BTO 15X990-laptop Review

Ongepolijst, met oled en octacore

Scherm en accuduur

De 15X990 is van de laptops die we hebben getest, de eerste met een octacoreprocessor, maar het is ook de eerste met een oledscherm. Oledschermen zijn alomtegenwoordig op smartphones en (Samsung)-tablets, maar op laptops en desktops is dat niet het geval. In 2016 werden enkele laptops met oledscherm uitgebracht, waaronder de ThinkPad X1 Yoga. Na een handjevol laptops bleef het echter stil, totdat Samsung begin 2019 aankondigde oledschermen met 4k-resolutie voor laptops te gaan bouwen. Intussen hebben diverse fabrikanten, waaronder Dell, HP en Asus, al aangekondigd dat paneel te zullen gebruiken in nieuwe laptops, maar BTO was de eerste die ons een laptop met een dergelijk scherm opstuurde.

Oledschermen hebben enkele voordelen ten opzichte van conventionele lcd's, waarbij de belangrijkste de zwartweergave is. Lcd's in laptops zijn voorzien van een backlight die het scherm altijd verlicht, ook als alleen zwart wordt weergegeven en daardoor is zwart op een laptopscherm op zijn best donkergrijs. Bij oledschermen ontbreekt de backlight en kunnen de subpixels zelf uitgeschakeld worden, waardoor ze geen licht uitstralen en wel echt zwart weergeven. Dat levert een contrast op dat veel hoger is dan bij lcd's en dat leidt weer tot veel mooier en indrukwekkender beeld. Voor gamers is er ook een groot voordeel en dat is de responstijd, die veel lager is dan bij lcd's.

Oledschermen hebben ook nadelen. Over het algemeen gebruiken ze meer energie dan lcd's bij het weergeven van lichte kleuren, omdat de leds daarvoor harder moeten branden. Aan de andere kant is het energiegebruik wel weer lager als er zwart wordt weergegeven. Een ander belangrijk nadeel is dat de leds last van slijtage hebben en als dat niet gelijkmatig gebeurt, bijvoorbeeld doordat steeds hetzelfde beeld wordt weergegeven, kan het scherm inbranden. We hadden daarom wat maatregelen verwacht, zoals agressieve dimming of lokaal dimmen van het meest statische beeld op een Windows-computer, namelijk de taakbalk, zoals we op de eerdergenoemde Yoga X1 zagen.

Het oledpaneel wordt zoals gezegd door Samsung gemaakt en we hebben een macrofoto gemaakt van de subpixelstructuur. Het blijkt om een 'gewone' rgb-indeling te gaan, waarbij de blauwe subpixel duidelijk groter is dan de rode en groene. Blauwe oleds slijten sneller en Samsung compenseert dat door ze groter te maken. Het scherm op onze BTO is verder voorzien van een spiegelende coating, waardoor de kleuren nog wat feller zijn dan bij schermen met een matte coating.

Helderheid wit
Laptop	Resolutie	Type laptopscherm	Helderheid in cd/m² (hoger is beter)
BTO X-Book 15X990	3840x2160	Oled	576
Apple MacBook Pro 2018 15,4"	2880x1800	IPS	494
MSI GS75 8SF-005NL	1920x1080	IPS	398
Asus Zenbook Pro UX580GE	3840x2160	IPS	372
MSI GT75 8RG-086NL	3840x2160		329
BTO X-Book 17X882	1920x1080	IPS	324
Acer Predator Triton 500	1920x1080	IPS	321
Lenovo Legion Y740-15ICHg	1920x1080	IPS	301
Asus ROG Zephyrus S GX531GX-ES018T	1920x1080	IPS	296
Medion Erazer X6807	1920x1080	IPS	286
Asus ROG Zephyrus S GX701GX-EV020T	1920x1080	IPS	264

We hebben het scherm zoals gewoonlijk doorgemeten met onze SpectraCal C6-colorimeter en CalMAN 5-software. De piekhelderheid van het oledsherm is met 576cd/m² lekker hoog, maar ook op een checkerboard-afbeelding halen we een helderheid van 549cd/m² en dat is nog steeds hoog. Dergelijke waarden zien we bijna alleen bij de duurste laptops terug. De laptop kan die helderheid van 549cd/m² eindeloos volhouden, want er is opnieuw geen software die het scherm na verloop van tijd dimt.

Kijken we verder naar de kleurkalibratie, dan vallen verschillende dingen op. Om te beginnen verandert het beeld behoorlijk als je de helderheid in Windows op honderd procent zet. De kleurweergave wordt kouder en details in donkere delen van een afbeelding verdwijnen. In de grijswaardenmeting, waarvan het resultaat in de linkerafbeelding te zien is, blijkt dat ook. De gammawaarde is hoog, net als de kleurtemperatuur. Waarschijnlijk komt dat doordat de blauwe oleds voluit branden. Doordat de subpixels uit grotere blauwe dan rode en groene oleds zijn opgebouwd, stijgt de kleurtemperatuur. Draai je de helderheid in Windows iets lager, tot negentig procent bijvoorbeeld, dan worden details in donkere afbeeldingen stukken beter zichtbaar en komt de gemiddelde kleurtemperatuur ook meer in de buurt van de ideale 6504 kelvin, zoals te zien is in het meetresultaat op de rechterafbeelding. Toch is de grijsweergave ook dan niet goed te noemen. BTO zal het scherm zelf niet gekalibreerd hebben, waardoor dit de weergave is zoals het paneel de fabriek verliet. Dat zie je ook bij de weergave van de primaire en secundaire kleuren, die prachtig fel ogen, maar wel te verzadigd zijn, zelfs als we het afzetten tegen de grotere dci p3-gamut, waarvan de resultaten in de middelste afbeelding zijn samengevat.

Het scherm is, in eerste instantie, fantastisch om naar te kijken. De kleuren spatten ervanaf, dankzij de hoge helderheid, het contrast en de kleurverzadiging, maar het is te veel van het goede als je beeldmateriaal correct wilt weergeven. Kalibreren is dan vereist en dat missen we op de BTO, samen met software waarmee verschillende kleurprofielen te selecteren zijn.

• Reactietijd 0-100%
• Reactietijd 100-0%
• Reactietijd 20-80%
• Reactietijd 80-20%

Reactietijd 0-100%
Laptop	Refreshrate	Type laptopscherm	Tijd in ms (lager is beter)
BTO X-Book 15X990	60Hz	Oled	0,70
Asus ROG Zephyrus S GX531GX-ES018T	144Hz	IPS	3,50
Asus ROG Zephyrus S GX701GX-EV020T	144Hz	IPS	4,10
MSI GS75 8SF-005NL	144Hz	IPS	4,50
Acer Predator Triton 500	144Hz	IPS	4,70
Medion Erazer X6807	144Hz	IPS	5,30
Asus ROG Strix Scar II GL704GW-EV005T	144Hz	IPS	5,77
Razer Blade 15	144Hz	IPS	5,80
BTO X-Book 17X882	144Hz	IPS	5,80
Lenovo Legion Y740-15ICHg	144Hz	IPS	7,90
MSI GT75 8RG-086NL	60Hz		14,80

Reactietijd 100-0%
Laptop	Refreshrate	Type laptopscherm	Tijd in ms (lager is beter)
BTO X-Book 15X990	60Hz	Oled	0,80
Razer Blade 15	144Hz	IPS	3,80
MSI GS75 8SF-005NL	144Hz	IPS	3,80
Acer Predator Triton 500	144Hz	IPS	4,20
BTO X-Book 17X882	144Hz	IPS	4,20
Asus ROG Zephyrus S GX701GX-EV020T	144Hz	IPS	4,30
Medion Erazer X6807	144Hz	IPS	4,40
Asus ROG Zephyrus S GX531GX-ES018T	144Hz	IPS	4,40
Asus ROG Strix Scar II GL704GW-EV005T	144Hz	IPS	4,50
Lenovo Legion Y740-15ICHg	144Hz	IPS	5,80
MSI GT75 8RG-086NL	60Hz		7,90

Reactietijd 20-80%
Laptop	Refreshrate	Type laptopscherm	Tijd in ms (lager is beter)
BTO X-Book 15X990	60Hz	Oled	0,80
Medion Erazer X6807	144Hz	IPS	3,20
Asus ROG Zephyrus S GX701GX-EV020T	144Hz	IPS	3,20
MSI GS75 8SF-005NL	144Hz	IPS	3,30
Asus ROG Zephyrus S GX531GX-ES018T	144Hz	IPS	3,50
Razer Blade 15	144Hz	IPS	7,10
Acer Predator Triton 500	144Hz	IPS	7,70
Lenovo Legion Y740-15ICHg	144Hz	IPS	7,80
Asus ROG Strix Scar II GL704GW-EV005T	144Hz	IPS	8,43
BTO X-Book 17X882	144Hz	IPS	8,80
MSI GT75 8RG-086NL	60Hz		19,40

Reactietijd 80-20%
Laptop	Refreshrate	Type laptopscherm	Tijd in ms (lager is beter)
BTO X-Book 15X990	60Hz	Oled	0,80
MSI GS75 8SF-005NL	144Hz	IPS	3,00
Medion Erazer X6807	144Hz	IPS	3,40
Asus ROG Zephyrus S GX531GX-ES018T	144Hz	IPS	3,40
Asus ROG Zephyrus S GX701GX-EV020T	144Hz	IPS	3,40
Razer Blade 15	144Hz	IPS	5,20
Acer Predator Triton 500	144Hz	IPS	5,60
Lenovo Legion Y740-15ICHg	144Hz	IPS	5,60
Asus ROG Strix Scar II GL704GW-EV005T	144Hz	IPS	6,35
BTO X-Book 17X882	144Hz	IPS	6,70
MSI GT75 8RG-086NL	60Hz		14,10

Tot slot noemden we de lage reactietijd van oledschermen al en dat blijkt ook direct als we het scherm gaan meten. De reactietijd is een fractie van wat de snelste laptop-lcd's halen en daarmee is het oledscherm prima geschikt voor ghostingvrij gamen, al ben je wel beperkt tot de 60Hz-verversingssnelheid.

Accuduur

De hardware van de 15X990 is snel, maar niet gemaakt op een laag verbruik en je hoeft dus ook niet te rekenen op een lange accuduur. De accu is met 62Wh bovendien van een vrij gemiddelde capaciteit voor een grote 15,6"-laptop.

• Browsen
• Video
• Laadtijd
• PCMark 8
• PCMark 8 (score)

Accutest browsen 2013 (180cd/m²)
Laptop	Resolutie	Accucapaciteit (Wh)	tijd in uren en minuten (hoger is beter)
Razer Blade 15	1920x1080	80Wh	8u43m
MSI GS75 8SF-005NL	1920x1080	82Wh	6u31m
MSI GL63 8SE-058NL	1920x1080	51Wh	5u49m
Acer Predator Triton 500	1920x1080	84Wh	5u39m
BTO X-Book 17X882	1920x1080	46Wh	4u35m
Medion Erazer X6807	1920x1080	46,47Wh	4u29m
Asus ROG Strix Scar II GL704GW-EV005T	1920x1080	66Wh	3u56m
BTO X-Book 15X990	3840x2160	62Wh	3u19m
Lenovo Legion Y740-15ICHg	1920x1080	57Wh	2u53m
Asus ROG Zephyrus S GX701GX-EV020T	1920x1080	77Wh	2u50m
Asus ROG Zephyrus S GX531GX-ES018T	1920x1080	60Wh	2u43m
MSI GT75 8RG-086NL	3840x2160	75Wh	2u31m

Accutest video 2013 (180cd/m²)
Laptop	Resolutie	Accucapaciteit (Wh)	tijd in uren en minuten (hoger is beter)
Razer Blade 15	1920x1080	80Wh	8u30m
MSI GS75 8SF-005NL	1920x1080	82Wh	7u41m
Acer Predator Triton 500	1920x1080	84Wh	7u26m
Medion Erazer X6807	1920x1080	46,47Wh	4u49m
BTO X-Book 15X990	3840x2160	62Wh	3u46m
Asus ROG Zephyrus S GX531GX-ES018T	1920x1080	60Wh	3u4m
MSI GT75 8RG-086NL	3840x2160	75Wh	2u33m

Laadtijd
Laptop	Resolutie	Accucapaciteit (Wh)	tijd in uren en minuten (lager is beter)
Razer Blade 15	1920x1080	80Wh	1u54m
BTO X-Book 15X990	3840x2160	62Wh	2u34m
Medion Erazer X6807	1920x1080	46,47Wh	2u53m
MSI GT75 8RG-086NL	3840x2160	75Wh	3u6m

PCMark 8 creative conv.
Laptop	Resolutie	Accucapaciteit (Wh)	tijd in uren en minuten (hoger is beter)
Asus ROG Strix Scar II GL704GW-EV005T	1920x1080	66Wh	3u33m
MSI GS75 8SF-005NL	1920x1080	82Wh	3u15m
BTO X-Book 15X990	3840x2160	62Wh	2u43m
Acer Predator Triton 500	1920x1080	84Wh	2u31m
MSI GL63 8SE-058NL	1920x1080	51Wh	2u12m
Medion Erazer X6807	1920x1080	46,47Wh	2u6m
MSI GT75 8RG-086NL	3840x2160	75Wh	1u58m
BTO X-Book 17X882	1920x1080	46Wh	1u58m
Asus ROG Zephyrus S GX701GX-EV020T	1920x1080	77Wh	1u54m
Lenovo Legion Y740-15ICHg	1920x1080	57Wh	1u37m
Asus ROG Zephyrus S GX531GX-ES018T	1920x1080	60Wh	1u22m

PCMark 8 Creative conventional (accu)
Laptop	Resolutie	Accucapaciteit (Wh)	score in punten (hoger is beter)
Lenovo Legion Y740-15ICHg	1920x1080	57Wh	4.176,00
MSI GL63 8SE-058NL	1920x1080	51Wh	4.110,00
MSI GS75 8SF-005NL	1920x1080	82Wh	3.941,00
Acer Predator Triton 500	1920x1080	84Wh	3.566,00
BTO X-Book 15X990	3840x2160	62Wh	3.527,00
Asus ROG Zephyrus S GX701GX-EV020T	1920x1080	77Wh	3.473,00
BTO X-Book 17X882	1920x1080	46Wh	3.278,00
Asus ROG Zephyrus S GX531GX-ES018T	1920x1080	60Wh	2.890,00
MSI GT75 8RG-086NL	3840x2160	75Wh	2.633,00
Medion Erazer X6807	1920x1080	46,47Wh	2.516,00
Asus ROG Strix Scar II GL704GW-EV005T	1920x1080	66Wh	2.415,00

Tijdens het scenario waarbij we alleen browsen, halen we daarom een accuduur van een ruime drie uur. Dat is niet veel, maar voor een gamelaptop gemiddeld. Bovendien is deze gamelaptop voorzien van een scherm met 4k-resolutie en het aansturen van meer pixels kost ook weer meer energie. Daarnaast zitten er aardig wat lichte websites in de browsetest en de energieopname van oledschermen is afhankelijk van wat wordt weergegeven. Bij het weergeven van zwart wordt er veel minder energie gebruikt dan bij wit. In de accutest voor video, waarbij we een video afspelen met een aantal donkere scènes, hadden we dan ook een langere accuduur verwacht. De accuduur is ook wel langer, maar het verschil met de browsetest is niet groot.

• Volgende pagina 5. Conclusie