Door Tomas Hochstenbach

Redacteur

9 AMD B650-moederborden Round-up

Betaalbaar aan de slag met Ryzen 7000

17-11-2022 • 06:01

146

Singlepage-opmaak

Vergelijkingstabellen: slots en chips

Op deze pagina zetten we de belangrijkste specificaties van de negen AMD B650-moederborden op een rij. Zo krijg je snel een indruk van waar je op kunt rekenen en vallen uitzonderlijke extra's of omissies op.

PCI Express

Alle borden met B650E in de naam hebben een PCIe 5.0 x16-slot; de 'reguliere' modellen moeten het doen met PCIe 4.0. Doorgaans krijg je daar nog een aantal slots bij die er weliswaar uitzien als een x16-slot, maar slechts vier PCIe 3.0- of 4.0-lanes bandbreedte hebben. Op de Gigabyte B650 Aorus Elite AX krijg je naast het primaire slot voor de videokaart zelfs alleen maar x1-sleuven.

Slot 1 Slot 2 Slot 3 Slot 4
ASRock B650M PG Riptide PCIe 4.0 x16 PCIe 4.0 x4 PCIe 3.0 x1 PCIe 3.0 x1
ASRock B650 Pro RS PCIe 4.0 x16 PCIe 3.0 x4 PCIe 4.0 x1 Nvt
ASRock B650E Steel Legend WiFi PCIe 5.0 x16 PCIe 3.0 x4 Nvt Nvt
ASUS TUF Gaming B650-Plus PCIe 4.0 x16 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x1 PCIe 4.0 x1
ASUS ROG Strix B650E-F Gaming WiFi PCIe 5.0 x16 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x1 PCIe 4.0 x1
Gigabyte B650 Aorus Elite AX PCIe 4.0 x16 PCIe 3.0 x1 PCIe 3.0 x1 Nvt
Gigabyte B650E Aorus Master PCIe 5.0 x16 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x2 Nvt
MSI Pro B650-P WiFi PCIe 4.0 x16 PCIe 4.0 x4 PCIe 3.0 x1 PCIe 3.0 x1
MSI MAG B650 Tomahawk WiFi PCIe 4.0 x16 PCIe 4.0 x4 PCIe 3.0 x1 Nvt

USB

Hoewel de B650-chipset native een USB 3.2 Gen2x2-poort biedt, oftewel USB met 20Gbit/s, wordt die vooral op de budgetmodellen niet altijd geïmplementeerd. Wel beschikt elk bord over minstens twee 10Gbit/s-poorten, vaak verdeeld over USB-A- en C-connectors. De USB-C-poort voor op je behuizing aansluiten kun je met elk van deze borden, maar de snelheid waarop die werkt, varieert flink. Bij Gigabyte is dat als enige altijd 20Gbit/s, maar bij die fabrikant heb je dan weer niet zo'n snelle poort aan de achterkant. Het is kiezen of delen dus.

USB 2.0 USB 5Gbit/s USB 10Gbit/s USB 20Gbit/s USB-C intern
ASRock B650M PG Riptide 4 2 2 0 5Gbit/s
ASRock B650 Pro RS 6 2 2 0 20Gbit/s
ASRock B650E Steel Legend WiFi 2 4 2 0 20Gbit/s
ASUS TUF Gaming B650-Plus 4 0 3 1 5Gbit/s
ASUS ROG Strix B650E-F Gaming WiFi 4 4 3 1 10Gbit/s
Gigabyte B650 Aorus Elite AX 4 5 3 0 20Gbit/s
Gigabyte B650E Aorus Master 4 4 5 0 20Gbit/s
MSI Pro B650-P WiFi 0 4 3 1 10Gbit/s
MSI MAG B650 Tomahawk WiFi 2 4 3 1 10Gbit/s

Opslag

Sluit je nog SATA-ssd's of zelfs ouderwetse harde schijven aan, dan gebruik je daar meestal vier poorten voor. De ASRock B650E Steel Legend is dan geen goede keuze met maar twee poorten, MSI is juist erg scheutig met zes SATA-poorten op beide modellen.

Voor snelle M.2-ssd's is doorgaans ruim plaats. Het eerste slot ondersteunt altijd PCIe 5.0, behalve bij MSI. De twee B650-borden van die fabrikant bieden in z'n geheel geen PCIe 5.0-ondersteuning. Gigabyte zet bij zijn B650E Aorus Master juist vol in op de nieuwe standaard, hoewel je videokaart wel bandbreedte inlevert als je al die M.2-slots daadwerkelijk gebruikt. Het is in ieder geval een goed plan om de kleine lettertjes op de productpagina van de fabrikant te lezen als je veel M.2-ssd's wilt gaan plaatsen, want doorgaans worden in ruil daarvoor SATA-poorten of PCIe-slots uitgeschakeld.

Op de modellen in de wat hogere klasse is het gebruikelijk dat er heatsinks voor alle ssd's worden meegeleverd. Alleen bij de instapmodellen van ASRock en MSI krijg je er maar een.

SATA M.2-slots 1/2/3/4 Gekoeld
ASRock B650M PG Riptide 4 PCIe 5.0 x4 PCIe 4.0 x4 Nvt Nvt 1
ASRock B650 Pro RS 4 PCIe 5.0 x4 PCIe 4.0 x4 PCIe 3.0 x2 Nvt 1
ASRock B650E Steel Legend WiFi 2 PCIe 5.0 x4 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x4 Nvt 3
ASUS TUF Gaming B650-Plus 4 PCIe 5.0 x4 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x4 Nvt 3
ASUS ROG Strix B650E-F Gaming WiFi 4 PCIe 5.0 x4 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x4 Nvt 3
Gigabyte B650 Aorus Elite AX 4 PCIe 5.0 x4 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x4 Nvt 3
Gigabyte B650E Aorus Master 4 PCIe 5.0 x4 PCIe 5.0 x4 PCIe 5.0 x4 PCIe 5.0 x4 4
MSI Pro B650-P WiFi 6 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x4 Nvt Nvt 1
MSI MAG B650 Tomahawk WiFi 6 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x4 PCIe 4.0 x4 Nvt 2
Op de Gigabyte B650 Aorus Master zitten maar liefst vier PCIe 5.0 M.2-slots
Op de Gigabyte B650 Aorus Master zitten maar liefst vier PCIe 5.0 M.2-slots

Video en audio

De Ryzen 7000-processors hebben allemaal een geïntegreerde gpu en daarmee verschijnen er ook beeldaansluitingen op de bijbehorende moederborden. Vrijwel altijd heb je zowel HDMI als DisplayPort tot je beschikking, behalve bij de B650E Aorus Master, die alleen DisplayPort heeft. Een bord dat ook beeldsignaal kan uitsturen via USB-C, zit er niet tussen.

VGA DVI HDMI DisplayPort USB-C
ASRock B650M PG Riptide 0 0 1 1 0
ASRock B650 Pro RS 0 0 1 1 0
ASRock B650E Steel Legend WiFi 0 0 1 1 0
ASUS TUF Gaming B650-Plus 0 0 1 1 0
ASUS ROG Strix B650E-F Gaming WiFi 0 0 1 1 0
Gigabyte B650 Aorus Elite AX 0 0 1 1 0
Gigabyte B650E Aorus Master 0 0 1 0 0
MSI Pro B650-P WiFi 0 0 1 1 0
MSI MAG B650 Tomahawk WiFi 0 0 1 1 0

De mogelijkheden op het gebied van audio worden grotendeels bepaald door de gebruikte audiocodec. In onderstaande tabel hebben we de verschillen tussen de gebruikte codecs nog eens op een rijtje gezet.

Verschillen tussen audiocodecs

Verbinding Kanalen Hoofdtelefoon-
versterking
Max. dac snr Max. adc snr Resolutie
Dac Adc
Realtek ALC887 HDA 8 2 Tot 32Ω 97dB(A) 90dB(A) 24bit 192kHz
Realtek ALC897 HDA 10 2 Tot 32Ω 99dB(A) 95dB(A) 24bit 192kHz
Realtek ALC1200 HDA 10 2 Tot 32Ω 110dB(A) 102dB(A) 24bit 192kHz
Realtek ALC1220 HDA 10 3 Tot 600Ω 120dB(A) 110dB(A) 24bit 192kHz
Realtek ALC4080 USB 10 3 Tot 600Ω 120dB(A) 110dB(A) 32bit 384kHz

In het algemeen valt op dat er vaak wordt teruggegrepen op basale codecs. De B550 Steel Legend had bijvoorbeeld nog een ALC1220-codec; het nieuwe model moet het doen met een ALC897. Ook op de B650 Aorus Elite AX hadden we eigenlijk een luxere codec verwacht. Navraag bij fabrikanten leert ons dat dit komt doordat de luxere Realtek-codecs kampen met leveringsproblemen, terwijl de ALC897-codec wel goed beschikbaar is. Zeker voor de modellen waarvan fabrikanten verwachten er veel te kunnen verkopen, wordt dus eerder dan gebruikelijk gekozen voor deze kwalitatief minder goede codec.

Een andere ontwikkeling is dat steeds minder fabrikanten nog een volledige set analoge audiopoorten implementeren. ASUS en MSI doen dat nog, maar ASRock en Gigabyte houden het doorgaans bij de twee of drie connectors die je nodig hebt voor stereoluidsprekers en een microfoon. Wil je een surround-luidsprekerset analoog aansluiten, dan heb je daar niet voldoende aan.

Hecht je veel waarde aan de analoge geluidskwaliteit, dan heb je dus de keuze uit de borden van ASUS, de Gigabyte B650E Aorus Master en de MSI MAG B650 Tomahawk WiFi. Alleen de ROG Strix en de Aorus Master hebben een speciale versterker voor hoofdtelefoons aan boord. Ga je juist de digitale route, dan beschikken uitsluitend de meest luxe modellen van ASRock, Gigabyte en MSI over S/PDIF.

Codec Analoge jacks S/PDIF Versterker
ASRock B650M PG Riptide Realtek ALC897 3 Nee Nvt
ASRock B650 Pro RS Realtek ALC897 3 Nee Nvt
ASRock B650E Steel Legend WiFi Realtek ALC897 2 Ja Nvt
ASUS TUF Gaming B650-Plus Realtek ALC1200 5 Nee Nvt
ASUS ROG Strix B650E-F Gaming WiFi Realtek ALC4080 5 Nee Savitech SV3H712
Gigabyte B650 Aorus Elite AX Realtek ALC897 3 Nee Nvt
Gigabyte B650E Aorus Master Realtek ALC1220 2 Ja ESS ES9118
MSI Pro B650-P WiFi Realtek ALC897 6 Nee Nvt
MSI MAG B650 Tomahawk WiFi Realtek ALC4080 5 Ja Nvt

Netwerk

Alle geteste B650-borden beschikken over één 2,5Gbit-ethernetpoort. Doorgaans wordt die aangestuurd door een Realtek-controller; alleen de topmodellen van ASUS en Gigabyte beschikken over een Intel-nic. Ook wifi is goed vertegenwoordigd, zeker als je bedenkt dat van de ASUS TUF Gaming ook een iets duurdere variant met een draadloze netwerkkaart beschikbaar is. Dankzij de samenwerking tussen AMD en Mediatek wordt vrijwel altijd deze moderne Wi-Fi 6E-controller toegepast.

LAN 1 LAN 2 Wifi
ASRock B650M PG Riptide Realtek RT8125BG Nvt Nvt
ASRock B650 Pro RS Realtek RT8125BG Nvt Nvt
ASRock B650E Steel Legend WiFi Realtek RT8125BG Nvt Wi-Fi 6E
ASUS TUF Gaming B650-Plus Realtek RT8125BG Nvt Nvt
ASUS ROG Strix B650E-F Gaming WiFi Intel I225-V Nvt Wi-Fi 6E
Gigabyte B650 Aorus Elite AX Realtek RT8125BG Nvt Wi-Fi 6E*
Gigabyte B650E Aorus Master Intel I225-V Nvt Wi-Fi 6E
MSI Pro B650-P WiFi Realtek RT8125BG Nvt Wi-Fi 6E
MSI MAG B650 Tomahawk WiFi Realtek RT8125BG Nvt Wi-Fi 6E

* = rev 1.0 gebruikt de AMD/Mediatek-controller, rev 1.1 een Intel AX210

Overige features

Over het algemeen zijn de B650-borden vrij luxe afgewerkt. Ze bieden bijvoorbeeld allemaal de mogelijkheid om het bios te updaten zonder (compatibele) cpu, wat bij het verschijnen van toekomstige Ryzen-cpu's voor socket AM5 van pas komt. Ook de relatief grote bioschips van 256Mbit lijken daarop voorbereid. Verder valt op dat ieder bord foutdiagnose-leds heeft, wat ons betreft een belangrijke quality-of-life-functie die je direct de goede richting in wijst bij een opstartprobleem. Alleen Gigabytes meest luxe bord heeft een volwaardige foutcodedisplay.

Gigabyte voegt als enige fysieke knopjes voor power en reset toe, wat vooral handig is als je het moederbord buiten de kast wilt testen. De MSI Pro B650-P WiFi valt in negatieve zin op doordat het i/o-shield niet is geïntegreerd. Het betreft natuurlijk een bord uit de Pro-lijn, dus uiterlijk is geen topprioriteit, maar het steekt wel een beetje goedkoop af bij alle andere modellen in de test.

Fan-
headers
Bios-
chip
Bios flashen
zonder cpu
Probleem-
diagnose
Onboard
knoppen
Rgb / Argb I/o-shield
ASRock B650M PG Riptide 5 256Mbit Ja Ja, leds Nee 1 / 3 Geïntegreerd
ASRock B650 Pro RS 6 256Mbit Ja Ja, leds Nee 1 / 3 Geïntegreerd
ASRock B650E Steel Legend WiFi 6 256Mbit Ja Ja, leds Nee 1 / 3 Geïntegreerd
ASUS TUF Gaming B650-Plus 7 256Mbit Ja Ja, leds Nee 1 / 3 Geïntegreerd
ASUS ROG Strix B650E-F Gaming WiFi 7 256Mbit Ja Ja, leds Nee 1 / 3 Geïntegreerd
Gigabyte B650 Aorus Elite AX 6 256Mbit Ja Ja, leds Resetknop 3 / 2 Geïntegreerd
Gigabyte B650E Aorus Master 10 256Mbit Ja Ja, hex-display Powerknop,
resetknop
3 / 2 Geïntegreerd
MSI Pro B650-P WiFi 6 256Mbit Ja Ja, leds Nee 2 / 2 Los
MSI MAG B650 Tomahawk WiFi 6 256Mbit Ja Ja, leds Nee 2 / 2 Geïntegreerd

Lees meer