De Legion Go is voorzien van een AMD Z1 Extreme-processor en is daarmee sneller dan de Steam Deck en Steam Deck oled. Hij is even snel als de ASUS ROG Ally, maar heeft een andere opzet. Je kunt de controllers loskoppelen en dankzij de kickstand kun je met de Go ook op afstand gamen. Dat werkt prima, in tegenstelling tot het gebruik van de rechter controller als muis. De ventilator van de Go is wat luidruchtig en de responstijden van het scherm zijn traag. Het is ook een fors uitgevallen gaming handheld, maar het grote scherm zal voor sommigen juist een voordeel zijn.
Met de Steam Deck met oledscherm heeft Valve zijn eerste generatie Steam Deck flink getweakt. De processor is helaas nauwelijks sneller geworden, wat de console eigenlijk wel nodig heeft. De Steam Deck beschikt wel over een uitstekend hdr-oledscherm dat in games een groot verschil maakt. De accu is ook groter geworden, hoewel de werkelijke accuduur nog altijd sterk afhankelijk is van welke game je draait. SteamOS werkt prettig en steeds meer games werken erop, hoewel je niet zonder nadenken alles kunt installeren, zoals bij Windows. Een hoes wordt meegeleverd om de Deck veilig te vervoeren.
Het is alweer bijna twee jaar geleden dat Valve, op 25 februari 2022, de Steam Deck wereldkundig maakte. Dat zette flink wat in werking, want ineens werden gaminghandhelds met een desktopbesturingssysteem populair. Maar de gaminghandheld is niet door Valve uitgevonden. Dergelijke apparaten bestonden al, maar vormden altijd een nichemarkt waarin merken als Ayaneo en GPD groot zijn geworden.
Dankzij zijn eigen softwareplatform wist Valve in één keer veel mensen te enthousiasmeren voor de Steam Deck. AMD leverde de processor met ingebouwde gpu voor de Steam Deck al, maar ontwikkelde speciaal voor gaminghandhelds de Z1 en Z1 Extreme. Die processor verscheen voor het eerst in de ASUS ROG Ally (review) en de nieuwste handheld die van een Z1 is voorzien, is Lenovo's Legion Go (preview). Valve heeft in de tussentijd ook niet stilgezeten en bracht onlangs een Steam Deck uit die voorzien is van een oledscherm, maar er is nog meer gewijzigd.
Wil je op dit moment gamen on-the-go, dan heb je dus keuze, en de vraag is: ga je voor de nieuwe Steam Deck met oledscherm of Lenovo Legion Go? Of is het juist slimmer om te kiezen voor de ROG Ally of de originele Steam Deck? We vergelijken ze in deze review.
De eerste generatie Steam Deck en de ASUS ROG Ally hebben we al eens gereviewd, maar de Lenovo Legion Go is, samen met de Steam Deck met oledscherm, echt nieuw, dus daar gaat in dit artikel de meeste aandacht naar uit.
Windows: ROG Ally en Legion Go
Lenovo Legion Go
De Legion Go van Lenovo is met zijn 8,8"-scherm een uit de kluiten gewassen handheld. Hij is in alle dimensies flink groter dan de andere Windows-handheld, de ROG Ally. Het eerste dat opviel toen ik de Legion Go voor het eerst oppakte, was dat ik niet helemaal wist waar ik mijn handen moest houden. Je drukt snel per ongeluk op een van de vele knoppen die op de controllers zitten. Vooral knoppen M1 en M2, die aan de rechterzijkant zitten, raak je makkelijk. En aan de achterkant van elke handgreep zijn ook nog twee knoppen en op de rechter zit ook een scrollwieltje.
Het tweede dat opvalt, is dat de Legion Go niet licht is. Hij weegt in totaal 861 gram en dat is ongeveer tweehonderd gram zwaarder dan de andere drie consoles. Dat merk je meteen als je hem oppakt: dit is geen apparaat dat je lang in de lucht houdt. Automatisch ging ik een beetje onderuitgezakt zitten om de Legion Go op mijn buik te laten rusten. Het idee achter de Legion Go is ook eigenlijk dat je hem neerzet. De 'handheld' beschikt over een traploos verstelbare kickstand en wat dit apparaat uniek maakt, is dat je de controllers los kunt halen, net als bij een Nintendo Switch. Het verschil met de Switch is dat je bij die Nintendo-console een houdertje krijgt waarin je de controllers kunt klikken om er een gewone controller van te maken. Dat is bij de Legion Go niet het geval, je zit dus met twee losse controllers te gamen. Met twee controllers gamen is op zich geen probleem. Het voelt niet onnatuurlijk aan, je mist hooguit een beetje houvast die een enkele controller biedt.
De échte reden dat de twee controllers los kunnen, is dat de rechter zich als muis kan gedragen. Als je je nieuwe Legion Go uitpakt, kom je een rond, plastic schijfje tegen, met een gat in het midden. Je kunt de rechter controller daarin steken en als je onderaan de controller het schuifje op 'fps' zet, kun je het geheel gebruiken als muis.
Dat idee is leuk, maar in de praktijk heb je er niks aan. Om te beginnen houdt de verticale muis beroerd vast. Als je je hand eromheen sluit, heb je vijf pogopins en een joystick die in je handpalm drukken. Je moet de muis dus een beetje losjes vasthouden en dat is sowieso goed advies, want je loopt ook in deze positionering tegen het probleem aan dat er overal knoppen zitten. Je legt al gauw je duim op de Y3-knop, die in eerste instantie niets lijkt te doen, behalve dan dat hij het registreren van een klik op de linker- en rechtermuisknop, toets M1 en M2, blokkeert. Het scrollwieltje is ook niet echt makkelijk bereikbaar; je moet je duim buigen dan kun je scrollen, maar het wiel zit niet op een logische plaats, zoals bij een gewone muis. Let wel, dit is de ervaring van een rechtshandige gebruiker.
Een linkshandige gebruiker komt met zijn vingers helemaal niet bij het scrollwieltje in de buurt, dus het gebruik daarvan kun je helemaal vergeten. Voordeel voor linkspoten is wel dat je niet met je hand tegen een joystick aan zit en dat de muis aardig in de hand ligt, al moet je nog wel oppassen dat je knoppen M3 en Y3 niet indrukt. Het nadeel is dat het schijfje waarin de muis zit, je hand niet ondersteunt en je dus met de rug van je hand over het tafelblad schuurt.
De 'muis' is, kortom, een grappig idee om muisfunctionaliteit toe te voegen aan de Legion Go, maar de uitwerking is waardeloos. Tijdens het gebruik moet je jezelf continu corrigeren en geen enkel moment gebruik je hem zonder er actief bij na te moeten denken. Oftewel: schaf een losse muis aan en je bespaar jezelf deze bijgeleverde ellende.
Je kunt de controllers het beste gewoon als 'controller' gebruiken en als je ervoor zorgt dat je niet per ongeluk verborgen knoppen indrukt, kun je lekker gamen met behulp van de joysticks. Die werken prettig en de A-, B-, X- en Y-knoppen werken en klikken zoals je dat gewend bent van bijvoorbeeld een Xbox-controller. De andere knopjes voelen wat goedkoper aan. Een praktische toevoeging waarvoor Lenovo heeft gekozen, is een touchpad op de rechter controller, om je muispijltje mee te bewegen. Op de Steam Deck zitten er zelfs twee van die touchpads en daar zijn ze wel beter uitgevoerd, want ze geven haptische feedback, die heel precies is, omdat de trilmotortjes in de touchpad zelf verwerkt zitten. De Legion Go maakt gebruik van de trilmotor die in de rechter controller zit en daardoor voelt de haptische feedback een beetje willekeurig, alsof het niet per se met de beweging op de touchpad te maken heeft. Maar, de aanwezigheid van de touchpad is al fijn, want de ROG Ally heeft er helemaal geen.
Wat de Ally ook niet heeft, zijn twee USB-C-aansluitingen en dat is bijzonder handig als je de Legion Go ook wilt gebruiken als Windows-desktop. Je kunt de oplader aan de ene aansluiting hangen, terwijl je een scherm aan de andere koppelt. Met een draadloos toetsenbord en muis kun je vervolgens de Go bedienen alsof het een desktop is. De ROG Ally heeft maar een USB-C-aansluiting, waardoor je een scherm of dock moet aansluiten dat van zichzelf genoeg vermogen levert. Is dat niet minimaal 65 watt, dan werkt de 30W-Turbo-modus van de Ally niet. Een laatste verschil is dat de Legion Go, net als beide Steam Decks overigens, standaard geleverd wordt met een hoes. Die zit er bij de Ally niet bij.
ASUS ROG Ally in vergelijking met de Legion Go
Als je alles over de ROG Ally wilt weten, dan kun je hier een hele review vinden die we aan de handheld van ASUS gewijd hebben. In vergelijking met de Legion Go is de Ally een stuk compacter en met een gewicht van 618 gram ook lichter. Er zit ook een kleiner 7"-scherm op, met 16:9-verhouding, terwijl de Legion Go een groter scherm heeft (8,8"), dat relatief gezien hoger is dankzij de 16:10-verhouding.
De ROG Ally is dus lichter, waardoor je hem langer in de hand kunt houden en dat is op zich prettig, maar ook bij de ROG Ally heb je last van extra knoppen, die ervoor zorgen dat hij niet zo lekker vasthoudt. Aan de achterkant zitten de knoppen M1 en M2 en terwijl je de Ally vasthoudt zit je daar meestal met je middelvingers steeds tegenaan te drukken. Het zijn, net als de hele rits aan buttons die op de Legion Go zitten, geen knoppen die normaal gesproken een functie hebben. Op de standaard Xbox-controller zitten ze niet, bijvoorbeeld. Het zijn dus extra knoppen, die je zelf kunt toewijzen, maar wat mij betreft hadden ze achterwege mogen blijven. Maar zelfs als je de knoppen wegdenkt, houdt de Ally niet zo lekker vast als de Steam Deck.
Tweaken: het onderste uit de kan
De Ally en Legion Go zijn beide door hun fabrikanten voorzien van software die het starten van games makkelijk moet maken, omdat Windows niet geoptimaliseerd is voor bediening met joysticks. Games starten is echter niet het enige wat je ermee kunt doen, want er valt ook een heleboel te tweaken. Om te beginnen kun je het opgenomen vermogen van de processor instellen, op de Ally tussen de 10 en 30 watt en op de Legion Go van 5 tot 30 watt. Daarnaast kun je cpu-boost in- of uitschakelen. Je kunt ook nog wat verder gaan en de hoeveelheid werkgeheugen die aan de gpu is toegewezen instellen, van 1 tot en met 8GB op de Ally en van 3 tot en met 8GB op de Go. Je kunt vervolgens fancurves aanpassen, eventueel framerates limiteren om accu te sparen en je kunt AMD-functionaliteiten als Radeon Super Resolution, of Radeon Image Sharpening in- en uitschakelen. Als je het leuk vindt om het onderste uit de kan te proberen te halen, dan kan je je lol dus op aan de Ally en de Legion Go. De benchmarks op de volgende pagina's representeren wat je haalt met de processors op 30W geconfigureerd, terwijl we de andere instellingen ongemoeid hebben gelaten.
ASUS ROG Ally
Lenovo Legion Go
SteamOS: Steam Deck en Steam Deck-oled
Valve's Steam Deck is de reden dat fabrikanten als ASUS en Lenovo, en onlangs ook MSI, zich op de markt voor gaminghandhelds hebben gestort. Dat AMD de Z1-processor uitbracht, hielp daar ook wel bij, maar die chip kom je niet tegen in de Steam Deck. Over de eerste generatie Steam Deck hebben we vakergeschreven, maar de Steam Deck met oledscherm is nieuw. Wat is er precies nieuw?
Steam Deck: lcd vs. oled
Eigenlijk zijn er niet zoveel verschillen tussen de Steam Deck met lcd-scherm en de oledversie, en toch weer wel. De verschillen zitten hem in de details, maar het zijn wel echt verbeteringen waar je wat aan hebt. Neem bijvoorbeeld de joysticks, die zijn bijna hetzelfde, maar de nieuwe versie heeft er een klein kuiltje in zitten, zodat je vingers er net wat makkelijker op blijven liggen. De koeling hoor je bij lage belasting wat minder, omdat er een grotere ventilator in zit en hoewel de processor ongewijzigd is, is het werkgeheugen iets sneller geworden.
Steam Deck: lcd (boven) vs. oled-hdr
Het meest in het oog springende verschil is het nieuwe oledscherm. Dat heeft een diagonaal van 7,4" en is dus iets groter dan het originele 7"-scherm van de lcd-versie. Het oledscherm werkt op 90Hz, in tegenstelling tot de 60Hz op de originele lcd-uitvoering. Het scherm maakt het grootste verschil tussen de oude en de nieuwe Steam Deck. Veel games ondersteunen hdr en als je de twee consoles naast elkaar legt zie je een enorm verschil. De foto doet geen eer aan de weergave van het hdr-scherm, omdat het een simpele jpeg is, maar toch zie je al het verschil tussen de twee schermen. Het hdr-scherm voelt realistischer aan, want als je vervolgens terugwisselt naar de lcd-versie, dan lijkt het alsof je in een tekenfilm rondrijdt.
De handheld zelf is niet in grootte toegenomen, maar Valve heeft de schermranden wat smaller gemaakt om het grotere oledscherm erin te passen. De duurste versie met 1TB-ssd, die wij bestelden, heeft een scherm met een matte coating, terwijl het 512GB-model een glanzend scherm heeft. De nieuwe Deck heeft Wi-Fi 6E, in plaats van Wi-Fi 5 en een grotere accu van 50Wh in plaats van 40Wh en toch is het gewicht afgenomen, van 686 gram naar 642 gram. O ja, en de powerknop is nu rood. Dat is maar goed ook, want aan de buitenkant zie je dus nauwelijks verschil, maar het is goed om te zien dat alles wat gewijzigd is daadwerkelijk een verbetering is.
SteamOS versus Windows
Het grote voordeel en tegelijk een nadeel van de Steam Deck is dat hij SteamOS draait. Het besturingssysteem is gebaseerd op Arch Linux en wanneer je de Steam Deck inschakelt, krijg je in principe alleen de Big Picture-modus van Steam te zien. Je kunt naar een desktopomgeving overschakelen als je dat wilt, maar dat hoeft niet, je kunt de Steam Deck gebruiken zonder de desktop ook maar een keer te zien. Wat ASUS en Lenovo met hun bijgeleverde software proberen te bereiken, heeft de Steam Deck dus al geperfectioneerd. Bij de Ally en Legion Go blijft Windows, hoe graag je het ook wilt, altijd door de Armoury Crate, of Legion Space heen schemeren.
Die soepele interface is niet uit de lucht komen vallen: de Steam Deck is al sinds begin 2022 op de markt en je kon in het begin tegen nogal wat bugs aanlopen, maar die lijken eruit te zijn. Een tweede punt dat verbeterd is, is de compatibiliteit met games. Bij de introductie van de Steam Deck waren zevenhonderd tot achthonderd titels Deck Verified. Dat is niet veel als je bedenkt dat er ongeveer 160000 titels op Steam staan, volgens SteamDB. Ondertussen ligt dat aantal een stuk hoger. Ongeveer 4500 titel zijn geverifieerd en iets meer dan 9000 zijn speelbaar. Speelbaar wil zeggen dat het niet vlekkeloos loopt, maar vanuit de gebruiker nog input nodig heeft, bijvoorbeeld het gebruiken van de touchscreen om voorbij een launcher te komen, of het remappen van de buttons.
Games die nog niet getest zijn op speelbaarheid kun je soms zelfs aan de praat krijgen met behulp van Proton. Die software kun je ook weer gebruiken om andere platformen, als Epic en GOG Galaxy te installeren. Het is mogelijk om de Windows-launchers van Battle.net, EA en Ubisoft connect werkend te krijgen op de Steam Deck, maar er is geen officiële ondersteuning, maar het vergt wat tweaken, zoals we ook beschreven in een eerder artikel.
Windows heeft in die zin dus zijn voordelen. Van de 160000 games op Steam, draaien er 144000 op Windows. De eerder genoemde andere gameplatformen worden zonder omwegen ondersteund en dat maakt Windows voor degene die niet over compatibiliteit wil nadenken, een makkelijke keuze.
Cpu-benchmarks
Hieronder staan de specificaties van de vier handhelds vermeld en daaruit zie je al dat het verschil tussen de oude en de nieuwe Steam Deck niet alleen het oledscherm betreft. De Legion Go en ROG Ally hebben dezelfde processor, maar de rest van de hardware verschilt.
ASUS ROG Ally
Lenovo Legion Go
Steam Deck met lcd
Steam Deck met oled
Processor
Ryzen Z1 Extreme
Ryzen Z1 Extreme
Custom Zen2 (7nm)
Custom Zen2 (6nm)
Cores/threads
8/16
8/16
4/8
4/8
Klokfrequentie (Turbo)
3,3GHz (5,1GHz)
3,3GHz (5,1GHz)
2,4GHz (3,5GHz)
2,4GHz (3,5GHz)
Gpu
RDNA3, 768 cores
RDNA3, 768 cores
RDNA2, 512 cores
RDNA2, 512 cores
Werkgeheugen
16GB Lpddr5-6400
16GB Lpddr5x-7500
16GB Lpddr5-5500
16GB Lpddr5-6400
Ssd
Micron 2400 512GB
WD PC SN740 512GB
Kingston OM3PDP3 256GB
Samsung PM9B1 1TB
Wifi
MediaTek MT9722 Wi-Fi 6E
MediaTek MT9722 Wi-Fi 6E
Realtek RTL8822CE (Wi-Fi 5)
Qualcomm QCNFA765 (Wi-Fi 6)
Scherm
7", 1920x1080, IPS, 120Hz
8,8", 2560x1600, IPS, 144Hz
7", 1280x800, IPS, 60Hz
7,4", 1280x800, oled, 90Hz
Schermpaneel
Tianma TL070FVXS01-0
Lenovo
onbekend
onbekend
Accu
40Wh
49,2Wh
40Wh
50Wh
Besturingssysteem
Windows 11
Windows 11
SteamOS
SteamOS
De ROG Ally en de Legion Go hebben beide ssd's van 512GB, maar die in de Legion Go maakt gebruik van TLC-geheugen, terwijl de Micron 2400 QLC-chips gebruikt. Die laatste kunnen traag worden; dit merk je al wanneer je een game downloadt op gigabitsnelheid en de buffer volgelopen is. Daar heb je met de TLC-drive in de Lenovo minder snel last van. De Steam Decks hebben beide TLC-ssd's. Ze hebben beide een Wi-Fi 6E-netwerkkaart van MediaTek.
De nieuwe Steam Deck heeft uiteraard een oledscherm, dat ook nog iets groter is dan de lcd van de vorige generatie. De resolutie is hetzelfde gebleven, maar het nieuwe scherm werkt op 90Hz en ondersteunt het weergeven van HDR-materiaal. De processor is hetzelfde gebleven en is ondertussen wel enigszins verouderd. Het zijn Zen2-cores, terwijl de Z1 Extreme-processor van de Zen4-architectuur gebruik maakt en laatstgenoemde heeft bovendien acht in plaats van vier cores. Ook grafisch begint de Steam Deck iets achter te lopen. De RDNA2-architectuur is minder vlot dan RDNA3 en bovendien zijn er op de Steam Decks minder grafische compute units aanwezig.
De nieuwe Steam Deck heeft wel iets sneller werkgeheugen en omdat de gpu daar ook gebruik van maakt, kan dat ook grafisch iets schelen. Verder is er een modernere netwerkkaart aanwezig en is de capaciteit van de accu met een kwart gegroeid.
Benchmarks
Bij het draaien van de benchmarks hebben we ervoor gekozen om ze op de hoogste snelheid te draaien. De Legion Go en ROG Ally kun je op heel veel verschillende manieren configureren. Je kunt de cpu op 10, 15, 25 of 30 watt laten draaien en cpu-boost aan of uit zetten. Je kunt daarnaast ook nog de hoeveelheid werkgeheugen die aan de gpu wordt toegewezen aanpassen. Ook de Steam Decks hebben we op maximaal vermogen laten werken, maar daarbij ligt het maximum op 15 watt. De benchmarks in de review laten dus zien wat het maximale is dat je uit de handhelds kunt halen. Op het moment dat je het vermogen beperkt, of een framelimiter ingeschakelt kan het natuurlijk minder worden.
In Cinebench laten de Z1 Extreme-processortjes van de Legion Go en ROG Ally prima prestaties zien. In feiten zijn die processors hetzelfde als de Ryzen 7 7840U, maar dan zonder Ryzen AI. Ze mogen in de handhelds nog iets meer energie gebruiken dan in de Framework Laptop, waardoor de uiteindelijke scores in de multi-test iets hoger liggen. Cinebench draait niet op de Steam Decks, dus daar hebben we geen benchmarkresultaten van.
Een browser zit wel op de Steam Decks en daardoor kunnen we een aantal javascript-benchmarks wel draaien. Daaruit blijkt wel hoe zeer acht Zen4-cores op een hogere klokfrequentie sneller zijn dan vier Zen2-cores.
In Geekbench, dat ook zowel onder Linux als onder Windows draait, is ook te zien dat het verschil in cpu-snelheid groot is. Singlecore-toepassingen zijn ongeveer twee keer zo snel op de Z1 Extreme, terwijl multicore-tests soms wel drie keer zo hoog scoren op de Ally en de Go.
In Blender is te zien dat onder belasting de cpu's geen last hebben van throttling. De lijntjes lopen mooi horizontaal, dus ook na twintig minuten is de rendertijd van de afbeelding in deze test nog steeds hetzelfde.
De Storage-test van PCMark 10 draait weer alleen onder Windows, maar daar is nog wel een duidelijk verschil te zien tussen de Legion Go en de ROG Ally. Die laatste is voorzien van een qlc-ssd en die is traag en dat merk je al als je een game aan het downloaden bent op een snelle internetverbinding van bijvoorbeeld 1Gbit/s. Aanvankelijk downloadt de game lekker vlot, maar na verloop van tijd zakt de snelheid in omdat de snelle cache vol zit. Dat verschil in snelheid blijkt ook duidelijk uit het resultaat van PCMark 10.
Gamebenchmarks
Uiteindelijk gaat het bij de vier handhelds natuurlijk om het spelen van games, daar zijn ze voor bedoeld. We hebben de snelheid vergeleken in vier verschillende games, op verschillende resoluties. We hebben alles op 1280x800 pixels gedraaid, want dat is de resolutie van de oude en de nieuwe Steam Deck. In de meeste gevallen zal het ook de resolutie zijn waarop je games op de Legion Go draait, want 2560x1600 is in de meeste gevallen te hoog gegrepen voor de Z1-processor. 1280x800 is precies een kwart van de native resolutie van het scherm en schaalt daardoor mooi. De Ally is een vreemde eend in de bijt, met zijn resolutie van 1920x1080 pixels. Om de vergelijking te kunnen maken hebben we alle games op de Ally op 1280x800 gedraaid, maar ook op 1920x1080, want dat is de resolutie waarvoor het apparaat gemaakt is.
We hebben de vier consoles aangesloten aan de adapter getest, met de energieprofielen op maximaal ingesteld. De resultaten die je hieronder dus ziet, reflecteren dus het maximale dat je ervan mag verwachten.
Om te beginnen draaien we 3DMark en daarin ontbreken de Steam Decks, want 3DMark draait alleen onder Windows. De RDNA3-gpu in de Z1 Extreme-processor is in feiten hetzelfde als de Radeon 780M-gpu, die bijvoorbeeld in de Framework Laptop 13 zit. In de graphics-test van Night Raid lijken de gpu's van de Legion Go en ROG Ally even snel als een RTX 3050, wat indrukwekkend is voor een igp, maar de 3050 in kwestie is gelimiteerd op een TGP van 40 watt.
We beginnen met het testen van een zwarte titel; Cyberpunk 2077. De game heeft op de Steam Deck een groen vinkje voor compatibiliteit, maar dat betekent niet dat de game per definitie goed draait, het blijft immers een zwaar spel. Opde 1280x800-resolutie en medium-instellingen halen we gemiddeld net meer dan 30fps op de Steam Decks, eigenlijkis 'medium' dus nog te hoog gegrepen voor de Valve-handhelds. De Go en de Ally zetten mooie gemiddeldes van rond de 50fps neer en daarmee valt prima te gamen. Het enige probleem is dat de Ally een 1920x1080-scherm heeft en die resolutie is in Cyberpunk nauwelijks soepel te spelen. Op zich is 32fps niet onspeelbaar, consoles draaien ook nog wel eens games op die framerate, maar het is wel een gemiddelde en af en toe zal de framerate dus ook onder de 30 uitkomen. Het beste speel je dit spel dus op de Legion Go, op 1280x800-resolutie.
F1 2021 is een heel ander verhaal dan Cyberpunk. Deze game draait op 1280x800 bij medium-instellingen als een trein op alle handhelds. Verhoog je de resolutie naar de native 1920x1080 van de Ally, dan draait de game nog altijd prima, zij het op medium-instellingen. Op de Legion Go kun je zelfs naar 2560x1600 pixels gaan en zit je alsnog op een nette 51fps. Je kunt er ook voor kiezen om juist alle grafische elementen omhoog te schroeven en op ultra te spelen, maar voor een iets minder scherp beeld te gaan, met de lagere 800p-resolutie.
GTA:V was toen hij uitkwam, een hele zware game. Ondertussen hebben deze vier handhelds er geen moeite meer mee. De Steam Decks draaien hem op native resolutie met de grafische instellingen op high. De ROG Ally kan hem ook makkelijk op zijn native resolutie van 1920x1080 draaien en zolang je het bij medium-instellingen houdt, kan de Legion Go de game zelfs op 2560x1600 draaien.
Tot slot kijken we naar Total War: Pharaoh en ook daar zie je dat ultra-instellingen in de meeste gevallen te veel gevraagd zijn, maar als je het bij medium houdt, kun je op Ally op native resolutie gamen en bij de Legion Go moet dat ook wel lukken.
Wat kun je vervolgens concluderen op basis van deze benchmarks? Om te beginnen is de nieuwe Steam Deck met oledscherm iets vlotter dan die met lcd-scherm. Dat komt waarschijnlijk door het hoger geklokte werkgeheugen en wellicht door de iets zuinigere processor, die daardoor met hetzelfde vermogen hogere klokfrequenties kan halen. Merk je dat verschil? Nee, want in framerate is het verschil een procent of zes.
De Z1-processor is wel een klap sneller dan de chips in de Steam Decks, ongeveer anderhalf keer zo snel. ASUS heeft er daarom voor gekozen om een 1920x1080-scherm te gebruiken, terwijl Lenovo voor 2560x1600 kiest, wat als een soort tweede native resolutie 1280x800 heeft. Vanzelfsprekend draaien games het beste als je die lagere resolutie op de Legion Go instelt. Tussen de Legion Go en de ROG Ally zitten onderling weinig verschillen. In de ene game is de Ally sneller, terwijl in de andere game de Go het net weer beter doet. Zoals eerder beschreven kun je je helemaal suf tweaken aan de beide consoles om in een bepaalde game een net wat hogere framerate te halen. Het grootste verschil zal daarbij het vermogen waarop je processor instelt maken.
Geluidsproductie en accuduur
We hebben de handhelds ook onderworpen aan een geluidstest in drie verschillende scenario's. We testen daarom de geluidsproductie met behulp van een Larson Davis 831C-geluidsmeter met een 378A04-microfoon die is voorzien van een voorversterker. De microfoon heeft eennoisefloor van 5,5dB(A). Door onvermijdelijk omgevingsgeluid is de noisefloor van onze geluidarme ruimte ongeveer 12dB(A). Als we een veilige marge nemen, kunnen we vanaf 14dB(A) consistente metingen uitvoeren. We meten de geluidsdruk op 50cm afstand, onder een hoek van 45 graden.
Het lijkt erop dat Valve de fancurve van de nieuwe Steam Deck heeft aangepast, want het oledmodel is onhoorbaar stil tijdens het browsen, terwijl de lcd-versie het luidruchtigste is van de vier handhelds. Ook tijdens het draaien van Blender, wat een flinke cpu-belasting vormt, is de Steam Deck met oledscherm net stiller, hoewel de ROG Ally hier het stilste is. Het belangrijkste scenario is echter het draaien van games en ook daar blijkt de Ally het stilste te zijn, terwijl de Legion Go de meeste herrie maakt. Dat is opvallend, want de Go heeft juist een grotere behuizing, waardoor je verwachten dat er meer ruimte is voor koeling, die vervolgens minder geluid produceert. In dit scenario maakt de Steam Deck met oledscherm net wat meer herrie dan de lcd-variant. Dat de ventilators harder draaien zorgt er wellicht ook voor dat de nieuwe Steam Deck net iets beter presteert dan de oude, zoals bleek uit de tests op de vorige pagina.
Accutest
De accuduur van de vier handhelds testen we met behulp van de browsetest die we ook voor laptops gebruiken. Het is misschien niet het meest representatieve scenario voor een gaminghandheld, maar het is wel geschikt om de odnerlinge verschillen te laten zien.
De Steam Deck met oledscherm heeft een grotere accu gekregen dan zijn broertje met lcd en dat verschil betaalt zich uit in een langere accuduur. De lage scherm resolutie helpt daarbij ook. De Allly en de Steam Deck met lcd-scherm hebben een even grote accu van 40Wh. De Legion Go heeft een 50Wh-accu, maar zijn hoge schermresolutie zorgt voor een flink kortere accuduur. Als je de belasting opvoert, zoals in PCMark, dan maakt die hogere resolutie weer minder verschil en levert de grotere accu juist een iets langere accuduur op.
Browsen
PCMark
Accutest browsen 2013 (180cd/m²)
Laptop
Gemiddelde tijd in uren en minuten (hoger is beter)
Hoe snel je accu leegloopt hangt echter van heel veel factoren af. Eerder in dit artikel ging het over alle verschillende instellingen die je kunt doen op de handhelds. Speel je met de hoogste schermhelderheid, met de processor op maximaal vermogen, dan is bij alle drie de handhelds je accu met een uur of twee a drie leeg. Maar heb je een game die weinig van je console vraagt en kun je het vermogen van de cpu beperken, wellicht het scherm enigszins dimmen, een frame rate limiter inschakelen, de refresh rate van het scherm verlagen en wellicht kan in het geval van de Legion Go de schermresolutie ook wel omlaag van 2560x1600 naar 1280x800. In dat geval spring je veel efficiënter met energie om en kun je een langere accuduur halen. Het resultaat hangt er dus van af op welke manier je je console gebruikt.
Scherm
De gaminghandhelds hebben alle vier een heel ander scherm. De eerste Steam Deck heeft een resolutie van 1280x800 pixels en maakt gebruik van een lcd-paneel. Die resolutie heeft de Steam Deck met oledscherm ook, maar dan bij een iets grotere diagonaal van 7,4 inch. Ook bij Lenovo zijn ze uitgegaan van de 1280x800-resolutie, maar dan zijn de pixels horizontaal en verticaal verdubbeld, met als resultaat een resolutie van 2560x1600 pixels. Op de 8,8"-lcd geeft dat heel mooi scherp beeld. ASUS heeft bij de ROG Ally iets anders aangepakt, want daar zit een 16:9-scherm, met een resolutie van 1920x1080 pixels in. Scherper beeld dan op de Steam Decks dus, maar niet zo scherp als op de Legion Go, hoewel je dat verschil in scherpte niet snel zult zien.
Wat helderheid betreft zitten de schermen niet veel bij elkaar vandaan; de Steam Deck met oledscherm is het felste, maar voor alle vier de handhelds geldt dat ze helder genoeg zijn om op een bewolkte dag buiten te gamen, maar als de zon zich laat zien, zal het scherm niet goed meer af te lezen zijn.
De ROG Ally en de Steam Deck met lcd-scherm, ondersteunen de sRGB-gamut. De andere twee kunnen het volledige P3-bereik weergeven. De Steam Deck met lcd is het slechtste gekalibreerd en de Legion Go kan ook beter gekalibreerd worden.
Responstijden
Als je snelle games speelt, zoals shooters, dan zijn lage responstijden belangrijk. Een pixel moet binnen een refresh van het scherm van kleur kunnen veranderen en als dat niet op tijd lukt, zal dat resulteren in ghosting. De vier handhelds hebben allemaal een andere refreshrate. De Steam Deck met lcd-paneel treffen we bijvoorbeeld helemaal onderaan het lijstje. Toch zijn de responstijden niet vreselijk slecht. Met een refresh rate van 60Hz heeft het scherm namelijk 16,7ms de tijd voor een transitie. Alleen bij de overgang van 20 naar 80 procent grijs zit de Steam Deck daaronder.
Inherent aan oledschermen zijn de lage responstijden; we komen dan ook op een reactietijd van minder dan een milliseconde bij de Steam Deck met oledscherm. De Ally mag bij 120Hz maximaal 8,3ms doen over een transitie en daar zit het scherm in alle vier de tests ruim onder. De Legion Go zou bij 144Hz een responstijd van 6,9ms of minder moeten laten zien en dat lukt het scherm niet, vooral bij de grijs-overgangen.
Conclusie
Als je handheld wilt gamen, welke van de vier kies je dan? Dat hangt er een beetje vanaf wat voor gamer je bent. De meeste mensen die gewoon willen gamen zonder na te hoeven denken over eventuele compatibiliteit van hun games zijn het beste uit met een ROG Ally of Legion Go. De interface werkt niet zo mooi als bij de Steam Deck, maar vrijwel alle games draaien gewoon en de Z1 Extreme-processor is op cpu- en op gpu-vlak flink sneller dan de chip in de Steam Decks.
Kies je voor Windows, welk van de twee kun je dan het beste nemen? Wat prestaties betreft verschillen ze in ieder geval nauwelijks, de verschillen zitten aan de buitenkant. De Legion is de grootste van de twee en heeft de ingebouwde kickstand en de afneembare controllers als voordeel. Dat is vooral leuk als je de ruimte hebt om te gamen, maar niet als je onderweg bent, dus in de bus of trein zit, dan kan je beter de compactere en lichtere ROG Ally kiezen. Welke het beste bij je past hangt dus ook van je gebruiksdoel af. Wil je hem voornamelijk onderweg gebruiken, dan is de Ally de betere keuze, maar wil je hem bijvoorbeeld thuis, of op je vakantiebestemming gebruiken, dan biedt de Go meer voordelen.
Los van het gebruiksscenario gaat mijn voorkeur op dit moment uit naar de ROG Ally. De koeling maakt minder herrie dan bij de Go en de responstijden van het scherm zijn beter, maar de belangrijkste reden is de prijs. De introductieprijs van de Ally was een stevige achthonderd euro, maar de prijs is verlaagd naar zeshonderd euro, terwijl de Legion Go achthonderd euro kost. Die meerprijs biedt je, zoals gezegd, afneembare controllers en een groter scherm, maar is dat tweehonderd euro waard? Wat mij betreft niet.
De Steam Deck is toch wel een ander beestje dan de Windows-handhelds. Er zijn flink wat updates geweest sinds de introductie van de Steam Deck, maar ondertussen draait het besturingssysteem soepel en zonder problemen. Het OS is gemaakt om met de joysticks te bedienen, bovendien zitten er trackpads op die meerwaarde bieden in games die geen goede ondersteuning voor joysticks bieden. Veel nieuwe games zijn wel compatibel met SteamOS, maar het is niet gegarandeerd dat alles werkt.
Daarnaast is de verouderde processor een stuk langzamer dan de Z1 Extreme in de ROG Ally en de Legion Go. Gelukkig is de schermresolutie met 1280x800 niet zo hoog en eigenlijk is dat wel genoeg voor onderweg gamen. Het scherm beschikt bovendien over een oledpaneel dat hdr kan weergeven, wat ervoor zorgt dat games er erg goed uitzien. Het is misschien een kwestie van smaak, maar voor mijn game-ervaring doet een hdr-oledscherm meer dan een lcd met hogere resolutie, zoals op de Ally en de Go.
Qua prijs zit de Steam Deck met oledscherm met 570 euro net onder de ROG Ally en dat is niet echt goedkoop. De originele Steam Deck met lcd kun je al voor 420 euro kopen, maar als je keuze daarop valt, is het misschien verstandiger om eerst even rond te kijken op Tweakers V&A, waar je op het moment van schrijven genoeg kunt vinden.
Wat mij verraste aan de Steam Deck en wat de Steam Deck IMHO zo ongelooflijk goed maakt, zijn de vele input mogelijkheden!
Ik had nooit verwacht dat ik Heroes of Might and Magic 3 (HD mod) en 5, Command & Conquer remaster, Settlers VI, Settlers 2 Anniversary edition, Anno serie, Banished op een handheld on the go zou kunnen spelen... Dat gaat dus prima met de trackpads en alle andere inputs!
Daarnaast gebruik ik de rechter trackpad als muis voor shooters, Quake, Doom, Metro serie, Brutal Doom... Het heeft even wat voeten in aarde om daar de juiste instellingen voor te vinden, maar wanneer je dat eenmaal door hebt en gewend bent, wil je niet meer terug naar een rechter stick voor FPS. Die trackpads zijn super nauwkeurig!
Windows 11 draait ook goed op de Steam Deck, mocht je dat willen. Ik heb een hele tijd ge dualboot, maar nu is dat niet meer nodig. Ik raad dan wel Steam Deck Tools aan om min of meer dezelfde functionaliteit m.b.t. controls, FPS, verversingsfrequenties, etc. te verkrijgen in Windows. Eventueel met de Amernimezone drivers, zodat je AMD catalyst software kunt draaien.
Inmiddels heb ik Vortex mod manager met een gemodde Skyrim SE, Fallout 4, Oblivion, Daggerfall, Morrowind, The Witcher 3, Kingdom Come Deliverance draaien en ben die games aan het modden zoals ik dat onder Windows ook gewoon was.
Ik heb mijn Steam Deck gemod: Bluebell transparante Extremerate shell, Gulikit Joysticks (mijn rechter joystick was kapot gegaan), 2TB WD SSD, Extremerate custom buttons and triggers, ...
Ik beschouw de Steam Deck als een van mijn beste aankopen ooit! Wat brengt dat ding mij een plezier! Ik heb dan ook geen andere PC meer, enkel de Steam Deck (en een Macbook). Mijn dochter heeft mijn gaming PC gekregen voor haar Minecraft, Sims, Roblox, ...
Die inputmogelijkheden van de Steam Deck vind ik ook zo fijn. Elke knop op de Deck is per spel aan te passen als je wilt, inclusief de kleine knopjes bij de Sticks. (Die bij de rechter stick emuleert standaard de Escape knop voor in games).
Details als een knop ingedrukt houden om hem te herhalen. Trekker gevoeligheid, instelcurves en deadzones, en de mogelijkheid om trekkers als analoge input te gebruiken. Elke knop of actie is te koppelen aan elke andere knop of trigger op de Deck, en elke knop of actie van muis, toetsenbord of andere apparaten.
Maar het mooiste en fijnste, vind ik toch wel de Trackpads. Ben je gewend aan een muis, dan is er niks fijner dan de Trackpads. Daarin onderscheid de Steam Deck zich toch wel erg van de andere apparaten. Daarvan is de gevoeligheid in te stellen, kun je ze als knoppen gebruiken, ook afhankelijk waar je op de trackpad klikt. Je kunt ze als Trackballs instellen, zodat ze momentum en frictie hebben.
En zeker als je spellen speelt waarbij je normaal met de muis overal op het scherm moet klikken, zijn de Trackpads onvervangbaar. Combineer beide Trackpads tot 1 trackpad, zodat je met beide tegelijk de muis over het scherm kunt verplaatsen, waardoor je enorm accuraat de muis over het scherm kunt bewegen. Zelfs RTS spellen zijn dan erg goed met de Trackpads te spelen.
[Reactie gewijzigd door Magic Power op 22 juli 2024 13:24]
Ik vond het begin goed te doen, maar de tekst wel te klein om fijn te spelen. Dat is wel met LCD scherm, de OLED is misschien beter. Ik ben niet aan een hele grote wereld toegekomen, dan wordt het misschien weer anders
Simpel klik en install automatisch de launchers die je wilt, waarbij de games ook automatisch in de Steam Deck lijst erbij komen, dus ze zitten tussen je standaard Steam spellen lijst.
Ik ben het 100% met je eens een van mijn allerbeste aankpen ooit. Gamen is zoveel bereikbaarder nu, niks lang opstarten, gewoon meteen beginnen en een enorme keuze in games die ook vee lgoedkoper zijn dan bv de Switch games.
[Steam Deck] Ongeveer 4500 titel zijn geverifieerd en iets meer dan 9000 zijn speelbaar. Speelbaar wil zeggen dat het niet vlekkeloos loopt, maar vanuit de gebruiker nog input nodig heeft, bijvoorbeeld het gebruiken van de touchscreen om voorbij een launcher te komen, of het remappen van de buttons.
....
Windows heeft in die zin dus zijn voordelen. Van de 160000 games op Steam, draaien er 144000 op Windows. De eerder genoemde andere gameplatformen worden zonder omwegen ondersteund en dat maakt Windows voor degene die niet over compatibiliteit wil nadenken, een makkelijke keuze.
Je bent hier twee meetwaarden door elkaar aan het gebruiken. Bij de Steam Deck heb je het over 9000 Speelbare games, en bij Windows devices heb je het over 144000 games die Compatible zijn.
De twee maten die hier door elkaar worden gehaald, zijn games die fatsoenlijk speelbaar zijn op een controller device, en games die kunnen draaien op een controller device. Maar niet elke game is fatsoenlijk speelbaar op een controller device, hetzij vanwege het kleine scherm en kleine letters, of hetzij dat de oorspronkelijk bedoelde muis en toetsenbord combo bij dat spel niet met een controller is te doen.
Gebruik dan ook dezelfde maten als je ze met elkaar wilt vergelijken. Noem dan ofwel hoeveel spellen er op de Steam Deck (Linux) en op Windows controller devices er Verified of Speelbaar zijn, en dus fatsoenlijk speelbaar zijn op een controller device. Of vergelijk de spellen die kunnen draaien op de Steam Deck (Linux) en op Windows controller devices, ongeacht of het fatsoenlijk speelbaar is.
In het eerste geval geldt voor de Steam Deck dat er 9000 titels Verified of Speelbaar zijn, helaas kan ik niet zo snel een controller Verified of Speelbaar lijst vinden voor Windows powered controller devices.
En in het tweede geval geldt dat Windows powered devices zo'n 144000 Steam games kunnen draaien, en volgens ProtonDB.com is dat voor Linux powered devices ergens tussen 60% en 80%, dus zeg maar ruwweg tussen 90000 en 120000 games.
Ben het deels met je eens dat het met twee maten meten is, maar dat komt ook een beetje door hoe het is ingedeeld bij Steam. Het ding met de Steam Deck is dat er twee dingen moeten gebeuren om de boel werkend te krijgen. Om te beginnen zijn de meeste games voor Windows gemaakt, dus moet dat eerst onder Linux werkend worden gemaakt mbv Proton. Als ik op jouw linkje naar ProtonDB kijk, dan staat daar een kleine 20000 games (recommended by at least 1 person), dat zou moeten werken. Daarnaast moet er nog support voor de controller ingebouwd worden, als dat niet al gebeurd is.
Bij de Windows-games op Steam hoeft die vertaalslag naar Linux niet gemaakt te worden; ze zijn voor het OS gemaakt, dus je kunt ze installeren en spelen. Als er geen controllersupport is dan zul je buttons moeten gaan mappen, of een losse muis en/of keyboard aansluiten. Maar: je kunt de games iig installeren. Als er geen support van Proton is voor een bepaalde Windows-game, dan houdt het bij de Steam Deck meteen al op. Ik heb trouwens zitten zoeken op ProtonDB, maar ik kan dat getal van 90000 tot 120000 games niet terugvinden..
Ben het deels met je eens dat het met twee maten meten is, maar dat komt ook een beetje door hoe het is ingedeeld bij Steam. Het ding met de Steam Deck is dat er twee dingen moeten gebeuren om de boel werkend te krijgen. Om te beginnen zijn de meeste games voor Windows gemaakt, dus moet dat eerst onder Linux werkend worden gemaakt mbv Proton.
....
Bij de Windows-games op Steam hoeft die vertaalslag naar Linux niet gemaakt te worden; ze zijn voor het OS gemaakt, dus je kunt ze installeren en spelen.
Irrelevant, want Windows heeft ook vertaallagen zoals bijvoorbeeld Compatibility Layers en Hardware Virtualisation, om bepaalde spellen mee te kunnen spelen.
Bij zowel desktop Windows, als desktop Linux, als de Steam Deck is, i.e.g. wat Steam betreft, een spel installeren en spelen hetzelfde: Click Install, click Play.
De vraag die belangrijk is: Welke spellen zijn speelbaar op beide platformen, en welke spellen zijn fatsoenlijk speelbaar specifiek op een (klein) controller-achtig apparaat, zonder muis en toetsenbord.
Ik heb trouwens zitten zoeken op ProtonDB, maar ik kan dat getal van 90000 tot 120000 games niet terugvinden..
Op ProtonDB staat op de frontpage meteen bovenaan een image van een Steam Deck, met daarin cijfers. De linker rij toont verschillende categorieën games, de rechter rij toont speelbaarheid. Selecteer daar Medals. De eerste drie kolommen rechts tonen dan Platinum, Gold en Silver, dat zijn de spellen die in ieder geval speelbaar zijn. (Bronze en Borked is niet werkend of nauwelijks werkend). Iets daaronder staat een opgeteld percentage van de eerste drie kolommen, dus wat speelbaar is.
Op 6 Februari 2024, rond 16:40 , als ik die opgetelde percentages voor elk van de categorieen links bekijk, kom ik tot de volgende cijfers:
Top 10: 80%
Top 100: 87%
Top 1000: 88%
Steam Catalog: 11%
Popular Games: 64%
Indie: 59%
VR: 56%
Single Player: 80%
Local Multiplayer: 80%
Steam Catalog laat ik weg, dan is de rest minimaal 56%, en maximaal 88%. Dit zijn de ongeveer 60% en 80% die ik aanhaalde. Dan haal ik in jullie rapportage deze tekst aan:
Windows heeft in die zin dus zijn voordelen. Van de 160000 games op Steam, draaien er 144000 op Windows.
60% van 144000 = 86 400 , afgerond 90000
80% van 144000 = 115 200, afgerond 120000
Je zou kunnen zeggen dat die cijfers niet veel zeggen, omdat er potentieel niet genoeg data over is verzameld. Je zou ook kunnen zeggen dat sommige van die cijfers iets te positief zijn uitgelegd, of niet de volledige huidige waarheid over de exacte waarden vertellen.
Het punt is alleen dat in mijn beleving, met 5 jaar aan Linux Mint desktop gebruik, (en meerdere jaren kennis van Linux daarbovenop), deze cijfers redelijk lijken op wat ik ervaar, als ik kijk naar welke games op mijn systeem werken, en welke niet. En ik heb het voordeel dat ik geen PvP games meer speel, en niet echt met VR bezig ben. Dus er zijn voor mij meer spellen dan die 80% die 'gewoon' werken.
...En uit ervaring kan ik meedelen dat er ontzettend weinig spellen zijn die je niet aan de praat kunt krijgen op de Steam Deck. Zo lang de games geen unsupported anti-cheat bevatten kun je ze altijd wel aan de praat krijgen, ongeacht de bron/store en ongeacht de verified status door Valve zelf of SteamDB.
Al mijn unsupported games werken gewoon. Ik heb ook heel veel (oudere) games op de GoG site en ze werken allemaal. Epic game store, geen probleem. Bij de meeste is het een kwestie van compatibility aanzetten en gaan! ...Of soms is het een kwestie van Proton GE en/of Proton Tricks gebruiken om een VCRedistx86.exe te installeren of een .NET versie. We zitten op Tweakers, niet waar!?
De ellende wordt meestal veroorzaakt door die kl*te launchers van EA, Ubisoft, Blizzard, etc. Het kan zijn dat naar een update de boel niet meer werkt. Doch heeft Valve dan al snel - vaak al binnen een dag - een fix.
Inderdaad, bijna alle anti-cheat worden niet ondersteund. Vorige jaar heeft volgens mij wel 1 anti-cheat ontwikklaaar het werkend gemaakt voor de Steam Deck en Linux maar developers moesten hun games updaten daarvoor.
Misschien wel een interessante website is AreWeAntiCheatYet. Deze site probeert een overzicht te geven van alle spellen met kernel-mode AntiCheat, en welke op Linux werken. Zo te zien geeft het aan dat ongeveer de helft van dat soort spellen wel op Linux werkt.
Je doet het hier nu voorkomen alsof elke game specifiek ondersteund moet worden door proton maar dat is absoluut niet zo. Proton werkt door de calls die games naar Windows maken te ondersteunen in Linux. De meeste games zullen daardoor gewoon werken zonder dat iemand ooit die specifieke game getest heeft.
Verder zijn er ook zat games die niet fatsoenlijk werken op een Windows handheld. Zo kun je games die echt te zwaar zijn op de steam deck waarschijnlijk op de legion go ook wel vergeten, zo groot is dat verschil in performance nou ook niet. VR kun je in theorie draaien vanaf een Go maar kom op, dat wil je ook niet.
In de praktijk is het verschil in ondersteunde games veel en veel kleiner dan je hier suggereert. Het belangrijkste zit in games met anti cheat. Speel je die niet dan is het behoorlijk zeldzaam dat een game niet te spelen is op de steam deck. Zelfs volgens steam unsupported games draaien in mijn ervaring in de praktijk gewoon.
[Reactie gewijzigd door Finraziel op 22 juli 2024 13:24]
Het grootste probleem is dat er helemaal geen 144.000 games zijn op Steam, er zijn 144.000 producten op Steam... Maar als je alleen op games filtert kom je op 94.000 games uit op Steam, waarvan er bijna 13.000 speelbaar zijn op SD. Dat is trouwens ook zo een beetje wat er in de ProtonDB staat, daar zijn echt niet alle 94.000 games in beoordeeld om een playability status mee te krijgen... Dus van het gros van de games weten we het gewoon niet, puur omdat deze niet worden getest of over wordt gerapporteerd door voldoende mensen.
Daarnaast staan er in ProtonDB sowieso alleen games die op Steam staan, maar je kan op zowel Windows als SteamOS games installeren buiten Steam om. Daarnaast kan je op alle deze machines ook emulatie software installeren waardoor de keuze veel groter wordt voor alle mobile devices waarmee dat kan. Ik weet ook vrij zeker dat er Steam games zullen zijn die op geen van deze machines zal draaien omdat er van die 94.000 games ook heel veel prut tussen zit!
Als Steam Deck gebruiker zal ik ook maar meteen even aangeven dat 'verified' voor SD geen heerlijkmakende status is. Zo is sinds eind vorig jaar Diablo 4 beschikbaar op Steam Deck en als het draait controlt/speelt het heerlijk weg, maar bij bijna elke update heb ik update issues! Naast dat de updates redelijk enorm zijn en rustig 30-45min kunnen kosten, zijn ze er ook veel vaker dan onder alleen Windows, ivm. met de Proton shader updates die veel vaker worden geupdate. Ik kan vaak niet spelen, want mijn D4 updates zitten in een update loop van elke keer 30-45min... Bij andere games heb ik dit issue trouwens niet, wellicht een issue met hele grote installaties, specifieke update processen, maar waarschijnlijk gewoon brakke Blizzard/Steam support...
De prestatie benchmarks zijn wat mij betreft niet echt passend voor een handheld gaming apparaat. Prima dat jullie productiviteitsbenchmarks draaien, echter die skip ik gelijk want het is een gaming handheld. Maar wat me meer opvalt is dat er niet getest is in een scenario welke representatief is voor het algemeen gebruik van een gaming handheld. De browser accu test is weinigzeggend voor een gaming handheld.
Zet de FPS voor games eens locked op 30 en kijk hoe ze dan presteren. Welke handheld weet die 30fps strak vast te houden? Hoe zijn de frame times? En hoe lang gaan ze dan mee op de accu?
Welke zware PC titels kun je goed speelbaar krijgen op deze handhelds? Ultra settings kun je vergeten, maar wat werkt wel lekker in games als Cyberpunk, Avatar of Alan Wake 2?
Doe hetzelfde met 40 en 60fps. Dan krijg je een veel beter beeld van de mogelijkheden en hoe de prestaties onderling zijn. Nu ben je aan het testen welke fabrikant het grootste vermogensbudget aan de APU geeft. Maar dat is dus niet hoe je over het algemeen met zo'n handheld aan het spelen bent. Je zal zelden de maximale prestaties van zo'n apparaat vragen want dan maakt ie veel kabaal, wordt ie warm en is de accu snel leeg.
wow, nogal een lazy vergelijking die veel key points mist om daadwerkelijk performance op kaart te brengen, en dat doe je niet alleen met t capture van average fps, average fps zegt absolluut niks over de smoothness van een game, je hebt te maken m 1%lows en als die teveel afwijkt van de average fps dan heb je in general geen smooth experience zoals jullie dat hier wel claimen.
En dan nog de accu capture test, kortom cooky cutter data bij elkaar gezet die niet relevant zijn voor the actual battery capacity in gaming. Heel erg ondermaats hoe hier met data word gespeeld om een incorrect perspective te geven hoe the target devices omgaan met battery.
Jullie konden zoveel mooie data kiezen om echt een goed beeld tegeven hoe de handhelds tegenover elkaar varieren in performance nd battery usage.
Sluit ik mij helemaal bij aan, deze review heeft volledig de plank misgeslagen. Had net zo goed een review van bright kunnen zijn. Diepgang van een pakje boter.
De meeste mensen die gewoon willen gamen zonder na te hoeven denken over eventuele compatibiliteit van hun games zijn het beste uit met een ROG Ally of Legion Go.
En waar blijkt dat dan concreet uit? Dat games niet officieel ondersteund worden betekend niet dat ze niet werken. Tot nu toe heb ik alle unverified games op de steamdeck gewoon kunnen draaien. De meeste unsupported games zelfs ook, met een paar tweaks.
De interface werkt niet zo mooi als bij de Steam Deck,
De steamdeck heeft een volledig native OS. Bij de windows handhelds heb je een halfbakken windows app die je kan gebruiken. Het is echt een wereld van verschil waar je veel meer tijd aan had moeten besteden.
Z1 Extreme-processor is op cpu- en op gpu-vlak flink sneller dan de chip in de Steam Decks.
Op basis van synthetische benchmarks, welke zich niet vertalen in vergelijkbaar hogere FPS getallen. Als je de native resoluties met elkaar vergelijkt is het verschil helemaal marginaal.
De accuduur van de vier handhelds testen we met behulp van de browsetest die we ook voor laptops gebruiken. Het is misschien niet het meest representatieve scenario voor een gaminghandheld, maar het is wel geschikt om de odnerlinge verschillen te laten zien.
Nee, dit is niet representatief. Niemand browst op een gaming handheld. Jullie doen toch ook niet de browser test op gaming laptops voor representatieve accuduur?
[Reactie gewijzigd door langestefan op 22 juli 2024 13:24]
Nee, dit is niet representatief. Niemand browst op een gaming handheld. Jullie doen toch ook niet de browser test op gaming laptops voor representatieve accuduur?
Ik gebruik de 'm als portable desktop naast het gamen, want het is gewoon een Windows device, en ook op een gaming laptop word er flink wat afgebrowsed.
Bovendien hebben we bij elke hardware review synthetische benchmarks, en bij elk van die reviews moeten we weer tot de conclusie komen dat het niet representatief is, maar wel een beeld vormt over de gemiddelde prestaties.
Dat zal best, maar daar is ie niet voor bedoeld. Ik denk dat voor een goede review een batterijduur vergelijking van normaal gebruik tijdens meerdere populaire games nodig is.
Nogmaals, synthetische benchmarks heb je bij elke vorm van computer die bij Tweakers getest wordt.
Prima dat er synthetische benchmarks zijn, maar niet als vervanging van missende realistische gebruikers scenario metingen zoals populaire games. En dan heb ik het specifiek over batterijduur.
Daar is ie misschien niet voor bedoeld, maar je hebt het wel, en op de steamdeck niet.
I speak english very well but not zo snel maar dat komt nog wel. Duurde even voor ik door je reactie heen was dus, maar ik sluit me hier completely bij aan.
Als je genoegen neemt met een prijs van de Go en een kleiner systeem (ik krijg al kramp bij het zien van hoe je de GPD vast moet houden). Derhalve is de GPD voor mij geen alternatief, maar voor iemand met kleinere handen mogelijk wel.
[Reactie gewijzigd door pagani op 22 juli 2024 13:24]
Wat is de prijs van de GPD Win Mini? Met een equivalente SOC aan de Z1 Extreme (7840U) iets meer dan €850 - €900 waar de BTW waarschijnlijk ook nog overheen moet en verzendkosten? Daar heb ik zowel mijn SteamDeck als ROG Ally voor gekocht.
Ik begrijp je hoor, het is een top apparaat. Maar ook voor een top-end prijs. Ik begrijp helemaal dat je het koopt, maar daar heb ik liever een Steam Deck en een Ally voor. Of IIG dat is mijn keuze geweest.
100% met je eens, het is een luxeproduct zekers.
Ik heb persoonlijk mijn steam deck verkocht en een win mini aangeschaft, nog steeds enorm blij met mijn keuze.
Je kan hem (7840u) bestellen voor 880,- dat is Incl. verzenden en BTW, bezorging binnen 2 weken.
Gebruik zelf de GPD Win 4, is wat mij betreft de echte winnaar. Compact, toetsenbord voor wat simpele inputs, krachtige hardware en een mooi (gejat) design.
Verder heeft het alles, MicroSD, 2x USB C, USB A, extra knoppen achter, trackpad en een uitschuifbaar scherm. Als dat scherm nog zou kantelen dan zou die helemaal subliem zijn.
Toch wel echt een minpunt van Tweakers om niets van bedrijven zoals GPD en Aya mee te nemen, terwijl dit al jaren DE spelers op de markt waren, en nog steeds mooiere apparaten maken.
Dat staat in de review, alleen is het misschien niet helemaal duidelijk omschreven: 'Deck verified' games zijn niet alleen getest op prestaties, maar ook duidelijkheid/leesbaarheid, control layout en compatibility (i.e. geen launchers die niet navigeerbaar zijn met controller).
Je kan hier zien welk van jouw games Deck verified zijn.
[Reactie gewijzigd door nst6ldr op 22 juli 2024 13:24]
Wat dat betreft vraag ik me ook af of tweakers de juiste cijfers heeft genomen.
Veel games krijgen een gele markering en dus geen “Deck Verified”, precies om die reden.
Maar die problemen zijn dus net zo goed van toepassing op de andere handhelds. Simpelweg stellen dat *alle* Windows games werken op de concurrerende systemen en Deck slechts een relatief klein aantal verified games heeft, heeft weinig met de realiteit te doen.
De meeste mensen die gewoon willen gamen zonder na te hoeven denken over eventuele compatibiliteit van hun games zijn het beste uit met een ROG Ally of Legion Go
Ik vond deze stelling al wat vreemd.. ik heb zelf nog geen ervaring met deze systemen, maar wat ik steeds hoor is dat juist op de Steam Deck (mits verified) games juist werken zonder na te denken
Op Windows werken de spellen dan wel, maar zijn vele elementen er niet op voorbereid dat het op een mini schermpje, zonder keyboard en muis gebruikt word
Steam Deck speelt als een console wat dat betreft. Voelt voor mij als de evolutie van mijn PSP. Netjes met pauze functie en door kunnen spelen wanneer je de game weer oppakt. Daar lees ik ook helemaal niks over in de review, terwijl dat toch wel de meest essentiële feature is voor een handheld console. De touch pads zijn geniaal, simpelweg voor de situaties waar je even niet met een pookje de interface wilt bedienen.
En ja, de interface is wel erg op de store gericht, maar de library wordt er netjes weergegeven. Pick up and play, out of the box. Deck en SteamOS weten wat er te doen is bij het starten van een game. Met Windows heb ik dat vertrouwen niet. Maar, daar heb ik ook geen ervaring, moet ik toegeven
Voor mij voelen die niet-Decks sowieso allemaal aan als copycats die de klok hebben horen luiden, maar geen idee hebben waar de klepel hangt, maar wel graag mogen pronken met hoge specs terwijl ze het op software en beleving laten liggen.
Werkelijk het enige geklooi wat ik met de Deck heb gehad, heeft te maken met het spelen in docked mode, waarbij HDMI handshakes wel eens dwars willen liggen op 4K / 60 met HDR. Laat staan als VRR nog om de hoek komt. Die laatste twee zaken zijn relatief nieuw op Linux, en daar pioneert Valve nu eenmaal. En HDR op Windows is nu ook niet bepaald vlekkeloos.
Dump de orginele dock. De Steam Deck is geweldig, maar de Steam Dock is pure bagger. De dock kan enkel normale hdmi aan. Heb je een versterker/receiver of TV die een vorm van Deep Color of andere color modes dan zegt de dock al toedeloe. Om het erger te maken hiermee is de Steam Dock niet eens HDMI 1.4 compliant. Hiermee is het dus onvolledig op een ruim 14 jaar oude standard.
Heb je daar referenties voor die je stellingen onderbouwen?
Het officiële dockingstation ondersteunt namelijk HDMI 2.0 én heeft een DisplayPort 1.4 aansluiting, volgens de specificaties in ieder geval.
Bij mij hangt het dock echter direct aan mijn TV, zodat er een stereo signaal via ARC naar mijn (inmiddels stokoude) versterker kan, die zelf namelijk slechts HDMI 1.4 ondersteunt. Liever stereo audio dan slechts 4K/30 ondersteunen.
Maar het deep color gebeuren is iets wat ik in gedachten houd, mocht ik nog wat na moeten lopen. Van het weekend draaide het op 4K/60 4:4:4, dus ik hoop dat het stabiel blijft.
ja Deep color heeft de Steam dock problemen mee als in gewoon zwart beeld. Daarnaast is Deep Color ondersteuning onderdeel van de HDMI 1.4 specificaties dus ja aangezien de dock dat niet goed doet kan je hem dus niet compliant noemen.
Heb het een paar keer werkend gehad, maar zodra ik Deep Color uit had gezet werkte het altijd. Uit frustratie een Jsaux dock gehaald en nooit meer een probleem ondervonden en ja alle moderne features staan gewoon aan. Dus ja ik heb een 90 euro kostende dock ergens in een la liggen die stof hapt
En ja op meerder plekken kan je meer info vinden dat Deep Color problemen geeft met de Steam Dock. Het ergste is nog wel dat het vanaf dag 1 al een probleem is.
[Reactie gewijzigd door Hakker op 22 juli 2024 13:24]
Ik vind dat persoonlijk wel meevallen. Als eigenaar van een Steam Deck (SD) en een ROG Ally (RA) moet ik zeggen dat om de een of andere reden de situatie op de SD beter is dan de RA. Maar tegelijk valt het allemaal wel mee, het is mij in elk geval nog nooit opgevallen dat ik moeite had om iets te lezen.
720p/800p is waar je het meest op zal spelen (ook op de RA) omdat dit dikke prima is voor het formaat scherm. Dan is de tekst ook automatisch groter en je heb het dit niet bepaald ver van je oogballen af.
Zal per spel verschillen; ik denk dat de meeste crossplatform / console games geen probleem zullen zijn, die zijn in de meeste gevallen geoptimaliseerd van een halve kamer ver weg gespeeld te worden.
In de meeste gevallen; er zijn een aantal console spellen die overduidelijk op PC gebouwd en voor PC geoptimaliseerd zijn, te zien aan kleine / onleesbare lettertypen.
Deze review mist wel wat belangrijke punten. De review wordt behandeld alsof er gaming laptops worden vergeleken.
Met name de accu-tests en performance tests zijn weinig relevant. Wat betreft performance en accuduur wordt er niet vergeleken op wattage. Het enige wat getest wordt is browsen (voor de steamdeck)...
Als er juist een van de krachtige punten van de Steam deck OLED is, dan is het wel de batterijduur t.o.v. van alle Windows handhelds die in veel gevallen vrijwel het dubbele is.
Het zou ook logisch zijn om ook de performance en batterijduur te vergelijken op verschillende wattages van de handhelds.Het is vrij onwenselijk m.b.t. batterijduur om deze apparaten maar continu op max te draaien, ook vrij onrealistisch lijkt me.
Verder zou het natuurlijk ook een interessante vergelijking zijn om wat lichtere games te testen en te kijken naar batterijduur.
Games die nog niet getest zijn op speelbaarheid kun je soms zelfs aan de praat krijgen met behulp van Proton.
Dit is incorrect. In een grote meerderheid van de gevallen werken ook de niet geverifieerde spellen prima met proton. Het is eerder uitzondering dan regel dat een game niet werkt.
Al met al missen er nog wel meer dingen, vind het een vrij beperkte en niet echt relevantie vergelijking van de handhelds.
Ik las de reviews en dacht exact het zelfde.
De performance review is niet getest als hand held.
Leuk dat ze de resolutie het zelfde zetten maar dan moet de wattage voor processor ook voor allen op 15W.
Dit maakt de test ook een stuk beter vergelijkbaar want de accu groote is van de rog en lenove vergelijkbaar met de lcd en oled (40 of 50Wh).
Hierdoor voelt de review iets wat biased.
"Games die nog niet getest zijn op speelbaarheid kun je soms zelfs aan de praat krijgen met behulp van Proton."
Dit is incorrect. In een grote meerderheid van de gevallen werken ook de niet geverifieerde spellen prima met proton. Het is eerder uitzondering dan regel dat een game niet werkt.
Volgens de ProtonDB website ligt de huidige compatibiliteit voor het spelen van Windows games op Linux tussen de 60% en 80%.
Dat is ook ongeveer mijn ervaring, in de 5 jaar dat ik ondertussen puur in Linux game. Alleen is het in mijn geval nog iets hoger, omdat ik niet meer geïnteresseerd ben in PvP games, waarvan een groot aantal een vorm van Kernel-based AntiCheat hebben, waar Linux het nog iets moeilijker mee heeft. Maar praktisch alle Single Player en Coop spellen lijken het voor mij gewoon te doen.
Om het voor console gamers in perspectief te zetten;
- De Steamdeck is kwa ervaring te vergelijken met een draagbare PS3 die late generation titels zoals Uncharted 3 of The Last of US draait; hoewel het grafisch heel mooi oogt regelmatig, hangt de framerate rond de 30, en is de resolutie amper HD-ready.
- De ROG Ally en Lenovo zijn kwa ervaring het beste te vergelijken met een underclocked Xbox One 2013 die mid generation Ubisoft spellen draait; het ziet er mooi uit, maar speelt net niet helemaal lekker, ook kakt de framerate regelmatig in en heb je last van rare bugs
Vergeet niet dat de PS3 de MGS collectie in 1080P60 draaide locked, of wat de denken van Wipeout? Je kunt dus prachtige oudere spellen spelen met die draagbare PS3. Maar verwacht niet de ervaring van een PS5.
Hetzelfde geldt voor de ROG Ally en vergelijkbare apparaten; een underclocked Xbox One kan ook geoptimaliseerde spellen hebben, maar die halen natuurlijk niet het niveau van native optimized PS4 spellen, laat staan PS5 spellen.
Als je als console gamer je verwachtingsniveau kunt aanpassen aan het bovenstaande, dan ben je zeker niet teleurgesteld als je, zoals ik, voor kerst een Steamdeck gevraagd hebt
Toevallig dat je dat nu zegt, want één van de eerste games die ik speelde op de Steam Deck was Final Fantasy XIII, die origineel uitkwam voor de PS3. FFXIII is berucht slecht geoptimaliseerd voor x86 (waarschijnlijk omdat de PS3 een hele bijzondere architectuur had).
Het spel draaide slecht, maar alsnog veel beter dan op een PS3. Er waren optimization trucjes beschikbaar, maar zonder kon ik het spel op 720p en 48fps stable spelen. Op de PS3 was dat ook 720p (cinematics waren 1080p), maar dan 30fps.
Dat gezegd hebbende is FFXIII echt een van de slechts geporte games ooit. Andere games die op de PS4 draaien, zoals FFVII: Remake (2020), draaien prima op de Steam Deck.
Ik snap niet wat je zegt. Dat de performance dichterbij de PS3 is. De PS3 kan spellen zoals HZD, Spiderman en Uncharted 4 gewoon nieteens draaien. Daar had je een hele generatie console erboven op nodig (PS4) - en deze games draaien gewoon prima op de SD. Ik heb bovenstaande games van begin tot eind helemaal uitgespeeld op de SD. En 2/3 bovengenoemde op de PS4 destijds.
Cyberpunk 2077; draait prima op een SD; (w.s veel beter dan een base PS4) denk je dat de PS3 dat ooit had kunnen draaien?
Nee, zoals degene waar je op reageerde al zei; de SD is gewoon vergelijkbaar met een PS4.
Daar ben ik toch niet echt mee eens als SD gebruiker.
Qua performance zit het zeker niet rond een PS3, maar eerder een PS4.
Titels van de PS5 speelt die ook met gemak af. Het scheelt natuurlijk wel dat de resolutie niet bijzonder hoog is, maar dat maakt het wel mooi en goed speelbaar. De games die ik speel samen met de oudste van ons zijn bijvoorbeeld Miles Morales en Ratchet en Clank. Qua grafische settings heb ik nog steeds niets hoeven aan te passen en het ziet er prachtig uit. Soepel, snel en ene candy.
Goed het is geen PS5 of XBOX S X kwaliteit, maar het is mooi en goed.
De framerate hoeft in principe nergens in te kakken. Dit zijn geen consoles, waar je geen invloed uit kunt oefenen. Dit zijn PC’s! Afhankelijk van de instellingen die je doet in de games, kun je de framerate positief dan wel negatief beïnvloeden en rock solid krijgen. Je moet er alleen wat voor willen doen. Ik heb persoonlijk een tering hekel aan een niet solide FPS! Wanneer een game dipt onder de 30, speel ik het niet of pas het aan, zodat het nooit onder de 30FPS komt.
Deze generatie handhelds speelt de PS4, Xbox One generatie AAA games op 720p/800p. Vaak ook nog op hoge of standaard instellingen (gelijk PS4). Op de PS4 generatie was 30FPS de standaard (en dat begint de PS5 generatie zo langzamerhand ook te worden - maar das een andere discussie) en dat is prima mogelijk op b.v. de Steam Deck en vaak bij wat verdere optimalisatie lukt 40FPS/40Hz ook. …En dat speelt een stukje soepeler dan op de PS4 of Xbox One. God of War, Sackboy, Days Gone, Doom (Eternal), Skyrim SE, Fallout 4, Kingdom Come Deliverence, Metro Exodus, … Ik kan nog wel even doorgaan, zijn allemaal spellen van de PS4 generatie die perfect te spelen zijn op de huidige handhelds en zeker op de handhelds met nieuwe AMD (Z1 Extreme) APU’s.
Nee, IMHO schets je een veel te negatief beeld!
[Reactie gewijzigd door Jittikmieger op 22 juli 2024 13:24]
Als Steam Deck gebruiker kan ik me niet vinden in het 30fps stukje. 60fps haalt het makkelijk in de veel titels. Dan wel niet op 1080p, maar het scherm is dan ook geen 1080p, maar 1280 x 800 (OLED versie hier)
Dat laatste kun je een negatief iets vinden, maar het is een dusdanig klein scherm dat dat totaal niet opvalt. En in tegenstelling tot consoles, mocht je de 60fps toch niet bereiken, kun je altijd je settings aanpassen, want het is gewoon een PC.
Even om in te haken op "amper HD-ready”: resolutie alleen zegt niet zoveel. Het gaat ook de grootte van het scherm / de pixeldichtheid en op wat voor afstand je kijkt.
Ik denk dat het slim is om de resolutie "zo laag mogelijk" te houden voor een handheld. Uiteraard zonder pixels te hoeven tellen.
Tevreden gebruiker van de Steamdeck hier. Is toch een beetje het apparaat dat deze trend heeft gezet, ben daarom ook erg blij met alle community support die er te vinden is: plug-ins, guides voor games (optimale settings (voor de een max. Performance voor de ander max. Accu)), guides om aan te passen (ssd, cases) en ga zo maar door.
Hier ook een uitermate tevreden Steamdeck-gebruiker. Met name toen ik afgelopen maand bed/bank-rust moest houden was de Steamdeck geweldig.
Ben ook erg te spreken over de support en de community; websites als protondb en de control mappings die vanuit de community worden aangeboden zijn een gamechanger was mij betreft.
Kleine disclaimer; ik speel nauwelijks hagelnieuwe spellen, maar alle spellen die ik wil spelen (Arkham-serie, Civilization VI, Borderlands, Fall-Out, Portal) draaien tot nu toe uitstekend.
Ik had niet gedacht dat ik met een Steam Deck ook blij zou zijn, omdat ik een Desktop Gamer ben, ik heb nooit met een controller games kunnen spelen. Het is voor mij de toevoeging van de Trackpads die het apparaat beter maakt.
Heb hem in gebruik om net voor het slapen gaan eventjes wat Steam 'backlog' games te spelen. Heb hem ook getest met The Talos Principle 1, en dan met Steam Link op een TV weergeven. Ging erg goed.
Tegenwoordig heb ik de TCL Nxtwear S in gebruik. Een bril met ingebouwd scherm en audio. Heerlijk om lekker ontspannen op bed te liggen en op een (virtueel) TV scherm van 2x1 meter kijkend te gamen.
Steam Deck gekocht omdat ik het wel een leuk ding vond. Maar heb er 2 games.op uitgespeeld en nu ligt ie in de kast . Maarja ligt meer aan mijn game tijd en andere apparaten die ik al heb (switch ps5 en wat retro spul) maarja wil m om een of andere reden toch niet weg doen. Het idee van een kleine pc voor indy games en emulator machine voor in je hand spreekt erg aan. En dat je lekker kan tweaken en klooien ermee. De switch is een top apparaat met vette games maar er is 0,0 te tweaken en dat maakt de steamdeck dan weer leuk.
Gewoon lekker al je Switch Games dmv Emu Deck op je Steam Deck spelen. Is een betere ervaring dan op de Switch om eerlijk te zijn. Al is het alleen al omdat de SD ergonomisch 100x beter is.