Sinds de Ssd BBG van oktober vorig jaar zagen we pas onlangs de eerste echt nieuwe ssd. Dat was natuurlijk de eerste Gen5-ssd: de Gigabyte Aorus Gen5 10000. Met die eerste Gen5-drive was het ook tijd om ons testplatform te vernieuwen, en daarmee tegelijk de testmethode. Ons testplatform kon immers niet het onderste uit de kan van Gen5-drives halen met zijn PCIe Gen4-lanes voor de ssd. We zijn inmiddels druk bezig met het hertesten van alle ssd's en het optimaliseren van de testprocedure. Dat kost heel veel tijd; alleen al de Consistency-test van PCMark kost, afhankelijk van de ssd-capaciteit, meer dan 24 uur. Daarom is deze BBG nog gebaseerd op testdata van het oudere, Gen4-platform.
Update: Er is inmiddels een nieuwere Ssd Best Buy Guide verschenen.
We hebben op dat platform, nog net voordat de systemen met pensioen konden, een flinke hoeveelheid ssd's getest voor twee round-ups. De round-ups voor budgetdrives van 1TB en 2TB zijn uitermate geschikt voer voor deze BBG. De nieuwe Gen5-drive is dat nadrukkelijk niet. We hebben tot dusver slechts één drive kunnen testen met die snelle interface, dus dat vergelijkt wat lastig. Bovendien is nieuwe techniek altijd relatief duur, dus je betaalt een flinke premium om het nieuwste van het nieuwste in huis te halen.
NVMe-drives
We hebben aan nieuwe NVMe-drives diverse ssd's getest voor de round-up van de 1TB- en 2TB-budgetdrives. Daaronder zitten nieuwe versies van de Lexar NM620, die je als v2 in de tabellen terugvindt. Die v2-versies hebben een Maxio 1602-controller. We hebben bovendien modellen van een nieuw merk getest: de P41 Plus en P44 Pro van Solidigm. Helemaal nieuw is dat merk niet, want het is een bedrijf dat de ssd-productie van Intel heeft overgenomen. Alleen waar Intel met Micron samenwerkte voor het nand, doet Solidigm dat met SK Hynix als partner. Feitelijk gaat het dus om opvolgers van onder meer de 660p van Intel.
Er zijn ook weer enkele drives uit de winkelschappen verdwenen, zoals de laatste Toshiba-drives RD500 en RC500, de VPN100- en VPR100 van Patriot, en de Kingston KC2000. Ook de laatste Samsung 970 EVO heeft plaatsgemaakt voor de nieuwere Plus-variant.
SATA-drives
We hebben geen nieuwe 2,5"-drives getest. Er komt weinig interessants uit op het vlak van SATA-600-drives en bovendien zijn de onderlinge verschillen in de loop der jaren steeds kleiner geworden. Omdat de productie van SATA-drives zo langzamerhand een race to the bottom is, zullen we onze voorraad oude SATA-drives dan ook niet op het nieuwe testplatform hertesten. Er is desondanks goed nieuws; de gemiddelde prijs van de door ons geteste SATA-drives is met dik 18 procent gedaald ten opzichte van de vorige BBG. Dat is ruim meer dan de net geen 13 procent prijsdaling van de NVMe-drives.
:strip_exif()/i/2003880468.jpeg?f=imagenormal)
Deel van de testopstelling voor ssd's: zo testen we het energiegebruik van NVMe-drives.
:fill(white):strip_exif()/i/2004216284.jpeg?f=thumblarge)
Voor de beste prijs-prestatieverhouding kijken we vooral naar de prestatie-index voor lichter gebruik en daarin is de Lexar NM620 de absoluut goedkoopste drive, maar de prestaties zijn daar ook niet meer dan gemiddeld. Wil je een betere balans, dan komen we uit bij de Samsung 980: let op, niet de Pro, want die is veel duurder én sneller. Ook de aanrader van de vorige keer, de Kioxia Exceria M.2, blijft interessant en is fors in prijs gedaald sinds oktober. Dat geldt echter veel sterker voor de andere drives die we hier noemen.:fill(white):strip_exif()/i/2003855556.jpeg?f=thumblarge)
Kleinere drives zijn in de regel wat minder snel dan de grotere varianten van dezelfde serie. Het aantal flashdies dat parallel gebruikt kan worden, is in lagere capaciteiten namelijk beperkt. De 980 Pro van Samsung weet desondanks keurige prestaties in onze zware index neer te zetten. Het is echter niet alleen de snelste, maar ook een van de duurdere kleine ssd's.:fill(white):strip_exif()/i/2005496088.jpeg?f=thumblarge)
In het 1TB-segment is veel meer te kiezen en ben je op zoek naar een overzicht van budgetdrives, lees dan onze :fill(white):strip_exif()/i/2005337210.jpeg?f=thumblarge)
Voor de beste prestaties komen we weer uit bij een Samsung-drive: de 990 Pro in dit geval. Voor een veel lager bedrag en slechts net iets mindere prestaties kun je naar de P44 Pro van Solidigm kijken. Ook de voorloper van de 990 Pro, de 980 Pro, is aantrekkelijk geprijsd, al zijn de prestaties ook weer iets lager. Die drive is echter af en toe in de aanbieding en was pas nog voor 89 euro te koop. Een prijsalert instellen is geen gek idee dus.:fill(white):strip_exif()/i/2005386902.jpeg?f=thumblarge)
Wie op zoek is naar een budget-drive, kan het best even naar onze :strip_exif()/i/2005409548.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/2003592912.jpeg?f=thumblarge)
De Patriot P210 is nóg goedkoper geworden dan in oktober vorig jaar, maar de keerzijde is dat de drive niet supersnel is. De Lexar NS100 is iets sneller en slechts marginaal duurder. Beide drives zijn behoorlijk goedkoper geworden de laatste maanden, waarbij de NS100 een prijsdaling van pakweg 30 procent kreeg. Daarmee is de NS100 onze prijsbewuste keuze, die ook nog eens aardig verkrijgbaar is.:strip_exif()/i/2004111346.jpeg?f=thumblarge)
In onze test komt de 500GB-versie van de Samsung 870 EVO als snelste drive uit de benchmarks. De drive is volgens die benchmarks ongeveer net zo snel als de 860 PRO, die inmiddels niet meer te koop is. De 870 EVO is daarentegen uitstekend verkrijgbaar, dus voor minder dan 60 euro is er geen enkele reden om geen vlotte ssd in een systeem te bouwen.:fill(white):strip_exif()/i/2003592926.jpeg?f=thumblarge)
Een paar maanden geleden was de gangbare prijs voor een 1TB-ssd nog ongeveer zeventig euro of daarboven, maar intussen kun je drives als de Patriot P210 en Lexar NS100 voor pakweg vijftig euro kopen. Daarmee zijn dat ook direct de aanraders voor drives met de beste prijs-prestatieverhouding, waarbij laatstgenoemde de betere prestaties biedt voor dezelfde prijs. Ook Crucials BX500 is het overwegen waard, al is die wat trager én duurder dan de Lexar.:fill(white):strip_exif()/i/2004112462.jpeg?f=thumblarge)
Net als bij de 500GB-schijven kunnen we bij de 1TB-capaciteiten niet om de Samsung 870 EVO heen. Het is de snelste SATA-drive van 1TB en hij is weer verder in prijs gedaald, tot inmiddels 85 euro. Dan is de MX500 van Crucial een prima alternatief, dat ook flink in prijs gedaald is en momenteel iets meer dan 70 euro kost.:fill(white):strip_exif()/i/2003718892.jpeg?f=thumblarge)
In de vorige editie raadden we je de P210 aan, omdat die zo lekker laag geprijsd was, met een prijs van ongeveer 140 euro. Inmiddels koop je dezelfde drive voor nog maar 90 euro, waarmee je wel heel goedkoop je opslag kunt uitbreiden. Voor grotere opslag zul je naar drives als de Samsung 870 QVO moeten uitwijken, die tot een imposante 8TB leverbaar is. Voor die variant en de 4TB-uitvoering betaal je ongeveer zestig cent per gigabyte.:strip_exif()/i/2004112272.jpeg?f=thumblarge)
De grootste en rapste drive die we hebben getest, is de 4TB-uitvoering uit Samsungs 870 EVO-serie. De EVO is wat duurder dan de QVO, maar heeft dan ook TLC-nand aan boord. Dat heeft de WD Blue, in 2,5"- of M.2-formaat te koop, ook. Van die M.2-varianten zou ik wegblijven, want als je zo'n slot op je moederbord hebt, kun je beter een veel snellere NVMe-drive kopen voor minder geld. De grootste WD Blue-drive die we getest hebben, is die van 2TB, maar er is ook een :strip_icc():strip_exif()/i/2003009536.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002792698.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004602600.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2002695306.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005703352.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005703510.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005671852.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005660272.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005584100.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004510146.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2005990606.png?f=fpa)
:strip_exif()/u/4143/crop673c629560e43_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/78631/bitshapeusericon.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/195774/crop621fc0f672be3_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/28892/flo.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/76569/garfield14.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/6764/cergorach.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/19665/ElfEverQuestTweakersSmall.gif?f=community){kind=small}
/u/472627/crop5c83fe498b36e_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/581763/crop671d464e1d270_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/449507/crop61704f3c38dc2_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/114362/Unreal_-_Damage_Amplifier.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/31303/HMC2.gif?f=community){kind=small}
/u/240238/crop5dd426acbbb87_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/206489/crop60aa920895686_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/90124/RedRobot%2520-%2520Nieuw.png?f=community){kind=small}
/u/62384/crop61891f444d6e9.png?f=community){kind=small}
die actie was zelfs voor de pro met heatsink 
:strip_icc():strip_exif()/u/70720/crop5c79067a36ad3_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/390498/crop5aa524bc62786_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/2172/crop57acf4ac04e70.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/76646/Logo2006_2.jpg?f=community){kind=logo}
:strip_icc():strip_exif()/u/299339/anonpict.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/106005/animated%2520garfield.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/447634/crop5a1317af618f1_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/316733/Mommy%2520square.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1149061/crop5fe1095453bee_cropped.jpeg?f=community){kind=small}