Inleiding
De Desktop Best Buy Guide van september is anders dan jullie van ons gewend zijn; dit is de eerste editie van de BBG 'nieuwe stijl'. Zoals sommigen misschien al gelezen hadden, gaan we de systemen die we samen met de community samenstellen, voortaan ook daadwerkelijk in huis halen, in elkaar zetten en testen. Daarmee kunnen we nog beter advies geven, aangezien incompatibiliteit van componenten of ruimtegebrek voor componenten of andere problemen waar je tegenaan kunt lopen, dan aan het licht komen. Bovendien stelt het bouwen van de configuraties ons in staat de systemen daadwerkelijk te testen. Zo krijg je een indruk van de prestaties die je van de voorgestelde pc's mag verwachten.
Om deze nieuwe BBG-werkwijze af te trappen, hebben we twee gamesystemen samengesteld. Voor mainstreamgaming, op een full-hd-monitor, hebben we een systeem van ruim 800 euro samengesteld. Wil je hogere framerates of gamen op een wqhd- of 1440p-monitor, dan is ons gelijknamige 1440p-systeem misschien voor jou. Dat luxere systeem hebben we voor iets meer dan 1200 euro samengesteld. We hebben beide systemen gebouwd en gebenchmarkt, waarbij we vooral naar de gameprestaties kijken. Daarnaast hebben we de rekenkracht, het energiegebruik en de geluidsproductie gemeten.
Zoals gebruikelijk zijn de DBBG-systemen in overleg met de Tweakers-community samengesteld. In het topic op Gathering of Tweakers kan iedereen zijn mening geven over het perfecte systeem. Het BBG-team plaatst een aantal weken voor publicatie voorstellen voor systemen in het Complete Systemen & Laptops-forum. Vervolgens kunnen alle forumbezoekers hun mening geven en over wijzigingen discussiëren. Daarna halen we de componenten in huis, bouwen we de systemen en draaien we er benchmarks op.
De prijzen van de diverse onderdelen worden in real time uit de Pricewatch opgevraagd en zijn daardoor aan verandering onderhevig. De prijzen in de tabellen worden vastgesteld op het moment van publicatie. Alle prijzen zijn inclusief btw.
1080p-gamesysteem
Voor het mainstream- of instapsysteem hebben we een pc samengesteld die moderne 'AAA-games' ten minste op 1080p-schermen moet kunnen draaien met 60fps als streven. Daarbij hebben we onszelf uitgedaagd het budget laag te houden om de beste bang-for-the-buck te realiseren. We zijn daarbij uitgekomen op een systeem dat is opgetrokken rond een AMD Radeon 6600-videokaart, gecombineerd met een bescheiden Intel-quadcoreprocessor. Als behuizing kwamen we op een mATX-formaat, niet in de laatste plaats omdat de prijzen van veel behuizingen door hoge vrachtkosten enkel de weg omhoog lijken te kennen.
Onderstaand systeem is uiteraard nog naar eigen inzicht te upgraden of uit te breiden. Zo kan een krachtigere processor worden ingebouwd, al zal het moederbord geen topmodellen uit de Alder Lake-serie aankunnen. De processor die we ingebouwd hebben, wordt met een boxed koeler geleverd; Intel levert dus een processorkoeler mee. Die staan niet bekend om hun fantastische prestaties, terwijl ze redelijk veel geluid produceren. Als je upgrade-budget enkele tientjes bedraagt, monteer je daarom misschien het best een betere koeler, zoals de Tranquillo die we in het 1440p-systeem gekozen hebben. Ook kun je, voor betere toekomstvastheid, een iets duurdere behuizing kiezen die moederborden in ATX-formaat ondersteunt. Dat geeft je iets meer flexibiliteit in moederbordkeuze; nu zit je vast aan een iets beperkter aanbod mATX-moederborden.
Processors:fill(white):strip_exif()/i/2004873132.jpeg?f=thumbmedium)
De keus voor de processor was een lastige. Die bepaalt niet alleen ook het moederbord en upgradepaden, maar is ook verantwoordelijk voor een flink deel van de prestaties. Aanvankelijk wilden we een Ryzen 5 5600, maar aangezien de aantrekkelijke kortingsactie daarvan begin augustus afliep, hebben we gekozen voor een quadcore-Intel met hoge kloksnelheid. Daar profiteren veel games van en de processor is flink goedkoper dan de 5600.
4.5 van 5 sterren
(5 reviews)
Moederborden:strip_exif()/i/2004875246.png?f=thumbmedium)
De behuizing verplichtte ons te zoeken naar een goed mATX-moederbord. Gelukkig bracht onze round-up B660-moederborden van maart uitkomst. De B660 DS3H van Gigabyte ging er in die round-up met een Great Value-award vandoor en dat past uiteraard uitstekend in een BBG-systeem waarbij we op de centjes letten. De vrm van het bord is redelijk, maar niet echt voor topmodellen uit de Alder Lake-serie bedoeld. Het bord heeft wel weer een koelplaatje voor je M.2-ssd en een 2,5Gbit-lanaansluiting.
4 van 5 sterren
(3 reviews)
Videokaarten:fill(white):strip_exif()/i/2004715322.jpeg?f=thumbmedium)
Een gaming-pc bouw je uiteraard voornamelijk op rond de videokaart. Die zal voor het grootste deel de bepalende factor voor je framerates zijn. Dat is dan ook met afstand de duurste component van deze build, maar met de RX 6600 van Sapphire zijn we erin geslaagd voor een heden ten dage bescheiden prijs een stevige videokaart op de kop te tikken. Houd de Pricewatch echter in de gaten, want prijzen van videokaarten fluctueren flink en mogelijk kom je een 6600 van een ander merk voor minder tegen. Vlak voor het moment van publicatie is er bijvoorbeeld een Powercolor te krijgen voor 299 euro.
5 van 5 sterren
(2 reviews)
Behuizingen:fill(white):strip_exif()/i/2002608154.jpeg?f=thumbmedium)
Een dikke behuizing is voor een systeem als dit wat ons betreft niet nodig en zeker met de recente flinke prijsverhogingen van behuizingen moesten we flink zoeken naar een fatsoenlijke kast van rond de 50 euro. We kwamen op deze mATX-behuizing van Antec, die weliswaar compact is, maar er toch nog leuk uitziet en ruimte biedt voor al onze componenten. Op Hardware Info kreeg de Dark Phantom het predikaat Great Value in een round-up van mATX-behuizingen. In het echt is het frontje overigens veel platter dan het op de foto hier links lijkt, maar de 301M is niet saai te noemen.
Helaas is ook deze Antec de voorbije week al wat in prijs gestegen. Mocht hij echt op raken, dan kun je bijvoorbeeld uitwijken naar de Cooler Master Q300L, al is die kwalitatief wel echt een stapje terug, met bijvoorbeeld een zijpaneel van plexiglas in plaats van echt glas.
4 van 5 sterren
(5 reviews)
Geheugen intern:fill(white):strip_exif()/i/2003126450.jpeg?f=thumbmedium)
G.Skill maakt geheugen voor elk budget en het Aegis-kitje dat we uitgezocht hebben, is wat ons betreft niet alleen goed genoeg voor dit 1080p-systeem, maar ook voor het 1440p-systeem. Met een opgegeven snelheid tot 3200MT/s zit het precies op de maximaal ondersteunde snelheid van de i3-12100F in ons systeem.
4 van 5 sterren
(7 reviews)
Voedingen:fill(white):strip_exif()/i/2004196176.jpeg?f=thumbmedium)
Ook op de voeding moesten we besparen. Luxe features als modulariteit van de kabels zitten er dus niet in. Wel hebben we met de G12 van Seasonic een compacte voeding met Gold-certificaat en een vermogen van 550W, ruim voldoende voor ons systeem. Toen we dit systeem samenstelden hebben we de BC-550 nog even overwogen, maar de paar euro extra van deze Gold-versie verdiende je met de hoge energieprijzen snel genoeg terug. Inmiddels is het prijsverschil iets groter en zou je dus toch voor de Bronze-versie kunnen gaan.
(0 reviews)
Solid state drives:fill(white):strip_exif()/i/2004667498.webp?f=thumbmedium)
De keus voor de ssd ten slotte is op de SN570 van Western Digital gevallen. De WD Blue-serie is de budgetserie van het merk en heeft dan ook een PCIe Gen3-interface en niet de snellere Gen4-interface van bijvoorbeeld de SN770 SE van hetzelfde merk. Voor 90 euro kun je je echter geen buil vallen aan deze drive en met 1TB heb je genoeg ruimte om een flinke Steam-library te vullen. Tip: let op aanbiedingen van ssd's, want sinds deze zomer zijn aanbiedingen van Gen4-drives voor heel zachte prijsjes aan de orde van de dag.
4 van 5 sterren
(1 reviews)
Product |
Prijs |
Act. prijs |
Processors |
Intel Core i3-12100F Boxed |
€ 115,91 |
€ 72,45 |
Moederborden |
Gigabyte B660M DS3H DDR4 |
€ 117,47 |
Onbekend |
Videokaarten |
Sapphire Pulse Radeon RX 6600 (11310-01-20G) |
€ 326,70 |
€ 385,83 |
Behuizingen |
Antec Dark Phantom 301M |
€ 64,58 |
€ 57,- |
Geheugen intern |
G.Skill Aegis F4-3200C16D-16GIS |
€ 54,90 |
€ 26,34 |
Voedingen |
Seasonic G12 GC-550 |
€ 59,90 |
Onbekend |
Solid state drives |
WD Blue SN570 1TB |
€ 85,35 |
€ 86,78 |
|
Totaalprijs bij opstellen BBG |
€ 824,81 |
€ 628,40 |
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.
Upgrades
Met een bescheiden extra bedrag kun je de Antec-behuizing vervangen door een iets groter model. Dat geeft je wat meer flexibiliteit voor toekomstige upgrades. Je kunt dan voor een ATX-moederbord kiezen en het inbouwen wordt minder krap. Momenteel kun je, waarschijnlijk oude voorraad, H510-behuizingen van NZXT voor ongeveer 70 euro kopen. Voor dat geld is dat een uitstekende behuizing.
Nog een upgrade waar je maar twee of drie tientjes aan kwijt bent, maar waar je wel veel plezier van zult hebben, is een aftermarketkoeler. Het model dat we in de 1440p-build hebben gebruikt, de Tranquillo van Gelid, kost nog geen 30 euro, maar maakt je systeem een stuk stiller. Belangrijker: hij koelt je processor veel beter. Bij langdurige belasting liep de cpu-tempereratuur fors op in onze tests en ging de processor wat throttlen. Met betere koeling ondervang je dat.
Voor de ssd raden we je aan om aanbiedingen goed in de gaten te houden. De SN570 heeft een vrij vaste, lage prijs, maar regelmatig zien we aanbiedingen voorbijkomen van drives die een vergelijkbare prijs hebben, maar betere prestaties bieden. Dat kun je natuurlijk ook later doen en de SN570 als secundaire drive houden of op Vraag & Aanbod te koop zetten.
1440p-gamesysteem
Zoals de naam verklapt, is het doel van het 1440p-gamesysteem om moderne games te draaien op 1440p, of 2560 bij 1440 pixels. Daarbij is het streven, net als bij het 1080p-systeem, ten minste 60fps te halen. Het budget is logischerwijs wat hoger dan bij het 1080p-systeem; we kwamen op ruim 1200 euro uit. Een groot deel daarvan gaat op aan de videokaart, maar ook de andere onderdelen zijn wat luxer dan bij het 1080p-systeem.
Waar we bij het andere systeem nog moesten kiezen voor de goedkopere i3 van Intel, hebben we hier toch voor de AMD Ryzen 5 5600 gekozen, ook al is die actie waar we het eerder over hadden afgelopen. Ook de behuizing is wat luxer, met de momenteel erg aantrekkelijk geprijsde H510 Flow van NZXT kun je je moederbord in de toekomst door een ander ATX-bord vervangen. Dat geeft je wat meer opties dan het mATX-formaat van het 1080p-systeem.
Wat de videokaart betreft, kwamen we op de Radeon 6700 XT van opnieuw AMD uit. Die biedt wat ons betreft de meeste waar voor je geld. De Nvidia-concurrent van deze kaart is de RTX 3070, maar die is duurder én heeft minder videogeheugen.
Processors:fill(white):strip_exif()/i/2004998652.jpeg?f=thumbmedium)
Waar we voor het 1080p-systeem met een quadcore tevreden waren, kiezen we voor het 1440p-systeem een hexacore, van AMD wel te verstaan. De Ryzen 5 5600 is redelijk aantrekkelijk geprijsd en biedt flink veel rekenkracht. Dat moet bottlenecks voor je videokaart voorkomen en met deze combinatie zal dat op 1440p aardig lukken.
5 van 5 sterren
(4 reviews)
Moederborden:fill(white):strip_exif()/i/2003990604.jpeg?f=thumbmedium)
De originele versie van de Aorus Elite kreeg in september 2020 al het predikaat Great Value en ook in onze koopgids een jaar later raadden we het bord aan als uitstekende keus voor een budgetbord. De vrm is dik in orde en in staat om veel snellere processors dan onze Ryzen 5 5600 van prik te voorzien. Het eerste M.2-slot heeft keurig een heatsink en het bord is ruim voorzien van USB- en andere aansluitingen. Voor luxe features als onboardwifi en meer overklokpotentieel zul je naar een duurder bord moeten uitwijken, maar dat is wat ons betreft niet nodig voor dit systeem.
4.5 van 5 sterren
(43 reviews)
Videokaarten:fill(white):strip_exif()/i/2004238688.jpeg?f=thumbmedium)
We zeiden al dat het budget voor een belangrijk deel naar de videokaart ging en met een prijs van bijna 600 euro zijn we ongeveer de helft van het budget aan deze Sapphire Nitro+ 6700 XT kwijt. Daar krijg je een capabele - wat heet, in onze round-up van vorig jaar kreeg de kaart de Excellent-award - kaart voor terug die met 1440p-ultra over het algemeen geen probleem heeft. De 6700 XT is zelfs voor sommige games op 4k-medium bruikbaar.
Bekijk ook zeker even wat deals die op de publicatiedag van deze Desktop BBG te vinden zijn. Het gaat hier wel steeds om één kaart bij één webshop, dus waarschijnlijk geldt 'op=op'.
Bijvoorbeeld deze deal van 379 euro voor een RX 6700 (zonder XT). De non-XT-versie van de RX 6700 is pas sinds kort in beperkte oplage te krijgen. Afgaande op deze benchmarkresultaten zou hij ongeveer 13 procent langzamer zijn dan een RX 6700 XT, maar in dit geval is hij wel 34 procent goedkoper!
Ook deze RX 6800 kost op het moment van schrijven maar enkele tientjes meer dan de 6700 XT: een uitstekende deal, maar beperkt verkrijgbaar.
Tot slot biedt één winkel een referentie-RX 6750 XT aan voor 499 euro, ook dat is voor het geld een goede deal.
(0 reviews)
Behuizingen:fill(white):strip_exif()/i/2004628700.jpeg?f=thumbmedium)
Voor dit systeem kozen we voor een grotere ATX-behuizing, niet in de laatste plaats omdat we een stuk meer warmte genereren met de 6700 XT. De H510 Flow is een versie van de populaire H510 en is dankzij zijn 'open' frontje beter geoptimaliseerd voor veel airflow. Dat moet lagere temperaturen van de onderdelen opleveren, waardoor die continu op hun volle vermogen kunnen presteren. In onze review waren we te spreken over de kast, maar met een extra ventilator verbeter je de prestaties nog verder.
4.5 van 5 sterren
(5 reviews)
Processorkoeling:fill(white):strip_exif()/i/2005055790.jpeg?f=thumbmedium)
In het 1080p-systeem raadden we deze koeler al dringend aan als upgrade voor de stockkoeler, maar voor dit systeem willen we de koeler standaard aanraden. De Ryzen 5 5600 wordt met een Wraith Stealth-koeler geleverd, maar voor betere koelprestaties en een stiller systeem installeren we deze Tranquillo van Gelid. In onze recente koelerround-up kreeg deze koeler een Great Value-award, want voor nog geen drie tientjes is het lastig een betere koeler te vinden.
4.5 van 5 sterren
(1 reviews)
Geheugen intern:fill(white):strip_exif()/i/2003126450.jpeg?f=thumbmedium)
Voor de meeste toepassingen, inclusief gaming, is 16GB werkgeheugen voldoende en we kiezen hetzelfde kitje als bij het 1080p-systeem. Ook de Ryzen 5 5600 heeft namelijk als maximaal ondersteunde geheugensnelheid de 3200MT/s die deze kit ondersteunt, al kun je altijd proberen om dat nog hoger in te stellen. Voor de 5000-serie is net als bij de 3000-serie een snelheid van 3600MT/s de sweet spot.
4 van 5 sterren
(7 reviews)
Voedingen:fill(white):strip_exif()/i/2004576290.webp?f=thumbmedium)
De 750W die deze Corsair TX750M kan leveren, is eerlijk gezegd een beetje overkill voor dit systeem. Toch kozen we voor deze voeding, simpelweg omdat de prijs zo enorm aantrekkelijk is. We konden voor hetzelfde geld een lager vermogen kiezen, maar met deze voeding heb je in ieder geval voldoende achter de hand voor eventuele upgrades. De voeding is semimodulair, dus alleen de dikke 24-pinskabel zit vast. In principe heb je dus maar twee extra voedingskabels nodig, voor de cpu en videokaart, wat je kabelmanagement vereenvoudigt.
(0 reviews)
Solid state drives:fill(white):strip_exif()/i/2004667498.webp?f=thumbmedium)
Ook wat de ssd betreft hebben we dezelfde ssd als voor het 1080p-systeem gekozen, want voor een prima ssd van 1TB voor 90 euro halen we onze neus niet op. Het systeem kan in principe overweg met snellere Gen4-ssd's, die je dan ook prima als upgrade kunt overwegen. Dat kun je natuurlijk ook altijd later nog een keer doen, want de laatste maanden zien we veel aanbiedingen op dit vlak. Deze Gen3-drive kun je dan als secundaire schijf aanhouden in het tweede M.2-slot van je moederbord.
4 van 5 sterren
(1 reviews)
Product |
Prijs |
Act. prijs |
Processors |
AMD Ryzen 5 5600 Boxed |
€ 192,79 |
€ 100,99 |
Moederborden |
Gigabyte B550 AORUS ELITE V2 |
€ 109,- |
€ 124,99 |
Videokaarten |
Sapphire Nitro+ Radeon RX 6700 XT |
€ 579,- |
€ 999,- |
Behuizingen |
NZXT H510 Flow Zwart |
€ 84,90 |
Onbekend |
Processorkoeling |
Gelid Solutions Tranquillo Rev.5 |
€ 28,85 |
€ 29,90 |
Geheugen intern |
G.Skill Aegis F4-3200C16D-16GIS |
€ 54,90 |
€ 26,34 |
Voedingen |
Corsair TX750M (2021) |
€ 74,90 |
Onbekend |
Solid state drives |
WD Blue SN570 1TB |
€ 85,35 |
€ 86,78 |
|
Totaalprijs bij opstellen BBG |
€ 1.209,69 |
€ 1.368,- |
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.
Upgrades
Bij het 1080p-systeem zouden de eerste tientjes aan upgradebudget wat ons betreft opgaan aan een aftermarketkoeler, maar die zit al in dit systeem. Wel zou je voor een krachtigere processor kunnen gaan; de Ryzen 5 5600 is natuurlijk een relatieve instapper. Voor € 136,08, bijna 100 euro extra dus, krijg je met de Ryzen 7 5700X twee extra cores en dus flink meer rekenkracht. Het moederbord is daar prima geschikt voor; de vrm is krachtig genoeg. Voor een kleinere upgrade en een bedrag van ongeveer twee tientjes kun je de Ryzen 5600X overwegen. Dat is een sneller geklokte variant van de Ryzen 5600 en kost € 124,-.
Ook op het gebied van geheugen en opslag kun je nog upgraden. Met 16GB geheugen heb je wel genoeg, maar ben je fervent multitasker, dan is een kitje van twee keer 16GB, voor een totaal van 32GB, een optie. Het equivalente Aegis-kitje kost € 48,99. Je zou een tweede 16GB-kit kunnen kopen, maar we hebben liever twee modules van 16GB dan vier van 8GB. Wat de ssd betreft, kun je het bij de 1TB-drive met Gen3-aansluiting houden, maar we zien regelmatig 1TB Gen4-drives voorbijkomen voor pakweg twee of drie tientjes meer. Houd de aanbiedingen dus in de gaten. Ook een grotere drive of een tweede drive kun je natuurlijk altijd kopen. Je huidige SN570 kun je dan gebruiken als extra opslag, bijvoorbeeld voor je gamelibrary.
Benchmarks
We hebben een aantal benchmarks gedraaid op deze twee BBG-systemen, waarbij we naar enkele cpu-prestaties kijken, vijf moderne games testen in voor de BBG-systemen relevante resoluties, en ten slotte naar warmte en geluid kijken. De benchmarks zijn gedraaid onder Windows 11, met de moederborden voorzien van de laatste bios-update en in het geval van deze twee AMD-videokaarten met Radeon-driver 22.8.1.
Cpu-benchmarks
In de singlethreaded Cinebench-test scoort de Ryzen 5 5600 van het 1440p-systeem 1450 punten, maar de hoger geklokte i3-12100F gaat daar flink overheen met bijna 1700 punten. De twee extra cores van de Ryzen 5 5600 laten de vier cores van de i3 uit het 1080p-systeem echter ver achter zich. Om te illustreren hoe moderne applicaties van multithreaded rekenkracht profiteren, kun je de DaVinci- en 7-Zip-resultaten bekijken. Die eerste is net als Adobe Premiere een videobewerkingsprogramma waarmee we een video renderen. Met het 1440p-systeem ben je daar veel sneller mee klaar. Ook 7-Zip weet bij het comprimeren van veel data de extra rekenkracht te benutten en is ook veel sneller.
Met het 1440p-systeem heb je dus niet alleen meer prestaties in games achter de hand, maar ook voor andere taken is het systeem een stuk krachtiger dan het 1080p-systeem.
- Cinebench 23 - Single
- Cinebench 23 - Multi
- DaVinci Resolve - 4K Video
- 7-Zip - 15GB inpakken
Gamebenchmarks
We hebben een aantal games die onderdeel zijn van onze videokaarttestsuite op de BBG-systemen gebenchmarkt. Daarbij hebben we in deze subset getracht om een balans te zoeken tussen games die beter presteren op een AMD-kaart en games die beter op Nvidia-hardware draaien. In dit geval zijn beide videokaarten AMD-kaarten, maar voor toekomstige BBG's ben je dus ook verzekerd van een eerlijke vergelijking.
In Far Cry 6 weten beide systemen hoge framerates op full hd te halen. Zelfs met ultra-instellingen haalt de Radeon 6600 in het 1080p-systeem nog bijna 100 frames per seconde. Ook op hogere resolutie houden beide kaarten de framerate ruim boven de 60fps.
- Far Cry 6 - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
Cyberpunk 2077 is een veel zwaardere game dan Far Cry en ons 1080p-systeem kan maar ternauwernood de 60fps-grens aantikken in ultra-stand. Op 1440p is ons 1440p-systeem keurig in staat hoge framerates met medium-settings neer te zetten, maar ultra is wat veel gevraagd voor dit systeem.
- Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
Een tweede voorbeeld van een lichtere game is F1 2021, dat inmiddels ook in vernieuwde versie verkrijgbaar is. De 2021-versie is echter scriptbaar, reden om vast te houden aan die versie. Onze twee systemen hebben geen enkele moeite met deze game en zelfs 4k-ultra is nog goed te doen voor het 1440p-systeem. Het 1080p-systeem moet afhaken bij 4k-medium.
- F1 2021 (DX12) - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
In Forza tikken we met ons 1080p-systeem nipt de 60fps-grens aan, maar dan wel met de instellingen op ultra. Zelfs 1440p is nog goed speelbaar als je genoegen neemt met iets minder grafische pracht. Op medium-settings halen we nog ruim 90fps. Met ons 1440p-systeem is Forza ook op ultra-settings geen probleem en speel je comfortabel op je 60Hz-monitor.
- Forza Horizon 5 - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
De recentst uitgekomen game in onze testsuite is Total War: Warhammer III en dat is ook de zwaarste game die we testen. Op 1080p-medium kunnen beide systemen nog meer dan voldoende frames genereren, maar op ultra biedt alleen het 1440p-systeem voldoende prestaties. Dat systeem kan ook de wqhd-resolutie comfortabel aan, mits de instellingen niet te gek worden. Ultra is een brug te ver, dus zul je een tandje minder detail moeten instellen.
- Total War: Warhammer III - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
Geluid en warmte
We meten de temperaturen in de behuizing van de twee belangrijkste componenten die warmte produceren: de processor en de videokaart. Ook meten we de geluidsdruk onder drie omstandigheden: idle, als het systeem niets staat te doen dus, onder belasting van een game en onder belasting van een zware benchmark. Voor die laatste scenario's gebruiken we 3d-renderprogramma Blender en F1 2020, die we beide in een loop laten werken.
Idle is ons relatief compacte 1080p-systeem al een paar decibel luider dan het ruimere 1440p-systeem. Tijdens de F1- en Blender-test zien we dezelfde geluidsproductie; de ventilators werken in beide gevallen op volle toeren. De 36dB(A) van het 1440p-systeem lijkt misschien niet veel stiller dan de 41dB(A) van het 1080p-systeem, maar gevoelsmatig is dat laatste bijna twee keer zo luid.
- Geluidsdruk idle - 50cm
- Blender - LAeq
- F1 2020 - LAeq
De temperatuurgrafiek laat mooi zien waarom we voor een aftermarketkoeler kiezen in het 1440p-systeem en deze ook aanraden als upgrade voor het 1080p-systeem. De temperatuur van de processor loopt behoorlijk hoog op, tot 91 graden, en bij langdurige zware belasting is de kans groot dat de processor gaat throttlen, ofwel zich terugklokt wegens hoge temperatuur, terwijl de temperaturen bij de Ryzen met Tranquillo-koeler geen enkel probleem zijn. Ook de koeling van de 6700 XT is wat krachtiger dan die van de 6600, hoewel die laatste een lagere tdp heeft. Uiteraard speelt ook de behuizing een grote rol hierbij. In de NZXT H510 Flow kan de warmte beter afgevoerd worden dan in de compacte Antec.
- Temperatuur cpu - Max
- Temperatuur gpu - Max
Energiegebruik
Ten slotte kijken we naar het energiegebruik, niet onbelangrijk in deze tijden van hoge energieprijzen. Het zal niemand verbazen dat het veel krachtigere 1440p-systeem meer energie gebruikt, zowel idle als onder belasting. Uitgeschakeld, dus niet in stand-by, meten we nog altijd ruim anderhalf tot bijna twee watt.
- Opgenomen vermogen - idle
- Opgenomen vermogen - uit
- Opgenomen vermogen - Load - Max
Preview van upgrades, 4k en raytracing
We hebben de BBG-systemen getest, maar misschien ben je benieuwd naar de prestaties die de geselecteerde videokaarten maximaal kunnen leveren. Daarom hebben we in onderstaande grafieken de prestaties van de Radeon RX 6600 en de Radeon RX 6700 XT bij die van dezelfde kaarten in het BBG-systeem gezet. De 'losse' videokaarten zijn echter volgens ons videokaarttestprotocol getest, waarbij koeling, processorkracht en geheugen geen bottlenecks zijn. Die kaarten zijn namelijk getest op een high-end moederbord met een overgeklokte Ryzen 9 5950X en 32GB geheugen.
In Far Cry zit nog wel wat rek in de prestaties met de 6700 XT, maar dat zien we niet bij de RX 6600. Sterker nog, die kaart presteert daar ondermaats.
In Cyberpunk 2077 zien we in alle benchmarks dat een snellere processor hogere prestaties oplevert. Datzelfde beeld zien we, zoals we hadden verwacht, in de overige games, al zijn de verschillen in Warhammer heel klein, terwijl we flinke winst zien in F1 2021 en Forza Horizon 5. Het loont in de ene game dus meer dan in de andere om een betere processor te kiezen; dat geldt voor zowel het 1080p- als het 1440p-systeem.
- Far Cry 6 - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
- Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
- F1 2021 (DX12) - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
- Forza Horizon 5 - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
- Total War: Warhammer III - 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Ultra
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Ultra
4k-gaming
Voor beide systemen is gaming op 4k nooit het uitgangspunt geweest, maar we hebben de games op het 1440p-systeem ook met die resolutie getest. Met medium-settings gaat dat nog best redelijk, in ieder geval in Far Cry 6, F1 2021 en Forza Horizon 5. F1 is zelfs op 4k-ultra nog te spelen. Cyberpunk en Warhammer kun je vergeten.
- Far Cry 6 - 3840x2160 - Medium
- Ultra
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Medium
- Ultra
- F1 2021 (DX12) - 3840x2160 - Medium
- Ultra
- Forza Horizon 5 - 3840x2160 - Medium
- Ultra
- Total War: Warhammer III - 3840x2160 - Medium
- Ultra
Raytracing
We hebben ook naar de prestaties met raytracing gekeken, maar daar hoef je geen geweldige prestaties van te verwachten natuurlijk. Onze DXR-tests voeren we met preset ultra uit en van onze geteste games ondersteunen enkel Far Cry 6 en Cyberpunk 2077 DXR. Far Cry 6 is op full hd nog te spelen met het 1440p-systeem en zelfs met ons 1080p-systeem haal je nog ruim 60fps. De 6700 XT in het 1440p-BBG-systeem kan zelfs op 1440p nog speelbare framerates produceren met raytracing ingeschakeld, maar het 1080p-systeem komt net te kort. Cyberpunk is zonder raytracing al zwaar en met DXR ingeschakeld zakken de framerates in tot een diashow.
- Far Cry 6 - 1920x1080 - Ultra (DXR - Ultra)
- 2560x1440 - Ultra (DXR - Ultra)
- Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Ultra (DXR - Ultra)
- 2560x1440 - Ultra (DXR - Ultra)