Microsoft heeft gisteren een gratis bèta-versie van Windows XP voor x86-64-systemen ter download en op cd (leverbaar vanaf medio februari) beschikbaar gesteld. Cd's met bèta Windows XP 64-Bit Edition waren al sinds vorig jaar beschikbaar voor professionals, maar nu ook voor de rest van het publiek. Op de doos en cd staat groot Windows XP 64-Bit Edition, maar op de site heeft Microsoft het herhaaldelijk over 'Windows XP 64-Bit Edition for 64-Bit Extended Systems'. Hoewel bij de systeemvereisten de AMD Athlon 64- en AMD Opteron-processors worden genoemd (momenteel de enige x86-64-compatible processors op de markt), valt op te merken dat de naam van het besturingsysteem niet specifiek aan AMD64 refereert. Dat laat marketingtechnisch de deur open voor platforms met 64-bit extensies van andere fabrikanten, zoals mogelijkerwijs de roemruchte 'Yamhill'- of 'CT'-technologie van Intel. Waarschijnlijk zal Intel iets dergelijks op het IDF 2004 (16-18 februari) aan de pers tonen. Dat de aanvulling 'Extended Systems' (ES) leuk aansluit bij de toevoegingen 'E' en 'EE' aan Intels recentere Pentium 4-processors, kan natuurlijk puur toeval zijn.
Windows XP 64-Bit Edition for 64-Bit Extended Systems kan op dit moment alleen werken op systemen met x86-64 compatible processors. Installatie op een Athlon XP- of Pentium 4-systeem gaat niet lukken. Ter download wordt het OS in ISO-formaat aangeboden en is ongeveer 450MB groot. Een breedbandverbinding is hier dus geen overbodige luxe. Er zijn voorlopig alleen Engelstalige versies beschikbaar van deze 'preview'. Wat Windows XP 64-Bit Edition voor Athlon 64- en Opteron-systemen kan gaan betekenen is te zien aan de door AMD opgestelde benchmarks, te vinden in deze .pdf-file die op de website van Sun staat.
De benchmarks dateren van september vorig jaar, van voor de Athlon 64 3200+ en Athlon 64 FX-introductie. Dat geldt dus ook voor de gebruikte software en benchmarkversies. De wat gedateerde metingen hadden de Athlon FX-51 en Pentium 4 3,2GHz als snelste deelnemers in het testveld. Een half jaar later is dat wat het AMD-programma betreft nog steeds het geval (naast de Athlon 3400+), terwijl bij Intel achtereenvolgens Pentium 4 EE 3,2GHz, Pentium 4 3,4GHz en Pentium 4 EE 3,4GHz zijn verschenen. De door AMD opgestelde benchmarks zien er vaak erg veelbelovend uit, al zien we ook hier, net als bij het inschakelen van Intels Hyper-Threading bij Pentium 4 het geval kan zijn, dat er situaties bestaan waarbij de prestaties juist inboeten. Maar dat mag over het geheel genomen de pret niet drukken.

In de .pdf staan de vier volgende vergelijkingstabellen:
- AMD 64-bit versus Intel 32-bit
- AMD64 32-bit versus 64-bit
- Athlon 64 FX-51 en Athlon 64 3200+ vs Pentium 4 3,2GHz
- AMD64 Athlon 64 3200+ versus Pentium 3,2GHz
Zie voor gedetailleerde omschrijving van de testconfiguraties, instellingen en gebruikte software de eerder genoemde .pdf-file.