Derde Starship-raket van SpaceX implodeert tijdens nieuwe druktest

Een Starship-raket van SpaceX is geïmplodeerd tijdens een test. Het bedrijf deed een druktest met de nieuwe raket, maar daarbij leek die in elkaar te klappen. Het is de derde Starship-raket die tijdens een test stuk gaat.

Bij het ongeluk raakte niemand gewond. Het voorval gebeurde toen SpaceX een druktest uitvoerde met de Starship SN3-raket. Het bedrijf had de raket volgepompt met stikstof en de temperatuur omlaag gebracht. Bij zo'n cryogene test wordt gekeken of de raket de druk van de brandstof lange tijd aan kan. Op een video is te zien hoe de raket aan de bovenkant op zichzelf lijkt in te klappen, en later in elkaar stort. Dat kan erop duiden dat de druk wegviel, maar SpaceX zegt dat het nog bestudeert wat er precies mis ging tijdens de test. "Dit kan ook een fout in de testconfiguratie zijn geweest", schrijft SpaceX-oprichter Elon Musk op Twitter. Het voorval gebeurde op vrijdagochtend Nederlandse tijd op SpaceX' eigen lanceerbasis in Boca Chica, in de staat Texas.

Het is de derde keer dat een test met SpaceX' nieuwe raket mislukt. De eerste Starship-raket, de MK1, ontplofte in november tijdens het bijvullen. In maart ging opnieuw een druktest mis toen de eerste Starship met de nieuwe SN-constructie explodeerde. De Starship SN3 had na de druktest een statische vuurtest met de nieuwe Raptor-motor moeten doen, en zou volgens het bedrijf later deze maand al een eerste vluchttest moeten doen. De Starship is een nieuw model raket dat volgens SpaceX kan worden gebruikt voor maan- en Mars-reizen. De raket is bijna volledig herbruikbaar.

Reacties (95)

Ontploft? Eehh hebben jullie het filmpje wel gezien? De bovenste tank vulde zich maar de ondertank mogelijk niet, of door een ander defect kon de structuur het gewicht van de tank niet aan.

Wel een echt rare fail. Maar als je hierdoor denkt dat het een drama is dan zit je fout. Veel falen is veel leren. Kijk gerust even SpaceX rocketlanding fails. Nieuwe techniek, stijle leercurve

Precies dit.

Het is vrij normaal dat er gedurende dit soort tests dingen 'fout' gaan... daar zijn die tests immer voor!

Ja, en nee. In de ruimtevaart gaat er bij tests slechts zelden iets mis omdat alles vrij goed doorberekend is, omdat alles individueel al zeer goed getest is over het algemeen. Dat SpaceX nu al meermaals een gelijkaardig probleem heeft gehad met prototypes doet mij vragen stellen of ze hier wel echt op de juiste weg zitten, want wat we hier zien is niet gebruikelijk in de ruimtevaart. Toch niet meer sinds de jaren 50 van vorige eeuw.

Wat je misschien niet weet is dat deze 'prototypes' er niet alleen zijn om 'raketten' te testen maar vooral om het fabrikage process op te starten en te fine-tunen. SN4 over een paar weken al weer klaar en wordt on-site gebouwd. De bedoeling is dat er straks iedere week een raket gebouwd gaat worden.

Dat is het mooie aan Musk, hij denkt groter. Een Tesla auto bouwen is niet het ding, de fabriek die alles verticaal integreert van rollen staal aan de ene kant naar een auto die de fabriek uitrijdt aan de ander kant.

Dat is ook de bedoeling van BFR. Hij bouwt niet een raket, hij bouwt een rakettenfabriek!
En ook hier weer, veel verticale integratie. Telsa model S batterijen en motoren worden gebruikt in de nieuwe raket.

Wat je misschien niet weet is dat deze 'prototypes' er niet alleen zijn om 'raketten' te testen maar vooral om het fabrikage process op te starten en te fine-tunen. SN4 over een paar weken al weer klaar en wordt on-site gebouwd. De bedoeling is dat er straks iedere week een raket gebouwd gaat worden.

Dat is het mooie aan Musk, hij denkt groter. Een Tesla auto bouwen is niet het ding, de fabriek die alles verticaal integreert van rollen staal aan de ene kant naar een auto die de fabriek uitrijdt aan de ander kant.

Dat is ook de bedoeling van BFR. Hij bouwt niet een raket, hij bouwt een rakettenfabriek!
En ook hier weer, veel verticale integratie. Telsa model S batterijen en motoren worden gebruikt in de nieuwe raket.

Dit. Ook niet onbelangrijk is om je te realiseren dat voor SpaceX de kostenpost voor personeel heel veel groter is dat de kostenpost voor materiaal.

Om zo efficient mogelijk te ontwerpen is het dus belangrijk om het ontwerp proces zo snel mogelijk te maken, waarbij vernietigen van materiaal qua kostenpost irrelevant is en tijd de voornaamste relevante factor is.

Je gaat daarmee dus richting de manier waarop software tegenwoordig geschreven wordt: hele hoge eisen stellen met onmogelijke deadlines en hopen dat iets zo snel mogelijk faalt zodat je zo snel mogelijk kunt zien waar de pijnpunten zitten om die zo snel mogelijk op te lossen.

Als je prototypes wilt ontwerpen die na 1 of 2x testen perfect werken, dan zul je nooit van z'n leven (durven) innoveren. Zie Boeing.

Zodra de tanks de tests door komen heeft SpaceX iets in handen dat geen enkel ander bedrijf ter wereld heeft: een productielijn die binnen 1 week een geteste snel herbruikbare tank kan uitpoepen die de ruimte in kan. Een productielijn die je tevens uit kunt breiden, zodat je er meerdere tegelijk kunt bouwen.

Al kost dat 20 prototype tests en 1 jaar aan doorlooptijd. Dan nog lopen ze zeker 20 jaar voor op de rest van de wereld, want niemand anders probeert nu zo'n raket te bouwen en niemand weet hoe je zo'n ontwikkeling zo snel kunt doen.

[Reactie gewijzigd door GeoBeo op 5 april 2020 08:35]

De ruimtevaart van de jaren 50 heeft dan ook geen toekomst. De lanceerkosten zijn gewoon veel te hoog en het hergebruik minimaal of niet bestaande.

Ook niet vergeten dat SpaceX heel open is, van elke faal krijg je gewoon de beelden te zien. Ik vermoed dat dit bij de andere partijen wel anders is.

Is dit erg ? Op termijn niet, het zou pas erg zijn als ze er niets van leren. Natuurlijk was het niet de bedoeling en het had leuk geweest als ze met SN3 de 150m hop hadden kunnen doen. Op naar de volgende.

Normaal gaan er volgens mij ook jaren overheen voordat er ook maar iets gebouwd wordt.
Spacex doet in dit geval meer aan rapid prototyping.

Sowieso is het ook de bedoeling dat deze raket voor ruimtevaart begrippen spotgoedkoop moet worden.
Blijkbaar is deze manier van ontwikkelen goedkoper en sneller.

Al zou naar mijn idee een computermodel/simulatie tegenwoordig toch vrij dicht bij de werkelijkheid moeten zitten. Dan verbaast het mij toch dat er zo veel prototypes geëxplodeerd / geïmplodeerd zijn.

Ja mij ook, maar volgens de twitterfeed van Elon zou het ook aan de testconfiguratie kunnen liggen (human error denk ik dan). Ik heb te weinig verstand van de processen die hier aan te pas komen om er iets zinnigs op te zeggen maar ik ben wel benieuwd naar het onderzoek.

Zelfs testen op de gevolgen van human error en de introductie hiervan begrijpen is waardevol. Als je wat nu gebeurde kunt voorkomen dan heb je weer een horde overwonnen. Baby steps.

https://twitter.com/elonm...ue%26is_nightmode%3Dfalse

Test error.

Meer context:

https://www.reddit.com/r/...pretty_much_good_news_is/

[Reactie gewijzigd door GijsVos op 6 april 2020 18:00]

Ja, en nee. In de ruimtevaart gaat er bij tests slechts zelden iets mis omdat alles vrij goed doorberekend is, omdat alles individueel al zeer goed getest is over het algemeen.

Dat kost dan normaal ook jaaaaaren tijd, voordat het allemaal is doorgedacht en uitgerekend, en voordat alle componenten allemaal individueel getest zijn (achter gesloten deuren).

En de SLS is nu al bijna een decennium in ontwikkeling volgens die methode, en dan ook nog gedeeltelijk gebaseerd op een bestaand ontwerp. En toch het duurt nog wel een paar jaartjes voordat die zal vliegen.

Dat SpaceX nu al meermaals een gelijkaardig probleem heeft gehad met prototypes doet mij vragen stellen of ze hier wel echt op de juiste weg zitten, want wat we hier zien is niet gebruikelijk in de ruimtevaart. Toch niet meer sinds de jaren 50 van vorige eeuw.

Ze zitten op een andere weg dan de gebruikelijke. Dat betekent daarom niet de verkeerde. het is óók niet gebruikelijk dat een ruimtevaartbedrijf zo snel ontwikkelingsiteraties doet. Of dat binnen de verwachte een tot twee jaar tot een vliegend prototype leidt, moeten we gewoon nog zien.

Dit was een totaal ander probleem dan de vorige twee problemen. In dit geval was de bovenste tank netjes gevuld, maar verloor de onderste tank druk, dat was geen explosie of implosie maar eerder een ventiel dat het begaf of een openstond. Hier door was het gewicht van de bovenste tank te groot voor de tank er onder en werd deze als een leeg bier blikje plat gedrukt door de tank er boven.

Bij de vorige testen begaven lasnaden het en was er sprake van een plotseling weg vallen van alle druk. In dit geval lijkt het er eerder op dat er iets mis ging met de test zelf en dat er niets aan de hand was met de lasnaden of de raket op zich.

Natuurlijk zal men ook hier weer moeten onderzoeken wat er precies is gebeurt maar dit is een flinke vooruitgang ten opzichte van de vorige twee testen.

Je hebt wel gelijk dat bij de meeste testen met raketten eigenlijk maar zelden echt iets mis gaat omdat zo'n ding vaak miljoenen kost. Iets dat deze tanks zeker niet kosten. En men dus zeer veel tijd en geld besteed aan het helemaal door rekenen van alles wat er eventueel zou kunnen gebeuren.
Wat SapceX doet is een iets andere aanpak men bouwt de raket uit (relatief) kleine onderdelen en test deze afzonderlijk hier door kun je zonder enorme kosten een paar tanks testen en is het minder belangrijk om alles helemaal door te rekenen. Dit bespaard enorm veel tijd omdat je heel snel een nieuwe tank kan testen en als deze faalt meteen een volgende tank kan bouwen waar dit probleem verholpen is.
Het is zeer vergelijkbaar met het model dat veel software bedrijven gebruiken, waar je micro services bouwt, het motto van veel van deze bedrijven: Fail early, fail often is precies wat je hier ziet. Je geeft geen geld uit aan een lang traject van ontwerp, committee's die alles moeten bestuderen en goed moeten keuren om dan naar een andere review te mogen waar je nog weer een ronde goedkeuringen moet hebben etc etc... Dat is de NASA aanpak en dat is dan ook een van de redenen waarom de Space Launch System of SLS jaren achterligt op schema en waarschijnlijk uiteindelijk gecanceld zal worden omdat er nog steeds geen enkele test vlucht is gedaan terwijl dat al in 2017 had moeten gebeuren volgens de planning.

Geen van beide is goed of fout maar het voordeel van de SpaceX aanpak is dat je niet jaren lang allerlei ontwerpen op papier zet om dan een fout te vinden en weer terug naar af moet. Zij kunnen omdat ze meteen een volgende versie kunnen bouwen heel snel de fouten er uit halen en een ontploffing is vervelend maar zeker geen ramp, waar het bij de NASA aanpak een ramp zou zijn zeker voor de engineer die de fout gemaakt heeft waardoor het mis ging. Want zij bouwen pas een raket als alle berekening af zijn en ze er "zeker" van zijn dat het ding ook zal vliegen.

Ik denk zeker ook omdat SpaceX een heel andere aanpak heeft dan veel andere raket bouwers (ESA/JAXA/NASA/etc) kan het lijken als of ze heel veel problemen hebben maar zij zullen eerder roepen dat dit in de lijn der verwachting ligt. Ondanks dat ze liever zouden zien dat alles in een keer goed gaat houd hun process er rekening mee dat dingen fout zullen en mogen gaan.

Sorry, Er loopt gewoon super veel verkeerd in ruimtevaart tests. De james web telescope heeft zo erg veel vertraging gehad omdat tests toch iets anders lieten zien dan de simulatie.

Tegelijk kan je de simulatiemodellen ook voeden met nieuwe data specifiek voor een bepaald onderdeel hoe dat zich gedraagd bij een snelle koude/warmte cyclus bijvoorbeeld. Verre van alles is door te rekenen, vaak is dat onderdeel per onderdeel berekend maar tijdens zo’n test komt alles samen.

Dan kan je meemaken dat een Raket ontploft omdat een super belangrijke klep blijft vastzitten doordat een sensor foute meetdata doorstuurde door de temperatuur en vibraties die dan weer het gevolg waren van een motorsturing die niet 100% synchroon liep met de andere motor en samen gingen oscilleren dat dan weer een gevolg was van gasvorming in de brandstoftoevoer enz enz. Je kan dat gewoon niet allemaal doorrekenen op een simulator.

Dat wil helemaal niet zeggen dat ze op het verkeerde pad zitten. Dat is gewoon eigen aan rocket science. Ze zouden pas slecht bezig zijn als ze niets leren van deze fail.

Niet alleen SpaceX test totdat dingen stukgaan:

https://www.nasa.gov/expl...-test-extreme-limits.html

"Niet ongebruikelijk" mag ik hopen. Als er veel onafhankelijk dingen zijn die kunnen falen, met elk een behoorlijke kans, ben je nog heel wat aan het testen en kom je steeds nieuwe "verrassingen" tegen.

Niet helemaal normaal. Mogelijk niet onverwacht, maar zeker ook niet gewenst.

Uiteindelijk zijn de meeste testen om te zien of iets qua design, constructie werkt. Als het steeds zoals nu afloopt, komt het bedrijf weinig verder.

Voor alle duidelijkheid, door was geen test om het maximum/minimum van de raket te testen, in principe had dit gewoon goed moeten gaan.

Hangt er van af wanneer het fout liep. Zoals ik het begrepen heb was dit een Factor of Safety test en dan wil je toch een veilige marge hebben.

Nu zou het goed kunnen dat ze al een stuk boven het verwachte resultaat zaten en dan is het gewoon een spectaculaire win. Zaten ze onder de verwachte resultaten, of nog erger, onder factor 1 dan kunnen we eerder over een spectaculaire fail spreken.

Is er iets geweten op welk niveau ze zaten?

Groot gelijk! Alvast een veiliger parcours dan alles wat NASA tor nu toe heeft gedaan.

In hoeverre heeft de NASA dan tot nu toe alles onveilig gedaan? Of denk je dat die nooit iets testen?

Verwissel je NASA nu niet met Boeing?

Volgens mij wordt er in ieder geval gedoeld op de Challenger (Space Shuttle).

Die ontplofte omdat de lancering bij veel te lage temperaturen is "gepushed" door management, vanwege PR. Er ging voor het eerst een burger mee, een lerares (Christa McAuliffe) die vanuit de ruimte (een) les zou geven.

De engineers hadden echter zeer ernstige bedenkingen geuit, zij twijfelden zeer ernstig of de O-ring afdichtingen in de SRB (Solid Rocket Boosters) wel goed zouden werken bij die termperaturen die ver onder de specs waren.

De conclusie van het onderzoek was dat er inderdaad niet goed genoeg was geluisterd naar de engineers. Dus er is in feite toen bewust een te groot risico genomen...

Klopt. Echt erg.

En het falen met Columbia...
En de fantastisch succesvolle test van Apollo 1...

[Reactie gewijzigd door Docschnitzel op 4 april 2020 12:05]

Nee NASA heeft gemiddeld meeste dode per crew lancering.

Dat is ook denk ik de bedoeling.
Het onder druk brengen van een tank levert trekspanning op.
Het eigen gewicht of een vacuum levert juist een compressie op. wat dan bij bezwijking neer komt op knik.
Meeste constructies hebben grotere veiligheidsfactoren voor knik, omdat dat direct gebeurt. terwijl een trek belasting tijd nodig heeft en nog kan stabiliseren.

Wat er hier dus gebeurt op het moment dat de onderste tank niet op druk staat, is dan dus dat deze op knik belast kan gaan worden ipv op compressie, omdat onder druk, deze 2 elkaar uit cancellen.

Ziet er voor mij uit alsof er inderdaad teveel onderdruk in het midden is en daardoor indeukt, waarna de constructie niet sterk genoeg meer is om eigen gewicht te dragen en omvalt.

By cryogene temperaturen zijn metalen in eens niet meer zo sterk en gaan ze heel andere eigenschappen vertonen.

Behalve die specifieke 3XX legeringen, die krijgen bij cryo toestanden juist een verdubbeling van treksterkte. Dat is juist 1 van de redenen dat spacex van lithium aluminium voor de falcon, voor de bfr is overgestapt op rvs en niet op carbon composiet.

In hoeverre is een test mislukt? Raket ontploft, test gelukt? Op naar volgende test.

mislukt, want ze wilden er nog andere dingen mee doen. Het is enkel de bedoeling als je de maximale druk probeert te vinden/testen dat het ding mogelijk de test niet overleeft.

minimale in dit geval.

De test was uitermate succesvol in het vinden van een probleem!

Dit is toch maar een stukje van de hele starship? maargoed, ergens beter dat de test failed en ze het kunnen verbeteren, dan dat alles nu goed gaat en uiteindelijk als nog mis gaat. Er kan sowieso meer dan genoeg misgaan. Kijk uit naar hun voortgang, het gaat in iedergeval toch wel de goede kant op.

Dit is toch maar een stukje van de hele starship? maargoed, ergens beter dat de test failed en ze het kunnen verbeteren, dan dat alles nu goed gaat en uiteindelijk als nog mis gaat. Er kan sowieso meer dan genoeg misgaan. Kijk uit naar hun voortgang, het gaat in iedergeval toch wel de goede kant op.

Dit is alleen maar de tank sectie inderdaad. Komt nog een heel ‘cargo’ of ‘crew’ sectie bovenop. En uiteindelijk bij echte lanceringen nog een ruim 70 meter lange 1ste stage booster eronder.. Totale lengte een ruime 120 meter.

De SN4 versie ligt al in meeste onderdelen klaar, dus in korte tijd staat de opvolger al weer klaar voor de volgende test. En elke nieuwe versie heeft verbeteringen. Ze komen wel op een punt dat ie gaat vliegen :-)

Geïmplodeerd dus, niet geëxplodeerd

Het lijkt er eigenlijk meer op dat hij onder het gewicht van de volle tank bezwijkt.
Alleen de vloeibare zuurstof tank die boven aan zit zat nog maar vol.

Als je live wilt meekijken

https://www.youtube.com/watch?v=iw5bYl8v3nY

Het LabPadre kanaal op Youtube

Nou ja weten wat er NIET werkt is ook een stukje vooruitgang dus volgende keer weer iets beter.

Best wel een dunne wand metaal, als je de beelden zo ziet. Ik snap dat de raket zijn sterkte moet krijgen van de druk binnenin, net zoals een aluminium blikje met frisdrank, maar toch is het gevoelsmatig niet stevig...goed dat ze het uitgebreid testen.

Hoeveel mensen wilde woon musk hiermee de ruimte in schieten?

Als dat ding dit jaar nog of begin volgend jaar succesvol van de grond komt dan is dat nog een gigantische prestatie. Als je Nr1 vergelijk met deze versie. Dan zie je echt enorme vooruitgang in een korte periode.

Kan ook een implosie zijn door het temperatuurverschil tussen de buiten temperatuur en de superkoude vloeibare zuurstof.

Kan ook een implosie zijn door het temperatuurverschil tussen de buiten temperatuur en de superkoude vloeibare zuurstof.

Euhrm zuurstof? Ik lees iets anders ...

[Reactie gewijzigd door OxWax op 4 april 2020 00:30]

Is toch echt zuurstof. Supergekoelde vloeibare zuurstof.
De meeste raketten hebben hun eigen oxidicer bij zich om de meest efficiënte ontbranding te krijgen. Daardoor bestaat de brandstof vaak uit twee componenten.

In het geval van Starship is dit methaan en zuurstof. Beide extreem gekoeld om zo'n hoog mogelijke dichtheid te bereiken zodat de pompen van de raketmotor een maximale hoeveelheid kunnen bewegen.

In de verscheidene filmpjes kan je zien dat de bovenkant van sn3 helemaal wit uitgeslagen is van het ijs. Een goede indicatie dat die nog gevuld is met ~ -200 graden Celsius vloeibare zuurstof.

Vloeibare zuurstof of Lox (Liquid oxygen) is heel reactief en de kleinste vonk kan een spectaculaire explosie of brand veroorzaken, zelfs in materiaal dat normaal helemaal niet brandbaar is. Een druktest heeft een niet verwaarloosbaar risico dat er iets mis loopt en daarom gebruik je in eerste instantie liever een andere minder gevaarlijke stof. Stikstofgas heeft ongeveer vergelijkbare eigenschappen (koud en vloeibaar gemaakt gas) en is veel veiliger. Nadat men de druktesten met stikstof heeft doorstaan komt er pas een test met Lox.

Om te lanceren heb je dan weer wel Lox nodig omdat je dan wel wil dat er een explosie is, bij voorkeur* gecontroleerd door de raptor engines.

*Stiekem zou ik wel 1 keer willen zien wat het resultaat is van een starship gevuld met brandstof en oxidizer. De youtube opbrengsten alleen kunnen de meeste kosten hiervan terugbetalen.

[Reactie gewijzigd door denBoom op 4 april 2020 02:46]

Excuus, totaal overheen gelezen in het artikel, helemaal gelijk natuurlijk.

Weet je toevallig ook of ze het temperatuurverschil tussen methaan en lox simuleren bij dit soort load tests genereren met de stikstof of niet?

Geen idee, volgens mij niet omdat ze de lox normaal afkoelen tot net boven het vriespunt van zuurstof dat kouder is dan -200°C. Stikstofgas is al bevroren bij die temperaturen. Al kan je het verschil mogelijk wel simuleren door in de andere tank hogere temperaturen te gebruiken.

Methaan kan kouder gemaakt worden dan de RP1 die de falcon 9 gebruikt. Het temperatuur verschil tussen de tanks in starschip zal dus kleiner zijn dan dat tussen de tanks in de falcon 9. Beide raketten zijn wel gemaakt van andere materialen dus wat ze geleerd hebben met de falcon 9 is waarschijnlijk niet direct overdraagbaar naar starschip.

Is toch echt zuurstof. Supergekoelde vloeibare zuurstof.

Hoe is da nu mogelijk :
"Het bedrijf had de raket volgepompt met stikstof en de temperatuur omlaag gebracht.

Enig idee hoe gevaarlijk LOX is?

lox zelf is niet gevaarlijk, alles wat er omheen zit word gevaarlijk....