Australië verbiedt het gebruik van sociale media voor jongeren onder de zestien jaar. Zowel het Australische Parlement als de Senaat hebben deze week met een wetsvoorstel van de overheid van het land ingestemd. Socialemediabedrijven krijgen de verantwoordelijkheid om het verbod te handhaven.
De wet Online Safety Amendment (Social Media Minimum Age) Bill 2024 moet jongeren beschermen tegen negatieve effecten op hun fysieke en mentale gezondheid. Jongeren noch hun ouders zijn verantwoordelijk voor het handhaven van het verbod. Zij kunnen dus ook niet gestraft worden voor het omzeilen van de wet, aldus The New York Times.
In plaats daarvan moeten socialemediabedrijven zoals X, Meta, Snapchat en TikTok ervoor zorgen dat jongeren onder de zestien jaar geen account op de betreffende platformen hebben, ook als deze jongeren op dit moment wel al een account hebben. Bij het 'systematisch overtreden' van de wet kunnen deze bedrijven een boete van tot ruim 49 miljoen Australische dollar krijgen, omgerekend zo'n 30,5 miljoen euro. De betreffende bedrijven krijgen een jaar de tijd om maatregelen te nemen om aan de nieuwe eisen te voldoen. Het is niet duidelijk of dit vanaf nu is, of vanaf het moment dat de wet ondertekend is.
Het is overigens nog niet helemaal duidelijk welke sociale media verboden worden. In het wetsvoorstel worden Snapchat, TikTok, Instagram en X genoemd. Volgens The New York Times worden YouTube en chatapps als WhatsApp dan weer nadrukkelijk uitgesloten van het verbod.
De wet vereist 'robuuste privacyvoorzorgsmaatregelen', al is niet duidelijk op welke manier de leeftijd van potentiële gebruikers precies geverifieerd zou moeten worden. Onlangs kondigde een overheidsorgaan in samenwerking met het Age Check Certification Scheme een onderzoekstraject aan om de effectiefste manier te vinden om leeftijden te verifiëren. Naar verwachting wordt de conclusie van dit onderzoek halverwege 2025 gepubliceerd. Reuters schreef eerder deze week dat zowel biometrische verificatie als identiteitsbewijzen overwogen worden. In het wetsvoorstel wordt hoe dan ook benadrukt dat dergelijke gegevens 'afgebakend en vernietigd' moeten worden nadat er een leeftijdsverificatie heeft plaatsgevonden.
Kritiek
Er is vanuit verschillende groepen kritiek op de nieuwe wet. Het onafhankelijke overheidsorgaan Australian Human Rights Commission waarschuwde bijvoorbeeld voor de inbreuk op mensenrechten van jongeren bij een socialemediaverbod, zo merkte CBS News op. De platformen zouden jongeren bijvoorbeeld de mogelijkheid geven om zich vrij te kunnen uitdrukken en om samen te komen. Ook rechten op onderwijs, cultuur en privacy zouden in het geding komen door sociale media te verbieden. De organisatie pleitte voor andere 'minder beperkende' maatregelen om jongeren tegen de negatieve gevolgen van socialemediagebruik te beschermen.
Meta schreef eerder deze week dat de Australische overheid een overhaaste beslissing zou nemen. Deze overheid, onder leiding van premier Anthony Albanese, introduceerde de wet op 21 november. Grofweg een week later, op 27 november, werd de wet door het Parlement van het land aangenomen. Op 28 november ging de Senaat vervolgens akkoord. Overigens werkt de Australische regering al langer aan een minimumleeftijd voor het gebruik van sociale media. Zo kondigde Albanese in september aan dat hij dit jaar met een wetsvoorstel wilde komen. Donderdag 28 november is de laatste dag van het parlementaire jaar van het land.
Volgens de Australische overheid is de wet ontwikkeld in samenspraak met 'jongeren, ouders, experts, de industrie, communityorganisaties en andere overheden'. Uit een representatief onderzoek onder ruim 1500 Australiërs zou blijken dat 77 procent van de bevolking van het land een socialemediaverbod steunt. Tot dusver is Australië het eerste democratische land ter wereld dat een algeheel verbod op sociale media voor jongeren instelt.