SpaceX brengt Starship-raket de ruimte in

SpaceX heeft voor het eerst succesvol zijn Starship-raket gelanceerd. Tijdens de tweede officiële testvlucht bracht het bedrijf de grootste raket uit de geschiedenis de ruimte in. De Super Heavy-booster werd opgeblazen voor die weer terug kon landen.

De Starship-raket steeg om 14.03 Nederlandse tijd op vanaf SpaceX' eigen lanceerbasis in Texas. De raket bestaat uit een eerste trap, de Super Heavy, en een tweede trap, het Starship-ruimteschip. De Super Heavy-booster ontstak zijn 33 Raptor-motoren, die tijdens de eerste minuten na de lancering allemaal bleven werken. Daarmee loste SpaceX zijn grootste euvel op sinds de vorige lancering. In april lanceerde het bedrijf al voor het eerst een Starship-raket, maar die viel kort na de lancering uit elkaar. Dat kwam doordat een flink aantal van de Raptor-motoren er toen mee ophielden; dat leek nu niet het geval.

Ook de zes Raptor-motoren van het Starship-ruimteschip ontstaken succesvol tijdens het ontkoppelen van de tweede trap. Na zo'n negen minuten werd Starship daardoor verder de ruimte in gebracht, maar de raket gaat net geen volledige baan om de aarde draaien.

Het enige onderdeel van de lancering dat minder succesvol verliep, was de landing van de Super Heavy-booster. Die had weer terug op aarde moeten landen, maar dat gebeurde niet. De booster lijkt ergens kort na de ontkoppeling te zijn geëxplodeerd. Dat gebeurde door het automatische vluchtbeëindigingssysteem, maar het is niet duidelijk waarom dat gebeurde. SpaceX heeft daar op de webcast niets over gezegd.

Starship is de toekomstige raket van SpaceX, dat het ruimtevaartuig onder andere wil gebruiken om astronauten naar de maan en in de toekomst Mars te brengen. Het bedrijf werkt al jaren aan de raket en voerde daar in april de eerste en tot nu toe enige officiële testvlucht uit, maar de raket wist de ruimte niet te bereiken. Nu Starship dat wel is gelukt, is dat de grootste raket die ooit de ruimte heeft bereikt. Met een hoogte van 121 meter is de raket zo'n tien meter hoger dan de Saturnus-raket waarmee astronauten tijdens het Apollo-programma naar de maan vlogen.

Reacties (253)

[ByteDelight]

Dit was een uitstekende launch!
Voor een 2e testvlucht, hebben ze meer bereikt dan je ooit kon hopen!
Alle beelden zijn ongelooflijk mooi om te zien, zeker ook vanwege het heldere weer.

Heb dagen de streams gevolgd, en ben nog steeds aan het kijken (https://www.youtube.com/w..._channel=NASASpaceflight0.

Vermoedelijk werd het flight termination system van de booster (onderste deel van de raket) geactiveerd omdat sommige Raptor engines niet opnieuw activeerden.
Bij de lancering werkten ze alle 33 perfect!
Net vóór de hot staging werden de 30 buitenste uitgeschakeld, en werd de engines van de 2nd stage ('Starship') geactiveerd, wat perfect leek te werken!
De 'hot staging' zorgt ervoor dat ze ca. 10% meer lading kunnen meenemen in de toekomst, omdat er nu constant 'gas gegeven' wordt.

Alles bij elkaar echt een topdag met deze lancering - voor alle SpaceX medewerkers, en de honderduizenden fans wereldwijd!

[Yzord]

Vreemd, overal in de media staat dat hij na 10min geexplodeerd is in de ruimte. Dat is toch niet succesvol?

[jip_86]

Het is geen NASA die het in een keer goed doen. Het succes zit hem er in dat ze véél verder gekomen zijn dan de vorige keer. Dus geleerd van de fouten van de vorige keer, nu weer analyseren wat fout ging en door met de volgende iteratie.

[Yzord]

Ik sta volledig achter "van fouten moet je leren", maar ergens denk ik niet dat Musk hier blij mee is. Het is idd analyseren nu wat er fout is gegaan, maar ik vermoed dat hij toch liever had gezien dat hij zijn baantje om de aarde zou maken.

[Skit3000]

Ik denk dat SpaceX liever ziet dat er geen klachten binnenkomen en ze vanaf nu kunnen lanceren wanneer het hen uitkomt. Het kost ze minder dan een maand om een raket te maken, dus elke maand dat er niet wordt gelanceerd lopen ze achter op schema. Je ziet het al bij deze lancering; de punten die ze aan moesten passen aan de raket zelf waren zo doorgevoerd en daarna hebben ze vooral gewerkt aan de volgende batch zonder dat ze weten wat het volgende is dat niet goed gaat werken.

In dit geval lijkt bij de eerste trap dus een fout te zijn geweest met de besturing waardoor die niet de geplande koers volgde na loskoppelen, en bij de tweede trap uiteindelijk ook (al lijkt het dat ze die door hebben laten vliegen tot deze de voor deze test min of meer geplande snelheid had bereikt). Als ze daar morgen een oplossing voor bedenken hebben ze ondertussen al zoveel prototypes klaar staan dat ze volgende week een nieuwe poging zouden kunnen wagen.

[GeroldM]

De raketten worden in zo'n hoog tempo geproduceerd omdat ze voor een speciaal doel zijn ontworpen. Deze doelen, die zijn bij SpaceX allang bekend, daar hebben ze de resultaten van een eerdere lancering niet echt nodig.

Natuurlijk, als er bij een lancering een nare fout naar voren komt, dan word de oplossing echt wel toegepast op elke raket onafhankelijk op welke plek deze zich bevinden in de productielijn. Maar de leerdoelen, daar zal weinig aan veranderen.

Met het behalen van de leerdoelen worden wijze lessen geleerd en hoe sneller dat kan, des te beter. Space-X houdt dit rappe tempo aan, omdat ze relevant willen zijn en blijven. Van toeleveranciers als Boeing , daarover heb ik ernstige twijfels.

Als toegang naar de ruimte goedkoper word, dan is het alleen maar goed. Want dat betekent dat er daar infrastructuur komt. En daar zijn reizen naar de maan en mars heel erg mee geholpen. En als er infrastrucuur is, dan word onderhoud en/of vervanging van bestaande satellieten een nieuwe markt waar veel te verdienen valt.

Met infrastructuur zal het ook makkelijker worden om onderzoeksvaartuigen van whatever omvang in de ruimte te maken, wat onderzoek naar manen zoals Europa en Titan makkelijker maakt, omdat er ineens zoveel meer verschillende soorten onderzoeksapparatuur in 1 trip naar die manen vertrekt.

Het is tevens een vreemde gewaarwording dat als Starship gevuld is met astronauten, Starship in 1 keer net zoveel mensen naar de ruimte kan "schieten" als in de 70 jaar dat we mensen de ruimte in hebben gestuurd.

Koppel die gedachte met infrastructuur in de ruimte en ontwikkelingen zullen versnellen op een tempo waar we als mensheid van gaan profiteren.

NASA is een mooi instituut en lovenswaardig om al het onderzoek wat ze hebben gedaan en willen doen. Maar het word wel pijnlijk duidelijk dat de NASA te beperekt word door congresleden die bedrijven als Boeing keer op keer laten falen en daar rijkelijk voor te belonen, vanwege politieke redenen.

Ach, als NASA zich maar kon losweken van die sterk belemmerende rem en echt met bedrijven als Space-X konden gaan samenwerken. Dan zou het echt snel vooruitgaan met kennis en kunde in de ruimte op een relatief veilige en betrouwbare manier.

Een shuttle-dienst van aarde naar de infrastructuur om de aarde, dan met een pendel-vaartuig naar bijvoorbeeld de infrastructuur zwevend rondom de maan en dan met een shuttle dienst naar het maan-oppervlak. Dat zal het startsein zijn voor een vorm van industrie. Hetzelfde voor vluchten naar Mars. De manen van Mars zijn misschien wel de makkelijkste manier om daar infrasructuur op te bouwen voor pendeldiensten naar het mars-oppervlak.

Kan men ook gaan denken aan het winnen van materialen uit de asteroiden-riem, voor nog meer en sneller onderzoek naar de buiten-planeten.

Zijn dit toekomstdromen? Jazeker. Met bedrijven als Space-X zal ik dat waarschijnlijk nog allemaal meemaken. Met een door Boeing gekortwiekte NASA zal dat nooit en te nimmer gebeuren. Ik zou graag zo'n toekomst meemaken, dus als je mij een Space-X fanboy wil noemen, dan neem ik dat graag op de koop toe.

[k995]

Je vergeet dat iemand dat moet betalen, de kosten van wat je voorstelt zijn astronomisch. De opbrengsten weinig tot niks.
Zie dus weinig reden waarom nasa of space-x zoiets zou doen.

[Tolot]

Nou…..als men in staat blijkt om inderdaad astroïden te kunnen mijnen, dan zal de opbrengst van deze (zeldzame) grondstoffen de kosten van de vluchten ruimschoots overtreffen! Natuurlijk zijn we nog lang niet zover, maar met voldoende funding is dit met 25 jaar mogelijk. Het 3e seizoen van de AppleTV serie “For all mankind” laat zien hoe zo iets in de praktijk er uit kan ziet…. Grondstofwinning in de ruimte heeft gigantische milieuvoordelen voor de Aarde!
Ik zie echter wel een politiek/economisch probleem ontstaan: Als astroïden inderdaad de beloofde diverse metalen bevatten, en ze kunnen relatief makkelijk gewonnen worden, wat betekent dit dan voor de huidige machtsverhoudingen? Immers de “zeldzame” zeer kostbare grondstoffen, zijn dan ineens volop beschikbaar voor diegene die ze naar de Aarde kunnen halen. Dit geeft een geheel nieuwe dynamiek aan geopolitieke verhoudingen, en is m.i. een rechtvaardiging voor de hoge investeringen in ruimtevaarttechnieken.

[k995]

In 25 jaar gaan ze dat langs geen kanten kunnen, mensen vergeten hoe vijandig de ruimte is en hoe ver alles weg is.

Ofdat de millieu problemen zal oplossen is de vraag de grondstoffen die nodig zijn voor zoiets zullen gigantisch zijn, de bijhorende millieu vervuiling dus ook.

Dat is ook waar musk zich compleet miskijkt met zo plannen voor mars, leuk te dromen maar realistisch is het niet.

[IHVD]

Wetenschap en kunde groeit alleen maar exponentieel. Zal het over 5 jaar gebeuren? Tuurlijk niet, maar kijk eens naar wat SpaceX in 20 jaar heeft neergezet met hun Falcon serie, en hoe snel ze nu Starship aan het ontwikkelen zijn. Who knows wat er de komende 25 jaar zal gebeuren.

Wanneer Starship goed (genoeg?) werkt, zullen de ontwikkelingen echt met een raket-vaart opschieten, want dan kunnen we ineens veel meer cargo de lucht in bonjouren dan hiervoor, wat meer onderzoek betekend omdat we grotere satellieten kunnen gebruiken, eventueel het oude puin opruimen om plaats te maken voor nieuw spul, enzovoorts.

Dat Musk binnen 10 jaar op Mars staat (al dan niet onbemand natuurlijk) is misschien niet realistisch, maar het lijkt zeker niet onmogelijk wanneer Starship het goed genoeg doet.

[k995]

Neen dat doet het niet, in 20 jaar heeft spacex de kost van een raket van 5000 dollar/kg (saturn V kon dit) naar een 1500 gekregen (falcon heavy).

Indien ze ooit de starship werkende krijgen zal dit nog een voklgende stap zijn en naar een (geschatte) 200-400 .

En neen er is weinig reden aan te nemen dat dit zal blijven doorgaan eerder zal er zoals vorige keer 20-30 jaar stilstand zijn .

Je ben hopeloos realistisch maar alles wat je voorstelt kost massaal veel geld (zelf met de lagere kosten) en brengen niks tot amper iets op. Dat zal dus beperkt zijn tot proef projecten en overheden.

De kans musk naar mars gaat binnen de 10 jaar is nul. De kans dat musk ooit naar mars gaat is zo goed als nul.
nasa denkt eraan eind 2030 begin 2040 en dat zal volgens hen moeilijk zijn. Het probleem is dat je nu al zou moeten beginnen met voorbereiden op een missie over 10 jaar. En nu kan dat zelfs nog niet of het zou absurd masaal veel geld kosten.

Ruimte is vijandig, ruimte is groot , niks is eenvoudig daar. Starship eens het werkt is leuk maar veranderd daar niks aan .

[IHVD]

ho ho, ik heb het dan ook niet over bemande vluchten he, ik heb het hier over "gewoon" een vlucht naar Mars toe.

[k995]

ho ho, ik heb het dan ook niet over bemande vluchten he, ik heb het hier over "gewoon" een vlucht naar Mars toe.

Dus musk is geen mens? Verklaard veel ;-)

Er zijn al missies naar mars geweest, dat is dus niet echt nieuw om daar nog eens een raket naartoe te sturen. Wat wel zal moeten als er ooit een bemande vlucht zal komen, je moet genoeg voorraden aanleggen .

[IIsnickerII]

Niet met de technologie die we nu hebben nee, maar denk eens terug aan 25 jaar geleden, en waar we nu zijn met technologie. Dat is een wereld van verschil. En zeker met een heuse "Space Race" waar we nu mee bezig zijn, verwacht ik toch wel degelijk dat de technologie in ruimtevaart minstens net zo hard mee gaat groeien (misschien zelfs harder). Dat het een uitdaging gaat worden is zeker, maar ik acht het zeker niet onmogelijk!

[k995]

in 98 ? Sorry maar we staan toch echt zoveel verder niet hoor.

Wat denk je dan dat er zo fundamenteel veranderd is? De budgetten alvast niet die zitten nog steeds onder eind jaren 80.

[IIsnickerII]

Ik heb het meer over technologie in het algemeen. De rekenkracht van computers is enorm toegenomen wat het simuleren van ruimtevaart steeds preciezer maakt. Qua ruimtevaart zelf is er ook een hoop gebeurt, maar voorlopig nog weinig wat met het vervoeren van mensen te maken heeft omdat dat tot op kort nog onmogelijk beschouwd werd bij reizen verder dan onze maan. We beginnen nu de eerste stappen te zetten om dat mogelijk te maken, en daar is de ontwikkeling van technologie van de afgelopen tijd een grote factor van geweest.

[BadRespawn]

Ik zie echter wel een politiek/economisch probleem ontstaan: Als astroïden inderdaad de beloofde diverse metalen bevatten, en ze kunnen relatief makkelijk gewonnen worden, wat betekent dit dan voor de huidige machtsverhoudingen? Immers de “zeldzame” zeer kostbare grondstoffen, zijn dan ineens volop beschikbaar voor diegene die ze naar de Aarde kunnen halen.

Tot nu toe zijn niet meer dan een paar gram aan samples vanuit de ruimte terug naar Aarde gebracht, en dat kost vele miljoenen.
Ja dat kan goedkoper, maar om x ton terug te brengen heb je nu eenmaal flink veel energie nodig; ruwweg dezelfde orde van grootte als de hoeveelheid energie die nodig is om hetzelfde gewicht in de ruimte te brengen. Het is zo duizend keer meer energie dan een hetzelfde gewicht per vliegtuig verplaatsen, wat weer een veelvoud is van transport over land of zee.

Het gaat al snel over 10.000 tot 100.000 keer meer energie dan conventionele mijnbouw en conventioneel transport, en ook SpaceX kan raketten niet zoveel goedkoper maken dat het ooit zal kunnen concurreren met traditionele vormen van mijnbouw en grondstof transport.

Vandaar ivm asteroïden mijnen men het er over heeft om die grondstoffen niet terug naar Aarde te brengen maar in de ruimte te gebruiken. Daarvoor zijn installaties in de ruimte nodig om die grondstoffen te verwerken tot bruikbare materialen. In principe kan dat wel maar het gaat een heleboel geld en erg veel tijd kosten. De Return On Investment daarvan is dusdanig vaag en ver weg dat daarbij niet commerciële bedrijven en hun investeerders vooraan staan, maar het voorlopig overlaten aan instanties zoals NASA. En NASA heeft nu eenmaal veel minder budget dan die commerciële bedrijven en hun investeerders, én heeft nog andere dingen te doen dan de weg voor de commercie te plaveien.

[Skit3000]

Eenmaal in de ruimte hoef je niet per se meer brandstof te gebruiken zodra we het nu kennen van chemische raketten, maar kan je ook terugvallen op andere manieren van voortstuwing die misschien wel trager zijn, maar met genoeg tijd een enorme snelheid kunnen bereiken. Voor bemande missies heb je daar nu nog niks aan, maar als je grondstoffen wilt delven en het niet uit maakt of deze materialen volgende week of volgend decennium terug komen dan kan het tegen (veel) lagere kosten.

[BadRespawn]

maar als je grondstoffen wilt delven en het niet uit maakt of deze materialen volgende week of volgend decennium terug komen dan kan het tegen (veel) lagere kosten.

Niet 10.000 keer lagere kosten wat nodig zou zijn om concurrerend te zijn met conventionele mijnbouw.

[Skit3000]

Mijnbouw van... ? Turf was extreem goedkoop om te winnen omdat je het letterlijk met je handen uit de grond kon trekken. Steenkool werd al duurder want je moest tunnels graven en voor olie en gas moet je kilometers diep boren en op zee kost het miljoenen per dag om zo'n installatie operationeel te houden.

Goud is ook te winnen door tunnels of afgravingen zoals bij steenkool, maar de ratio grond/goud is zo laag dat je tonnen grond moet verzetten voor een beperkte opbrengst aan goud, maar het zou kunnen dat dit nog steeds goedkoper is dan het ergens in de ruimte oppikken (mits je het al in een grote hoeveelheid kan vinden). Voor andere zeldzame materialen ligt dit misschien weer anders. Daar komt ook nog eens de beschikbaarheid bij; als je niet afhankelijk wilt zijn van een andere natie voor je grondstoffen, maar deze zitten niet in je eigen bodem dan is het uit de ruimte winnen het enige alternatief.

[BadRespawn]

Mijnbouw van... ?

Dat wil allemaal niet zeggen dat in de ruimte grondstoffen kunnen worden gedolven tegen kosten die concurrerend zijn met de kosten op Aarde.

als je niet afhankelijk wilt zijn van een andere natie voor je grondstoffen, maar deze zitten niet in je eigen bodem dan is het uit de ruimte winnen het enige alternatief.

Als de kosten zo hoog zijn dan is het niet een alternatief. Vergeet niet dat het ook de producten die er van worden gemaakt evenredig duurder zullen zijn en de afzetmarkt dus in het gunstigste geval zeer klein zal zijn.

[Skit3000]

Als de benodigde grondstof niet in eigen land te vinden is en je kunt het niet importeren, dan kunnen er helemaal geen producten gemaakt worden. Dat kost dan misschien niets in geld, maar kost wel vooruitgang.

Op dit moment kost het delven van een troy ounce (31 gram) goud $1693. Als Starship voor minder dan een miljoen dollar kan worden gelanceerd (dat is het doel van SpaceX in ieder geval) en je kunt voor dat geld meer dan 19 kilo goud terug naar de aarde halen, dan is dat al goedkoper.

En ja, natuurlijk gaat het meer kosten want het gaat ook tijd kosten om naar een gouden asteroïde toe te vliegen en deze op een of andere manier in stukjes te hakken om mee terug te nemen, maar de hogere kosten die jij noemt zijn op deze schaal echt geen 10.000 keer.

[BadRespawn]

...Als Starship voor minder dan een miljoen dollar kan worden gelanceerd ...

En ja, natuurlijk gaat het meer kosten ... maar de hogere kosten die jij noemt zijn op deze schaal echt geen 10.000 keer.

Over het algemeen zijn lanceer kosten een kleine fractie vd totale missie kosten. Waarom zou goud delven in de ruimte zo veel minder kosten dan goud delven op Aarde?

[Skit3000]

Ik kan wel een voorbeeld geven. De asteroïde 16 Psyche heeft een aardappelvorm van zo'n 280 bij 232 kilometer met een totale massa van 2,72E19 kg en de inschatting is dat 30% tot 60% van haar volume bestaat uit metalen. Op aarde is de ratio tussen rots en goud in een gemiddelde mijn zo'n 0,4 g/t, wat in dit geval neer zou komen op 10.880.000.000.000 kilo goud. Op de hele wereld is tot nu to zo'n 180.000.000 kilo opgegraven. Vermenigvuldig je 10.880.000.000.000 kilo goud met 1693 dollar per 31 gram, dan zou dit je op aarde 594.188.387.096.774 dollar kosten. Daar kun je (zodra die operationeel is) heel veel Starships voor komen en heen en weer laten vliegen.

[BadRespawn]

Daar kun je (zodra die operationeel is) heel veel Starships voor komen en heen en weer laten vliegen.

Weer laat je de delvingskosten in de ruimte buiten beschouwing.

[Skit3000]

Volgens mij niet, maar ik zal het nog een keer zeggen. Op aarde is de verhouding goud/grond in een mijn 0,6 g/t. Op 16 Psyche is dat in verhouding veel groter. Er wordt geschat dat er voor $100.000 quadrillion aan goud is ($100.000.000.000.000.000.000) wat overeen komt met 1.724.137.931.034.482 kilo goud. Dat houdt dus in dat er sprake is van 15 g/t, wat als je eenmaal bij die asteroïde bent neer komt op 37 keer lagere kosten om te delven als op aarde (als je de beschikking hebt tot dezelfde apparatuur als hier op aarde). En ja, zoals we hier op aarde goud delven gaat daar niet werken en je moet voor elke lancering een paar miljoen neerleggen, maar dan nog moet je het wel heel bont maken wil je 37 keer meer uitgeven per ton dan dat je nu op aarde doet.

[BadRespawn]

wat als je eenmaal bij die asteroïde bent neer komt op 37 keer lagere kosten om te delven als op aarde (als je de beschikking hebt tot dezelfde apparatuur als hier op aarde).

Dezelfde apparatuur gebruiken gaat 'm sowieso niet worden: die is gigantisch zwaar en gemaakt om op Aarde te werken bvb door impliciet gebruikt te maken van zwaartekracht om materiaal vanaf een lopende band in een bak te laten vallen. Totaal niet gemaakt met het idee dat het handig zou zijn om in de ruimte te gebruiken. Dus moet je gespecialiseerde apparatuur maken: niet goedkoop.

Daarnaast zal het ofwel volautomatische moeten (nog specialer en dus nog duurder), of je moet mensen en dus veel life support mee nemen. Als volautomatische evenveel of minder zou kosten dan bemand dan zouden we dat op Aarde allang doen. En langdurig mensen in de ruimte in leven houden is ook bepaald niet goedkoop.

Dus kunnen de delvingskosten niet worden gebaseerd op alleen gram/ton.

[Skit3000]

Alleen is een machine dat op aarde grond moet verplaatsen zoals een Liebherr R9800 vooral zo enorm zwaar omdat het een enorm gewicht aan grond moet kunnen tillen. In een omgeving met bijna geen zwaartekracht hoef je maar één keer kracht te zetten om iets in beweging te krijgen en daarna niet meer.

De apparatuur op aarde is ook niet goedkoop en ook gespecialiseerd. Ik durf te zeggen dat in alle iteraties daarvan veel meer geld is omgegaan dan hoeveel je uit zou moeten geven om een miljoen keer grotere hoeveelheid goud te kunnen mijnen in de ruimte.

Een lopende band is trouwens in de ruimte ook gewoon mogelijk, mits goed uitgevoerd (zoals door gebruik te maken van een schroef van Archimedes).

[BadRespawn]

Je kan dus in tegenstelling tot wat je zei, niet dezelfde apparatuur gebruiken en dus niet de delvingskosten baseren op gr/t.

[Skit3000]

Uh, je kunt op aarde al niet eens dezelfde apparatuur op verschillende plekken gebruiken dus ik snap niet helemaal waar je naar toe wilt.

[BadRespawn]

ik snap niet helemaal waar je naar toe wilt.

Jij baseerde je kosten berekening oa op "als je de beschikking hebt tot dezelfde apparatuur als hier op aarde". Ik wijs er op dat je kosten berekening niet klopt omdat je aanname niet klopt.

[Skit3000]

Ja, en als je een nieuw type graafmachine of iets dergelijks moet ontwikkelen voor gebruik op aarde ben je net zo veel geld kwijt als wanneer je iets nieuws voor in de ruimte moet maken. Die kosten zitten allemaal al verwerkt in de huidige prijs dus hoewel het misschien iets meer zal zijn voor iets compleet nieuws, zal het niet 37 keer zo duur zijn en is het goud mijnen op 16 Psyche dus goedkoper dan een goudmijn op aarde.

[BadRespawn]

Ja, en als je een nieuw type graafmachine of iets dergelijks moet ontwikkelen voor gebruik op aarde ben je net zo veel geld kwijt als wanneer je iets nieuws voor in de ruimte moet maken.

Waarop baseer je dat? Tot nu toe zijn alle apparaten die in de ruimte moeten functioneren veel duurder dan vergelijkbare apparaten die op Aarde moet functioneren.
En daar zijn goede praktische/technische redenen voor: extreme temperaturen, het moet volautomatisch werken, en het moet jaren lang functioneren zonder onderhoud.

[Skit3000]

Nee, ze zijn duur omdat het lanceren duur is en ze daarom nul risico kunnen lopen dat wat ze de ruimte in sturen niet werkt. Voor elke satelliet worden er meerdere versies gemaakt die op aarde aan alle kanten worden getest maar uiteindelijk weggegooid. Als lanceren goedkoper is dan testen, verandert deze werkwijze. de ontwikkeling van Starship is hier een extreem goed voorbeeld van; de totale kosten tot nu toe zijn omgerekend naar huidige waarde maar een paar procent van wat de ontwikkeling van de Saturn V kostte.

[BadRespawn]

Nee, ze zijn duur omdat het lanceren duur is en ze daarom nul risico kunnen lopen dat wat ze de ruimte in sturen niet werkt. ...Als lanceren goedkoper is dan testen...

Lanceren is al goedkoper dan testen; lanceerkosten kosten zijn doorgaans een relatief klein deel van de totale missie kosten.
Bvb Mars rover Perseverance: ruim 2 miljard missiekosten, waarvan $250 miljoen lanceerkosten en $300 miljoen operationele kosten over 2 jaar. Dus ca 1.5 miljard aan ontwikkelen en testen.
https://www.planetary.org/space-policy/cost-of-perseverance

[Reactie gewijzigd door BadRespawn op 24 juli 2024 06:35]

[Skit3000]

En het ontwikkelen en produceren van een olieboorplatform voor in de Noordzee kost al snel een half miljard en ook daar worden nieuwe varianten op bedacht en gemaakt. Als je $100.000.000.000.000.000.000 aan goud kunt winnen is dat natuurlijk een schijntje.

[BadRespawn]

En het ontwikkelen en produceren van een olieboorplatform voor in de Noordzee kost al snel een half miljard en ook daar worden nieuwe varianten op bedacht en gemaakt. Als je $100.000.000.000.000.000.000 aan goud kunt winnen is dat natuurlijk een schijntje.

Blijkbaar is er toch wel een belangrijk verschil wat maakt dat investeringen in dat eerste wel worden gedaan, maar in dat 2e niet.

[Skit3000]

Omdat er op dit moment helemaal nog geen ruimtevaartuig beschikbaar is dat goed genoeg is om dergelijke apparatuur de ruimte in te krijgen. Het grootste apparaat dat we de laatste 40 jaar op een andere planeet neer hebben gezet is de Perseverance marsrover die net duizend kilo weegt. Als zoiets ook nog terug moet kunnen keren heb je zo veel brandstof nodig dat je geen ruimte meer over houdt voor nuttige lading.

Starship kan straks naar verwachting 100 tot 150 ton per lancering de ruimte in brengen en zou in theorie dus 150 marsrovers in één keer mee kunnen nemen, of een paar rovers met gereedschappen waarmee ze in 16 Psyche kunnen hameren, plus genoeg brandstof overhouden om de terugvlucht te maken met een ruime hoeveelheid vracht (goud) aan boord.

[BadRespawn]

Omdat er op dit moment helemaal nog geen ruimtevaartuig beschikbaar is dat goed genoeg is om dergelijke apparatuur de ruimte in te krijgen.

On the record: het gaat ook als Starship eenmaal beschikbaar is nog erg lang duren voordat er commerciële investeringen worden gedaan in mijnbouw in de ruimte.

Inclusief hitteschild, lander en brandstof is Perseverance ruim 3500kg.
Bij 16 Psyche pakt het gunstiger uit, maar met een paar rovers ga je er wel heel erg lang over doen om $100.000.000.000.000.000.000 aan goud te winnen. Nog afgezien van het feit dat je erts gaat winnen, niet zuiver goud.

[Skit3000]

Dat ben ik met je eens, maar mét Starship gaat het op termijn een keer beginnen terwijl het zónder Starship sowieso "nooit" mogelijk wordt.

Ik weet niet of een rover de beste manier is om op een asteroïde materialen te delven, maar aangezien de capaciteit met Starship zo veel hoger is dan wat nu mogelijk is kan ik me voorstellen dat het aantrekkelijker wordt om hier proefondervindelijk achter te komen en gewoon een stuk of wat apparaten tegelijk te sturen die het allemaal op een andere manier proberen (in plaats van ze twintig jaar lang hier op aarde te ontwerpen en testen).

[BadRespawn]

Dat ben ik met je eens, maar mét Starship gaat het op termijn een keer beginnen terwijl het zónder Starship sowieso "nooit" mogelijk wordt.

Als je voor een een paar miljard investering $100.000.000.000.000.000.000 aan goud kunt winnen, waarom zou het dan nog erg lang gaan duren ook als Starship beschikbaar is?
Let wel: als er eenmaal is begonnen met investeren dan gaat het nog eens lang duren voordat de eerste lading goud (erts) wordt afgeleverd, en dan nog eens flink lang voordat de investering is terugverdiend.
Ik denk dat het een dusdanig onaantrekkelijke investering is (hoog financieel risico) dat het de komende 100 jaar niet gaat gebeuren. En tegen die tijd staat Starship bij het schroot.

[Skit3000]

Alles wat gemaakt moet worden kost tijd. Daarnaast duurt het ook even voor je er bent; NASA's Psyche missie gaat daar pas in 2029 aankomen.

Met "op termijn" bedoel ik dat het nu niet praktisch mogelijk is, maar als/zodra Starship werkt wordt het dat wel dus sowieso kan je pas vanaf dat moment beginnen met denken aan het daadwerkelijk opzetten van zo'n missie.

[BadRespawn]

Alles wat gemaakt moet worden kost tijd. Daarnaast duurt het ook even voor je er bent; NASA's Psyche missie gaat daar pas in 2029 aankomen.

Met "op termijn" bedoel ik dat het nu niet praktisch mogelijk is, maar als/zodra Starship werkt wordt het dat wel dus sowieso kan je pas vanaf dat moment beginnen met denken aan het daadwerkelijk opzetten van zo'n missie.

De payload capaciteit en delta-V van Starship zijn met redelijke nauwkeurigheid bekend, en daarop gebaseerd kan je best al gaan nadenken over het opzetten van zo'n missie en het ontwerpen van mijnbouw apparatuur die in in micro-zwaartekracht kan werken. Er zijn denk ik andere redenen waarom er nog niet serieus over wordt nagedacht.

In verband daarmee: natuurlijk kost het tijd, maar "op termijn" is wel erg vaag (te vaag voor commerciële investering) - dus de vraag is op ruwweg welke termijn je verwacht dat het gerealiseerd gaat worden.
Ik verwacht dat het de komende 100 jaar niet gaat gebeuren. In die tijd zou een begin kunnen worden gemaakt, maar dan is het nog niet winstgevend, en over een termijn van 100 jaar is de reistijd niet zo relevant.
Denk jij dat je het nog gaat meemaken of niet?

[Reactie gewijzigd door BadRespawn op 24 juli 2024 06:35]

[RobWu]

Ik zie echter wel een politiek/economisch probleem ontstaan: Als astroïden inderdaad de beloofde diverse metalen bevatten, en ze kunnen relatief makkelijk gewonnen worden, wat betekent dit dan voor de huidige machtsverhoudingen? Immers de “zeldzame” zeer kostbare grondstoffen, zijn dan ineens volop beschikbaar voor diegene die ze naar de Aarde kunnen halen. Dit geeft een geheel nieuwe dynamiek aan geopolitieke verhoudingen, en is m.i. een rechtvaardiging voor de hoge investeringen in ruimtevaarttechnieken.

Hier gaat (deels) de Delta-V serie over van Daniel Suarez.
Voor de scifi liefhebber een aanrader.

[Robbaman]

Op zich klinkt dat allemaal leuk, maar het probleem zit hem vaak in het feit dat de 'zeldzame' materialen helemaal niet zo zeldzaam zijn op aarde. Waarom zou je helemaal naar een komeet gaan met alle enorme risico's en kosten van dien als je ook gewoon op aarde deze materialen kunt delven?

Van veel van de materialen geldt alleen dat er een kosten of politiek bezwaar is om ze overal en nergens te delven, maar dit zijn nu precies ook de problemen die ruimte-mijnbouw tegenhouden. Ik zie dus voor de korte termijn niet echt een voordeel.

[Aldy]

Ter eer en meerdere glorie van Elon Musk. Hij voelt zich God, maar dat ligt niet zo lekker bij de Amerikanen, dus zal hij zich presenteren als de rechterhand van God. En om de rechterhand van God te zijn moet je flink in de buidel tasten.

[OCU-Macs]

De manen van Mars zijn misschien wel de makkelijkste manier om daar infrasructuur op te bouwen voor pendeldiensten naar het mars-oppervlak.

Ik weet niet of het bouwen van bases op de manen van Mars zo’n goed idee is. We hebben dat al decennia geleden gezien met de Union Aerospace Corporation. Dat ging ook niet helemaal goed…

[jip_86]

Zeker, verlies van Starship is ook vervelender denk ik dan dat de superheavy het niet gehaald heeft. Landen was ook bij Falcon 9 in het begin een secondary objective.

[Niosus]

Beide gingen sowieso verloren gaan. De booster en starship zelf hebben sowieso geen waarde meer. Ze maken beide aan de lopende band, met tal van verbeteringen bij elke iteratie.

De oude hardware opnieuw gebruiken heeft geen zin, ze kunnen meer leren door gewoon een nieuwere versie te lanceren.

Er is dus niets lastig aan wat er vandaag gebeurd is. En ik denk ook dat SpaceX hier echt blij mee kan zijn. De veranderingen aan het lanceerplatform hebben gewerkt. Ze zijn op meer dan 90% van orbit geraakt zonder ook maar 1 enkele Raptor die de mist in ging. De hot staging heeft gewerkt, al moeten ze duidelijk nog wat tweaken aan Super Heavy zodat die er beter tegen kan.

Het enige cruciale waar ze eigenlijk niets over geleerd hebben is hoe het hitteschild van Starship werkt. Voor de rest hebben ze vandaag bewezen dat de architectuur werkt. Dat was bij de vorige vlucht absoluut nog niet het geval. Dat hitteschild, dat zal voor de volgende keer zijn.

[jip_86]

Hitteschild zijn al fotos van waar je ziet dat er genoeg tiles missen. Dus ook daar zijn vast al wel lessen geleerd.

[Chris_147]

Nope. Dat verlies was ingecalculeerd. Sterker nog, de volgende, verbeterde, Starships staan al klaar en zijn reeds getest, te beginnen met S26.
Het was not de bedoeling dat deze echt volledig zou teruggekomen. Des hij dat wel, super! Maar hij zou niet meer vliegen.
Zie ook: https://starship-spacex.fandom.com/wiki/Starship_SpaceX_Wiki

[lanarhoades]

Hoezo denk je dat hij hier niet blij mee is? Dit was gewoon volgens planning gegaan en zelfs als hij niet was ontploft zou de starship geen baantje om de aarde maken. Hij zou een parabolische vlucht maken en weer gelijk terug naar aarde komen en in zee crashen zodat ze gelijk re-entry data hadden kunnen verzamelen.

[Reactie gewijzigd door lanarhoades op 24 juli 2024 06:35]

[BadRespawn]

Dit was gewoon volgens planning gegaan en zelfs als hij niet was ontploft zou de starship geen baantje om de aarde maken. Hij zou een parabolische vlucht maken en weer gelijk terug naar aarde komen en in zee crashen zodat ze gelijk re-entry data hadden kunnen verzamelen.

Oa re-entry verzamelen was deel vd planning. Recoveren van booster en Starship was niet deel vd planning, maar dat die zouden exploderen was ook niet deel vd planning.
Het is dus niet geheel volgens planning gegaan.

[GJFVV]

Nasa heeft een aardige lijst met incidenten. Ter illustratie: Pas het 6e aapje dat nasa de ruimte in schoot kregen ze ook weer levend terug naar de aarde. Dat aapje heette Albert VI.

[xzaz]

Het is geen incident als het nooit de bedoeling was om ze terug te laten komen.

[GJFVV]

Dat was dus juist wel de bedoeling omdat het bij de voorbereiding hoorde van de bemande ruimtevaart.

[CyBeR]

Maar als stap 1 van die voorbereiding is "we schieten een raket met een aap de ruimte is om de lancering te testen en daarna laten we het ding neerstorten" dan is dat dus de bedoeling en geen incident.

[ReVision.]

Dan had er geen aapje in gehoeven, de tests waren telkens om een aap levend terug te krijgen.

[CyBeR]

Als de test is "zien of een aap de lancering overleeft en alles daarna is voor een volgende test", dan is dat, nogmaals, de bedoeling en geen incident.

[ReVision.]

Maar dat was de test niet, deze test waren allemaal stuk voor stuk bedoelt bedoelt om een aapje de ruimte in te sturen en weer levend terug te op aarde te krijgen. Echter mislukte dit meerdere keren o.a. om dat bij terugkeer de parachute van de capsule niet werkte. Dit is allemaal gewoon gedocumenteerd door NASA op hun website.

[jpsch]

Bij Nasa gaat ook niet alles in een keer goed.

[Tomatoman]

Ook wel leuk om te noemen: de launch pad bleef deze keer heel. En daardoor werden ditmaal de gebouwen en installaties in de wijde omgeving niet gebombardeerd met brokstukken van de launch pad.

[PvdVen777]

Ik ben erg verheugd dat Tweakers zich wel op de hoogte brengt van de materie en ook heeft gekozen voor een wat positievere kop van hun artikel.

Het verbaasd me inderdaad dat er zo weinig over de pad gesproken wordt, want dat lijkt mij een sifnificante verbetering.
Dit stelt SpaceX in staat om vrij snel de volgende test-lancering gereed te maken.

[Edgenumber]

Dat hangt er van af wat je wil bereiken en wat je als leuk meegenomen beschouwd.

Af gaande op SpaceX was het eigenlijke doel succesvol van de lauchpad af komen en succesvol hotstagen. Dat hebben ze gedaan. En alles wat daar boven op kwam was leuk meegenomen.

Nu denk ik wel dat SpaceX op meer had gehoopt en hun te halen doelen downplayen zodat als het mis gaat ze toch mooi weer kunnen spelen met "alle doelen behaald".

Maar goed volgens hun officieel vooraf aangegeven doelen kan je het zeker een succes noemen.

[pvdheu]

Deze tweede test had een aantal doelen:

Een goede lancering van de OLM, dit is volledig gelukt
Een goede burn van de booster tot aan het afkoppelen van Starship, dit is ook volledig gelukt
Een goede start en afkoppeling van StarShip, dit lukte ook

Alle verdere resultaten waren een "bonus" en de data welke SpaceX heeft kunnen verzamelen van deze test is wellicht wel het meest waardevolle.

We moeten de updates van SpaceX over wat er na de ontkoppelling van de booster misging nog afwachten,maar het succesvol terugkomen van de booster en het neerkomen van StarShip bij Hawaii waren "optionele" doelen in deze test. Dat zowel Booster als Starship vernietigd zouden worden in de test was vooraf al zeker.

[BadRespawn]

Deze tweede test had een aantal doelen:

Een goede lancering van de OLM, dit is volledig gelukt
Een goede burn van de booster tot aan het afkoppelen van Starship, dit is ook volledig gelukt
Een goede start en afkoppeling van StarShip, dit lukte ook

Alle verdere resultaten waren een "bonus" en de data welke SpaceX heeft kunnen verzamelen van deze test is wellicht wel het meest waardevolle.

Bij de vorige lancering (20 April dit jaar) was het doel een totale vluchttijd van 1,5 uur totaan ditchen in de oceaan. Het lijkt me niet waarschijnlijk dat bij deze 2e test de lat veel lager zou zijn gelegd. Waarmee ik niet wil zeggen dat de vlucht is mislukt, maar wel dat niet alle doelen zijn gehaald.

"The test flight will last 1 1/2 hours, and fall short of a full orbit of Earth. If Starship reaches the three-minute mark after launch, the booster will be commanded to separate and fall into the Gulf of Mexico. The spacecraft would continue eastward, passing over the Atlantic, Indian and Pacific oceans before ditching near Hawaii." (15 april 2023) https://www.pbs.org/newsh...its-giant-starship-rocket

[pvdheu]

De eerste test had 1 milestone.. goed van de OLM komen.. Hoewel de pad zelf nogal wat schade opliep, bleef de OLM intact en haalde IFT1 bijna separation. Vraag niet hoe, maar ze waren er bijna..

Het volledig profiel is inderdaad zo'n 1.5 uur eindigend met een splash down van ship 250KM boven Hawaii. De milestones zijn echter beperkt, hoewel de verwachting nu is dat met de derde test het volledig profiel kan worden bereikt. Of de booster een "zachte" landing inde golf maakt is daarbij geen vereiste en zowel booster als ship zullen ook bij test 3 verloren gaan.

deze testen hebben feitelijk 1 doel.. het verzamelen van data.

[Reactie gewijzigd door pvdheu op 24 juli 2024 06:35]

[BadRespawn]

De eerste test had 1 milestone..
Het volledig profiel is inderdaad zo'n 1.5 uur eindigend met een splash down ...
deze testen hebben feitelijk 1 doel.. het verzamelen van data.

Het verzamelen van data gedurende een vlucht van 1.5 uur.
Maar goed je altijd wel wat uitkiezen om het een succes te noemen

[pvdheu]

regel 1 .. inderdaad
regel 2 .. het is algemeen bekend welke milestones binnen dat profiel voor een test belangrijk, en welke een "bonus" zijn

Het gaat nog minstens een jaar (en 3-5 testen) zal duren voordat we een eerste test met profiel van lancering, terugkeer van booster, deployment payload en terugkeer van ship gaan zien. Ik verwacht dat dat pas in 2025 gaat lukken en dat dat niet met de huidige (eerste) generatie van prototypes zal zijn.

[kabelmannetje]

Niemand verwachtte een 100% succesvolle testvlucht. Het doel was zoveel mogelijk data verzamelen, leren van eerdere fouten en successen.

[BCGraaf]

Het is jammer dat de media niet mee geluisterd heeft met de live stream, het doel was ontkoppelen (hot staging) alles daarna was extra.

[uiltje]

Ik heb een klacht ingediend bij de NOS over de veel te negatieve kop en het onvolledige artikel. Ik zal vast niet de enige zijn, maar de kop en het artikel zijn daarna aangepast op NOS.nl.

Sowieso was de eerste titel fout want er stond dat Starship vlak na lancering ontplofte. Dat kon alleen de booster betreffen en die ontplofde pas nadat hij de primaire functie had volbracht zonder ook maar een motor te verliezen. Starship ontplofde ook maar met bijna max snelheid en ruim boven de Karman lijn.

Voor een lancering is 10 minuten helemaal niet kort. Kort is altijd relatief. Bijvoorbeeld: de mensheid is pas relatief kort op aarde. Reken maar dat dat langer is dan 10 minuten

[Flymetothemoon]

Er is een enorme hype gecreëerd rondom Starship...Ik hou van kanalen die wat tegengas geven, zoals thunderfoot op youtube. Musk beloofd heel wat maar levert bar weinig...

[thomas1907]

Musk beloofd heel wat maar levert bar weinig...

Wauw, ik snap niet dat je dit zegt. SpaceX heeft de ruimtevaart een enorme boost gegeven en zeer veel geleverd. Starship is ook al goed op weg, en net als de Falcon 9 gaan ze in stappen verder dan de vorige launch.
Jammer dat je dit niet in kan zien.

[Tonkie1967]

@thomas1907 heb t idee dat mensen hun persoonlijke smaak mbt Musk laten leiden.... Vind m een absolute flapdrol hoe hij zich politiek uitlaat en wat hij met Twitter heeft gedaan; maar wat hij teweeg heeft gebracht in ruimtevaart is enorm en de grootste doorbraken sinds de jaren van Apollo. Uiteraard hij niet alleen, maar hij is er wel mee begonnen op een manier die resultaten brengt

[Cybje]

Die hype is toch ook wel terecht? Er is geen enkel ander bedrijf dat deze plannen heeft en zo ver komt.

En ik denk eigenlijk dat je je niet zoveel op Elon Musk moet focussen. SpaceX is veel meer dan dat, het is een bedrijf vol met enthousiaste medewerkers. Elon Musk staat er nou eenmaal om bekend dat hij beloftes vaak niet kan nakomen, zeker de tijdlijnen kloppen vaak van geen kant. Dus waardeer SpaceX gewoon om het bedrijf dat het is (of niet, als je SpaceX niet waardeert).

[multikoe]

Er is heel veel om erg blij van te worden als het gaat om SpaceX, zeker voor techneuten. Wat zij hebben bereikt in relatief korte tijd is erg bijzonder en als je dat pad doortrekt, dan mag je ook veel verwachten van Starship e.v. Het enige waar men -altijd-maar-weer- over valt is de planning, maar dat is ondertussen ongeveer hetzelfde als klagen over de regen in Nederland

Overigens valt het met die hype enorm mee. Het gros van de wereldbevolking weet niet eens wat starship is of volgt de berichtgeving helemaal niet actief. Die hype zit vooral in de ruimte-techniek gemeenschap en kennelijk zit jij daar ook middenin

[pvdheu]

SpaceX breekt nieuwe grond met hardware en doelen welke nog niet eerder zijn uitgevoerd en bedacht.. In 4 jaar tijd van een eerste test tank naar een volledige stack die succesvol een staging doet en bijna een complete burn naar semi-orbit doet..

SpaceX innoveert en produceert razendsnel op een schaal welke niemand anders voorheen heeft kunnen waarmaken. Als dat voor jouw "bar weinig" is dan weet ik het niet meer. Ik denk dat je de resultaten welke behaald zijn toch wel behoorlijk onderschat.

Als we over twee jaar nog geen succesvolle Starship missies hebben gezien dan heb je misschien een punt. Maar ik verwacht dat we die voor die tijd al hebben EN dat we voor 2030 toch echt wel de eerste retour missies naar Mars zullen hebben gezien met Starship.

[Bruin Poeper]

Hij is niet geëxplodeerd hoor.
De reporter zegt: "Our superheavy booster has experienced an unscheduled rapid disaasembly"
Volgens mij betekent dat letterlijk: "vlug uit elkaar halen", of "snelle demontage".

[lanarhoades]

unscheduled rapid disassembly is gewoon ruimtevaart lingo voor een ontploffing. Ze willen het word explosie niet gebruiken omdat ze niet kunnen vaststellen of een explosie de oorzaak was of het gevolg.

[DoubleDot]

Ik vrees dat je de grap gemist hebt

[Daisai]

Die media hebben totaal geen verstand van het onderwerp en het past niet in hun doel om alleen negatief nieuws over Musk te berichten.

[multikoe]

Zowel jij als @Yzord hebben de berichtgeving over Starship op Tweakers de afgelopen tijd kennelijk niet gevolgd. En al helemaal niet het commentaar eronder gelezen. En je hebt ook "die media" helemaal niet gevolgd.

Tip: verdiep je eens in de materie, probeer te begrijpen wat het doel is van testvluchten als deze, kijk naar het resultaat van de vorige testvlucht, kijk naar de artikelen van bijvoorbeeld Eric Berger, kijk naar de filmpjes van Scott Manley.

Als je dat had gedaan voor deze vlucht dan had je bijvoorbeeld geweten dat SpaceX zelf de kans op een volledig succesvolle vlucht inschatte op 60%.

[Tonkie1967]

Dat is een reden om minimaal kritisch te zijn op veel media. SpaceX heeft een hele ander ontwikkel strategie dan bv Nasa of Ula en Boeing waarbij het bij SpaceX uitdrukkelijk mogelijk is om dingen niet in 1x perfect laten gaan. Vorige keer grote problemen met het lanceerplatform en de 33 booster motoren en dat moest nu werken. En als nieuwe onderzoeks doelen/test het hot stage proces en ook kijken hoe ship het zou doen als hot staging zou werken. Al met al succes en veel data on verder te verbeteren.
Volgens SpaceX gaan ontwikkelingen op deze manier sneller en goedkoper

[Tranquility]

Wel erg jammer Dat Musk heeft besloten de livestream niet meer op YouTube te zetten, maar alleen op "X" oftewel Twitter. Ik heb de lancering via andere livestreams wel kunnen volgen, maar had liever die van SpaceX zelf via mijn TV gezien.

[SuperDre]

Tja, dat ligt dan dus aan j zelf, je had geen account op X nodig om de livestream te volgen. Ik heb geen account en kon het gewoon bekijken.

[GeroldM]

Misschien deelt @Tranquility mijn mening: Des te minder social media, des te beter.
Twitter heb ik in hun begin (en per ongeluk) net zo vaak geopend als dat ik vingers aan 1 hand heb.
X? Dat heb ik nog nooit bezocht en ben dat ook niet van plan.
Snapchat? Ook nog nooit bezocht.
Facebook? ja dat wel. Echter zeer sporadisch. Vooral omdat ik Zuid-Amerika leef en mijn familie in Nederland.
Discord? Heb ik compleet niets mee.
Twitch? Who cares?

Als iemand op zulke diensten graag aktief is, dan zal je mij geen tirade horen afsteken, want iedereen moet dat voor zichzelf bepalen. Ik loop liever een rondje in het park met miijn honden. Daar worden mijn honden vrolijk van. En ik ook. Social media doet dat helemaal niet voor mij, dus ik blijf graag zonder.

[Tranquility]

Ben het helemaal met je eens. Iedereen moet lekker voor zichzelf bepalen wat je leuk vind. Ik heb wel een Twitter, oh sorry, X, account, maar gebruik het nooit. Ik heb het ook nooit echt begrepen en wat er nou zo bijzonder aan is. Net als Facebook, dat gebruik ik ook nooit. Ook op de TV is X niet te zien. X vind ik meer iets van tekstberichten waar Youtube meer van de video's en streams is. Ben dan ook een behoorlijke Youtube gebruiker.

[Znorkus]

Best leuk hoor, EJ_SA of Econ_Greg volgen op twitch, dat is echt leuke content en supergaaf dat die gasten dat willen doen: EJ komt er nog van rond ook, en doet wat hij leuk vindt. En het was op discord ook erg gaaf om vragen te kunnen stellen aan communities over microscopen, en om eindeloos astro-foto's mee te delen en samen met mensen van over de hele wereld je astrofotografische monteringen te troubleshooten..

Het is allemaal maar net waar je het voor gebruikt. Discord is gewoon een logisch en goed vervolg op het fenomeen 'forum', en Twitch is een supermooi medium.

Ik denk dat je de techniek en de mogelijkheden verwart met de 95% pulp en rotzooi die erop te vinden zijn.

[demartijn]

Is het wel veilig om een rondje in het park te lopen daar?

[SuperDre]

Wat een onzin toch, iemand zit te zeuren dat die het niet kan volgen, terwijl het gewoon vrij beschikbaar is was via X, zonder enig account, of zelfs reclame. Als je daar dus die livestream bekijkt maak je niet echt gebruik van X, zeker niet in de trant waarover jouw 'relaas' gaat. In dit geval is youtube zelfs erger met al zn reclames en suggesties.
Als je nu een X account nodig had om het te bekijken, dan was het een ander verhaal.

[Znorkus]

Waarom zou je jouw eigen interessante en waardevolle content achter een paywall zetten van een ander? Ik snap Musk heel goed.

[CaptainKansloos]

Vermoedelijk werd het flight termination system van de booster (onderste deel van de raket) geactiveerd omdat sommige Raptor engines niet opnieuw activeerden.

Volgens Scott Manley lijkt dat niet plausibel; https://www.youtube.com/watch?v=hF2C7xE9Mj4 @5:00

Maar het zou kunnen dat SpaceX inmiddels een statement heeft uitgebracht wat dit bevestigd of niet; niet gechecked.

Scott heeft het over 'Fluid hammer' en 'Fuel slosh' wat bij deze versnellingen/vertragingen/manoeuvres de nodige schade aan de motoren en brandstofleidingen zou kunnen geven wat als een 'schokgolf' door de hele booster naar boven gaat en daar ook catastrofale schade aanricht.

Nog een aanvulling:

De 'hot staging' zorgt ervoor dat ze ca. 10% meer lading kunnen meenemen in de toekomst, omdat er nu constant 'gas gegeven' wordt.

De hot-staging lijkt ook noodzakelijk om de brandstof 'in de bodem van de tanks van de booster te blijven duwen' voor een succesvolle relight vd booster. Anders lopen ze het risico op 'lucht/vacuum' in de pompen die de brandstof moeten aanvoeren met de bovengenoemde fluid hammer en fuel slosh als bij effecten.

[Reactie gewijzigd door CaptainKansloos op 24 juli 2024 06:35]

[ByteDelight]

Top! Ik moet Scotts follow up nog kijken, ga ik zo doen.

[Twijfelalles]

Het lijkt of de raket op een gegeven moment niet meer stijgt misschien heeft dit te maken met de fout in de eerste trap . Zou kunnen dat daarom de raketmotors opnieuw moesten activeren iets wat, denk ik ,niet in het koers programma stond.
Lijkt me wel dat deze raket door de dampkring heen zou moeten kunnen. Aangezien de hoeveelheid energie die het had.
Ik hoop dat de volgende lancering hier wat meer duidelijkheid in biedt.

[ByteDelight]

Ik dacht dat ik op Tweakers zat, met liefhebbers van techniek.

Ik heb niks met Musk te maken, maar vind innovatie en iteratief prototypen geweldig.
SpaceX is daar een uitblinker in.
En vandaag hebben ze een puike prestatie neergezet.

[Microkid]

Zo'n succes vond ik het niet. 1e trap opgeblazen, 2e trap te langzaam en communicatie verloren. Hier zou ik nog geen ritje mee willen maken

[the_stickie]

Natuurlijk moet SpaceX dit wel als een succes verkopen. Dat Starship nog niet 'human-rated' is, was ook wel duidelijk voor de vlucht Al was het maar door de geplande 'splash down' landing.
Al bij al past het resultaat wel binnen SpaceX's verhaallijn, waarbij ze door veel 'mislukte' tests data verzamelen en test na test verbeteren. Dat is ook wat ze bij Falcon deden, en daar mag het uiteindelijke resultaat er best wezen.
Er zijn een aantal belangrijke milestones wél gehaald, niet in het minst de 'hot staging' en een 'flight termination system' dat écht werkt...

[Odie]

Het was een groot succes, als je dit alleen als “als een succes verkopen” ziet dan ben je echt te negatief wat mij betreft. Alle Raptors draaiden bij launch, de OLM lijkt het dankzij de deluge overleefd te hebben, hotstaging werkte, StarShip heeft tot 125 km hoogte gevlogen, etc. Er zijn echt veel objectives gehaald.

Natuurlijk had ik ook liever twee splashdowns gezien maar dat was voor nu nog net effe teveel kennelijk. Volgende keer weer verder, er staan al weer tig nieuwe en verbeterde boosters en starships (bijna) klaar.

[the_stickie]

Imo zou 'een groot succes' enkel het volledig afwerken van het 'flight program' zijn.
Het was zeker wel een groter succes dan de vorige test. Aan dit tempo lukt het allemaal bij de 4de of 5de test, wat sneller is dan voorzien. Zo gezien is deze test dan weer een succes.
En ja (imo) moet SpaceX dit wel marketen als een groot succes. Als ze (in hun communicatie) zouden focussen op de fouten is alle pers negatief, wat niet goed is voor het imago en het vertrouwen. Dat heeft allerlei verdere gevolgen (oa voor hoe FAA verder toezicht houdt).
Laten we wel duidelijk wezen dat zowel de 'boostback' als 'seco' en 'coastphase' mislukt zijn...

Alles is relatief

[Reactie gewijzigd door the_stickie op 24 juli 2024 06:35]

[Scriptkid]

Ben jij ook zoiemand die alle side quests in ee bgame doet zo der er een over te slaan.

Stange 0 het overleefde zonder schade was dit al een groot success, starschip seperation was een dubble success rest is bonus.

Het is geen test zoals bij nasa waar niks fout mag gaan.

[the_stickie]

Ik heb zelf nog geen info gezien over stage 0. Wel waren op sommige perscamera's vliegende dingen te zien, anders dan starship. Ik duim!

Het is geen test zoals bij nasa waar niks fout mag gaan.

Dat is zeker zo! Veel leuker voor ons zo
Ik blijf er overigens bij dat 'succes' in deze relatief is - maar 't was zeker geen algemene mislukking

[Riddleman]

De 'Vliegende dingen' waren stukken kunststof van de omheining. Je kan duidelijk zien dat ze dwarrelen zoals een stuk stof doet.

[SuperDre]

125km? Rechtsonder in beeld stond toch echt 148km op het laatst, terwijl iets eerder nog 150km stond.

[Odie]

Je hebt gelijk, 148 is de officiële score.

[Brat]

Nee je gebruikt het niet Odie, alle raketlanceren moeten in 1 keer goed gaan anders kan het nooit goed gaan. Alles in de wereld moet in 1x perfect gaan anders kan het nooit productie in gaan /s

[Odie]

Je hebt de ontwikkeling van Falcon vast moet gevolgd? De meest succesvolle en betrouwbaarste raket in de wereld… of bedoel je bovenstaande sarcastisch?

[Brat]

Zeer sarcastisch

[Odie]

Ok helder. Dan mee eens 👍🏻

[Stoney3K]

Volgens SpaceX is het Flight Termination System geactiveerd net na het afschakelen van de motoren.

Starship is dus aan het einde van zijn vlucht gecontroleerd opgeblazen. Dat was alleen niet het plan, waarom het is gebeurd zijn ze nog niet achter.

[Migrator]

Dit klopt inderdaad met wat je op de stream ziet vanaf T+8m00s; de motoren gaan allemaal tegelijk uit volgens de telemetrie en nog geen twee seconden later zie je een explosie en bevriest de telemetrie. Het afschakelen van de motoren had pas op T+8m33s moeten gebeuren volgens het vluchtplan dus het probleem zal in die richting liggen.

[Stoney3K]

De CH4 en LOX tanks waren inderdaad ook nog niet leeg. Het is dus mogelijk dat er ergens een defect was in de motoren of het brandstofsysteem wat een FTS trigger heeft veroorzaakt.

Maar dat zou uit de telemetrie van SpaceX uiteindelijk ook moeten blijken.

[Reactie gewijzigd door Stoney3K op 24 juli 2024 06:35]

[Blokmeister]

Iets anders wat nog genoemd werd op de stream van Everyday Astronaut is dat hij ook uit koers geraakt kan zijn, wat ook tot een trigger kan leiden.

[Helza]

Ik zat de beelden ook te kijken maar had geen geluid, maar als ik het dus goed begrijp zijn beide onderdelen onverwachts geëxplodeerd?

[the_stickie]

Inderdaad: 2 mooie *poef*'s.
Het voordeel voor ons, kijkers, is dat die tests spannend en leuk om te volgen blijven.

* the_stickie kijkt niet meer naar Falcon lanceringen - niet meer spannend, gaat te goed

[Riddleman]

Niet onverwacht, wel gecontroleerd door het Flight termination System (FTS).

[Nees]

Hotstaging was nieuw, alle engines werkte tov van laatste keer. Nieuwe gimbals kunnen testen (geen hydraulische meer) Goede liftoff, goede separation. Veel positiefs. Maar goed, vele zien alleen het negatieve

[austin_77]

Zoals men vanuit SpaceX heel vaak al heeft gezegd; ze verwachten niets. Alles wat Starship doet is al een succes an sich en het gaat om de data die ze willen verzamelen. Beter 10x een RUD en nav data verbeteren dan 1x alles vlekkeloos en dan bij inzet (hetgeen jij op doelt) erachter komen dat het prut is.

[Bart©]

Te langzaam? Spaceship zou sowieso geen heel rondje rond de aarde maken..

[uiltje]

Volgens de commentaren hierboven was ie dus iets van 1000 km/h te langzaam: 24 ipv 25k km/h. Dus ja, te langzaam, maar grotendeels de snelheid gehaald. En toen gingen de motoren uit

[G.Graafland]

Vond t wel knap dat ze 39 full flow staged combustion cycle engines op methaan op de grootste raket ooit voor n aardige periode in stand wisten te houden. Tov test flight1 zag dit r aardig smooth uit.

[jip_86]

Stage separation gehaald en Starship bijna zo ver dat de motoren uit konden. Dat is zeker wel succesvol te noemen. Zou sowieso allemaal in zee gedropt worden.

[Fire69]

Denk je dat elke launch van de eerste keer goed gaat of zo? Wat een geluk dan dat dit geen bemande test was!
https://www.youtube.com/watch?v=McbCwSW2moo

[jaquesparblue]

Starship heeft nooit orbital velocity gehaald. Bleef steken op ~24k km/h waar 27k nodig is. Op de webcast werd al tussen neus en lippen gezegd dat de FTS is geactiveerd.

Al met al een belangrijke test met belangrijke milestones behaald. Waaronder de hotstaging welke wel goed gelukt lijkt te zijn (betekend dat Starship zo'n 10% meer capacity zal hebben). En dat tot de separation alle raptors bleven branden. En Stage0 die het, voor zover bekend, er goed van afgebracht heeft met het nieuwe deluge/flame deflector systeem.

[Reactie gewijzigd door jaquesparblue op 24 juli 2024 06:35]

[laurxp]

En Stage0 die het, voor zover bekend, er goed van afgebracht heeft met het nieuwe deluge/flame deflector systeem.

Volgens mij zag ik nog wel wat brokstukken voorbij vliegen, dus ik ben benieuwd wat het daadwerkelijke resultaat is. De vorige test was een compleet fiasco, dus ik hoop voor ze dat de schade deze keer beperkt is gebleven.

[Damic]

Heb ik ook gezien dat er wat is gaan vliegen. In ieder geval geen grote betonstukken meer

[jip_86]

Niet zo veel en niet zulke grote stukken. Groot deel kwam meer naar beneden fladderen dus erg licht materiaal.

[Odie]

De vorige test was geen groot fiasco, dat het ding de OLM verliet was al meer dan gehoopt werd.

Dat lang niet alles goed ging en dat de OLM flink beschadigd werd maakte het nog niet tot er fiasco.

[Gravit0n]

Dat komt denk ik doordat het doel een suborbital trajectory was, voor deze test was een volledige baan om de aarde niet het doel, en dan heb je de snelheid ook niet nodig.

[jaquesparblue]

Nee, orbital insertion was een van de doelstelling. Voordat het rondje om was zouden ze een retro burn doen om 'm voor Hawaii uit orbit te halen.

Edit: verkeerd gehoord op de stream. I stand corrected Thanks onder

[Reactie gewijzigd door jaquesparblue op 24 juli 2024 06:35]

[hiostu]

Tijdens de stream van SpaceX gaven ze aan voor een suborbital insertion te gaan en niet een orbital insertion

[peerke1987]

Dat is niet correct, orbital was niet het doel.

[Migrator]

Je hebt jezelf al gecorrigeerd, maar nog wat extra uitleg: je moet ook niet willen dat je nu al een onbewezen Starship in orbit brengt: dat ding is zo zwaar dat de gevolgen catastrofaal kunnen zijn als je de controle verliest en hij overal ter wereld terecht zou kunnen komen. Op de Everyday Astronaut stream legde Tim dat goed uit.

[Stoney3K]

Target was 25000km/h, want dat zou een re-entry en splashdown bij Hawaii opleveren.

[BadRespawn]

Starship heeft nooit orbital velocity gehaald.

Dat was ook niet de bedoeling. Maar voor zover ik weet was het wel de bedoeling dat ook Starship zou landen (al zou dat een 'fake' landing in zee zijn), wat dus ook niet is gelukt.

[Nutbag Deluxe]

Ik kreeg de indruk van de SpaceX livestream dat ze Starship zelf ook waren verloren? Opgeblazen door het FTS. Of zijn ze alleen de telemetrieverbinding kwijt?

[the_stickie]

RUD vlak voor het einde van de 'burn' volgens spacex inderdaad

[Scriptkid]

Volgens mij geen rud maar een fts dat gaven ze ook aan op de live stream.

[the_stickie]

Klopt, was niet bepaald 'slow' of 'scheduled', maar wel 'disassembly' dus RUD is wmb niet fout

[Scriptkid]

Ja alleen rud is vaak een issue die niet voorzien was en gebeurd door een issue met de raket zelf.

Een fts inschakeling is een gecontroleerde rud

[GeroldM]

Een fts inschakeling is een gecontroleerde rud

Een gecontroleerde RUD? Dat is een foute opmerking. RSD klopt dan beter (Rapid Scheduled Disassembly).

[Scriptkid]

Nee want hij is nogsteeds niet scheduled. Het is een swnsor die de fts inschakeld op basis van bad trlemetry.

Alleen dan spreken we niet van een rud maar een fts inschakeling

[peerke1987]

Tot dusver, beide. Tenzij die in een keer ergens op popt, maar het is niet norminal

[Migrator]

Dat klopt inderdaad. Ik heb het nog eens teruggekeken en op T+8m05s zie je een explosie; niet heel duidelijk vanwege de oranje waas maar goed. Daarna was de telemetrie ook gelijk weg, dus kan volgens mij weinig anders zijn dan Starship die zichzelf opblies. Het uit gaan van de motoren ziet er bovendien namelijk minder dramatisch uit en had pas op T+8m33s moeten gebeuren.

[G.Graafland]

Zo ving ik dat ook op in de webcast, dat t fts op n kleine afwijking gereageerd had en t schip vernietigd had.

[VickyNick]

Hele gave dronebeelden op de X pagina van SpaceX. Gaaf dat alle 33 Raptors het gewoon deden tot en met de stage separation. En gewoon hotstaging wat gewoon goed ging, wow!

[Pluto_P]

Ging de hotstaging goed? Of heeft dat uiteindelijk schade aan de booster en starship opgeleverd waardoor beetje niet meer goed functioneerde?

[uiltje]

Voor de booster kan dat het geval zijn, maar je kon in ieder geval duidelijk zien dat de motoren van Starship keurig bleven draaien. Dat zegt natuurlijk ook niet anders, maar als er flink schade was geweest hadden we het waarschijnlijk eerder opgemerkt. Anyway, we krijgen op den duur vast meer te horen hierover.

[MPAnnihilator]

"Dat kwam doordat een flink aantal van de Raptor-motoren er toen mee ophouden; dat leek nu niet het geval." --> ophielden, niet ?

Ontopic :
Je verwacht altijd meer, maar toch mooi om de vooruitgang te zien. Het launch pad leek na lancering toch ook in betere staat dan voordien
De verbranding leek ook perfect nu, van alle raptors. Mooi om te zien welk mooi pattern dat vormde. Die knal van heavy booster was fenomenaal ( spijtig, maar wel indrukwekkend, stel u voor dat die het begeeft met alle brandstof er nog in )

[Nebulasky2]

De Explosie van de booster was echt vet. zo uit een scfi movie

[Twixie]

Dan heb jij duidelijk nog geen enkele eerdere test van Starship gezien.

[Nebulasky2]

Vandaar dat ik al 22 maanden Capcom member ben bij NSF

Alle explosies gezien maar deze was buitegewoon mooi.

[Scriptkid]

Volgensmij was de booster fts ingeschakeld omdat alle engines maar aan 1 kant starten.

Op de spacex livestream kon je dat goed zien dat na seperation en engine boost back burn van de binne ring alleeen de linkse helft starte en van de center ook alleen linkse 2. dus hij zou enorm uit zijn baan geduwt worden met allerhande gevolgen dus fts inschakelen.

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 24 juli 2024 06:35]

[mountain_aliw]

Respect voor de topic titel. Bijna alle news outlets noemen het een gefaalde test maar dan leg je toch echt de context verkeerd.

Deze titel is veel beter.

Ik zat deze week uit te kijken naar de lancering. Het is toch fantastische R&D.

De lancering live heb ik gemist. Ik zat nota bene in een ruimtefilm (pandorum) en was het glad vergeten. Maar mooi om te zien dat de test grotendeels zo geslaagd was.

Hier zullen Nasa, de FAA, en de milieu organisaties denk ik ook niet ontevreden mee zijn. De vlucht was al vele malen beter en ook het flight terminarion system lijkt dit keer veel beter te hebben gewerkt.

Chapeau voor SpaceX, tot nog toe.

[Alxndr]

Ik vind de titel juist heel erg slecht, waarom spreken ze niet gewoon over een lancering of een test?

Het was al snel duidelijk dat Starship het ook niet overleefd had, bovendien, hij zou nooit 'de ruimte in gaan ' de meeste mensen zijn het er over eens dat je dan op zn minst een baan op de aarde moet halen. (De Bezos toeristen tellen ook niet imho)

[uiltje]

Mja, het is maar waar je de grens trekt. Met 400 km recht omhoog ben je dan niet de ruimte in geweest?

[se77en]

Deze lancering leverde natuurlijk een schat aan waardevolle informatie op. Maar de explosie van Super Heavy-booster was niet het enige dat minder succesvol verliep. Spaceship zelf had terug moeten keren in de atmosfeer (na een suborbitale vlucht) maar het contact met Spaceship ging verloren, 10 minuten na de explosie van de Super Heavy-booster.