- MSI MAG B850 Tomahawk MAX WIFI
- Gigabyte B850 AI TOP
- ASUS ROG Strix B850-I Gaming WIFI
- Gigabyte B850I Aorus PRO
MSI MAG B850 Tomahawk MAX WIFI
Pas in het luxere segment, waar nieuwe features als Wi-Fi 7 toegepast kunnen worden, biedt een B850-moederbord echt meerwaarde boven een ouder B650-bord. MSI heeft dat uitstekend begrepen met de MAG B850 Tomahawk MAX WIFI. Eigenlijk alles wat B850 nu kan bieden wat nog niet op oude B650-borden zat, heeft MSI op de Tomahawk gestopt: snelle Wi-Fi 7 (inclusief 320MHz-ondersteuning), vier M.2-slots waarvan twee PCIe 5.0, 5Gbit/s-ethernet en alle nieuwe foefjes zoals PCIe-unlock met een knopje en toolless M.2-installatie in het eerste slot. Ook over de audiovoorziening op basis van een Realtek ALC4080 en de prima vrm hebben we niets te klagen.
:fill(white):strip_exif()/i/2007189804.jpeg?f=thumblarge)
Gigabyte B850 AI TOP
Een high-end bord dat echt in het oog springt is de Gigabyte B850 AI TOP. Met de mogelijkheid om twee PCIe 5.0-videokaarten te gebruiken, twee 10Gbit/s-ethernetpoorten en een zeer krachtige vrm is dit bord onmiskenbaar gericht op een niche, maar daardoor zonder twijfel het ultiemste B850-moederbord, en daarmee ontvanger van een Ultimate-award.
:fill(white):strip_exif()/i/2007180634.jpeg?f=thumblarge)
ASUS ROG Strix B850-I Gaming WIFI
De ASUS ROG Strix B850-I en Gigabyte B850I Aorus PRO verschillen zo weinig van elkaar dat we ze allebei een Excellent-award geven. In theorie is het een voordeel dat het tweede M.2-slot bij de ASUS ook PCIe 5.0 ondersteunt, maar omdat dat slot achterop zit zonder airflow, is dat in de praktijk niet nuttig. De handige knopjes op het i/o-paneel zijn wel een voordeel van de ASUS. Voor het Gigabyte-bord spreekt dan weer de afwezigheid van een vrm-fan.
:fill(white):strip_exif()/i/2007171782.jpeg?f=thumblarge)
Gigabyte B850I Aorus PRO
De ASUS ROG Strix B850-I en Gigabyte B850I Aorus PRO verschillen zo weinig van elkaar dat we ze allebei een Excellent-award geven. In theorie is het een voordeel dat het tweede M.2-slot bij de ASUS ook PCIe 5.0 ondersteunt, maar omdat dat slot achterop zit zonder airflow, is dat in de praktijk niet nuttig. De handige knopjes op het i/o-paneel zijn wel een voordeel van de ASUS. Voor het Gigabyte-bord spreekt dan weer de afwezigheid van een vrm-fan.
:strip_exif()/i/2007170910.webp?f=thumblarge)
ASRock, ASUS, Gigabyte en MSI brachten de afgelopen tijd vrij stilletjes hun AMD B850-moederborden op de markt. De voorloper van de B850-chipset, B650, was lange tijd de basis voor de populairste moederborden in de Pricewatch. Wat zijn de verschillen en welke B850-moederborden zijn de beste keuzes? Voor deze review hebben we er maar liefst achttien getest.
B850 versus B650 en X870
De chipsetbenamingen voor socket AM5 zijn inmiddels een behoorlijke chaos geworden, terwijl het in de basis best simpel is. Eén en dezelfde chip, de door ASMedia ontworpen Promontory 21, wordt namelijk gebruikt voor alle B650-, B850- en X870-moederborden. X670 en X870E gebruiken simpelweg twee van zulke chips om meer functionaliteit te kunnen bieden. B840 is de enige vreemde eend in de bijt, want daarvoor wordt de oudere Promontory 19-chip gebruikt, die we nog kennen als de B550-chipset van AM4.
Hardwarematig zijn er dus geen verschillen tussen de B650- en B850-chipsets, waardoor de specificaties ook volledig identiek zijn. Je moet B850 vooral zien als een kans voor al AMD's moederbordpartners om weer een up-to-date line-up aan te kunnen bieden, voorzien van alle snufjes die ze de afgelopen jaren hebben bedacht en van functies die toen B650 uitkwam nog helemaal niet bestonden, zoals Wi-Fi 7.
De PCIe-connectiviteit uit de processor wordt in principe niet beïnvloed door de chipset, maar AMD legt wel minimumeisen op voordat fabrikanten hun bord B850 mogen noemen. Een B850-bord moet een PCIe x16-slot hebben dat minstens op PCIe 4.0-snelheid werkt, en een M.2-slot met vier PCIe 5.0-lanes. Dat laatste is nieuw ten opzichte van B650, hoewel veel B650-borden in de praktijk ook gewoon een PCIe 5.0 M.2-slot hadden. En andersom zijn er ook genoeg B850-borden te koop die een volwaardig PCIe 5.0 x16-slot bieden. Dat je aan het achtervoegsel 'E' kon zien of het x16-slot PCIe 5.0 ondersteunt, is bij B850 verdwenen; dat is dus gewoon een kwestie van in de specificaties kijken.
| B840 | B650 | B850 | X870 | X870E | |
| Fysieke chipset | PROM19 | PROM21 | PROM21 | PROM21 | 2x PROM21 |
| PCI Express uit cpu voor videokaart | 16x PCIe 4.0 | 16x PCIe 4.0 | 16x PCIe 4.0 | 16x PCIe 5.0 | 16x PCIe 5.0 |
| PCI Express uit cpu voor M.2-ssd's | 4x PCIe 4.0 | 4x PCIe 4.0 | 4x PCIe 5.0 | 8x PCIe 5.0 | 8x PCIe 5.0 |
| PCI Express uit chipset | 10x PCIe 3.0 | 8x PCIe 4.0 + 4x PCIe 3.0 | 8x PCIe 4.0 + 4x PCIe 3.0 | 8x PCIe 4.0 + 4x PCIe 3.0 | 12x PCIe 4.0 + 8x PCIe 3.0 |
| USB4 | Niet verplicht | Niet verplicht | Niet verplicht | Ja | Ja |
| USB 20Gbit/s | 0 | 1 | 1 | 1 | 2 |
| USB 10Gbit/s | 2 | 4+2 | 4+2 | 4+2 | 8+4 |
| USB 5Gbit/s | 2 | 1 | 1 | 1 | 2 |
| USB 2.0 | 6 | 6 | 6 | 6 | 12 |
| SATA | 4 | 4 | 4 | 4 | 8 |
| Overklokken | Nee | Ja | Ja | Ja | Ja |
Testdeelnemers
In totaal hebben we maar liefst achttien AMD B850-moederborden getest. Gigabyte is hofleverancier met zes modellen, maar ook ASUS heeft een hele reeks borden ingestuurd. ASRock en MSI lijken zich vooral op het betaalbare segment te richten, want alle zeven borden die die fabrikanten instuurden, zijn te koop voor minder dan 250 euro. Dat lijkt ons voor een budgetchipset als B850 geen gekke strategie.
| Prijs bij publicatie | Actuele prijs | |
| ASRock B850 Pro-A WiFi | € 193,09 | € 182,92 |
| ASRock B850M Steel Legend WiFi | € 198,51 | € 170,99 |
| ASRock B850 LiveMixer WiFi | € 218,51 | € 203,20 |
| ASRock B850I PG Lightning WiFi | Onbekend (+- € 220) | € 201,92 |
| ASUS TUF Gaming B850-PLUS WIFI | € 259,- | € 229,- |
| ASUS ROG Strix B850-A Gaming WIFI | € 299,- | € 239,- |
| ASUS ROG Strix B850-F Gaming WIFI | € 324,20 | € 239,- |
| ASUS ROG Strix B850-E Gaming WIFI | € 359,- | € 289,- |
| ASUS ROG Strix B850-I Gaming WIFI | € 309,- | € 279,- |
| Gigabyte B850M DS3H | € 157,99 | € 148,99 |
| Gigabyte B850 Eagle WIFI6E | € 189,- | € 179,99 |
| Gigabyte B850 Gaming X WIFI6E | € 211,99 | € 199,- |
| Gigabyte B850 Aorus Elite WIFI7 | € 238,99 | € 219,- |
| Gigabyte B850 AI TOP | € 464,- | € 411,61 |
| Gigabyte B850I Aorus PRO | € 310,- | € 289,- |
| MSI PRO B850-P WIFI | € 205,87 | € 184,- |
| MSI B850 Gaming PLUS WIFI | € 209,- | € 195,87 |
| MSI B850 Tomahawk MAX WIFI | € 249,- | € 245,- |
:strip_exif()/i/2007170956.webp?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007216618.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007162466.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006966056.jpeg?f=fpa_thumb)
:fill(white):strip_exif()/i/2007221330.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007186158.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007193990.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007171752.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007171692.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007171722.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007171782.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007171336.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007180634.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007170940.webp?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007173028.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007170910.webp?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007173044.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007174332.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007189804.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007174450.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005441302.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2007490204.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005442624.jpeg?f=fpa)