Uiterlijk en aansluitingen
Samengevat
De Major X10 is een gamelaptop met een Intel Arc A730M-videokaart. De prestaties van die videokaart variëren nogal van game tot game en op dit moment heb je in de meeste gevallen meer aan een laptop met een AMD- of Nvidia-kaart. De overige hardware is wel vlot, met een snelle processor en snelle ssd. De hardware is ook nog eens gemakkelijk uit te breiden. Het scherm heeft een fijne resolutie van 2560x1600 pixels en prima responstijden voor de 165Hz-refreshrate. De buitenkant van de laptop voelt door het gebruik van hard glad plastic wel goedkoop aan. Een vingerafdrukscanner of gezichtsherkenning ontbreekt helaas ook.
Medion is niet het meest sexy laptopmerk dat er is. Het staat bij velen bekend als 'Aldi-merk' en dat terwijl het al meer dan tien jaar geleden is overgenomen door Lenovo en Medion-laptops ook in 'echte' computerwinkels te krijgen zijn. Wat maakt de Erazer Major X10 dan toch de moeite van het reviewen waard? Dat is de videokaart. Er zit een Arc A730M van Intel in en dat is de een-na-snelste die Intel in laptops levert. Is het wat?
Als je meteen het antwoord op die vraag wilt weten, klik of scroll dan door naar pagina 3 om de gamebenchmarks te zien. Voor de volledigheid kun je echter niet voorbijgaan aan de buitenkant, dus laten we daarmee beginnen.
:strip_exif()/i/2005467142.jpeg?f=imagearticlefull)
De Erazer X10 Major kost 1700 euro. Hij was tijdens de blackfridayweek 1300 euro, maar zit nu weer op de oude prijs. 1700 euro is veel geld, maar het geeft ook duidelijk aan waar je de X10 mee kunt vergelijken, want in die prijscategorie zitten gamelaptops met RTX 3070-videokaarten. De duurste 3070-laptop kost ongeveer 2500 euro, terwijl de goedkoopste een euro of 1500 kost. Bij die goedkoopste 3070-laptops kiezen fabrikanten meestal voor goedkopere materialen om de prijs te drukken. Tegen die laptops moet de X10 het opnemen en als je naar de behuizing kijkt, lijkt het erop dat Medion dezelfde keuzes heeft gemaakt als zijn concurrenten.
De behuizing van de X10 is grotendeels van hard, zwart plastic gemaakt. Alleen de achterkant van het scherm is van metaal en daar is een soort 'vouw' in gestanst. Het Erazer-logo geeft licht en zoals het een gamelaptop betaamt, kun je de kleur en het patroon waarin het licht knippert, aanpassen in de meegeleverde software. Dat geldt ook voor de achtergrondverlichting van het toetsenbord, die in vier zones is aan te passen, en voor de ledverlichting aan de zijkanten van de behuizing.
Die zijverlichting heeft de vorm van een soort plusje en dat symbool kom je vaker tegen als openingen in de behuizing, bijvoorbeeld rondom de aan-uitknop, maar ook als subtiele versiering van de roosters aan de achterkant. Het harde plastic is op zich stevig, maar geeft niet weg dat dit een laptop is die 1700 euro moet kosten. Opvallend genoeg is het metalen deel van de laptop, de achterkant van het scherm, ook meteen de zwakste plek van de behuizing. Het scharnier voelt wiebelig aan en als je het scherm bij de hoeken vastpakt, kun je het veel te makkelijk torderen.
Rondom de behuizing heeft Medion de aansluitingen geplaatst. Een aantal, waaronder de ethernetaansluiting, zit aan de achterkant en dat is praktisch als je de laptop vaak op dezelfde plek hebt staan. Verder zitten daar een USB-A-aansluiting en HDMI 2.0.
Aan beide zijkanten zit ook nog een USB-A-aansluiting en rechts zit tweemaal USB-C. Die aansluitingen kun je gebruiken om externe schermen op aan te sluiten en de laptop mee op te laden. Je kunt de laptop er niet op vol vermogen mee laten draaien, want USB-C kan niet de 300W doorgeven die de bijgeleverde voeding levert. Opvallend genoeg zijn de USB-C-aansluitingen niet gecertificeerd voor Thunderbolt.
Net als de rest van de behuizing zijn toetsenbord en touchpad niet al te 'luxe' uitgevoerd. Het toetsenbord heeft bijna vlakke toetsen, die een vrij duidelijke aanslag hebben, zij het met wat weinig travel. Het oppervlak van de touchpad is van kunststof gemaakt, terwijl je voor dit geld eigenlijk een prettigere, glazen touchpad mag verwachten.
Specs, upgrades en cpu-benchmarks
De Erazer Major X10 die we van Medion hebben ontvangen, heeft de onderstaande specificaties en die zijn bijna hetzelfde als bij het model dat nu ook in de winkel ligt. Het verschil is dat ons testmodel 32GB geheugen had en de versie die nu in de winkel ligt, van 16GB is voorzien.
|
Medion Erazer Major X10 |
Processor |
Core i7-12700H |
Cores/threads |
14 (8E + 6P) / 20 threads |
Max. klokfrequentie |
3,5GHz (E-cores) 4,7GHz (P-cores) |
Gpu |
Intel Iris Xe 96eu Intel Arc A730M (driver 31.0.101.3490) |
Werkgeheugen |
32GB DDR5-4800 dualchannel |
Ssd |
Phison E18 1TB |
Wifi |
Intel Wi-Fi 6 AX201 160MHz |
Ethernet |
Realtek 1Gbit/s |
Scherm |
2560x1600 pixels, ips, mat, 165Hz |
Schermpaneel |
AU Optronics B160QAN03.H |
Gewicht |
2,41kg |
Accu |
80Wh |
Besturingssysteem |
Windows 11 |
Wat verder opvalt aan de hardware, is dat Medion voor een Wi-Fi 6-netwerkkaart en geen Wi-Fi 6E heeft gekozen. Er zullen op dit moment nog heel weinig mensen een 6E-accesspoint hebben hangen, maar concurrerende laptops zijn wel van dergelijke netwerkkaarten voorzien, dus eigenlijk mag je dat ook op deze 1700 euro kostende laptop verwachten. Een 2,5Gbit/s-aansluiting was ook wel leuk geweest op deze gamelaptop.
:strip_exif()/i/2005467152.jpeg?f=imagearticlefull)
De onderkant, ofwel de d-cover, is gemakkelijk te verwijderen en daaronder tref je twee verwisselbare geheugenmodules aan, een verwisselbare draadloosnetwerkkaart en rechts boven de accu een metalen schildje. Onder dat schildje zitten twee M.2-slots, waarvan er een gevuld is. Je kunt dus eenvoudig een extra ssd bijplaatsen.
Benchmarks
De interessantste benchmarks zijn de gamebenchmarks op de volgende pagina, want de A730M-videokaart is helemaal nieuw. Zonder een vlotte processor kan die videokaart echter niets beginnen, dus daarom hebben we die ook uitgebreid getest.
- Cinebench 23 - Multi
- Cinebench 23 - Single
In Cinebench zie je meteen dat de i7-processor geheel volgens verwachting presteert. De processor kan alle veertien cores in deze test benutten en scoort dan ook net onder de nog iets snellere Core i9-processor in de Scar 17. Datzelfde zie je terug in de single-test waarin de laptop maar één core kan benutten, maar daardoor wel zijn turbofrequentie optimaal kan inzetten. Ook hier komt de X10 op de tweede plaats achter de Core i9-processor van de Scar 17.
In Da Vinci Resolve blijkt de i7-processor ook uitstekend te presteren. De i9-processor uit de Scar 17 blijft sneller, maar de i7-12700H weet desondanks indrukwekkend snel de 4k-video te exporteren.
Blender maakt eventuele throttling van de cpu inzichtelijk, doordat we herhaaldelijk dezelfde afbeelding renderen en de rendertijd noteren. Bij de eerste vier runs zie je mooi dat de X10 op maximale turbosnelheid werkt. Daarna moet hij het wat rustiger aan doen, niet omdat de koeling het niet aankan, maar omdat de cpu niet te lang op zijn maximale vermogen mag werken.
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore - Bandbreedte
Tot slot hebben we nog gekeken naar de ssd van de X10. De Phison E18 is niet echt een bekende, maar blijkt een PCIe Gen4-ssd te zijn. In PCMark 10 blijkt de ssd gewaagd te zijn aan de Samsung PM9A1, die het oem-equivalent van een 980 Pro is.
Intel Arc 730M: gamebenchmarks
Wat de Major X10 van veel andere gamelaptops onderscheidt, is de videokaart, de Intel Arc A730M. Op dit moment is dat de een-na-snelste mobiele videokaart die Intel maakt en hij is gepositioneerd tussen de A770M en de A550M. Tot nog toe hebben we op de desktop allen de A380 en de A770 gereviewd. De A380 heeft 8 Xe-cores en is daarmee wat architectuur betreft te vergelijken met de A370M, maar de mobiele kaart is veel lager geklokt, om het verbruik binnen de perken te houden.
|
A770M |
A730M |
A550M |
A370M |
A350M |
Xe-cores |
32 |
24 |
16 |
8 |
6 |
Klokfrequentie |
1650MHz |
1100MHz |
900MHz |
1550MHz |
1150MHz |
Geheugen |
16GB GDDR6 |
12GB GDDR6 |
8GB GDDR6 |
4GB GDDR6 |
4GB GDDR6 |
Geheugenbandbreedte |
512GB/s |
336GB/s |
224GB/s |
112GB/s |
112GB/s |
TGP |
120 - 150W |
80 - 120W |
60W |
35 - 50W |
25 - 35W |
De A370M heeft niet echt een equivalent op de desktop. Daar heb je de A750, maar die is met 28 Xe-cores en een hogere kloksnelheid sowieso een stuk sneller. Uiteindelijk gaat het bij de A730M in de Medion-laptop ook niet om de vergelijking met desktops, maar met andere laptops. Om te zien hoe de prestaties zijn, hebben we diverse benchmarks gedraaid en daarbij beginnen we met 3DMark Fire Strike, een DirectX 11-benchmark.
- 3DMark Fire Strike - Combined
- 3DMark Fire Strike - Graphics
- 3DMark Fire Strike - Physics
- 3DMark Fire Strike
De Graphics-score in 3DMark zegt het meest over de grafische prestaties van de laptop. Daarbij bevindt de A730M zich tussen de RTX 3060- en 3070-videokaarten. De reden dat er zo'n groot verschil zit tussen alle 3070-videokaarten, is het maximale verbruik, oftewel de tgp, waarop de kaarten zijn afgesteld. De kaarten met een hoge tgp, zoals de 3070 in de Legion 5 Pro, scoren beter omdat ze meer energie mogen gebruiken en daardoor op hogere kloksnelheden kunnen draaien.
- 3DMark Time Spy - Graphics
- 3DMark Time Spy
- 3DMark Time Spy - CPU
In de grafische test van 3DMark Time Spy komt de A730M op ongeveer dezelfde positie uit. Hij is sneller dan de langzamere 3070-videokaarten, maar niet zo snel als de 3060 en 3070 die op vol vermogen mogen draaien in de Lenovo Legion-laptops.
- Metro Exodus - 1920x1080 - Medium
- Metro Exodus - 1920x1080 - Ultra
- Metro Exodus - 2560x1440 - Medium
- Metro Exodus - 2560x1440 - Ultra
- Metro Exodus - 3840x2160 - Medium
- Metro Exodus - 3840x2160 - Ultra
Vervolgens draaien we Metro: Exodus. Metro is een game waarvoor de Intel-driver ontzettend goed geoptimaliseerd is. Dat zagen we al bij het testen van de A770-desktopkaart en in de Medion-laptop doet deze kaart het ook beter dan je op basis van de 3DMark-resultaten zou verwachten. Op het 2560x1600-scherm kun je deze game in ieder geval voluit opentrekken en haal je nog steeds een speelbare framerate. Niet alles liep echter lekker in Metro, want de laptop weigerde de DXR-benchmark te draaien, iets wat de desktopkaart wel netjes deed.
- Far Cry: New Dawn - 1920x1080 - Medium
- Far Cry: New Dawn - 1920x1080 - Ultra
- Far Cry: New Dawn - 2560x1440 - Medium
- Far Cry: New Dawn - 2560x1440 - Ultra
- Far Cry: New Dawn - 3840x2160 - Medium
- Far Cry: New Dawn - 3840x2160 - Ultra
In Far Cry: New Dawn weet de A730M zich ook goed te houden. De prestaties zijn relatief gezien minder spectaculair dan in Metro: Exodus, maar ze vallen nog steeds niet tegen. De A730M weet ook in deze game prima speelbare framerates neer te zetten op de native resolutie van het scherm.
- F1 2020 (DX12) - 1920x1080 - Medium
- F1 2020 (DX12) - 1920x1080 - Ultra
- F1 2020 (DX12) - 2560x1440 - Medium
- F1 2020 (DX12) - 2560x1440 - Ultra
- F1 2020 (DX12) - 3840x2160 - Medium
- F1 2020 (DX12) - 3840x2160 - Ultra
Voor Metro: Exodus en Far Cry: New Dawn is de driver van de Intel-videokaart goed geoptimaliseerd. Maar wat gebeurt er als dat niet het geval is? Dan krijg je zoiets als in F1 2020. Dat is een DirectX 12-game, waarin Intel-videokaarten het nog relatief goed doen, maar hier staat de A730M een stuk lager in het benchmarklijstje dan bij de andere twee games. Heb je een DirectX 11-game waarvoor de driver van deze videokaart helemaal niet geoptimaliseerd is, dan zouden de prestaties zelfs onder RTX 3050-niveaus uit kunnen komen. Dat is een conclusie die we bij het testen van de desktopvideokaarten ook al konden trekken. Met de hardware van deze videokaarten is weinig mis, maar het zijn de drivers waar Intel nog veel werk in zal moeten steken. De eerste twee games laten zien wat de videokaart kan als de driver goed geoptimaliseerd is, maar als je deze videokaart aanschaft, zul je er rekening mee moeten houden dat de prestaties ook af en toe veel lager zullen liggen.
Beeldkwaliteit en responstijden
Medion voorziet de X10 van een scherm met een beeldverhouding van 16:10. Die hogere schermen zijn al een tijdje aan een opmars bezig. Medion heeft gekozen voor een 16"-paneel met een resolutie van 2560x1600 pixels. Dat is een stukje hoger dan de standaard 1920 pixels in de breedte. Bovendien is de verversingsfrequentie van het scherm met 165Hz ook hoger dan de standaard 60Hz. Op gamelaptops is dat tegenwoordig bijna standaard. Zelfs de gamelaptops van minder dan 1000 euro hebben al een 120Hz-scherm.
Hoe goed is dat scherm? Op het oog ziet het er allemaal goed uit, maar meten is weten, dus is het tijd om de colorimeter en CalMAN-software erbij te pakken. Uit de test blijkt dat dit helemaal geen verkeerd scherm is.
- Helderheid wit
- Contrast
- sRGB-dekking
Uit de grafiek kun je meteen opmaken dat de helderheid van het scherm lekker hoog is. Het verschil tussen schermen met een helderheid rond de 300cd/m² en richting de 500cd/m² kun je duidelijk zien. Het scherm dekt bovendien netjes de sRGB-gamut af.
Als je dan wat verder naar de beeldkwaliteit van het paneel kijkt, blijkt de kalibratie toch wat tegen te vallen. Dat komt doordat er te weinig groen in de grijstinten zit. Dat heeft als resultaat dat witte en grijze tinten een beetje roze ogen. Mocht je de laptop niet alleen voor gamen, maar ook voor beeldbewerking willen gebruiken, dan is dat door te kalibreren waarschijnlijk wel recht te trekken.
- Reactietijd 0-100%
- Reactietijd 100-0%
- Reactietijd 20-80%
- Reactietijd 80-20%
Het belangrijkste voor gamers is de responstijd van het scherm. Het paneel ververst met 165 beeldjes per seconde, wat betekent dat de subpixels maximaal 6,06ms hebben om naar een nieuw beeldje te schakelen, want anders ontstaat er ghosting. In de vier bovenstaande tests blijft het scherm steeds netjes binnen die tijd.
Voor gamers is het scherm van de Erazer X10 dus prima. De hoge helderheid zorgt ervoor dat je de laptop ook kunt gebruiken als er veel omgevingslicht is en dankzij de vlotte reactietijd kun je hem gebruiken voor snelle games, zoals firstpersonshooters. Mocht je de laptop ook voor grafische doeleinden willen gebruiken, dan zul je genoeg moeten nemen met een iets te roze weergave van het grijs of het scherm nog een tandje beter moeten kalibreren.
Koeling en accuduur
Hoe sneller je hardware, hoe meer koelvermogen je nodig hebt om de boel niet te warm te laten worden. De ventilators die de koeling verzorgen, hebben dan weer als nadeel dat ze geluid produceren. We testen de geluidsproductie van de koeling met behulp van een Larson Davis 831C-geluidsmeter met een 378A04-microfoon die is voorzien van een voorversterker. De microfoon heeft een noisefloor van 5,5dB(A). Door onvermijdelijk omgevingsgeluid is de noisefloor van onze geluidarme ruimte ongeveer 12dB(A). Om een veilige marge te nemen, kunnen we vanaf 14dB(A) consistente metingen uitvoeren. We meten de geluidsdruk op 50cm afstand, in een hoek van 45°. Dat doen we in vier scenario's. WebXPRT simuleert webbrowsen, PCMark 10 is representatief voor wat zwaarder desktopgebruik en Blender is een zware multithreaded workload voor de cpu. Voor het testen van games maken we gebruik van F1 2020. We meten de geluidsdruk over de periode die iedere test duurt, en drukken het resultaat uit in een gemiddelde, LAeq, in dB.
- WebXPRT 3 - LAeq
- PCMark 10 Express - LAeq
- Blender - LAeq
- F1 2020 - LAeq
Als je alleen naar de geluidsproductie van de koeling tijdens games kijkt, dan lijkt de Erazer X10 het best goed te doen. Hij maakt minder herrie dan de Strix G15 en de Zephyrus G14, terwijl hij gewaagd is aan beide laptops in de prestatiebenchmarks. Helaas gaat het bij de Medion mis als de belasting lager ligt. Bij licht werk, zoals browsen, of het draaien van de lichtere tests van PCMark, ligt het geluidsniveau juist relatief hoog.
Accuduur
De X10 Major is met 2,41 kilogram een aardig zware laptop, dus niet echt een apparaat om open te klappen in een cafeetje. Het kan natuurlijk wel en als je het dan rustig aan doet, haal je een accuduur van een uur of zes.
- Accutest browsen
- PCMark 10 - Accu - Tijd
- PCMark 10 - Accu - Digital
- PCMark 10 Accu Essentials
- PCMark 10 Accu Productivity
Zet je de hardware echt stevig aan het werk, zoals we met PCMark 10 doen, dan zie je het accupercentage iedere minuut een procentje lager worden, want dan ligt het verbruik behoorlijk hoog en is je accu na anderhalf uur leeg.
Conclusie
De X10 is de eerste laptop met een Arc A730M-videokaart die we testen, en Intels Arc-videokaarten presteren tot nu toe niet indrukwekkend, op de desktop (A770) noch op de laptop (A350M). Met een prijs van 1700 euro krijgt de Medion het aan de stok met andere gamelaptops die voorzien zijn van een RTX 3070-videokaart.
Kan hij zich daarmee meten? Ja, in het beste geval wel. In Metro: Exodus, knalt de A730M zelfs de snelste RTX 3070-laptops voorbij. Maar ja, dat is Metro: Exodus, een game die uitzonderlijk goed draait op de Intel Arc-videokaarten. Niet iedere game draait zo goed op de Intel-hardware en daarmee gaat deze conclusie al rap lijken op die van andere Arc-hardware die we eerder hebben gereviewd. De hardware is vlot genoeg, maar de drivers hebben nog flink wat optimalisaties nodig om niet alleen in een handvol games snel te zijn, maar in alle games goed te presteren. Als je dus wilt weten waar je aan toe bent, kun je beter een laptop met een RTX 3070-videokaart kopen.
De wisselende prestaties van de A730M zijn Medion natuurlijk niet aan te rekenen. Medion heeft hardwarematig gezien zelfs een prima laptop gebouwd. De i7-processor en de A730M-videokaart kunnen op een hoog vermogen lopen en de laptop is van adequate koeling voorzien. Het werkgeheugen kun je eventueel zelf upgraden en de opslag is makkelijk uit te breiden met een tweede ssd.
Het scherm is zelfs bijzonder goed. Het heeft een fijne hoge resolutie van 2560x1600 pixels en een lekker hoge helderheid. De kalibratie kan beter, maar bij gamelaptops is dat niet van groot belang. Responstijden zijn dat wel en die zijn lekker laag, waardoor het 165Hz-scherm vrijwel geen last heeft van ghosting.
Waar het nog beter kan, is bij de buitenkant van de laptop. Die is grotendeels van hard plastic gemaakt en heeft niet de uitstraling van een laptop van 1700 euro. Hij voelt goedkoop aan en mist wat dingen die we voor dit geld graag hadden gezien, zoals een vingerafdrukscanner en een glazen touchpad.
Toch zal de belangrijkste afweging om wel of niet voor de X10 te gaan, de videokaart moeten zijn. Op dit moment zijn de Intel Arc-videokaarten nog niet echt aanraders. De hardware is weliswaar vlot, maar de drivers hebben nog verbetering nodig. Intel is daar ongetwijfeld mee bezig, maar de tijd moet uitwijzen hoe groot die verbetering zal zijn. Hou je van een gokje of heel veel van Metro: Exodus, dan kun je voor deze laptop met A730M-videokaart kiezen, maar de veilig keuze is een laptop met RTX 3070.