De koelprestaties van de DeepCool LS720 zijn uitstekend, de geluidsproductie van de waterpomp is laag en de fabrieksgarantie bedraagt 5 jaar. De rgb-liefhebber kan er mee uit de voeten en de prijs van iets onder de 140 euro is ook scherp. Een minpuntje is dat de doorlusbare ventilatoraansluitingen een zelfontworpen connector gebruiken.
De Alphacool Core Ocean T38 komt als goedkopere all-in-onewaterkoeler goed mee met veel duurdere modellen. Voor minder dan 100 euro betekent dat een zeer scherpe prijs-prestatieverhouding. De ventilators zijn op volle snelheid vrij luid, maar hoeven niet zo hard te draaien om wel goed te kunnen koelen. Een duidelijk nadeel is dat de fabrieksgarantie van 2 jaar vrij beperkt is tegenover vergelijkbaar geprijsde modellen.
Dankzij de populariteit van all-in-onewaterkoelers heb je als consument tegenwoordig meer te kiezen dan ooit tevoren. Omdat deze koelers kant-en-klaar geleverd worden, heb je als koper buiten de installatie om er geen omkijken meer naar. Als je je zinnen hebt gezet op aio-waterkoeling, dan is een van de eerste stappen het bepalen van het formaat van de radiator. Veel moderne atx-behuizingen kunnen uiteenlopende maten huisvesten, en daarbij is in veel gevallen de maximale lengte van de radiator 360mm. In deze round-up bekijken we twaalf van deze modellen, om te bepalen hoe ze zich tot elkaar verhouden.
Bij 360mm-aio-waterkoelers worden er drie 120mm-ventilators naast elkaar op de radiator gebruikt. Omdat deze ventilators lucht door de radiator heen de behuizing uit kunnen blazen, heb je het voordeel dat warme lucht sneller de kast verlaat. En omdat het waterblok bovenop de processor doorgaans veel compacter is dan een luchtkoeler, ziet deze koeloplossing er bovendien vaak wat mooier uit. Een nadeel van waterkoeling is dat het doorgaans duurder is dan luchtkoeling. Dat heeft te maken met een ander nadeel, namelijk dat de installatie uit meer bewegende onderdelen bestaat dan bij een luchtkoeler. Er zijn dus meer onderdelen die kapot kunnen gaan, en bij fabrikanten zien we dan ook uiteenlopende garantietermijnen.
De geteste modellen
Op deze pagina bespreken we kort de geteste modellen van deze round-up. Onderaan de pagina vind je nog een tabel met een overzicht van de specificaties.
Alphacool Core Ocean T38
De Core Ocean T38 is Alphacool’s instapmodel die we voor minder dan 100 euro in de Pricewatch tegenkomen. In tegenstelling tot hun luxere model is de radiator van de T38 gemaakt van aluminium in plaats van koper. De coldplate is uiteraard wel uit koper opgebouwd. De radiator valt op omdat hij met 38mm veel dikker is dan de gebruikelijke 27mm die we bij de andere aio-waterkoelers zien. Net als de Arctic Freezer II is de Core Ocean T38 een model zonder al te veel poespas, al zit er boven op het waterblok wel een kleine driehoek en dunne streep die van addressable rgb zijn voorzien. Alphacool geeft op de Core Ocean 2 jaar fabrieksgarantie.
Alphacool Eisbaer Pro Aurora 360
Deze waterkoeler is speciaal ontwikkeld om grotere processors te koelen, zoals Epyc-cpu’s en Intels LGA 3647 en 4189. De koeler valt ook op omdat niet alleen de coldplate op het waterblok van koper is gemaakt, maar ook de radiator. Bovendien kan deze aio dankzij koppelstukken uitgebreid worden met bijvoorbeeld waterkoeling voor de videokaart. De vloeistofslangen zijn kaarsrecht op het waterblok gemonteerd, zonder draaibare connectors. Dat betekent dat de slangen in sommige gevallen flinke bochten moeten maken richting de radiator. Op de Eisbaer Pro Aurora geeft Alphacool 2 jaar fabrieksgarantie en we komen hem vanaf 188 euro tegen in de Pricewatch.
Arctic Liquid Freezer II 360
In vergelijking met veel andere aio-waterkoelers in deze round-up geeft de Liquid Freezer II van Arctic een erg bescheiden presentatie. Bij het ontwerpen heeft de fabrikant zich geen minuut lang beziggehouden met rgb, wat goed nieuws is voor wie niet zit te wachten op verlichting in de behuizing. Deze koeler valt vervolgens wel op omdat hij een 40mm-ventilator op het waterblok heeft om de vrm te koelen. Arctic stelt dat de kleine fan ondanks zijn formaat een lage geluidsproductie en lange levensduur heeft, en ook gewoon uitgeschakeld kan worden voor wie er geen behoefte aan heeft. De Liquid Freezer II is voorzien van 6 jaar fabrieksgarantie en is vanaf ongeveer 110 euro verkrijgbaar.
ASUS RoG Ryujin II 360
De Ryujin II is gebaseerd op de zevende generatie Asetek-waterpomp, en is door ASUS voorzien van Noctua Industrial-ventilators. Op het waterblok is een groot lcd-scherm geplaatst waarop zelfgekozen animaties of statistieken van AIDA64 getoond kunnen worden. Dankzij het flinke formaat van dit scherm valt het vervolgens amper op dat eronder nog een ventilator in het waterblok is verwerkt om de stroomvoorziening van wat extra koeling te voorzien. De fabrieksgarantie op de Ryujin II is met 6 jaar fors, maar de prijs van 445 euro is dat eveneens.
ASUS Ryuo III 360
De Ryuo III van ASUS gebruikt als basis een achtstegeneratieontwerp van Asetek voor de waterpomp. Daarbovenop komen we de bekende Republic of Gamers-stijl tegen, zowel op de verlichte ventilators als op het waterblok met lcd-scherm. Onder het ronde waterblok komen we deze generatie juist een vierkante koperen coldplate tegen, wat volgens de fabrikant in meer maximaal opgenomen vermogen moet resulteren. Het door ons geteste model is volledig zwart uitgevoerd, maar er is ook een geheel witte versie in ASUS’ portfolio beschikbaar. De Ryuo III krijgt 6 jaar fabrieksgarantie en staat in de Pricewatch vanaf 319 euro.
Corsair iCue H150i Elite LCD XT
Een vrij nieuw model ontvingen wij van Corsair in de vorm van de H150i Elite LCD XT. Zoals de naam al doet vermoeden, is dit een refresh van de normale H150i Elite, maar dan voorzien van een lcd-schermpje, dat ook los te koop is. Naast de rgb-ventilators kan het scherm op het waterblok dus ook in entertainment voorzien, of allerlei statistieken weergeven. De meegeleverde iCue-controller kan 6 ventilators en 6 rgb-connectors aansturen. Corsair geeft op de H150i Elite LCD XT 5 jaar fabrieksgarantie. De koeler is vanaf zo'n 329 euro verkrijgbaar.
DeepCool Gammaxx L360 V2
De goedkopere aio-waterkoeler van DeepCool is de Gammaxx L360, waarvan wij de tweede versie testten. De specificaties van de radiator komen overeen met de LS720, maar de waterpomp is wel gebaseerd op een ander ontwerp. Dat is ook te zien aan het ronde ontwerp van het waterblok. De koeler is ruim in rgb voorzien bij zowel de meegeleverde ventilators als op het waterblok, wat bovendien kan worden aangestuurd met de meegeleverde, bedrade afstandsbediening. De drie jaar fabrieksgarantie van de Gammaxx L360 is wel iets korter dan de 5 jaar van de LS720. De L360 V2 kost momenteel rond de 106 euro.
DeepCool LS720
Voor deze round-up stuurde DeepCool ons ook de LS720 toe, een vrij nieuw model van deze fabrikant die al sinds 1996 actief is. De waterkoeler bestaat uit DeepCool’s waterpomp, waarvan het bedrijf zegt inmiddels bij zijn vierdegeneratieontwerp te zijn aangekomen. De drie meegeleverde ventilators zijn net als het waterblok voorzien van verlichting, maar daarbij komen we helaas ook eigen proprietary connectors tegen. Het voordeel is wel dat de ventilators aan elkaar door te lussen zijn, wat kabelmanagement iets eenvoudiger maakt. DeepCool geeft 5 jaar fabrieksgarantie op de LS720, en staat voor 135 euro in de Pricewatch.
EKWB Nucleus CR360 Lux D-RGB
De Nucleus CR360 is een door EK ontworpen aio en valt in eerste instantie vooral op door zijn verlichting. Zowel op de ventilators als het waterblok is addressable rgb aangebracht, met ondersteuning voor standaarden van de grote moederbordfabrikanten. De bovenkant van het waterblok met het logo is naar gewenste orientatie aan te passen. EK geeft op de Nucleus CR360 5 jaar fabrieksgarantie. De Nucleus CR360 is vanaf 203 euro verkrijgbaar op het moment van schrijven.
EKWB Elite 360 D-RGB
Van EK testten we eveneens de Elite 360, die binnenkort alweer uit het assortiment zal verdwijnen omdat hij is opgevolgd door de hierboven besproken Nucleus. Vanuit de verpakking valt op dat er op de Elite niet drie maar zes ventilators worden meegeleverd voor een push-pullconfiguratie. Daarmee neemt de radiator met gemonteerde ventilators duidelijk meer ruimte in beslag, maar dit valt uiteraard ook naar wens te demonteren. Het waterblok van de Elite 360 is minder uitgesproken wat verlichting betreft dan bij de Nucleus; enkel het EK-logo is op dit model verlicht. Net als de Nucleus is ook de Elite voortgekomen uit EK’s ontwerp en bedraagt de fabrieksgarantie ook hier 5 jaar. De koeler komen we in de Pricewatch tegen vanaf 215 euro.
Geometric Future Eskimo Junior 36
Van Geometric testten wij de Future Eskimo Junior 36. Deze 360mm-aio-waterkoeler heeft een waterblok dat door zijn strakke en minimalistische vormgeving niet erg de aandacht trekt. Voor de meegeleverde Squama-ventilators is dat een ander verhaal. Die vallen juist op door het ‘putjes’-patroon op het frame en de bladen van de ventilator zelf. De vorm van de rgb-ring op de ventilators en het koelblok komen goed overeen. De Future Eskimo Junior 36 krijgt van Geometric 3 jaar fabrieksgarantie en kost rond de 130 euro.
Gigabyte Aorus Waterforce X 360
Deze koeler van Gigabyte heeft een rond lcd-scherm van 6 bij 6 centimeter op het waterblok. Daar vlak onder zit een microSD-slot, dat gebruikt kan worden om eigen content vanaf te spelen, zoals filmpjes, gifjes of statische afbeeldingen. De koeler toont sterke overeenkomsten met NZXT’s Z73, en maakt dan ook gebruik van hetzelfde onderliggende ontwerp van Asetek. De fabrieksgarantie van de Waterforce X 360 komt uit op 3 jaar en is verkrijgbaar voor ongeveer 229 euro.
De test van een processorkoeler begint bij Tweakers met een geluidsmeting. Bij het testen van cpu-koelers zijn we vooral geïnteresseerd in de efficiëntie, dus hoe de koelprestaties zich verhouden tot de geluidsproductie. Een koeler die goede prestaties levert, maar daarbij extreem veel herrie produceert, is immers minder aantrekkelijk dan een model dat deze koelprestaties benadert bij een veel lager geluidsniveau. Om een gelijk speelveld te creëren, testen we alle koelers eerst op geluidsproductie, met een Larson Davis 831C-geluidsmeter gekoppeld aan een 378A04-microfoon die is voorzien van een preamplifier. Daarmee kunnen we nauwkeurig meten en hij heeft een lage noisefloor van 5,5dB(A). Vanwege onvermijdelijk omgevingsgeluid is de noisefloor van onze geluidsarme ruimte ongeveer 12dB(A). Om een veilige marge te nemen, kunnen we vanaf 14dB(A) consistente metingen uitvoeren. Deze waarde hanteren we dan ook als ondergrens.
In onze geluiddichte kamer meten we bij processorkoelers op 50cm afstand wat de geluidsproductie is als de ventilator op volle snelheid draait, oftewel de maximale fan duty via pwm. Vervolgens noteren we bij welk toerental de ventilator 30dB(A) en 20dB(A) produceert. We hebben voor deze waarden gekozen omdat 30dB(A) overeenkomt met de gemiddelde geluidsdruk in een huiskamer. De lagere waarde van 20dB(A) ligt daar precies 10dB(A) onder, wat een hoeveelheid is die het menselijk gehoor als een halvering of verdubbeling van het geluid ervaart. Ten slotte proberen we de ventilator van een processorkoeler ook nog 15dB(A) te laten produceren. Als de ventilator daartoe stabiel in staat is, worden ook de koelprestaties voor dit laagste, praktisch onhoorbare, geluidsniveau meegenomen. Deze laatste test is voor de stiltefreaks bedoeld en zal voor de gemiddelde gebruiker minder relevant zijn, omdat 20dB(A) voor hem of haar al stil genoeg is. Niet alle koelers zullen in alle (sub)tests mee kunnen doen: sommige zijn daar ofwel te luid, ofwel te stil voor.
Testopstelling met sockets
Onze testopstelling is opgebouwd rondom zelfontworpen pcb’s waarop meerdere vermogensweerstanden zijn geplaatst. Deze configuraties hebben we gebaseerd op verschillende sockets. Eerst gaat het daarbij om de AM4-socket, die de momenteel populaire Ryzen-mainstreamprocessors vertegenwoordigt. Daarnaast hebben we een pcb ontworpen voor Intels socket 2066, waarvan de iets oudere en ook minder zuinige Core X-processors bekend zijn. Uiteraard is het bestaan van nieuwere sockets zoals AM5 en socket 1700 ons niet ontgaan, en we zijn momenteel ook bezig met het ontwerpen van een nieuw testplatform ter aanvulling van ons bestaande platform.
Net als bij onze vorige testmethode kiezen we ook nu weer voor vermogensweerstanden in plaats van een processor als warmtebron. Dit doen we omdat we hiermee veel nauwkeuriger de vermogensafgifte kunnen bepalen dan met een echt systeem, dat zelfs met alle turbofunctionaliteiten uitgeschakeld en met vaste spanningen nog steeds fluctuaties in de daadwerkelijke vermogensafgifte heeft, aangestuurd door de vele sensors op een moderne processor.
In het ontwerp hebben we geprobeerd om de indeling van Ryzen-processors, met hun ccx'en op de die, zo goed mogelijk na te bootsen bij het plaatsen van de vermogensweerstanden. We gebruiken verschillende 45W-vermogensweerstanden van Nikkohm, waarbij we met labvoedingen de spanning variëren om het gewenste vermogen te genereren.
Boven op de weerstanden zijn Alphacool Eissicht-thermalpads geplaatst met een dikte van 0,5mm en daar weer bovenop zit de vernikkelde koperen heatspreader. Met deze heatspreader erop zijn onze warmtebronnen wat afmetingen betreft geschikt om de origineel meegeleverde bevestigingsmaterialen voor de betreffende socket te kunnen gebruiken. Als koelpasta tussen de heatspreader en de desbetreffende processorkoeler gebruiken we altijd Gelid GC-Extreme. We kiezen specifiek voor vernikkelde koperen heatspreaders om de warmteoverdracht optimaal te houden, en onze nieuwe testplatforms voldoende slijtvast te maken om er grote aantallen koelers op te kunnen monteren, te testen en weer te demonteren.
Net als bij het testprotocol voor behuizingen meten we de temperaturen bij processorkoelers met digitale TMP117-temperatuursensors, die tot 50 graden een nauwkeurigheid van een tiende graad Celsius hebben, en tot 100 graden van twee tiende graad Celsius. Dat heeft als voordeel ten opzichte van de oude, analoge methode dat metingen nauwkeuriger zijn en dat sensoren met een eventueel defect gemakkelijker kunnen worden vervangen omdat ze in de fabriek al zijn gekalibreerd.
Boven: van links naar rechts pcb's voor AM4, TR4/sTRX4 en socket 2066 Onder: de pcb's zijn voorzien van heatspreaders
Bij AM4 is de temperatuursensor tussen de twee rijen met weerstanden in geplaatst. Bij Threadripper hebben we drie sensors geplaatst, verspreid over het pcb, en bij socket 2066 zit een enkele sensor naast de weerstanden. Elke sensor is thermisch verbonden aan een weerstand via een dunne koperbaan, die direct onder de weerstand de temperatuur kan meten.
Warmtetest
Voor de warmtetests met processorkoelers blijven we gebruikmaken van onze huidige testkamer. Deze bestaat uit een geïsoleerde box met een testcompartiment van 55x55x28cm. Aan de voorzijde van dit compartiment zitten drie grote, langzaam draaiende ventilators die lucht aanvoeren, terwijl aan de achterzijde één uitlaatventilator is aangebracht. In een gevouwen luchtkanaal aan de voorzijde van de kast zijn twee Selfa-warmte-elementen van 400W aangebracht, elk voorzien van een ventilator. Vlak voor de ingang van de testkamer is een temperatuursensor aangebracht die meet hoe warm de lucht is die de testkamer wordt ingeblazen. Door het closedloopsysteem met een Rex-c700-pid-controller kunnen we de temperatuur zeer constant houden. De pid-controller meet continu wat de temperatuur van de aangevoerde lucht is, waarna de controller indien noodzakelijk extra warmte kan laten opwekken door de warmte-elementen. Op deze manier kunnen we de temperatuur in de warmtebox nauwkeurig aansturen en constant houden.
Opstelling van de warmtetest met ons socket 2066-platform in de warmtebox. Alle drie de platformen worden hierin met een koeler verticaal gemonteerd.
Om verschillende redenen hebben we bij onze tests gekozen voor een luchttemperatuur van 35 graden. Ten eerste zijn de warmte-elementen onder alle omstandigheden krachtig genoeg om deze temperatuur vast te houden, zelfs als de omgevingstemperatuur slechts 18 graden is. Daarnaast wordt het in ons testlab (hopelijk) nooit warmer dan 35 graden, zodat we nooit lucht aanvoeren die warmer is. Daarnaast is de aanwezigheid van enige warmte rondom de koeler realistisch, want in een echt systeem produceren andere componenten, zoals de voeding, het moederbord en de videokaart, ook warmte. De basistemperatuur moet ook weer niet te hoog worden, omdat we goed willen zien waartoe de cpu-koelers in staat zijn. Een omgevingstemperatuur van 35 graden is, zo hebben we ook in afzonderlijke tests voor behuizingen gezien, een representatieve weergave van de temperatuur in een echt systeem.
We testen de processorkoelers op ons platform met verschillende vermogens met de Statron- en Tenma-labvoedingen. Bij AM4, de normale Ryzen-processors, hebben we gekozen voor 140 en 170W. Op socket 2066 hanteren we 200 en 250W als twee scenario's.
Socket
Vermogen test 1
Vermogen test 2
Gezamenlijke limiet weerstanden
AM4
140W
170W
225W
2066
200W
250W
270W
De warmtetest duurt na het opwarmen tien minuten. We hebben voor die tijdsduur gekozen omdat uit onze tests blijkt dat elke luchtkoeler dan zeker ‘verzadigd’ is en de doeltemperatuur voor onze test is bereikt. We meten de stand van zaken echter niet enkel op dat moment: de hele duurtest wordt gelogd, waarbij elke seconde een waarde wordt genoteerd. De temperatuur die we uiteindelijk rapporteren, is het 98e percentiel van de hele log. Kortgezegd gooien we de hoogste twee procent van de gelogde waarden weg om incidentele uitschieters uit de analyse te houden. De hoogste temperatuur van de resterende 98 procent van de waarnemingen is het 98e percentiel. Dit percentiel sluit naar ons idee beter aan bij het doel van de duurtest dan het noteren van enkel een kortstondige maximumtemperatuur.
Geluidsproductie
Wanneer we op elke aio-waterkoeler naast de waterpomp ook alle ventilators op volle snelheid draaien, dan komen we in de geluidsproductie aardige verschillen tegen. De ventilators van Alphacool veroorzaken op maximum toerental een behoorlijke geluidsdruk die fors hoger ligt dan bij de andere deelnemers. Aan het andere uiteinde van de grafiek treffen we de Arctic Liquid Freezer II, die juist duidelijk stiller is dan de rest.
Bij de 30dB(A)-test op AM4 zien we op 140W en 170W betrekkelijk weinig verschillen in temperatuur, met 5 graden als grootste verschil tussen de modellen. Van alle geteste koelers zijn er slechts 2 die in onze test op 20dB(A) mee kunnen komen, die daar bovendien zo goed als identiek presteren.
Van de deelnemers boven in de grafieken valt op dat de Nucleus van EK zich op 140W uitstekend neerzet, maar het op 170W juist wat heet onder de voeten wordt. De Ryuo III van ASUS en de LS720 van DeepCool presteren in beide scenario's wel consistent, en de LS720 doet dat bovendien ook in de 20dB(A)-test.
Op socket 2066 voeren we het vermogen nog wat verder op dan bij AM4. Dat betekent dat de aio-waterkoelers in de tests met een vaste geluidsdruk hogere temperaturen laten noteren. Van de 12 geteste koelers zijn er 11 modellen terug te vinden in de onderstaande grafieken van socket 2066. Dat komt omdat de ASUS RoG Ryo III geen ondersteuning heeft voor dit platform.
De Elite 360 van EKWB zet over de gehele linie uitstekende resultaten neer, maar ook de DeepCool LS720 behoort opnieuw tot een van de best presterende koelers. Op maximale ventilatorsnelheid is de EKWB Elite nog net iets koeler, terwijl het in de 20dB(A)- en 30dB(A)-tests zo goed als gelijkspel is. In bredere zin zien we opnieuw relatief weinig verschil in temperatuur tussen alle geteste modellen. De Arctic Liquid Freezer II staat samen met de Geometric Future Eskimo Junior onderaan in de grafieken.
In deze round-up hebben we twaalf 360mm-all-in-onewaterkoelers getest en met elkaar vergeleken. Alle modellen zijn getest op zowel socket AM4 als socket 2066, indien ze deze ondersteunen. De geteste vermogens voor de 360mm-koelers variëren van 140W tot 250W. In de meeste gevallen hebben we relatief kleine verschillen tussen de koelers gezien wanneer we testen met een vaste geluidsproductie.
Omdat alle koelers gemiddeld niet heel verschillend van elkaar presteren, kunnen we concluderen dat het met de koelprestaties van alle deelnemers wel goed zit. Wel zijn sommige koelers nog net iets beter dan andere. Uiteraard zijn er ook andere zaken zoals features, verlichting en vooral fabrieksgarantie die een rol spelen in de beoordeling. Een korte fabrieksgarantie betekent uiteraard niet per definitie dat een koeler eerder defect zal raken, en andersom is een lange garantie ook niet zaligmakend. Wel zegt de garantietermijn iets over hoeveel vertrouwen de fabrikant in het openbaar in een product zegt te hebben, en dat vinden we in een vloeistofkoeler met alle bewegende onderdelen van de waterpomp belangrijk om mee te nemen.
In deze round-up is de DeepCool LS720 een aanrader die er zonder twijfel positief uitspringt, en we voorzien hem dan ook van een Excellent-award. De koelprestaties zijn uitstekend, de geluidsproductie van de waterpomp is laag en de fabrieksgarantie bedraagt 5 jaar. De rgb-liefhebber kan er ook mee uit de voeten en de prijs van net iets onder de 140 euro is ook scherp. Een klein minpunt is dat de doorlusbare ventilatoraansluitingen een zelfontworpen connector gebruiken.
Daarnaast heeft de Alphacool Core Ocean T38 zich als goedkoopste koeler uit de round-up ook bewezen omdat hij wat koelprestaties betreft netjes meekomt met significant duurdere modellen. Voor minder dan 100 euro betekent dat een zeer scherpe prijs-prestatieverhouding, zelfs tegenover de andere goedkopere deelnemers. Een kanttekening is dat naast de laagste prijs ook de fabrieksgarantie van 2 jaar het laagste is. Ook is de geluidsproductie van de meegeleverde ventilators op volle snelheid erg hoog. In de 30dB(A)-tests laat de Core Ocean T38 echter zien dat de ventilators helemaal niet hard hoeven te draaien om goed te koelen, maar daar moet je je fanprofiel dus wel op instellen.
Zelf draai ik met een AiO van Lian Li Galahad 360. Nu ik de reacties zo lees zie ik dat meer mensen last hebben van het geluid van de waterpomp en zie ik dit niet echt terug in de review. Gelukkig wel de temperaturen: Nu zie ik dat mijn AiO niet onderpresteert.
Mijn grootste storende factor is niet zozeer het geluidsniveau van de waterpomp maar de toon van het geluid. Dat zit net op een "zeurende" toonhoogte en ben ik na een jaar nog steeds niet aan gewend. Is dit gebruikelijk bij andere AiO's?
Als ik het eerder had geweten had ik gewoon grote luchtkoeler erop gezet en heb sindsdien ook al mijn vrienden geadviseerd om geen AiO te nemen.
Beetje zoals sommige oude harddisks die je door je hele huis hoort 's nachts. Hetzelfde had ik met de luchtpomp van mijn aquarium. Als het stil was hoor je die ook door het halve huis. Is wel decennia of wat geleden dat ik die had. Waterpomp in mijn aquarium was echter een sluipmoordenaar... ik moest zien of voelen of hij aan stond. Dus het kan wel stil zijn. Misschien heeft het te maken met de water massa of de snelheid.
Dit kon gelukkig nog wel met mijn moederbord, ondanks de 3pin aansluiting. Heb hiermee gezocht naar een betere duty-cycle waardoor het geluid van irritant naar een acceptabele frequentie ging. Maar vanzelfsprekend is de pomp lager zetten gelijk aan minder koelen en vervallen van garantie.
Maar eerlijk gezegd; als het stuk gaat dan zal ik er niet rouwig om zijn.
Ik heb dezelfde AIO en ondanks dat ik een vrij open kast heb met stille fans heb ik geen last van het geluid dat je omschrijft. Wel weet ik dat het een soort loterij is met dat soort geluidjes. Voor dit model had ik een X73 besteld van NZXT waarbij ik precies dit probleem had. Meteen retour gestuurd. De X62 die daarvoor had was omtrent pomp gewoon onhoorbaar, de Galahad nu ook. Alleen met opstarten hoor je hem even op gang komen.
Op mijn mobo heb ik hem op een cpu fan header gezet ipv. bijgevoegde 12v sata power connector en draait hij niet op full speed (voltage control van gigabyte). Dat werkt nog steeds prima en op 1000 minder toeren en bijna geen geluid.
[Reactie gewijzigd door Xfade op 22 juli 2024 15:55]
Hoe groot is nou de reproduceerbaarheid van zo'n temperatuurmeting met 3 significante cijfers? Als je 10x de koeler schoonmaakt, de CPU schoonmaakt en alles weer monteert, krijg je dan 10x dezelfde temperatuur op 3 cijfers, of kan dat zo 1 graad schelen, vraag ik me af?
En als het wel goed reproduceerbaar is, hoe doen jullie dat dan? Thermal paste uitknijpen met het moederbord op een weegschaal?
De sensors die gebruikt worden zijn zelf al heel accuraat, dus dat neem je dan al weg als variabele. Verder hebben we een hele stabiele labvoeding waardoor de weerstanden altijd exact even veel vermogen uitstoten bij een bepaalde temperatuur. De variatie met verschillende mounts van dezelfde koeler is rond een halve graad of minder.
Wat je als laatste zegt klopt ongeveer. We wegen de tube koelpasta voor en na het toepassen van de pasta. We gebruiken overigens gewoon erwtjes, we spreiden het niet uit.
Als de reproduceerbaarheid van je hele systeem binnen ±0,5°C ligt, dan is een tussenresultaat met 2 decimalen en een eindresultaat met 1 decimaal meer dan significant.
Wil je het echt netjes doen, moet er een onnauwkeurigheidsanalyse plaatsvinden...maar daar ben je wel even zoet mee.
Leuke review - maar waar zijn gerenomeerde merken als nzxt en cooler master en be quiet ( Lian-Li ?) ? Toch wel de populairdere merken in de pricewatch en roundup elders ? Is er een reden voor dat deze niet zijn opgenomen ? Waar is de selectie keuze op gemaakt als we dat mogen vragen ?
[Reactie gewijzigd door Gipsy King op 22 juli 2024 15:55]
Zodra de nieuwe NZXT Krakens uitkomen gaan we zeker weten reviewen. Daar hadden we immers gister nog mailcontact over. (ter info: achter het account van @Gipsy King zit een importeur van een aantal van deze merken...)
[Reactie gewijzigd door Trygve op 22 juli 2024 15:55]
Zouden jullie dan ook de geluidsproductie bij lage pomp/ventilatorsnelheid willen meenemen?
Of misschien zelfs: hoe stil kun je het krijgen met andere ventilatoren?
Ik zou zelf namelijk als target 15dB willen stellen en de "stilste" optie hier zit daar al ruim 20dB boven.
Idealiter zou je twee of drie meetsituaties willen:
max performance, min geluidsproductie en een sweet spot.
Een sweet spot kan interessant zijn bij bijvoorbeeld passieve koelblokken.
Leuk dat die in gebruik 0dB produceren, maar niet handig als je CPU dan continue throttlet.
Een ventilator daarop zetten die 30dB produceert is leuk voor de performance, maar niet qua stilte.
En dan is de sweet spot geweldig: dan zie je ineens dat zo'n blok onhoorbaar stil je CPU niet alleen koel houdt, maar zelfs ruimte heeft voor wat overclocken. En dat is waar ik wil zitten qua systeem (overclocken eigenlijk al niet echt meer, aangezien de performance al aardig uitgeknepen is bij goede modellen en het verbruik tegenwoordig niet leuk meer is).
De ls720 en de waterforce halen de 20dB(A), zoals te zien op de kenmerk pagina's van die koelers, het grotere probleem is dat veel koelers ondanks claims niet eens in de buurt komen. het stopt vaak rond de 23-25dB(A). de pomp zelf is vaak al luider dan 15dB(A) zelf op een lagere stand.
Ik ga nooit uit van de specs (qua geluid) van de fabrikant. Ik weet niet wat hun meetmethodes zijn, of daar eisen aan kunnen zitten en in hoeverre die beïnvloed (kunnen) worden.
Ik heb vaker naar waterkoeling gekeken, maar de bottleneck is denk ik de pomp. Mijn doel is rond de 15 dB en dat is volgens mij behoorlijk kritisch. Ik denk dat de stilste waterkoelingsetups dit misschien halen, maar dan vraag ik me af: presteert het dan wel beter en hoeveel beter dan luchtkoeling?
Dat is inderdaad vrij kritisch, niks mis mee natuurlijk. de grote bottleneck is vaak inderdaad de pomp, de fans zelf kan je prima tot 15dB(A) laten komen zoals ook te zien bij luchtkoelers: review: De populairste cpu-luchtkoelers - Top 10 uit de Pricewatch getest
De pomp is echter vaak vrij luid, dit kan komen door lucht in de koeler of een over het geheel luide pomp.
Wat betreft je laatste vraag, ik denk dat het erg tegenvalt als je een waterkoeler zo laag gaat forceren, zoals je ziet in de andere review zijn flinke luchtkoelers op 15dB(A) nog best okey.
Wat een werk om alle ventilators te swappen, instellingen te wijzigen en fan controllers on te stellen puur voor de wens van een kleine groep. Een andere groep vind 40db dan weer prima. 15 is wel erg laag ook.
Dat is zo'n niche dat mensen misschien ook maar een beetje zelf moeten tweaken, met hulp van de reguliere reviews.
Er valt op een gegeven moment niks meer te tweaken, als je pomp al op het laagste vermogen werkt. Als die dan alsnog 25dB produceert, dan is het voor mij niet stil. Nu weet ik helemaal niks, ook al zou ik 20dB willen of 25dB.
Mag, maar ik gebruik mijn account voor 75% prive. Het is dan eigenlijk meer kwalijk dat tweakers dit overal roept als er een keer feedback komt, iets met privacy... die 25% schaar ik dan ook aan mijn bergen werk die ik voor hun verzet in de pricewatch met het aanmaken van alle nieuwe producten en toevoegen van informatie , daar hoor ik trouwens nooit geklaag over
Dan zou ik een bedrijf account moeten hebben waar ik dan alle informatieve dingen deel qua merken, en op dit account alleen maar over koetjes kalfjes en crypto mag lullen.... beetje dubbel op.
Het is wel relevant te melden op Tweakers. Je kunt bepaalde belangen die je hebt niet wegpoetsen. Ze zijn er gewoon, ook als je een privé-account hebt. Het is voor lezers soms wel handig om te weten waar een opmerking vandaan komt.
Voorbeeld, als arts heb ik ook bepaalde belangen. Als ik ergens spreek dan ben ik verplicht om alles te noemen in een eerste dia met 'Disclosure belangen spreker'. Heel vanzelfsprekend en zou je ook hier kunnen doen. Nu moest Tweakers daar een opmerking over maken, maar eigenlijk had je dat zelf kunnen doen. Dat wil niet zeggen dat je reacties minder waard zijn, integendeel. Door het niet te noemen kweek je juist (bij mij) twijfel.
Prima dan laten we tweakers daar hun Saus over gooien toch !
''belangen'' is een groot woord , mijn Job is meer dan safe of ik hier nu wel of geen feedback geef.
ik ben buyer & account manager voor de Key-Reseller's in de BENELUX voor de distributeur waar ik werk, ik heb geen aandelen of krijg ook geen bonussen voor een x merk of artikel wat beter verkoopt. Daarvoor zit ik niet hier , is die kous ook gelijk af.
@Trygve Weet ook wel wat ik hier doe. of iig de mensen bij tweakers weten dat wel na 15 jaar samenwerking.
Als feedback geven dan al niet meer mag , delete it
[Reactie gewijzigd door Gipsy King op 22 juli 2024 15:55]
Ik ben het met je eens.
Ik werk ook voor een ICT dienstverlener die zich op diverse bepaalde producten richt (Microsoft en Cisco), de producten van deze bedrijven prijs ik ook aan op tweakers omdat ik als privé persoon ook achter deze producten sta.
Moet ik dan ook vermelden in elke reactie dat ik voor een bedrijf werk die deze producten verkoopt? Daar heb ik persoonlijk ook weinig zin in.
Bijna iedereen op Tweakers heeft wel bepaalde belangen in tech of IT. Of ging je er vanuit dat alle reacties volledig onafhankelijk zijn. Dan moet minstens 50% een 2e account gaan aanmaken
Ik vind het voorbeeld dat je aanhaalt niet echt te vergelijken met deze situatie.
Misschien zou het een nieuwe norm moeten zijn? Je hebt ook zoiets als een profiel hier op Tweakers. Ook daar kan ik niet lezen wat zijn eventuele belangen zijn. Waarom is mijn voorbeeld niet vergelijkbaar?
Een groot probleem op internet is dat je objectieve betrouwbare informatie niet kunt onderscheiden van gekleurde informatie. Hoeveel fake reviews zijn er niet? Als ik vraag welke game console het beste is en een lid geeft als advies dat de PS5 het beste is, dan zou ik het wel willen weten of die persoon voor Sony werkt. Dan kan ik het advies anders gaan wegen.
Ik zou het wel fijn vinden als er meer openheid is over eventuele belangen en ook expertise. Een technicus bij Sony heeft misschien belangen, maar heeft ook veel kennis over dat product en zal juist betere informatie geven.
maar hoe zit dan met pc vs mac, amd vs intel nintendo vs .. nee nintendo is een classe apart die kun je alleen vergelijken met flashgames247.com (en die werkt niet meer).
Maar nu even serieus, mogen we er met zijn alle ook niet een beetje vanuit gaan dat we hier allemaal bepaalde voorkeuren en stokpaardjes hebben en dat die lang niet altijd objectief zijn.
evenzogoed als dat je bang zou kunnen zijn dat iemands beeld teveel vertroebeld zou zijn, kun je er ook vanuit gaan dat als iemand onder persoonlijke titel post hij zijn professionele kennis kan gebruiken om antwoord te geven op vragen die anderzins niet te beantwoorden zijn...
ps: off the record, maar in zo'n geval zou ik niet voor die hardware kiezen hij is heel goed maar in zo'n situatie horen we over veel garantie-claims.
is zomaar iets dat ik van bepaalde insiders in het verleden wel gezien heb op ons soort forums.
damn, als DAT de verhouding was, en je op deze manier toch wel wordt gedoxt dan zou ik hoe dan ook stoppen met wat ik deed, @Trygve NIET COOL MAN,
ik zou best een voorstander zijn van het voeren van labels (voor bedrijven verplicht) voor personen optioneel. in jouw geval kan ik me voorstellen dat je zelfs al is dat onbewust bepaalde vooroordelen hebt over producten in of juist buiten je werk. daar tegenover staat dat je desondanks vermoedelijk beter geïnformeerd bent over allerlei zaken. het is dan aan mij aan welke ik meer waarde hecht.
je kennis over de markt en producten, of mijn aluhoedjes-theorie dat je toch wel probeert meer te verkopen.
maar als men dat zomaar even openbaar gooit zou ik iig pislink worden. je wilt als persoon toch niet straks 1001 Dm's ontvangen ... waneer de release is van x.
Vermeldingen in de pricewatch, zijn toch een goed ding voor klanten en aanbieders, dat je dan roept dat je bergen werk verzet voor Tweakers.net komt dan wat raar op mij over.
Je werkt voor je werkgever, niet voor Tweakers.net Tweakers biedt het platform om je zooi te adverteren in de pricewatch.
aangepast na bericht van @Trygve. Ik laat verdere discussie in het midden. Mijn Reactie was positief bedoeld en zeker niet om deze review af te kraken. Nieuwe krakens ? Nog nooit van gehoord - iets met NDA enzo , je weet mijn mail adres, en anders kom je maar een bakkie koffie doen.
[Reactie gewijzigd door Gipsy King op 22 juli 2024 15:55]
Hm. Ik mis toch een hele uitleg hoe dat 99,99999% van alle AIO coolers gebaseerd zijn op een Asetek design voor zowel de radiators, de pomp, de adapters, de slangen ... het is allemaal een design dat ze hebben van Asetek en de eigen inbreng van de fabrikanten beperkt zich toch wat design en wat RGB.
Ik ben wel benieuwd naar een test van de Be Quiet Pure Loop series omdat die in tegenstelling tot de meeste AIO's de pomp niet op het waterblok hebben zitten maar in de leiding. Heeft dat bijvoorbeeld gevolgen voor de geluidsproductie? En hoe verhoud Pure Loop die zich tot de Silent Loop (die heeft de pomp weer wel op het waterblok).
Naast de Asetek OEM zijn er wel degelijk veel en grote merken die of een andere OEM gebruiken (CoolIT, Apaltek) of in-house hun eigen pomp ontwerp hebben.
Arctic Liquid Freezer II
EK AIO
Lian Li Galahad
Raijintek Eos
Enermax Liqmax
Deepcool Captain
Lepa AquaChanger
SilverStone AIO’s
be quiet! Pure Loop
Ook je 2e punt over eigen inbreng van de fabrikanten die zich beperkt tot wat design en RGB is tevens kort door de bocht. De gebruikte ventilators zijn bij AIO’s een heel belangrijk onderdeel. Ook daarvoor wordt vaak een OEM gebruikt, maar de fans zijn ook dikwijls eigen ontwerp.
[Reactie gewijzigd door Djarune op 22 juli 2024 15:55]
Leek mij ook interessant om te zien wat het verschil is tussen de stock coolers vergeleken met deze waterkoeling setjes. En voor de volledigheid ook een high end custom waterkoeling set. Maar 60 graden bij volle belasting is zeker niet slecht
Er worden hier peren met peren vergeleken waar je uitzonderlijk genoeg terecht ook een appel in de vergelijking wil zien.
Ik zou liever zien dat ze gewoon de warme afvoer capaciteit meten en helemaal geen CPU's gebruiken.
En dan bij CPU's de koel-thermische (is vast een term voor) limiet geven.
Dan kun je met die 2 waarden een geschikte koeler vinden voor je CPU.
Of wat minder waarschijnlijk een geschikte CPU voor je koeler scenario.
Ze testen toch ook in hoeverre een elektrische auto stiller en zuiniger is dan een benzine auto? Ik vind het meer dan redelijk om te vermelden hoeveel temperatuur vermindering je kan bereiken tov de standaard koelers die men over het algemeen installeert
Meten ze dan ook de default? Dus die domme high-end electrische sport auto's met speakers om motorgeluid te maken scoren dan heel slecht hoop ik.
Maar goed tijd van tests is ook eindig natuurlijk dus moet je keuzes maken wat het belangrijkste is. In het verleden wel eens in gedoken (Artikel van W.Moor?). Was wel interessant maar ben alles alweer vergeten. Ze hebben inmiddels ook vast andere test methodiek.
Ik wil alleen water als het stiller is.
Mijn droom.. radiator buiten.. pomps en fans buiten, warmte wisselaar tussen mijn systeem en buiten circuit.
Keep the dream alive
Mijn PC is enorm stil, ook tijdens gamen. Ik heb een loop met een kleine stille pomp voor de CPU en zo'n zelfde aparte loop voor de GPU. heerlijk. Maar ik heb er aardig wat geld aan uitgegeven (ieder zijn hobby) en ik geef niks om ultra lage temperaturen, 65 graden onder belasting is prima. Water koeling is voor de hobbyist.
Waterkoeling voor de CPU alleen en dan wel een grafische kaart die gaat staan blazen heb je niet veel aan IMO.
Ter referentie heb ik nu drie luchtkoelers toegevoegd aan de grafiek van AM4 op 140W. Dat is het hoogste vermogen op deze socket waar we luchtkoelers standaard mee testen, daarom verschijnen ze niet in de andere grafieken bij de waterkoelers van dit artikel.
Ik zit net door de gemeten waarden te kijken op de pricewatch en het verbaast me eigenlijk hoe groot de verschillen zijn tussen de onderlinge fans in een cooler (Dus het verschil tussen fan 1,2 en 3)
Zegt dit iets over de technische kwaliteit en/of uniformiteit van de gebruikte onderdelen? In m’n voorbeeld is het verschil ongeveer 10% bij dezelfde instelling. Ik vind dat eigenlijk best veel.
(( edit: Autocorrupt ))
[Reactie gewijzigd door lenwar op 22 juli 2024 15:55]
Wat mij opvalt is dat er bij de 20dBa slechts twee koelers staan gemeld. Dat betekent dus in feite dat een ieder die een stille PC op waarde schat hooguit uit twee waterkoelersets kan kiezen.
Het geeft naar mijn mening vooral aan hoe goed luchtkoeling over de afgelopen 20 jaar geworden is. Van complete straaljagerturbines uit het Pentium 4 tijdperk, naar onhoorbare, toegegeven megalomane koelblokken, die een normale CPU gewoon onhoorbaar koelen.
Ik mis eigenlijk een test over de geluidsproductie van de pomp. Ik heb bijvoorbeeld een Gigabyte Aorus 240 en heb daar de fans van vervangen omdat ze echt herrie maakte. Mega stille fans opgezet, mooie temperatuur om er vervolgens achter te komen dat de pomp nog best wel wat geluid maakt. Had ik het vooraf geweten had ik m bij voorbaat alsnog afgekeurd. Ik begrijp nooit zo goed waarom er altijd blindgestaard wordt op de geluidsproductie van de fans als de pomp net zo belangrijk is. Bij een idle cpu kun je prima de fans afkoppelen om de pomp te meten.
We meten bij waterkoelers het geheel, dus de resultaten zijn inclusief de pomp op 12v.
Dit is dan ook de reden waarom velen niet in de buurt komen van 20dB(A).
zijn vraag is : waarom wordt de waarde van de pomp niet apart gemeten, en dan is het antwoord omdat we het geheel meten...
er is natuurlijk wel iets te zeggen over zijn use-case. het is denk ik wel bekend dat lang niet alle OEM kits altijd de beste fans gebruiken, dus als je voor stil wilt gaan kan het handig zijn om bij het instaleren al direct voor stillere fans te kiezen (om er dan vervolgens achter te komen) dat bij deze set de pomp enorm luidruchtig is. waarom heb je als tweakers dan uberhaubt moeite gedaan om te meten, fans zijn verangbaar dus die meenemen in de meting is vrijwel nutteloos.
Dat is waar, ik reageerde voornamelijk op het feit dat we ons niet persee blindstaren op fan productie door ook de pomp mee te nemen. zal eens vragen wat mogelijk is
In een iets andere opstelling heb ik daar wel eens wat aan gemeten (disclaimer: niet vergelijkbaar wat betreft getallen, maar generiek wel vergelijkbaar, want ook gewoon een pomp/fan/radiator), en eigenlijk was de conclusie daar dat vanaf 25% fan speed de fan dominant is, en de pomp eigenlijk geen significante bijdrage levert.
Maar, ik ben het met je eens, het is toch wel leuk om even apart te meten.
Was nu wel benieuwd naar een luchtkoeler er tussen.
Ben zelf van een Corsair H100 naar een Noctua nh-d15 chromax.black gegaan.
Pomp van de eerste begon te ratelen naar heel wat jaren, dus wat nieuws gekocht. Koelt nogal beter. (9700k)
:fill(white):strip_exif()/i/2005275778.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/2005545966.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2005637506.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637508.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637520.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637522.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637524.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637526.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637532.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637534.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637528.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637530.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637536.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637538.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637540.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637542.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637544.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637546.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637550.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637552.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637554.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637556.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637558.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637560.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637562.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005637564.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004839480.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004839482.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004839484.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004841540.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004841542.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004841544.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004841546.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004841548.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004841550.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2005275778.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2005545966.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2005599426.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2004615114.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/u/609320/crop5b6ae539e2dcd_cropped.gif?f=community)
:fill(white):strip_exif()/i/2003230836.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2004838446.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2005472480.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2003781160.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2004026926.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2005537058.webp?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2005519728.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2004364984.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/414781/crop67a5c5be38d26_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/423227/crop6272ea0207346_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/472627/crop5c83fe498b36e_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/75092/robinia_70.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/263315/crop592fef8caf3e6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/236077/crop5e3d2f1d63a6c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/65430/crop67e3ec9954f4e_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/324515/crop627103b05ba2e_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/75323/5procentoog.JPG?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/967069/crop5be5817a8496f_cropped.gif?f=community){kind=small}
die 25% schaar ik dan ook aan mijn bergen werk die ik voor hun verzet in de pricewatch met het aanmaken van alle nieuwe producten en toevoegen van informatie , daar hoor ik trouwens nooit geklaag over 
/u/28892/flo.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/237472/canon_eos_logo_small.jpg?f=community){kind=logo}
:strip_icc():strip_exif()/u/140051/BSOD.jpg?f=community){kind=small}
/u/3447/crop64602bcd911af_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/34728/crop5d8b028eeadd4_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/90547/crop5c2bddda6f628.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/120394/talic.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/233767/crop5db03cbc075aa.jpeg?f=community){kind=small}
/u/176086/crop5f0823fa5e8d6_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/331213/crop56ef13408ff38_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/205293/crop585940245eac3_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/476116/crop5e5e2c28a5b02_cropped.jpeg?f=community){kind=small}