Desktop Best Buy Guide
We wilden deze editie, naar goede traditie, weer eens iets anders dan een game-pc. De keus viel op een workstation, maar dat is een brede term. Ons doel voor dit workstation is om een systeem te bouwen voor content creation, en dan vooral Photoshop en Premiere of alternatieven van andere fabrikanten. Ook het renderen van 3d-content, bijvoorbeeld 3d-modellen voor cad, games of kunst met programma's als Blender moet kunnen met dit systeem. En voor de devvers onder ons: met een krachtige processor en veel geheugen moet je kunnen compilen zonder koffievergiftiging te krijgen en genoeg dockers en vm's kunnen draaien om je code veilig te testen.
:strip_exif()/i/2005651662.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005651664.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005651666.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005651668.jpeg?f=imagegallery)
Voor iedereen is de invulling van een workstation net wat anders, dus we raden je vooral aan dit systeem als startpunt te zien. De een heeft immers vooral behoefte aan processorkracht, de ander wil meer geheugen en weer een ander heeft een krachtige gpu, of twee, nodig voor rendertaken of het trainen van neurale netwerken, en ga zo maar door. Met dit systeem als basis zou je volgens ons in ieder geval een eind op weg geholpen moeten zijn, maar er is helaas geen universeel systeem dat voor iedereen volledig aan de wensen voldoet.
Basisonderdelen
:fill(white):strip_exif()/i/2005322056.jpeg?f=thumbmedium)
De Ryzen 7950X is een van de krachtigste processors, in ieder geval op consumentenvlak, van dit moment. Met zijn zestien cores heb je de rekenkracht waar je niet zo lang geleden een Threadripper of Xeon voor nodig had. Hij is niet per se sneller dan de concurrerende i9 13900K van Intel, maar wel een stuk zuiniger. Inmiddels is net de 7950X3D verschenen, maar die is met zijn extra cache vooral voor gamers interessant.
:fill(white):strip_exif()/i/2005408192.jpeg?f=thumbmedium)
Het B650E-platform beschikt over bijna net zoveel PCIe Gen5-lanes als de duurste X670E-borden, zodat je niet alleen je videokaart, maar ook je storage op Gen5-lanes kunt aansluiten. Zo ben je mooi voorbereid op snellere ssd's, mocht je willen upgraden. Het Strix-moederbord beschikt verder over snel ethernet, wifi, bluetooth en een sloot USB-aansluitingen. Met powerstages die bijna duizend ampère aan de processor kunnen leveren, hoef je bovendien niet bang te zijn dat je cpu te weinig prik krijgt.
:strip_exif()/i/2005547586.png?f=thumbmedium)
We gaven al even aan dat de keuze voor de videokaart sterk afhankelijk is van het beoogde doel van je systeem. Ga je vooral de cpu gebruiken voor berekeningen, dan is een eenvoudig grafische kaart een snelle besparing. Wil je neurale netten trainen, dan zul je misschien wat stevigers dan de 4070 Ti nodig hebben. Die kaart hebben we dan ook primair als 'gulden middenweg' gekozen. En wie weet wil je na het werk nog wel een spelletje spelen, dat kan ook prima met deze kaart...
:fill(white):strip_exif()/i/2004988532.jpeg?f=thumbmedium)
Een workstation met minder dan 64GB werkgeheugen wilden we niet bouwen, maar daar betaal je wel flink voor. Het kitje van twee 32GB-latjes kost je ongeveer 250 euro, maar met een processor met 16 cores is het zaak bij intensieve berekeningen over voldoende geheugen te beschikken om die cores van data te kunnen voorzien. Ga je vooral gpgpu-werk doen, dan kun je uiteraard overwegen wat te besparen op geheugen.
:fill(white):strip_exif()/i/2005275778.jpeg?f=thumbmedium)
De stroomvoorziening voor je processor zit met het moederbord wel goed, maar de Ryzen-processors zijn notoire heethoofden die vaak gelimiteerd worden door de koeling. Meer koeling is dus beter, reden om deze 360mm-radiator van Deepcool op de cpu te planten. De LS720 is de testwinnaar van onze recente aio-round-up dankzij goede prestaties, stille onderdelen en een lage prijs.
:fill(white):strip_exif()/i/2005300194.jpeg?f=thumbmedium)
Ons moederbord is klaar voor Gen5-ssd's, maar die zijn nog niet goed verkrijgbaar. Vooralsnog kiezen we daarom voor de WD Black SN850X-drives, die niet alleen een van de snelste ssd's van dit moment zijn, maar ook goed verkrijgbaar en niet bizar duur zijn. We kiezen de versie zonder heatsink, want het moederbord heeft die al voor je geregeld.
:fill(white):strip_exif()/i/2004481494.jpeg?f=thumbmedium)
De 7950X is niet alleen een heethoofd, maar kan ook aardig wat vermogen vragen. De opgegeven 170W overschrijdt de cpu dan ook met gemak. Ook de videokaart is met een opgenomen vermogen tot bijna 300W niet bepaald zuinig, reden om een stevige voeding te kiezen. Zo kun je ook nog upgraden, bijvoorbeeld door er een extra videokaart bij te plaatsen. Een 850W-model was op zich ook voldoende geweest, maar dit 1000W-exemplaar van Delta is op dit moment erg scherp geprijsd. De voeding is uiteraard volledig modulair en 80Plus Platinum-gecertificeerd.
:fill(white):strip_exif()/i/2005215980.webp?f=thumbmedium)
Al die rekenkracht, om maar te zwijgen over de benodigde koeling ervoor, heeft natuurlijk een riante behuizing nodig. De H7 Flow biedt meer dan genoeg plek voor je componenten en koelt dankzij zijn 'open' voorkant met metaalrooster ook prima. Wel is NZXT een beetje karig met de fans geweest: de twee 120mm-fans hadden er een paar meer mogen zijn. Dat laat je wel vrij om zelf lekker stille fans achter het frontje te monteren, zodat je én goede koeling hebt én je gehoor behoudt.
| Product | Prijs | Act.Prijs | |
|---|---|---|---|
| Processors | AMD Ryzen 9 7950X Boxed | € 599,- | € 476,99 |
| Moederborden | ASUS ROG Strix B650E-F GAMING WIFI | € 319,- | € 199,- |
| Videokaarten | Gigabyte GeForce RTX 4070 Ti Gaming OC 12G | € 989,- | Onbekend |
| Geheugen intern | Kingston Fury Beast KF556C40BBK2-64 | € 248,01 | € 159,15 |
| Waterkoeling | DeepCool LS720 | € 134,90 | € 119,90 |
| Solid state drives | WD Black SN850X (zonder heatsink) 2TB | € 411,40 | € 148,96 (2x) |
| Voedingen | Delta GPS-1000DBA A22 | € 119,- | € 129,95 |
| Behuizingen | NZXT H7 Flow Zwart | € 108,70 | Onbekend |
| Totaalprijs bij opstellen BBG | € 2.929,01 | € 1.382,91 | |
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.
Upgrades
Afhankelijk van je gebruiksdoel van dit systeem zien we nog mogelijkheden je moederbord te upgraden. Zo zou je een ASUS ProArt X670E-CREATOR WIFI kunnen overwegen. Dat is een luxer moederbord waarmee je onder meer de beschikking krijgt over Thunderbolt/USB4-poorten en extra PCIe-lanes. Bovendien krijg je dan, naast dezelfde 2,5Gbps, een tweede netwerkverbinding van 10Gbps en een extra M.2-slot voor opslag.
Veel zware toepassingen hebben baat bij meer geheugen. Je zou een tweede kit van 64GB erbij kunnen plaatsen voor 250 euro, maar bedenk wel dat je geheugensnelheid dan wat omlaag moet. Je kunt eventueel ook wachten tot er meer kitjes met een grotere modulegrootte beschikbaar komen.
:strip_exif()/i/2005651670.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2005651664.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002695306.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004602600.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004953900.jpeg?f=fpa_thumb)
