Uiterlijk en aansluitingen
- Zephyrus G14
- Zephyrus G15
Samengevat
De G14 is een compacte 14"-laptop met stevige hardware. De laptop is voorzien van een AMD-processor met acht cores en een GTX 1650 Ti-, GTX 1660 Ti- of RTX 2060-videokaart. De full-hd-versie heeft een 120Hz-scherm, maar dat heeft matige responstijden. Het is wel aardig goed gekalibreerd en de accuduur van 6,5 uur tijdens browsen valt voor een gamelaptop niet tegen. Een webcam ontbreekt helaas en hoewel het handig is dat het geheugen upgradebaar is, geldt dat maar voor één module. Voor een compacte laptop heeft de G14 een fijn tikkend toetsenbord en een fijne touchpad. De laptop is gelet op de videokaart aan de dure kant, maar is het overwegen waard vanwege de snelle Ryzen-processor.
Eindoordeel
Samengevat
De Zephyrus G15 is een relatief dunne laptop met een vlotte AMD-processor met acht cores. Het scherm heeft een verversingssnelheid van 144Hz, maar slechte responstijden en een matige kleurweergave. De accuduur is eveneens matig, maar dat kun je van een gamelaptop verwachten. Het werkgeheugen is vervangbaar, maar dat geldt helaas maar voor één module. Een extra m2-ssd is wel gemakkelijk te plaatsen. Een webcam ontbreekt helaas en het toetsenbord heeft weinig travel.
Eindoordeel
Toen AMD begin januari zijn nieuwe Ryzen 4000-processors voor laptops aankondigde, presenteerde het cpu’s met een tdp van 15 en 45 watt. AMD kondigde echter ook een speciale 4800HS-processor aan met een tdp van 35 watt en Asus mocht die processor voor de eerste zes maanden exclusief gebruiken. De laptop waarin die HS-processor terecht zou komen, zagen we toen ook al: de Zephyrus G14. Dat model kwam al voorbij in het artikel waarin we naar de prestaties van de nieuwe Ryzen-processors keken. Nu kijken we niet alleen naar de prestaties, maar ook naar de rest van de laptop. We hebben zijn grotere broer, de G15 erbij gehaald, en we kijken hoe de AMD-processor samenwerkt met de Nvidia-gpu’s in deze laptops en welke je het best kunt kopen.
De Zephyrus-serie van Asus omvat gamelaptops met een compacte behuizing. In het verleden waren dat steeds laptops met Intel-processors, maar sinds de Ryzen 4000-generatie zijn ze ook met AMD-cpu te krijgen. De namen G14 en G15 doen vermoeden dat het om twee dezelfde laptops met een ander schermformaat gaat, maar dat blijkt helemaal niet het geval te zijn. De G15 bijvoorbeeld, heeft een uiterlijk dat we kennen van andere Zephyrus-laptops. De achterkant van het scherm is voorzien van een groot ROG-logo en het metaal is in twee richtingen, haaks op elkaar, geborsteld.
De schermconstructie voelt overigens vrij slap aan; je moet bijvoorbeeld niet het scherm bij een hoek vastgrijpen om de laptop open te klappen, want dan gaat het behoorlijk krom staan. Er is nog iets met het scherm en dat zit aan de voorkant, of beter gezegd: het ontbreekt aan de voorkant: een webcam. Het idee daarachter is dat gamers die video’s van zichzelf maken om te streamen, daarvoor toch een externe camera gebruiken en dus geen ingebouwde webcam nodig hebben. Dat is natuurlijk niet handig, want niet iedereen die een Zephyrus-laptop koopt, zal een streamer zijn die hoge eisen aan zijn webcam stelt. Voor een videogesprek zul je echter een losse webcam moeten aanschaffen en die zijn als gevolg van de coronacrisis niet goedkoop.
De achterkant van het G15-scherm is dus van metaal, terwijl de rest van de laptop van zwart plastic is gemaakt. Dat zwarte plastic voelt juist wel stevig aan en laat zich bijvoorbeeld niet gemakkelijk indrukken. Wat aansluitingen betreft is de G15 aardig voorzien, met rechts twee usb-a-aansluitingen op 5Gbit/s en links gigabit-ethernet, hdmi 2.0, nogmaals usb-a en een 10Gbit/s usb-c-aansluiting. Die usb-c-aansluiting stuurt ook video uit en kan gebruikt worden om de laptop mee op te laden. Omdat usb-c gelimiteerd is tot 100 watt, kun je daarmee niet het maximale uit de hardware halen en de accu opladen zoals met de bijgeleverde 180W-adapter wel zou kunnen. Het heeft echter als voordeel dat je je accu met een gewone 15V- of 20V-usb-c-lader kunt opladen als je de bijgeleverde lader bent vergeten.
Waar de G15 een herkenbaar zwart Zephyrus-uiterlijk heeft, geldt dat niet voor de G14. Het scherm van die laptop heeft een witte achterkant, die voorzien is van gaatjes. Achter die gaatjes kunnen ledjes zitten, waarmee je patronen kunt maken. Dat ziet er best cool uit, maar je laptop moet wel zijn voorzien van het AnimeMatrix-scherm, zoals Asus het noemt. Bij ons reviewexemplaar was dat niet het geval en bij het model met 1660 Ti evenmin, volgens de gebruikersreview van Gonthorian. Het HA116T-model zal het eerste zijn dat daarmee in Nederland wordt geleverd, maar is pas vanaf het einde van het tweede kwartaal beschikbaar.
De constructie lijkt wat steviger dan bij de G15, maar helaas kunnen we ook hier na het openklappen geen webcam ontwaren. Je bent dus ook hier aangewezen op een externe webcam. De binnenkant van de G14 is zilvergrijs in plaats van zwart en heeft een ander toetsenbord, met meer travel en een vingerafdrukscanner die verborgen is in de aan-uitknop. Onder het toetsenbord zitten kleine luidsprekers, als aanvulling op de luidsprekers die aan de onderkant zitten. Het geluid kan daardoor harder dan bij de G15. Kwalitatief is het geluid niet bijzonder, maar dat is het bij vrijwel geen enkele laptop.
Als we naar de aansluitingen kijken, missen we ten opzichte van de G15 een ethernetpoort en een usb-a-aansluiting. De G14 heeft wel een extra usb-c-aansluiting en de linker kun je ook gebruiken om de laptop op te laden of om een beeldscherm aan te sluiten, net als bij de G15. De usb-c-aansluiting rechts ondersteunt alleen usb-apparaten.
Toetsenborden en touchpads
Niet alleen het uiterlijk en de aansluitingen, maar ook de toetsenborden van de twee Zephyrus-laptops verschillen dus. De G14 heeft wat ons betreft het fijnste toetsenbord, doordat de toetsen een stuk meer travel hebben. De toetsen hebben bovendien een heel licht kuiltje, zodat je vingers gemakkelijk het midden van de toets kunnen vinden. De G15 heeft dat allemaal niet. Het toetsenbord doet denken aan dat van een ultrabook, met heel weinig travel, en het oppervlak van de toetsen is niet voorzien van een kuiltje, maar vlak.
Ook de touchpad van de G14 voelt fijner aan, want Asus heeft de kleine Zephyrus van een glazen touchpad voorzien, terwijl op de G15 een plastic touchpad lijkt te zitten. In beide gevallen gaat het wel om Precision Touchpads, en het detecteren van meer dan één vinger gaat prima, maar je vingers glijden duidelijk fijner over de glazen touchpad van de G14 dan over die van de G15.
Specificaties en cpu-benchmarks
De Zephyrus G14 die we voor deze review hebben getest, de BR9N6-uitvoering, is helaas niet in Nederland of België te koop. De onderstaande uitvoeringen zijn dat wel en de door ons geteste uitvoering is vrijwel hetzelfde als de HA161T en HA037T, met uitzondering van het scherm, want dat is een full-hd-paneel met een verssingssnelheid van 120Hz, zoals in de HE046T en de HE021T.
|
HE046T |
HE021T |
HA116T/HA037T |
Cpu |
Ryzen 7 4800HS |
Ryzen 7 4800HS |
Ryzen 9 4900HS |
Gpu |
GTX 1650 Ti |
GTX 1660 Ti |
RTX 2060 Max-Q |
Resolutie |
1920x1080, 120Hz |
1920x1080, 120Hz |
2560x1440, 60Hz |
Werkgeheugen |
16GB |
16GB |
16GB |
Ssd |
512GB |
1TB |
1TB |
Prijs |
Onbekend |
Onbekend |
Onbekend / Onbekend |
Van de Zephyrus G15, ofwel de GA502IU, is in Nederland en België op het moment van schrijven maar één uitvoering te krijgen, met specificaties zoals onderstaand.
|
Asus GA401IV-BR9N6 |
Asus GA502IU-AL011T |
Processor |
AMD Ryzen 9 4900HS |
AMD Ryzen 7 4800HS |
Cores/threads |
8/16 |
8/16 |
Klokfrequentie (turbo) |
3,0GHz (4,3GHz) |
2,9GHz (4,2GHz) |
Gpu |
AMD Vega 8 Nvidia RTX 2060 Max Q |
AMD Vega 7 Nvidia GTX 1660 Ti Max Q |
Werkgeheugen |
16GB ddr4-3200, dualchannel |
16GB ddr4-3200, dualchannel |
Ssd |
Intel 660p 1TB |
Intel 660p 1TB |
Wifi |
Intel Wi-Fi 6 AX200 160MHz |
Intel Wi-Fi 6 AX200 160MHz |
Scherm |
14", 1920x1080 pixels, ips, mat, 120Hz |
15,6", 1920x1080 pixels, ips, mat, 144Hz |
Schermpaneel |
Onbekend, LM140LF-1F01 |
Onbekend, LM156LF-2F01 |
Gewicht |
1681 gram |
2129 gram |
Accu |
76Wh |
76Wh |
Besturingssysteem |
Windows 10 Home |
Windows 10 Home |
Het uiterlijk van de twee laptops mag behoorlijk verschillen, van binnen lijken de Zephyrus-laptops wel weer op elkaar. De moederborden zijn in beide gevallen rood en de accu's hebben beide een capaciteit van 76Wh.
Verder is het werkgeheugen op dezelfde manier opgebouwd, namelijk uit 8GB dat op het moederbord is gesoldeerd en een losse module van 8GB, die bij de G15 onder het zwarte flapje zit. Dat levert een totaal van 16GB ddr4-3200 op, dat netjes in dualchannel werkt. Dat kan wel weer een nadeel zijn bij upgraden, want dan kun je alleen de losse module vervangen. Daardoor komt het totaal op maximaal 24GB uit, dat bovendien niet zo netjes in dualchannel werkt als twee gelijke modules. De G15 biedt verder de mogelijkheid om een extra ssd in te bouwen, wat bij de kleinere G14 niet kan.
- Cinebench R15 - Multi
- Cinebench R15 - Single
We hebben eerder naar de prestaties van de Ryzen-processor in de G14 gekeken en toen waren we behoorlijk onder de indruk. In Cinebench is de 4900HS sneller dan Intels snelste 8-core van vorig jaar. Hoe de verhoudingen nu liggen, is even de vraag, want onlangs introduceerde Intel Comet Lake H, dat weer wat hoger is geklokt dan de Coffee Lake H-generatie, waaronder de 9980HK valt. Het belangrijkste is echter dat AMD ook bij de snelste laptopprocessors een weerwoord heeft op Intel. Dat was bij de vorige generatie, waarvan de snelste de Ryzen 7 3750H was, wel anders. Ten opzichte van die processors is de Cinebench-score meer dan verdubbeld, maar dat is ook logisch nu er twee keer zoveel cores op een hogere kloksnelheid beschikbaar zijn, terwijl er ook meer instructies per kloktik worden verwerkt.
- Geekbench 4.1 - Multi
- Geekbench 4.1 - Single
- Geekbench 4.1 - Memory
In Geekbench scoren AMD-processors relatief gezien minder goed dan Intel-cpu's, maar in dit geval eindigen de AMD's bijna bovenaan. De 4800 en 4900HS die Asus in deze gamelaptop gebruikt, zijn gelimiteerd op 35 watt, terwijl de 4800H in de MSI Bravo 45 watt aan tdp-ruimte tot zijn beschikking heeft. Dat verschil bleek in Cinebench al en dat zien we terug in Geekbench.
Een wat zwaardere praktijktest is Da Vinci Resolve, waarin we een 4k-video exporteren en waarin we helaas nog niet bijzonder veel vergelijkingsmateriaal hebben. Ten opzichte van de vorige generatie Ryzen-processors is Ryzen 4000 echter een enorme verbetering. Bij een langdurige belasting lijkt het erop dat de 4800HS en 4900HS door hun lagere tdp worden begrensd. Ze komen, binnen drie procent, op ongeveer dezelfde tijd uit, maar de 4800H is dankzij zijn hogere tdp bijna twintig procent sneller.
- PCMark Storage 2.0 - Bandbreedte
- PCMark Storage 2.0 - Score
Voordat we naar de gamebenchmarks kijken, werpen we nog een blik op de prestaties van de ssd. De Intel 660p is een qlc-ssd en dus niet de snelste, ondanks zijn slc-cache. Het prestatieniveau in de trace based benchmark van PCMark 8 zit rond dat van de WD SN520 uit de eerder geteste Asus FX505, maar hij haalt het niet bij de Samsung PM981-ssd's.
Gamebenchmarks
Een gamelaptop koop je natuurlijk om mee te gamen en daarom draaien we gamebenchmarks om dat te testen. We beginnen met 3DMark, om een idee te krijgen van de prestaties van de laptops.
- Firestrike-score
- Firestrike Graphics
- Firestrike Physics
- Firestrike combined
Het interessantste bij Firestrike zijn de deelscores, waarbij de Graphics-deelscore de videokaart test, terwijl de Physics-deelscore de snelheid van de cpu voorstelt. De GTX 1660 Ti in de G15 is de langzaamste 1660 Ti die we hebben getest, maar dat is logisch omdat dit een lager geklokt Max-Q-exemplaar is.
- Far Cry 5 - 1920x1080 - Ultra
- Far Cry 5 - 1920x1080 - Normal
- Far Cry 5 - 3840x2160 - Ultra
- Far Cry 5 - 3840x2160 - Normal
We draaien drie games om te zien hoe snel de laptops zijn en de eerste is Far Cry 5. We testen de game op de native resolutie van de schermen, 1920x1080 pixels, en we kijken hoe snel ze zijn op de 4k-resolutie, mocht je op een extern scherm willen gamen. Dat laatste blijkt in Far Cry trouwens te hoog gegrepen, want daar komen nauwelijks speelbare framerates uit. Full hd draait echter prima en het is mooi om te zien hoeveel verschil een processor kan maken. De vorige keer dat Asus een GTX 1660 Ti-videokaart met een AMD-processor combineerde, bij de FX505, bleek de processor niet snel genoeg te zijn voor de gpu. Nu is dat niet het geval en liggen de framerates rond de zestig procent hoger.
- GTA V - 1080p - Ultra
- GTA V - 1080p - Medium
- GTA V - 4k - Ultra
- GTA V - 4k - Medium
Ook GTA V zouden we niet op de 4k-resolutie proberen te spelen, maar full hd draait op beide systemen prima.
- Rise of the Tomb Raider - 1080p - Ultra
- Rise of the Tomb Raider - 1080p - Medium
- Rise of the Tomb Raider - 4k - Ultra
- Rise of the Tomb Raider - 4k - Medium
In Rise of the Tomb Raider is de processor een minder groot knelpunt en blijkt de 1660 Ti in de FX505 een fractie sneller te zijn dan de 1660 Ti Max Q in de G15. Als de framerates omhooggaan, zoals bij Medium-instellingen, heeft de FX505 echter weer het nakijken.
Scherm en accutest
De Zephyrus-laptops hebben een 14"- en een 15"-scherm van een onbekend merk, maar met eigenschappen die doen denken aan ips-panelen, want de kijkhoeken zijn prima en het contrast is, zoals uit de test zal blijken, ook vergelijkbaar met dat van ips-laptops. Asus heeft bovendien gekozen voor schermen met een hoge verversingssnelheid: 120Hz op het 14"-model en 144Hz bij de 15"-Zephyrus. Asus verkoopt het 14"-model overigens met verschillende panelen. Er is namelijk ook een variant met een 60Hz-verversingsnelheid, maar die wordt in Nederland op het moment van schrijven niet verkocht. Daarnaast is er een uitvoering met een resolutie van 2560x1440 pixels en ook die ververst op 60Hz. De schermen met hoge verversingssnelheid ondersteunen daarnaast FreeSync of Adaptive sync. Met behulp van een colorimeter en Calman-software zijn we gaan kijken hoe de schermen presteren.
De helderheid van het 14"-scherm is een stukje hoger dan die op de 15"-Zephyrus, maar bij dat scherm is het contrast weer hoger. Game je veel in een verduisterde ruimte, dan ziet het beeld er op de G15 dus een tikje mooier uit.
We kijken ook naar de kleurweergave, hoewel we dat voor een gamelaptop niet de belangrijkste eigenschap vinden. Anderzijds is het fijn om te weten of je laptop van ruim 1500 euro ook een goed scherm heeft. Wat de kleurweergave betreft kun je dan beter de G14 kopen, want het scherm van de G15 kan niet de volledige srgb-gamut weergeven. Dat van de G14 kan dat wel en is redelijk goed gekalibreerd. Fijnproevers die met een colorimeter aan de slag gaan, kunnen de weergave waarschijnlijk nog wat accurater krijgen, maar voor een gamelaptop is dit niet slecht.
- Reactietijd 0-100%
- Reactietijd 100-0%
- Reactietijd 20-80%
- Reactietijd 80-20%
Wat wel slecht is, zijn de responstijden van de beide schermen. Bij 144Hz wordt er iedere 6,9ms een nieuw frame weergegeven en bij 120Hz iedere 8,3ms. We verwachten dus overeenkomstige of snellere responstijden, maar die vallen bij beide schermen vies tegen. We hebben meer Asus-gamelaptops getest en in de goedkopere modellen, zoals de FX505, zijn we eerder al slechte schermen tegengekomen. Helaas hebben die ook hun weg gevonden naar de niet bijzonder goedkope Zephyrus-laptops met AMD-processor. Met de eerder geteste Zephyrus S bewijst Asus overigens dat het wel prima panelen in huis heeft en die hadden we graag ook in de Zephyrus G gezien.
Van de twee laptops in deze review heeft de G14 op basis van kleurbereik en maximale helderheid het beste scherm, of moeten we zeggen het minst slechte? Uiteindelijk koop je een laptop als de G14 niet alleen om foto's op te bewerken, maar ook om op te gamen en op dat punt vallen beide laptopschermen helaas door de mand.
Accuduur
De accuduur van gamelaptops is eigenlijk net zo'n lastig punt als de kleurweergave. Is hij lang, dan is dat mooi meegenomen, maar we verwachten geen accuduur van een dag op een gamelaptop, ondanks de redelijk grote accu's die Asus heeft gebruikt.
- Browsen
- Video
- PCMark 8 creative conv.
- PCMark 8 (score)
- Laadtijd
De G14 en G15 gebruiken dezelfde accu met een capaciteit van 76Wh. Voor een 14"-ultrabook zou dat enorm veel zijn, maar een gamelaptop gaat wat rapper door zijn energie heen. De accuduur van de G14 is voor een gamelaptop helemaal niet gek, met meer dan zes uur tijdens browsen. De G15 springt duidelijk een stuk minder zuinig om met dezelfde hoeveelheid energie. Misschien is het scherm minder zuinig of zijn er andere componenten die meer energie gebruiken dan bij de G14. Onder zwaardere belasting, in de PCMark-accutest, doet de G14 het buitengewoon goed en blijft de G15 flink achter. Daarbij mag niet onvermeld blijven dat de G15 wat snelheid betreft wel een hogere score neerzet.
Conclusie
Dat AMD met de Ryzen 4000-serie een fijne processor heeft gebouwd, wisten we al. Het blijkt eens te meer als we naar deze twee Zephyrus-laptops kijken en die vergelijken met de vorige generatie AMD-processors. Asus maakt voor deze laptops, voorlopig exclusief, gebruik van de HS-versie van de Ryzen-processors, met een tdp van 35 watt in plaats van de standaard 45 watt. De fabrikant heeft zijn laptops daardoor aardig dun weten te maken, maar je ziet het uiteraard terug in snelheid. Zeker bij langdurige belasting is een Ryzen 7 4800H sneller dan een Ryzen 9 4900HS of Ryzen 7 4800HS.
Die processors zijn prima matches met de videokaarten. Zware games zoals Far Cry 5 draaien soepel op Ultra-instellingen en full-hd-resolutie. Asus heeft schermen met een verversingssnelheid van 120 en 144Hz in de laptops gezet, maar helaas hebben ze beide langzame responstijden, die eerder bij een 60Hz-scherm horen. Een minpuntje aan het scherm van de G15 is dat het niet het volledige srgb-kleurbereik kan weergeven. Het is weliswaar een gamelaptop, dus we tillen niet te zwaar aan de kleurweergave, maar anderzijds is het een laptop van 1500 euro en de srgb-gamut is niet bepaald exotisch te noemen.
Ook aan de buitenkant vinden we de G14 beter gelukt dan de G15. Hij voelt wat steviger aan en heeft een veel fijner toetsenbord, met meer travel, en een touchpad met een glazen oppervlak die prettiger werkt dan die van de G15. Ook wat accuduur betreft is de G14 de betere koop, want die haalt zes en een half uur accuduur als je het rustig aan doet, tegenover drie en een half uur voor de G15. Voor een gamelaptop zien we een korte accuduur meer als een gegeven dan als een nadeel, maar als die accuduur toch langer uitvalt, is het mooi meegenomen.
Een kritiekpuntje dat op beide van toepassing is, is de webcam, of beter gezegd: het ontbreken ervan. Het is niet voor het eerst dat Asus die weglaat op een Zephyrus-laptop, maar tijdens een mondiale crisis waarbij iedereen moet thuiswerken, blijkt het ontbreken heel onhandig te zijn.
Welke van de twee zou je dan moeten kopen? Wat ons betreft is de G14 de beste. Toetsenbord, touchpad, scherm en accuduur zijn beter, maar hij is ook een stuk prijziger dan de G15. Pakken we de G14 met dezelfde videokaart als de G15 erbij, dan betaal je 1800 euro voor de G14 en 1500 euro voor de G15. Die prijs is toch al een lastig puntje, want waar laptops met AMD-processor voorheen de goedkope optie waren, zijn ze dat nu zeker niet. Er zijn namelijk al laptops met GTX 1660 Ti-videokaarten voor 850 euro en de goedkoopste met een Core i7-processor en 120Hz-scherm is 1200 euro. Dan heb je weliswaar twee cpu-cores minder, maar je betaalt ook 300 euro minder dan voor een G15, of 600 euro minder dan voor een G14. Anderzijds zijn dit de eerste laptops met AMD-processor die verkrijgbaar zijn, en de prijzen zullen wellicht nog wat dalen. Bovendien geldt voor de G14 dat het een vrij unieke laptop is, want er zijn nauwelijks 14"-notebooks te krijgen met een GTX 1660 Ti- of RTX 2060-videokaart en een snelle processor, en dat kost natuurlijk ook geld.
Het klinkt misschien een beetje raar, maar de Zephyrus'en zijn gamelaptops die we niet zouden kopen om op te gamen. Daarvoor zijn er alternatieven met dezelfde videokaart en Intel-cpu, die een stuk minder kosten en wellicht zelfs een scherm met snellere responstijden hebben. Wat deze laptops onderscheidt, is de Ryzen octocore-cpu en als je op zoek bent naar veel cpu-kracht en ook af en toe een spelletje wil spelen, dan is met name de G14 een interessante keuze.
- Zephyrus G14
- Zephyrus G15
Eindoordeel
Eindoordeel
- G14 4800HS + 1650Ti
- G14 4800HS + 1660Ti
- G14 4900HS + 2060
- G15
- G14 4900HS + 2060 + Animatrix