Inleiding: lange aanloop
Na jaren van geruchten, waarvan de eerste al in 2010 de ronde deden, werd halverwege 2012 eindelijk meer duidelijk over Valves plannen met Linux. Waarschijnlijk niet alleen voor de buitenwacht, maar ook voor de medewerkers van Valve zelf. Als we de verhalen moeten geloven, werd het werk aan een Linux-versie van Steam pas serieus aangepakt toen oprichter en directeur Gabe Newell zich ermee ging bemoeien.
Tot die tijd was Linux vooral een projectje waaraan een aantal Valve-medewerkers sleutelde, zoals dat kan binnen de platte organisatie van de studio uit Seattle, waar iedereen mag werken aan het project van zijn voorkeur. Dat er in 2012 een omslag kwam binnen Valve komt misschien doordat Newell, die ooit als rijk man de poorten van Microsoft verliet, zich niet kon vinden in de plannen van zijn voormalige werkgever met Windows 8. Niet lang nadat naar buiten kwam dat Valve werkte aan een Linux-versie van Left 4 Dead 2 en aan een bijbehorende Steam-client, kwam Newell met ongezouten kritiek op Windows 8, dat naar de smaak van Newell veel te gesloten is.
De eerste tests
Daarna ging het hard. In september verscheen Left 4 Dead 2 voor Linux en in oktober liet de studio los dat er een eerste bètatest van Steam onder Linux zou plaatstvinden. In december liet Valve weten dat het de SteamBox op de markt wil brengen, een pc die enkel bedoeld is voor het spelen van games uit de groeiende Steam-bibliotheek, al liet de studio niet los welk besturingssysteem op de SteamBox gaat draaien. Nog diezelfde maand ging de Linux-versie van Steam in open bèta. Aan het begin van dit jaar liet Valve los dat de SteamBox op Linux gaat draaien en dat de eerste exemplaren ergens in 2013 op de markt komen. Die planning gaat Valve niet halen, hoewel de eerste driehonderd testexemplaren eerder deze maand zijn verstuurd.
/i/1387447153.png?f=imagenormal)
Ondanks al die plannen kwam de aankondiging van SteamOS, in september van dit jaar, als een verrassing. Dat Valve een SteamBox met Linux op de markt zou brengen, oké, maar dat het een geheel eigen besturingssysteem maakt, wekte verbazing. Hoewel al snel duidelijk werd dat SteamOS eigenlijk enkel een grafische schil is om een bestaande Linux-variant. Ubuntu leek daarvoor lange tijd de geschiktste kandidaat, maar Valve zou uiteindelijk voor Debian kiezen.
Open bèta
Inmiddels is SteamOS ruim een week beschikbaar, inclusief de eerste SteamBox-exemplaren, hoewel er daar maar driehonderd van gemaakt zijn, uitsluitend voor testers in de VS. Wij moeten het dus zonder SteamBox doen, maar gelukkig is het besturingssysteem vrij beschikbaar en heeft Valve bekendgemaakt aan welke specificaties een pc moet voldoen om SteamOS te kunnen draaien. We hebben dus onze eigen SteamBox in elkaar gezet en SteamOS geïnstalleerd om het pakket eens flink aan de tand te voelen.
/i/1387451856.jpeg?f=imagenormal)
Debian als basis
Bij de ontwikkeling van SteamOS heeft Valve de keuze laten vallen op Debian als basis. Debian is een Linux-distributie met een goede reputatie, een lange looptijd en een solide ondergrond. Sommigen zien de lange tijd tussen releases als nadeel, maar dit kan ook als een voordeel worden uitgelegd. Overigens gebruiken ook veel andere Linux-distro's Debian als basis, waarvan Ubuntu vermoedelijk de bekendste is.
Valve zegt voor Debian te hebben gekozen omdat dit volgens het gamebedrijf een Linux-platform is dat zich het beste leent voor vergaande customization. Om die reden zou niet voor Ubuntu gekozen zijn. Dat was wel de verwachting, aangezien Valve Ubuntu aanprees als ondergrond toen het eerder dit jaar de Linux-versie van Steam uitbracht. In plaats daarvan leunt de vrijgegeven bèta van SteamOS op Debian, ofwel de Wheezy-release. De Linux-kernel draagt versie 3.10 en is daarmee niet de allernieuwste, maar wel voldoende actueel. Een andere bouwsteen is de Gnome-desktop. Daarbij is gekozen voor versie 3. De desktopomgeving zal vermoedelijk door veel gebruikers nauwelijks worden gebruikt, maar biedt kansen om met een game-pc zo nu en dan ook andere software te gebruiken.
SteamOS leunt echter niet uitsluitend op onderdelen die niet door Valve zijn gebouwd. Zo heeft Valve een eigen graphics compositor ontwikkeld. Veel details over deze compositor zijn nog niet bekend, maar volgens Valve wordt dit grafische softwareonderdeel onder andere gebruikt om soepele overgangen mogelijk te maken tussen Steam en geïnstalleerde games.
/i/1387447157.png?f=imagenormal)
Eigen repository
Om SteamOS up-to-date te houden heeft Valve zijn eigen repository-server in de lucht gebracht. Dankzij de keuze voor Debian wordt het krachtige apt, wat staat voor advanced package tool, gebruikt om zogeheten deb-files te installeren. Helaas is het aantal beschikbare packages op de servers van Valve zeer beperkt. Zo konden wij onze favoriete terminaltool Midnight Commander niet vinden. Valve belooft echter snel nieuwe packages toe te voegen aan zijn bibliotheek en het is met wat handwerk mogelijk om alsnog Debian-packages te installeren. Updates voor games worden traditiegetrouw via de Steam-client geïnstalleerd.
De systeemeisen die voor SteamOS gelden, zijn niet opvallend of het moet de minimale hoeveelheid werkgeheugen van 4GB zijn. Juist Linux kan zeer efficiënt met geheugen omgaan, maar vermoedelijk wil Valve voldoende marge houden voor veeleisende games.
/i/1387447161.png?f=imagenormal)
Testsysteem
Als Valve van SteamOS het besturingssysteem wil maken dat de voorkeur van gamers geniet, dan heeft het in Windows een geduchte concurrent. DirectX is de standaard-api die gebruikt wordt voor games in Windows en die is in Linux, en dus in SteamOS, niet te gebruiken. SteamOS maakt gebruik van de OpenGL-api, wat het maken van vergelijkende benchmarks moeilijk maakt. Voordat we kunnen benchen, moeten we SteamOS natuurlijk nog wel aan de praat krijgen.
Installatie
Systeemeisen SteamOS |
Processor |
x86 64bits |
Werkgeheugen |
4GB of meer |
Opslag |
500GB of meer |
Videokaart |
Nvidia (ondersteuning voor AMD en Intel volgt) |
Overig |
Ondersteuning voor uefi-boot |
Valve heeft voor het installeren van SteamOS een lijstje systeemeisen gepubliceerd, waarvan de mogelijkheid voor uefi-boot de belangrijkste is. De meeste systemen van enkele jaren oud zijn wel voorzien van een 64-bitsprocessor, 4GB geheugen en een harde schijf van 500GB. Uefi, de vervanger van het traditionele bios, werd echter pas vanaf 2011 breed toegepast op moederborden en is dus niet standaard op ieder systeem aanwezig. Zonder uefi werkt de installatie niet.
De schijfruimte van 500GB is overigens geen minimum. We wisten SteamOS ook te installeren op een Samsung 830-ssd van 128GB. Op een Intel Postville van 80GB liep de installatie echter vast en begon de automatische installer ons installatiemedium opnieuw te partitioneren. Waarschijnlijk beveelt Valve minstens 500GB aan om genoeg ruimte over te houden voor de installatie van games.
Steam stelt twee methodes beschikbaar voor de installatie van SteamOS. De eerste methode werkt het eenvoudigst en creëert een herstelparitite op de schijf waarvan de installatie wordt gestart. Die methode werkte bij ons niet en daarom kozen we voor de iets ingewikkeldere custom installation, waarbij de image 960MB zwaar is.
De installatie kost ongeveer een halfuur. Valve adviseert om te installeren vanaf een usb-stick, maar uiteraard is een dvdr ook mogelijk. De gebruiker moet wel goed opletten; er zijn geen partitiemogelijkheden in de zeer rudimentaire installer aanwezig, waardoor bij een installatie alle data op een harddisk of ssd wordt overschreven. Dat maakt een dual-boot met Windows lastig, maar via wat omwegen niet onmogelijk. Ook was bij deze manier van installeren nog wat handwerk nodig; via de console moeten enkele configuratiescripts worden gestart. Na enige handelingen en een verplichte reboot kregen we het besturingssysteem aan de praat en werden we verwelkomd door de Steam-client boven op een Debian-configuratie.
Begin volgend jaar moet er overigens een verbeterde versie van SteamOS uitkomen. Daarbij verwachten we vooral een verbeterde installer, die geen of minder handmatige stappen vereist. Valve heeft al aangegeven dat de komende versie minder ruwe kantjes zal hebben en daarmee ook voor minder ervaren gebruikers geschikt zal zijn.
Hardware
Testsysteem | |
Moederbord |
Asus RoG Rampage IV Extreme |
Processor |
Intel Core i7 4960X @ 4,4GHz |
Geheugen |
Kingston HyperX KHX1866C9D3K4/16GX |
Hdd |
Western Digital WD10EARS |
Koeler |
Intel Thermal Solution RTS2011LC |
Voeding |
Corsair Professional Gold AX750 |
Monitor |
Dell U2713H |
We installeerden SteamOS op hetzelfde testsysteem als hetgeen we voor videokaarten gebruiken. Daarbij verwisselden we de Kingston-ssd van 240GB voor een mechanische WD Green-schijf met een capaciteit van 1 terabyte, conform de aanbevelingen van Valve. Bij moederborden die safe boot ondersteunen, moet die functie uitgeschakeld zijn, anders houdt ook die de installatie tegen.
In eerste instantie kozen we ervoor om twee Nvidia-videokaarten voor de benchmarks te gebruiken, omdat Valve alleen die officieel zou ondersteunen. We kozen voor een high-end GTX 780 en de mid-end GTX 650 Ti. Na verschillende berichten over werkende AMD-gpu's zijn we ook twee AMD-kaarten in de test gaan meenemen. Daarbij kozen we eveneens voor een recente high-end kaart, in de vorm van AMD's R9 290. Daarnaast pakten we er een mid-end in de vorm van een HD 7790 van Sapphire bij.
Drivers
/i/1387447244.png?f=imagenormal)
SteamOS ondersteunt officieel dus alleen Nvidia-videokaarten en uit de systeemgegevens blijkt dan ook dat Valve Nvidia's recentste Linuxdriver, 331.20, in het besturingssysteem heeft ingebakken. Ook onze AMD-videokaarten werden echter herkend; SteamOS geeft aan over AMD's propriëtaire 13.11-bètadriver te beschikken. Desondanks schaalt de interface van het besturingssysteem niet goed mee. Met AMD-kaarten ziet de interface er 'fuzzy' uit en lijkt het alsof er wordt gerenderd op een lage resolutie, die vervolgens over het hele scherm wordt uitgerekt. Dat is een van de dingen waaraan we merkten dat we hier nog met bètasoftware te maken hadden.
Benchmarks
Bèta of niet, we wilden toch testen hoe games presteren onder deze eerste versie van SteamOS. Daarbij liepen we tegen twee problemen aan. Allereerst zijn er voorlopig nog relatief weinig games beschikbaar voor SteamOS. Geen van de games die we in de videokaartreviews gebruiken, draait binnen Linux en daarom moesten we uitwijken naar een alternatief in de vorm van Left 4 Dead 2. Metro: Last Light was ook een kandidaat, maar de benchmarksoftware die met de Windows-versie van de game wordt meegeleverd, blijkt in de Linux-versie vervallen te zijn. Het tweede probleem is dat we binnen SteamOS ook niet over Fraps kunnen beschikken, waardoor we ook tijdens het spelen geen framerates konden meten. De ingebouwde 'timedemo'-functie van Left 4 Dead 2 werkte wel op zowel Windows 8.1 als SteamOS. Daarnaast draaiden we Unigine Heaven binnen Debians Gnome-schil.
Unigine Heaven 4.0
De synthetische benchmark van Unigine Heaven draaien we al geruime tijd in videokaartreviews. Normaal gesproken draaien we de DirectX 11-versie, maar Heaven is cross-platform en kan dus ook in OpenGL-modus draaien.
Unigine Heaven 4.0 - Nvidia GeForce GTX 780 |
OS | Punten |
Windows 8.1 DirectX 11 |
**********
2253 |
Debian / SteamOS |
*********
2003 |
Windows 8.1 OpenGL |
********
1751 |
In Windows 8.1 maakten we gebruik van Nvidia's 331.65-driver. We draaiden in Windows de benchmark zowel in DirectX- als in OpenGL-modus. De OpenGL-test blijkt in Debian hoger te scoren dan in Windows.
Unigine Heaven 4.0 - Nvidia GeForce GTX 650 Ti |
OS | Punten |
Windows 8.1 DirectX 11 |
**********
660 |
Debian / SteamOS |
*******
487 |
Windows 8.1 OpenGL |
******
404 |
Nvidia's GTX 650 Ti levert hetzelfde beeld op als de GTX 780; DirectX scoort het hoogst, gevolgd door OpenGL onder Linux. OpenGL in Windows is het langzaamst.
Unigine Heaven 4.0 - AMD Radeon R9 290 |
OS | Punten |
Windows 8.1 DirectX 11 |
**********
2226 |
Debian / SteamOS |
*******
1629 |
Windows 8.1 OpenGL |
*******
1603 |
De OpenGL-test van AMD's R9 290 scoort in Windows en Linux even hoog. Valve ondersteunt AMD-kaarten nog niet officieel, dus de cijfers geven een indruk van de huidige stand van zaken, maar Valve zal in de toekomst ongetwijfeld nog optimalisaties doorvoeren.
Unigine Heaven 4.0 - Sapphire HD 7790 |
OS | Punten |
Windows 8.1 DirectX 11 |
**********
767 |
Windows 8.1 OpenGL |
********
623 |
Debian / SteamOS |
**
127 |
Bij de HD 7790, die in principe ondersteund moet worden door de 13.11-driver, zien we dat het besturingssysteem nog niet klaar is voor de videokaart. De score onder Debian is dramatisch laag, iets wat we bij het benchen van Left 4 Dead 2 ook hebben gemerkt.
Left 4 Dead 2
Left 4 Dead 2 is een zombie-shooter van Valve uit 2009. De game draait op Valves eigen Source-engine, die alweer uit 2004 stamt. Daarom verwachtten we dat de framerates hoog zouden uitvallen. Totdat zich een SteamOS-alternatief voor Fraps aandient, zitten we vast aan dit soort games met ingebouwde benchmarkmogelijkheden. We zetten de instellingen lekker hoog om de benchmark nog enigszins uitdagend te maken voor de kaarten. Op een resolutie van 2560x1440 pixels pasten we 4x msaa en 16x af toe, terwijl de overige presets op de hoogste details waren ingesteld.
Left 4 Dead 2 - Nvidia GeForce GTX 780 |
OS | Gemiddelde framerate (fps) |
Windows 8.1 DirectX 9 |
**********
244,4 |
SteamOS |
********
197,4 |
Left 4 Dead 2 maakt nog gebruik van DirectX 9 en in Windows levert dat een bijzonder hoge framerate op. In SteamOS valt de framerate iets lager uit.
Left 4 Dead 2 - Nvidia GeForce GTX 650 Ti |
OS | Gemiddelde framerate (fps) |
Windows 8.1 DirectX 9 |
**********
74,0 |
SteamOS |
0,76 |
De GTX 650 Ti kwam in SteamOS gek genoeg nauwelijks door de menu's heen, zo hakkelig ging het. Het draaien van de benchmark leek eindeloos te duren en nee, 0,76fps is geen typefout.
Left 4 Dead 2 - AMD Radeon R9 290 |
OS | Gemiddelde framerate (fps) |
Windows 8.1 DirectX 9 |
**********
240,1 |
SteamOS |
****
89,2 |
Net als in de Heaven-benchmark loopt Left 4 Dead 2 op de R9 290 een stuk langzamer dan in Windows.
Left 4 Dead 2 - Sapphire HD 7790 |
OS | Gemiddelde framerate (fps) |
Windows 8.1 DirectX 9 |
**********
93,9 |
SteamOS |
- |
Left 4 Dead 2 op de HD 7790 kregen we onder SteamOS niet eens aan de praat. Telkens als we de game startten, bleef hij op het laadscherm hangen.
Over het algemeen laten de benchmarks dus tegenvallende resultaten zien. Alleen de GTX 780 presteerde naar verwachting, maar dat is uiteraard geen schande voor een besturingssysteem dat duidelijk nog in een bètafase verkeert. Dat blijkt uit alles; de installatie gaat niet zonder handleiding, Left 4 Dead 2 op de GTX 650 Ti loopt voor geen meter en AMD-kaarten worden in het geheel niet officieel ondersteund. Uiteindelijk zal het succes van games op SteamOS afhangen van een combinatie van factoren. Allereerst zal Valve de drivers in het besturingssysteem netjes up-to-date moeten houden en daarnaast moeten gameontwikkelaars games gaan bouwen en optimaliseren voor Linux en OpenGL. Gebeurt dat, dan kan SteamOS een serieuze concurrent van Windows worden.
De praktijk
Wie zijn SteamBox gebouwd heeft en SteamOS start, zal direct zien dat het programma sterk lijkt op Big Picture Mode, de tv-interface die al een jaar in de Windows-versie van Steam is opgenomen. De SteamBox, en daarmee SteamOS, is dan ook bedoeld om op een tv aangesloten te worden. Dat wil zeggen dat de vertrouwde Windows-interface van Steam geheel ontbreekt in SteamOS, hoewel de pc waarop het besturingssysteem geïnstalleerd wordt, prima met muis en toetsenbord overweg kan. Sterker nog, wie iets met het onderliggende Debian wil, heeft muis en toetsenbord nodig als invoermethode. Mocht je die aangesloten hebben, dan kun je ze ook binnen SteamOS prima gebruiken.
Met controller
Wie de pc enkel en alleen voor Steam en bijbehorende Linux-games wil gebruiken, kan het ook met enkel een controller af. Zelfs inloggen kan met enkel een controller. Daarvoor is aan Steam een nieuw inlogscherm toegevoegd. Net als bij de Windows-versie kan vervolgens met de controller uit de diverse opties van de interface gekozen worden. Het is prettig dat Valve Big Picture Mode in het afgelopen jaar al heeft gladgestreken. Het werkt allemaal goed, snel en simpel, tot en met de diverse filters die je kunt selecteren voor het kiezen uit de games die je kunt kopen of al gekocht en geïnstalleerd hebt. Je kunt in beide gevallen bijvoorbeeld selecteren dat je enkel voor Linux geschikte games wilt zien. Je kunt in zowel Store als Library echter ook de games zien die niet via Linux te spelen zijn.
Browsen door het gamemenu in SteamOS
Bij de Shop is dat logisch. Je kunt immers inloggen op verschillende systemen en dus via je SteamBox games kopen die je later op een Windows-machine wilt spelen. Dat je in je Library Windows-games ziet verschijnen, is al minder logisch. Je kunt ze immers niet spelen. Al kun je wel behaalde Achievements en dergelijke bekijken. Wat opvalt is dat Valve de herkenning van de invoersignalen goed voor elkaar heeft. SteamOS herkent soepel wanneer je iets met de muis probeert te selecteren of overschakelt op de controller. Het switchen tussen de twee gaat moeiteloos.
Tekst invoeren
Dat geldt ook voor het invoeren van tekst. Net als binnen de Big Picture Mode, gebruikt Valve binnen SteamOS een wiel voor het invoeren van tekst. Tenminste, als de controller gebruikt wordt. Op dat wiel zijn de tekens waaruit je kunt kiezen geplaatst, onderverdeeld in groepjes van vier tekens. Met een van de joysticks van de controller selecteer je een groepje. Met de vier gekleurde knoppen selecteer je een van de vier tekens, die keurig in de kleur worden weergegeven van de knoppen op de Xbox 360-controller. Die controller wordt het meest gebruikt bij pc-games omdat Windows hem moeiteloos herkent. Dat geldt ook voor SteamOS.
/i/1387447251.png?f=imagenormal)
Toch is het invoeren van tekst niet altijd even prettig, al heeft dat weinig met de ronde vorm van het menu te maken. Het gaat vooral fout bij de internetbrowser. Valve heeft ervoor gekozen om de muiscursor bij het manoeuvreren binnen een webpagina, net als in de Windows-versie, te vervangen door een cirkel die met een joystick van de controller verplaatst kan worden. Het probleem is echter dat Valve de situatie omgekeerd heeft. Niet de cursor wordt over de pagina verplaatst, de pagina wordt verplaatst rond een cursor, die midden in beeld blijft.
Dat is nog steeds geen probleem. Het gaat pas fout als ergens tekst ingevoerd moet worden, een zoekterm bij Google bijvoorbeeld, dat als bookmark standaard in SteamOS is opgenomen. Zodra je op het zoekveld klikt, verschijnt het tekstwiel als overlay over de linkerhelft van het beeld. De overlay valt dan echter ook over het grootste deel van het invoerveld, wat als vervelende consequentie heeft dat je niet kunt zien wat je invoert. Dat is extra lastig omdat het invoeren via het keuzewiel prima werkt, al kost het enige gewenning. Daarmee is het gebruik van de browser niet altijd even prettig, hoe snel hij ook de pagina's laadt die je wilt zien. Dit speelt uiteraard niet als muis en toetsenbord worden gebruikt. Er is echter nog een ander nadeel aan het gebruik van van de browser; hij kan niet overweg met Flash en h264-video's. Overigens gelden beide nadelen ook voor Big Picture Mode van de Windows-versie van Steam.
Tekst invoeren in SteamOS
Games spelen
Op het invoeren van tekst na is SteamOS dus een soepel draaiend, overzichtelijk en makkelijk te bedienen systeem. Bij het spelen van de diverse games uit de Linux-bibliotheek zijn de ervaringen echter wat minder eensluidend. Goed is dat sommige games in een hogere resolutie te spelen zijn dan de 1080p die Valve aanhoudt voor SteamOS. De resolutie van het besturingssysteem is niet aan te passen, maar bij bijvoorbeeld Valves eigen Half-Life 2 kan een lagere of hogere resolutie gekozen worden, prettig als de SteamBox niet op een tv, maar op een monitor aangesloten wordt.
Die optie is echter is lang niet in alle Linux-games terug te vinden. Bij Valve zelf is het standaard, dus ook Team Fortress 2, Left 4 Dead 2 en Dota 2 zijn op een hogere resolutie te bewonderen, maar bij Metro: Last Light kan dat weer niet. Die laatste game heeft het toch al moeilijk onder SteamOS. De framerate is laag, zelfs op een systeem met de beste onderdelen die we in huis hebben. Metro heeft als enige van de games die we getest hebben ook grote moeite met de combinatie van zowel controller als muis en toetsenbord. De game raakt in de war als beide zijn aangesloten en eigenlijk is hij dan onspeelbaar. Als we enkel de controller of enkel muis en toetsenbord gebruiken, gaat de bediening goed, al blijft de framerate laag.
/i/1387447193.png?f=imagenormal)
Zonder controller
Opmerkelijker is dat niet alle games met controller te spelen zijn. Ook die van Valve zelf niet. Zo kan Dota 2 enkel met muis en toetsenbord gespeeld worden, ook onder SteamOS. Het is maar de vraag of iemand Dota 2 liever met een controller wil spelen, al heeft Blizzard met Diablo III dit jaar laten zien dat een game met vergelijkbare bediening zich goed naar een console laat vertalen. Dat Dota 2 niet naar een controller luistert, is opmerkelijk omdat Valve bij de besturing van het systeem in alles rekening gehouden lijkt te hebben met een controller. Wie bij Valve een SteamBox bestelt, krijgt er zelfs een door Valve ontworpen controller bij. Een SteamBox is toch een beetje bedoeld als een systeem dat je naast de tv neerzet en dat daarbij niet ontsiert hoeft te worden door een muis en toetsenbord.
Positief is dat in de interface van SteamOS goed wordt aangegeven op welke platforms een game beschikbaar is en of de game met controller te spelen is of niet. Helaas staat bij veel games het icoon dat duidelijk maakt dat de controller slechts gedeeltelijk wordt ondersteund en is in die gevallen niet duidelijk in hoeverre de controller gebruikt kan worden.
Aanbod
Het voornaamste probleem van SteamOS is echter dat er zo weinig aanbod is. Officieel valt er weinig te klagen. Wie in het besturingssysteem filtert op Linux-games, ziet 440 games. Op de titels van Valve en een handvol games van andere uitgevers na, betreft het echter allemaal indie-games. Daar is natuurlijk niets mis mee - ze zijn goedkoop en vaak nog innovatief ook - maar het zijn zelden games waarmee je lang zoet bent. Voor het slagen van Steam onder Linux zou het prettig zijn als een aantal grote uitgevers zijn games naar Linux ging porten of zelfs een native versie ging uitbrengen. Zover is het echter nog niet en sinds de aankondiging van de Linux-versie van Steam is het enthousiasme onder de traditionele uitgevers ook nog niet echt toegenomen.
/i/1387447197.png?f=imagenormal)
Conclusie
Valve is een innoverend bedrijf met uitstekende games achter zijn naam. We hopen voor de toekomst van het gamen dat SteamOS en de bijbehorende Steam Machines een doorslaand succes worden. Waarom? Omdat het huidige consolemodel met slechts drie grote spelers - Microsoft, Nintendo en Sony - verstikkend werkt en innovatie tegenhoudt. Met een geheel open platform, gecombineerd met standaard-pc-hardware, kan SteamOS een alternatief bieden.
OpenGL
SteamOS concurreert echter niet alleen met de diverse consoles die te koop zijn. Valve wil ook de strijd aangaan met de monopoliepositie van Windows. Daar is Microsofts DirectX al jaren de leidende api-verzameling voor het ontwikkelen van games en met een reden. Vrijwel alle desktopgames draaien op Windows en omdat bijna iedereen een Windows-pc heeft, worden alle nieuwe games in ieder geval voor DirectX ontwikkeld.
/i/1387447195.png?f=imagenormal)
Van twee kanten wordt nu stilletjes aan de poten van de DirectX-stoel gezaagd. AMD komt met een eigen api, genaamd Mantle, en Steam is met SteamOS en OpenGL aan een andere poot aan het zagen. Voor zowel Mantle als SteamOS geldt dat het succes afhangt van de mate waarin ontwikkelaars het zullen ondersteunen. De kans dat gameontwikkelaars zowel DirectX en SteamOS als Mantle in iedere game ondersteunen, is klein en dat is ook niet waar Valve en AMD op uit zijn. Valve ziet graag iedereen een SteamBox kopen, of ten minste SteamOS installeren, terwijl AMD erop rekent dat iedereen een AMD-videokaart koopt. Het kan voor uitgevers reden zijn om naar het Linux-kamp te lopen. Het kan echter ook een versnippering in de wereld van pc-gaming opleveren en het is de vraag of we op SteamOS-only- of Mantle-only-games zitten te wachten.
Valve lijkt met SteamOS wel een besturingssysteem met potentie in handen te hebben. Het is de bedoeling dat Valve via automatische updates netjes de laatste drivers installeert, zoals het games binnen Steam ook al netjes up-to-date houdt, waardoor het echt een besturingssysteem voor gamers moet worden. De benchmarks die we draaiden vielen weliswaar tegen, maar daar kunnen we een bèta niet op afrekenen. We zijn in ieder geval benieuwd naar de final release van SteamOS.
Hobbels
Zover is het nog niet. Hoe sympathiek het ook is dat Valve een gratis besturingssysteem wil maken, speciaal gericht op gamers, er zijn nog wat hobbels op de weg naar succes. Het besturingssysteem werkt al goed, als we tekstinvoer per controller even vergeten, want dat is niet het belangrijkste onderdeel. Valve moet echter vooral de installatie nog wat vereenvoudigen, maar zal dat best op orde hebben als SteamOS uit bèta komt.
Valve ziet SteamOS graag geïnstalleerd op een speciale SteamBox, een pc die aan bepaalde, door Valve gestelde eisen voldoet. Valve ziet die pc opgesteld staan naast de tv, als het vaste medium om games te spelen via diezelfde beeldbuis. Juist bij dat toekomstperspectief hebben we onze twijfels. Naast de tv staat bij veel gamers al een console, met een gamesaanbod dat voorlopig vele malen groter is. Bovendien is SteamOS wel gratis, maar een SteamBox niet. Een systeem met een moederbord met uefi en een grafische kaart die aan de eisen van Valve voldoet, is al snel duurder dan een console. Zijn de games die voor SteamOS te koop zijn dan goedkoper? Dat is maar de vraag. Ten slotte verschijnt de Linux-variant van games in veel gevallen beduidend later, als de consoleversie al lang en breed in de aanbieding ligt.
/i/1387447196.png?f=imagenormal)
Alternatieven
Zelfs als je naast of in plaats van een console een pc naast je tv wilt om op te gamen, is het de vraag of SteamOS de beste keuze is. In zijn huidige vorm is SteamOS erg beperkt. Het onderliggende Debian is nog behoorlijk uitgekleed. Het is daarom wellicht verstandiger om een gebruiksvriendelijkere en multifunctionelere variant als Ubuntu te installeren. Daar draait de Linux-variant van Steam immers ook op, met precies dezelfde functionaliteit, en daarmee kan de pc via Ubuntu ook voor andere zaken gebruikt worden.
Om diezelfde reden is wellicht ook het besturingssysteem waar Gabe Newell zo tegen tekeerging een flinke concurrent. Als je immers toch een pc naast je tv zet, waarom dan geen pc met Windows? Dat heeft, juist als je de pc wilt gebruiken voor gaming, grote voordelen. Windows is nog steeds het besturingssysteem waarop Steam zich het beste thuis voelt, niet alleen omdat de keuze aan games veel groter is, maar ook omdat je onder Windows kunt kiezen of je de traditionele interface wilt gebruiken of Big Picture Mode. Onder SteamOS zit je aan Big Picture Mode vast, ook als je het gebruikt in combinatie met muis, toetsenbord en monitor. Windows is niet gratis, zoals SteamOS, maar biedt wel grote voordelen. Kort gezegd, pas als Valve voor elkaar weet te krijgen dat meer uitgevers in Linux gaan geloven, zien we SteamOS een waardig alternatief vormen voor een Windows-pc of console.