Gigabyte: AMD introduceert eind januari 'nieuwe generatie' AM5-apu's

AMD introduceert volgens Gigabyte eind januari 2024 nieuwe 'next-gen' AM5-apu's. Volgens eerdere geruchten gaat het om Phoenix 2-apu's met een hybride chipontwerp. Gigabyte zegt verder een bètabios voor die komende apu's te hebben uitgebracht.

De moederbordmaker bracht vorige week de bètabios uit, die is gebaseerd op AMD's 1.1.0.0-Agesa-software en bevestigt nu dat die geschikt is voor de komende generatie AM5-apu's, die eind januari geïntroduceerd worden. Gigabyte zegt eind november de stabiele versie uit te brengen van de Agesa 1.1.0.0-biossoftware. Ook ASUS en ASRock hebben bètabiossen op basis van Agesa 1.1.0.0 uitgebracht.

Volgens eerdere geruchten werkt AMD aan desktop-apu's met een hybride architectuur met Zen 4- en Zen 4c-cores. Die Zen 4c-kernen hebben een lagere kloksnelheid en kunnen daardoor eenvoudigere taken efficiënter uitvoeren. AMD bracht eerder deze maand laptop-cpu's uit met hybride architectuur. De Zen 4c-cores zijn hier kleiner dan de reguliere Zen 4-kernen en hebben lagere kloksnelheidslimieten. Verder zijn de kernen identiek. Intel gebruikt al langer een hybride architectuur, al zit er hier meer verschil tussen de Performance- en Efficiency-cores.

Door Hayte Hugo

Redacteur

13-11-2023 • 08:33

55

Reacties (55)

55
55
42
3
0
7
Wijzig sortering
Ik voel toch niet zoveel voor de P+E structuur en heb liever gewoon een hele zooi echte cores. Gelukkig zijn er nog workstation chips van zowel intel als AMD met exclusief P-cores
Dit zijn ook geen E cores
Zen4C staat voor dense. Ze hebben wat minder L3 cache (L1 en 2 zijn gelijk) en ze hebben de core verder geoptimaliseerd voor formaat en verbruik waardoor er minder transistors nodig waren. Daardoor kunnen ze dan ook niet makkelijk de 5GHz+ halen die de normale Zen4 cores kunnen halen. Maar op 3.0 of 3.5GHz zijn deze zuiniger dan een normale Zen4 core.

Bij compute taken waar je weinig cache nodig hebt is dit sneller dan alleen maar Zen4 cores als je dan Bv een 60 watt powr budget hebt. Of 100 watt met Bv 16 cores.
Voor gaming wil je wel veel cache maar dan kan je beter naar de X3D chips kijken.
Klopt dat ze geen E-cores zijn maar de argumenten tegen E-cores zijn ook van toepassing op deze cores. Veel mensen zullen hen dus over dezelfde kam scheren want voor hen zijn ze praktisch gezien hetzelfde als E-cores.
Nee dat zijn het niet.
E cores van Intel gebruiken daadwerkelijk een andere architectuur en ondersteunen geen avx512. bepaalde instructie sets niet. Daardoor kan je Bv geen moderne games op de E cores draaien.
Zen4c cores kunnen alles draaien war Zen4 cores ook kunnen. Ze hebben zelfs avx512. Ze doen dit alleen veel efficiënter dan normale Zen4 cores maar op wat lagere clocksnelheden. Hoeveel lager die geclockt zijn weet ik niet maar ik reken op 20-30%.

Voor compute workloads prima want ik zie het best gebeuren dat een 8c Zen4 + 16c Zen4c cpu sneller is dan de huidige 7950X met 2x 8c Zen4 als het gaat om compute workloads.

Gaming is zoals gezegd een ander verhaal dan was een single CCD en CCX altijd al beter door de lagere latency mits je niet meer dan 8 cores nodig hebt (de meeste games gebruiken nog steeds niet meer dan 8 cores volledig een enkel heeft wat aan 10).

[Reactie gewijzigd door Astennu op 23 juli 2024 11:27]

Dit is onzin. E-cores hebben exact dezelfde ISA als de P-cores. Er was initieel sprake van AVX-512 support op de P-cores, maar die is geschrapt. Dat was nergens voor nodig, ook moderne games gebruiken geen AVX-512.

Zen4 heeft inderdaad wél AVX-512, ook Zen4c. Maar daar heb je in games dus niets aan.
Het is X86-64 ja maar de architectuur is anders kijk maar naar de blok diagrammen:

https://upload.wikimedia....d/dd/GracemontRevised.png

https://i0.wp.com/chipsan...dencove.drawio3.png?ssl=1

Je hebt gelijk dat ze wel AVX2 ondersteunen de vorige deden dat niet. Maar idd geen avx512 wat opzich geen issue is voor gaming.

Echter als je naar de hele core opbouw kijkt is de performance per clock lager dan die van goldencove. Waar Zen4 en Zen4 dezelfde performance per clock hebben mits de L3 cache niet de bottleneck is.
Misschien vereisen ze AVX512 voor windows 12 om een of andere security issue..
dat de P cores ook geen avx512 hebben is omdat P en E cores dezelfde instructie set moeten hebben volgens mij kwestie als me op andere over gooit er niets mis gaat
Toch zijn die argumenten niet erg sterk. Maximale kloksnelheden over meerdere cores zijn op alle recente generaties al asymmetrisch verdeeld: enkele cores op hoge snelheid, of alle cores op lagere snelheid. Het is dus zinloos dat alle cores die hogere snelheid aan zouden kunnen want die halen ze toch nooit tegelijk. Dan kun je net zo goed altijd dezelfde cores kiezen voor de turbo-snelheid en de rest van de cores afstemmen op een lagere snelheid, waar ze in de praktijk toch al op draaien. In de praktijk loop je juist in multi-core loads tegen een limiet aan op totaal vermogen, niet op maximale kloksnelheid. Dus met veel zuinige "C-cores" zouden je prestaties wel eens juist omhoog kunnen gaan omdat je meer vermogensbudget overhoudt.

In de praktijk hebben deze cores wel ook wat minder cache. Maar aangezien ze wel kleiner zijn kun je wel meer cores in eenzelfde chipgrootte kwijt, en juist voor multithreaded toepassingen heb je toch liever gewoon dubbel zo veel cores als meer cache.

Dan blijft eigenlijk alleen nog over dat je met een assymetrische core-verdeling het de scheduler wat lastiger maakt. Je kan in theorie wat prestaties verliezen omdat je processen heen en weer moet schuiven afhankelijk van de load. Maar aangezien het prestatieverschil tussen een Zen 4-core en een 4C- core klein is denk ik dat die overhead minimaal is, kleiner dan bij Intel. En bij Intel is de overhead al niet groot. Maar we gaan het zien.

[Reactie gewijzigd door bwerg op 23 juli 2024 11:27]

Waarom zou je meer stroom/hitte willen verbruiken dan nodig?
Omdat stroom goedkoper is dan mijn tijd.
Maar intussen verbruik ik mijn tijd om te werken voor de stroom die mijn hardware meer verbruikt en omzet in warmte.
Dus @machiel heeft een punt :+
Nee want dat heft elkaar bij lange na niet op. Een uur gamen kost me 30 tot 50 cent aan stroom.

Werken loont dus veel meer dan daar stroom (en dus luttele centen) op te besparen...
Als ik 300 watt continue stroomverbruik kan ruilen voor een paar seconden tot een minuut tijdwinst per uur, dan heb ik de kosten er al uit.

[Reactie gewijzigd door Gamebuster op 23 juli 2024 11:27]

Voor taken waar high core count veel invloed heeft zijn e-cores vaak juist beter. Omdat ze veel kleiner zijn, kunnen er veel meer op een zelfde formaat chip.
Scheduling is absoluut nog niet zo goed in alle toepassingen, maar dat gold in de begindagen van multicore ook.
Tuurlijk voor performance zijn 16 full cores beter dan 8+8, maar voor gelijk oppervlak en prijs, is dat niet de keuze die je maakt.
Fat cores is energie en diespace verspilling als ze bij allcore 16x 2 threads zwaar thottlen kan beter lichtere cores op die lagere klok, zonder die extreme schaling in betere positie in klok efficiëntie curve zelfs meer performance eruit halen.

Pcore kwa diespace 4 ecores
16 pcore 32T wordt dan 8p-c /16t + 32 e-c/32T dus 48thread
Hier zat ik op te wachten, hopelijk zijn de prestaties 50% of beter dan hun huidige aanbod, dan kan ik serieus kijken naar een leuke mini pc met alleen deze APU erin.
Dan doel je op GPU performantie neem ik aan? Want de 6-8core 5000 serie was op zichzelf al krachtig genoeg voor meeste oplossingen.

De Vega is idd de beperkende factor, ik wacht ook op deze upgrade van mijn 5600G.
Voor sommige oplossingen heb je nooit genoeg power. 50% zal er alleen niet in zitten zonder die-shrink.
De huidige generatie is ook een die-shrink t.o.v. de 5600G... Maar zelfs Ryzen 6000 (alleen mobiele APU's) waren nauwelijks een die-shrink op hun 6nm (oftewel opgepoetste 7nm) maar de prestaties van die 12 RDNA2 cores gaan echt hard over de 8 vega cores heen, meer dan 50%.

Voor mobiele APU's zijn de prestaties dus al heel goed, die dingen willen alleen maar niet naar desktop komen. 2 grafische cores is wat je krijgt.
Wellicht dat ze 50% beter zijn dan hun huidige aanbod, maar zullen dan (weer) 45% meer stroom verbruiken... Ik zit al 3+ jaar op een 4800u en bijna elke nieuwe generatie 'u' APU is deze sneller, maar verbruikt ook weer meer, wat ik juist weer niet wil. Een passief gekoelde mini PC is zeer, zeer fijn.
Als je hem terug clockt tot de zelfde prestatie heb je dan niet een veel lager stroom verbruikt?
De mogelijkheden op dat vlak zijn over het algemeen extreem beperkt of geheel niet aanwezig. Daarnaast zit de performance/verbruik sweetspot anders.

Je ziet het verschil in bepaalde benchmarks tussen een 4800u (2020) en een 7840u (2023) een verschil van 38% betere performance tov. 26% meer stroomverbruik. Bij mini PCs wordt er voor de een of andere reden niet zoveel aandacht aan besteed, maar je ziet het wel heel goed terug bij de x86 handhelds. De Steam Deck (effectief een 4800u) vs. een 7840u zie je dat verschil een heel stuk duidelijker, de SD kan met een redelijke performance naar een veel lager stroomverbruik.

Wellicht dat de SD revisie APU ook beschikbaar komt in mini PCs, die schijnt efficiënter te wezen...
De mogelijkheden zijn op dat vlak juist vaak heel goed bij handhelds en laptop CPUs inderdaad. Ik vemoed wel dat het meer een bios ding is, maar zeker weten doe ik dat niet. Je kan vaak met advanced power options in windows ook een heel stuk beknellen (wattage, max % CPU load etc.) en zo het stroomgebruik inperken. Zou inderdaad mooi zijn als ook de desktop APUs op dit punt nog beter worden.
Misschien terug clocken om dezelfde prestaties te behouden?

Daarnaast is het helaas zo volgens natuurkundige wetten dat in het algemeen gerekend kan worden dat wanneer prestaties toenemen ook het energie verbruik zal toenemen.
Zelfs onder supergeleiders, hetzij miniem.

meer cpu rekenkracht = meer energie verbruik.
Dan is ergens jou interpretatie van natuurkundige wetten niet correct of het concept van performance. De eerder genoemde 4800u is ongeveer 2x zo 'snel' als de 5.5 jaar oudere i7-5820K, maar verbruikt slechts een kwart van de stroom onder full power en met idle/laag verbruik is het verschil nog VEEL groter. Zullen we het performance/verbruik van een 40 jaar oude CPU (286) eens naast een zo een zuinige CPU zetten? Dan zie je dat het verschil in performance enorm is.

Ergens redeneer je niet correct.
sorry my bad, rekenkracht bedoel ik.

niet performance want dat is een andere definitie, maar goed woord spelletjes daar gelaten.

Mijn redenatie aan het eind klopt wel.
Die vergelijking die hij maakt slaat net zo goed op rekenkracht als performance en toont dus wel je ongelijk aan.

Ipv gewoon roepen 'ik heb gelijk' kun je ook onderbouwen waarom zijn voorbeeld volgens jou niet klopt of opgaat?
Tenzij jou definitie van 'rekenkracht' heel anders is dan die van ons, dan klopt nog steeds niet wat je zegt. De CPU kan nog steeds meer en sneller rekenen dan het model van 40 jaar geleden en nog steeds minder verbruiken.

Zelfs als je het hebt over kloksnelheid klopt het niet, de kloksnelheden zijn nu ook veel hoger dan van de CPUs van vroeger en kunnen ook nog eens minder energie verbruiken.

I think there's a bug in the Borg Collective... ;)
De performance winst zal er wel zijn (alhoewel.... 50% is wel erg veel).
Alleen, want doen de prijzen van de moederborden?
Socket AM5 komt met DDR5 en PCIe 5 en die combinatie leidt doorgaans tot een stuk duurdere moederborden dan voorgaande generatie.
Als dit ook geldt voor de APU's dan wordt dat een dure mini pc.
Alleen, want doen de prijzen van de moederborden?
Vanaf 80 euro @ uitvoering: ASRock A620M-HDV/M.2
Wel bare minimum specs jammer genoeg, zou toch wel minimaal een 650 pakken. Deze heeft geen eens pcie5 slot. Wat heb je er aan als je voor de nieuwe generatie kiest als het alleen max pcie 4 aanbiedt.

[Reactie gewijzigd door dutchnltweaker op 23 juli 2024 11:27]

In tests van GamersNexus bijvoorbeeld is PCIe 4.0 zelfs genoeg voor een RTX 4090 en biedt PCIe 5.0 geen extra performance. Natuurlijk is het wel future proofing om PCIe 5.0 te hebben, maar voor heel veel gebruikers zal PCIe 4.0 dus nog een tijdje genoeg zijn. In sommige games in hun tests is PCIe 3.0 zelfs gelijk aan 4.0 en 5.0, hangt er dus vooral vanaf wat je speelt. Geen idee voor computational tasks.

5.0 is wel leuk om te hebben voor de SSD snelheden maar ook niet zo nodig, verschil tussen 500 MB/s SSD en 7000 MB/s SSD is vrij klein en merkt een gebruiker niet. Alleen met kopiëren/verplaatsen ga je dat merken.

[Reactie gewijzigd door deSenna24 op 23 juli 2024 11:27]

PCIe 5 SSD's hebben zelfs problemen met hun temperatuur als je ze langdurig op maximum snelheid gebruikt. Straks moet er op de SSD net zo'n grote koeler als op de gpu of cpu.
Voor nvme ssd is het natuurlijk wel een groot voordeel, maar voor videokaarten maakt pcie3 en 4 al niet eens was uit.
Nee joh, voor 4k random readwrite is bandbreedte nog steeds beperkt door de ssd controller. En die workload is waar je nog steeds het meest tegenaan loopt.
In een budgetbuild zal niemand het verschil merken tussen een PCIe3 en een PCIe5 SSD (en in een high-end build waarschijnlijk ook nauwelijks en alleen in specifieke use-cases).
Nou ja, "groot voordeel", hoe vaak schrijf je nou tig gigabytes achter elkaar weg, en hoe erg is het als dat 20 seconden duurt in plaats van 10-15 seconden?

PCIe-5.0 voelt voor mij vooralsnog erg aan als FOMO. Kijk hoe lang het heeft geduurd voordat vorige generaties PCIe echt te traag werden: PCIe-3.0 is nog best te gebruiken, zelfs voor high-end hardware, dus zeker als je een oud setje wil upgraden. Ik durf de gok wel aan dat voor toekomstige upgrades de bottleneck heel ergens anders ligt dan in je PCIe-bandbreedte.
Er is (bijna) geen performance verlies als je PCIE 3.0 gebruikt t.o.v. 4.0. Tegen de tijd dat het verschil tussen PCIE 4.0 en 5.0 groot genoeg is om verschil te maken, dan is de snelste CPU van dat platform inmiddels verouderd en is het systeem toch wel CPU bottlenecked.
Daarnaast koop je met een budget build ook geen RTX TITAN 6090 TI SUPER.
Maar wat heb je aan PCIe 5 voor GPU's? Hier zie je dat PCIe 2 (bijna) geen verschil maakt i.v.m. PCIe 4. Ook het verschil tussen PCIe 4 en 5 zal dus marginaal zijn en als je een APU gebruikt, is het al helemaal niet van tel.

Zolang je niet gaat overklokken is een A620 mobo meer dan voldoende, al zou ik wel kijken of de VRM's van een goede kwaliteit zijn en de MOSFETs passief gekoeld worden. Daarom zou ik eerder voor een ASRock A620M-HDV/M.2+ mobo gaan. Alleen een interne USB-c connector is een gemis, maar dat heeft de B650 variant ook niet.
Zo heb ik me ooit gek laten maken om het snelste geheugen te kopen. Was toendertijd een 16GB DDR4 setje van 280 euro( geloof 2018, toen alles extreem duur was) terwijl het destijds ook voor 150 kon. Geen enkel verschil, ja in de benchmarks.
Koop dus nu steeds goed geheugen met de juiste snelheid voor mijn CPU en supertevreden en alles draait als een zonnetje.
Zowel de apu's als de moederborden zitten in een klasse die vorige generatie bij amd nog beperkt waren tot pcie 3, dus heeft er hier met de overstap wel degelijk een verhoging van de specs plaatsgevonden.

Bovendien lijkt me de kans niet gering dat bij de am5 apu's deze generatie ook de ondersteunde pcie versie een stapje achter gaat lopen, dwz beperkt gaan worden tot pci 4.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 11:27]

Je bedoeld dan puur op de GPU kant vermoed ik? Want ik verwacht echt niet dat ze 50% springen in CPU prestaties.

GPU kan wel, ze hebben op de desktop nog niks uitgebracht met RDNA buiten 2 of 3 core versies, en RDNA was een grote sprong in prestaties, als ze dezelfde configuratie gebruiken als uit hun top laptop APUs (zoals ze ook bij de 5700G deden destijds), kunnen we minstens een 2x verbetering verwachten voor de 12 core GPUs tov de 5700G.

[Reactie gewijzigd door sspiff op 23 juli 2024 11:27]

ja de GPU kant inderdaad, de 7000 series is al rete snel, die is wel snel genoeg :P
Ik heb een handheld met 7840U/780m en daar kan je inderdaad alles op spelen, inclusief nieuwe AAA titels zoals Cyberpunk 2077, Starfield en Alan Wake 2. Op fatsoenlijke settings en meer dan 30FPS. ;)

Maar als desktopvervanger is het er nog net niet inderdaad. En op een klein schermpje kun je met meer wegkomen qua FSR/XeSS/TSR dan op een grote monitor.

Dat gezegd hebbend: ik heb mijn handheld hier nu in een dock, met een 32" 1440p scherm, en ik kan alle games prima in 900p windowed draaien.
Dat is ook een beetje mijn insteek, ik zat te kijken naar een ROG ally, die als daily driver ofzo maken, maar het is het *net* niet, dus ik hoop dat deze nieuwe APu het dan *net* wel is :P

Ik zat ook al rond te kijken naar een 1080P scherm 32", maa een goede vinden dat geen ips is, is nogal een taak helaas (zonder de bank te breken)
50% ga je niet halen tov de huidige 8 core cpu's
Ik denk dat je eerder aan 20-30% moet denken.
Desktop Zen4 is ook niet 50% sneller dan Zen3.

[Reactie gewijzigd door Astennu op 23 juli 2024 11:27]

Nice! Is er trouwens ook al bekend rond welke maand de "normale" processors uitkomen zoals de 8950X?
Volgens mij is de 7000 serie desktop, dan de 8000 serie APU (en evt mobile?), en dan pas daarna weer de 9000 serie voor desktop.
Zou een heel stuk sneller kunnen worden dankzij DDR5 dat gebruikt wordt als VRAM en zeer waarschijnlijk een stuk duurder.

Echter 50% gaat nooit gebeuren, eerder richting de 25%
Kan niet wachten om weer een nieuwe generatie CPU's te testen!
Interessanter is volgens mij de grafische snelheid van deze APU's. De 5700G heeft tot nu toe de beste performance qua integrated graphics voor een desktop APU. In hoeverre wordt de claim van GTX 1060 snelheid gehaald met zegge 16-24 CU's op deze APU's in het topmodel en dat in combinatie met snel DDR5-6400/7200 geheugen en eventueel nog extra infinity cache op de APU om de lees/schrijf-bewerkingen te bufferen om het geheel een extra boost te geven.
APU's? Ohw, gewoon CPU's met ingebouwde GPU.. Duidelijk.. Betekent dit dat de nieuwe 8000-serie X3D chips er daarna ook aan zitten te komen? Ik zou wel graag een Ryzen 8800X3D willen zien.. Dat wordt dan waarschijnlijk de opvolger van mijn huidige Intel i7 10700K systeem.. Ook even afwachten wat Nvidia gaat doen met hun zogenaamde RTX 4000 serie refresh..

[Reactie gewijzigd door Inflatable op 23 juli 2024 11:27]

Wat mij mooi lijkt, maar misschien kan het al/ook. Ik heb een dual boot workstation. Ik werk in Fedora en game in Windows. Dat in Fedora, werk ik meeste in en staat dus meestal aan, ik alleen met de APU werk, veel lagere stroomkosten/gebruik en in Windows de GPU er dan bij komt voor mijn games.
Hopelijk een goede opvolger voor de 5700g. De 5700g is nu echt wel fijn: deze gaat tenminste tijdens idle naar een acceptabel verbruik. (15 watt voor het hele systeem) Waar met mijn 5800 hij niet lager gaat dan 55 watt. Verder werkt de interne gpu ook super onder Linux (wayland).

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.