Videokaart Best Buy Guide

Nu het jaar 2023 goed en wel is begonnen, is het ook tijd om met een Videokaart Best Buy Guide de balans op te maken. Welke videokaart kun je op dit moment het best kopen? In deze BBG geven we op basis van al onze testresultaten een overzicht van gpu-prestaties, zodat je optimaal geïnformeerd kunt kiezen welke grafische kaart jouw volgende upgrade wordt.

Aanraders februari 2023	60Hz (standaard refreshrate)	144Hz (high refreshrate)
1080p (full hd)	Radeon RX 6600	Radeon RX 6700 XT / Radeon RX 6800 XT
1440p (wqhd)	Radeon RX 6700 XT	Radeon RX 7900 XT / GeForce RTX 4070 Ti
2160p (4k-uhd)	GeForce RTX 4070 Ti / Radeon RX 7900 XT	GeForce RTX 4090

Ben je op zoek naar aankoopadvies voor een complete pc? Check dan onze recentste Desktop BBG.

De videokaart: het belangrijkste onderdeel voor gamingprestaties

Wie graag pc-games speelt, weet dat de videokaart bepalend is voor de framerates die je in spellen haalt: zonder capabele gpu geen goede gamingprestaties. Dat is ook de reden dat fanatieke gamers een groot deel van hun budget voor dit onderdeel reserveren. Wil je hier meer over weten, lees dan ons achtergrondartikel over hoe een videokaart werkt. Net als bij andere componenten kun je natuurlijk stellen dat de beste videokaart ook de duurste is, maar voor de meeste consumenten speelt de prijs ook een belangrijke rol.

Welke videokaart voor jou de beste keus is, hangt behalve van het budget ook voor een aanzienlijk deel af van de schermresolutie en de refreshrate van je monitor. Speel je op een 2160p-scherm, dan heb je flink meer grafische rekenkracht nodig dan wanneer je games nog op full-hd-resolutie draaien. Heb je een beeldscherm met een hogere refreshrate dan de standaard 60Hz, zoals veel gamingmonitoren, dan heb je onder andere een snellere videokaart nodig om ook een hogere framerate te halen.

	Resolutie (horizontaal x verticaal)	Aantal pixels (totaal)
1080p (full hd)	1920x1080 pixels	2.073.600
1440p (wqhd)	2560x1440 pixels	3.686.400
2160p (4k-uhd)	3840x2160 pixels	8.294.400

De staat van de videokaartenmarkt in begin 2023

Sinds onze vorige Best Buy Guide voor videokaarten heeft zowel Nvidia als AMD een nieuwe generatie gpu's uitgebracht. Dit betreft vooralsnog alleen het high-end segment, het hele portfolio daaronder bestaat nog uit modellen uit de 'vorige' generatie. De nieuwste GeForce-kaarten van Nvidia vallen in de RTX 40-serie, waarvan we tot nu toe de RTX 4090, RTX 4080 en RTX 4070 Ti hebben gezien. AMD's nieuwste Radeon-kaarten zijn de RX 7900 XT en RX 7900 XTX. Al deze videokaarten bevinden zich in een segment dat grofweg bij duizend euro begint. De oudere kaarten, in de vorm van de RTX 30-serie en RX 6000-reeks, zitten daar wat prijs betreft tegenwoordig grotendeels onder. Uitzondering hierop vormen de RTX 3090 en RTX 3090 Ti, die door hun steeds beperktere leverbaarheid flink in prijs zijn gestegen. Ter referentie hebben we deze twee kaarten wel meegenomen in deze vergelijking.

Lange tijd hadden Nvidia en AMD een duopolie op de markt van losse, voor gaming geschikte videokaarten. In 2022 kwam daar verandering in, toen Intel met zijn Arc-serie begon aan een nieuwe, serieuze poging om het de gevestigde orde wat lastiger te maken. Naast de bekende GeForces en Radeon zijn Arc-videokaarten nu dus ook een daadwerkelijk verkrijgbare optie voor de consument. Vooralsnog heeft Intel geen model uitgebracht dat zich kan meten met de snelste kaarten van AMD en Nvidia, en op het gebied van drivers heeft de fabrikant ondanks flinke inspanningen nog steeds een hoop werk te verzetten.

Nvidia GeForce AMD Radeon Intel Arc

Features: raytracing en upscaling

Voor de huidige generatie videokaarten is de ondersteuning van raytracing een belangrijk punt. Nvidia heeft met de RTX 40-serie al zijn derde generatie kaarten met support voor raytracing, wat de reden was voor de naamswijziging na de GTX-serie. AMD heeft ondertussen ook zijn tweede generatie videokaarten met ondersteuning voor raytracing uitgebracht in de vorm van de RX 7000-serie op basis van de RDNA3-architectuur. Bij de Radeons is de hardwarematige versnelling voor raytracing niet zo snel als bij Nvidia's line-up. In plaats daarvan kunnen ze zich grofweg meten met hun GeForce-tegenhanger van een generatie terug. Lang niet elke nieuwe game wordt uitgebracht met ondersteuning voor raytracing, maar het aantal games met ondersteuning ervoor neemt wel toe.

Dan is er de kwestie van upscaling, waarbij beelden op een lagere resolutie worden gerenderd en met zo min mogelijk kwaliteitsverlies worden omgezet in een hogere resolutie. Nvidia heeft DLSS ontwikkeld, dat gebruikmaakt van Tensor-cores op zijn GeForce-kaarten om deze upscaling te versnellen. Radeon-kaarten kunnen geen DLSS gebruiken, maar AMD heeft FSR als tegenhanger geïntroduceerd, dat vrij beschikbaar is gesteld en zo wél op alle videokaarten ondersteund kan worden. Beide technieken zijn inmiddels verder ontwikkeld, maar volgens de fabrikant nog lang niet uitontwikkeld. Regelmatig worden nieuwe versies uitgebracht die de kwaliteit van de upscaling moeten verhogen om zo het aantal artefacten bij gebruik ervan verder omlaag te brengen.

Meer videokaarten? Amper nuttig voor gaming

Het is al jarenlang mogelijk om verschillende videokaarten in een systeem te laten samenwerken. Bij Nvidia heet dit SLI, bij AMD is dat CrossFire. Een goede implementatie hiervan vereist veel extra werk voor ontwikkelaars van games, wat een van de redenen is dat goede en brede ondersteuning nooit van de grond is gekomen. De driverondersteuning vanuit zowel Nvidia als AMD laat op dit gebied ook te wensen over. Met de komst van DirectX 12 leek hier verandering in te kunnen komen, maar tot op heden blijft het goed zoeken naar games die rendering met meer dan één gpu ondersteunen. Voor creatieve en professionele workloads kunnen verschillende videokaarten in sommige gevallen duidelijk meerwaarde bieden, maar in de meeste games ben je beter af met een enkele, snelle videokaart.