AMD kondigt Ryzen 7000U-laptop-cpu's met efficiëntere Zen 4c-cores aan

AMD introduceert zijn eerste laptopprocessors met een hybride architectuur. Het bedrijf komt met twee laptopchips die beschikken over zowel Zen 4- als Zen 4c-cores. De Zen 4c-cores zijn fysiek kleiner, maar verder nagenoeg identiek aan de grotere Zen 4-cores.

AMD komt in eerste instantie met twee Ryzen 7000-laptopprocessors die beschikken over Zen 4c-cores. De AMD Ryzen 5 7545U krijgt twee Zen 4- en vier Zen 4c-kernen, voor een totaal van zes cores en twaalf threads. De chip beschikt daarnaast over een totaal van 22MB cache, haalt kloksnelheden van maximaal 4,9GHz en heeft een configureerbare tdp van 15 tot 30W. Deze Ryzen 5 7545U gaat de bestaande Ryzen 5 7540U, met zes gewone Zen 4-cores, vervangen. Volgens AMD zijn de chips, los van het gebruik van Zen 4c in de nieuwe variant, nagenoeg identiek. Ze bieden dezelfde maximale kloksnelheden, evenveel cache en hetzelfde tdp-bereik en moeten vrijwel hetzelfde presteren.

De AMD Ryzen 3 7440U krijgt vier cores en acht threads. Dat betreffen volgens Anandtech een Zen 4- en drie Zen 4c-cores, hoewel AMD dat niet concreet bevestigt in een briefing met journalisten. Deze chip krijgt 12MB cache, kloksnelheden tot 4,7GHz en eveneens een tdp van 15 tot 30W.

Zen 4c is een aangepaste variant van de bestaande Zen 4-architectuur, zo meldt AMD. Zen 4c-kernen zijn 35 procent kleiner dan gewone Zen 4-cores en zijn geoptimaliseerd voor prestaties per watt en coredichtheid. AMD zegt daarbij dat Zen 4c lagere 'absolute kloksnelheidlimieten' heeft dan de gewone Zen 4-kernen. Verder zijn de kernen identiek. Ze ondersteunen dezelfde instructiesets, bieden dezelfde ipc en ondersteunen allebei simultaneous multithreading, waarmee iedere core beschikt over twee threads.

AMD's Zen 4c-kernen zijn geoptimaliseerd voor efficiëntie en presteren daarmee het beste bij een laag stroomgebruik. De fabrikant toont daarbij benchmarkresultaten in Cinebench R23 bij verschillende tdp's. Onder de 15W presteert de Ryzen 5 7545U met Zen 4c-kernen bijvoorbeeld iets beter dan de 7540U met alleen gewone Zen 4-cores. De 7540U presteert boven de 20W juist iets beter. AMD meldt echter dat de prestatieverschillen in de praktijk niet of nauwelijks merkbaar zullen zijn.

AMD bracht eerder dit jaar zijn eerste Zen 4c-chips uit voor de servermarkt, in de vorm van EPYC Bergamo. Die serverchips hadden, naast een kleinere omvang, ook minder L3-cache per core. Opvallend genoeg zegt AMD tijdens een briefing met journalisten dat de laptopchips met Zen 4c-cores dus wél evenveel cache hebben als hun tegenhangers met alleen maar Zen 4-kernen. Zo hebben de eerdergenoemde Ryzen 5 7540U en de nieuwe 7545U beide 22MB cache.

De nieuwe AMD Ryzen 7000U-laptopprocessors komen 'binnenkort' beschikbaar. De fabrikant noemt nog geen concrete releasedatum en noemt ook geen laptops waarin deze chips verschijnen.

Processor	Cores/Threads	Kloksnelheden	Cache	Gpu	Tdp
Ryzen 7 7840U	8C/16T (8x Zen 4)	Base: 3,3GHz Max: 5,1GHz	24MB	Radeon 780M	15-30W
Ryzen 5 7640U	6C/12T (6x Zen 4)	Base: 3,5GHz Max: 4,9GHz	22MB	Radeon 760M	15-30W
Ryzen 5 7545U	6C/12T (2x Zen 4 + 4x Zen 4c)	Base: 3,2GHz Max: 4,9GHz	22MB	Radeon 740M	15-30W
Ryzen 5 7540U	6C/12T (6x Zen 4)	Base: 3,2GHz Max: 4,9GHz	22MB	Radeon 740M	15-30W
Ryzen 3 7440U	4C/8T (1x Zen 4 + 3x Zen 4c)?	Base: 3,0GHz Max: 4,7GHz	12MB	Radeon 740M	15-30W
Ryzen 3 7440U (oud)	4C/8T (4x Zen 4)	Base: 3,0GHz Max: 4,7GHz	12MB	Radeon 740M	15-30W

Reacties (18)

[machiel]

Ik snap niet wat het verschil is. Zelfde alles maar wel 'kleiner dus zuiniger'?

[bwerg]

Dat is inderdaad het verschil. Dichter op elkaar, dus kleiner en efficiënter.

Alleen zitten we inmiddels wel op een dermate hoge transistordichtheid dat lekstromen een serieus probleem voor de stabiliteit worden, en daar heb je vooral last van op hogere voltages/kloksnelheden, dus daarom haalt een 4C-core minder hoge kloksnelheden dan een 4-core.

Maar zeker nu we naar 16-cores en hoger gaan is dit een verbetering. Meer cores op eenzelfde oppervlak presteren nou eenmaal beter, ook als de kloksnelheden dan een fractie lager moeten. Met enkele 4-cores die wel hoger kunnen voor single-core turbo.

[watercoolertje]

Je snapt het dus wel, muv dat het niet helemaal hetzelfde is:

AMD zegt daarbij dat Zen 4c lagere 'absolute kloksnelheidlimieten' heeft dan de gewone Zen 4-kernen

Voor mij was het duidelijker hoe de bron het uitlegt, er is dus wel wat weggelaten wat het mogelijk maakt om (extra) hoog te clocken, daar komt dus de besparing op ruimte vandaan en besparing op verbruik (dat weglaten bespaard al en het minder hoog clocken bespaard ook), maar daardoor kan die ook niet zo hoog clocken (iets wat in een laptop veel minder relevant is als in je desktop):

But total CPU performance is also about overall clockspeeds, and for that reason a significant amount of Zen 4's area budget was spent on enabling it to clock at well over 5GHz. High performance libraries live up to their name, but they are not space efficient like high density libraries are. The trade-off being that high performance libraries offer the space and other features needed to reach those chart-topping clockspeeds.

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 22 juli 2024 14:45]

[Mijiru]

ELI5: Het ontwerp van een cpu core is gecompartimentaliseerd. Eens alle ontwerpen als tetrisblokken samengevoegd worden, blijft er in en tussen ieder onderdeel ruimte over. Hierdoor kunnen niet alleen elementen los ontwikkeld of vervangen worden, maar kan je de boel onderling organiseren om de temperatuur onder controle te houden.

Bij Zen4c breekt AMD deze grenzen open, om alles zo dicht mogelijk bij elkaar (of in elkaar) te plaatsen. C betekent hier letterlijk compressed. Het is dus kleiner. En zolang je zuinig blijft, koel.

[xorpd]

Bovenste plaatje is misleidend. Nu lijkt het net of de L2 cache verwijderd is.

[FastBunny]

Wat ik dan alleen niet snap waarom brengen ze een variant uit met 1 Zen 4 en 3 Zen 4c cores ipv een met 4 Zen 4c cores? Dat is toch veel minder complex en zou hetzelfde moeten presteren.

[Reactie gewijzigd door FastBunny op 22 juli 2024 14:45]

[xorpd]

Waarschijnlijk omdat het een afgekeurde 7545U is.

[N8w8]

Zen4C kan niet zo'n hoge (turbo) frequentie halen.
Gebruik je maar 1 core, dan kan je (OS) de Zen4 core gebruiken die hoger klokt en dan sneller is.
Een nadeel is dat AMD alleen de max turbo vermeldt, die alleen geldt voor die enkele Zen4 core.
Terwijl al die andere Zen4C cores niet zo'n hoge turbo kunnen halen.
Maar bij een lagere TDP is dat weer anders, dan zou Zen4 eerder tegen de vermogenslimiet aanlopen en lager moeten klokken, terwijl Zen4C door de efficientie dan wat hoger kan blijven.

[snowleopard2]

Knap werk van AMD compacte/efficiente cores met alle instucties.
En daardoor minder problemen met scheduler zoals met Intel E-cores.
Ik ben benieuwd wanneer deze op de markt komen, aangezien de AMD 7840U/HS in weinig laptops zit

[bjp]

ik dacht dat Zen4c cores net vooral kleiner waren wegens minder hoge maximum kloksnelheden (tot 3GHz)? Dit artikel zegt niet direct of de Zen4c even hoog klokken...

edit: het staat erin: "AMD zegt daarbij dat Zen 4c lagere 'absolute kloksnelheidlimieten' heeft dan de gewone Zen 4-kernen" -> kunnen ze dan ook publiceren wat ze halen op deze Zen4c cores?

[Reactie gewijzigd door bjp op 22 juli 2024 14:45]

[ElectroDonker]

Staat in het artikel? "...AMD zegt daarbij dat Zen 4c lagere 'absolute kloksnelheidlimieten' heeft dan de gewone Zen 4-kernen"... Dus de 4c cores zijn (onder meer) fysiek kleiner, en kunnen daardoor minder watts verstoken, en kennen wellicht ook andere kloksnelheid barriers doordat de circuits dichter op elkaar liggen.

[Spacekonijn]

Nee de cores zijn identiek alleen de cache per core is een stuk minder. groot verschill met de e-cores van Intel die echt een stuk minder goed zijn.

[watercoolertje]

Nee de cores zijn identiek alleen de cache per core is een stuk minder.

In de sheets (plaatjes) staat een vergelijkingstabel waar ze juist aangeven dat de cache gelijk is, ook stelt het artikel dat het gelijk is:

Zo hebben de eerdergenoemde Ryzen 5 7540U en de nieuwe 7545U beide 22MB cache.

Volgens AMD zijn de chips, los van het gebruik van Zen 4c in de nieuwe variant, nagenoeg identiek. Ze bieden dezelfde maximale kloksnelheden, evenveel cache en hetzelfde tdp-bereik en moeten vrijwel hetzelfde presteren.

[The Reeferman]

"Zen 4c-kernen zijn 35 procent kleiner dan gewone Zen 4-cores en zijn geoptimaliseerd voor prestaties per watt en coredichtheid. AMD zegt daarbij dat Zen 4c lagere 'absolute kloksnelheidlimieten' heeft dan de gewone Zen 4-kernen."

[petermetroid]

De nieuwe igpu's vallen mij flink tegen.

[xorpd]

De iGPU van Intel presteert beter?

[MatthijsMack]

Dat wordt niet gezegd toch? Veel mensen doen dat. Als je A zegt, dan MOET je B wel vinden..

Stel dan de vraag: Ten opzichte van wat vind je ze tegenvallen?

[Reactie gewijzigd door MatthijsMack op 22 juli 2024 14:45]

[xorpd]

Ik bedoelde eigenlijk meer dat je niet moet verwachten dat je voor een dubbeltje op de eerste rij kan zitten.