Door Tomas Hochstenbach

Redacteur

Help, mijn nieuwe pc gaat niet aan!

Troubleshoottips voor opstartproblemen

10-12-2024 • 06:00

190

Troubleshoottips bootproblemen

Op Tweakers schrijven we vaak over het bouwen van pc's en welke onderdelen je daarvoor het beste kunt kiezen. Maar wat als je vol verwachting op de aanknop van je nieuwgebouwde systeem drukt en ... je pc start niet op? In deze troubleshootgids zetten we veelvoorkomende oorzaken en tips voor het achterhalen van de oorzaak van opstartproblemen op een rij: van vergeten kabels tot een foute bios en alles daartussenin. Bookmarken dus, als je zelf weleens een pc bouwt.

Om te beginnen is het belangrijk om onderscheid te maken aan de hand van wat er precies gebeurt. Dat maakt bepaalde oorzaken al waarschijnlijker of minder waarschijnlijk. Het moederbord is in deze fase je beste vriend, want dat kan signalen geven over waar het misgaat: bijvoorbeeld met foutdiagnoseledjes, een schermpje voor foutcodes of ouderwetse beeps.

Direct naar:

Scenario 1: geen enkel teken van leven

Gouden regels voor werken aan je pc

Bij het troubleshooten van problemen is het verleidelijk om snel even meerdere dingen achter elkaar te proberen. Houd je hoofd koel; zet als je aan je pc werkt altijd even de voeding uit en zorg dat alle stroom uit het systeem is door vervolgens de powerknop in te drukken. Zorg er daarnaast voor dat je niet statisch geladen bent, door bijvoorbeeld even de aarding van een stopcontact of de achterkant van een verwarmingsradiator aan te raken.

Kijk eerst goed wat er gebeurt als je je pc probeert aan te zetten. Gebeurt er helemaal niets: geen lampjes, geen draaiende fans en geen geluid? Dan krijgt je moederbord vermoedelijk geen stroom. De grote vraag is dan natuurlijk: waarom? Laten we stap voor stap de route volgen die de stroom aflegt naar het moederbord.

  1. Controleer of de voeding is ingeschakeld

Vanuit de fabriek staat een voeding meestal in de uitgeschakelde stand. Om je pc te kunnen gebruiken, moet je de I/0-schakelaar omzetten naar de stand 'I'. Sommige voedingen hebben meerdere schakelaars op de achterkant, bijvoorbeeld om de semipassieve modus van de ventilator in te schakelen. De I/0-schakelaar is die direct naast de 230V-aansluiting.

voeding inschakelen

  1. Controleer of alle stroomkabels goed zijn aangesloten op het moederbord en de voeding

Het moederbord krijgt doorgaans stroom via twee soorten kabels: de brede 24-pins ATX-connector (meestal rechts van de geheugenslots) en de 8-pins EPS-connector (langs de bovenrand). Vooral de ATX-connector kan vanwege het grote aantal pinnen enige kracht vereisen voordat hij volledig is ingeplugd. Je kunt controleren of de kabels volledig zijn ingeplugd door aan de zijkant te voelen of er geen opening meer voelbaar is tussen de header op het moederbord en de connector van de kabel.

Sommige high-end moederborden hebben een tweede EPS-connector. Die kan vier of acht pinnen hebben; de connector bestaat uit twee delen en kan dus voor de helft worden gebruikt. Doorgaans is de tweede EPS-connector optioneel en hoeft hij niet per se aangesloten te worden. Als je meerdere EPS-connectors hebt maar er slechts een aansluit, doe dat dan in volgorde van nummering, bijvoorbeeld 'CPU_12V_1' aansluiten en 'CPU_12V_2' leeglaten. Vrijwel altijd zijn deze poorten genummerd van links naar rechts en sluit je dus de poort het dichtst bij de hoek aan.

Als je een modulaire voeding gebruikt, is het uiteraard ook van belang om het andere uiteinde van de kabels in de voeding te pluggen. De 24-pins ATX-kabel splitst aan het uiteinde vaak in twee losse connectors, die je allebei moet aansluiten.

ATX en EPS stroomconnectors

  1. Controleer of het stopcontact werkt

Oké, deze is erg basic, maar je zou de eerste niet zijn die zijn hele pc overhoop haalt om vervolgens erachter te komen dat er geen stroom uit de muur of stekkerdoos kwam. Check dus even of het stopcontact - of voor de puristen: de wandcontactdoos - werkt met bijvoorbeeld je telefoonlader of een lamp.

  1. Controleer of de aanknop juist is aangesloten

In principe zou je moederbord met de eerste drie stappen gegarandeerd stroom moeten krijgen. Zelfs dan kan je systeem dienst weigeren, bijvoorbeeld doordat de aanknop van je behuizing niet werkt. Als je een wat duurder moederbord hebt met een onboard startknop, kun je dat eenvoudig uitsluiten door te kijken of die wel werkt. Ook een simpeler moederbord kun je echter proberen handmatig op te starten.

Zoek daarvoor de twee pinnetjes in de frontpanelheader op die verantwoordelijk zijn voor de aanknop. Vaak zijn die gemarkeerd met een tekstje als 'PWR_SW'. In de handleiding van je moederbord staat hiervan ook een diagram, mocht je er aan de hand van de markeringen op het bord zelf niet uit komen. Deze twee pinnetjes verbind je met elkaar door een schroevendraaier tegen beide pinnen tegelijk aan te houden; effectief doe je daarmee hetzelfde als met het indrukken van de aanknop op je kast. Let erop dat je geen andere pinnen aanraakt.

Frontpanel connectors

  1. Controleer of alle afstandsbusjes juist zijn geplaatst

Een laatste reden waarom je pc geen enkel teken van leven vertoont, zou kunnen zijn dat er kortsluiting wordt gemaakt door het moederbord. De doorgaans stalen tray in je kast waartegen je je moederbord schroeft geleidt immers stroom en kan daardoor sluiting maken met de soldeerpunten op de onderkant van het moederbord. Om dit te voorkomen moet je afstand creëren tussen moederbord en kast met de afstandsbusjes die je bij je kast krijgt. In deze afstandsbusjes schroef je je moederbord vast.

De locaties van de afstandsbusjes zijn grotendeels gestandaardiseerd, maar verschillen per formaat moederbord. Bovendien zijn sommige locaties optioneel. Veel behuizingen hebben standaard de afstandsbusjes voor het meest gebruikte moederbordformaat voorgeïnstalleerd, maar het kan dus zijn dat je busjes moet verwijderen of juist toevoegen.

Houd je moederbord even in de kast en vergelijk de posities van de schroefgaten in het moederbord met de locaties van de afstandsbusjes in je kast. Zorg dat er voor elk gat in het moederbord een afstandsbusje is geplaatst en dat er geen afstandsbusjes zijn geplaatst op plekken waar geen gat in het moederbord zit. In sommige kasten zit er op de plek van het middelste schroefgat een vast uitsteeksel, omdat dit gat door elk formaat moederbord wordt gebruikt. Daarmee hoef je dan niets te doen.

Afstandsbusjes
Vergelijk de schroefgaten op je moederbord met de locaties van de afstandsbusjes in je behuizing. In dit voorbeeld ontbreekt het afstandsbusje links onder in de kast,
en is er daarboven juist een busje geïnstalleerd dat moet worden weggehaald.
  1. Probeer je pc op te starten met zo weinig mogelijk hardware

Als je pc nu nog altijd niet opstart, is de kans groot dat er echt een onderdeel stuk is. Je kunt nog proberen om je pc in een minimale configuratie op te starten. Idealiter doe je dit buiten de kast. Leg het moederbord op de moederborddoos (niet op de antistatische zak!) en monteer alleen de processor met koeler, één geheugenmodule en, als je processor niet over geïntegreerde graphics beschikt, de videokaart. Probeer het systeem op te starten met de onboard aanknop of, als je bord daar niet over beschikt, op de in stap 4 uitgelegde methode.

Nog altijd niets? Dan is vrijwel zeker een van de onderdelen defect. Door componenten uit te wisselen of in een andere pc te testen kun je erachter komen welk onderdeel kapot is. Bij webwinkels met een eigen technische dienst kun je in overleg vaak ook wel je hele set-up opsturen of langsbrengen.

Scenario 2 t/m 5: er brandt een ledje

Een brandend foutdiagnoselampje op een moederbord
Een brandend foutdiagnoselampje op een moederbord

Gebeurt er wel iets - draaien de fans, zie je ledjes branden of hoor je beeps - maar start je systeem niet verder op? Dan ben je in elk geval minder ver van huis dan in het eerste scenario. Alle moderne moederborden zijn voorzien van vier foutdiagnoseledjes die een indicatie geven van waar het probleem zit. High-end moederborden hebben vaak zelfs een schermpje waarop twee letters of cijfers getoond kunnen worden, die je nog sneller de juiste richting in kunnen helpen. In de handleiding van het moederbord vind je de bijbehorende betekenissen.

Heeft je moederbord geen foutdiagnoseleds? Dan kun je nog een ouderwets biosspeakertje aansluiten op de daarvoor bedoelde header. Met een combinatie van korte en lange beeps maakt je moederbord dan duidelijk bij welk onderdeel het probleem zit. Zo'n speakertje zit soms nog in het accessoirepakket van een behuizing, maar omdat vrijwel elk moederbord tegenwoordig ledjes heeft, komt dat steeds minder vaak voor.

Scenario 2: het cpu-ledje brandt

Of het ledje nu brandt of het display een cpu-gerelateerde foutcode weergeeft, er is iets aan de hand met de processor. In de onderstaande stappen proberen we het probleem op te lossen.

  1. Reset het bios

Het resetten van het bios naar de standaardinstellingen kan soelaas bieden. Vooral na het wisselen van hardware kan een biosreset, ook wel cmos-reset genoemd, soms net het zetje zijn dat je systeem nodig heeft.

Steeds meer moederborden hebben simpelweg een knopje om het bios te resetten. Dat vind je bij de aansluitingen achter op het moederbord of ergens op het bord zelf. Heeft jouw moederbord hier geen knopje voor, dan kun je het bios resetten door de biosknoopcelbatterij even te verwijderen en weer terug te plaatsen.

Na het resetten van het bios zal de pc bij het aanzetten aanbieden om het bios in te gaan door bijvoorbeeld op de functietoets F1 te drukken. Je kunt daarna in principe een 'Save and Exit' doen (meestal F10) om te kijken of je pc nu boot, al wil je voor optimale werking later ook nog het XMP- of EXPO-profiel van je werkgeheugen inschakelen en eventueel andere instellingen aanpassen.

  1. Voer een biosupdate uit

Het kan goed zijn dat de biosversie op je moederbord verouderd is, zelfs als je het bord net nieuw hebt gekocht. Moederborden gaan vaak meerdere cpu-generaties mee, waardoor het zo kan zijn dat het moederbord met een verouderde biosversie je nieuwere processor niet herkent. Op de supportpagina op de website van de moederbordfabrikant staat doorgaans een cpu-supportlijst met de minimaal vereiste biosversie voor elke processor. Een biosupdate kan ook andere problemen oplossen.

Het uitvoeren van een bios-updateZonder ondersteunde processor was het vroeger onmogelijk om een biosupdate uit te voeren. Gelukkig bieden veel moderne moederborden de mogelijkheid om het bios te flashen zonder dat je verder een werkend systeem hoeft te hebben. Hiervoor gebruik je een USB-stick die je als FAT32 formatteert. Op deze stick zet je de nieuwste bios van de website van de moederbordfabrikant. Het uitgepakte bestand hernoem je naar:

  • ASRock: CREATIVE.ROM
  • ASUS: Verschilt per moederbord, draai hiervoor BIOSRenamer.exe in dezelfde map
  • Gigabyte: GIGABYTE.bin
  • MSI: MSI.ROM

Doe de USB-stick in de poort die gemarkeerd is met 'bios' en start vervolgens het flashproces. Zorg dat de 8-pins EPS-kabel voor de cpu en de 24-pins ATX-kabel voor het moederbord zijn ingeplugd. Verder hoeft er geen processor, geheugen of andere hardware te zijn geïnstalleerd. Het verloop van het proces verschilt licht per merk:

Pro-tip

Kies een USB-stick met een ledje, zodat je kunt zien of het biosbestand wordt gelezen.

  • ASRock: Druk de BIOS Flashback-knop drie seconden in. De led knippert voortdurend. Als de led uitgaat, is het updateproces voltooid.
  • ASUS: Druk de BIOS Flashback-knop drie seconden in. De led knippert nu driemaal en brandt daarna continu of blijft knipperen, afhankelijk van het model. Als de led uitgaat, is het updateproces voltooid.
  • Gigabyte: Druk op de Q-Flash Plus-knop. De led knippert voortdurend. Als de led uitgaat, is het updateproces voltooid.
  • MSI: Druk op de Flash BIOS-knop. De led knippert voortdurend. Als de led uitgaat, is het updateproces voltooid.

Het updateproces kan tot wel tien minuten duren; wacht dus geduldig af.

  1. Monteer je processor opnieuw en controleer de cpu en de socket

Ook het fysiek contact tussen de processor en het moederbord kan de oorzaak zijn van een cpu-probleem. Mogelijk zit er een vuiltje tussen of zit hij gewoon net niet helemaal lekker. Het verwijderen van de processor uit de socket om hem vervolgens opnieuw te plaatsen kan daarom soms helpen.

Kijk voordat je de processor opnieuw plaatst of je geen vuil of schade ziet aan de onderkant van de processor of in de socket. De meeste moderne processors hebben geen pinnetjes meer; je kunt de contactvlakken daarom gewoon schoonmaken met een schoon, droog doekje. Heb je nog een oudere cpu, bijvoorbeeld voor socket AM4, dan zitten de pinnetjes aan de processorkant en kun je controleren of er geen gebogen of schuine pinnetjes zijn.

Bij de meeste moderne processors zitten de pinnen niet langer aan de processor, maar juist op het moederbord. Schade daaraan is mede door het grote aantal lastiger te zien; vaak is een gebogen pinnetje vooral zichtbaar als een onderbreking van het patroon of een afwijkende schittering. Wees uiterst voorzichtig bij eventuele reparatie, want de socket is erg gevoelig. Winkels en fabrikanten bieden vaak wel de optie tot vervanging van de socket aan, maar dat wordt gezien als gebruikersschade en dus alleen tegen betaling uitgevoerd.

Lossen deze stappen het branden van de cpu-led niet op, dan is er vermoedelijk sprake van een defect aan de processor of het moederbord.

Scenario 3: het dram-ledje brandt

Brandt het ledje naast het opschrift 'dram' of geeft het foutcodedisplay een code weer die op geheugenproblemen wijst? Dan is er waarschijnlijk iets mis met het geheugen.

  1. Wacht eerst geduldig af

Veel moederborden met DDR5-geheugen doen aanzienlijk langer over het initialiseren van het geheugen dan vroeger gebruikelijk was. Zeker de eerste keer opstarten na het plaatsen van het geheugen of na een biosupdate kan wel vijf tot tien minuten duren. Bij daaropvolgende boots zou dit veel sneller moeten gaan. Het dram-ledje geeft in dit geval alleen aan dat het moederbord hiermee bezig is en niet dat er per se een probleem is.

  1. Controleer of het geheugen in de juiste slots zit

Als je niet alle slots gebruikt, wat doorgaans het geval is, moeten de geheugenslots in een bepaalde volgorde worden benut. Meestal staat er in de buurt van de geheugenslots een tekst gedrukt op het moederbord. Daarin worden de slots die eerst dienen te worden gebruikt aangegeven met pijltjes of het woord 'first'. Dit staat ook aangegeven in de handleiding van het moederbord. Daar vind je bovendien ook het aanbevolen slot voor als je maar één reepje ram gebruikt.

Voor het plaatsen van het geheugen ontgrendel je de gebruikte slots door het clipje naar buiten te drukken. Afhankelijk van het moederbord doe je dit aan beide zijden van het geheugenslot of maar aan één kant; in dat geval bestaat de andere zijde uit een niet-beweegbaar stukje plastic. Plaats de geheugenmodules recht van boven in de slots en let er daarbij op dat de module aan beide zijkanten in de geleidingssleufjes van de clips glijdt. Duw de module in het midden aan tot je een duidelijke klik hoort en alle clips weer in de vergrendelde staat schieten; dit kan enige kracht vereisen.

Op het moederbord staat vaak welke geheugenslots als eerste moeten worden gebruikt, indien je ze niet allemaal benut.
Op het moederbord staat vaak welke geheugenslots als eerste moeten worden gebruikt, indien je ze niet allemaal benut.
  1. Probeer op te starten met één reepje ram

Zitten je geheugenmodules op de correcte wijze in de juiste slots, maar blijft je moederbord een dram-probleem aangeven? Probeer dan op te starten met maar één reepje ram. Plaats die module in het juiste slot, zoals uitgelegd in stap 1. Nog steeds niets? Probeer dit dan met het andere reepje om uit te sluiten dat het aan deze ene module ligt.

Lossen deze stappen het branden van de dram-led niet op, dan is er vermoedelijk een defect aan het geheugen, het moederbord of de processor. Probeer met ander geheugen op te starten om dit te bevestigen. Je kunt eventueel nog de stappen uit scenario 2 volgen, want een biosupdate of -reset en het opnieuw plaatsen van de processor kunnen soms ook geheugenproblemen oplossen.

Scenario 4: het vga-ledje brandt

Het doet misschien denken aan de oude analoge monitorkabels met blauwe connectors, maar met de afkorting 'vga' wordt op moederborden vaak gewoon 'videokaart' bedoeld. Een foutcode of led die richting een vga-probleem wijst, betekent dus dat er geen beeld kan worden uitgestuurd naar de monitor.

  1. Check of de monitor- en stroomkabels goed zijn aangesloten

Begin met een controle van alle kabels.

Gebruik je een losse videokaart? Zorg er dan voor dat de beeldkabel naar de monitor achter op je computer is aangesloten op de videokaart (horizontaal bracket ónder de aansluitingen van je moederbord). Tegenwoordig is dat meestal een DisplayPort- of HDMI-kabel. Sluit intern ook de stroomkabel(s) van de voeding naar de videokaart aan. Het inpluggen van alle stroomconnectors op een videokaart is verplicht, anders dan bijvoorbeeld bij de cpu-connectors op het moederbord.

Gebruik je de geïntegreerde gpu van de processor? Sluit de beeldkabel naar de monitor dan aan op een van de video-uitgangen van je moederbord. Vanzelfsprekend kan dit alleen als je processor voorzien is van een geïntegreerde gpu. Veel AMD Ryzen-processors ouder dan de 7000-serie en Intel-processors met een modelnaam eindigend op F beschikken hier niet over en vereisen dus een losse videokaart.

Monitor kabels

  1. Controleer of de monitor is ingeschakeld en op de juiste input staat

Ook het ontvangende apparaat, je monitor dus, moet goed werken om beeld te kunnen weergeven. Check of de monitor stroom krijgt, aan staat en of de juiste input is geselecteerd in het onscreendisplay. Sommige monitors hebben ook een Auto-stand waarin automatisch de juiste ingang wordt gedetecteerd. Zorg er in dit geval voor dat er tijdens het testen geen andere invoerbron op de monitor is aangesloten.

  1. Probeer (indien mogelijk) de geïntegreerde graphics

Wil je eigenlijk een losse videokaart gebruiken, maar krijg je die niet direct aan de praat? Als je processor ook beschikt over een geïntegreerde gpu, kun je die proberen door de monitorkabel even om te prikken van de videokaart naar de beelduitgang op het moederbord. Start je systeem dan wél op, dan is er mogelijk een defect aan de videokaart.

Soms kan het helpen om het moederbord te forceren de losse videokaart te gebruiken als beelduitgang. In het bios heet deze optie doorgaans iets als 'Primary graphics adapter'. Stel die in op 'external/PCIE'. Als dit niet helpt, reset dan het bios om weer gebruik te kunnen maken van de geïntegreerde gpu.

Lossen deze stappen het branden van de vga-led niet op, dan is er vermoedelijk een defect aan de videokaart. Probeer bijvoorbeeld op te starten met een andere videokaart om dit te bevestigen.

Scenario 5: het bootledje brandt

Als het bootledje brandt of er een foutcode gerelateerd aan het bootdevice wordt getoond, is je systeem stiekem al correct opgestart; het kan alleen niet vinden welk besturingssysteem vervolgens moet worden geboot.

  1. Check of het bios de ssd herkent

Vaak kom je als het bootledje brandt wel gewoon in het bios. Je kunt in het bios controleren of je ssd wordt herkend als aangesloten apparaat. Afhankelijk van de fabrikant van je moederbord kan dit bijvoorbeeld 'storage configuration' of 'onboard devices' heten. Hier staat voor iedere SATA-poort en elk M.2-slot of er iets in is gevonden en zo ja, wat het merk en de productnaam daarvan is. Is je ssd niet zichtbaar, kijk dan of je hem wel goed hebt geplaatst. Gebruik je nog een SATA-ssd, dan kun je ook checken of de kabel goed vastzit aan beide uiteinden, of een andere kabel proberen. Vergeet in dat geval ook de SATA-voedingskabel niet.

  1. Controleer of de ssd in het goede M.2-slot zit

De functionaliteit van M.2-slots kan verschillen en zeker bij uitgebreide moederborden met veel slots kan het voorkomen dat je niet alle aansluitmogelijkheden van je moederbord tegelijk kunt gebruiken, omdat ze bandbreedte vanuit de processor of de chipset delen.

Zoek in de handleiding van je moederbord het gebruikte M.2-slot op. Vaak zijn die genummerd (M2_1, M2_2 ... of M2_A, M2_B ...). Kijk of het slot beperkingen heeft in ondersteunde protocollen (bijvoorbeeld SATA, PCIe/NVMe) en of het slot wordt uitgeschakeld als je bijvoorbeeld bepaalde PCIe-slots of SATA-poorten gebruikt.

Over het algemeen is het een goede vuistregel om je primaire ssd in het eerste M.2-slot te stoppen, geteld vanaf de processor. Dit eerste slot is het vaakst direct verbonden met de processor voor de best mogelijke prestaties en heeft vaak eigen, niet-gedeelde lanes.

M.2 SSD slots

  1. Zorg voor een bootable opstartmedium

Zelfs als je ssd wordt gevonden, moet er wel iets op staan dat je pc kan booten. In jargon wordt dit een 'bootable' opslagmedium genoemd. In het geval van Windows zorgt de bootloader hiervoor. Heb je nog geen Windows of ander OS geïnstalleerd, dan kan er ook niets worden opgestart.

Probeer je Windows te installeren vanaf een USB-stick? Dan moet deze USB-stick ook bootable zijn. De door Microsoft geleverde sticks zijn dat in elk geval, maar als je zelf een bootable flashdrive maakt, kun je dat bijvoorbeeld doen door het imagebestand (.iso) op de stick te zetten met de tool Rufus. Bovendien moet je pc dan eenmalig opstarten vanaf de betreffende USB-stick. Als dit niet vanzelf gebeurt, kun je in het bios in het bootmenu kiezen om eenmalig vanaf je stick op te starten.

Ziet het bios ook na deze stappen je ssd niet? Dan is de ssd mogelijk defect of in zeldzame gevallen het moederbord of de processor. Probeer of een andere ssd wél wordt herkend om dit te bevestigen.

Meer hulp nodig?

Kom je er niet uit? Op ons forum Gathering of Tweakers denken onze communityleden graag met je mee, zeker als je duidelijk aangeeft wat je zelf allemaal al hebt geprobeerd aan de hand van deze troubleshootgids. Maak afhankelijk van waar je denkt dat het probleem zit een topic aan in bijvoorbeeld de subfora Processors, moederborden en geheugen, Videokaarten en beeldschermen of Opslag en back-up.

En heb je nog een goede troubleshoottip die we in deze gids nog niet hebben behandeld? Laat hem achter in de comments onder dit artikel.

Reacties (189)

189
189
106
3
0
72
Wijzig sortering
Ja mooi overzicht, paar jaar terug nog een gloed nieuwse pc laten bouwen door Azerty. Ging maar niet aan, zou in de zaak wel werken. Nog wat gedoe, uiteindelijk wilden ze na aandringen de voeding vervangen voor een andere en de computer terug sturen. En welja toen deed die computer het ineens wel. Die voeding gebruik ik nog steeds.

Dus dat kan ook nog een nieuwe computer met een nieuwe voeding dead on arrival :)
Gisteren toevallig voor het eerst tegen een opstart probleem aangelopen.

Ik klikte net wat te snel door op de vraag of ik het systeem wilde herstarten om de cpu/geheugen overklok functie te activeren (in AMD software). Gevolg dat de PC niet meer wou doorstarten en alleen een oranje DRAM led ging branden. Na minuten wachten nog steeds niets. Toen aantal minuten de stekker er uit en opnieuw geprobeerd. Ditmaal startte de PC na een aantal minuten door, maar meteen kreeg ik ik BSOD met een NTOSKERNEL panic. Daarna weer geen mogelijkheid meer tot opstarten..

Uiteindelijk heb ik een CMOS clear uitgevoerd en toen startte de PC weer netjes op. Wel weer even BIOS opnieuw instellen natuurlijk.

Dat was even een partij zweten. Ik had geen idee dat Windows in staat was om het BIOS qua settings to corrupteren. Weer wat geleerd dus!
Tegenwoordig komen zelfs BIOS updates binnen via windows update, te gek voor woorden,

gelukkig tot nu toe enkel al gezien als "optionele" update, maar een PC leek die graag updates doet zou dit wel eens kunnen vinden, en als hij dan plots bij het opstarten allemaal rare hack tekens ziet (leek taal voor DOS / Linux command prompt :) ) en dan het stopcontact uittrekt (tijdens de bios update dus) , tja, probleempje :)

Ook doet de bios update via windows update totaal geen pre controle, ook al eens gezien dat een laptop met een defecte batterij (0% constant) wel doodleuk via windows update een bios update kan binnenhalen en dan bij herstarten doodleuk zegt dat je de voeding moet insteken en wachten tot de batterij 25% heeft voor de bios update gaat verder gaan !!! , gaat nooit gebeuren dus, gelukkig starte de PC gewoon terug na een power cycle zonder de update te willen installeren,

Persoonlijk vind ik wel dat er wat meer safety (noob check) beveiligingen zouden mogen ingebouwd worden tussen die bios updates via windows update hoor , de gewone updates kunnen al genoeg omzeep helpen :)
De issues die ik altijd creeer en die eigenlijk altijd een clear cmos nodig hebben:
- verkeerd xmp profiel
- primaire video kaart instellen op intern terwijl de cpu geen ipgu heeft
- memory in de verkeerde banken - nu zou dat niet moeten uitmaken maar met mij am5 asus proart creator moest ik toch echt eerst bank a2/b2 vullen ipv a1/b1 - echter te stom (hoewel dit natuurlijk geen clear cmos nodig had)
- als dat alles niet het geval is, heb ik de pc niet gebouwd. Weet ik zeker dat alles goed is en dat ding komt niet door zn post heen: clear cmos ^^ - heel vaak boot de pc dat weer

edit: ik vind het jammer dat die 4 diag ledjes niet met een jump oid "naar buiten" kunnen worden gebracht a la de power en hdd led.. Triviaal, maar zou gewoon een leuke feature kunnen zijn m.i.

[Reactie gewijzigd door shades op 10 december 2024 07:58]

Eerst A2/B2 viel me ook al op in bovenstaande screenshot. Heb 5 keer moeten kjken. Staat dat er nou echt? Wie bedenkt zoiets..
Weet de bron niet meer (ooit in een youtube filmpje gehoord), maar:
De 1 sloten zijn per kanaal de sloten die het dichste bij de cpu zitten en de 2 sloten het verste weg.

De reden dat je de 2 sloten wilt gebruiken is dat die aan het einde van het signaalpad zitten. Als je de 1 sloten gebruikt heb je kans dat de signalen doorschieten en weerkaatsen bij het lege 2 slot en daardoor problemen veroorzaken.
Het klopt wat je zegt. Die reflecties verstoren het signaal.

Vroeger, in de tijd van Coax-netwerken moest je bij een busnetwerk aan weerszijden van de bus een eindweerstand ‘terminator’ plaatsen. Vergat je er eentje dan deed je netwerk het niet. En bij meerdere floppydrives/diskdrives moest je ook de master en de controller op de uiteinden van de bandkabel prikken. En ook voor parallel-scsi bus had je terminators (al hadden sommige apparaten ook automatische terminators).

Zo zijn er nog meer voorbeelden te bedenken waar je last kunt hebben van reflecties.
Ik heb aan copilot gevraagd wie zoiets heeft bedacht:
The preference for using A2/B2 slots over A1/B1 as primary slots for dual-channel memory configurations has evolved over time due to several factors:

1. **Motherboard Design**: Early motherboards often had memory slots arranged in a way that made A2/B2 the logical choice for dual-channel setups. This was done to optimize the physical layout and ensure better compatibility with various memory modules.

2. **Performance Optimization**: Over time, it was observed that using A2/B2 slots provided better performance and stability in many systems. This was due to the improved airflow around the CPU and the more efficient electrical routing.

3. **Manufacturer Recommendations**: As dual-channel memory became more common, motherboard manufacturers started recommending A2/B2 slots for dual-channel configurations. This helped standardize the setup and made it easier for users to achieve optimal performance.

4. **User Experience**: Many users reported better results and fewer issues when using A2/B2 slots, leading to a general consensus in the PC building community to follow this practice.

While A1/B1 can still be used for dual-channel configurations, the historical preference and practical benefits of A2/B2 have made it the more common choice.
Dit is weer zo'n typisch AI antwoord, waarbij het eigenlijk geen antwoord heeft en maar met random dingen zou komen waarom het goed/beter zou zijn.

Er is mij nog steeds niet duidelijk waarom A2/B2 als eerst gebruikt zouden moeten worden tegenover A1/B1.

Ook al is bovenstaande allemaal correct, dan hadden ze A2/B2 ook gewoon A1/B1 kunnen benoemen.
Al kan ik begrijpen als zij dit nu zouden doen, er heel veel verwarring zal komen, omdat A2/B2 volgens mij bij elke mobo zo is.
Yep. AI gebruikt veel woorden om te zeggen dattie ook geen idee heeft. Dit mis ik wel t.o.v. vroeger dat we nu vaak niet weten waarom een bepaald advies wordt gegeven. Ik heb het ook gehad dat het geheugen stomweg niet goed geconfigureerd kon worden omdat het niet in de juiste volgorde ingeprik was. Dat bedenk je toch niet!? Inderdaad eerst A2/B2 dan pas A1/B1. Heel wonderlijk.
Klopt ik ben er ook niet zo'n fan van, maar na 15 minuten zoeken op Google vond ik eigenlijk geen beter antwoord.
Naar mijn ervaring helpt het om even door te vragen op een specifiek onderdeel van het antwoord, dan kan je vaak alsnog nuttige informatie uit de AI halen.

Wat dat betreft zijn het net mensen want daar moet je ook vaak doorvragen voor je het echte antwoord krijgt. Maar dat is ook omdat de eerst gestelde vraag vaak niet duidelijk genoeg was.
edit: ik vind het jammer dat die 4 diag ledjes niet met een jump oid "naar buiten" kunnen worden gebracht a la de power en hdd led.. Triviaal, maar zou gewoon een leuke feature kunnen zijn m.i.
Then again: als het goed is heb je die ledjes alleen de eerste boot nodig, hooguit iets langer tot het probleem opgelost is. Daarna kijk je er waarschijnlijk nooit meer naar.
correct maar is gewoon leuk :-)
ik had ook last van een slecht opstartbare computer.
Nadat ik hem had weggebracht had voor reperatie bleek dat de voeding kapot was.
Nu zit er een nieuwere in en doet alles het weer.
Nadat ik linux had geinstalleert kreeg ik een gup fout melding in windows 11, ik had linux eraf gegooir droor middel van de harde schijf te formatteren.het enige nadeel is dat deze menu en grup melding in je master boot record komt te staan en alles weer overnieuw moet gaan doen.
Nu pas na een windows 10 herinstallatie werkt pas alles weer naar behoren, maar het was dus wel een pc waarin alles he al deed.
een usb-tje met https://www.ultimatebootcd.com/ is altijd handig in de toolbox
als extra heb ik ook nog diverse kaartjes liggen voor PC en laptop, met een display die een code aangeeft met wat er fout is , mocht er geen ledje of speaker opzitten, ook handig.
"kaartjes" - ik ben toch wel benieuwd wat je daarmee bedoelt.
even snel een foto voor je gemaakt.
zitten ook boekjes bij met uiteg :)

https://tweakers.net/foto...aQoXlVfDFOvFVKP7kWJI0.jpg
Top dank - die psu ali psu tester heb ik ook.. life-saver
Eens kijken of ik die testkaartjes ook kan opsnorren ergens

lol - 1 google en alle drie in 1 rij - die isa/pci is wel obsolete inmiddels tenzij je veel met vintage pc werkt natuurlijk :)

[Reactie gewijzigd door shades op 10 december 2024 08:17]

Die kaartjes bestaan toch alleen in (mini)PCI en ISA vorm, niet hedendaags PCIe?
Vroeg ik me ook af en heb de laatste 20 jaar zoiets niet nodig gehad. Maar ze zijn er wel, al kom je onvermijdelijk in de Aliexpress sferen terecht. Voorbeeld.
Oh van die fysieke testers! Wat vet mijn vader heeft deze ook nog liggen voor pentium 2 en 3's. Wist niet dat deze nog gebruikt werden.
En zelf geknutseld van oude matrox kaarten. Vond het altijd fascinerend als kind tig leds erop en afhankelijk welke dan oplichtte stond voor welke of dan wist mijn vader waar hij ong moest zoeken. Maar bij die oude pc's kon je ook nog weleens een onderdeel vervangen.
^- denk een van de meest waardevolle tip; geregeld heb je een andere werkende bak nodig om de fouten en storing van de defecte te verhelpen :)
dank - dit soort hulpmiddelen zijn een soort swiss army knife
Een usbtje ventoy met dat erop :)
Ja, echt top. Als ie niet aangaat kun je er ook zo lekker veel mee, Handige Harry.
Altijd handig dit soort guides!
Vroeger wel eens problemen gehad met ram. Sindsdien haal ik altijd 2 stripjes van bijvoorbeeld 8gb ipv 1 van 16gb. Zo kan je altijd gemakkelijk swappen en testen.
Met moderne processors altijd minimaal 2 modules kopen voor dual channel. Alleen als je een kleine barebone hebt met maar 2 slots overwegen om 1 te kopen

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 10 december 2024 08:40]

Dit geldt toch niet meer voor DDR5? want daarbij is toch elke stick dual channel uitgevoerd?
DDR4 is 64 bit per kanaal, maal 2 kanalen. DDR5 is per Dimm 2x32 bit, afzonderlijk van elkaar aan te sturen. (...) Het kan alleen 2 verschillende dingen tegelijk opvragen. Het is dus efficiënter.
(...)
Er geldt dus precies hetzelfde als bij DDR4: zet 2 Dimmen in dual channel.
https://gathering.tweaker...message/75323250#75323250

YouTube: Do channels make any difference now? | DDR5 Dual vs Single channel
&
YouTube: Does Single Channel DDR5 hurt performance?

Maar, een beetje flauw om te zeggen, wanneer je dit soort dingen nu aan het lezen bent in het artikel voor opstartproblemen ben je eigenlijk al aan de late kant. Dit bedenk je tijdens het uitzoeken van de componenten.

[Reactie gewijzigd door Eagle Creek op 10 december 2024 09:55]

Nee. Zoals @Eagle Creek hieronder/boven uitlegt is het dus wel mogelijk om twee helften van je DDR5 module afzonderlijk aan te spreken, zodat je af en toe twee dingen tegelijk kunt opvragen wanneer dat zo uitkomt. De bus is alleen ook fysiek maar half zo breed per helft, dus je hebt geen dual channel in dat opzicht.
En je hebt dan dual channel geheugen ook niet geheel onbelangrijk.

[Reactie gewijzigd door GewoonWatSpulle op 10 december 2024 08:30]

Maar nogmaals moet je toch echt lezen wat hij schrijft. Je kan namelijk heeeeel goed debuggen met twee memory banks dan met 1!
Vertel mij eens wat ik niet goed gelezen heb? Je kan ook heel goed debuggen met 3, 4, 6, 8
of zelfs 12 geheugen modules.

[Reactie gewijzigd door GewoonWatSpulle op 10 december 2024 08:52]

Dat is het punt toch niet? Hij zegt dat je dan een bijkomend voordeel hebt, namelijk dual channel.
Op het forum stond forumtopic: Hangen en Opstartproblemen troubleshooter er al heel lang hoor. Maar fijn dat er nu dus een nieuwe guide ervoor is! :Y
Altijd een heugelijk/ spannend moment om de eerste keer de power on in te drukken en te hopen dat je een post krijg op je beeldscherm. Als het niet gebeurd dan trouhbleshooten, vaak iets onbenulligs zoals de schakelaar van de voeding om te zetten, of zelfs de powercable aan te sluiten op het stopcontact :)
De post (power on self test) is dus voordat je zelfs beeld krijgt. Je krijgt pas beeld als die succesvol is afgerond.

[Reactie gewijzigd door CH4OS op 10 december 2024 08:46]

Maar je krijgt wel activiteit op het moederbord, dus je weet dat die 'iets aan het doen is' voordat er beeld komt.
Maar een post krijg je dus nooit op het beeldscherm, dat is mijn punt,je krijgt immers pas beeld als de post voorbij is, dat je met de post soms wel activiteit op het moederbord ziet doet daar niets aan af.
Ik heb laatst mijn voeding vervangen omdat hij vervelend begon te ratelen na enige tijd.

Maar met een dikke Scythe Mugen kreeg ik met geen mogelijkheid de CPU voeding connector aangesloten. Dus ik moest eerst het koelblok van de CPU halen. Toen ik die eindelijk los had, wist ik dat ik hem nooit meer terug zou krijgen zonder het moederbord uit de kast te halen.

Dus alles los getrokken, videokaart eruit, moederbord uit de kast, koelblok weer vast gezet, moederbord terug in de kast, prutsen met alle aansluitingen zoals pwr/rst om die weer op de juiste plek te krijgen. Enfin. half uur verder en ik zet mijn PC aan.

Maar mijn PC doet niets.. want ik was vergeten de CPU-voeding aan te sluiten voordat ik het moederbord terug in de kast had gezet dus ik kon weer overnieuw beginnen.

Dus ja, het is soms iets onbenulligs zelfs bij iemand die al heel wat jaren zijn eigen pc's (en vroeger servers) bouwde.

[Reactie gewijzigd door Kees op 10 december 2024 10:05]

De 'ouderwetse' P4 stekker vergeten is intussen wel een klassiertje. Genoeg budget borden die het nog met 4 of op zijn minst 8 pins moeten doen. Maar vandaag de dag zijn die stekkers toch moeilijk over het hoofd te zien.

Maarja, dat is vaak met veel van die 'basis' dingen, vol hoop de powerknop indrukken en er dan na 10 seconden achter komen dat je stekkerblok nog uit staat of je tijdens het verplaatsen van de pc die aan/uit switch van je voeding hebt aangeraakt.
Wat ook wel een aardige is maar waar een hoop mensen niet aan denken: de meeste zaken bieden een bouw en testservice aan.

Je kiest je gewenste componenten zorgvuldig uit en vraagt een offerte aan voor die spullen en voor het geheel te bouwen... Dat is meestal een 100eu duurder maar - hoewel zelf bouwen erg leuk is kost het je toch weer een paar uur - tijd is ook geld.

Vroeger bouwde ik alles zelf maar op een gegeven moment heb je daar geen zin meer in en dan is de boel uitbesteden wel zo makkelijk :)
Ik bouw het liever zelf. Voor die een keer in de 10 jaar dat er een hele nieuwe pc komt vind ik het erg leuk om te doen. Buurjongetje uitnodigen om te helpen.
Het betekent dat je onderdelen wel al werken voordat je hem kreeg.

Voor sommige kan dat frustratie schelen, vooral bij DOA (genoeg gehad helaas).
Het betekent dat je onderdelen wel al werken voordat je hem kreeg.
Zelfbouw zit ook een stukje plezier in. Jaren geleden bouwde ik een PC met een i7-8086k+GTX 1080 in een Node 202, een compacte kast. De CPU was zo nieuw en het moederbord zo oud dat het systeem niet kon opstarten. Er was geen flash recovery procedure. Nu kon ik het geheel terugsturen of een zwakkere CPU kopen om te flashen, maar ik besloot wat duurzamer bezig te zijn en flashte het moederbord met een Raspberry Pi en wat jumper wires. Werkte daarna perfect.

Een tijd geleden zat ik naar een upgrade te kijken. Het mocht allemaal wel wat vlotter, maar ik wilde een beetje mid-end prijzen aanhouden en rekening houden met de beperkte koelmogelijkheden van deze kast. Een nieuw moederbord en bijbehorende CPU uit de moderne mid-range zou het geheel maar iets van 10% sneller maken. Toen maar besloten om enkel de videokaart te vervangen voor een RX 7800 XT, wat een veel groter effect heeft.

Kwam ik van een koude douche thuis, want waar de GTX 1080 nauwelijks paste zou de RX 7800 XT echt niet passen. De kast is gemaakt voor videokaarten die twee sloten gebruiken als je goede koeling wilt d.m.v. intake fans, en moderne videokaarten gebruiken vaak twee en een half slot.

Toch gaf ik niet op. De case intake fans voor de GPU verving ik voor een model dat minder diep was, en de kast modificeerde ik om de vele onhandige metalen richeltjes en randjes die in de weg zitten van moderne GPU's te verwijderen. Het resultaat is dat de nieuwe videokaart net past, goed koelt en het geheel veel beter presteert. De perfecte game streaming box, enkel aangesloten met een stroomkabel, een netwerkkabel en een HDMI dummy om de videokaart zijn ding te laten doen). Op deze PC kan ik overal met een internetverbinding spelen op mijn Steam Deck (VPN+WOL). :)

Dit deel van de hobby krijg je alleen met zelfbouw. Natuurlijk is dat niet voor iedereen weggelegd, maar ik zou het niet willen missen.

DOA zie ik overigens niet als een probleem. Daar is het RMA-proces voor.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 11 december 2024 13:09]

DOA zie ik overigens niet als een probleem. Daar is het RMA-proces voor.
Dan moet je alsnog wel zelf tot de juiste conclusie zien te komen welke component precies DOA is.
In sommige gevallen kan dat lastig of zelfs onmogelijk worden als je geen reserve onderdelen of een andere desktop hebt om onderdelen mee uit te ruilen etc.
Leuk ervarings verhaal....maar ik bouw eens in de 5-7 jaar een nieuw werkstation met zover mogelijk het nieuwste en het snelste en zie het meer als een soort van technisch lego. De juiste 'blokjes' kiezen (op basis van ervaring van anderen hier op tweakers en reddit) 1 keer bouwen, en de komende 5-7 jaar er nooit meer naar omkijken, muv misschien eens de RAM vervangen/toevoegen. Ik heb veel respect voor mensen zoals jij die veel tijd en kennis erin willen steken, maar ik heb er geen tijd voor en vooral geen zin in.

Dan zijn dit soort van scenario checklists dan ook perfect (zoals dat schakelaar verhaal achter op de voeding...heel herkenbaar helaas.)
Ieder zijn voorkeur en plezier natuurlijk - vroeger ook veel plezier mee gehad maar nu is het 'uitzoekwerk' al duur genoeg qua tijd, het schroeven en testen/troubleshooting geneuzel?
Dan gun ik iemand anders wel een paar tientjes om dat gedoe en gepriegel te sparen...
Of een hybride versie; toen CPU's nog pinnetjes hadden kocht ik bij Azerty vaak voor destijds slechts € 9 de 'CPU meets Mobo' service waarbij Azerty onder garantie je CPU in het mobo prikt. Scheelt mij levensjaren aan stres en ik kon nogsteeds de rest van de PC bouwen! Inmiddels is het een stuk makkelijker en niet meer nodig en bovendien koop ik tegenwoordig vaak onderdelen via Marktplaats om voor een dubbeltje op de eerste rij te belanden :)
Ik zou de poep voortaan ophouden, tijd is geld
Grappig - maar dat is de uitdrukking die ik koos - ik had ook 'ik kan leukere dingen doen in dezelfde tijd' kunnen kiezen. Zelfde strekking. Het komt erop neer dat ik vroeger ook enorm veel plezier gehad heb met zelfbouw en het zeer zeker leuk is, echter, als je wat ouder bent heb je dat op een gegeven moment allemaal wel gezien en gehad en dus is uitbesteden een zeer reële optie.
Voor de mensen voor wie hun laatste computerbouw al weer een paar jaartjes geleden is:

Scenario 6: Alles werkt gewoon
Moederborden zijn echt kei traag tegenwoordig, zeker de eerste keer dat alles in elkaar zit. Dat betekent tot enkele minuten wachten met zwart beeld en een knipperend power lampje terwijl het moederbord z'n geheugen leert kennen. En dat blijft iedere keer gebeuren. Geen minuten als het goed is, maar wel net die paar seconden lang genoeg dat je in de troubleshootmodus schiet.

Ben zelf van een Intel 7000-reeks naar een Ryzen 7000-reeks gegaan, en daarmee van instant aan (met een CPU fan die even laat weten dat ie er is) naar een PC die nog ff een tel of 5 à 10 op snooze-knop drukt voor ie echt wakker wordt. Totale boot-tijd tot login scheelt trouwens niks.
Dit heb ik dus 1 op 5 keer als ik opstart. PC doet er rustig een halve minuut of langer over om het bootscherm uberhaupt te tonen. Heb al eens lopen klooien met XMP e.d. (het is een AM5 mb) maar ik heb er verder ook geen verstand van.
Dit heb ik dus 1 op 5 keer als ik opstart. PC doet er rustig een halve minuut of langer over om het bootscherm uberhaupt te tonen. Heb al eens lopen klooien met XMP e.d. (het is een AM5 mb) maar ik heb er verder ook geen verstand van.
Ik heb hier ook last van sinds ik de Ryzen cpu heb, kan er niet achter komen hoe ik dit kan veranderen.
Heb je toevallig "memory context restore" al geprobeerd aan te zetten in de bios? Dit scheelde voor mij heel veel.
Vooral bij Gigabyte moederborden, die willen zich vaak ook een aantal keren resetten.

Doe voor de grap maar eens de stekker uit de voeding. Druk een paar keer goed op je aan/uit knop van je PC. Dit is ook een goede manier om het moederbord soft te resetten, ook vrij hulpzaam bij andere problemen. :)

Het herstarten duurt zo lang, dat je inderdaad afvraagt of je MB of BIOS niet bricket is. Dit kan wel 1min. duren. Zolang je geen rook of geen verbanden dingen ruikt, is het inderdaad normaal.
Oja, inderdaad ook heel belangrijk: Werkzame ingrediënt van alle electronica is rook, als dat is ontsnapt werkt het niet meer.
LOL, offtopic, maar inderdaad! Zo had ik het nog niet bekeken :D :D :D
Ik liep tegen soortgelijke problemen aan, uiteindelijk bleek de spanning van de geheugencontroller iets ophogen de oplossing te zijn. De standaardinstelling is (iig voor de Ryzen 5900x) niet altijd voldoende bij 64GB DDR4 op wat hogere snelheden.

Voor mensen die traag opstarten met beeld ervaren: dat kan liggen aan de overige hardware. Mijn PC blijft een seconde of 20-30 op het moederbord logo hangen, mijn SAS RAID-kaart heeft die tijd nodig om te initialiseren. Zonder die kaart start het systeem binnen enkele seconden op. Had ik maar geen servermeuk in mijn PC moeten hangen. :+
Dit! Ik was gewend dat je bij een fout meteen met piepjes en gedoe hoorde dat het mis was en anders ging je meteen naar een soort bootscherm. Nu duurt dat inderdaad soms 10 seconden bij wijzigingen aan de configuratie. Bizar! Ik schrok me wild de eerste keer, maar dat hoort dus blijkbaar.
Pff, ik had een tijd terug een workstation gebouwd met 128GB ram in een Ryzen 9950x.
Ik wist dat het even zou duren, maar na een minuut of 3 begon ik me toch wel af te vragen of alles goed was.
Bij normaal opstarten heeft die totaal geen problemen. Tussen power button en Windows volledig opgestart zit (als ik vlot ben met het ww) nog geen 30 seconde.
Wat een leuk artikel.
En dat te bedenken dat ik net wakker wordt uit een nachtmerrie waarin mijn cpu in brand stond.

Jammer genoeg staat dat scenario er niet bij en weet ik niet hoe ik dat moet voorkomen.
Echte tweakers hebben natuurlijk een halocarbonblusser in hun toolbox voor als de zaken echt te heet worden.
En een thermosfles met LN2
Leuk artikel maar het kan echt van alles zijn als je PC niet meer (goed) opstart.

Ik heb zelf meegemaakt dat mijn PC wel goed door het BIOS gedeelte heen ging maar uitklapte op het moment dat Windows ging starten. Ik kon ook nog zonder problemen in mijn BIOS setup komen. Dit bleek achteraf toch een defecte voeding te zijn geweest.

Oke dit artikel gaat over een nieuw gebouwde PC, mijn PC was al een paar jaartjes oud. Met hier en daar wat nieuwere componenten.

[Reactie gewijzigd door Inproba op 10 december 2024 07:07]

Rare pc problemen los ik ook meestal op met vervangen van de voeding.
Of niet in een geaarde stopcontact is ook een leuke.
Klinkt bekend... uiteindelijk bleek bij mij de CPU defect te zijn. Maar ja, toen had ik al een andere voeding, grafische kaart, geheugen en zelfs moederbord geprobeerd. Stom. Heeft me veel te veel geld gekost.
Ja rare problemen hou je altijd, haalt niet weg dat wat tweakers hier schrijft juist de algemene problemen zijn. Vroeger werkte ik een computer shop en je wil niet weten hoeveel mensen zelf een PC ging bouwen en de simpelste fouten maakte. Toen Pentium 4 uit kwam en die een extra 4-pin stroom aansluiting kreeg vergat bijna iedereen die extra stekker aan te sluiten. Of ze hadden nog een oude voeding liggen die heel die stekker niet had.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.