We zijn deze reeks BBG's voor ssd's begonnen om de keus voor een solid state drive te vereenvoudigen. Net als in onze andere BBG's ondersteunen we het koopadvies met benchmarks, maar kijken we ook naar de prijzen. In deze tweede Ssd Best Buy Guide hebben we ons overzicht van ssd's uitgebreid met alle pas uitgekomen modellen die we hebben getest. Vooral de komst van de eerste qlc-drives brengt de prijzen omlaag en daarnaast zakken de prijzen dankzij voldoende nandproductie.
In deze reeks splitsen we de ssd's op in twee hoofdcategorieën: satadrives en nvme-drives. De eerste groep is vooral bedoeld voor budgetsystemen, waarbij de prijs van de drive zwaarder weegt dan de prestaties. De sata-interface is immers inmiddels niet meer de snelste en de ssd's in het high-end segment maken gebruik van de veel snellere pci-e-interface in combinatie met het nvme-protocol. Bij die tweede groep zullen we ons dus meer richten op de prestaties, maar daarbij is het geen simpele kwestie van 'de snelste is de beste'. Liever kijken we naar de prijs-prestatieverhouding in dit segment, maar uiteraard is het tweede deel van die vergelijking van groter belang.
Daarnaast splitsen we de ssd's op in drie groepen, waarbij we drie capaciteiten hanteren. De eerste groep betreft ssd's rond 250GB, de tweede rond 500GB en de derde rond 1TB. Natuurlijk zijn er sommige ssd's die zich niet in deze capaciteiten laten indelen; die hebben we in de meest logische, nabijgelegen groep ingedeeld.
Naast een overzicht van de koopadviezen in elk van de drie groepen binnen de twee categorieën publiceren we de benchmarkresultaten, zodat je zelf een afweging kunt maken op basis van eigenschappen die je het belangrijkst vindt.
We beoordelen de sata-ssd's voor een groot deel op prijs, maar natuurlijk spelen ook de prestaties mee. Daarbij zoeken we naar de beste sata-ssd in drie capaciteitscategoriën. De kleinste daarvan is bedoeld voor instappers. Tegenwoordig brengen fabrikanten vrijwel geen 120GB-ssd's meer uit, maar is van veel series 250GB de kleinste capaciteit. Voor een eenvoudig pc'tje of in een laptop waarvan de prijs niet te hoog mag worden, is dat voldoende.
De tweede categorie beslaat capaciteiten rond de 500GB. Voor de meeste toepassingen is dat de sweet spot. Je kunt je besturingssysteem en alle programma's die je wilt, erop installeren, met genoeg ruimte voor diverse games of mediabestanden. Voor de meeste desktops en voor laptops is een 500GB-ssd een prima keus.
Wil je meer opslagruimte, bijvoorbeeld om je hele Steam-library op ssd te hebben, of als je veel rawfoto's onderweg op je laptop moet opslaan, dan kun je voor een ssd van 1TB kiezen. Prijzen per gigabyte worden over het algemeen lager naarmate de capaciteit toeneemt, en sata-ssd's zijn per gigabyte uiteraard een stuk goedkoper dan nvme-drives. Dat maakt een grote satadrive nog redelijk betaalbaar en zo hoef je je nooit zorgen te maken over ruimtegebrek.
250GB
In juli was de SU800 van Adata nog onze aanrader in het instapsegment van 250GB, maar de drive is inmiddels iets minder goed verkrijgbaar. Bovendien is de MX500 van Crucial inmiddels goedkoper én beter verkrijgbaar. De prestaties zijn iets minder dan bij de SU800, maar je hebt deze ssd van een iets bekender merk in ssd-land sneller in huis. Als sneller alternatief is de 860 Pro van Samsung nog steeds een aanrader, maar die is wel een stuk duurder.
4.5 van 5 sterren
(review)
500GB
Met een prijs die vrijwel onverslaanbaar is en prestaties die bovendien de ranglijst aanvoeren, is ook de aanrader in het 500GB-segment van Crucial. De BX-serie is als instapper bedoeld, maar is even duur als de MX500 en veel trager. Er zijn enkele andere ssd's die iets goedkoper zijn, maar die presteren eveneens een stuk minder. Met de MX500 heb je het beste van twee werelden.
5 van 5 sterren
(review)
1TB
Ook bij de 1TB-drives is de keus onveranderd en blijven we bij de 860 EVO van Samsung. Je betaalt 25 euro meer dan voor de tweede keus, de MX500 van Crucial, maar voor die meerprijs krijg je tien procent betere prestaties. Wil je echter voor een koopje een 1TB-ssd op de kop tikken, dan is ook nu weer de MX500 een uitstekende keus.
5 van 5 sterren
(review)
- 250GB
- 500GB
- 1TB en groter
In een high-end pc zijn de prestaties zo goed als wat de minste component toelaat, reden om te kiezen voor een nvme-drive in plaats van voor een sata-ssd, met het minder voor ssd's geoptimaliseerde ahci-protocol. Behalve over het betere protocol kunnen nvme-drives ook over een veel snellere interface beschikken. Drives met een sata-interface hebben een topsnelheid van 600MB/s, terwijl nvme-drives tot vier pci-expresslanes benutten, voor in totaal 4GB/s aan overdrachtsnelheden. De meeste nvme-drives zijn verkrijgbaar als m2-uitvoering, voor een pcb van 22 millimeter breed en in de regel 80mm lang. Sommige uitvoeringen worden als insteekkaart voor een pci-e-slot verkocht, wat vooral de koeling ten goede kan komen en waarmee de drives geschikt zijn voor pc's zonder m2-slot. Let er overigens op dat een m2-drive niet altijd een nvme-ssd is; ook sata-ssd's zijn in de m2-formfactor verkrijgbaar.
Van nvme-drives is de kleinst verkrijgbare capaciteit over het algemeen 250GB, maar dat verschuift langzaam naar 500GB. De 250GB-drives zijn meestal de langzaamste van een serie drives van een fabrikant. Dat komt doordat de controller de nandchips liefst parallel aanspreekt en lage capaciteiten logischerwijs minder nandchips hebben, dus minder gelegenheid tot parallel gebruik. De drives zijn dan ook vooral bedoeld voor degenen die wel een nvme-drive willen, maar daarop niet veel software of games hoeven installeren en zo de kosten laag willen houden.
Ook een kleine nvme-drive is veelal al een stuk sneller dan satadrives, maar net als bij satadrives is bij nvme-drives 500GB een mooie mix tussen capaciteit, prestatie en prijs. Een 500GB-drive is groot genoeg voor de games die je speelt; de rest van de library kun je naar wens downloaden of op tragere opslag bewaren. Hetzelfde geldt voor foto- en videobestanden, en wat je verder nodig hebt om ze te bewerken.
Wil je de snelste opslag en heb je behoefte aan capaciteit, dan is een nvme-drive van 1TB een logische keus. Langzaamaan wordt de grens van 1TB opgerekt en kun je grotere drives kopen, maar voor veel opslag voor relatief weinig ben je toch aangewezen op sata-ssd's.
250GB
Wil je onbetwist de snelste nvme-drive hebben, dan kies je voor Intels Optane 900P-drive. Daar betaal je wel een enorme premium voor, dus kiezen we net als in de afgelopen zomer voor de 970 EVO van Samsung. De prestaties zijn dik in orde en je betaalt net zo veel als je niet zo lang geleden voor een sata-ssd betaalde. Ook WD's Black-ssd verdient aanbeveling. Die is iets duurder, maar ook iets sneller dan de Koreaanse ssd.
5 van 5 sterren
(review)
500GB
In de vorige editie kozen we voor Intels 760p-ssd, en die heeft nog steeds een aardige prijs-prestatieverhouding. Die van de WD Black is wat ons betreft echter net iets beter: de ssd is weliswaar iets duurder, maar daar krijg je ook een stuk betere prestaties voor terug. De 970 Pro van Samsung is marginaal sneller, maar een stuk duurder en dat geldt helemaal voor de 900p van Intel. Die is vijf keer zo duur, maar minder dan twee keer zo snel als de WD Black.
5 van 5 sterren
(review @ Hardware.info)
1TB
Voor meer dan tien keer de prijs per gigabyte vergeleken met de concurrentie is de P4800X van Intel nog altijd de snelste ssd van dit moment. De 970 Pro is een veel goedkoper alternatief, maar kost inmiddels dik honderd euro meer dan de 970 EVO, eveneens van Samsung. Het prestatieverschil is in benchmarks goed zichtbaar, maar we denken dat je de honderd euro die je bespaart, beter kunt investeren in upgrades waar je in de dagelijkse praktijk meer van merkt.
5 van 5 sterren
(review)
- 250GB
- 500GB
- 1TB en groter
Op deze en volgende pagina's laten we de benchmarkresultaten per categorie ssd's in de drie capaciteiten zien. Daarbij beginnen we met de geformatteerde capaciteit en de PCMark 8 Storage-benchmark.
De volgende benchmark, AS-SSD, is puur synthetisch en wordt door ons vooral gebruikt om de claims van fabrikanten te controleren. Ze pochen graag met hoge sequentiële overdrachtssnelheden, maar bedenk dat de meeste workloads juist met veel kleine blokjes data werken.
Daarom is de daarop volgende reeks benchmarks, traces genoemd, veel meer een indicatie voor wat je in de praktijk kunt verwachten. Traces worden gemaakt door alle schijftoegang, zowel lezen als schrijven, tijdens het gebruik van een pc op te nemen en later weer af te spelen.
- Geformatteerde capaciteit
- PCMark 8 Storage
- Sequentieel lezen
- Sequentieel schrijven
- Random lezen (64t)
- Random schrijven (64t)
- Light desktop doorvoer
- Gaming doorvoer
- Heavy workload doorvoer
- Idle
- Sequentieel schrijven
- Random schrijven
We gaan verder met de benchmarks van de 500GB-drives.
- Geformatteerde capaciteit
- PCMark 8 Storage
- Sequentieel lezen
- Sequentieel schrijven
- Random lezen (64t)
- Random schrijven (64t)
- Light desktop doorvoer
- Gaming doorvoer
- Heavy workload doorvoer
- Idle
- Sequentieel schrijven
- Random schrijven
Ten slotte wat de satadrives betreft, de benchmarks van de 1TB-drives.
- Geformatteerde capaciteit
- PCMark 8 Storage
- Sequentieel lezen
- Sequentieel schrijven
- Random lezen (64t)
- Random schrijven (64t)
- Light desktop workload - doorvoer
- Gaming workload - doorvoer
- Heavy workload - doorvoer
- Idle
- Sequentieel schrijven
- Random schrijven
Ook bij de nvme-drives beginnen we met de kleinste capaciteit en draaien we dezelfde tests als bij de satadrives.
- Geformatteerde capaciteit
- PCMark 8 Storage
- Sequentieel lezen
- Sequentieel schrijven
- Random lezen (64t)
- Random schrijven (64t)
- Light desktop workload - doorvoer
- Gaming workload - doorvoer
- Heavy workload - doorvoer
We gaan verder met de 500GB-drives.
- Geformatteerde capaciteit
- PCMark 8 Storage
- Sequentieel lezen
- Sequentieel schrijven
- Random lezen (64t)
- Random schrijven (64t)
- Light desktop workload - doorvoer
- Gaming workload - doorvoer
- Heavy workload - doorvoer
- Opgenomen vermogen, seq. schrijven
- Opgenomen vermogen, random schrijven
We eindigen met de 1TB-drives en groter.
- Geformatteerde capaciteit
- PCMark 8 Storage
- Sequentieel lezen
- Sequentieel schrijven
- Random lezen (64t)
- Random schrijven (64t)
- Light desktop workload - doorvoer
- Gaming workload - doorvoer
- Heavy workload - doorvoer
- Opgenomen vermogen, seq. schrijven
- Opgenomen vermogen, random schrijven
/i/2001753549.png?f=thumbmedium)
:fill(white)/i/2001770139.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white)/i/2001948567.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white)/i/2001935837.jpeg?f=imagemedium)
:fill(white)/i/2002187541.jpeg?f=imagemedium)
:strip_exif()/i/2001753543.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2001770133.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003009536.jpeg?f=fpa_thumb)
/u/468821/crop594848c6b86e5.png?f=community)
:fill(white):strip_exif()/i/2001948551.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2001935813.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002967826.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002554320.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002465300.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002340385.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002231169.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002065593.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002094049.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001947293.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001771575.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001770215.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001682215.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001559743.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001330421.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001261891.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2001231227.png?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001004567.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2002976362.jpeg?f=fpa)
/i/1290681066.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/66780/macnerd.jpg?f=community){kind=small}
/u/411828/crop576907a75c281.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/22713/liekevlecht2.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/4634/ratbuddy_ORIGINAL.jpg?f=community){kind=small}
/u/564823/crop57076ba347bf1.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/1839/avatar_drome.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_exif()/u/153057/kolibrietattoo.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/240280/5.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/4580/crop63277a49e9b9d_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/55093/UPpharoah.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/118933/crop564b1376b6134_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/79988/XD_small.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/270072/crop600be8fca1d4a.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/140697/crop6180fb9103afa_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/285051/teaglass_tweakers.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/85308/mirko.jpg?f=community){kind=small}
/u/8/oog3.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/185659/daaninauto_klein.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/2172/crop57acf4ac04e70.gif?f=community){kind=small}
/u/94596/crop643fb12fd4e6d.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/61660/crop66280cd1bbb54_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/247151/moppersmurf-60px.png?f=community){kind=small}
/u/217510/crop660db19c1cf7b_cropped.png?f=community){kind=small}
