in garantie ook een ding worden. Maar dat ontbreekt volgens mij nog bij OLEDs, correct me if i'm wrong. Bij Samsung heb je nu bijvoorbeeld 10 jaar garantie op burn-ins op hun QLEDs. Daarmee geeft de fabrikant aan zelf te geloven dat het niet voorkomt en dat geeft vertrouwen aan mij als consument.
Het ontbreken van burn-in garantie op OLEDs zegt voor mij daarom genoeg.
Dat klopt niet.
Je hebt hier (in Nederland) gewoon recht op garantie ook als er sprake mocht zijn van burnin.
Garantie is ook niet beperkt tot twee jaar maar is minimaal 6 jaar.
Het gaat hier immers ook premium TV’s uit de hogere prijsklasse.
Er zijn gevallen bekend dat er sprake was van burnin. Het gaat om de oudere generaties uit 2016/17.
Daarbij zijn er kosteloos panelen vervangen ook na twee jaar.
Bij latere modellen van 2018 en verder heb ik dergelijke klachten niet gezien.
Er kan uiteraard wel een defect optreden maar dat is bij ieder merk of model zo.
Dat Samsung garantie geeft op burnin is een lachtertje omdat dit bij LCD’s helemaal niet voorkomt.
Dat doen zich andere defecten voor maar daar rept Samsung niet over.
Voor garantie claims moet je bij de verkoper zijn niet de fabrikant maar vaak is het wel zo dat een winkel reparaties door de fabrikant of haar service partners laat uitvoeren.
Voor de consument maakt dit echter geen verschil.
In het LG OLED topic kun je allerlei ervaringen nalezen.
Ik kreeg een jaar geleden een reparatievoorstel van 950 euro van LG voor de burn in op mijn 55b6. Hierbij hadden ze dan een coulance verrekend van 150 euro... Hier kon ik helemaal niks mee natuurlijk. Ik kijk nu nog steeds tegen logo's en playbuttons aan... Ondertussen maar doorsparen.
Overigens, op het moment van aanschaf eind 2016 werd mij ook verzekerd dat burn in iets vanuit het verleden was.
[Reactie gewijzigd door anie op 24 juli 2024 02:13]
Zoals ik al eerder zei heb je gewoon recht op kosteloze reparatie!
Coulance of afschrijving is allemaal flauwekul.
Als je TV dus zo’n 4 jaar oud was vorig jaar had je garantie moeten claimen en je niet laten afschepen.
Kan moeilijk een nieuw scherm op gaan halen daar toch? Aangegeven dat ik zeer ontevreden ben en dat ik verwachtte dat ze dat kostenloos zouden vervangen.
Bij WIE heb je geklaagd?
Ik weet niet bij welke winkel/webshop je je TV gekocht hebt (naam noemen hoeft niet) maar daar moet je dus de reparatie claimen.
Je kunt dit telefonisch claimen maar beter is het om dit per e-mail te doen.
Daarop zal de winkel reageren.
Wijze ze dit na herhalende keren af, dan kun je twee dingen doen.
1. Als de winkel bij een branche organisatie (bv Thuiswinkel.org of Techniek Nederland) aangesloten is, daar een klacht indienen. Dat is laagdrempelig en niet te duur om een geschil te starten.
2. Is een winkel nergens bij aangesloten dan kun je een rechtszaak starten. Kost wat meer moeite en geld maar meestal is het aangeven dat je dit gaat uitvoeren al voldoende om de winkel tot actie te dwingen.
Dit alles is niet voor dit topic maar hier.
Lees daar de voorbeelden maar. Shopping Forum
Als je door zoveel hoepels moet springen om garantie tecclaimen is dit voor 95% van de consumenten te hoogdrempelig. Als simpele garantieclaims op onredelijke slijtage of defecten binnen de garantie zoveel gedoe zijn, en dat zijn ze met oled, ik heb zelf 3 gevallen in mijn eigen kringen, dan is er weldegelijk voor de meeste mensen die waarde hechten en gemoedsrust putten uit een robuuste laagdrempelige garantieclaim process om 2x na te denken wat betreft oled. Lg doet niet voor niks zo vaag en moeilijk over burnin garantie
Heel herkenbaar. Ik heb ook een LG 55B6. De TV is flink ingebrand. Iets wat niet zou mogen gebeuren werd toen gezegd. En dat bij heel normaal TV gebruik, uitsluitend in de avond en netjes de onderhoud functies en pixel shift geactiveerd. Overigens begon de burn-in 2 jaar geleden al zichtbaar te worden en wordt steeds erger. ... RTL4 logo ingebrand. NPO logo ingebrand en hier en daar wat fletse vlakken. En je hoeft maar op Marktplaats te kijken om te zien hoe groot het probleem is. De een na de andere ingebrande TV wordt aangeboden. Ik ben het ermee eens dat een nieuwe OLED TV een prachtig beeld geeft. Maar dat moet echt langer mee gaan dan een paar jaar.
Vooral frustrerend omdat iedereen toen zo zeker was dat het iets vanuit het verleden was. Er komt wel weer een nieuwe oled, nog even overwogen om een qled neo aan te schaffen maar het zwart is toch echt anders..
Ik heb overigens mijn klacht bij LG Nederland neergelegd. Het mocht echt allemaal niet baten.. Ik zou best graag een nieuwe LG willen vanwege het gebruiksgemak maar deze ervaring met de klanten en kalchtenservice doet me toch erg twijfelen.
[Reactie gewijzigd door anie op 24 juli 2024 02:13]
Gebruiksslijtage is nooit gedekt door garantie. Net zoals op autobanden geen garantie zit dat het bandenprofiel 10 jaar lang goed blijft, zit er op een OLED geen garantie tegen inbranden. Tenzij het geen gebruiksslijtage is, dan geldt wat HoppyF zegt: Inbranden dat bij normaal gebruik ontstaat wordt gewoon gedekt door garantie.
Dat van Samsung is gewoon marketing en vergelijkbaar met profieldieptegarantie geven op de wielen van een trein: Het is niet van toepassing. Betekent niet dat LCD's langer meegaan: Die lamp in een LCD kan gewoon slijten en kapot. Hordes LCD's die vroeg in hun leven de geest geven door defecte verlichting.
Gebruikt binnen de gebruiksinstructies van de fabrikant en binnen dezelfde orde van intensiteit als gemiddeld. Dat laatste wil zeggen dat als je twee keer meer kijkt dan gemiddeld, het normaal gebruik is, zodra het tien maal meer is, dan is er een orde verschil in intensiteit en is het geen normaal gebruik meer.
de realiteit van de meeste mensen die met burnin te maken hebben en dit melden online, en tevens 3 verschillende mensen in mijn eigen kringen die een 2017, en 2018 oled model hadden (helaas op mijn aanraden) is dat ze heel ruim binnen normaal gebruik rtl4 logo, champions league logo en xbox one gaming huds in hun scherm hebben gekregen binnen 2 jaar. En bij niemand stond de helderheid boven de 50 (wat gewoon zou moeten kunnen) en bij niemand was er sprake van extreem gebruik in welke zin van het woord dan ook. LG in alle gevallen heeft hoog en laag beweerd dat het wel extreem gebruik heeft moeten zijn en is in alle gevallen gekomen met zogenaamde "coulance regelingen" waar bijna 1000 euro voor een nieuw paneel betaald moest worden voor reparatie, wat uiteraard niet gebeurd is. Kunnen mensen begrijpen dat dit niet bepaald vertrouwen wekt? En dat het niet prettig is dat elke keer als iemand zoiets meld je een reactie krijgt waarin veel mensen sugestieve manier je wijsmaken dat je zelf onredelijk en onzorgvuldig met je product bent omgegaan.
Dat is gewoon het spel dat veel verkopers spelen (fabrikant staat hier buiten). Of je nu een defect OLED-paneel hebt of een LCD met stukke verlichting maakt op dit punt niets uit. En ja, dat brengt commercieel gezien op, want veel klanten tuinen er in. Op dit punt moet je gewoon als consument op je strepen gaan staan, rechten krijg je niet die moet je halen, en je hebt gewoon recht op een nieuw paneel.
Ik lees overigens dat er door LG juist helemaal niet zo moeilijk gedaan wordt over ingebrande panelen, maar ja, LG moet eerst door de verkoper aangestuurd worden, anders gebeurt er niets.
Ik ben zelf een oled eigenaar. Dus niet pro LCD.
Degradatie (wat eigenlijk onterecht burn-in genoemd wordt) is zeker nog wel een ding. Misschien niet als je films en series op. Streaming diensten bekijkt maar mensen die oled tv's als monitor gebruiken hebben er wel last van ondanks alle moderne snufjes die er tegenwoordig op zitten om het tegen te gaan.
Dus zeggen dat het geen probleem meer is is niet terecht afhankelijk van je use case is het geen probleem. En met logo's in beeld heeft het ook risico's en nadelen omdat het paneel zichzelf dan moet beschermen door de helderheid te verlagen iets wat een LCD tv niet hoeft te doen.
Oled is ene hele mooie techniek maar heeft ook wat nadelen waar je je wel van buwust moet zijn bij de keuze van een nieuwe tv. Het heeft ook veel voordelen dus je moet zoals altijd een afweging maken.
Als je veel een tv zender kijkt welke altijd een logo in beeld heeft zou ik oled toch niet snel aanraden. Voor mensen die streaming diensten kijken en of veel verschillende games spelen zeker wel.
Voor pc gebruik en vooral desktop gebruik is het ook nog link games, series en films op een pc zou wel prima kunnen mits er genoeg afwisseling is bij de games. Games hebben ook nog wel eens felle statische ui elementen. Dan wordt het al weer wat meer oppassen.
[Reactie gewijzigd door Astennu op 24 juli 2024 02:13]
Logo’s zijn wel een probleem geweest maar vrijwel alle logo’s zijn inmiddels door de aanbieders aangepast. Daarbij heeft een LG OLED een logo dimming functie die je kunt aanzetten waardoor logo’s nog eens extra gedimd worden.
Bij gevarieerd TV gebruik is er dus weinig aan de hand.
Ben je echt paranoïde kun je altijd nog een extra garantie afsluiten voor je gemoedsrust.
Het is zeker beter geworden.
Ik weet niet hoe dat met TV''s van dit jaar is maar voorheen ging het hele beeld dimmen als logo dimming zijn werk deed en verloor je best wat helderheid als er static content aanwezig was. Je zou zeggen dat dat anno 2021 wel beter moet kunnen en alleen dat vlak dimmen maar in het verleden was dat zeker niet het geval.
Neemt niet weg dat voor PC gebruik degradatie nog steeds een ding is. Dus zeggen dat het niet bestaat is gewoon niet waar.
Dat het in de meeste gevallen geen groot probleem is mee eens. Maar je moet je er nog wel van bewust zijn.
Jazeker
Maar jij weet ook dat er genoeg mensen met gedegradeerde schermen zijn na PC gebruik. Linus heeft er ook een video over gemaakt hij gebruik een 48" als desktop/Game pc. Pixel refresh maakte het wel beter maar het was niet weg en dat na uit mijn hoofd iets meer dan een half jaar gebruik.
Afhankelijk van de gebruikte helderheid heb je er eerder last van. Als ze die heel laag houden kan het mee vallen.
Zoveel OLED TV’s worden nog niet als PC monitor gebruikt.
Dit vanwege het formaat, 55 of 65 inch is daarvoor te groot.
Met de komst van 48 inch zijn er wel meer ingezet voor games en PC gebruik.
Dat is nog vrij recent.
De helderheid bij PC gebruik zal ook niet hoog zijn omdat je er relatief dicht op zit en dat niet plezierig kijken is.
Klopt je wilt ipv 120 cm/2 maar OLED's kunnen max maar iets van 150 voor full screen zonder heatsink dus dan moet je al best hard pushen. Desktop werk heeft veel wit dus dat is dan niet ideaal.
Nu er ook 42" gaat komen zul je dit veel meer gaan zien. Samsung schijnt ook met een 34" OLED monitor te komen. Het is de vraag wat die gaan kosten (grote kans dat dat 2x de prijs van de 42" tv zal zijn). Maar namate er meer OLED PC gebruikers komen zullen er denk ik nog wel wat klachten op gaan duiken. Je hoort het nu al met dat beperkte aantal mensen die het zo gebruikt.
Dit is wel een beetje te zwart-wit. Eens dat problemen veel minder zijn, maar degradatie is wel degelijk een probleem. Nu gaat het veel geleidelijker en merk je het niet zo snel. Zo ook je gehoor en je zicht. Elk jaar worden je zintuigen minder, maar je merkt het pas onder een bepaalde grens, namelijk als je in de praktijk problemen krijgt.
OLED’s zijn ook niet perfect maar wel het beste wat er op dit moment is.
In de toekomst zal er ongetwijfeld nog wel wat komen wat nog beter is maar daarop wachten heeft weinig zin. Tot die tijd kun je nog jaren van een OLED genieten tegen een betaalbare prijs.
Klopt, helemaal mee eens. Ik heb zelf ook een LG OLED. Prachtig. Zelf denk ik dat mini-LED misschien wel een concurrent kan worden, totdat micro-LED goedkoop geproduceerd kan worden. Als ik het beeld zie op een MacBook Pro, dan is ghosting niet echt een probleem, maar de toegenomen helderheid naar 1600 nits wel significant.
Alle Plasma's hebben burn-in problemen. Bij bijvoorbeeld veel statisch materiaal krijg je donkere vlekken op een vol zwart beeld..iets wat je goed kunt zien in een donkere ruimte. Ik heb een Plasma die als burn-in ressistant wordt gezien. Die had na 5,000 uur al een aantal van zulke donkere vlekken door veelvuldig statische elementen in de de content. En dan heb je nog Plasma modellen en individuele Plasma's die burn-in gevoeliger zijn (iets wat je ook met OLEDs hebt).
Nieuwere OLED heeft zeker ook nog burn-in problemen bij geregeld statisch materiaal maar dit duurt enkele jaren eer het zichtbaar wordt. Als je een OLED veel langer als 5 jaar wilt gebruiken dan zou ik toch echt voorzichtig met statisch materiaal zijn.
Mijn Panasonic plasma heb ik 10 jaar gebruikt.
Geen enkel probleem en hij was ook nog niet versleten.
Ik wilde alleen 4K materiaal gaan bekijken en ben daarom overgestapt naar een LG OLED.
Moet ik er wel bijzeggen dat ik geen gamer ben en dus alleen gewone TV en streaming diensten kijk.
Ik had 9 jaar lang een relatief goedkope Panasonic plasma, gekocht als showmodel. Er zat bij aankoop een licht ingebrand Nederland 1 logo rechtsbovenin. Na verloop van tijd was daar niks meer van te zien. Onlangs heb ik een LG C1 gekocht als vervanger, de Panasonic blijft het nog uitstekend doen elders bij familie.
Het is wel beter geworden maar we weten natuurlijk nog niet hoe het scherm van de nieuwe generatie oled tv’s vanaf laten we zeggen 2019 er in 2023 of 2024 zullen uitzien mbt inbranden.
Er waren wat OLED burn-in testen bij Rtings waar zoiets als het CNN logo waar veel rood in zit een probleem bleek te zijn. Bij LG hebben ze er toen een grotere rode sub pixel ingezet en de tests zijn gestopt...en die gaan we ook niet meer terug zien.
Zowieso zoals het nu uitziet ligt Samsung QNED in 2025 in de winkel. Dat is self emissive LED spul en zal veel minder burn-in problemen hebben dan OLED omdat het inorganisch is.
Ik heb in 2019 een B9 gekocht, toen het goedkoopste model OLED voor 1111,-
Ik kijk nu al 2 jaar naar onovertroffen beeld, iedere dag weer. Gaat mijn TV inbranden, dan koop ik tzt (over 3-4 jaar, who knows?) gewoon weer een nieuwe OLED, want: De A serie zat onlangs al op 749, Een nieuwe OLED van 55" zal over 5 jaar dan 500 a 600 Euro zijn (en wellicht nog minder?) En dan heb ik ook weer betere kwalteit (OLED EVO of EX of weet ik wat voor toeters en bellen er over 5jr gemeengoed zijn, het is iig weer beter dan de B9 van 2019)
Totale investering als ik met die TV dan ook weer 5 jaar doe: 1600/1700,- Euro, met een tussentijdse upgrade. En dat is dan voor 10 jaar OLED TV kijken ofzo? Wat is nu het grote probleem als je dit naar afschrijving per jaar terugrekend?
Conclusie: Nu geen OLED kopen omdat je bang bent voor inbranden is jezelf onthouden van de beste beeldkwaliteit die er op dit moment is. Op de langere termijn zijn de kosten echt te overzien.
Discalimer: Ik kan niet in ieders portemonnee kijken, voor mij zijn deze bedragen acceptabel.
En ook ben ik geen early adopter die grote bedragen heeft betaald voor een OLED in 2014-2017. Als die nu inbranden snap ik de frustratie.
Maar ik neem genoegen met een instapper OLED (wat m.i. altijd nog beter is dan een middenklasse LCD en ik durf wel te stellen een high-end LCD).
En brand ie in, nou, dan brand ie in... lekker belangrijk: dan koop ik tzt (goedkoper) weer een nieuwe.
[Reactie gewijzigd door denonman1 op 24 juli 2024 02:13]
En stel nu dat die tv's van nu veel makkelijker te recyclen zijn en minder schadelijke stoffen bevatten dan de tv die jij 10 jaar geleden hebt gekocht en waar je 15 jaar mee wil doen.
Is dat consumeergedrag dan nog steeds schadelijker voor het milieu?
Gewoon roepen dat meer consumeren automatisch schadelijker is, betekent niet dat het ook daadwerkelijk waar is.
[Reactie gewijzigd door DaManiac op 24 juli 2024 02:13]
Uhm, ja? Het maakt in je voorbeeld niet uit of de tv makkelijk of moeilijk te recyclen is. De tv is aangeschaft en moet verwerkt worden nadat deze is zijn levensduur heeft gehaald. Wanneer hij nu een nieuwe tv koopt dan is dat schadelijker voor het milieu dan wanneer hij dat over vijf jaar doet omdat de volgende tv ook weer eerder zijn levensduur haalt.
Ik verkoop mijn TV meestal na 3-4 jaar en ga voor het nieuwste model.
Diegene die de mijne koopt is daar dan wel blij mee en gebruikt die wel tot die op is.
Bij de milieustraat zie je nooit goede werkende TV’s.
Je vergeet hierbij voor het gemak dat iets dat niet gerecycled kan worden per definitie slechter voor het milieu is dan iets dat (laten we even voor het gemak 100% zeggen) wel gerecycled kan worden.
Twee tv's die wel gerecycled kunnen worden zijn dan nog steeds beter dan 1 tv die op de vuilstort beland.
Slaat nergens op. Hij duwt die tv toch niet in de kliko? Die gaat gewoon doorverkocht worden.
Liever dit dan al die goedkope troep die als nieuw verkocht wordt die al in de winkel afgeschreven is.
Maar dan begrijp je mijn statement niet. Je hebt het nu over dat een tv oud is want andere tv's hebben nieuwe technieken. Mijn statement gaat over het milieu en dat mensen tegenwoordig een tv veel te snel vervangen wat slecht is voor het milieu.
Als mijn TV ingebrand is en ik daar last van heb bij het kijken, dan vervang ik mijn TV.
Ik vindt dat niet te snel, als dit inderdaad na 7 jaar of later pas is.
Een ding moet je met me eens zijn: Een TV van 7jr oud kan je niet meer nieuw noemen, dat was je eerste reactie: 'nieuwe producten'.
Ik ben ook voor circulair gebruik van veel dingen en koop en verkoop regelmatig 2e hands.
Ik probeer echt wel te letten op het niet zo maar vervangen van iets, maar inbranden van een OLED scherm kan ik niet repareren.
Daarintegen wil ik wel de beste beedkwaliteit die ik voor een redelijke prijs kan krijgen: Ik kijk iedere dag meerdere uren naar m'n TV en dat is het mij dan waard. Op dit moment is dit OLED, met het risico van inbranden.
Als er over 5 jaar iets beters is wat niet inbrand, dan kan ik zo maar ook 10 jr met mijn TV doen. En wellicht brand mijn OLED nu al niet in, ook dan ga ik m na 5/7jr echt niet vervangen.
Dan kan jij het er ook mee eens zijn dat deze zin:
En brand ie in, nou, dan brand ie in... lekker belangrijk: dan koop ik tzt (goedkoper) weer een nieuwe.
Toch wel iets anders zegt dan je net zegt.
Het gaat er ook om. Kies je bewust voor een product wat lang mee gaat. Of boeit het je niet veel en vervang je hem wel als die snel kapot gaat. Want dat is een beetje het statement wat je met die zin maakt.
7 jaar oud vind ik nog steeds niet oud voor een tv. Vroeger deed iemand 15 jaar met een tv.
[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:13]
Vroeger deden we de was ook in een tobbe met een wasbord, lijkt me een beetje een non-argument: Vroeger was alles beter?
Anyway, mijn punt is: Mensen roepen hier geen OLED te willen omdat ze mogelijk inbranden.
Da's hetzelfde als een nieuwe auto kopen die je vervolgens in de garage laat staan, omdat er mogelijk iets mee gebeurt op straat. Er mee rondrijden betekent dat de lak dof wordt van de zon of erger nog: Wellicht maak je er een kras of deuk in.
Ik zeg: Da's verkeerde zuinigheid.
Dat gezegd hebbende: Ik ben zeker voor circulariteit en koop/verkoop regelmatig 2e hands.
Maar sommige dingen zijn voor mij net wat belangrijker dan andere, vandaar 'brand ie in, dan brand ie in'
Ik ben het met je eens dat er vaak eerder vervangen wordt vanwege andere redenen, voornamelijk nieuwe functionaliteit of betere kwaliteit of het willen hebben van een (nog) groter scherm.
Maar: Dat was vroeger ook al een reden om te vervangen tijdens het beeldbuis-tijdperk volgens mij.
De reden dat vroeger een TV 15 jaar mee moest gaan, was om dat deze verhoudingsgewijs veel duurder was in de aanschaf dan nu en ik denk dat daar het 'probleem' (als je het zo moet noemen) van onze huidige wegwerpmaatschappij zit.
Ze worden nu eenmaal 'niet meer gemaakt zoals vroeger' (om maar 's een cliche uit de kast te trekken) kan anno 2021 beter vervangen worden door: "ze kosten nu eenmaal niet meer zo veel als vroeger" :-)
De reden dat vroeger een TV 15 jaar mee moest gaan, was om dat deze verhoudingsgewijs veel duurder was in de aanschaf dan nu en ik denk dat daar het 'probleem' (als je het zo moet noemen) van onze huidige wegwerpmaatschappij zit.
Ik weet niet precies hoe oud je bent. Maar dit is echt niet waar. De gemiddelde aanschafwaarde van een tv ligt nu veel hoger dan bij de crt tv's van destijds.
Ze worden nu eenmaal 'niet meer gemaakt zoals vroeger' (om maar 's een cliche uit de kast te trekken) kan anno 2021 beter vervangen worden door: "ze kosten nu eenmaal niet meer zo veel als vroeger" :-)
Ook niet waar. De tv's van nu worden ook nog gemaakt op dezelfde aantal branduren als een crt. Dus ik weet niet waar je dit vandaan haalt, maar ik zal als ik jou was iets beter onderzoek doen voordat je dit soort uitspraken doet ;-)
Mijn 'onderzoek' is mijn eigen ervaring (daarvoor ben ik oud genoeg):
Mijn eerste tvtje was een Aristona van 55cm, die kostte me toen bijna 1200 gulden.
De 'grote' TV's van Phillips waren, wat zullen we zeggen; 2000 Gulden ongeveer? En een topmodel Sony Trinitron 3000?
Als ik nu 1200 Euro uitgeef (ja, ik hanteer een 1-1 Euro/Gulden vergelijking, dat kan met de inflatie van de afgelopen 20 jaar wel), dan koop ik een OLED, de vergelijking van naar mijn eerste TVtje zou nu een 32"of 43" LCD zijn van wat? 300 Euro? Da's een factor 2/3 groter dan 55cm en een factor 4 goedkoper, dus ik blijf er toch echt bij dat ze niet meer zo veel kosten als vroeger.
En dat is de voornaamste reden dat ze sneller vervanger worden.
Tja. Het is maar net waar je het mee vergelijkt. Eind jaren 90 betaalde je ongeveer 199 gulden voor een 20" crt en 799 gulden voor een 28" crt. Een 32" kon je al voor 999 gulden krijgen. Het is maar net in welk tijdperk je het vergelijkt. Ik denk dat het ook eerlijker is om het met de jaren 90 te vergelijken, aangezien in de jaren 80 nog niet eens iedereen een kleuren tv had. Eind jaren 90 waren de crt's op hetzelfde niveau als lcd/oled nu.
2 63cm televisies 1499 en 2499 gulden. 63cm was toen zo'n beetje het 'standaard' beeldformaat en is vergelijkbaar met nu 55":
Een 55" LCD koop ik nu voor 379 Euro (Een Salora, die vergelijk ik met die van 1499 Gulden)
En een 55"Oled was, zoals ik eerder al stelde 849 Euro, die vergelijk ik dan met de Matchline van 2499, dat was toen state-of-the-art volgens mij.
Dus kort: Een instapper is nu 379 Euro , was toen 1499 Gulden.
Deeste nu (OLED) is 850 Euro (of neem een C1 van 1000 Euro), was toen 2499 Gulden
Anyway: Je krijgt nu dus gewoon veel meer voor veel minder.
Je vergelijkt alleen een matchline Philips van de jaren 80 met een salora van nu... Terwijl Philips destijds de beste was. Dan moet je nu ook een merk pakken wat nu het beste is en daar de prijs mee vergelijken.
En dan nog iets:
Nu heb je ieder jaar (soms 2x per jaar) een opvolger waardoor de oudere types automatisch jaarlijks (of vaker) gedevalueerd wordt. Innavatie gebeurt 'vanzelf' in kleine stapjes en oudere types worden 'nog goedkoper' hierdoor.
Toen was het zo dat de vernieuwingen veel meer 'few and far inbetween' was. ("'voor 200 Gulden extra MET Teletekst") en bleven de prijzen langer op hetzelfde niveau voor een bepaald model.
Dat had je eind jaren 90 ook hoor. Ik heb ze toen verkocht en elk jaar kreeg je nieuwe modellen en werden de oude modellen voor lagere prijzen verkocht.
Daarnaast had je met crt ook elk jaar genoeg nieuwe technieken, digital scan, Pixel plus, platte beeldbuis, 100hz, crystal clear, EPG, 2 tuners, picture in picture etc.
[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:13]
Mijn lg oled w6 heeft sinds kort na 5 jaar toch twee balken ingebrand terwijl hij toch 5 tot 6 uur per dag aanstaat(geef de nieuwe ps5 de schuld) . Toch wel zonde van de dure tv. Is ook best storend. Maar de investering over 5 jaar valt allemaal wel mee al was de aankoop prijs ong 4 keer zo hoog als jou B9 .
Ik wil niet zeggen dat jij iets niet goed hebt gedaan, maar in het algemeen zou ik wel willen zeggen dat het een kleine inspanning van de gebruiker vergt om inbranden te voorkomen.
Gebruik een screensaver, zet het beeld uit als je muziek luistert en probeer zoveel mogelijk statisch beeld te voorkomen (zoals een menu van Kodi of de PlayStation). Zorg er daarnaast ook voor dat er geen directe zon op het paneel schijnt. En daarnaast heeft een OLED TV meestal een programma wat je eens per jaar kunt uitvoeren om het inbranden te verminderen. Ik kijk al ruim 5 jaar thuis naar een Sony OLED televisie en het beeld is nog altijd erg strak en mooi homogeen.
De waslijst die jij nu benoemd kende ik vanaf begin maar je kan toch niet zeggen dat het een consument vriendelijk product is... 5 jaar lang was er ook niet aan de hand ,pixelshift en elke maand dat scherm verversing programma.(automatisch) Alles staat aan en wordt gebruikt en toch heb ik rond de ondertiteling balk 2 mooie inbrand plekken.
Natuurlijk ver buiten garantie en die wallpaper oled schermen zullen we aardig aan de prijs zijn om te vervangen als de w6 er überhaupt nog is 🧐
Wat betreft gebruikersvriendelijkheid vind ik het zelf wel meevallen. Het is gewoon een kwestie van gewenning en zuinig omgaan met je dure apparatuur. Dat is toch eigenlijk vanzelfsprekend.
De prijzen van vooral de grotere oleds zijn inderdaad nog spectaculair gedaald de laatste tijd. Een jaar geleden leek het even alsof de rek er misschien langzaam uit begon te raken maar ondertussen heb ik hier een 77" B1 hangen, paar weken geleden gekocht voor €1999. Dat leek een paar jaar geleden nog echt onvoorstelbaar.
En het is echt een heerlijke tv moet ik zeggen. Het beeld ziet er echt fenomenaal uit. Ik ben opnieuw The Expanse gaan kijken waar ik eerder ergens in seizoen 2 was gestrand, vooral de space scènes zien er subliem uit. Verder moet ik zeggen dat de reflecties me erg meevallen. Het is nu natuurlijk redelijk grauw, maar vooralsnog lijkt het minder erg dan de midrange lcd die ik hiervoor had.
Zijn wel prachtformaten, groot genoeg om dezelfde beleving te krijgen als een beamer, nadeel vind ik wel dat het erg aanwezig is in de kamer, ging van 55 naar 40 inch en de woonkamer is veel relaxter.
Met een beamer kon je met een lage TV kast nog boven je kleine TV voor dagelijkse kost (nieuws/discovery) projecteren, een groot scherm maakt inderdaad dat je films soms zelfs vaker kijkt, terwijl ik me op een kleine TV niet lang genoeg kan concentreren op een aflevering van een serie van een uur.
Met een TV van dat formaat zal je wel een film en serie liefhebber zijn en ook een oplossing hebben voor de zonnige zondagmiddag, ja naar buiten gaan, maar iets van gordijnen ofzo.
Ik heb zelf inderdaad ook een tijd een beamer gehad, die projecteerde op 92". Ben toen terug gegaan naar een 65" LCD omdat ik het juist moe werd om altijd de gordijnen dicht te doen. Ik heb een appartement met maar aan een kant ramen, direct bij waar ik de beamer had en nu de tv dus dan was het ook gelijk donker. Aangezien ik als ik vrij heb ook wel regelmatig overdag wil kijken/gamen vond ik dat toch wel een stevig nadeel (en in de zomer was het ook in de avond nodig). Vooralsnog voel ik de behoefte bij de oled niet om de gordijnen dicht te doen. Het is natuurlijk december (en mijn ramen zijn op het noorden), maar het is sowieso veel beter dan een beamer op dat vlak.
Verder heb ik dat formaat eigenlijk vooral voor games. Bij films en series is het ook leuk maar vind ik een kleiner formaat eigenlijk veel minder een issue. Daar had ik denk ik niet zoveel geld voor uitgegeven. Ook de HDMI 2.1 features voor gaming is wat hielp me over de streep te trekken.
Ah ja als je een echte console gamer bent dan is dat het zeker waard, ik heb de laatste maanden stapje bij beetje mijn game PC geupgrade en als ik nu in mijn inventaris kijk dan is dat ongeveer even veel waard als je scherm. Kan hier alleen ook nog op werken, maar jij kan ook nog films en series kijken op groot formaat.
Ik heb best veel licht inval waar de tv staat en ondanks ik de C variant heb( heeft helder beeld zover ik weet), moeten de gordijnen bij mij alsnog dicht want anders zie ik teveel reflecties
Precies mijn ervaring maar dan met de C1. Was een meer slikken in de winkel toen de pas door de gleuf moest maar man, wat een beeld!
We hebben geen tv abonnement, enkel een aantal streaming diensten. Dus we kijken in de avonden een film of serie. Daarnaast wordt er af en toe gegamed, maar geen sessies van 3+ uur. Tot nu toe ook nog nergens last van en nog steeds (zoals bij the expanse) dat ik versteld sta over de kwaliteit van het beeld.
Ik zie hier veel geopperd worden dat OLED-tv's (t.o.v. LED-tv's) de beste beeldkwaliteit hebben. Tegelijkertijd vraag ik mij af of de meeste mensen niet gewoon (uit gemakzucht) een algemeen geaccepteerd idee aan het na praten zijn, namelijk OLED > LED? Ik ben benieuwd in hoeverre het nu nog het geval is dat de beeldkwaliteit van OLED TV's duidelijk veel beter zijn dan LED TV's, zeker gezien TV's als de nieuwe NEO Q-led's van Samsung hun intrede hebben gedaan.
Als ik reviews en vergelijkingen van de LG C1/G1 met de Samsung Qn95a bekijk, dan is de conclusie die ik trek dat de OLED TV's ietsjes 'beter' zijn. Nadelen van de QLED techniek (denk aan contrast, blooming) zijn met de Neo Q-led's grotendeels verbeterd, zo niet helemaal weggepoetst. Daar tegenover staat wel dat de helderheid van deze techniek veel beter is en er geen/veel minder kans is op burn-in, hoewel gezegd moet worden dat ook de helderheid aan de kant van de OLED tv's zijn verbeterd in de laatste jaren.
Ik heb in mijn vorige paragraaf 'beter' tussen haakjes gezet, omdat sommige betere specificaties op papier wel leuk zijn, maar in een echt gebruik voor een doorsnee kijker niet of nauwelijks merkbaar zijn, óf helemaal niet relevant zijn in elke situatie (denk aan kijkhoeken). Uiteindelijk is de echte kijkervaring waar het allemaal om draait. Als ik zelf de twee TV's vergelijk in bijvoorbeeld de Mediamarkt, dan zie ik totaal geen verschil en zien beide TV's voor mij er ongelofelijk goed uit. Echter heb je bij de Neo Q-led wel een groot voordeel, en dat is het feit dat je geen "burn-in" angst ervaart, wat ik toch wel een belangrijk aspect vind wanneer je een TV van twee ruggen koopt. Om het in perspectief te zetten, belangrijker dan dat er blooming plaatsvindt en dit te zien is wanneer je er op 1 cm afstand naar gaat kijken. Dat is uiteraard ook weer voor iedereen verschillend en dus subjectief. De een hecht meer waarde aan X, de andere aan Y.
Wellicht is een ervaring in de Mediamarkt ook niet te vergelijken met een echte kijkervaring thuis. Dus zijn er mensen die toevallig de Neo Q-LEDs en de laatste generatie OLED's hebben ervaren die hun ervaring kunnen delen? In hoeverre zijn de OLED's dan nog 'beter/slechter' t.o.v. de QLED's, onder normale omstandigheden?
het probleem in de mediamarkt is dat A de omgeving totaal anders is dan thuis, hard tl licht etc en B dat de tv's daar meestal demo's draaien, demo's die bedoeld zijn om de sterke te tonen en de zwakke te verbergen. Je zult zelden een lg demo zien zonder veel zwart erin, je zult dat in een samsung demo juist veel minder zien, die zullen weer voor de helderheid gaan etc
Groter
Als je mensen binnen een meter of drie voor een 77"-televisie zet, zullen er waarschijnlijk weinig zeggen dat het nog groter moet. Maar het kan wel, besloot LG Display.
Dit is de grootste fout die de meeste mensen maken die een nieuwe TV kopen, Het moet nog groter!! Ja het is vet, maar je kijkervaring word er niet bepaald beter op. Juist ook omdat de meeste mensen er in NL niet veder vanaf kunnen zitten dan 3 meter. Mensen onderschatten de afstand tussen hen en de TV.
Voor die 3 meter word een grote van 42-55" geadviseerd als beste kijkervaring. 4 meter begint bij 55 en eindigt op 65+. Dat is nog altijd een flink stuk kleiner dan die 77". bron
Daarnaast word er nog te weinig rekening gehouden met wat het voor je portemonee doet per jaar op stroom verbruik. Vaak is het geval hoe goedkoper de televisie, hoe minder energie zuinig. Dit is opnieuw het geval bij hoe groter hoe minder energie zuinig. De meeste mensen kopen geen TV per jaar en staat deze vaak een jaar of 6 tot 10, in sommige gevallen nog langer. Met de altijd stijgende prijs van stroom tikken deze onzichtbare kosten aardig aan. (helemaal als je gaat bedenken wat voor andere apparaten er ook zijn in je huis waarvan je dit niet weet) Zo kan een 65" als €80 per jaar kosten alleen aan stroom en dat is zonder de sterke inflatie. (opnieuw bron)
[Reactie gewijzigd door Zantiath op 24 juli 2024 02:13]
Wij zitten op +\- 3m (oog tot scherm) van onze 65” OLED.
Wat betreft kijk ervaring vind ik het geweldig en had het voor films best een 77” mogen zijn.
Voor gewoon TV kijken is het prima.
Hiervoor had ik een 49”. Die vond ik te klein.
En RTINGS.com (welke ik zelf echt veel hoger heb staan dan de Consumentenbond) geeft aan dat je voor 3 meter al op 71 inch zit...
Ik heb al 4,5 jaar een 55 inch C7 en zit te overwegen om voor 77 te gaan met ongeveer 3,5m afstand. Ik heb met wat bijeen geplakt papier op de muur tijdens de bouw al gekeken hoe 65 zou staan en 77 zou qua immersie echt heel tof zijn.
Wat een onzin van de Consumentenbond (die sowieso al niet gekend zijn om hun kennis). Ik vermoed dat die enkel naar het nieuws of een soap op NPO kijken of zo, en al zeker nooit naar de bioscoop gaan. Zelfs op de achterste rij in de bioscoop heb je een bredere beeldhoek dan het grootste wat ze in jouw link voorstellen. Wij hebben hier zelf een 65" op 3.2m en dat is volgens hen dus al te groot ? We gaan zelf ook regelmatig naar de bioscoop waar we steevast achteraan zitten ("cosy seats") en ik kan je vertellen dat het beeld relatief gezien daar nog een stuk groter is dan thuis, en dat is dus op de verst mogelijke afstand van het doek !
Hier overigens een andere link, waaruit ook blijkt dat de THX en SMPTE standaarden ook veel grotere afmetingen voorstellen. En ok, dat zijn filmstandaarden, maar de meesten die een grote TV kopen, doen dat ook niet voor hun kabel-tv, maar wel voor films en series.
Is puur gewenning en smaak... En een beetje waar je je tv voor gebruikt.
Ik zit op minder dan 3 meter van mijn 77" en voor mij is dit ideaal. Het beeld is alsnog minder 'oogvullend' dan een bioscoop scherm vanaf ongeveer halverwege in de zaal. Maar ik kijk dan ook vooral films en series en ik game er op. Ik ga er niet naar reguliere tv programma's naar kijken, daarbij kan ik me voorstellen dat het wat te overweldigend kan zijn. Die content is gewoon gewoon gemaakt voor grote schermen. Van series zou je dat misschien ook kunnen zeggen, maar tegenwoordig worden series eigenlijk net zo gemaakt als bioscoop films.
En stroomverbruik... Tja, voor mij is het mijn primaire hobby. De tv gaat ook alleen aan als ik er actief gebruik van wil maken, niet als achtergrond vulling. Dat het wat extra stroom verbruikt weegt voor mij wel op tegen het grotere plezier wat ik er uit haal.
Het onderzoek van de Consumentenbond is naar mijn mening weinig representatief, het hang namelijk volledig van je doelstelling af. Voor de gemiddelde buiskijker (en Consumentenbondabonnee) zal die vlieger nog wel opgaan. TV materiaal in Nederland biedt sowieso geen kwaliteit die op een 4K TV tot z'n recht komt, laat staan dat men er een 4K UHD BluRay speler op heeft aangesloten.
Laat ik nu net op een krappe 3M afstand zitten en een 42" FHD TV hebben vervangen voor een 55" OLED. De volgende conclusies zijn snel getrokken:
- 1080p materiaal komt nu eindelijk maximaal tot z'n recht
- 4K UHD materiaal laat details zien waar ik toch echt nog iets dichter voor op m'n scherm moet gaan zitten
- 55" is voldoende om de kwaliteitscompromissen van streamingdiensten duidelijk op te doen laten vallen
Mijn ogen zijn geen 20/20, dus wellicht valt er nog wat winst te halen met een bril. Maar ondanks dat 55" op 3M een fijn compromis is tussen ruimte, kosten en kijkgenot, zou een 65" echt niet misstaan voor de betere bioscoopbeleving.
Kortom, "kijkervaring" is hoogst subjectief en de Consumentenbond gaat uit van de gemiddelde TV-kijker. High-end gamers of thuisbioscoopfans vallen hierbuiten.
Samsung QD OLED heeft oa een probleem met yield (50% van panelen die van de band rollen voldoet niet op het moment) daarom is het zo goed zeker dat er heel veel LG OLED panelen worden gekocht, de onderhandelingen zitten in de eind fase. Dit is een tijdelijke oplossing. Als QD OLED op de rails staat stoppen ze met inkoop LG OLED panelen.
Volgens berichten zouden Samsung en Sony de eerste QD OLEDs die van de band rollen (batch) krijgen. In ieder geval hangt een QD OLED presentatie in de lucht bij CES 2022 en is zulk een TV in 2022 of iets later te koop.
QD OLED is een tussenstap. Er zitten blauwe OLED layers in voor blauw licht naast een quantum dot laag voor groen en rood waarmee je een hybride OLED/ quantum dot TV hebt. De OLED layer wordt naar verwachting over drie jaar vervangen door een layer van hele kleine LEDs waarmee het opeens een inorganic self emmisive TV wordt. Dit noemen ze QNED wat wordt gezien als beter dan alles wat er nu op de markt is. Wat er dan verder nog met QD OLED gebeurd is onduidelijk. In ieder geval gaat QNED belangrijker worden.
Deze geruchten gaan inderdaad rond.
Daarom zijn de plannen van Samsung nog steeds wat vaag en is het maar de vraag of ze de hooggespannen verwachtingen kunnen waarmaken.
Eerder heeft Samsung immers gezegd in 2022 met QD OLED te gaan komen.
Als ze LG panelen gaan inkopen missen ze de boot (weer) en gaan ze bovendien in zee met hun aartsvijand LG.
Al jaren vindt Samsung de LG OLED techniek minderwaardig en gevoelig voor inbranden. Ze geven vooral af of de helderheid die naar hun mening, tekort schiet.
Samsung verkoopt heel veel TVs maar het probleem is de high-end markt waar ze het slecht doen...waar OLED het goed doet. Daarnaast nemen de chinezen langzaam maar zeker de LCD markt over en ook is LCD vrijwel uitontwikkeld. Dat zijn redenen om gehaast richting OLED te gaan.
[Reactie gewijzigd door 8mile13 op 24 juli 2024 02:13]
Hier de LG B9 65 inch, super beeld en destijds via het oled aanbiedingen topic voor een zeer schappelijk bedrag kunnen kijken.
Afgelopen maand zag ik in één keer een vreemde donkere (zwarte) baan van boven naar beneden aan de linkerkant van zo'n 20cm breed. Ik had het idee dat de laagstaande zon door de shutters heeft geschenen en daardoor die baan heeft gecreëerd op het scherm. De TV vervolgens in de Pixel Refresh mode gezet en vervolgens alles weer piek fijn in orde met een egaal scherm op 5% grijs. oef... het was even schrikken maar inmiddels weer helemaal prima.
Blijft wel bij dat die dingen direct zonlicht gewoon echt niet fijn vinden
Geen enkele TV mag in direct zonlicht staat of het nu een OLED is of een LCD.
Daar moet je gewoon rekening mee houden.
Een pixel refresh verhelpt bij een OLED de zonlicht schade wel als er een keertje per ongeluk wat zon op terecht is gekomen.
Bij alle schermen waarbij de pixels zelf oplichten kunnen ze ongelijk slijten. Of dat nu een beeldbuis is, plasma of OLED. QD-OLED heeft zelfoplichtende pixels, trek je conclusies.
"LG Display, op dit moment de enige fabrikant van oledpanelen voor televisies, kon het desondanks niet laten om dat marktaandeel van 10 procent nog even extra in het zonnetje te zetten."
Ja die OLED's moet je juist niet in het zonnetje zetten toch?