Ruzie met Rusland over internetsatellieten

Inleiding

Het zit OneWeb niet mee. Het in het Verenigd Koninkrijk gevestigde satellietbedrijf wil met zo'n 650 satellieten wereldwijd breedbandinternet aanbieden en zo ook een bijdrage leveren aan het verkleinen van de digital divide. Het bedrijf was in 2020 failliet, maar forse investeringen van de Britse overheid en een Indiaas conglomeraat redden het van de definitieve ondergang.

Met meer dan 400 OneWeb-satellieten die nu al rondjes om de aarde draaien, moest 2022 het jaar worden waarin het bedrijf zijn eerste generatie van de constellatie zou voltooien om daadwerkelijk commerciële diensten aan te gaan bieden. Toen gooide Rusland roet in het eten. De oorlog in Oekraïne en de sancties en spanningen tussen het Westen en Rusland die daaruit voortkomen, hebben ook gevolgen voor de ruimtevaart. OneWeb had al netjes het benodigde bedrag voor de veertiende lancering overgemaakt aan Rusland. Die lancering moest op 5 maart plaatsvinden. Het bedrijf kreeg echter te maken met schier onmogelijke eisen van Roskosmos, de Russische ruimtevaartorganisatie, waardoor de lancering werd afgeblazen.

Roskosmos-directeur Dmitry Rogozin deed de nodige duiten in het retoriekzakje en trolde er lustig op los, onder meer met halve dreigementen over het laten neerstorten van het International Space Station tot virtueel bekvechten met SpaceX-directeur Elon Musk over wie een gevecht tussen Poetin en Musk zou winnen. Dat bekvechten tussen Musk en Rogozin is niet nieuw en vond bijvoorbeeld al eens plaats in 2014, toen Rogozin als de toenmalige Russische onderminister voor Defensie te maken kreeg met sancties wegens de invasie van de Krim. Hij kon het toen niet laten om te suggereren dat de VS het beste zijn astronauten naar het ISS kon brengen met een trampoline. In 2020 plaagde hij Musk over de makkelijke weersomstandigheden bij de lanceerbasis van SpaceX in het Texaanse Boca Chica.

Het uitdelen van steken maakte ook weleens plaats voor adoratie. Een half jaar geleden prees Rogozin Musk nog over wat de Amerikaan heeft bereikt op het vlak van de ruimtevaart. Rogozin nodigde Musk zelfs uit voor een diner bij hem thuis en zei dat hij de theepot al op het vuur had gezet. Deze wispelturigheid en de huidige Russische stappen om allerlei samenwerkingen te verbreken, maken dat OneWeb op zoek moet naar alternatieven, maar dat is nog niet zo eenvoudig. Tegelijk zou Musk Musk niet zijn als hij niet zou inspelen op de actualiteit. Hij besloot Starlink versneld mogelijk te maken in Oekraïne en extra schotels voor het gebruik van de satellietinternetdienst te leveren.

Dit artikel gaat in op deze actuele kwesties van de twee internetsatellietbedrijven. Ook wordt kort stilgestaan bij de gevolgen van de ban op de Russische RD-180-motoren. De ruzie met Rusland heeft natuurlijk gevolgen voor de ruimtevaart in bredere zin en gaat verder dan alleen internetsatellietbedrijven. Woensdag volgt een artikel over wat dit betekent voor de samenwerking bij het ISS.

SpaceX levert Starlink-schotels, maar er zijn risico's

Mykhailo Fedorov, de Oekraïense vicepremier en minister van Digitale Transformatie, deed in de afgelopen weken verschillende, soms emotionele oproepen aan ceo's van grote westerse techbedrijven om hun diensten te beperken of op te schorten voor Russische media en gebruikers. Ook vroeg hij diverse bedrijven zijn land hulp te bieden tijdens de Russische invasie.

Zo'n hulpverzoek deed hij op 26 februari ook rechtstreeks aan Elon Musk, de ceo van SpaceX. "Terwijl je Mars probeert te koloniseren, probeert Rusland Oekraïne te bezetten! Terwijl je raketten met succes vanuit de ruimte landen, vallen Russische raketten Oekraïense burgers aan! We vragen je Oekraïne te voorzien van Starlink-stations en verstandige Russen aan te spreken om op te staan." Musk, niet vies van reageren op actuele zaken en de daarmee gepaard gaande aandacht, reageerde meteen met het bericht dat SpaceX' internetsatellietdienst Starlink vanaf die dag actief was in Oekraïne en dat meer terminals onderweg waren.

Op 28 februari deelde Fedorov naar tevredenheid een foto van een truck vol Starlink-terminals. Deze schotels, genaamd Dishy's, zijn nodig om de signalen van de op zo'n 550km boven de aarde hangende Starlink-satellieten op te vangen. Enkele dagen daarna sprak hij nogmaals zijn dank uit. Fedorov zei dat Starlink de Oekraïense steden verbonden houdt, zodat alarmdiensten levens kunnen redden. Hij maakte zich daarbij wel zorgen over de stroomvoorziening, omdat Rusland volgens hem de Oekraiënse infrastructuur op de korrel neemt. Musk reageerde daar weer snel op met de mededeling dat er een software-update aan zou komen waarmee de Dishy's ook via de sigarettenaansteker in auto's van stroom kunnen worden voorzien. Musk gaf verder aan dat mobiel roaming was ingeschakeld, zodat de schotels niet enkel werken vanuit het geregistreerde adres, maar ook vanuit bewegende voertuigen.

Op deze enigszins euforische en positieve geluiden volgde begin maart een enigszins late waarschuwing van Musk om voorzichtig te zijn met het gebruik van Starlink. Hij gaf aan dat Starlink in delen van Oekraïne het enige niet-Russische communicatiesysteem was dat toen nog werkte, waardoor de kans dat het een doelwit zou worden, groot was. Musk raadde ook aan om Starlink alleen aan te zetten als het echt nodig is en de schotelantenne zover mogelijk van mensen te plaatsen.

Een Russische Ilyushin 20M uit 2009. Foto: Kirill Naumenko (CC BY-SA 3.0)

Dat is volgens Josh Lospinoso een reëel risico. Hij is ceo van internetbeveiligingsbedrijf Shift 5 en voormalig officier van het US Army Cyber Command. Op Twitter zei hij dat het om deze reden een heel slecht idee was voor Oekraïense overheidsfunctionarissen om Starlink-stations te gaan gebruiken. Daarbij wees hij op het feit dat Rusland het Oekraïense luchtruim domineert en aanzienlijk heeft geïnvesteerd in vliegtuigen die zijn gespecialiseerd in elektronische oorlogvoering en het verzamelen van inlichtingen, zoals de Il-20 en Tu214R. Volgens Lospinoso geven deze toestellen Rusland de mogelijkheid om voortdurend data te vergaren van frequenties in het infrarode en optische gedeelte van het spectrum, maar ook van luchtradars en breedbandradiofrequenties. Dat betekent volgens hem dat telefoons, vliegtuigen, militaire voertuigen en in feite alles wat radiosignalen uitzendt, kwetsbaar is voor spionage.

Spionage is één ding, maar de risico's van het gebruik van radiocommunicatie gaan nog veel verder. De twee genoemde Russische vliegtuigtypen kunnen niet alleen ingezet worden voor het afluisteren en het verstoren van signalen; ze hebben ook de mogelijkheid om de bron van de radiotransmissies te lokaliseren. Als Oekraïense overheidsfunctionarissen Starlink gebruiken, al is het maar voor heel even, lopen ze volgens Lospinoso direct gevaar. Hij stelt dat het maar heel kort duurt om een grondstation te lokaliseren en er vervolgens een luchtaanval op uit te voeren.

Omdat Starlink een manier is om Russische blokkades, censuur, bewust veroorzaakte storingen en eventuele internetblack-outs te omzeilen, zal het systeem een primair doelwit zijn voor Rusland. In de ogen van het Russische regime is het niet slechts een nieuwe methode voor onschuldige burgers om een internetverbinding te hebben. Dmitry Rogozin, het hoofd van de Russische ruimtevaartorganisatie Roskosmos, maakte dat eerder duidelijk. Hij zou het idee dat Starlink puur ingezet wordt door burgers, en het doel heeft om de wereld te verbinden, afgedaan hebben als 'een sprookje', schreef CNN op basis van een vertaling van zijn uitlatingen.

Streep door lancering voor OneWeb vanuit Bajkonoer

Het feit dat Rusland de komst van Starlink naar Oekraïne met argusogen gadesloeg, heeft ook een rol gespeeld in de recente soap rondom internetsatellietbedrijf OneWeb en een geplande lancering van dat bedrijf. Die lancering vanuit de door Rusland gehuurde lanceerbasis, het in Kazachstan gelegen Kosmodroom van Bajkonoer, had op 5 maart moeten plaatsvinden. Enkele dagen daarvoor legde Roskosmos een potentiële bom onder de lancering. De organisatie stelde een nadere eis: het Verenigd Koninkrijk moest zijn aandelen in OneWeb opgeven, anders zou de lancering niet doorgaan.

Kwasi Kwarteng, de Britse minister van Economische Zaken, reageerde nog dezelfde dag. Hij wond er geen doekjes om en zei dat er geen sprake is van onderhandelingen over OneWeb en dat het Verenigd Koninkrijk zijn aandelen in het bedrijf niet verkoopt. Als gevolg daarvan zag OneWeb zich genoodzaakt om een drastische stap te nemen; het bestuur van het bedrijf stemde voor het opschorten van alle lanceringen vanaf Bajkonoer.

Een dag later begon Roskosmos met het verwijderen van de al in stelling gebrachte Sojoez-2.1b-draagraket. Het Russische persbureau TASS schreef dat Roskosmos aangaf dat de OneWeb-satellieten op het Kosmodroom van Bajkonoer blijven totdat de kwestie is opgelost. Roskosmos-directeur Dmitry Rogozin gaf ook aan dat het al betaalde geld voor de lancering niet wordt terugbetaald. Volgens TASS zei Rogozin dat dat geld in Rusland blijft 'als gevolg van de overmacht die is ontstaan uit het agressieve beleid van het Westen en de sancties tegen Rusland'. Chris McLaughlin, chief of government bij OneWeb, gaf aan dat de kosten van deze geannuleerde lancering tussen de 80 en 100 miljoen dollar bedragen, waar nog eens 1,2 miljoen dollar per satelliet bovenop komt. Er zouden 36 satellieten omhoog gaan, waardoor het verlies wel eens kan uitkomen op grofweg 133 miljoen dollar.

Roskosmos kwam kort voor de eis van het afstoten van de aandelen al met nadere eisen. OneWeb moest namelijk kort voor de lancering de garantie geven dat de te lanceren satellieten niet voor militaire doeleinden gebruikt zouden worden. Als die garantie niet binnen was voor de gestelde tijd, zou de Sojoez-raket weer verwijderd worden van het lanceerplatform in Kazachstan, werd toen al gezegd.

Deze bezwaren zijn wat overdreven, maar ook niet helemaal zonder onderbouwing. Op de website van OneWeb wijdt het bedrijf een aanzienlijke pagina aan de ondersteuning die de satellieten kunnen bieden aan 'overheidsoperaties' waarbij allerlei militaire toepassingen worden genoemd. Eind vorig jaar kwam OneWeb ook met een persbericht over hoe het nauwer samenwerkt met Airbus om de Europese militaire krachten te helpen met connecties. In dat bericht wordt het woord 'militair' maar liefst vier keer gebruikt. Eerder was er ook al een persbericht over de OneWeb-samenwerking met Peraton, een contractant van het Amerikaanse leger. Het doel van die samenwerking is om ook communicatie mogelijk te maken op lastig bereikbare plekken.

Roskosmos-directeur Dmitry Rogozin wees in deze context ook naar SpaceX. Het bedrijf van Elon Musk zou volgens hem internetsatellietdiensten aan de Oekraïense strijdkrachten hebben geleverd. Hiermee doelde hij ongetwijfeld op de Starlink-constellatie van SpaceX. OneWeb wordt daarmee min of meer vereenzelvigd. De gedachte zal zijn: als Starlink in Oekraïne een rol kan spelen, dan kan OneWeb dat in theorie ook.

Het OneWeb-netwerk

Dat laatste is in zoverre terecht dat het over twee westerse satellietconstellaties gaat die breedbandinternet willen aanbieden vanuit een lage baan om de aarde. Bij OneWeb gaat het echter niet om banen op 550km, maar om verschillende polaire banen op een hoogte van 1200km. Een andere overeenkomst is dat ook het OneWeb-netwerk gebruikmaakt van de Ku-band voor de gebruikersverbindingen en de Ka-band voor de verbindingen met de gateways op de grond.

In tegenstelling tot Starlink zal bij het netwerk van OneWeb echter geen sprake zijn van verbindingen tussen de satellieten. Een ander verschil is dat OneWeb een bent pipe-architectuur heeft. Daarbij wordt een uplinksignaal ontvangen, versterkt en vertaald in een downlinksignaal en -frequentie, die vervolgens weer worden versterkt en door middel van een sterke antenne naar de aarde worden gestuurd. Een gateway op de grond is nodig om de satellieten en het verkeer van en naar de satellieten en naar internet te beheren.

Het meest in het oog springende verschil is wellicht de geplande schaal. Starlink heeft inmiddels meer dan 2000 satellieten in een lage baan om de aarde. Dat moeten er minstens 4400 worden, maar er zijn plannen om het netwerk nog veel verder uit te bouwen. OneWeb daarentegen heeft een bescheidener doel: 648 satellieten. Daarvan er zijn er momenteel 428 in een baan om de aarde gebracht. De resterende meer dan 200 satellieten moeten volgens planning nog dit jaar worden gelanceerd, uitgesmeerd over 6 lanceringen met elk 36 satellieten. Daarmee moet nog dit jaar wereldwijde dekking worden bereikt.

OneWeb op zoek naar alternatieven

Door de huidige ontwikkelingen lijkt het onwaarschijnlijk dat het OneWeb gaat lukken om nog dit jaar zijn constellatie te voltooien. De resterende lanceringen hadden vanaf Bajkonoer moeten plaatsvinden, maar dat plan kan de prullenbak in. OneWebs afhankelijkheid van Rusland is nog groter; vijf van de lanceringen tot nu toe waren vanuit Bajkonoer, maar zes OneWeb-lanceringen zijn uitgevoerd vanaf Kosmodroom Vostotsjny in het verre oosten van Rusland. Slechts twee van de lanceringen tot nu toe vonden plaats van buiten de Russische invloedssfeer, vanaf Kourou in Frans-Guyana.

Alle lanceringen voor OneWeb worden uitgevoerd door het Franse Arianespace. Deze megadeal werd in 2015 beklonken. Het contract omvat 21 Sojoez-lanceringen, met opties voor nog eens vijf Sojoez-lanceringen en drie Ariane 6-lanceringen. Omdat de Ariane 6-raket nog niet operationeel is, zijn OneWeb en Arianespace aangewezen op Sojoez-raketten. Roskosmos heeft echter eenzijdig besloten om de samenwerking met de lanceerbasis in Kourou op te schorten, zodat Arianespace niet anders kon dan op zijn beurt de Sojoez-lanceringen van Kourou opschorten. Lanceringen vanuit Rusland zijn dus niet meer aan de orde, het gebruik van Sojoez-raketten is nu ook geen optie meer en Chinese raketten zijn door exportrestricties eveneens uitgesloten voor westerse bedrijven.

India

India is een reëel alternatief. Press Trust of India, het grootste Indiase persagentschap, stelde eerder vragen aan OneWeb over wat het stopzetten van de lancering vanuit Kazachstan voor gevolgen heeft. OneWeb liet al doorschemeren dat het ook naar andere opties kijkt. "Het is duidelijk dat de Indian Space Research Organisation aanzienlijke lanceringservaring heeft en we hebben er op 21 oktober een intentieverklaring mee ondertekend. We zullen alle beschikbare opties bekijken om OneWeb-connectiviteit over de hele wereld te realiseren", schreef OneWeb in antwoord op de vragen van Press Trust of India.

PSLV raket — De PSLV-raket voorafgaand aan een geslaagde lancering in februari

Hier wordt gedoeld op een overeenkomst tussen ISRO en OneWeb om Indiase raketten te gebruiken voor toekomstige lanceringen. Specifiek betreft dit een plan om de in India gebouwde Polar Satellite Launch Vehicle- of PSLV-raket en de zwaardere Geosynchronous Satellite Launch Vehicle- of GSLV-MkIII-raket te gebruiken om in 2022 vanuit India OneWeb-satellieten te lanceren. Het is echter onduidelijk in hoeverre India met deze raketten nog dit jaar alle geplande OneWeb-lanceringen kan uitvoeren. Inmiddels is wel een belangrijke vergunning van de Indiase overheid binnen om de internetdiensten in het land te mogen aanbieden. OneWeb erkende al dat de voorgenomen start van het aanbod in India, die voor mei gepland was, vertraging zal oplopen.

Deze blik op India is ook om een andere redenen niet zo vreemd. Bharti Airtel, een groot Indiaas conglomeraat, is grootaandeelhouder van OneWeb. Een specifiek onderdeel van de OneWeb-plannen is verder om samen met een Indiaas onderdeel van het Amerikaanse bedrijf Hughes Network Systems internetverbindingen te gaan aanbieden aan Indiase gebruikers, vooral in afgelegen dorpen en steden.

Alternatieven in Europa, Japan of Verenigde Staten?

Zijn er alternatieven in Europa? Los van de kosten kunnen de zware Ariane 5-raketten in theorie genoeg OneWeb-satellieten omhoogbrengen, maar de capaciteit van alle nog resterende Ariane 5-lanceringen is al volledig volgeboekt. Arianespace voert nog maar vijf Ariane 5-lanceringen uit voordat deze raket wordt uitgefaseerd ten faveure van de Ariane 6. De lichtere Vega-raket is in principe bruikbaar, maar dan zijn er wel meer lanceringen nodig dan met de Sojoez waren gepland, en ook voor deze raket is het de vraag of er wel lanceercapaciteit over is.

Wat is er dan nog over? Chris McLaughlin van OneWeb zei eerder tegen Spacenews dat naar Amerikaanse, Japanse en Indiase opties wordt gekeken. "Maar in eerste instantie wijzen we naar Arianespace met de boodschap dat ze ons nog een aantal lanceringen schuldig zijn", gaf hij aan. Bij Japan kan gedacht worden aan de bijna pensioengerechtigde H-IIA-raket en de komende opvolger H3.

In de VS kan er vooral gedacht worden aan United Launch Alliance en SpaceX. ULA heeft alle Atlas 5-lanceringen al verkocht en de eerste vluchten van de opvolgende Vulcan-raket zijn ook al vergeven. SpaceX en de Falcon 9-raketten leken bij voorbaat al kansrijker. SpaceX stuurt met relatief grote regelmaat Falcon 9-raketten de ruimte in, waardoor het bedrijf van Elon Musk de beste keuze lijkt als OneWeb snel zijn constellatie compleet wil hebben.

De vraag was echter of SpaceX capaciteit heeft of wil maken, mede omdat OneWeb in zekere zin een concurrent is van het Starlink-netwerk. Caleb Henry, een analist binnen de satellietindustrie bij Quilty Analytics, zei eerder tegen SpaceFlightNow dat het om deze reden onwaarschijnlijk is dat SpaceX OneWeb ter wille zal zijn. Hij wijst ook op strikte lanceervoorwaarden die SpaceX aan zijn klanten oplegt. Een lichtpuntje kan wel zijn dat elke lancering SpaceX uiteindelijk geld oplevert, zo'n 62 miljoen dollar per lancering. Henry wijst erop dat SpaceX een opslag met eerder gebruikte boosters heeft. Door die te hergebruiken hoeft SpaceX niet per se de productie van raketten op te voeren om OneWeb van dienst te zijn.

De vraag of SpaceX OneWeb ter wille zal zijn, is inmiddels geen vraag meer. Maandag werd duidelijk dat de twee bedrijven een overeenkomst hebben gesloten. Naar eigen zeggen is OneWeb hiermee in staat om zijn lanceerprogramma te hervatten en zijn satellietconstellatie te voltooien. Het persbericht bevat weinig details. De eerste lancering door SpaceX zal nog dit jaar plaatsvinden, maar wanneer dat gebeurt, of er voor dit jaar nog meer lanceringen gepland zijn en hoeveel satellieten er per lancering omhoog zullen gaan, is onduidelijk. OneWeb benadrukt dat de voorwaarden van de overeenkomst geheim zijn. Met deze keuze voor SpaceX lijkt de kans een stuk kleiner dat OneWeb serieus werk gaat maken van lanceringen vanuit India.

Onzekerheid over beschikbare onderdelen

Thruster — Fakels PPS-1350-thruster voor ESA's SMART-1-missie in 2003

Naast het zoeken naar een alternatieve raket en lanceerlocatie is er een potentieel onderdelenprobleem. De productie van de OneWeb-satellieten vindt weliswaar plaats in Florida, waar OneWeb samenwerkt in een joint venture met Airbus, maar thrusters van het Russische bedrijf Fakel vormen een van de onderdelen. Airbus werkt samen met Fakel aan de OneWeb-constellatie voor de elektrische aandrijving. Het is onduidelijk hoeveel satellieten er nog moeten worden gebouwd voor de voltooiing van het netwerk. Evenmin is duidelijk of er al genoeg van deze stuwraketten zijn ingekocht.

SpaceNews heeft hierover vragen gesteld aan Airbus, maar een woordvoerder van het bedrijf verwees de vragen over de stuwraketten door naar OneWeb, dat weigerde commentaar te geven. Het is niet gezegd dat Fakel deze onderdelen niet meer zal leveren, maar de oorlog in Oekraïne en de daarmee samenhangende sancties en spanningen tussen het Westen en Rusland maken dit tot een steeds groter vraagteken.

Russische ban op RD-180-raketmotoren

Er zijn meer zorgen over onderdelen en vooral raketmotoren. Bij OneWeb betreft het relatief kleine thrusters om satellieten in de juiste baan om de aarde te krijgen, maar er is nu ook gedoe over veel grotere raketmotoren om draagraketten in de ruimte te laten komen. Het gaat specifiek over de Russische RD-180-raketmotoren, gemaakt door het Russische bedrijf NPO Energomash.

De Verenigde Staten importeren al decennialang deze Russische raketmotoren. TASS schreef in april 2021 dat Rusland de laatste RD-180 aan de VS had geleverd volgens de toen bestaande overeenkomst. Daarmee zouden er 122 zijn geleverd, waarvan er 98 zouden zijn gebruikt voor Atlas-raketlanceringen. Dit aantal van 122 motoren werd onlangs herhaald door Rogozin, schreef Reuters.

Hij maakte toen bekend dat de leveringen zouden stoppen als reactie op de westerse sancties tegen Rusland. Ook het onderhoud van al aan de VS geleverde motoren zou worden gestaakt. Volgens Rogozin gaat het om 24 motoren die het nu zonder Russische technische assistentie moeten doen. TASS schrijft dat er plannen waren voor de levering van nog eens twaalf RD-181-motoren tussen 2022 en 2024, maar Roskosmos vindt dat dat in de huidige situatie niet meer aan de orde is. Ook zegt de organisatie dat er gesprekken waren over de levering van RD-181M-motoren met verbeterde prestaties, maar het leveren van 'onze beste motoren' is volgens Roskosmos nu niet meer mogelijk.

RD-180's zijn niet-herbruikbare raketmotoren die uitgerust zijn met twee verbrandingskamers en twee mondstukken. Ze staan bekend om hun stuwkracht, betrouwbaarheid en efficiëntie; de motoren waren tijdens hun introductie eind jaren negentig beter dan welke andere raketmotor ook. Elon Musk maakte enkele jaren geleden nog eens duidelijk wat hij van deze motoren vond, toen hij de prestaties van de in ontwikkeling zijnde Raptor-motor van SpaceX vergeleek met 'de geweldige RD-180'.

Ze worden dus niet voor niets ook in de VS gebruikt. Met name de Atlas 3 en 5 van United Launch Alliance zijn raketten die de RD-180-motoren hebben gebruikt voor tientallen Amerikaanse militaire satellieten, GPS-satellieten en wetenschappelijke missies, zoals New Horizon uit 2006 (Pluto) en Juno uit 2011 (Jupiter). Ook Northrop Grumman gebruikt deze motoren, specifiek de RD-181, voor periodieke bevoorradingsmissies naar het ISS met zijn Antares-raket.

De gevolgen van het niet meer leveren van deze motoren lijken relatief beperkt. Tory Bruno, de ceo van ULA, zei vorig jaar nog dat er toen al drie of vier RD-180's geïnstalleerd waren op Atlas 5-raketten voor komende missies en dat de overige motoren in opslag lagen. "We hebben de RD-180 vervroegd gekregen, dus ik kan die relatie beëindigen en niet afhankelijk zijn van [Rusland], want dat is wat het Congres ons heeft gevraagd te doen", zei hij.

Bovendien zijn er nieuwe, op methaan gebaseerde Amerikaanse motoren op komst die innovatiever zijn dan de RD180's. SpaceX gebruikt al Raptor-motoren voor testversies van zijn komende, nieuwe Starship-raket en Jeff Bezos werkt met Blue Origin aan de BE-4 voor de New Glenn-raket. Deze motoren zijn er nog niet en Musk liet vorig jaar weten dat het niet goed gaat met de productie, maar het lijkt er desondanks op dat er alternatieven zijn. SpaceX is momenteel al in staat om het ISS te bereiken met de Falcon 9-raketten met Merlin-motoren: allemaal Amerikaanse hardware.

In theorie kan de VS de RD-180-motoren ook zelf bouwen, maar de kans dat dat gebeurt, is klein. Er komen op termijn dus nieuwe motoren aan en dankzij SpaceX heeft de VS de nodige lanceercapaciteit zonder afhankelijk van Rusland te zijn, terwijl de kosten voor het zelf produceren van de RD-180's aanzienlijk zouden zijn. De mogelijkheid is er wel. Toen Lockheed, onderdeel van ULA, in 1996 een deal met Energomash sloot voor de levering van 101 motoren, eiste het Amerikaanse bedrijf toegang tot tien voorname technologieën die nodig zijn om de RD-180 te kunnen produceren. Dit deed Lockheed voor het geval de relatie met Rusland zou verslechteren en de VS de motoren zelf zou moeten maken. Het was op zijn zachtst gezegd een brutale eis. Jim Sackett, een Lockheed-ingenieur die de leiding had over Lockheeds kantoor in Moskou, zei dat Rusland toen echter nauwelijks nee kon zeggen. Het land ging failliet en had deze overeenkomst met Lockheed nodig om Energomash te redden.