Tweede kans
Een jaar geleden hadden we al eens de kans om Starcraft II te spelen. Inmiddels is het spel echter behoorlijk verder ontwikkeld. Uitgever Blizzard nodigde ons daarom uit voor een nieuwe speelsessie, als voorbode op de bètatest die binnenkort van start gaat.
Al is het afgelopen jaar flink gesleuteld aan de game, toch maakte de sessie opnieuw duidelijk dat Starcraft II op het eerste gezicht niet veel meer is dan een opgepoetste versie van het origineel. De drie speelbare rassen die het spel kent zijn nog dezelfde, en ook de grafische stijl is nauwelijks veranderd. Nog steeds zijn de Terran bonkig en robuust en nog altijd zijn de Protoss lichtvoetig en voorzien van superieure technische kennis. De Zerg ten slotte vertegenwoordigen nog immer een vreemde buitenaardse levensvorm, die zo uit Aliens lijkt te zijn weggelopen. Ook de aanblik van het speelveld is bekend. Het ligt bezaaid met hoopjes blauwe kristallen, Minerals, die de belangrijkste grondstof vormen voor het leger dat je gaat opbouwen. Rond de kristallen zijn altijd ook wat geisers te vinden waaruit Vespene Gas opborrelt. Dit gas is de andere grondstof in het spel, en je hebt het nodig om geavanceerde eenheden te bouwen.
Aan die opzet is niets veranderd. Bij elk ras worden de werkers - de laagste 'rang' in het spel - ingezet om mineralen te verzamelen. Ze kunnen ook het gas uit de Vespene Geysers halen zodra daar een speciaal daarvoor bedoeld gebouw op neergezet is. Ook de eerste aanblik van het spel is hetzelfde als tien jaar geleden, en in eerste instantie lijkt het alsof Blizzard het oude spel alleen maar naar een hogere resolutie heeft omgezet. Zelfs het terrein ziet er hetzelfde uit, met dezelfde hoekige terrassen die hoogteverschillen aangeven. Glooiende heuvels of weelderige vegetatie ontbreken: de vernieuwing zit overduidelijk niet in de grafische stijl van het spel.

Vernieuwing
De toegevoegde waarde van dit tweede deel moet vooral zijn dat de rassen meer van elkaar verschillen dan in het eerste deel, terwijl ze toch aan elkaar gewaagd blijven. Geen geringe doelstelling, want de eerste Starcraft wordt juist nog steeds gespeeld omdat de balans tussen de rassen zo goed is. Daarbij heeft Blizzard, meer dan bij het origineel, de multiplayer-modus als leidraad genomen. Het spel krijgt ook een uitgebreide verhalende campagne, maar de eigenschappen van de eenheden en gebouwen worden geheel bepaald aan de hand van de multiplayer-modus. Het verhalende deel, dat in Starcraft II alleen vanuit het gezichtspunt van de Terran bekeken wordt, mochten we van Blizzard nog niet spelen, dus we concentreren ons hier alleen op het spelen in multiplayer. Blizzard heeft aangekondigd dat in een later stadium twee uitbreidingen voor Starcraft II zullen verschijnen die elk een campagne aan het spel toevoegen, bekeken door de ogen van respectievelijk de Protoss en de Zerg.
Protoss
De Protoss hebben sinds onze vorige kennismaking met Starcraft II een aantal belangrijke wijzigingen ondergaan, al is de basis nog steeds dezelfde. Het uitgangspunt is dat de Protoss een technisch superieur ras zijn. Dat uit zich in eenheden die sterker zijn dan die van de Terran en de Zerg. Daar staat uiteraard iets tegenover. Het kost bij de Protoss beduidend meer tijd om nieuwe eenheden of gebouwen te realiseren. Bouwen kost hen bovendien meer grondstoffen, wat ook een groot nadeel is.
Kenmerkend voor de Protoss is dat ze afhankelijk zijn van een krachtveld. Alleen als het krachtveld actief is, kunnen er gebouwen neergezet worden en dan ook alleen maar binnen het bereik van dat krachtveld. Het cirkelvormige krachtveld wordt opgeroepen door Pylons. Dat zijn constructies die gebouwd kunnen worden door de Probe, die binnen het Protoss-leger de laagste rang vertegenwoordigen. Net als bij de andere twee rassen is het deze werkeenheid die al het zware werk doet. Probes verzamelen Minerals en Vespene Gas, en bouwen de gebouwen waaruit een Protoss-basis bestaat. Er zijn uitzonderingen op die regel. De Nexus, het hart van elke Protoss-basis, kan ook buiten de straling van een Pylon neergezet worden. Ook de Assimilator - het gebouw dat de Protoss nodig hebben om het Vespene Gas uit een Geyser te halen - kan buiten het stralingsveld gebouwd worden.

Charge
Met de Nexus, de Assimilator en de Pylon is het hart van de Protoss-basis wel klaar en dan is het tijd voor actie. Die komt uit een Gateway, waar Zealots getraind kunnen worden. De Zealot, de standaard voetsoldaat, heeft er ten opzichte van de eerste Starcraft een belangrijke vaardigheid bijgekregen: de Charge. Dat is een snelle aanval waarmee Zealots hun vijanden behoorlijk kunnen verrassen. Zealots zijn een stuk sterker dan hun evenknie in de legers van de Terran en de Zerg, maar het kost ook twee keer zoveel mineralen om er een te bouwen. Na de Gateway wordt het kiezen. Wie verdedigend wil spelen, bouwt een Forge, waarmee een Photon Cannon kan worden gebouwd. Het kanon biedt misschien wel de beste verdediging in het spel. Niet alleen schiet het kanon zowel op lucht- als op landeenheden, het kan bovendien binnen het bereik van de Pylons verplaatst worden.
Scheiding
Wie meer aanvallend wil spelen, bouwt eerst een Cybernatics Core, waar Stalkers en Disruptors gebouwd kunnen worden. Beide zijn erg nuttig in de eerste fase van het spel en de twee vormen een prima duo. Stalkers schieten van afstand en zijn met hun lange mechanische benen behoorlijk snel. Disruptors zijn vrij goedkoop en richten niet veel schade aan, maar hebben de prettige eigenschap dat ze een krachtveld op kunnen roepen. Een enkel krachtveld, of een rijtje ervan, opgeworpen door een aantal Disruptors, kan heel strategisch ingezet worden. Zo kan de toegang tot de eigen basis er voor korte tijd mee geblokkeerd worden, zodat de vijand niet binnen kan vallen. Het omgekeerde kan natuurlijk ook: als je zelf een vijandige basis bent binnengevallen, kun je het krachtveld gebruiken om de verdedigende troepen op afstand te houden. De combinatie met Stalkers is zo mooi omdat die het vermogen hebben om zich via Blink in een oogwenk over korte afstand te verplaatsen. Dat kan echter ook met een schild dat is opgeworpen door Disruptors. Zo kun je in één keer een legertje Stalkers in veiligheid brengen. In deze fase van de strijd kunnen de Protoss ook een Obelisk bouwen, een gebouw dat het mogelijk maakt om korte tijd extra veel grondstoffen binnen te halen.
Vliegen
Wie een snelle aanval voort wil zetten, bouwt vervolgens een Robotics Facility, waar Observers en Warp Prisms gebouwd kunnen worden. Observers kunnen zichzelf onzichtbaar maken en tegelijk onzichtbare eenheden van de tegenstanders in beeld brengen. Ze kunnen echter zelf niet aanvallen. Dat laatste geldt ook voor de Warp Prism, een luchtschip waarin troepen vervoerd kunnen worden. De Warp Prism is bovendien in staat om een krachtveld op te roepen, zodat er nieuwe gebouwen onder neergezet kunnen worden, desnoods in vijandelijk gebied. Je kunt in deze fase ook een luchtvloot opbouwen. Als je een Stargate bouwt, kun je de snelle en lichte Phoenix bouwen, of de Void Ray, die veel trager is, maar van lange afstand erg veel schade aan kan richten. Als je vervolgens ook nog een Fleet Beacon neerzet, kun je een Carrier bouwen, een luchtschip dat voorzien is van een dik pantser en zowel lucht- als grondtroepen uit kan schakelen. Een Carrier heeft niet alleen offensieve kwaliteiten, maar is ook zeer geschikt om de eigen troepen te beschermen.
Tempelier
De Protoss hebben verder nog beschikking over de High Templar, die in korte tijd een aantal krachtige schokgolven uit kan zenden die erg veel schade doen aan alle vijandige eenheden in de omgeving. Er zijn ook nog Dark Templar, die zich onzichtbaar kunnen maken en ideaal zijn om de vijand in de rug aan te vallen. Beide Templar zijn grondtroepen die zich redelijk snel kunnen verplaatsen. Het summum van Protoss-techniek is echter de Colossus, een soort tank op lange metalen poten die buiten het bereik van grondtroepen over het slagveld kan stappen. De Colossus kan ook moeiteloos naar hoger gelegen delen van het slagveld stappen, op terrein waar andere grondtroepen wellicht een omweg moeten nemen. Tot slot hebben de Protoss beschikking over het Mothership, een groot en traag luchtschip dat vooral een tactische functie heeft. Een Mothership kan vijandige grondtroepen vertragen en eigen grondtroepen beschermen. Een Protoss-leger kan maar één Mothership bevatten, dat echter wel snel van basis naar basis verplaatst kan worden.

Traag
De Protoss moeten het niet hebben van hun snelheid. Eenheden zijn traag en het bouwen ervan kost veel grondstoffen en daarmee ook veel tijd. Dat maakt het spelen met de Protoss wellicht wat lastiger dan met de andere twee rassen, want het kost meer tijd en grondstoffen om fouten te herstellen.
Zerg
Een jaar geleden gaf Rob Pardo, hoofd van het ontwikkelteam van Starcraft II, aan dat de Zerg nog de meeste aandacht nodig hadden. Van die achterstand is volgens Pardo inmiddels niets meer over. Alle drie de rassen hebben hun definitieve vorm wel min of meer gevonden, denkt hij, om er direct aan toe te voegen dat het team natuurlijk altijd van gedachten kan veranderen.
Al spelend valt op dat de Zerg een jaar na onze vorige sessie helemaal niet zo heel veel veranderd zijn. De buitenaardse beesten zijn nog steeds sterk afhankelijk van Creep, de donkerpaarse smurrie die ze over de grond verspreiden. Alleen op Creep komen de Zerg echt tot hun recht, al staat het leger van de Zerg ook buiten de smurrie zijn mannetje wel. De grondtroepen van de Zerg bewegen zich op Creep echter een stuk sneller, wat hen dan een niet te onderschatten voordeel oplevert. Het mooie is dat Creep zich niet alleen automatisch onder je basis verspreidt, maar dat je het ook zelf op andere delen van de kaart kan neerleggen, desnoods middenin een vijandelijke basis. Dat kan ook meteen aan het begin van de strijd, want nog voor je Zergling kan maken, de eenvoudigste soldaat in het leger van de Zerg, kan je al een Overlord produceren. Het hart van een Zerg-basis wordt gevormd door een Hatchery, waar naast Overlords ook Drones gemaakt kunnen worden, de werkers die Minerals verzamelen en, mits je een Extractor bouwt, ook Vespene Gas kunnen winnen.

Larve
Overlords zijn vreemde, zwevende beesten met een aantal functies. Omdat je al direct over een vliegend wezen beschikt, kun je de Overlord inzetten om terrein te verkennen, hoewel hij zich erg langzaam voortbeweegt. Groot voordeel is echter dat de Overlord Creep uit kan storten en grondtroepen kan vervoeren, dus mocht je tijdens je verkenning een nieuwe bron van Minerals en Vespene Gas tegenkomen, dan kun je het terrein claimen door er Creep uit te storten en grondtroepen op te plaatsen. Terran en Protoss kunnen op Creep geen gebouwen neerzetten, dus zo kun je al heel vroeg in de strijd een constante toestroom van grondstoffen claimen, en zonder grondstoffen geen leger en zonder leger geen overwinning. Dat leger begint bij de Zerg bij de Hatchery. Die poept vanzelf met regelmaat een larve uit, die je naar keuze kan laten uitgroeien tot ofwel een Drone ofwel een Overlord. Als je een Spawning Pool bouwt, kan je een larve echter ook omzetten in een Zergling, de snelle voetsoldaat van de Zerg. Die zijn veel goedkoper en sneller te produceren dan de Zealot van de Protoss, maar zijn zwakker en doen ook minder schade. Zergling doen het vooral goed in snel bewegende groepen. Een groep Zergling kan als een zwerm sprinkhanen een vijandelijke basis helemaal kaalvreten. Snel en kwetsbaar is het kenmerk van alle legereenheden van de Zerg.
Koningin
Tegelijk met Zerglings kun je ook een Queen bouwen. Dat is niet meer dezelfde Queen van de eerste Starcraft. De nieuwe Queen is een defensieve eenheid die binnen de Zerg-basis moet blijven, maar daar wel een betrouwbare sluitpost vormt. Zo kan de Queen een golf van mini-Zergs uitspugen die alle vijandelijke eenheden aanvallen. De Queen kan bovendien even snel wat extra larven uitspugen, die in Zerglings omgezet kunnen worden. Ook erg prettig is dat de Queen een Creep Tumor kan plaatsen, waarmee je de Creep kan uitbreiden. Erg prettig als je twee bases hebt die je aan elkaar wilt koppelen. Bovendien doet Creep schade aan vijandelijke eenheden, dus meer Creep is alleen maar goed. Naast de Queen hebben de Zerg in de vorm van de Spine Crawler en de Spore Crawler twee stationaire defensieve eenheden. Beide zijn dan wel stationair, ze kunnen wel verplaatst worden, al zijn ze tijdens het verplaatsen extra kwetsbaar en niet operatief.
Verrassing
De aanvallende mogelijkheden van de Zerg worden uitgebreid met de Baneling en de Hydralisk. De Baneling lijkt nog het meest op het rollende rupsje van M.C. Escher, maar dan in een gifgroene uitvoering. Een Baneling is zeer kwetsbaar en ontploft al bij eerste aanraking. Dan laat hij echter een wolk zeer giftig spul los, dat erg veel schade aanricht aan vijandelijke eenheden. Een groepje Banelings is ideaal om een verrassingsaanval mee in te zetten, liefst van achteren. Als je ze ongezien dichtbij de vijandelijke troepen weet te krijgen, heb je maximaal effect. Baneling kunnen zich ingraven en vervolgens onzichtbaar wachten op passerende vijanden, als een soort mijn. Ook de Hydralisk kan zich ingraven, om vanzelf aan te vallen als er vijanden passeren. De Hydralisk is gelukkig een langer leven beschoren dan de Baneling. Hydralisk kunnen bovendien opgewaardeerd worden tot de sterkere Lurkers. De Zerg beschikken verder over de uiterst taaie Roach, die zich zeer snel herstelt van opgelopen schade en dus uitstekend geschikt is om voor de troepen te worden uitgestuurd.
Goedkoop
De Zerg beschikken verder over een aantal zeer speciale luchteenheden. Zo is de zwakke Corruptor nauwelijks in staat om een vijandige aanval te doorstaan. Wat de Corruptor echter zo nuttig maakt, is dat hij een vijandig luchtschip kan kapen, dat dan stil in de lucht blijft hangen en de eigen troepen aanvalt. Ook de Mutalisk is niet al te stevig bepantserd en dus makkelijk uit de lucht te schieten. Mutalisk zijn echter snel en goedkoop te produceren, ook vrij vroeg in het spel. Dat laatste maakt de Mutalist ideaal om de vijand aan te vallen voor hij z'n luchtverdediging op orde heeft. De Mutalisk kan bovendien later in het spel omgevormd worden tot een Brood Lord, die van grotere afstand veel meer schade aan vijandige grondtroepen kan doen. Heel apart is de Infestor, een eenheid die zelf niet aan kan vallen, maar toch erg nuttig kan zijn: de Infestor kan, een beetje als de Corruptor, vijandige grondtroepen 'kapen', waarna ze ontploffen. Leuker is nog dat de Infestor eieren kan leggen die zich ontwikkelen tot Infested Terrans: mariniers die als zombies langzaam voortschuifelen, terwijl ze om zich heen schieten. De Infestor kan zich niet alleen ingraven, maar zich ook ondergronds verplaatsen, zodat je ongezien een hinderlaag aan kunt leggen.

Dekking
Het ondergronds verplaatsen kan helemaal goed met de Nydus Worm, het voornaamste transportmiddel van de Zerg. Overal waar Creep ligt kan een Nydus Worm bovenkomen met een flinke hoeveelheid grondtroepen aan boord. Tot slot kunnen de Zerg de Ultralisk maken, die ook in de eerste Starcraft al aanwezig was. De Ultralisk is het ultieme aanvalswapen van de Zerg. Het is een enorm insect met lange scharen aan zijn voorpoten en een dik pantser dat flink wat klappen op kan vangen. De Ultralisk heeft het dikste pantser van alle eenheden in het spel, maar is desondanks verrassend snel en relatief goedkoop te produceren. Enig nadeel is dat de Ultralisk alleen grondtroepen aan kan vallen. Net als de andere twee rassen hebben ook de Zerg een manier om snel troepen te verplaatsen. De Zerg missen de sterke luchtvloot van de Protoss en zijn vooral gevaarlijk over de grond, via de zware Ultralisk. Met de Corruptor kan een Zerg-speler zich echter wel goed tegen een vijandige luchtaanval verdedigen.
Terran
De Terran, de derde partij in het conflict, missen de hoogwaardige technologie van de Protoss en de snelheid van de Zerg, maar maken dat goed door de troepen van een dikker pantser te voorzien. De troepen van de Terran zijn daarmee log, maar ook relatief goedkoop en snel te produceren. Het begint voor de Terran uiteraard ook met het winnen van Minerals en Vespene Gas, wat voor beide grondstoffen gebeurt met een Space Construction Vehicle. Die SCV's worden gebouwd in het Command Centre, de basis van de Terran. De Terran hebben het voordeel dat ze hun gebouwen overal neer kunnen zetten. Ze hebben geen Pylon of Creep nodig om te kunnen bouwen en dat is wel zo handig. Dat betekent ook dat de Terran eenvoudig en snel ergens anders op de kaart een extra basis kunnen bouwen en dus makkelijk aan extra grondstoffen kunnen komen. Zeker op de lange termijn is dat een groot voordeel. Zodra je Barracks hebt gebouwd, kun je zowel Marines als Marauder maken. De Marine, de standaard soldaat, kan zich relatief snel verplaatsen. Dat wil zeggen: sneller dan de Zealot, maar niet zo snel als de Zergling. De Marauder zijn een stuk duurder om te maken. Het zijn stevig uitgevallen Marines die met granaten zijn uitgerust, waarmee ze de vijand voor korte tijd kunnen vertragen. Dat is ideaal om vluchtende vijanden te vertragen en uit te schakelen. Leuker wordt het als de Terran de Siege Tank kunnen bouwen, een relatief lichte tank die ook stationair gemaakt kan worden en dan extra effectief is.

Jetpack
De Terran kunnen ook de Ghost ontwikkelen, een soldaat die uitgerust is met een wapen waarmee hij over lange afstand kan schieten. Belangrijker is dat een Ghost zich tijdelijk onzichtbaar kan maken en zo een vijandige basis kan verkennen. De Reaper is wederom een aangepaste Marine, in dit geval uitgerust met een Jetpack, waarmee hij makkelijk hoger gelegen delen van het terrein kan bereiken. Als je een Starport neerzet, krijg je beschikking over de uitgebreide luchtvloot van de Terran. De Viking is een tussenvorm, die snel kan overschakelen van opstijgen naar neerdalen. De Terran beschikken ook over de Banshee, een licht en vooral snel luchtschip, dat ideaal is om een snelle verrassingsaanval in te zetten op een basis die de luchtafweer nog niet op orde heeft. Daarnaast beschikken de Terran over de Raven, een ruimteschip dat weinig mogelijkheden tot aanvallen heeft, maar wel onzichtbare eenheden kan spotten. Ideaal om als ondersteuning met een grootscheepse aanval mee te sturen. Tot slot beschikken de Terran over de Medivac, een transportschip waar acht eenheden in plaats kunnen nemen. Daarnaast kan de Medivac andere eenheden genezen.

Thor
Als klap op de vuurpijl kunnen de Terran ook nog beschikken over de Battlecruiser, een luchtschip dat zich kan meten met de luchtvloot van de Protoss. De Battlecruiser is alleen veel minder snel. Toch ligt de kracht van de Terran niet bij de luchtvloot. De eenheid die de vijandelijke troepen pas echt schrik aanjaagt is de Thor, een gigantische mech met een even gigantische vuurkracht. Groot voordeel is bovendien dat de Thor het zowel tegen lucht- als grondtroepen op kan nemen.
Balans
Rob Pardo heeft steeds aangegeven dat Starcraft II een aantal belangrijke kenmerken van de eerste Starcraft moest overnemen. Zo wilde hij het spel vooral overzichtelijk houden. Dat is ook de reden dat Blizzard voor dezelfde drie rassen gekozen heeft en geen vierde heeft toegevoegd. Om diezelfde reden heeft elk ras ongeveer hetzelfde aantal eenheden als in het origineel. Pardo droeg het team op dat ze best nieuwe eenheden mochten verzinnen, maar dat voor elke nieuwe eenheid een oude moest vervallen. Dat wil zeggen dat de verschillende rassen met elk zo'n 15 verschillende eenheden nog redelijk makkelijk onder de knie te krijgen zijn. Om aan de hardcore-speler tegemoet te komen, zijn de mogelijkheden van elke eenheid echter uitgebreid. Niet zo uitgebreid als in Warcraft III echter: het moet makkelijk aan te leren zijn. Bovendien wil Pardo de balans tussen de rassen verbeteren. Niet zozeer door de mogelijkheden gelijk te trekken, integendeel, maar door net zo lang aan het spel te schaven tot de mogelijkheden van de rassen gelijkwaardig zijn. Zo zijn de Zerg duidelijk minder sterk in de lucht, maar compenseren ze dat doordat de meeste eenheden zich in kunnen graven en zich bovendien via de Nydus Worm razendsnel ondergronds kunnen verplaatsen, buiten bereik van de vijandige luchtvloot.
All along
Er zijn echter meer aanpassingen aan het spel dan alleen die aan de legers. Zo liggen er nu op elke kaart ook gele kristallen. Die leveren dezelfde Minerals als de blauwe, maar hebben een langere levensduur. Blizzard heeft de kaarten uiteraard steeds zo ontworpen dat de gele kristallen alleen centraal gelegen zijn, zodat alle partijen er even gemakkelijk bij kunnen. Daarnaast staan er op elke kaart diverse Xel'Naga Watchtowers. Wie daar een eenheid in de buurt heeft, krijgt extra zicht. Rondom de toren lost de donkere fog op en kun je dus zien wat de vijand doet. Het onder controle houden van de Watchtowers kan een belangrijk strategisch voordeel opleveren. Dat geldt ook voor de diverse barrières in het spel. Op strategische plekken zijn kleine afgesloten gedeeltes gemaakt, waar eenheden zich kunnen verschuilen. Zo kan bijvoorbeeld een rij struiken het zicht ontnemen op de eenheden die zich erachter verschuilen. Het is een kleine toevoeging die de tactische mogelijkheden vergroot.

Conclusie
De diverse leden van het ontwikkelteam bleven tijdens de speelsessie benadrukken dat niets nog zeker is in Starcraft II. De ontwikkelaar heeft herhaaldelijk aangegeven te hopen het spel nog dit jaar op de markt te kunnen brengen, maar zal dat pas doen als hij volledig tevreden is. Hoewel er dus nog van alles kan veranderen, is Starcraft II in zijn huidige vorm al goed in balans, wat niet alleen blijkt uit de potjes die ikzelf mocht spelen, maar vooral uit de sessies tussen de twee fulltime testspelers die Blizzard in dienst heeft. Deze testers hebben de mogelijkheden van de rassen en van de kaarten echt goed onder knie, en spelen bovendien in een erg hoog tempo. De teamleden gaven aan te hopen dat spelers meer gebruik gaan maken van de hoogteverschillen in het spel, al lieten ze niet weten hoe ze dat willen bereiken. Al is Starcraft II ook zonder die aanpassing al een uitstekend spel. Minder is dat Rob Pardo inmiddels heeft aangegegen dat Starcraft II niet via een lan gespeeld kan worden. De optie is geschrapt omdat de ontwikkelaar de eigen portal Battle.net wil promoten. Bovendien wil Blizzard zo het gebruik van illegale kopieën moeilijk maken.
Titel |
Starcraft II |
|
Platform |
pc/mac |
Ontwikkelaar |
Blizzard Entertainment |
Uitgever |
Activision Blizzard |
Releasedatum |
onbekend |