Eindelijk compromisloos gamen én werken

AMD Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D Review

Conclusie

De Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D zijn misschien wel de laatste nagels aan de doodskist van de Intel Core Ultra 9 285K. Net als de reguliere Ryzen 9000-serie excelleerde die Intel-cpu niet in games, maar bood hij wel uitstekende prestaties in multithreaded applicaties. Met de 9900X3D en 9950X3D combineert AMD uitstekende gaming- en multithreaded prestaties in één product. Dat is zeer goed gelukt: de 9950X3D biedt zelfs betere productiviteitprestaties dan een 9950X en identieke gamingprestaties aan die van een 9800X3D. De 9900X3D combineert de productiviteitscores van de 9900X met gamingprestaties die iets achterlopen op die van de 9800X3D, maar nog altijd heel dicht in de buurt komen.

Net als de 7900X3D en 7950X3D bestaan de 9900X3D en 9950X3D uit twee chiplets met ieder acht cores, waarvan er een voorzien is van 3D V-Cache - en de ander dus niet. Toch is de prestatiewinst die we zien veel groter dan wat je zou verwachten van alleen de overstap van Zen 4 naar Zen 5. Dat komt door de tweede generatie 3D V-Cache, waardoor de chiplet met extra cache niet langer op lagere klokfrequenties hoeft te werken, en door verbeterde software. De verbeterde drivers maken wisselen tussen verschillende cpu's makkelijker en moeten de prestaties in specifieke, nukkige games opvijzelen.

Een van de grootste voordelen van de nieuwe cpu's is gelijk ook het grootste nadeel. Bij de 7000X3D's werd AMD nog min of meer gedwongen om een lagere tdp en daarmee gunstiger punt in de spanning/kloksnelheidcurve van de cores te kiezen. Bij de 9000X3D's is het boostgedrag identiek aan dat van de reguliere 9900X en 9950X, wat weliswaar zorgt voor hogere prestaties, maar ook voor een veel hoger energiegebruik. Wat betreft prestaties zijn de 9900X3D en 9950X3D dus een stap vooruit, alleen wat efficiëntie betreft juist een stap achteruit.

Samen met de eerder uitgebrachte 9800X3D behoren de 9900X3D en 9950X3D tot de beste processors die je kunt kopen - specifiek als je naast gamen ook in andere applicaties de best mogelijke prestaties wilt. We reiken daarom aan beide processors onze Ultimate-award uit.

De AMD Ryzen 9 9900X3D en Ryzen 9 9950X3D zijn vanaf 12 maart 14.00 uur Nederlandse tijd beschikbaar bij webshops.

• AMD Ryzen 9 9900X3D
• AMD Ryzen 9 9950X3D

Pluspunten

• Uitstekende gamingprestaties
• Zeer goede multithreaded prestaties
• Verbeterde software

Minpunten

• Niet langer zuiniger dan reguliere versie

Getest

AMD Ryzen 9 9900X3D Boxed

Prijs bij publicatie: € 679,-

Vanaf € 657,79

Vergelijk prijzen

Bekijk alle uitvoeringen (2)

Laagste prijzen voor: AMD Ryzen 9 9900X3D Boxed

Winkel	Beoordeling	​	Prijs	Totaal	​
CAPS	4.5 van 5 sterren (477 shopreviews) (477)		€ 657,79	€ 657,79	Bekijk
Megekko	4.5 van 5 sterren (1.793 shopreviews) (1793)		€ 669,-	€ 669,-	Bekijk
Paradigit	4.5 van 5 sterren (198 shopreviews) (198)		€ 675,-	€ 675,-	Bekijk
Amazon.nl	3 van 5 sterren (46 shopreviews) (46)		€ 675,-	€ 675,-	Bekijk
Leventis | Zakelijk	5 van 5 sterren (3 shopreviews) (3)		€ 676,-	€ 676,-	Bekijk

Pluspunten

• Uitstekende gamingprestaties
• Uitstekende multithreaded prestaties
• Verbeterde software

Minpunten

• Niet langer zuiniger dan reguliere versie

Getest

AMD Ryzen 9 9950X3D Boxed

Prijs bij publicatie: € 789,-

Vanaf € 789,-

Vergelijk prijzen

Bekijk alle uitvoeringen (2)

Laagste prijzen voor: AMD Ryzen 9 9950X3D Boxed

Winkel	Beoordeling	​	Prijs	Totaal	​
Paradigit	4.5 van 5 sterren (198 shopreviews) (198)		€ 789,-	€ 789,-	Bekijk
Megekko	4.5 van 5 sterren (1.793 shopreviews) (1793)		€ 799,-	€ 799,-	Bekijk
Azerty	4.5 van 5 sterren (926 shopreviews) (926)		€ 799,-	€ 799,-	Bekijk
Amazon.nl	3 van 5 sterren (46 shopreviews) (46)		€ 799,-	€ 799,-	Bekijk
bol Plaza	2.5 van 5 sterren (8 shopreviews) (8)		€ 799,-	€ 799,-	Bekijk

Reacties (173)

[Broodro0ster]

Dit stukje komt van Techpowerup en dat lijkt me wel heel omslachtig met deze CPU's. Voor de doorsnee gamer lijkt de 9800x3D nog steeds de winnende combo. Of je schakelt de 2e CCD van 9950x3D uit als je een opgefokte 9800x3D wil.

Just like on previous dual-CCD processors, you have to jump through some software hoops for optimum performance. The processor itself isn't able to decide whether a workload should run on the CCDs with extra cache, or the one with higher frequency. Windows isn't of any help either, so AMD decided to hook into Microsoft's Game Bar for game detection. This means that you must install Game Bar, make sure it has the latest game library update, enable Game Mode and hope that everything works correctly. While there is a manual "remember, this is a game" override, I find all this much too complicated for the average Joe. I'm also surprised that AMD hasn't built a software component that's part of the chipset driver that notifies you when everything is set up properly and warns when there are issues. Ideally with "ignore," "remind me later," "I know what I'm doing" choices, so that it doesn't get in your way all the time.

[Reactie gewijzigd door Broodro0ster op 11 maart 2025 15:13]

[Tomas Hochstenbach]

Dat klinkt zo inderdaad vrij omslachtig, maar Game Bar is standaard voorgeïnstalleerd en Game Mode staat standaard aan. Tenzij je iets hebt veranderd aan je Windows-installatie, ben je dus in principe gewoon good-to-go na de gebruikelijke installatie van de chipsetdriver.

[Mortov Molotov]

Het blijft een niche, natuurlijk, maar ben bij deze wel eens benieuwd hoe gamers op Linux dit euvel zouden kunnen aanpakken.

[NostraDavid]

Ik hoop ook op een Linux "deep dive" voor deze procs. Ik wil echt NIET Windows op mijn nieuwe PC.

[Mortov Molotov]

Tsja. Ik ga windows toch nog enige tijd moeten tolereren ivm MS flight simulator en die enkele games met kernel level anticheat. Maar voor al de rest (de bulk van de games en office werk) ben ik al een tijdje naar Fedora verhuisd. Maar die video over de 9950x3d op Linux ga ik wel eens bekijken

[Lazora]

Wellicht ken je protondb.com al wel, en anders heb je misschien hier (ook) wat aan: flightsimonlinux.com

[Mortov Molotov]

Jazeker, protonDB laat me ook toe om gewoon grotendeels in Fedora te werken en te leven. Maar Flight Simulator heb ik nog niet kunnen testen hiermee.

[Nitroglycerine]

Ik zou deze video aan willen bevelen over de 9950X3D op Linux: https://www.youtube.com/watch?v=NFwwUqpgDQg

[Reactie gewijzigd door Nitroglycerine op 11 maart 2025 20:43]

[sspiff]

Linux heeft hiervoor wrappers, zoals Feral's gamemode of Valve's gamescope.

Als je dat niet wil gebruiken, het kiezen van CPUs voor je met taskset of developers van launchers of games kunnen er voor kiezen dit rechtstreeks te doen met de daarvoor beschikbare system calls.

Voor veel Proton games zal Valve dit op termijn wellicht zelf voor jou doen via de meegeleverde Proton runtime voor populaire games.

Op Linux is dit voor mensen die bezig zijn met beheer van grote servers of scientific computing al langer een ding.

[Reactie gewijzigd door sspiff op 12 maart 2025 15:50]

[youridv1]

De standaard scheduler in te huidige versie van de kernel weet wel onderscheid te maken tussen de twee CCD's voor zover ik weet. Maar je kunt altijd taskset gebruiken om een executable aan een setje cores te binden.

Dus dan is het een kwestie van een shortcutje maken om je game te launchen en je taskset commando daar aan toe te voegen

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 12 maart 2025 17:41]

[cmegens]

Tenzij je iets hebt veranderd aan je Windows-installatie

Verander tenzij maar met wanneer. Met de huidige bloat in Windows 11 wil je zeker wat veranderen na de installatie.

[Blokker_1999]

De gemiddelde computergebruiker veranderd helemaal niets aan zijn Windows installatie en zelfs vele tweakers gaan niet half het OS slopen. Van mensen die dat wel doen hoop ik altijd maar dat ze net weten wat ze doen, al zien we voldoende voorbeelden op het forum van hen die gewoon maar doen wat anderen aanbevelen en dan in de problemen komen omdat ze ergens gehoord hadden dat iets een goed idee was, maar dan vast komen te zitten.

[FireBladeX]

Het is en blijft Windows en Windows wilt soms gewoon raar doen. Als het werkt zoals het hoort, is het echt een knappe processor maar ik las ook verhalen dat games dus niet automatisch herkend werden ivm windowed mode. Nu lees ik dus dat er via software ook handmatig modus is om de langzame cores uit te schakelen maar is en blijft wel software afhankelijk hoe goed het functioneert.

Net als t geluid uit m’n pc die op een dag verdween. Alles gedaan waaronder drivers verwijderd en opnieuw geïnstalleerd, verschillende speakers en headset aangesloten, niets werkte. Blijkt dat Windows eigenhandig (mogelijk na update) ergens een vinkje had gezet bij “geluidseffecten toepassen”. Bij t uitschakelen, deed alles het weer. Maar was wel ondertussen ruim 1-2 uur verder.

Xbox game bar staat bij mij standaard uit ivm dat ik liever zo min mogelijk zaken op t achtergrond draai die negatieve effecten op performance kan hebben. Zo wil Xbox game bar soms ook leiden tot negatieve performance of heel specifieke bugs.

[Reactie gewijzigd door FireBladeX op 12 maart 2025 00:03]

[EcoDesktops]

Wij zien als bedrijf genoeg klanten voorbijkomen met dual-CCD-chips waarbij niet de juiste CCD wordt gekozen. Dit kan prestaties negatief beïnvloeden, en hoewel Game Bar en Game Mode standaard zijn ingeschakeld, blijkt in de praktijk dat dit niet altijd optimaal werkt zonder extra configuratie.

[Q_7]

Ik moest op de X670E-Hero in de bios CPPC naar ''driver'' zetten, anders pakt deze alsnog de verkeerde cores .

[Jeroentjeeuh]

Dat dus, en snap dan ook niet waarom ze beide de ccds niet voorzien hebben van een 3dcache laag, puur en alleen om de software makkelijker draaiend te houden, ook al heeft het geen invloed op de prestaties.

Gezien de prijzen van nu had ik het wel netjes gevonden.

[vrilly]

De cache is het duurste om te fabriceren op een CPU, en drukt al snel de yield omlaag. Nog een cache erbij zou de prijs nog eens met 20% omhoog kunnen duwen.

[BarnET]

Het is een aparte cache chip die wordt gekoppeld aan de CPU.

Dat process is inderdaad duur maar het is niet hetzelfde als cache uitbreiden binnen de CPU.

[kujinshi]

De 9000 serie is toch ook, net als voorgaande series, voorzien van een goede CCD die hoger klokt en een slechte CCD?

Of zijn ze nu exact gelijk in hoeveel mhz kloksnelheid je kan bereiken?

[nzall]

Ik heb daar recent nog iets over gelezen. Moderne caches hebben hardwarebased synchronizatie, waardoor L1 en L2 caches automatisch worden gesynchroniseerd tussen de verschillende cores op dezelfde die als er iets verandert, zonder dat het OS of de software zich daar iets van moet aantrekken. Maar de L3 caches tussen de verschillende CCDs worden momenteel niet volledig gesynchroniseerd op multi-CCD X3D CPUs, omdat dat dan via de IO die en de Infinity Fabric zou moeten gaan, wat ZWARE vertraging oplevert.

Als AMD beide CCDs 3D cache zou geven, dan zouden die caches ook moeten gesynchroniseerd worden. Dit betekent niet alleen dat de L3 caches moeten worden gesynchroniseerd, maar ook de relevante gecachete waarden in de L2 en L1 caches. Dat zorgt voor extra latency, wat het voordeel van de extra X3D cache deels teniet doet.

[watercoolertje]

Dat dus, en snap dan ook niet waarom ze beide de ccds niet voorzien hebben van een 3dcache laag, puur en alleen om de software makkelijker draaiend te houden, ook al heeft het geen invloed op de prestaties.

Omdat het meer kost (om te maken maar ook stroom tijdens gebruik), en erg weinig toegevoegde waarde heeft misschien?

Zoals jij stelt heeft elke CCD dan een eigen cache, dan heb je precies hetzelfde 'probleem' als nu. Alleen dan met snellere cache, maar nog steeds kan een core op CCD 1 zijn taak niet ineens uitbesteden/afgeven aan een core op CCD 2 want die heeft niet dezelfde cache en moet die dus eerst opvragen en ook in de cache zetten...

* Probleem tussen haakjes, want als je gewoon up to date windows 11 draait en die gamebar icm game mode aan laat is er eigenlijk niks aan de hand. De review waar we onder reageren toont precies aan dat het juist wel werkt want de score mbt gaming is tussen de 9800X3D en 9950X3D toch (praktisch) gelijk...

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 11 maart 2025 15:31]

[jimh307]

Eens, wellicht dat toekomstige AMD drivers wel weten wat een game is en wat niet. Hier was de 7800X3D heer en meester door zijn eenvoud. Die had maar 1 chiplet en geen 2 en is nog steeds snel genoeg voor bijna alle games. Voortgang is prima, maar dit is nog het begin en misschien is het straks wel geschikt voor de doorsnee gamert.

@Tomas Hochstenbach
Ik vind het een beetje jammer dat de 7800X3D en 5800X3D niet zijn meegenomen in de test. Dan wordt het lastiger vergelijken. Ook die bezitters willen weten hoeveel ze er op vooruit gaan.

[Tomas Hochstenbach]

We hadden er graag nog allerlei processors aan toegevoegd, maar ivm de recente gpu-launches lukte dat voor deze review echt niet. We gaan die en allerlei andere processors de komende tijd ook weer testen en daar weer een uitgebreide Processor Best Buy Guide van maken.

[nzall]

Hoeveel generaties gaan jullie daarvoor terug in de tijd? Als iemand met een 12700 (wat in feite gewoon een last socket gen Intel CPU is) zou ik wel willen weten wat ik kan winnen bij zo'n upgrade op 1440p...

[Tomas Hochstenbach]

Ik denk niet verder dan 14th Gen, maar de 14700K is in feite een 12700K met meer E-cores. De gamingprestaties zullen dus redelijk vergelijkbaar zijn.

[GreasyAce]

Geen zorgen, GamerNexus komt wel met een nog uitgebreide vergelijking. Ik heb zelf ook de i7 12700k en zie nog geen enkele reden om te upgraden, de cpu is nog machtig rap voor gamen en meer dan zat op 1440p.

[Reactie gewijzigd door GreasyAce op 12 maart 2025 21:32]

[nzall]

Begrijp me niet verkeerd. Ik ben al van plan om te upgraden omdat het spel dat ik het meeste speel (World of Warcraft) zwaar CPU bound is en ook heel veel nut heeft van een X3D CPU. Ben vooral benieuwd wat het voor andere games betekent.

[GreasyAce]

Dat kan ik begrijpen, maar de i7 12700 (K) kan dit allemaal prima aan. Welke FPS wil je dan wel niet behalen? Ik heb nog nergens een bottleneck ervaren met deze CPU. Mijn vuistregel is altijd: pas vervangen als het niet meer doet wat je wilt. De i7 12700 (K) is meer dan krachtig genoeg voor de komende vijf jaar. Bovendien, met mijn instellingen speel ik op high/ultra 1440p met een 4070 Super en alles draait als een zonnetje. Dit komt doordat de nadruk voornamelijk op de GPU ligt, waardoor de CPU minder belast wordt.

Het lijkt vaak alsof mensen upgraden vanwege FOMO, terwijl hun huidige hardware al zo snel is dat een upgrade vaak niet nodig is. Tenzij je echt specifieke, veeleisende toepassingen hebt, is er geen reden om te upgraden IMO. Maar het zou zeker interessant zijn om te zien hoe de CPU zich verhoudt tot nieuwere CPU's

[Reactie gewijzigd door GreasyAce op 13 maart 2025 12:00]

[kujinshi]

Kunnen jullie eens een artikel maken over Intel CPU's in gaming?

Standaard Intel is niet gemaakt als X3D en kan uiteraard dan ook nooit zo goed presteren. Maar veel Intel eigenaren optimaliseren hun CPU's zodat ze het wel beter nog doen in games. Bij Intel is daar veel te halen.

Kan je een vergelijk maken in 10-15 games met de volgende processors (geoptimalizeerd)

- 9800X3D
- 9800X3D met hyperthreading uitgeschakeld
- 9950X3D
- 9950X3D met hyperthreading uitgeschakeld
- 285K
- 285K met E cores uitgeschakeld
- 14900K
- 14900K met alleen hyperthreading uitgeschakeld
- 14900K met alleen P cores op 6000mhz

[sdk1985]

De 7800X3D en 5700X3D zijn wel meegenomen in de review van de 9800X3d: review: Ryzen 7 9800X3D Review - AMD's nieuwe ultieme gamingprocessor

[redniels]

En daar bleek dus dat upgraden vanaf een 5900x/5950x/5700x3d/5800x3d AM4 naar am5 een domme beslissing is.

9800x3d is daar in de meeste games, wat? 10-15% sneller? 160 fps wordt 175?

Wooptidoe!

En dat is nog steeds waar maar dat is niet iets wat AMD wil zien natuurlijk. Of laten zien.

Vroeger sprong je van 30 fps naar 40/50. Dat zag je, dat merkte je. Nu? Nu is het alleen meetbaar. Niet merkbaar.

[sdk1985]

Yes maar kijk eens bij tomshardware:
9800X3D 205
7800X3d 178
5700X3d 138

Daarnaast is de 9 serie in productivity een enorme stap vooruit. Daar viel de 7800XT een beetje tegen. Bijvoorbeeld bij AV1 encoding is de 13600K sneller dan de 7800X3D. De 9800X3d is op zijn beurt daar wel goed in. Die verslaat niet alleen de 13600K, maar ook de veel snellere 14700K. De 5800XD staat daar overigens helemaal onderaan en doet er letterlijk twee keer langer over dan de snelste processor.

Dus an sich is er eigenlijk best een realistisch scenario waarbij iemand met een AMD4 zou willen upgraden. Dat kan zowel voor de grote sprong in game performance zijn als voor de productivity boost.

Dat gezegd hebbende is het vrij normaal dat het jaren duurt voor je hoeft te upgraden, mits je een goed product hebt gekocht. Neem een 2500K, de 3 en de 4 serie waren niet sneller dan een 2500K met overclock. Bij de 6 serie begon er uberhaupt een verschil te ontstaan en pas bij de 8 serie werd het zinnig te upgraden. Hetzelfde daarna, wie in 2017 een 8700K aanschafte kon tot dit jaar alles overslaan. Pas met de 3e generatie Ryzen dichtte amd met de 3600 het gat in game performance. Vervolgens was de 5600 iets sneller, maar niet snel genoeg om een upgrade te verantwoorden. Met zo' cpu kun je dus 8 jaar doen.

[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 11 maart 2025 23:12]

[Probook8979]

Goede post.
Hoe doet de dure segment van de nieuwe chipsets van Intel tegenop de 9800x3d? Of hoger? Hebben zij nog last van de 13de en de 14de chips probleem? En wellicht andere problemen zoals super heet etc.?

[sdk1985]

Intel is gestopt met hyperthreading waardoor de game performance slechter is dan de 14e generatie. In productivity staan ze wel vaak bovenaan. De allersnelste cpu bij av1 was de nieuwste i9. Maar voor gaming wordt je daar niet perse vrolijk van.

[Astennu]

Volgens mij was het niet het voornaamste probleem. HT uit zetten zorgt vaak genoeg voor hogere prestaties.

Volgens mij was het grootste probleem vooral dat ze nu ook chiplets gebruiken en last hebben van meer latency tussen de verschillende chips. Dat had Intel voorheen nog niet AMD bij amd is de 9000 serie de 4e generatie die chiplets gebruikt (5e als je ze 1 epic en thread ripper ook mee telt alleen was dat geen hele elegante manier)

[sdk1985]

Zal samenhangen met hoe snel de cores zijn. Bij een X3D cpu werkt het anders omdat die single threaded zo potent is.

Maar bij een 14700K van Intel zie je bijvoorbeeld:
HT en e-cores: 711 fps
HT: 728 fps
Geen HT en geen ecores: 641 fps

Enorm verschil dus tussen wel/geen hyperthreading op een cpu met 8 cores. An sich niet gek, tegenwoordig lijkt het optimum op 10-12 threads te liggen en met 8 performance cores haal je dat niet.

Of de architectuur slechter is bij de nieuwste serie heb ik mij eigenlijk niet in verdiept dat zou natuurlijk ook een negatieve impact kunnen hebben, los van het ontbreken van HT. Ik kwam vrij snel tot de conclusie dat de 9700X een beter product is dan de i7 265K en vanaf daar ben ik uiteindelijk met een 9800X3D geëindigd.

[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 12 maart 2025 16:29]

[Astennu]

Ligt denk ik ook erg aan de workload.
HWU had ook een grafiek met game mode aan en uit waarbij dan alleen ccd1 actief is zonder HT. Sommige games hadden 25% winst andere 25% verlies en alles daar tussen.

Maar mee eens ik kijk uit naar Zen6 welke 12 Core Ccd's zou moeten krijgen. Dat is voor gaming voorlopig ideaal heb je geen inter ccd latency.

[Probook8979]

Welke cpu van Intel zou het best tegen boxen tegen de Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D?
En heb je Hyperthreading nodig voor games? Heeft AMD dat wel standaard ingeschakeld?

Las hierboven ergens dat iemand aangaf om Hyperthreading uit te schakelen voor betere game performance?

[sdk1985]

Welke cpu van Intel zou het best tegen boxen tegen de Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D?
En heb je Hyperthreading nodig voor games? Heeft AMD dat wel standaard ingeschakeld?

Las hierboven ergens dat iemand aangaf om Hyperthreading uit te schakelen voor betere game performance?

Urm dat is niet heel zwart wit. Op het punt in tijd dat je cpu net uit is en je eigenlijk relatief voor single threaded performance hebt, bijvoorbeeld op zo'n X3D cpu dan kan HT negatief werken. Echter met de tijd heb je meer totale rekenkracht nodig. Dan gaat het tegen je werken. Zie voorbeeldje wat ik net gaf: sdk1985 in 'AMD Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D - Eindelijk compromisloos gamen én werken'. Met de tijd heb je HT eigenlijk altijd nodig, is het niet nu dan over 3 jaar.

AMD heeft overigens in de bios juist een optie om op 8 ipv 16 threads te draaien op een 9800X3D, dus daar staat het standaard aan.

[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 12 maart 2025 16:32]

[kujinshi]

Intel heeft geen X3D, dan kan je het moeilijk winnen op gaming gebied van processors die het wel hebben.

Je hoopt dat Intel ook komt met een X3D processor, maar tot nu toe niks.

[johnbetonschaar]

Wat ik van plan ben is alles in VM's draaien met GPU passthrough, en dan verschillende VM's voor gaming en voor productivity. De game VM krijgt alleen de X3D cores voor de vCPU's en de productivity VM alle 16 cores. Ook omslachtig maar zo doe ik het nu ook met mijn 5950X

[Broodro0ster]

Heb je dan geen performance verlies door de virtualisatie laag?

[watercoolertje]

Tegenwoordig kan je VM direct de (meeste) hardware aanspreken (uiteraard beperkt door wat je hebt ingesteld), dus ik denk dat weinig verschil uitmaakt met 'native' (wat imo nog steeds virtueel is, want een OS is niet echt/tastbaar).

Mocht je daar meer over willen lezen dat heet AMD-V en Intel VT-x

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 11 maart 2025 15:45]

[BlaDeKke]

1 woord: iommu

Nee dit gaat niet zonder prestatie verlies, en het is best significant.

@johnbetonschaar

[Reactie gewijzigd door BlaDeKke op 11 maart 2025 21:30]

[johnbetonschaar]

Er is geen noemenswaardige performance overhead door iommu, het is gewoon een hardware/bios feature en voor dit soort toepassingen vrijwel zonder nadelen. Het guest OS gebruikt de native drivers voor alles dat je via passthrough aan de VM toekent, en praat direct via PCIe met de hardware. NVME SSD’s en USB controllers etc kunnen ok via passthrough, dus ook daar geen overhead. RAM wordt door de hypervisor preallocated, en met hugepages is er ook zo goed als geen overhead door de host memory manager. Op mijn VM’s werkt verder helemaal niks via (para) virtualisatie of emulatie.

Blijft over de CPU. Als je CPU cores op vCPU’s pint, de CPU topology aan de guest doorgeeft en het host OS van de guest cores isoleert is de overhead minimaal, ook dit gaat allemaal hardwarematig. Zeker op een systeem met 2 CCD’s is het heel eenvoudig om de guest precies de 8 cores op 1 CCD toe te kennen voor exclusief gebruik, en je dus geen last hebt van de host die threads kan migreren of hoger core to core latencies omdat de host en guest topology niet overeenkomen of wat dan ook.

Ik draai het al tijden zo en mijn systeem benchmarkt niet meer dan een paar procent lager dan wat ik elders zie voor dezelfde hardware, het prestatie verlies is echt niet waarneembaar. Als je alles goed configureert dus.

Volgens mij draaien Xbox games ook onder een hypervisor trouwens, dat zegt al wel iets over hoe minimaal de overhead kan zijn.

[Reactie gewijzigd door johnbetonschaar op 11 maart 2025 22:34]

[lariekoek]

Wat een fijn idee. Mag ik vragen welk host OS en welke software voor VM/management/config?

Als dat zo eenvoudig te bewerkstelligen is dan werkt dat wel mooi en zou ik het graag zelf proberen.

[johnbetonschaar]

De host is Arch Linux en de hyper visor is QEMU KVM. Ik gebruik libvirt en virt-manager om de VM’s te configureren.

Let op: ik zou niet willen zeggen dat het direct ‘eenvoudig’ is om zo op te zetten, zeker niet als je er nog geen ervaring mee hebt. Ik heb er ook best wat onderzoek naar moeten doen, en best een tijdje zitten tweaken om het perfect te krijgen. Het hangt ook erg van de hardware af hoeveel hoepeltjes je doorheen moet springen, zo zijn moderne AMD kaarten een stukje lastiger dan NVidia bijvoorbeeld.

[lariekoek]

Thanks. Mijn ervaring is inderdaad een hoop lspci ID's kopiëren en plakken voor QEMU.
Ik hoopte dat het toewijzen cores e.d. mooi te doen is via een interface vandaag de dag.

[johnbetonschaar]

Voor PCIe passthrough etc kan je virt-manager gebruiken, beetje een ouderwetse interface maar het werkt best prima, je kan devices dan gewoon uit een lijstje kiezen in plaats van PCI ID's copy/pasten.

Voor cores toewijzen etc. kan je wel het een en ander doen via de virt-manager UI, maar volgens mij is dat niet compleet, ik edit dan altijd handmatig nog de domein configuratie XML om zeker te weten dat exact de juiste processor ID's aan de VM worden toegewezen, wat nog best tricky is als je hyperthreading enabled hebt (je wil niet dat het guest OS denkt dat je een volledige 16-core CPU hebt terwijl het in feite 8 cores met 2 hyperthreads zijn bijvoorbeeld, dat is funest voor de performance).

[BlaDeKke]

In mijn hoofd blijft er load komen vanuit andere VMs. Inderdaad via ACS truukjes. Neem dat weg en de problemen waar ik aan denk zijn ook weg.

[johnbetonschaar]

Wat ik er van begrijp is ACS hoe dan ook af te raden, afhankelijk van wat voor soort devices er in dezelfde IOMMU group zitten kun je problemen krijgen die varieren van security risks tot instabiliteit tot (heb ik ooit ergens langs zien komen) zelfs hardware schade. Wat je met ACS feitelijk doet is de PCIe controller vertellen dat je doelbewust af wil wijken van de normale routering van data tussen devices, waaronder DMA (data heen en weer kopieren tussen devices en van/naar RAM) en MMIO (opdrachten schrijven/lezen naar device registers). Als je niet oplet wat je doet is het op die manier op papier mogelijk dat de display driver in je VM denkt data naar de GPU te schrijven maar door misconfiguratie registers van de ethernet controller overschrijft, of wat dan ook (ik verzin maar wat). Als je extreem veel pech hebt zou je hier dus devices mee kunnen bricken door per ongeluk firmware te overschrijven of wat dan ook. Of dit in de realiteit echt mogelijk is weet ik niet maar het klinkt plausibel.

Anyway, de makkelijkste manier om te voorkomen dat je VM merkbaar minder goed presteert dan native, is natuurlijk om maar 1 VM tegelijk te starten. De doelstelling van mijn opstelling is ook niet om meerdere VM's tegelijk te draaien, maar om de verschillende use-cases netjes uit elkaar te houden, zodat je niet 1 OS hebt waar je alles wat los en vast zit in installeert (en daarmee waarschijnlijk meer performance en stabiliteit wegpist door OS vervuiling dan door virtualisatie ;-)). En dus om dingen als core pinning voor gevallen als bij deze 9950X3D te kunnen toepassen.

[BlaDeKke]

Ik ben helemaal mee. Ik had tunnelvisie door een eigen project.

Dat is een mooie oplossing om je pc proper te houden. Bedankt voor die extra toelichting over ACS, ik had geen idee dat er zoveel mis kan lopen.

[BlaDeKke]

De reden waarom mensen een X3D processor overwegen is voor de ini mini minste micro stutter weg te nemen.

En de stutter die wordt geïntroduceerd door een systeem als hierboven beschreven is significant. In theorie klinkt het allemaal heel mooi. Zolang hardware in gedeelde iommu groepen steken ga je enorm veel stutters krijgen zodra een ander vm wat werk voor zijn kiezen krijgt.

[johnbetonschaar]

Zolang hardware in gedeelde iommu groepen steken ga je enorm veel stutters krijgen zodra een ander vm wat werk voor zijn kiezen krijgt

Als je in de VM aan het gamen bent ga je natuurlijk niet tegelijk andere VM’s starten. Je verhaal over IOMMU groepen en andere VM’s die tot stutters zouden leiden volg ik niet. Een IOMMU groep kan maar aan 1 VM tegelijk zijn toegekend, en dan krijgt de VM direct *alle* PCIe devices in dezelfde groep (tenzij je ACS hacks gebruikt om groepen te splitsen, wat om verschillende redenen niet aan te raden is, en vrijwel nooit nodig tenzij je moederbord een extreem rotte IOMMU grouping heeft).

[Probook8979]

Heeft Intel dit probleem dan niet? Oprechte vraag.. Ben nu ook kritisch naar Intel aan het kijken. Hebben zij dan geen micro stuttering?

[johnbetonschaar]

De CPU overhead van KVM virtualisatie is verwaarloosbaar, en GPU passthrough helemaal niks. Het zal vast wel enige overhead hebben maar dat zal echt in de buurt van 1 of 2 procent zijn, dus daar maak ik me niet druk om. Je moet alles wel goed configureren overigens, dus CPU topology/vCPU's, hugepages gebruiken op de host, etc, maar dat hoeft allemaal maar 1 keer.

[Gekke Dirkie]

Moet je bij de 9800X3D ook dit soort kunst- en vliegwerk uithalen?

[Broodro0ster]

Nee, want die heeft maar 1 CCD. En die CCD heeft ook de 3D cache, dus er kan geen verwarring zijn.

[Gekke Dirkie]

Dank je!

[Hardstyler1987]

Kan makkelijker: installeer Ryzen Master en stel een gameprofiel samen waarbij de V-cache-loze CCD wordt uitgeschakeld met 1 druk op de knop. Ga je compute werk verrichten schakel je de hele santekraam net zo makkelijk weer in.

[JBVisual]

Niet helemaal.
Ik zou voor optimale prestaties er voor kiezen om Windows zelf, antivirus en andere processen die op je systeem draaien op je normale CCD laten draaien, terwijl je game dan op de VCache-CCD kan draaien.

Het is zonde op zoveel rekenkracht niks te laten doen, terwijl je dit prima kan gebruiken voor processen die niks met de game te maken hebben.

[JBVisual]

Ik vind het ontzettend mooie CPU’s, maar het huidige dual CCD ontwerp weerhoud mij er toch van om voor deze te kiezen.
De interconnect tussen de CCD’s die inderdaad zorgen dat taken soms vertraging oplopen. En de cpu niet volledig benut kan worden.

Ik speel bijvoorbeeld x4 games die redelijk resources kunnen vreten. Als deze 16 cores ziet zal deze ze default proberen te claimen. Wat bij een dual CCD ontwerp voor een bottleneck zal zorgen.

[kujinshi]

Als je goed op 16 cores wilt vertrouwen kan je het beste een gewone 9950X kopen en dan hyperthreading uitzetten. Dan heb je altijd volledige cores tot je beschikking en hoef je Windows niet meer op zijn logo te geloven of die alles goed verdeelt.

Tevens zullen de cores iets hoger klokken omdat de gehele processor minder heet wordt.

[Probook8979]

Heeft Intel dit probleem dan niet dan?

[JBVisual]

Bij Intel worden er 2 verschillende core types gebruikt, hierdoor herkent de applicatie dit als zodanig en zou deze niet automatisch zijn processen verplaatsen binnen tussen verschillende type cores.

[atthias]

AMD heeft dat ook of het goed werkt is een 2de maar AMD heeft dit ook

[Hardstyler1987]

AMD gebruikt exact dezelfde cores, alleen met een hogere transistordichtheid (= lagere voltages en kloksnelheden) en met minder cache. De cores zijn functioneel echter 100% identiek en kunnen ook exact evenveel rekenwerk per klokslag verrichten, althans in scenario's waar de lagere L3-cache geen belemmering vormt.

[mootjee]

Is Game Bar dezelfde als Game Mode in Windows 11?

[jumbos7]

"Voor de doorsnee gamer lijkt de 9800x3D nog steeds de winnende combo."

"I find all this much too complicated for the average Joe."

Gamers die gaan voor een 9800x3D of een 9950x3D gaan zullen doorgaans weten welke gaming performance ze daar van moeten verwachten, en als dat niet lukt gaan ze op zoek naar wat er mis gaat. Je geeft niet zo maar alleen al voor een CPU bijna 600 en 800 euro uit. Of het moet gaan om gamers die blind gaan voor de duurdere/duurste optie bij een Gaming-PC en er verder niet veel mee bezig zijn. In beide gevallen gaat het dan alleen niet om "doorsnee Joe's".

[Reactie gewijzigd door jumbos7 op 12 maart 2025 06:08]

[Broodro0ster]

Ik heb een vriend die een winkel heeft en zelf samengestelde gaming pc’s verkoopt. Als ik zie wat de doorsnee koper is, dan heeft die daar geen verstand van. Die willen gewoon een bom van een PC maar ze hebben nergens verstand van.

[nnndoh]

Het beste voor zo min mogelijk is mijn insteek vaak, mijn kennis van de hardware is in de jaren flink verwaterd

[kdekker]

Ik ben niet in de markt voor deze top-of-the-line CPU's, maar is het mogelijk @Tomas Hochstenbach om een enkele 'simpeler' Ryzen 7 of zelfs 5 op te nemen in de overzichten (Zen 5 versie, eventueel nog een Zen4 versie)? Dan krijg je een beetje een idee hoeveel je bij moet betalen voor de extra performance (en kan ik zelf beter een prijs/prestatie plaatje maken).

[brugj03]

Kijk even op Youtube, daar vind je het wel.

[jumbos7]

Ja, dat is inderdaad een gemis. Je wilt toch voor elk budget kunnen zien of je met een paar euro meer beter kunt gaan voor een net iets betere CPU of voor een net iets betere GPU. Nu komt zelfs de Ryzen 7 7800X3D die wel in het overzicht vooraf genoemd wordt niet in de benchmark voor.

[Danny Phantom]

Ik mis eigenlijk toch wel de 7800x3d in de grafieken. Lijkt me voor velen de huidige benchmark

[Tomas Hochstenbach]

Alle processors zijn voor deze review compleet opnieuw getest, met de nieuwste drivers, bios-versie, softwareversies etc., dus het is niet gewoon een kwestie van de balkjes toevoegen. Ons testlab was de afgelopen weken ook druk in de weer voor de gpu-releases, dus we hebben het vergelijkingsmateriaal wat beperkter moeten houden dan je van ons gewend bent.

[bob harley]

Oke nou dan jammer dat de 76003xd er niet bijstaat.
Toch nog een redelijke nieuwe cpu en lijkt mij toch ook wel handig om de laagste van de x3d van de huidige generatie te kunnen vergelijken.?

[kujinshi]

Zo mag ook de 14900K van Intel er nog wel bij. Die doet het in gaming vaak beter nog dan de 285K. En multithread ook zeer snel met 32 cores/threads.

[bun00b]

Het is weer hoe relevant die dingen zijn. Iemand die een 7600X3D haalt is niet echt in de markt voor een 9900/9950 X3D CPU. De prijsklassen zijn te verschillend, omdat de voornaamste doelen ook verschillend zijn. Wat @kujinshi zegt houdt wel meer steek omdat dat een i9 is, die ook meer op productiviteit gefocust zijn.
Uiteindelijk zoals de redacteur hierboven vermeldt komen ze allemaal samen in een grote CPU BBG eens alle testen afgerond zijn, maar voor een initiële launch review is het ok dat ze het beperken tot de dichtsbijzijnde vergelijkbare CPU's.
Zoals we nu hebben in de vergelijking, zitten de andere topsegment CPU's van dezelfde generatie erin, de twee vergelijkbare CPU's van vorige generatie en de huidige Intel concurrent (al kon daar dus wel die vorige Intel concurrent bij, omdat die mensen eerder zullen upgraden dan mensen met een 285K)

[Danny Phantom]

Ah, daar was ik bang voor. Misschien dat ze die later kunnen toevoegen?

[Tomas Hochstenbach]

We gaan de komende tijd zeker nog een hoop andere cpu's testen en daar weer een grote Processor Best Buy Guide van bakken, dus stay tuned

[d3x]

misschien eens tijd om jullie testmoederbord eens een update te geven richting de x870 chipset en dan ineens kijken of jullie gemeten idle verbruik nog wel strookt met de realiteit.

zoals in eigen testing duidelijk zit er wel heel wat verschil in de onwil van vendoren om te kijken naar idle verbruik met alle poespas dat ze toevoegen.

review: AMD X870-moederborden - Update - De beste AM5-borden met USB4 en PCIe...

[rsnubje]

Daar hebben we over nagedacht, maar gezien de beperkte tijd die we hadden om te beginnen met testen, hebben we ervoor gekozen om de huidige borden te behouden, vooral ook omdat we er meer dan 1 hadden, wat de snelheid van testen enorm bevordert.

Ondanks dat ik het eens ben met je, zie ik in de review die je linkt niet perse een verbruik die lager ligt dan ons gebruikte X670E moederbord, tenzij je kijkt naar de hele goedkope borden, waar per definitie al minder op zit dat stroom verbruikt. Ook B850 lijkt niet echt veel beter.

Dus ja, ik denk dat deze idle metingen wel stroken met de realiteit.

[Llopigat]

Ik vind het niet compromisloos. Dat de extra cache maar op 1 chiplet zit, maakt het erg lastig. Ik weet dat een tweede weinig verschil zou maken. Maar daardoor moet je altijd speciale software draaien om je game op de juiste cores te houden.

[uncle_sjohie]

De belangrijkste software zit in windows, en staat default aan. Dus tenzij je bewust, en best diep, hebt zitten tweaken aan je windows installatie, is je computer na installatie ready to go, zonder extra software.

[watercoolertje]

Ja tenzij je graag linux draait natuurlijk

Maargoed in basis worden deze testen en uitspraken op Tweakers eigenlijk altijd in een Windows-context gemaakt (en terecht imo, al mag er daarnaast best wat meer aandacht voor linux-gaming komen).

[IamGrimm]

LTSC installs hebben geen gamebar. Bewust ja, maar diep hoef je er dus niet voor te gaan.

[OruBLMsFrl]

Sterk af te raden. Windows LTSC installs zijn in het algemeen al door Microsoft afgeraden voor normaal gebruik, laat staan voor gamers. LTSC is echt voor embedded aansturing of kiosk werk waar je zelf alle requirements van applicaties onder controle hebt. Tegenovergestelde van gaming waarbij allerlei partijen steeds weer nieuwe launchers, companion apps, middleware voor add-ons en anti-cheat hebben.

[Reactie gewijzigd door OruBLMsFrl op 11 maart 2025 17:58]

[Mrlten]

Ik denk dat je doelt op LTSC IoT versie, die is voor de kiosken bedoelt. De non-IoT versies van LTSC zijn juist bedoelt voor de gewone pc's.

[OruBLMsFrl]

Dat geldt ook voor ltsc voor normale pc's:

https://learn.microsoft.c...s/whats-new/ltsc/overview
Important

The long-term servicing channel isn't intended for deployment on most or all the PCs in an organization. The LTSC edition of Windows provides a deployment option for special-purpose devices and environments. These devices typically do a single important task and don't need feature updates as frequently as other devices in the organization. These devices are also typically not heavily dependent on support from external apps and tools. Since the feature set for LTSC doesn't change for the lifetime of the release, over time there might be some external tools that don't continue to provide legacy support.

[Probook8979]

Maar waarom zou je er niet op kunnen gamen?

[OruBLMsFrl]

Omdat bijvoorbeeld een windows store element of xbox game bar geen enkele feature update meer krijgt na initiële release. En als je game of nieuwere amd/nvidia/vr/steam app met zoiets samenwerkt, kan dat dus niet draaien.
Nogmaals, een LTSC is voor langjarig dezelfde applicaties draaien die je onder controle hebt. Gamers met steeds nieuwe games zijn vrijwel het tegenovergestelde.

[Llopigat]

Ik game erg veel, heb speciaal een aparte game PC met 4090. Maar die gamebar gebruik ik echt nooit. Windows Store ook niet (wie neemt die nou serieus )

Nou draai ik inderdaad geen LTSC op mijn game PC hoor. Daar niet van. Vind ik ook een stap te ver, maar voor een gewone desktop PC werkt het uitstekend. Desktop software compatibiliteit gaat gewoon enorm ver terug.

[Probook8979]

Goed punt.
Ik heb zo altijd de Windows 10 Hardware Accelerated GPU Scheduling uit staan. Omdat het bugged was.
Hoe is dat nu tegenwoordig?

EDIT:
Volgens mij is het zelfs met de nieuwe DLSS AI Rendering van Nvidia verplicht om dat aan te hebben, weet ik niet zeker..
https://www.reddit.com/r/...celerated_gpu_scheduling/
https://www.reddit.com/r/...indows_10_did_you_enable/

[Reactie gewijzigd door Probook8979 op 12 maart 2025 08:31]

[Mrlten]

LTSC wordt uitgeleverd zonder Microsoft Store en dus ook zonder gamebar, die moet je beide zelf installeren als je daar behoefte aan hebt. Apps geinstalleerd via de Store worden gewoon automagisch geupdatet.

Ik draai zelf al enkele jaren op LTSC, eerst Windows 10 en sinds een aantal maanden Windows 11. De Store heb ik alleen geinstalleerd vanwege Microsoft Flight Simulator. Windows Terminal, geinstalleerd via de Store, wordt gewoon netjes geupdatet

[OruBLMsFrl]

Het ging hier om de game bar welke bij LTSC zou ontbreken, in relatie tot de multi CCD AMD CPU's welke dan voor gaming mogelijk suboptimaal werken als de game bar er niet is, omdat de nieuwe AMD driver de game bar gebruikt als detectie dat er games gespeeld worden. Als dan nu de LTSC gebruikers zelf zeggen

• op mijn gaming machine gebruik ik geen LTSC -> case closed
• en de ander die installeert elke paar jaar de nieuwste LTSC en zo geen problemen, want je pakt hooguit een paar jaar support en dan weer de nieuwste features... dus geen 7-10 jaar LTSC zelfde versie gebruikt, niet waar het voor bedoeld is -> case closed

Ging mij erom andere Tweakers voor thuis te waarschuwen dat je LTSC best niet gebruikt voor dagdagelijks en zeker niet voor gaming gebruik, en dat het dus ook al niet onder de standaard Windows licenties van Home/Pro valt. Succes met de LTSC hobby mensen, zeker leuk speelgoed om eens te zien wat het doet op een tweede systeem

[Llopigat]

These devices typically do a single important task and don't need feature updates as frequently as other devices in the organization.

Dit vind ik juist een plus. De meeste feature updates (en dan heb ik het niet alleen over Windows maar ook bijvoorbeeld macOS) zijn niets meer dan steeds meer afhankelijkheden van cloud accounts en betaalde diensten. Daar heb ik niks aan, dat zijn geen features, dat is pure reclame.

Het is duidelijk uit te leggen met de transitie van Microsoft van softwarebedrijf naar een cloudprovider maar als zelfbewuste klant zijn het allemaal stappen in de verkeerde richting.

[Llopigat]

Oh ja dat klopt, maar de gewone versie van LTSC gaat in 2027 al uit support. Dus daar schiet je niet zo heel veel mee op. De IoT versie gaat door tot 2032. Overigens kan je hier uitstekend mee werken op een desktop hoor. Ik heb er twee draaien hier.

[Llopigat]

Het werkt anders geweldig. Ik gebruik het op twee oude desktops die niet meer ondersteund worden door windows 11, en zo heb ik tot 2032 nog patches.

Gaming misschien iets minder ja want je loopt dan tegen nieuwere drivers enzo aan.

Maar dat het alleen voor embedded goed zou zijn, daar ben ik het niet mee eens. Zo brengt Microsoft het wel ja, dat is waar.

[OruBLMsFrl]

Ben benieuwd hoe je de licenties dan voor die LTSC geregeld hebt. Windows 11 installeert vaak overigens prima vanaf een USB stick gemaakt met rufus en dan de requirements van vooral TPM 2.0 negeren. Heb Windows 11 nog draaiend gekregen op een Surface Pro 2 voor een derde leven inmiddels, gaat nog altijd door dat ding ook al doet de accu nog maar een uurtje, meer dan 10 jaar oud, gelukkig wel 8GB RAM, daarmee draait ie best ok Windows 11. Zelfde voor een desktop PC uit eind 2014. Nog best wat jaren (feature) updates zo. En Windows 11 pro activeerde digitaal automatisch op basis van de Windows 10 Pro die er al op stond.

[Llopigat]

Ik heb gewoon legale licenties.

Maar ik heb geen zin met gekloot met updates onder Windows 11 (die zijn niet altijd soepel met dit soort hacks). Bovendien vind ik Windows 10 sowieso prettiger. Zeker op een ouder/trager systeem Windows 11 zit te vol met marketing rotzooi, zeker nu met al het copilot gezeur.

[Llopigat]

Ik bedoel de software om de cores zonder X3D uit te schakelen. Dat zit niet standaard in Windows (voor zover ik weet?). Ik heb er nooit naar gezocht, ik heb wel een X3D maar het is maar de 8-core dus dat is geen probleem.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 11 maart 2025 22:50]

[watercoolertje]

Maar daardoor moet je altijd speciale software draaien om je game op de juiste cores te houden.

Waar Tweakers op doelt is dat je normaliter geen systeem kan bouwen die het beste is in productiviteit EN gamen tegelijk. Dus in die zin is er geen compromis nodig, want deze kan beide

Dus geen compromis nodig in hardware, maar wel een beetje in software in de zin dat je die software anders niet nodig zou hebben. (ik heb het niet nodig met een 5950X maar draai de benodigheden wel, voor mij voelt het dus niet als een compromis maar als een default windows 11 installatie)

Voordat de 9950X3D er was had je namelijk of moeten inleveren op gamen of in moeten leveren op productiviteit. En als je dat niet wilt moet je dan zelfs 2 systemen neer moeten zetten (een 9800X3D systeem EN een 9950X-systeem) om de beste van 2 werelden te hebben.

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 11 maart 2025 16:07]

[kujinshi]

Ook zonder X3D kan je prima gamen. Het is niet zo dat elke andere processor nu echt minderwaardig is of zelfs niet geschikt. X3D is toch nog voor de hardcore. Een RTX4080 draait prima op een 9700X of een 14700K.

Als je een 5800X3D hebt, kan je goed gamen, maar een 9700X doet het net zo goed. Ook een oudere 7900X is sneller. Volgens Tweakers heeft een 14600K zelfs een betere gameprestatiescore.

[ArcticWolf]

Steve van GN heeft het hier weleens over gehad en die zei dat de performance winst of latency-loss om de 2e CCD ook met 3D V-cache uit te rusten te verwaarlozen was tov. de extra meerkosten.
Het is dus echt een keus geweest om het niet te doen anders zouden de CPU's veel te duur worden.

[Dick Ravestein]

Of de cores (chiplet) zonder 3D vcache vtv uitschakelen met AMD Ryzen Master software.

[Prozpect]

Ik zit nog op de 5800X3D icm 3090 en dat blijf ik voorlopig.
Ik schuif de overstap naar AM5 nog wel even voor me uit tot de prijzen ok zijn, wellicht iets tweedehands.
Ik vind 560,- voor een 9800X3d echt een hoop geld en de 7800X3d is met 477,- ook niet goedkoop te noemen.

En gezien de paper launch van de 50 serie en de beperkte winst met een 9070xt is de 3090 voorlopig prima.

Meer mensen die nog op AM4 zitten?

[Tjona100]

De 7800x3d was vorig jaar een poos te koop voor onder de 350,- en goedkoper zelfs. Maar door schaarste roken de webshops natuurlijk bloed en gingen de prijzen massaal omhoog. Wie koopt er nu een 7800x3d voor bijna 500eur als je voor paar tientjes meer een 9800x3d hebt. Ondanks moet ik je wel toegeven dat de prijzen sinds AM5 wel fors omhoog zijn gegaan

[Prozpect]

350 is idd nog wel te doen.
Ik wacht voorlopig rustig af.

[LievenD]

Een paar tientjes is ook wat overdreven. Een 7800X3D (tray) kost momenteel € 433. Een 9800X3D € 563. Dat zijn dus al gauw 13 tientjes.

Daar komt nog bij dat de 7800X3D flink zuiniger is, dus ik vind het nog helemaal zo geen gekke keuze.

[Reactie gewijzigd door LievenD op 11 maart 2025 18:22]

[Tjona100]

Ah ik had de tray versie even over het hoofd gezien, dan is het alsnog wel jammer dan een last gen proc alleen maar duurder lijkt te worden tov een jaar geleden

[Reactie gewijzigd door Tjona100 op 11 maart 2025 18:31]

[Cowamundo]

Februari vorig jaar nog een 7800X3D gekocht voor €360 inderdaad...
Hoewel het altijd wel kriebelt om iets nieuws te kopen en ik het altijd bijzonder vindt hoeveel fps er nog te winnen valt met een CPU upgrade sla ik toch nog even over.

Vraag me ook af of je zo'n fps winst ook haalt met een 7800XT.

[Reactie gewijzigd door Cowamundo op 11 maart 2025 17:26]

[Soeski]

AMD 5700X3D hier met een RTX4070. AMD X570 bordje. Ik wacht ook even tot de prijzen wat zakken, of anders weer 2e hands net als de 5700X3D (ik kwam van een 3900X - welke sneller is in multitasken, maar niet in games).

[Llopigat]

Ja ik ook. Ik heb precies die processor maar dan met een 4090. Ik zie daar geen problemen mee. Ik heb ook geen zin om weer een nieuw moederboard + nieuw geheugen te moeten kopen, naast die CPU.

[Probook8979]

Same hiero, heb zelf de 5590x als je nu gaat upgraden dan moet je ook voor ddr5 gaan wat ook niet goedkoop is.

[nachtuil]

Die gaat zeker voor 800 te koop staan weekje na release.

[IlIlIllII]

Grote kans. Ik heb destijds de eerste ''batch'' van 9800X3D processors op Azerty bijgehouden, en die waren alle 150 binnen een uur weg (netjes voor de adviesprijs overigens). Daarna volgden de prijsverhogingen bij alle retailers. Nu, enkele maanden later, ligt de prijs nog altijd boven MSRP.

[Inflatable]

Daarom hoop ik dat ze nu wel naar adviesprijs zakken en mogelijk zelfs lager.. De 9800X3D is nu niet langer het "topmodel", dus de vraag zal wel iets zakken.. Aan het aanbod ligt het sowieso al niet meer want de meeste winkels hebben genoeg op voorraad..

[Gotharan]

Jammer dat de Intel Core Ultra 7 265K niet in het lijstje erbij staat.

[cjerp]

Omdat Intel sws al goed weg komt met gamen en werk kracht. Tenzij je sim spellen neemt heb je überhaupt niet zo'n zware cpu nodig omdat 9 van de 10 keer de gpu de bottleneck is.

[Probook8979]

Omdat Intel sws al goed weg komt met gamen en werk kracht. Tenzij je sim spellen neemt heb je überhaupt niet zo'n zware cpu nodig omdat 9 van de 10 keer de gpu de bottleneck is.

Hoe zijn de nieuwe cpu's top-tier van Intel? Heb heb een beetje voorbij laten gaan. Presenteren ze beter dan deze 2 top AMD cpus? Of hebben zij nog last van de 13de en de 14de hardware bug op de cpus? Te heet etc.?

[kujinshi]

Een 265K is ongeveer de beste allrounder (onder 400 euro), qua prijs doet die het heel goed. Een oudere 14900KF is een nog betere allrounder (sneller in multithread loads), die koop je al voor onder 450 euro.

Zoals gezegd, omdat 90% van de games GPU limited zijn.

Ook zijn de testen van vele game reviewers gebaseerd op 1080p om echt uit te maken welke het snelste is, maar dat is minder van invloed voor 1440p en 4K gamers. Dan heb je X3D ook minder nodig, en dat is de werkelijkheid die men echt op het scherm thuis ziet. X3D is wel beter tegen stutters in games (voor zover je dat tegenkomt).

[ArcticWolf]

Die is niet relevant in dit geval en valt buiten de concurrentiepositie en prijspositie van deze CPU's. De 9800X3D is als enige meegenomen om te laten zien dat het voor gamen weinig uit maakt of je nu 8 of 16 cores hebt. De rest zijn allemaal 12+ core CPU's boven de 600 euro.

[jip_86]

Benieuwd wat de Megekko toeslag gaat zijn.

[Lord Blackadder]

Je weet hoe het zal gaan. In je winkelmandje en dan gaat de site plat en daarna 30% duurder

[KetoRay]

Mooie review. Misschien als Zen 5 nog actueel is en mijn 7800x3d aan vervanging toe is, overweeg ik de 9950x3d. Mis soms wel de rekenkracht buiten het gamen om met mijn huidige cpu.