AMD Ryzen 5 9600X en Ryzen 7 9700X Review - Overklokken: Ryzen 9000 kan veel sneller

Overklokken: Ryzen 9000 kan veel sneller

Uit onze metingen van de kloksnelheden en het energiegebruik bleek dat de Ryzen 9000-processors in multithreaded workloads al gauw tegen hun powerlimit aanlopen. Die ligt bij AMD-cpu's met een 65W-tdp op 88W. De Ryzen 7 9700X ondervindt er de meeste hinder van, doordat hij meer cores heeft en er dus per core minder vermogensbudget overblijft.

Daarom zijn we om de overklokmogelijkheden te testen, aan de slag gegaan met de 9700X. Om te beginnen draaiden we een score met het geheugen iets overgeklokt naar DDR5-6000, wat over het algemeen als de sweetspot voor de Ryzen 7000- en 9000-processors wordt gezien. Dat leverde een Cinebench 24 Multi-score van 1201 punten op, nog geen 10 punten meer dan het resultaat van pagina 8 met het geheugen op de standaardsnelheid van DDR5-5600.

Het inschakelen van Precision Boost Overdrive, dat de powerlimit van de processor uitschakelt, bracht al een behoorlijke prestatieverbetering teweeg. De score steeg naar 1292 punten oftewel met 7,6 procent. Dat is een aanzienlijk grotere stijging dan de 4,5 procent die de 9700X out of the box sneller is dan zijn voorloper, de 7700X.

Verdere prestatiewinst valt gemakkelijk te boeken met het gebruik van Curve Optimizer, dat een dynamische undervolt toepast aan de hand van de belasting van de processor. Dankzij de undervolt verhoogt het boostalgoritme vanzelf de kloksnelheid. We begonnen met 15 counts. Een count staat voor een undervolt van 0,003V bij zware belasting en 0,005V bij lichte belasting. Dit leverde een verdere prestatietoename van ruim 30 punten op. Een undervolt van 30 counts (0,09V bij zware belasting, 0,15V bij lichte belasting) bleek uiteindelijk het maximale om stabiel een Cinebench 24 MT-run te kunnen voltooien, een test die minuten duurt en dus de nodige stabiliteit vereist. De benchmarkscore was daarbij 1345 punten, 12 procent hoger dan standaard.

Het stroomverbruik van de processor liep uiteraard op door de overklok. Waar de powerlimit de 9700X strak op 88W hield, verbruikt de cpu als hij wordt vrijgelaten om te boosten, rond de 140W. Daarbij liggen ook de kloksnelheden veel hoger, waarbij geldt dat die meeschaalt met de hoeveelheid undervolt. Van 4,7GHz stock gaat de cpu naar 5,25GHz met PBO zonder undervolt, en met maximale undervolt naar maar liefst 5,48GHz. Dat is dus 800MHz hoger dan stock.

Cinebench 24 Multi
Kloksnelheid
Package power
Temperatuur

Cinebench 24 Multi
Processor	Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
OC PBO + CO -30	1.345
OC PBO + CO -25	1.336
OC PBO + CO -15	1.324
OC PBO	1.292
Stock - EXPO 6000	1.201

Alphacool Ocean T38 - Gem. kloksnelheid
Processor	Gemiddelde frequentie in MHz (hoger is beter)
OC PBO + CO -30	5.481
OC PBO + CO -25	5.461
OC PBO + CO -15	5.377
OC PBO	5.253
Stock - EXPO 6000	4.690

Alphacool Ocean T38 - Max. package power (AIDA64)
Processor	Gemiddelde vermogen in watt (lager is beter)
Stock - EXPO 6000	88
OC PBO + CO -25	138
OC PBO	139
OC PBO + CO -15	139
OC PBO + CO -30	142

Alphacool Ocean T38 - Max. temperatuur
Processor	Gemiddelde graden in °C (lager is beter)
Stock - EXPO 6000	56
OC PBO	84
OC PBO + CO -15	88
OC PBO + CO -25	88
OC PBO + CO -30	89

Hoewel Curve Optimizer dus al niet bij iedere belasting dezelfde undervolt toepast, beschikken de Ryzen 9000-processors ook over een nieuwe functie om de undervolt nog preciezer toe te passen, zodat instabiliteit in een bepaald scenario je niet hoeft te beperken in andere scenario's. Met Curve Shaper kun je, zoals de naam al zegt, de complete vorm van de curve aanpassen. Je krijgt daarvoor een tabel met vijf kloksnelheden en drie temperaturen. Voor elke combinatie kun je naar wens een undervolt-offset instellen. Het doel blijft hetzelfde; door het stroomgebruik zoveel mogelijk te verlagen geef je AMD's boostalgoritme PBO meer ruimte om de kloksnelheden te verhogen en dus de prestaties te verbeteren.