Beangstigend voor Multinationals, bedoel je? Is het echt jouw hoop dat alles elkaar overneemt tot we een handvol multinationals hebben die de wereld regeren? Of zie ik het verkeerd dat de overnames alsmaar groter worden? Wat hoop jij dat daar uit voort komt? Een wereldregering van multinationals geregeerd door een elite van ultrarijken?
Mensen begrijpen de "vrije markt" niet. Dat is geen vrijheid blijheid waarin bedrijven elkaar overnemen tot er nog maar een monopolist over is die de prijzen bepaalt op grond van de prijselasticiteit van de vraag. Dat is namelijk het omgekeerde. De Vrije markt is een ideaal van veel vragers en aanbieders, vrije toetreding van vragers en aanbieders, transparantie en vergelijkbare goederen waar bedrijven noodgedwongen op prijs te concurreren en zo de winsten bescheiden blijven. Te hoge winst leidt tot toetreding van nieuwe aanbieders waardoor de prijs weer daalt. Zo betaalt de consument niet te veel en is er een eerlijk inkomensverdeling.
Dit is een ideaal dat in praktijk enkel bestaat door strenge overheidsregulering. De kampioen was de VS. In de VS lagen de prijzen altijd zo'n 25% lager dan in Europa omdat de VS hele strenge mededingingswetgeving had. Zo hoeft in de VS niet de overheid te bewijzen dat bedrijven onder een hoedjes spelen om de prijs hoog te houden zoals in Europa maar is de bewijslast omgekeerd. Bedrijven die de schijn tegen hebben moeten hun onschuld bewijzen. Omdat dat heel moeilijk is, zijn/waren daar veel minder prijsafspraken als hier.
Door alle regulering had de VS ook veel méér ambtenaren dan in Europese landen waar men de markt niet zo streng reguleerde (Ja ook bureaucratie is wel degelijk ergens goed voor). Het heeft de VS tot de sterkste economie ter wereld gemaakt door de sterke competitie. Maar de macht van multinationals is gegroeid en er zijn allemaal presidenten gekomen die door deregulering de markt "vrij gelaten hebben". Maar dat schept juist een "onvrije markt". Logisch want bedrijven zoeken de hoogste winst en die vind je altijd in de alleenheerschappij, het monopolie. De monopolist kan zijn prijs zetten op het niveau dat zijn totale winst het grootst is, zonder rekening te hoeven houden met concurrenten.
"De vrije markt" is dan ook een misleidende term. Veel mensen lezen dat als de markt die vrij gelaten wordt door de overheid. De echte term is "de markt van volledige mededinging" ofwel de markt met maximale prijscompetitie. Die kan alleen bestaan als de overheid de overnames en fusies van bedrijven sterk aan banden legt. Anders neemt het aantal aanbieders sterk af. In het verleden heeft de VS bedrijven met te groot marktaandeel gedwongen weer op te splitsen om de competitie weer te herstellen. Helaas is het idee van vrije markt in verval geraakt, en daarmee uiteindelijk ook het ideaal van vrije wereld, Want geld is macht en als je enorme machtconcentraties laat ontstaan dat wordt ook de democratie uitgehold. Dat is ook wat we zien.
De Amerikaanse politiek wordt nu vergaand beheerst door ultrarijken die met hun geld via vele activistische organisaties de politiek beheersen. Zoals George Soros die trots zegt dat hij Obama aan de macht heeft gebracht, hij stuurt zo'n vier honderd organizaties aan die wereldwijd opereren en protesten organizeren, Senatoren als Al Gore (CO2 religie) en John McCain staan op zijn loonlijst. De Koch brothers bestieren de TeaParty op de achtergrond en hebben daarmee de macht in de republikeinse partij min of meer overgenomen door felle campagnes tegen traditionele Republikeinen. En Casino miljardair Adelson die onder ander Netanyahu in zijn zak heeft en met zijn geld ook weer allerlei "ideele" organizaties stuurt die donaties geven aan congresleden en Senators. Zijn stokpaardje is dat er atoombommen op Iran moeten worden gegooid.
Eigenlijk zijn er twee systemen. Je kan dingen door de overheid laten produceren om te zorgen dat voorzieningen voor een redelijke prijs bij de burgers komen, of je kan de vrije markt handhaven. Het beste is eigenlijk het eerste voor de infrastructuur en vitale voorzieningen van een land, en de vrije markt voor de rest. We leven nu echter onder de wind van het neoliberalisme (=corporatisme) waardoor de infrastructuur wordt uitverkocht aan het grootkapitaal en tegelijkertijd de vrije markt wordt afgebroken. Dit leidt vanzelf tot een dictatuur van een elite van grootkapitalisten.
Dat is ook een van de redenen dat het Romeinse Rijk het loodjes legde. Want hoezeer het Romeinse Rijk ook expandeerde, het bezit kwam bij steeds minder mensen terecht. De Senatoren hadden de macht, Een van de redenen dat Caesar vermoord werd is dat hij gewone mensen (afzwaaiende soldaten) weer een stukje grond gaf. Dat kon hij door zijn grenzeloze populariteit bij het volk, Na zijn dood heeft hij ook al zijn bezit aan de burgers van Rome nagelaten. Hij was een dictator maar wel een die de macht van de heersende klasse uitdaagde en daarom hebben ze hem vermoord, niet voor de nobele idealen van de republiek, die is ook na zijn moord nooit meer overeind gekomen. Toen ze een paar decennia geleden in de VS gingen roepen dat ze nu een imperium waren hield ik mijn hart al vast. Vanaf nu worden wij steeds meer overgeleverd aan de grillen van keizers die zich handhaven door steun te kopen bij machtsgroeperingen. Trump is in dat opzicht verfrissend om dat de meeste presidentskandidaten zich al volledig verkocht hebben voor ze aan de macht komen. Hij heeft daardoor meer speelruimte.
Jammer dat mensen de geschiedenis niet meer goed op school krijgen, want in essentie is er niets veranderd. Technologie verandert de machtspolitiek niet. Zo lopen mensen te dromen dat duurzame energie de gewone man straks onafhankelijk gaat maken. Niets daarvan. Er komt hoge accijns op en als jij zonneenergie opwekt zegt de belasting straks. Jij bent een verkoper van energie aan jezelf, daar moet je wel belasting en accijns over af dragen. En de prijs van vervoer zal ook niet dalen omdat bedrijven hun prijs niet bepalen door een percentage op de kostprijs, maar wat mensen er voor over hebben. Daarom zijn de prijzen van huishoudelijke apparaten ook niet erg gedaald doordat ze in China voor habbekrats worden gemaakt. En die brilmontuur blijft gewoon velen malen de kostprijs en in tandpasta zit maar voor 2 cent maar kost toch 2 euro. Waarom? Omdat er geen echte vrije markt is en onvoldoende prijsconcurrentie. De weinige aanbieders nemen elkaars prijzen over. En de supermarkt heeft liever producten met een hoge marge, dan verdienen zij ook weer meer mee. Zolang dat geld in de eigen economie blijft en de overheid de zaak weer gelijk trekt middels belastingen valt het allemaal wel mee. Maar er is ook een trend naar belastingverlaging voor de rijken.
Hoge winsten betekenen dat de toegevoegde waarde onevenredig naar de kapitaalverschaffers gaan en te weinig naar de factor arbeid, en daarmee ontstaan steeds grotere machtsverschillen. Democratie wordt dan iets dat in de wandelgangen wordt geregeld. Daarom zien wij het kabinet dingen doen in verborgene, zoals handelsverdragen, of dingen die helemaal niet in het regeerakkoord staan zoals belastingkwijtschelding voor multinationals.
Wie denkt dat die alsmaar verdergaande concentratie van macht goed voor ons is, die kent de geschiedenis niet, de begrijpt ook niet dat democratie en vrije markt met elkaar verbonden zijn. Veel mensen schijnen ook niet te begrijpen meer dat het rechtstaat is die de vrijheid van de burgers garandeert. Ze denken dat ze hun vrijheid moeten verdedigen tegen de rechtsstaat. Dat zijn hele gevaarlijke misvattingen. Als de democratische instituties hun macht verliezen dan wordt het het recht van de sterkste. Dat is een genadeloos systeem.
De vraag is of wij genoeg politiek bewustzijn hebben om de macht van het grootkapitaal weer terug te schroeven. Zeg niet dat het niet kan, in de VS hebben ze al eens eerder gedaan. Het vereist wel een brede politiek bewustwording bij het volk en bij de politiek zelf. Een van de opvallende dingen vind ik politici steeds minder vaak economie gestudeerd hebben, maar een bijspijkercursus doen. Het is verbazingwekkend dat iemand als Jeroen Dijserbloem die als voorzitter van Eurocommissie de schuldencrisis moest bezweren, geen economische opleiding gehad heeft. Sommige uitspraken van hem getuigden ook van grote onwetendheid en leken meer op borrelpraat.
Zullen we een groot computer netwerk laten beheren door een afgestudeerde psycholoog. Intelligente mensen kunnen dat wel, maar het lijkt mij toch niet de meest logisch keus. En kunnen die zich staande houden tegenover zwaargewichten die wel gerichte studies gedaan hebben? Of voelen ze zich dan onzeker en kan je ze sturen? Geloven ze dan het verhaal dat het goed is om mutinationals belastingvrijstelling te geven om de werkgelegenheid te beschermen? In het Financieel dagblad werd die ratio in twijfel getrokken. Rutte weet alles van geschiedenis en personeelszaken, Pechtold van de kunstgeschiedenis en archeologie, Dijsterbloem van landbouw, Wilders beetje recht, Buma recht, Asher recht, Klaver social school.
Ook als minster van economische zaken is het tegenwoordig geen aanbeverling meer om economie gestudeerd te hebbeb: Wiebes werktuigbouwkunde, henk kamp belastingcontroleur, Maxime Verhagen moderne geschiedenis, Maria Verhoeven lerares Engels. En hoe zit het met ministers van financien: dat zullen toch wel hoogleraren zijn in economie? Hoestra rechten, Dijsterbloem landbouw. De jager en voorgangers waren nog economen. Maakt deze brede belangstelling ze de ideale mensen om te belasten met de economisch beleid? Ja ze hebben bedrijfservaring, het zijn uitstekende netwerkers, ik onderschat hun intelligentie zeker niet, maar hoe goed begrijpen ze de onderliggende materie? Goed nieuws het schijnt tegenwoordig niet meer belangrijk te zijn om dieper inzicht in de materie te hebben. Privarisering en belastingverlaging is goed. Fusies en overnames in de markt moeten we vooral hun gang laten gaan. Buitenlands monopolies niets in de wegleggen. We leven nu een andere tijd, economie is niet meer zo belangrijk ...
[Reactie gewijzigd door Elefant op 23 juli 2024 06:22]