SpaceX krijgt groen licht voor lancering Starship, eerste testvlucht op 17 april

Ruimtevaartbedrijf SpaceX heeft van de Amerikaanse overheidsinstantie Federal Aviation Administration groen licht gekregen voor de eerste orbitale testvlucht van de Starship- en Super Heavy-raket. De lancering vindt volgens de planning op 17 april al plaats.

Als er zich geen problemen voordoen, vindt de testvlucht van de geïntegreerde Starship- en Super Heavy-raket plaats op maandag 17 april vanuit het lanceerplatform in Texas. Naar verwachting start de lancering van de raket vanaf 14.00 uur Nederlandse tijd, met een lanceervenster van 2,5 uur. De livestream van SpaceX start om 13.15 uur. Mocht de lancering niet door kunnen gaan, dan wordt deze naar verluidt verplaatst naar dinsdag 18 of woensdag 19 april.

ARS Technica meldt dat SpaceX volgens de FAA nu voldoet aan alle vereisten op het gebied van veiligheid, milieu, laadvermogen, financiële verantwoordelijkheid en meer. Daarop heeft het ruimtevaartbedrijf van Elon Musk een vergunning gekregen die vijf jaar geldig is. SpaceX werkt al jaren aan deze federale goedkeuring om de Super Heavy-en-Starship-combinatie te lanceren vanuit Texas. Volgens de FAA heeft SpaceX nu 'gedaan wat het moest doen met betrekking tot de impact op het milieu'. Eerder kreeg het ruimtevaartbedrijf enkel toestemming om prototypes van de raket te testen. Het is de eerste keer dat de raketcombinatie gelanceerd mag worden.

Het tweedelige systeem is in totaal 120 meter hoog, wat het de grootste raket maakt die ooit is gelanceerd. De Starship-raket moet een hoogte van 235 kilometer bereiken om 'bijna in een baan om de aarde te komen'. Ongeveer 1,5 uur na lancering moet de Starship-raket rond de 225 kilometer ten noorden van het Hawaïaanse eiland Oahu in de oceaan terechtkomen.

SpaceX Starship flight test
Tijdlijn testvlucht. Beeld: SpaceX

Door Sabine Schults

Redacteur

16-04-2023 • 10:06

270

Submitter: Sebazzz

Reacties (270)

270
265
119
12
0
100

Sorteer op:

Weergave:

Uiteraard ook live te volgen op het YouTube kanaal van SpaceX zelf:

https://www.youtube.com/watch?v=L5QXreqOrTA
Zo te zien start de livestream om 14:15 NL tijd, itt de 13:15 wat in het artikel staat.
Het lijkt 45 min voor start echt te beginnen.
Verwacht rond 14:35! :D
Laatste berichtje:
ze zetten de countdown stil op 10 seconden. Geen launch vandaag dus.
Had te maken met de druk geloof ik? (first stage pressurization system?)
Ze gaan tot 10 seconden als een 'wet dress rehearsal'.
De lancering wordt minimaal 48 uur uitgesteld.
Logies, ze waren het dogecoin logo vergeten te spuiten op de raket!
Wedden dat het op 4/20 (20 april) gaat gebeuren? Elon kennende :9
Een paar jaar geleden vond een discussie plaats op een engels forum (ik meen onder een artikel op ARS) waarin iemand zeer stellig beweerde dat Starship nooit zou kunnen vliegen. De poster maakt er een groot punt van dat hij een ingenieur was (in Amerika heeft de titel mechanical engineer klaarblijkelijk nog bijzonder veel gewicht), dat hij in de ruimtevaartindustrie werkte (of had gewerkt) en dat hij middels eigen onderzoek (...) had geconcludeerd dat de keuze van SpaceX voor roestvast staal een bijzonder domme keuze was. Hij had daarbij een analogie: de verhouding van de dikte van het staal dat SpaceX gebruikte tot de diameter van de rakettrap was ongeveer gelijk aan dat van een cola blikje en dat ging dus nooit werken. De stelligheid waarmee hij dat bracht werkte natuurlijk als een rode lap op een stier en het was een levendige discussie....

Je kunt van SpaceX vinden wat je wil, maar voor een techneut is alles rond SpaceX een natte droom :)
Hij had daarbij een analogie: de verhouding van de dikte van het staal dat SpaceX gebruikte tot de diameter van de rakettrap was ongeveer gelijk aan dat van een cola blikje
De grap is dat dat ook klopt. Soms zie je de raket zelfs indeuken in de zon of kou door temperatuurverschillen. Maar een gevuld colablikje is heel sterk. Je kunt er bovenop gaan staan. Is hij leeg dan verfrommel je hem met gemak. De raket op de juiste druk houden is dus een van de uitdagingen die dit rocket science maken.
Naar wat ik kan vinden gebruiken ze 4mm dik RVS nu. Dat is echt flinterdun voor een machine van dit formaat :)
4mm is wel ietwat dikker dan een cola blikje (0.102mm) :+
Je moet het in verhouding zetten tot de diameter van het object. Dan zit je op een gelijkaardige verhouding tussen diameter en wanddikte.
Waarom moet je het in verhouding zetten?

Serieuze vraag. Niet alles is schaal-invariant. De bezwijk-modus van cylinders is doorgaans buckling, waarbij er vouwen in de wand komen. Maar bij 4mm staal begint de dikte dusdanig te worden dat de binnenkant van die vouw een significant kleinere radius heeft als de buitenkant.

Schaal-invariantie is typisch een eerste-orde effect. Een 10% groei kun je prima daarmee benaderen, maar niet een 4000% groei.
Je moet het in verhouding zetten tot de diameter van het object. Dan zit je op een gelijkaardige verhouding tussen diameter en wanddikte.
Dunner nog. Een blikje is misschien 7cm, dus de verhouding is 0.102/70 = 1.45/1000 (uitgaande van de getallen van Ayporos). Voor Starship is de verhouding ongeveer een derde daarvan 4/9000 = 0.44/1000

Overigens is zover ik weet de wand van Starship onderaan dikker, en wordt naar boven toe dunner (eigenlijk vanzelfsprekend).
Een blikje is daarbij van aluminium gemaakt, waar SpaceX een eigen legering van rvs gebruikt.
Gezien ze over hoge temperaturen spreken vermoed ik een beetje dat het misschien om Inconel 625 of een legering die daar vlakbij zit gaat.
Zeker als het koud bewerkt is, wordt het super sterk en het kan bijzonder hoge temperaturen aan zonder al teveel zwakker te worden.
Gezien ze over hoge temperaturen spreken vermoed ik een beetje dat het misschien om Inconel 625 of een legering die daar vlakbij zit gaat.
Zeker als het koud bewerkt is, wordt het super sterk en het kan bijzonder hoge temperaturen aan zonder al teveel zwakker te worden.
Het gaat niet alleen om hoge temperaturen, maar óók om lage temperaturen. De temperatuur van een volgetankte raket is juist bijzonder laag, en in de ruimte is het vaak ook best koud. De legering die ze gebruiken wordt ook sterker bij zeer lage temperaturen. Dat schijnt niet per definitie het geval te zijn bij staal, heb ik begrepen (?).

Volgens Google gebruiken ze 304L staal.
Ze gebruikten 304L maar ze hebben nu een 30X legering. Spacex eigen mat. Science brew. Die rvs300 serie heeft super eigenschappen tijdens cryo temperaturen, normaal worden metalen broos maar de rvs 300 schijnt 2x zo sterk te worden die toevoeging L geeft aan dat ie betere laseigenschappen heeft
De huid van een vliegtuig (B777) is zo'n 1.5mm dik. Rondom deuren en ramen zijn verstevigingen aangebracht, maar je ziet dat je helemaal niet veel materiaal nodig hebt voor stevigheid!
1.5 mm leek me wel erg dun, dus ik ben even gaan zoeken:

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Boeing_777
with its skin thickness going from the -200's 6.3 to 11.4 mm
Ik lees elders dat de vleugels wel rond de 1 mm kunnen zijn
Sorry maar dit is echt een stukje mis-informatie. Op Wikipedia wordt de overwing section 44 aangehaald, dat is het sterkste en meest verzwaarde deel van de romp. Daaronder zit het landingsgestel en is de vleugelaanhechting met de romp. Hier komen alle krachten samen. Section 44 is totaal niet representatief voor de rest van het vliegtuig.

Volgens Boeings eigen spec is de skin op een B757 maar 0.039 inch, ofwel 0.99mm. Op een B777 is die iets dikker rond de 1.5mm. Zoals ik al zei zijn er wel verstevigingen aangebracht rond ramen/deuren etc.
Waar kunnen we die specs van Boeing vinden? Ik denk dat je je vergist: Hier slijpen ze een B777 doormidden en zelfs op mijn 13" scherm is de huid al dikker dan een 1 mm: https://youtu.be/rhCN8--ed2k?t=87
Die 0.039inch komt uit een NTSB safety rapport. https://www.google.com/ur...Vaw1_ulp8DEKuiXWIFd1NvWrz

Ik heb de video bekeken die je hebt gelinkt. Ik snap niet zo snel wel deel je specifiek bedoeld. Ik vergis me niet, ik werk op dagelijkse basis met de B777 en ken mijn eigen vliegtuig heel goed ;)

Meer info, fotos en bronnen: https://aviation.stackexc...irbus-a350-or-boeing-b777

[Reactie gewijzigd door robin15243 op 23 juli 2024 05:09]

Bedankt voor de toelichting. Wat fascinerend zeg!
1.5mm is niet weining maar vrij normaal. Waar jij een quote van overgenomen hebt gaat over een heel specifiek deel, section 44. Een dikte van 1 centimeter voor de romp zou vrij extreem zijn bij een vliegtuig, en zeer zwaar ;)
Als ik me niet vergis is het zelfs 3.6 mm. Ze hebben de minimale dikte gebruikt om maar meer laadvermogen te hebben.
Maar het is dan ook nier simpel RVS.
Als het hetzelfde type RVS is als de cybertruck dan dan is dit een metaal dat ze zelf ontwikkeld hebben dat bijzonder sterk schijnt te zijn.

Het grote voordeel van een hoge kwaliteit RVS is dat je het niet hoeft te schilderen en dat scheelt ook weer enorm veel gewicht maar ook onderhoud want het is dan veel gemakkelijker en goedkoper de huid na elke vlucht te controleren op breuken of corrosie.

Quote: “Besides the material used in the Cybertruck, Musk clarified that Tesla went with the planar design as a result of the cold-rolled 30X stainless steel’s capability to break a stamping press. Whether that statement is said in layman’s terms or the material is indeed too hard for pressing, the key implication is that Tesla would have to devise a new body manufacturing method that does not apply standard automotive manufacturing techniques.
Juist dat je er in bepaalde condities op kunt gaan staan als hij leeg is onderstreept de kracht. Die condities zijn alleen wel allesbepalend.
Het idee is idd hetzelfde maar als een een blikje zou vergroten tot een raket dan zouden de wanden 15cm dik zijn.

Dus de raket is zoals een blikje met een zeer dunne wand. 0,02mm.

Dat maakt het eigenlijk alleen maar nog meer rocket science.
Tja. Ook raketten zouden nooit verticaal kunnen landen, Tesla zou ondertussen al minsten 20 keer failliet zijn gegaan en 30 keer al ingehaald door de concurrentie. Twitter zou failliet zijn, twitter's systemen zouden zijn gecrasht, niemand zou meer twitter gebruiken. En zo zal ook de Boring company falen en er geen hyperloop komen.
Als ik hier een duidelijke lijn in zie is dat (wat je dan ook van Elon Musk mag vinden) hij het toch elke keer weer voor elkaar krijgt.
Tja. Ook raketten zouden nooit verticaal kunnen landen,
Dat is nooit gezegd. Het is vele malen geprobeerd en iedere keer bleek een landende raket te onstabiel voor de gebruikte techniek om snel genoeg te reageren. Het is pas vrij recent dat alle technologie ver genoeg ontwikkeld is om bewegingen snel genoeg te detecteren, deze snel genoeg te analyseren en de nodige actie daarvoor te berekenen en raketmotoren die deze acties snel genoeg en nauwkeurig genoeg uit kunnen voeren, en dat dat allemaal en een klein genoeg pakket om niet een significant deel van het laadvermogen te gebruiken.
En zelfs nu, nu de technische kan van het probleem is opgelost, kost het nog enorm veel experimenteren voordat alles goed gaat. Iemand als Musk, die met veel gevoel voor marketing en PR elke 'test met ongeplande afloop' als een succes weet te verkopen en met geldschieters die in hem blijven geloven, kan dat traject met succes doorlopen. Iedere projectmanager bij een conservatief bedrijf zou 10% in hetzelfde traject ontslagen zijn voor incompetentie. Elke directeur van een nationale ruimtevaartorganisatie zou na 1% van hetzelfde traject op live TV aan een politieke commissie met politici zonder enig benul van technologie uit mogen leggen waarom de testresultaten niet bewijzen dat hij en zijn organisatie niet volledig incompetent zijn.
Er zijn inderdaad weinigen die het doorzettingsvermogen en durf hebben om zo'n project aan te gaan en voltooien. Musk was trouwens verreweg de grootste investeerder ten tijde van Falcon 1 en had zijn laatste centen in SpaceX geïnvesteerd tijdens de meerdere mislukte lanceringen. Als de vierde test mislukt was, waren SpaceX en Musk failliet geweest.
De clue is niet dat SpaceX een speciale twist gaf aan mislukkingen. De clue is dat de tests uitgevoerd werden op het einde van een geslaagde missie. SpaceX heeft slechts 2 mislukte lanceringen (incl AMOS-6 voor de eenvoud) met hun Falcon 9, terwijl ze een veelvoud aan mislukte landingen hebben.

Dat je een grote knal op een platform op de oceaan maakt levert wat nieuwsresultaten op, maar is verder niet zo spannend als de klant tevreden is en braaf de factuur betaalt. Laten we niet vergeten dat voor dat ze herbruikbare boosters op punt hebben gekregen, SpaceX ook al de meest competitieve speler op de markt was. Het succes van SpaceX als winstgevend bedrijf hing niet af van de booster kunnen vangen. Het is voor de Falcon 9 eigenlijk zuiver een move geweest om hun marge en totale volume te kunnen vergroten.

Voor het Falcon 9 traject heeft het dus erg weinig te maken met geldschieters blij te houden. Die waren en bleven blij, onafhankelijk van de afloop van de tests. Voor Starship is het verhaal anders, maar ook daar zit je met een bedrijf dat in de kern zeer gezond en competitief is. Het is een R&D project dat een nieuwe raket met een nieuw materiaal, nieuwe brandstof, nieuwe motoren ontwikkelt. En het is dan ineens ook de grootste raket ooit. Dit ging nu eenmaal gepaard gaan met een brokkenparcours. Je ziet dat zelfs ULA vorige week nog een serieuze knal heeft gehad tijdens een test voor hun Vulcan raket die een pak minder ambitieus is. Als ze straks hun lanceerplatform niet opblazen, dan kan je eigenlijk stellen dat naar ruimtevaart standaarden het traject vrij vlot is gegaan.
Aan de andere kant heeft Musk ook wel erg vaak gelogen, overdreven en doet ... niet zulke lieve dingen voor mensen die werken bij de bedrijven onder zijn macht.

Skeptisch zijn is niet verkeerd.
Waar zou het idee vandaan komen dat raketten niet verticaal zouden kunnen landen? Reeds in de jaren '60 heeft men al bewezen dat dat zonder problemen kon. Al waren er in die tijd andere, technologische uitdagingen die het op dat moment gewoonweg niet praktisch en te duur maakte.

Wat de rest betreft:
- Twitter valt nog altijd af te wachten hoe dat er binnen enkele jaren uit zal zien
- Er zijn wel degelijk al een hoop problemen geweest met Twitter door de massale ontslagen
- The Boring Company heeft nog altijd niet veel laten zien dat andere bedrijven ook niet kunnen
- Hyperloop mogen we op dit moment echt wel een faal noemen. Het ziet er naar uit dat dat nooit een commercieel success zal worden.
hyperloop is dan ook geen bedrijf van Musk. Het was eerder en ideeencompetitie georganiseerd door Musk waar meerdere bedrijven uit zijn voorgekomen waar musk geen aandeelhouder van is.
- Twitter valt nog altijd af te wachten hoe dat er binnen enkele jaren uit zal zien
- Er zijn wel degelijk al een hoop problemen geweest met Twitter door de massale ontslagen
- The Boring Company heeft nog altijd niet veel laten zien dat andere bedrijven ook niet kunnen
- Hyperloop mogen we op dit moment echt wel een faal noemen. Het ziet er naar uit dat dat nooit een commercieel success zal worden.
En Tesla is volgens eigen zeggen van Musk ook redelijk dicht bij faillissement gekomen, in de tijd van de produktieproblemen met Model 3. Net zoiets als bij SpaceX en de F1 wellicht. Uiteindelijk hebben ze het toch in beide gevallen gered. De meest voor de hand liggende conclusie is dat hij (Musk) toch wel enige capaciteiten heeft. Hoe het met de andere zaken afloopt zal de toekomst uitwijzen.
Musk neemt gigantische risico's, die tot nu toe steeds tot gevolg hebben gehad dat zijn bedrijven winstgevend geworden zijn.
Is dit een garantie voor de toekomst? Nee, absoluut niet. Het laat wel zien dat hij die risico's niet neemt zonder een plan te hebben.
Je kunt van hem vinden wat je wilt, maar ik denk niet dat iemand kan ontkennen dat hij grote technologische stappen heeft gemaakt. Nee, natuurlijk niet alleen, maar hij heeft toch zeker wel een visie uitgevoerd/laten voeren.
Risico's zijn ook heel persoonlijk. Sommige mensen doen fluitend dingen die bij mij beslist verkeerd af zouden lopen. Vanuit mijn perspectief is dat dan een gigantisch risico, vanuit hun perspectief valt het wel mee.
Twitter heeft een kans om cash flow positive te zijn in Q2: https://www.teslarati.com...ash-flow-positive-q2-2023

De Boring tunnel is vrij succesvol in Las Vegas, daar is een significante uitbreiding goedgekeurd om er een heel netwerk van te maken: https://www.boringcompany.com/vegas-loop
De vraag is: wat heeft de Boring Company gedaan dat andere bedrijven niet kunnen?
Een tunnel boren kunnen we al heel erg lang. Zeker een dergelijk kleine tunnel als in Las Vegas.
De vraag is: wat heeft de Boring Company gedaan dat andere bedrijven niet kunnen?
Verticale integratie, elektrificatie en snelle ontwikkeling.
Dus eigenlijk gewoon hetzelfde dat bij andere bedrijven van Musk gebeurd...

Hun huidige product is Prufrock:
https://www.boringcompany.com/prufrock

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 05:09]

Met elektrificatie zijn ze echt niet de eerste of enige.
Het zelf bouwen gebeurd inderdaad niet vaak. Maar dat komt omdat geen enkele tunnel het zelfde is en een andere TBM kan vereisen afhankelijk van het formaat (lengte en diameter) van de tunnel en de grondslag. Kleinere TBMs voor kortere tunnels worden vaker hergebruikt. Of versleten onderdelen gerecycled en andere onderdelen hergebruikt in andere TBMS.
Als het zo simpel was waarom heeft niemand het dan gedaan?
Dat is eigenlijk het hele probleem vaak. Er word te snel gezegd "oh dat kan niet". Al zijn bedrijven draaien daar op. Raketten laten landen was absurd. Tesla past ook allerlei concepten toe die lang niet zo nieuw zijn maar volgens bijvoorbeeld Sandy Munro vaak al eerder afgeschoten zijn door managers die hun nek niet durven uit te steken.
Raketten laten landen was absurd.
Neen was ervoor ook al gedaan.
Tesla past ook allerlei concepten toe die lang niet zo nieuw zijn maar volgens bijvoorbeeld Sandy Munro vaak al eerder afgeschoten zijn door managers die hun nek niet durven uit te steken.
Wat iets heel anders is. Er kunnen goeden redenen zijn waarom toyota een andere pad volgt dan tesla en beide kunnen correct zijn.
SpaceX was de eerste en is nog steeds de enige die een raket heeft laten landen nadat die in een baan rond de aarde was geschoten.

Voordien waren er een paar kleinere experimentele raketten die er ook in geslaagd zijn om te landen na een korte vlucht. Als je nagaat wat ervoor nodig is om in een baan rond de aarde te geraken is dit een enorm verschil.
Wanneer je het na een kort vlucht kan, is het niet zo veel moeilijker vanuit een baan om de aarde.
Het grootste probleem zit juist in de laatste honderd meter, waarin je een onstabiele landing wilt proberen terwijl de wind op de meest ongunstige manier tegen je raket aan blaast.
De benodigde technologie is pas vrij recent snel, klein en licht genoeg geworden om dat vanuit de raket zelf uit te kunnen voeren. Vanuit een baan om de Aarde tot die laatste 100 meter, is in vergelijking een peulenschil.
Er is een enorm verschil in een raket enkele honderden meter in de lucht te schieten of deze in een baan rond de aarde te brengen. Voor dat laatste heb je enorm veel extra snelheid nodig. Alles moet dus veel lichter en efficiënter worden.
Maar de grootste uitdaging zit hem in het afremmen van de raket. Eens in een baan rond de aarde heeft de raket enorm veel snelheid waar je vanaf moet geraken. De Falcon 9 lost dit op door zijn motoren terug op te starten wanneer de raket hypersonisch terug door de atmosfeer naar beneden gaat. Het starten van een raketmotor is erg complex, dit doen wanneer deze enorm snel door de dampkring beweegt is nog veel moeilijker.

SpaceX heeft dus wel degelijk als eerste een enorm complex probleem opgelost. Als het allemaal zo makkelijk was zouden alle raketten wel landen. Maar de Falcon 9 is na al die jaren nog steeds de enige die dit kan (New Shepard gaat niet in een baan rond de aarde)
De claim was dat het absurd was en dat is onzin, al honderd jaar ervoor werd erover gespuculeerd en gepraat en was het allesbehalve onzin.
De hele space shuttle was ook een versie van dat: zoveel mogelijk herbruikbaar dit is jaren 60-70.
jaren 90 had je prijzen voor diegene die effectief een herbruikbare raket naar de ruimte kon laten gaan en die werden ook gewonnen.

Het was dus niet absurd integendeel de industrie ging daarnaartoe en zette daarop in.
SpaceX waren de eerste die het zo succesvol en op grote schaal toepasten. Je kan over de details nitpicken maar Musk heeft met zijn team wel degelijk een ruimtevaart renaissance ingeluid.
Een evolutie verdergezet die al lang gaande was, geen idee waarom sommige willen doen alsof musk eigenhandig alles veranderd heeft. Dat op zich is al een fantastisch resultaat hoor.
Nou kom maar eens op met wat linkjes dan, ben toch wel heel benieuwd geworden!
Uiteraard was de space shuttle reusable maar het duurde gemiddeld meer dan 100 dagen voor die weer kon vliegen. De snelste turnaround tijd voor een shuttle is 55 dagen, na de Challenger is 88 dagen het kortste.
Ik weet niet of het in de jaren 90 ook was, maar in de 2000's wel, SpaceX heeft hier volgens mij zelfs een prijs voor gewonnen, volgens mij was Armadillo Aerospace(van John Carmack) tweede en liep daardoor een boel geld mis waardoor ze toen gestopt zijn.
Dat er misschien wat test raketten geland zijn zou kunnen, maar wat SpaceX nu doet met de falcon 9 had tot 10 jaar geleden niemand verwacht, en nu de laatste paar jaar zijn er pas bedrijven die dit ook gaan proberen, maar nog steeds niemand die het gelukt is.
En het idee van starship werd ook belachelijk gemaakt, maar ook nu zie je onder andere Blue Origin al beginnen met dit te kopieeren, dus zo gek zal het toch niet zijn dan. En als starship een succes wordt zal dit de ruimtevaar voor altijd veranderen, een compleet herbruikbare raket is, zoals Elon Musk terecht zegt, de heilige graal van de rakettechnologie.
Nou kom maar eens op met wat linkjes dan, ben toch wel heel benieuwd geworden!
https://en.wikipedia.org/wiki/Ansari_X_Prize

"build and launch a spacecraft capable of carrying three people to 100 kilometers above the Earth's surface, twice within two weeks"[1]
Gewonnen in 2004 door SpaceShipOne

De bewering was dat dit als compleet absurd werd beschouwd tot spacex ermee kwam. Dat is klinklare onzin, de hele industrie bewoog in die richting al gedurende decennia. En idd spacex is de eerste die dit als bruikbaar commercieel succes kon doen, een enorme verwezenlijking.
Je verward "even boven de 100km vliegen" met "een vaartuig in een baan om de aarde krijgen en veilig laten terugkeren".
Dat is gezien als de rand van de ruimte ja. En in de jaren 90 was dat voor prive bedrijven allesbehalve iets eenvoudig te doen, laat staan terug te keren en het nog eens te doen binnen korte tijd.

Nogmaals het ging hem er hier over of dit als absurd werd gezien of niet.
Dat is niet jaren 90
Die prijs is uitgegeven in 94 of zoiets dus ja : jaren 90 .
Nogmaals dit was allesbhalve absurd om te denken.
2004 staat in je eigen link, dus 2000's
The X Prize was first publicly proposed by Diamandis in an address to the NSS International Space Development Conference in 1995.

1995 dus, de prijs was awarded in 2004 .
jaren 90 dus
Dan is hij toch in 2004 pas awarded, dus voor 2004 was het niet mogelijk :+
en mijn argument was dat ze sinds de jarne 90 ermee bezig waren, nerges zei ik: konden.
;-)
"jaren 90 had je prijzen voor diegene die effectief een herbruikbare raket naar de ruimte kon laten gaan en die werden ook gewonnen."

Waarmee je suggereert dat ze in de jaren 90 werden gewonnen :+
De Space Shuttle was een raket.
De space shuttle op zichzelf was geen raket. Het is slechts met hulp van 2 enorme booster raketten dat die kon opstijgen. Die boosters keerden terug naar de aarde met een parachute, dat valt niet onder de definitie van landen.
Dat enorme oranje ding had geen eigen aandrijving maar was 'gewoon' de brandstof tank voor de shuttle.
De boosters (er waren er 2) waren aan de zijkant van die grote oranje tank bevestigd en die zorgden voor de eerste trap (lancering), niet de shuttle zelf.
Er was ooit een plan opgevat om de brandstoftank te gaan hergebruiken, maar het was te duur om die te redden uit de oceaan en te reconditioneren, dus hebben ze steeds nieuwe gebruikt.
De shuttle zelf had zeker ook aandrijving. De trust van de shuttle main engines was 5, 4MN. Daar werd die grote orange tank juist voor gebruikt. De trust van de boosters was 12-15MN per booster.
Of je de eerste trap nou aan de zijkant monteerd of onderop. Wat is precies het verschil met Starship die de eerste trap onderop heeft zitten.

[Reactie gewijzigd door batjes op 23 juli 2024 05:09]

Inderdaad, maar de space shuttle is geen raket, zonder boosters komt de space shuttle niet van de grond. Technisch gezien was de shuttle een ruimte vliegtuig.
Volgens mij is er geen strak omlijnde definitie van wat wel en geen raket heet/mag heten. Voordat je de discussie "Was de space shuttle (technisch gezien) een raket?" kan voeren, moet je het eens worden over zo'n definitie. Anders loop je van beide kanten enkel te zenden.

Als je definitie "Een raket moet zelfstandig van de grond kunnen komen" omvat heb je namelijk natuurlijk gelijk.

Maar je kan een raket ook definieren als "Een voorwerp dat voorgestuwd wordt door een reactiemotor". Volgens die definitie is de Space Shuttle wel een raket.

Dat laat ook direct zien dat het helemaal niet zo'n nuttige discussie is, want of je het nou een raket noemt of niet, wat het ding kon verandert niets aan.
Als het zo simpel was waarom heeft niemand het dan gedaan?
Omdat je niet zo veel hebt aan zo'n kleine tunnel, de veiligheid is echt een probleem, zeker als je er auto's doorheen laat rijden. Het is zo smal dat je deuren niet eens fatsoenlijk open kunnen. Als er iets gebeurt staat alles vast. Als er brand uitbreekt kan je nergens naartoe, en daarnaast kan de brandweer er dan ook niet bij.
idd je kan hier zo"n tunnel zelfs niet aanleggen wegens compleet en totaal onveilig.
Normaal begin je met een probleem en ga je op zoek naar een oplossing die zichzelf bewezen heeft (qua constructie, veiligheid, voorspelbare kosten, etc.).
In Las Vegas was het precies andersom. The Boring Company had een oplossing en zocht naar een probleem om op te lossen. Een dergelijk probleem werd in Las Vegas gevonden en de oplossing werd gepresenteerd met allerlei financiële en contractuele constructies die bij een normaal bouwproject ongebruikelijk zijn.
Wel eens van het concept “metro” gehoord?
De Boring Company heeft technisch gezien niet zoveel bijzonders gedaan. Volgens mij waren de eerste boormachines die ze gebruikten tweedehands machines. En ik denk dat iedereen op dit idee had kunnen komen.
In dit geval hebben ze een aantal bestaande technieken samengevoegd en daarmee een uniek concept bedacht: een relatief goedkoop aan te leggen verkeersader die geen overlast veroorzaakt en ook geen last heeft van bovengrondse obstakels als huizen, wegen, kanalen en mensen. Je kunt er bestaande vervoersmiddelen in gebruiken, je kunt relatief eenvoudig reageren op wisselend aanbod van passagiers.
Die tweedehands boormachines hebben ze vervolgens aangepast en verbeterd zodat deze 5x zo snel kunnen boren, inclusief het systeem om de grond of gruis af te kunnen voeren. Lijkt mij een hele prestatie, wat kennelijk niemand anders in de praktijk nog gelukt was.
Die tweedehands boormachines hebben ze vervolgens aangepast en verbeterd zodat deze 5x zo snel kunnen boren.
Ik heb even gezocht, maar kon geen data vinden over de snelheid waarmee de Boring Company nu tunnels boort. Heb je misschien een linkje?
Ik heb hier een linkje over godot vs prufrock:
https://www.inverse.com/i...ne-is-so-earth-shattering
En op hun eigen website is er ook wat over te vinden:
https://www.boringcompany.com/prufrock
Maar ik kan zo snel ook niet vinden hoe dat bij huidige en voorgaande generaties tunnel boring machines ging
Ze hebben het over tien, misschien 15 keer sneller dan conventionele machines. Dat is nogal een claim en ze hebben hem dus ook nog niet werkelijk ingezet.

We zullen het zien.
De eerste Tesla begon ook als een zwaar aangepaste Lotus.
Maar die was niet van Elon Musk.
De Boring Company is speciaal in die zin dat het zowel de machines maakt en ook nog zelf tunnels graaft.
De meeste Amerikaanse bedrijven doen het een of het andere.
Door zelf de machines te bouwen en ook de tunnel projecten zelf uit te voeren, kan de Boring Company gewoon wat goedkoper de projecten doen.
Verder is er weinig speciaals aan de Boring Company in termen van de technieken die ze gebruiken.
Heb je daar een bron voor dat het zijn eigen tunnelboormachines zou maken? Ik kan slechts vinden dat het andermans boormachines gebruikt.
En er veel reserveringen zijn t.a.v. Musk's claims.
https://en.m.wikipedia.org/wiki/The_Boring_Company
https://youtu.be/JhNrO3VgLpI
https://youtu.be/ACXaFyB_-8s
https://youtu.be/-RPMt_FS-s8

[Reactie gewijzigd door Yorick1234 op 23 juli 2024 05:09]

Uit jouw eigen bron: "The company's third machine, Prufrock, was designed and built by TBC"
Het hele idee van de Booring Company is dat het een voorzetje is om de techniek op Mars te gebruiken.
Boring company is bezig met verbeteren van graafmachines, nog sneller te maken dan ze waren. En voor Musk is het natuurlijk gewoon de zoveelste tool die nodig is om op Mars een nederzetting neer te kunnen zetten.
Zoals ik begreep was de tunnel in Las Vegas ook veel sneller klaar dan tot nu toe de andere bedrijven konden.
Ik heb ook een kans om multimiljonair te zijn in Q2. Moet ik wel een staatslot kopen, maar ja.

De tunnel is Las Vegas is een grote faal op het gebied van personenvervoer. Iedereen die niet snapt dat een Tunnel met daarin rijdende Tesla's een slecht idee is moet even buiten de Musk-bubbel stappen.

Musk heeft een aantal flinke risico's durven nemen waar hij goed uit is gekomen. Het is mij niet duidelijk of hij inhoudelijk veel heeft bijgedragen, daar verschillen de berichten over. Wel is het zeker dat hij bij Tesla niet de bedenker was en later is ingestapt. SpaceX heeft hij dan weer wel opgericht. (edit, dankzij sudo)
Een aantal initiatieven zijn ronduit mislukt, zoals de Boring Company en de SolarRoof.

Wat in ieder geval geldt is dat Musk geen enkel probleem heeft met liegen, liegen en nog meer liegen om zichzelf/ zijn bedrijven beter voor te doen. Zie SolarRoofs waar hij beweert dat er solar-pannen op de daken liggen terwijl die nog niet bestonden. Hoe vaak hij beweert heeft dat Tesla's volgend jaar zelf kunnen rijden, zelfs beweren dat je met de Tesla-taxi geld kunt verdienen terwijl je slaapt. De voorbeelden zijn legio. Die voorbeelden gaan ver voorbij aan slecht inschatten maar zijn duidelijk bedoeld om de boel te bedriegen.

En dan hebben we het natuurlijk nog niet over z'n Crypto en koers-manipulaties waar hij ook al voor bestraft is. Of over berichten hoe hij omgaat met werknemers en ex-collega's.

[Reactie gewijzigd door curumir op 23 juli 2024 05:09]

Wel is het zeker dat hij bij de twee best lopende, Tesla en SapceX, niet de bedenker was en later is ingestapt.
Om maar een dingetje uit je post te plukken dat overduidelijk fout is. SpaceX is door Musk zelf opgericht, hij is daar helemaal niet later ingestapt.
Klopt inderdaad. Aangepast.
Schei toch uit, pas is de miljoenste passagier door die tunnel gegaan.
Sinds April 2021 open. Jij vind een miljoen passagiers in 2 jaar een goede score? Kosten 47 miljoen dollar. Er rijden 70? Tesla's op en neer.

Kijk eens naar het fimpje op deze pagina:
https://mashable.com/arti...ring-tunnel-tesla-traffic

En let dan ook vooral op mogelijkheden om uit de tunnel te gaan als er iets gebeurt. Dit concept komt door geen enkele enigszins fatsoenlijke keuring voor een OV-systeem. Inefficiënt, duur en levensgevaarlijk.
Volgens onderstaande link voldoet de tunnel wel aan alle veiligheidseisen. Ventilatie, communicatie systemen en nooduitgangen zijn allemaal aanwezig.
Het lijkt me erg sterk dat je een tunnel die zo gevaarlijk is als jij beschrijft in de US gebouwd krijgt.

https://www.lasvegasnevad...Blog/Detail/boringcompany
Tuurlijk, de VS staat bekend om strenge veiligheidseisen. /s

Uit jouw document o.a:
Wide walkway for emergency egress; no third rail or touch-hazards

Geen idee wat jij een brede pad om te lopen vind, maar de tunnel in het filmpje vind ik niet echt een voorbeeld van een breed pad.

Maar even los daarvan, wat een kolderiek plan. Laten we een goed werkend concept als een metro vervangen door Tesla's die in een tunnel rijden.
Als jij op basis van een vage YouTube clip wil concluderen dat die tunnel onveilig is dan mag je dat gerust doen. Hij is wel goedgekeurd door allerlei instanties die waarschijnlijk net iets beter op de hoogte gaan zijn.

Er is ook niemand die voorstelt om metro’s te vervangen met dit systeem.
Zo vaag is die niet. Je ziet toch duidelijk aan de wagens voor de taxi dat er erg weinig plek is om langs te lopen. Taxi's die in een file staan, wat niet zou kunnen.

Vervangen van het concept. Je wilt toch niet ontkennen dat het document wat je linkt gaat over het maken van kilometers lange tunnels onder Las Vegas om daar met Tesla's in te rijden? Waar een metro een normale oplossing zou zijn.
Wat denk je dat dat kost aan alleen al de chauffeurs...

Uit het document:
Loop vehicles (Tesla Models X and Y) are NHTSA 5-star rated
Vegas Loop is envisioned to be a 34+ mile tunnel network with 55+ stations including Harry Reid Airport and Allegiant Stadium
Waar zou het idee vandaan komen dat raketten niet verticaal zouden kunnen landen?
Je praat hier over commentaar van mensen die er totaal geen verstand van hebben..
Dus zoals als het meeste commentaar, trouwens :+

Wat hij duidelijk wil maken dat is dat de hate-speech vaak overheerst over het positieve. Zeker als Musk zelf in beeld is.
Bijvoorbeeld al in 1953 "Kuifje naar de maan. ;)

Edit: jaartal.

[Reactie gewijzigd door Euronitwit op 23 juli 2024 05:09]

Ziet er naar uit dat hyperloop nog niet echt van de grond komt. Maar verder gaat het best aardig? :)
Hyperloop is allang van de grond gekomen. Met zo'n 15 mm., zoals voorzien. Zie o.a. https://hardt.global/hyperloop-system of https://www.theverge.com/...human-test-speed-pod-tube
Artikel van 3 jaar terug. Hyperloop is natuurkundig (en praktisch) gezien niet mogelijk... Maglev treinen daarentegen wel.
Natuurkundig onmogelijk... Leuk, bewijs maar. Je bent namelijk niet de enige die dat te vroeg roept.
https://bigthink.com/pess...-space-flight-impossible/
eerder praktisch, de capaciteit zal namelijk voor mensen vervoeren niet groot zijn. denk maar na de minimale afstand tussen 2 pods zal groot genoeg moeten zijn om in geval van de defect of ongeval de pod er achter op een veilige manier tot stilstand te brengen. gezien de snelheid en aangezien de inzittenden geen medisch geteste piloten zijn zal dat nooit meer dan met iets van 2 kunnen zijn, meer en je loopt risico dat mensen met een zwak gestel het niet redden. Dan praat je over tientallen kilometers scheiding, kun je van hier naar parijs dus 10 max 20 pods gebruiken, tot nu toe heb ik geen pods gezien die meer dan tientallen mensen zouden kunnen vervoeren.

bij vrachtpods is dat probleem er niet, ik denk dan ook dat pods die standaard containers kunnen vervoeren een ideaal doel zouden zijn
Exact datzelfde argument (mensen met een zwak gestel gaan eraan dood) werd al gebruitk tegen de eerste stoomtreinen. 2 eeuwen later is het nog steeds onzin.

De minimale afstand tussen pods is de latency van het doorgeven van een noodrem (in milliseconden) maal de snelheid van de pods. In de tijd van stoomtreinen was die latency nog minuten (telegraaf, handwerk). Met een snelheid van zo'n 300 m/s en 100 ms latency kom je voor pods dus rond de 30 meter uit. Ja, dan stopt de achterste pod dus ver voorbij het punt waar de eerste pod begon met remmen. Maakt niet uit. Dit is onafhankelijk van de maximale remvertraging.
euh dat is niet het probleem als je van 300m ps (1000km per uur) in 30 meter stilstaat dan is iedereen in de pod een vlek, om dat op een voor inzittenden veilige manier te doen moet je tijd en afstand gebruiken,je bent zo 10 20 km verder. 300m per seconden met 1 g remmen ben je halve minuut bezig, 2 g 15 sec, maar zoals ik zeg als je kwetsbare mensen aan boord hebt.

zeg dat je met 1 g remt moet je waarschijnlijk 20km tussen ruimte aan houden, dan praat je op amsterdam parijs over iets van 25 pods tegelijk maximaal man of 20. hou ik geen rekening met tijd in stations

dan hebben we het niet eens over A geen tussenstop mogelijk B als er elke 2 minuten een pod binnenkomt moet je iets hebben met meerdere perrons. Heel veel praktische problemen, dus ik zeg richt je voorlopig op transport van goederen
Je remt dus niet in 30 meter. Je remt in dezelfde afstand als je voorganger. Die pod remt ook met een acceptabele remvertraging. En omdat je in dezelfde afstand remt, veranders de spacing dus niet tijdens het remmen.

Dat is dus precies dezelfde reden waarom je in een gewone trein een spacing van 5 centimeter kunt hebben tussen twee wagens.
mits de pod ervoor een "gewoon" probleem heeft, als er een ongeluk gebeurd, met een crash of schade aan tunnel werkt het zo niet
Ik dacht bij “praktisch” meer aan de enorme buizentunnel die je moet aanleggen ; over (zo vlak mogelijk) land. En dat onder vacuum houden… dat alleen al js een grote uitdaging. Laat staan er iets doorheen jagen met grote snelheid.

Ik meen dat de dusver behaalde snelheden vergelijkbaar waren met hsl en maglev… niet echt baanbrekend - sterker nog heel veel meer moeite dan bij bovenstaande voorbeelden.

Ik vond deze wel vermakelijk: https://youtu.be/VrbstnzbhZA
het idee is 700-1000 km voor de maglev snelheid hoef je de buis niet semi vacuum te maken
Ik wacht nog steeds op de succesvolle variant
Overigens is een artikel over een ander product geen bewijs dat het zal werken voor hyperloops.

Het is zeer moeilijk om een grote buis onder vacuum te brengen en dan daar transport over te realiseren.

[Reactie gewijzigd door stefanhendriks op 23 juli 2024 05:09]

Is virgin niet al failliet. Hyperloop is uiteindelijk niks van overgebleven behalve een maglev door een tunnel.
Niet de hele Virgin organisatie, alleen het bedrijfsonderdeel wat kleine satellieten lanceerde met een 747.
Virgin is van sir Branson, niet van Musk.

Edit: thanks, @Riddleman! :)

[Reactie gewijzigd door CH4OS op 23 juli 2024 05:09]

In principe heeft elke raket dat. Je wil zo min mogelijk gewicht omhoog slepen. Falcon 9 kan je ook niet zo op zijn kant leggen.
En toch ligt een falcon9 regelmatig verticaal. Zo wordt deze ook getransporteerd van Californië naar Texas (voor testen) en daarna naar Florida.
Wel onder druk (waarschijnlijk) om te zorgen dat ie niet indeukt.
Dat bedoelde ik ook met niet zo op zijn kant. Dat gaat inderdaad onder druk.
Musk heeft een leuke anecdote dat ze met een demonstratiemodel (in de begindagen van SpaceX) naar een testlancering vlogen (in 't ruim van een vliegtuig dus) en dat 't drukverschil een tank van de raket had doen indeuken, wat ze dus in alle haast vlak voor de lancering nog hebben moeten uitdeuken omdat er geen tijd was om een nieuwe te scoren :)

[Reactie gewijzigd door maali op 23 juli 2024 05:09]

Dat verhaal staat in het boek van Eric Berger over de beginjaren van SpaceX. Fantastich boek overigens. Maar volgens mij gaat dat verhaal over de Falcon 1 en die was bij mijn weten niet van RVS.
Omdat "iemand" iets beweerd, is alleen zo nikszeggend. Die persoon zal echt niet een studie ruimtevaarttechniek hebben. En, niet een relavante carrière in de ruimtevaart. En zal vast niet bij SpaceX werken om op basis van feiten te argumenteren.
Het probleem was niet zozeer dat hij geen materiaalkennis had en hij wist ook duidelijk veel van mechanica, sterkteleer e.d. Ik twijfel er ook niet aan dat hij een engineer was. Zijn voornaamste probleem was een gebrek aan (mentale) flexibiliteit gecombineerd met een groot geloof in eigen kunnen. Als er dan iets gebeurt of je ziet iets dat je niet snapt, dan is je instinctieve reactie niet om te onderzoeken, maar je reactie is om het kapot te maken. Want het is een aanslag op jouw eigenwaarde.
Ik zou overigens heel, heel graag hem confronteren met de huidige ontwikkelingen en kijken hoe hij zich daar uit wurmt....
Dat doet er niet toe, het is niet waarom ik het verhaaltje vertelde. Misschien nog even teruglezen...
De poster maakt er een groot punt van dat hij een ingenieur was (in Amerika heeft de titel mechanical engineer klaarblijkelijk nog bijzonder veel gewicht),
Het gewicht is nul, het duidt enkel het kennisniveau of beroepsmatige specialisme aan. Voor de duidelijkheid: de titel 'engineer' laat zich niet per definitie vertalen als 'ingenieur'. De correct vertaling is 'technicus'. Deze fout wordt in het Nederlandse taalgebied ontzettend vaak wordt gemaakt. Omgekeerd zal een iemand die, afhankelijk van het afstudeerniveau (ing. of ir.) gerechtigd is de titel 'ingenieur' te dragen zichzelf op het internationale vlak de toevoeging 'bachelor' respectievelijk 'master' mogen toe-eigenen.

Ter duiding, ik mag mezelf al ruim 20 jaar in vier opeenvolgende functies 'engineer' noemen, met enkel een MBO kwalificatie op zak.
Je opleiding is feitelijk niet meer dan een gereedschapskist vol met glimmend nieuw gereedschap. Daar zul je niet op beoordeeld worden. Het gaat er om wat je met dat gereedschap doet.

In discussies vind ik het veel belangrijker om gewoon aan te tonen dat je begrijpt waarover je praat, los van opleiding en zelfs los van je beroep.
Heeft mechanical engineer hier dan niet enig gewicht?
Het wordt in mijn ervaring veel minder gebruikt om in een discussie argumenten kracht bij te zetten. Bovendien heeft de titel ingenieur hier inderdaad minder gewicht dan in Amerika. Ik ging na mijn HTS Werktuigbouw voor een paar jaar naar Amerika. Daar was mijn "Degree in Mechanical Engineering" echt wel een ding. Terug in Nederland deed het er veel minder toe. Ik heb het zelfs nooit op een visitekaartje gezet.
Een verschil is wel dat in de USA engineer geen titel voor het leven is: je kunt het kwijtraken als je je kennis niet op peil houd of bij grove fouten. Een professional engineer in de USA is dus een titel met meer waarde dan in Europa waar je 1x moet aantonen dat je iets kan en daarna voor het leven de titel mag gebruiken.
als ze T0 halen word het hoe dan ook de meest spectaculaire raketlancering ooit.

*warmt de popcorn vast op*
Ik geloof je maar kan je uitleggen waarom?
De Starship Heavy Booster heeft 33 bijzonder krachtige motoren. Als die allemaal ontsteken is het een spectaculair gezicht. Als ze de heavy booster een meter boven de grond krijgen en daarna alles neerstort is dat een uniek spectacel. Als ze ontploffen is dat een fenomenaal spectacel. Als ze de heavy booster tot boven de 'dampkring' tillen dan is dat een spectacel.

Als ze niet, of te weinig ontsteken wordt het misschien een beetje saai.

edit:
Even Wikipedia er op nageslagen na @R3m3d7's verwijzing naar de Space Shuttle

De Space Shuttle heeft een thrust van maximaal 13000kN (boosters) + 5250kN (orbiter). De eerste trap van Starship zou maximaal 74500kN kunnen leveren. Dat is zelfs aanzienlijk meer dan de eerste trap van de Saturn V voor de Apollo missies (77500kN 34500kN).

[Reactie gewijzigd door 84hannes op 23 juli 2024 05:09]

edit:
Even Wikipedia er op nageslagen na @R3m3d7's verwijzing naar de Space Shuttle

De Space Shuttle heeft een thrust van maximaal 13000kN (boosters) + 5250kN (orbiter). De eerste trap van Starship zou maximaal 74500kN kunnen leveren. Dat is bijna net zoveel als de Saturn V voor de Apollo missies (77500kN).
Hier vergis je je toch.

De Saturnus V eerste trap had maar 34500 kN thrust. Véél minder dus dan de eerste trap van starship, sterker nog: minder dan de helft. Saturnus V had ook een lage Thrust/weight ratio: minder dan 1.2, terwijl F9 bijvoorbeeld 1.3 heeft, en Starship 1.5.

De tweede trap meetellen heeft overigens geen zin: die had maar 4900 kN thrust. De tweede trap van Starship (Starship dus - lekker verwarrend, die naamgeving...) heeft maar liefst 14700 kN thrust.

Edit: typo

[Reactie gewijzigd door RJG-223 op 23 juli 2024 05:09]

Die tweede trap heeft 3+3 motoren: 3 voor in de atmosfeer en 3 voor daarbuiten (Raptor Vacuum). Ja, als je die optelt dan kom je wel aan 14700 kN, maar dat is dus niet direct het beoogde gebruik,
Die tweede trap heeft 3+3 motoren: 3 voor in de atmosfeer en 3 voor daarbuiten (Raptor Vacuum). Ja, als je die optelt dan kom je wel aan 14700 kN, maar dat is dus niet direct het beoogde gebruik,
Mijn gegevens kwamen van Wikipedia. Niet op plausibiliteit gecontroleerd :-)

Feitelijk dus ca. 7.5 MN voor de vacuum-motoren. Alhoewel Musk al gezegd heeft dat hij van plan is Starship met 10m te verlengen, en totaal zes vacuum-motoren te monteren. Als dat inderdaad zo gebeurt zitten we toch nog op 15MN...
Hier vergis je je toch.
Dat geloof ik graag. Het is nogal lastig vergelijken. SLS en de Space Shuttlen bijvoorbeeld hebben een eerste trap en boosters. Wat dan voor de thrust bij opstijgen van belang is of de eerste trap en de boosters tegelijkertijd ontstoken worden. De Saturn V en Starship zijn wat dat betreft simpeler, maar waar ik de foutieve 77500kN vandaan heb weet ik niet eens meer, ik pas het onmiddelijk aan.
waar ik de foutieve 77500kN vandaan heb weet ik niet eens meer, ik pas het onmiddelijk aan
De thrust in lbf is: 7,750,000. Op één nul na hetzelfde getal. Ik denk dat het daar vandaan kwam :-)
Het is nogal lastig vergelijken
[...]
Wat dan voor de thrust bij opstijgen van belang is of de eerste trap en de boosters tegelijkertijd ontstoken worden
Het is inderdaad lastig vergelijken, als een raket boosters heeft.

Ik denk echter dat ze sowieso altijd direkt ontstoken worden. Aan de ene kant, omdat het nogal vervelend zou zijn als het onsteken ná het opstijgen niet zou lukken, aan de andere kant, omdat het belangrijk is om zo snel mogelijk zo veel mogelijk snelheid te krijgen, anders ben je meer aan het 'hoveren', dan aan het opstijgen. Voordeel is ook dat je dan veel brandstof al (nuttig) gebruikt, zodat de thrust/weight ratio verbetert. Zover ik weet zijn de eerste seconden het meest inefficiënt bij het opstijgen, en hoe groter de acceleratie bij het ontsnappen aan de zwaartekracht, hoe efficiënter het is.

Als een raket boosters heeft, en je wilt in het begin de boosters zo snel mogelijk kwijt (en volgens mij wil je dat in principe), en je wilt de brandstof in de core zo veel mogelijk gebruiken nadat je het gewicht van de boosters kwijt bent, dan kun je volgens mij toch beter beginnen met 'volle' kracht op alle motoren, en korte tijd na het opstijgen gas terugnemen voor de core.
heeft maar liefst 14700 kN thrust
Starship heeft dan ook een totaal andere taak dan Saturn V: de tweede trap moet zelfstandig kunnen opstijgen van Mars, en de baan van de planeet kunnen verlaten.
[...]


Starship heeft dan ook een totaal andere taak dan Saturn V: de tweede trap moet zelfstandig kunnen opstijgen van Mars, en de baan van de planeet kunnen verlaten.
Zoals MSalters terecht opmerkt, geldt dat getal voor alle zes de motoren, terwijl er waarschijnlijk steeds maximaal drie tegelijk gebruikt worden. Effectief zou 7500 kN juister zijn. Totdat Elon Musk een versie maakt met 6 vacuum-motoren (wat hij van plan is).
Kijk, nu krijg ik er ook zin in! Ik heb begin jaren ‘80 de space shuttle de lucht in zien gaan en dat geluid was al met niets te vergelijken.
In het echt? Of op tv?
In het echt. Mijn vader werkte voor het MEOB in Oegstgeest en we hebben daarvoor een ruim jaar in Florida gewoond. Was een geweldige ervaring, het geknetter zal mij altijd bijblijven.

https://nl.m.wikipedia.or...onisch_en_Optisch_Bedrijf

[Reactie gewijzigd door R3m3d7 op 23 juli 2024 05:09]

MEOB Oegstgeest, mooi bedrijf was dat. Ik heb er 5 maanden stage mogen lopen.
Fantastische mensen daar.
Mijn vader was al weg in de periode jij daar stage hebt kunnen lopen (of je was wel erg jong :) ) Maar ik ken ik nog mensen die daar tot de sluiting/hun pensioen zijn gebleven en dat zijn stuk voor stuk leuke mensen, sommige zitten nog in vriendengroepjes ook en zien elkaar elk jaar. Veel goede technische mensen. Mijn vader heeft o.a. instrumenten voor de Lynx heli ontwikkelt die breed in gebruik zijn genomen, dat is toch best gaaf.
Het zou goed kunnen dat je vader tegen die tijd al weg was, maar ik praat wel over ruim 30 jaar geleden.
Ik heb gewerkt aan test apparatuur voor gyroscopen vanaf print platen tekenen, maken en de onderdelen erop zetten tot aan het testen of ze goed door het soldeerbad gelopen waren en of er geen kortsluiting in zat.
Mijn vader was daar voor 1990 weg, ik denk zo rond 1987 en ging de IT in. De IBM ps2 kwam toen uit en die stond ineens bij ons thuis ook, het verdiende daar niet echt geweldig voor hem. Maar hij kijkt met veel goede herinneringen terug naar die tijd. Qua werk was het de leukste baan die hij heeft gehad. Leuk om hier iemand tegen te komen die daar ook is geweest.
Dat is wel heel tof :-)
als je nog beetje het gevoel wilt krijgen is dit een hele goede, wel met koptelefoon en volume opkrikken.
https://www.youtube.com/watch?v=x7uQ8OWiheM
(ffe doorspoelen naar 10 min als je haast hebt, maar de tijd ervoor is goed om aan het binaural te wennen)

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 05:09]

De saturn was dan ook al overontwikkeld want von Braun had zijn pijlen op Mars gericht. Als er indertijd niet voor de veeeeel goedkopere shuttles gekozen was, en von Brauns traject door hadden laten gaan, dan hadden we waatschijnlijk al in de jaren 80 mensen op Mars.
Omdat het de krachtigste raket ooit is. Als ze de ontsteking halen en het geen scrub wordt, dan zal het hoe dan ook indrukwekkend zijn. Of hij nou vertrekt volgens plan of ontploft. Denk dat hij dat bedoelt.

Ook even voor de beeldvorming, super heavy is 50 meter hoger (bijna 2x zo hoogt als een Falcon 9. Hij is zelfs bijna 10 meter hoger dan Saturn V. De Dom in Utrecht is 112m hoog. Stel je voor dat je die toren de lucht in ziet gaan. Hoe kan dat niet imposant zijn?
De raket is 119 meter.
De super heavy is 50 meter, dit is de toren waar Starship op staat gezamelijk is het het 119 meter hoog.
Andersom, Superheavy 69 en Starship 50
Een 120 meter hoge raket, met een nieuwe generatie motoren, met als doel 100% herbruikbaar te kunnen zijn. De tweede trap maakt een ellipse om de aarde heen om uiteindelijk bij Hawaii in het water te landen.

Ter vergelijking: het restaurant van de Euromast in Rotterdam zit op 100 meter hoogte!

[Reactie gewijzigd door Sebazzz op 23 juli 2024 05:09]

Ik hoop dat je genoeg popcorn hebt :9
@flippy heeft ook bij een scrub geknetter :D
Ze hebben net aangegeven dat ze op T10 stoppen omdat ze problemen hebben gevonden. Het wordt nu een "wet dress reversal", maar goed dan is er nog steeds kans op een grote milieuramp.
Welke ramp? Het is zuurstof en methaan.
Welke ramp?
De zoveelste raket die daar ontploft, die lanceer basis zit midden tussen een aantal natuur gebieden.
Het is zuurstof en methaan.
Je schrijft dat alsof het ongevaarlijke stoffen zijn.
niet alsof, het zijn ongevaarlijke stoffen. het verbrand heel schoon en dan is het klaar. de totale hoeveelheid is slechts wat heel nederland verbrand in CV ketels in letterlijk enkele secondes.
Sinds het begin van de lanceringen van SpaceX, volg ik ze. Ze hebben veel innovatieve ideeën, waarmee ze die industrie echt veranderen. Dat die nieuwe ideeën soms niet direct werken zoals verwacht is niet erg, blijven testen totdat het werkt, is een veel gebruikte methode in de ruimtevaart.

Ook de lancering én de landing van deze enorme raket, is weer een mijlpaal die ik niet wil missen, want als dit goed gaat, dat is het iets om te onthouden en als het fout gaat ( kan tenslotte gebeuren ) wordt het een enorme klapper.
Is de landing van een Falcon 9 tegenwoordig de normaalste zaak van de wereld, de landing van de SuperHeavy en van de StarShip wordt een spektakel !


Gelukkig heeft SpaceX ook haar PR goed voor elkaar, met de live uitzendingen van iedere lancering. Daarin wordt vaak heel veel uitgelegd en is bijna 'alles' live te zien.

De lancering is via meerdere 'kanalen' te zien en b.v. ook via EverydayAstronaut :https://www.youtube.com/watch?v=6Vb9hFqF6i0 :

Tevens kan men 24/7 kijken naar : https://www.youtube.com/watch?v=mhJRzQsLZGg. Overigens is het daar nu ( 11:15 ) donker en mistig, dus weinig te zien.

Morgen zit ik ruim van te voren voor de laptop en schuif dan steeds verder naar het puntje van m'n stoel, totdat : .....

Go Go Go SpaceX, Go Go Go Starship !!!

[Reactie gewijzigd door PsiTweaker op 23 juli 2024 05:09]

Ik vermoed dat elke ruimte youtuber morgen een extended livestream gaat laten lopen, vergeet niet dit IS voor de geschiedenis boeken zoals Apollo was voor onze ouders/groot ouders en toen waren tv's nog geen algemeen goed hell internet was nog geen sprake van in elk huishouden.

Ik zou graag hebben dat er een tv kanaal gewoon de stream zou re streamen voor de mensen die geen internet hebben maar wel (digitale) tv.
Apollo waren de eerste mensen op de maan. Dit is een rakettest zoals er zovele geweest zijn. Veel minder significant dan de Apollo.
Euhm dat was Apollo 11. En denk je echt als de testen van NASA op tv waren geweest dat er niet minder om werd gekeken.

Als je ziet wat een raket test (eind vorig jaar) als Artemis 1 voor stream views teweeg kan brengen, wat denk je dat dit gaat geven (Artemis 3&4 is normaal voor SpaceX).
Apollo 11 was geen rakettest: het was een operationele missie. Voor de lancering van Apollo 11 was de Saturnus (versie I, IB en V) al 20 keer eerder gelanceerd. Ik ben het wel met je eens dat het een belangrijke lancering is maar tegelijkertijd valt dat in het niet bij een operationele vlucht naar de maan. En blijkbaar heeft SpaceX in dit geval de opvolger van deze huidige Starship al klaar staan: wat dat betreft is een eventueel falen niet zo'n ramp.
Ah, we hebben weer een "zo bijzonder is het allemaal niet"..... Zo'n opmerking is altijd risicoloos en daarmee goedkoop. Voor elke gebeurtenis is namelijk wel een andere te vinden die even indrukwekkend of indrukwekkender was.

Zowel de Saturn 5 als Starship zijn/waren zeer bijzondere ontwikkelingen, waarbij nieuwe technieken worden gebruikt en waarbij hele nieuwe kennisgebieden moeten worden verkend. In beide ontwikkelingen werd/wordt ontzettend veel tijd, energie, geld, mankracht en kennis gebruikt om iets te doen dat nooit eerder is gedaan. In die zin zijn beide (Saturn 5 en Starship) ongelooflijk interessant en fantastisch en bijzonder.
Saturn 5 had een enorme impact, hij maakte de maanlandingen mogelijk. Starship gaat op een andere manier ook een enorme impact hebben: hij opent feitelijk de ruimte voor "gewone" mensen door een aardverschuiving in de kosten van een lancering teweeg te brengen. Want dat wordt nog wel eens vergeten: het "doel" van Starship is niet de herbruikbaarheid, maar heel simpel de prijs per ton omlaag te brengen. En dat op zijn beurt zal een enorme impact hebben op wat we kunnen en gaan doen in de ruimte.

[Reactie gewijzigd door multikoe op 23 juli 2024 05:09]

Dit is een rakettest zoals er zovele geweest zijn.
Nee. Dit is de eerste keer dat de grootste raket ooit een test vlucht gaat maken. Dat maakt het nogal bijzonder. In de best case scenario zou dit ook een mijlpaal zijn die je in de geschiedenisboeken terug zal zien. Daarnaast zal Nasa ook heel erg geïnteresseerd zijn in de uitkomst van deze test.
Zoveel groter dan de N1 raket is nou ook weer niet he...

Het word pas echt wat als het kan worden hergebruikt
Ik zou de Starship eerder vergelijken met de Saturn V. Die was ook al groter en kon meer vracht vervoeren dan de N1. De Starship kan 55.000 kilo meer aan vracht omhoog krijgen dan de N1. Maar zoals je aangeeft, het meest waardevolle is de mogelijkheid voor hergebruik. Als het spacex lukt om de starship goedkoop èn herbruikbaar te maken, dan gaat dat een behoorlijke impact hebben. Wat mij betreft een gamechanger...
Heb je zeker gelijk in maar kwa complexiteit is de N1 een betere vergelijking ivm het aantal raketmotoren. En met de N1 liep het niet goed af.
Hoop dat Starship meer succes heeft!
Everyday astronaut is wel een speciaaltje wat dat betreft. Hij heeft met zijn team een stel hele geavanceerde camera's die de raket kunnen volgen. En een busje vol apparatuur om het live in 4K te kunnen uitzenden.

En hij heeft een kaartje voor de eerste bemande vlucht naar de maan met deze raket.
True, nasaspaceflight heeft ook een hoop camera's die ze remote kunnen bedienen.

Komt wel goed :D
Kijk op CNN, die zenden meestal dit soort lanceringen uit. En anders toch op je telefoon een livestream opzetten.
? internet op telefoon = internet hebben ;) CNN is een goede maar zien momenteel niet of ze dat uitzenden staat gewoon "CNN This Morning"

[Reactie gewijzigd door Damic op 23 juli 2024 05:09]

Klopt, weer even CNN volgen morgen.
Beter kijk je NASA spaceflight, die zitten daar 24/7 en hebben van elke gebeurtenis een aparte livestream met commentaar. Hierdoor staan meerdere live remote cameras in de omgeving met gegarandeerd mooie beelden.
Ik volg veel YT kanalen over starship. Maar lanceringen kijk ik bijna nooit over deze kanalen heen.

Bij veel lanceringen heeft spacex of Nasa een eigen interessante stream. Veel YT streamers waaronder Everyday Astronaut of WAI kletsen teveel door de stream heen waarbij ik het irritant vind worden.

Ik gun ze de kijkcijfers wel, maar meestal ga ik snel naar de originele stream
Ik verkies ook het eigen kanaal van SpaceX. Maar ik kijk de andere streams dan vaak wel nog even terug om te zien wat zij eruit pikken. Ze hebben vaak ook veel eigen beeldmateriaal wat nog wel wat mooie plaatjes oplevert.
Ik kijk vaak NSF totdat SpaceX zelf live gaat. Ze geven wel veel interessante achtergrond informatie, maar voor de lancering zelf zijn ze me inderdaad te druk.
Succes met het kijken naar EverydayAstronaut. Hij vind zichzelf belangrijker dan waar het om gaat, constant de camera op zijn face terwijl de je actie mist. Hij heeft soms wel uitgebreide content, maar voor livestreams liever mijden. Hij schreeuwt er ook doorheen als de teller op 0 staat en je de motoren niet hoort. Nee geef mij maar nasaspaceflight of de originele stream van SpaceX.
Ja ik moet je hier gelijk geven zoals ik mijn reactie ook aangeef. Dit is enkel met lanceringen zo.

Verder is al hun materiaal geweldig.
NASA spaceflight heeft ook een livestream met commentaar:
https://www.youtube.com/live/eN57x2a_waw?feature=share
SpaceX spreekt natuurlijk erg tot de verbeelding en ik was ook 'fan'. Het is best mooi wat ze doen en voor elkaar krijgen, maar als je wat verder gaat kijken...
ARS Technica meldt dat SpaceX volgens de FAA nu voldoet aan alle vereisten op het gebied van veiligheid, milieu, laadvermogen, financiële verantwoordelijkheid en meer.
Met die 'vereisten' schijnt dus behoorlijk wat mis te zijn. Geen idee hoeveel hier precies van waar is (alles is tegenwoordig verdacht :X), maar alleen al het verschil in grootte van de launchpad en afstand tot omwonenden doet me wat fronsen.

Deze vat het wel mooi samen:
I still am in shock that a rocket system, the largest in history, will be fired off, from an inadequate facility, in the middle of an endangered species habitat, by a company that revels in the beautiful failure of explosions with seemingly no guardrails and no respect for the real danger this operation presents to the public.
Ongeveer 1,5 uur na lancering moet de Starship-raket rond de 225 kilometer ten noorden van het Hawaïaanse eiland Oahu in de oceaan terechtkomen
Okee, en wordt dat dan ook weer netjes opgeruimd?

En vliegt dit gevaarte over bewoond gebied? Lijkt me een risico?
Nee, nee en nee.
De booster en Starship zullen beide neerkomen in de zee en daar zinken. Niet zo netjes, maar min of meer onvermijdelijk omdat dit onvolledige testvlucht is waarbij niet alle stadia van een normale vlucht getest worden. Zoals de landing. Belangrijker in dit geval is dat beide wel zijn ontworpen om volledig herbruikbaar te zijn. Dan is het (vind ik) acceptabel dat je in de testfase wat rommel veroorzaakt.

Ze vliegen niet over bewoond gebied en er is dus geen risico. Dit is één van de redenen dat over zee wordt gelanceerd en het is volgens mij ook één van de voorwaarden om toestemming van de FAA te krijgen voor de lancering.
Dat is wel knap ja, bijna een heel rondje om de aarde en dan bewoond gebied vermijden. Lukt niet helemaal:

https://flightclub.io/result/3d?simulationId=sim_w68qsl4x0
simpele ballistische berekeningen kunnen heel veel van het gebied onder de route uitsluiten
Starship is voorzien van een FTS, Flight Termination System. Daarmee kunnen ze hem laten ontploffen mocht er risico bestaan dat hij op bewoond gebied neerkomt.
Over bewoond gebied vliegen is geen bijzonder risico. Als er iets bij de lancering fout gaat dan beland die in de Atlantische oceaan. Lukt het wel, dan vliegen ze vér boven Afrika. De andere riskante fase is de terugkeer, en ook die fase is weer boven water - dit keer de Stille Oceaan.
Misschien kan het plaatje onderaan het artikel geüpdatet worden? Of anders naar de originele linken. Het is nogal onleesbaar.
Ik heb al de link naar het artikel van spacex gelinkt naar de redactrice met een beter plaatje in.
iemand een idee waarom die livestream nou weer op zwart staat?
yup

lancering uitgesteld.
ow zo jammer, enig idee hoe en wat?

zal even ook zoeken
stage 1 issue. niet meer benoemd dan dat.

Binnen 48 uur verwachten ze wederom te proberen.
thanks, ik zit helemaal niet zo in deze materie hoor maar ik vond het onwijs gaaf waar we nu staan en had graag dit gezien.

ik heb met die laatste mars rover aan op het puntje van mijn stoel gezeten, fenomaal om te zien.
Je kan je een beetje voorbereiden door de eerdere SNS (upper stage) lanceringen te bekijken, erg gaaf, zeker omdat de laatste keurig land. Verder is er het filmpje met RUD's (rapid unscheduled destruction) van Falcon 9 landingen - gepost door Musk - en natuurlijk de Falcon heavy launches & landingen.
Thanks, ik werdt tijdens de livestream al op het verkeerde been gebracht door een keer een animatie en beelden van een eerdere lancering hahahaha ik zat op mijn werk en had op mijn linkerscherm de livestream open terwijl ik dat scherm nooit gebruik, ik heb genoeg aan 1.

goeie tip in elk geval, even wat dingen ook opgezocht zodat ik wat meer info heb bij deze raket en uberhaupt een stukje opmaat naar wat de toekomst moet gaan brengen als SpaceX verder komt.

wat een bijzondere tijden :)
Vlucht test of testvlucht? Klinkt als babelfish vertaling :-)
Zelfde gedachte hier. Google:vluchttest geeft enkel dit artikel. Flight test dan weer meer dus ik vermoed een vrije vertaling. Maar dan idd wel los van elkaar. Ach ja, fijne zondag!
Ik snap jullie gedachten helemaal, ik twijfelde er namelijk zelfs ook over. Toen las ik dat er een verschil was tussen de twee, maar nu ik er nog eens over nadenk, denk ik dat het vooral om de Engelse taal ging (test flight vs. flight test). Wel kwam ik wat andere artikelen tegen op Tweakers waar 'vluchttest' wordt gebruikt en een NOS-artikel, maar dat wil uiteraard niet zeggen dat het per definitie goed taalgebruik is.

Lang verhaal kort, ik ga het toch aanpassen naar testvlucht.

[Reactie gewijzigd door sabineschults op 23 juli 2024 05:09]

Ah, excuus, je hebt gelijk, er waren meer artikelen te vinden. Dacht dat die triggerden op vlucht test und so weiter.
Ik vind 'vluchttest', (of 'vlieg-test', of zo) helemaal zo gek niet. Er zijn al heel veel tests geweest van Starship, maar geen enkele waarbij het geheel gevlogen heeft. Je hebt allerlei soorten tests, en dit is een test waarvan het vliegen getest wordt. Primair een test, secundair een vlucht.

Een testvlucht heeft meer de betekenis van primair een vlucht, en secundair een test.
SN15 is inmiddels 2 jaar geleden. We hebben er gevoelsmatig lang op moeten wachten, maar in retrospect is het allemaal nog snel gegaan, als je bedenkt dat starhopper in augustus 2019 was, nog geen 4 jaar geleden. Heel erg tof. En hoewel we echt aan moeten nemen dat er wel -iets- fout gaat, hoop ik zo enorm dat de lancering lukt dat ik er bijna zelf zenuwachtig voor ben.
Ik ben ook erg benieuwd hoe snel de volgende testvlucht komt. Wat er ook gebeurd tijdens deze eerste vlucht, er moet nog veel meer getest worden. Gaat dat straks weer 2 jaar duren of gaat het om de zoveel weken/maanden net zoals de 10km test van Starship.
Als je zo naar hun terrein kijkt staan de volgende starships al klaar om verder getest te kunnen worden.
Een jaar geleden stonden er ook al Starships klaar. Dat ze er zijn wil niet zeggen dat er gevlogen wordt.
Maar een jaar geleden hadden ze geen licentie om te mogen vliegen. Het was meer dan een jaar geleden al de bedoeling dat Starship de testvlucht van vandaag zou doen, maar de FCC stak daar toen een stokje voor en begon in december 2021 (of zelfs al eerder) met zogenaamde onderzoeken waardoor deze testvlucht niet door kon gaan. Inmiddels heeft de Starship natuurlijk wel al een hoop nieuwe ontwikkelingen doorgemaakt waardoor deze een stuk beter zou moeten zijn als het exemplaar dat toendertijd gepland was.
Success maybe, excitement guaranteed. (Elon Musk)

https://twitter.com/elonm...PpsVgUKWp9nUwFAtH8YA&s=19

[Reactie gewijzigd door PFY op 23 juli 2024 05:09]

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.