James Webb heeft wellicht genoeg brandstof over om 20 jaar actief te blijven

De eind vorig jaar gelanceerde James Webb Space Telescope heeft mogelijk genoeg brandstof over om twintig jaar actief te blijven. Dat is een stuk langer dan de bedoelde minimale levensduur van vijf jaar. Eerder werd al uitgegaan van een levensduur van tien jaar.

Mike Menzel, de Webb Mission Systems Engineer van NASA, heeft tijdens een persconferentie gezegd dat er 'ruwweg gesproken voor ongeveer twintig jaar aan brandstof' over is. Volgens hem zijn er twee redenen voor dit gunstige cijfer: de accurate wijze waarop de Ariane 5-raket de telescoop in de ruimte afleverde en de precisie en effectiviteit van de zogeheten mid-course corrections. Menzel houdt nog wel een slag om de arm; hij benadrukt tot twee keer toe dat het brandstofniveau en daarmee de voorspelling van twintig jaar nog nader moet worden bepaald.

Mid-course corrections is de term die NASA hanteert voor de paar extra koerscorrecties die in de dagen na de lancering zijn uitgevoerd door middel van het ontsteken van de eigen motor van de James Webb-telescoop. Eerder bleek al dat de ruimtetelescoop tijdens zijn eerste en tweede koerscorrecties op respectievelijk 25 en 27 december veel minder brandstof had verbruikt dan was berekend. Die koerscorrecties waren nodig om James Webb op de juiste koers te krijgen in de richting van lagrangepunt L2, zijn eindbestemming op 1,5 miljoen kilometer van de aarde.

Volgens ESA zijn er een hoop factoren en overwegingen die een rol spelen bij het bepalen van de levensduur van de James Webb-telescoop, maar de Europese ruimtevaartorganisatie zegt dat brandstof zeker een van de meest belangrijke factoren is. Brandstof is niet alleen nodig om op de bestemming te komen. Het wordt ook ingezet voor station keeping-manoeuvres om James Webb op koers te houden in een baan om L2 en om de telescoop de juiste kant op te richten.

Brandstof is dus erg belangrijk, maar een ander factor die een rol in de levensduur zal spelen, is de mate waarin kosmische deeltjes gaten zullen schieten in het zonneschild. Er kunnen deeltjes door de vijf lagen van het schild gaan, waardoor het schild minder goed warmte zal kunnen blokkeren. Dat kan invloed hebben op de prestaties van de verschillende instrumenten, die in zeer lage temperaturen moeten opereren. Als die temperaturen van tussen de -233 en -260 graden Celsius niet kunnen worden gehandhaafd, wordt het lastiger om onderzoek te blijven doen op de frequenties in het infrarode deel van het spectrum.

De James Webb Space Telescope werd op 25 december succesvol gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Daarna zijn een aantal belangrijke stappen doorlopen, waaronder de mid-course corrections. De twee belangrijkste gebeurtenissen waren het uitklappen van het zonneschild en het uitvouwen van de twee vleugels om de primaire spiegel compleet te maken. Dat laatste is afgelopen weekend succesvol uitgevoerd en het zonneschild werd eerder al met succes uitgeklapt. Daarmee zijn de belangrijkste deployments voltooid.

Inmiddels heeft James Webb bijna 78 procent van de afstand tot L2 afgelegd. Het duurt niet lang meer voordat de telescoop daar aankomt, al zullen de eerste echte wetenschappelijke beelden pas over een half jaar volgen als de telescoop daadwerkelijk operationeel wordt. Tot die tijd worden er allerlei zaken getest en gekalibreerd, zoals het heel precies afstellen van elke individuele hexagon. Achttien van die hexagons vormen de primaire spiegel.

Reacties (163)

[himlims_]

hoe 'remt' zo'n ding om op de juiste plaats te stoppen?

[Umbrah]

L2 is een gek punt eigenlijk. Het is de plek waar de zwaartekracht van de aarde en de zon ongeveer even sterk is. Je moet je zo voorstellen dat Webb een balletje is, en de zwaartekracht van de aarde een kuil waar we hem uit knikkeren. Om hem hoog te krijgen moeten we hem een enorme slinger geven, en eigenlijk Nét niet het "gat" van de zon in knikkeren, wat ook een "gat" is. L2 is het stukje tussen de twee gaten in. De lancering is de kracht die we hem meegaven, en eigenlijk is de zwaartekracht dus zijn rem.

Webb heeft wel wát aandrijving mee, maar erg veel stelt het niet voor, het is meer om te corrigeren en óp het hobbeltje te blijven.

Eigenlijk remt Webb dus niet, en dat is dan ook je antwoord: "niet". De werkelijkheid is echter veel complexer, maar zwaartekracht als gaten zien, en L2 als het stuk tussen twee gaten is wel de mooiste analogie. Webb gaat ook in een baan om L2 heen, en verbruikt een beetje brandstof (zie het als een soort segway die zichzelf overeind houd) om er op te blijven. Dat er heel precies gegooid is, en Webb dus minder hoefde te corrigeren om óp L2 te komen, is erg mooi, want dan kan de brandstof meer gebruikt worden om op L2 te blijven. En wat gebeurt als die brandstof op is? Dat is nog niet besloten.

De meeste L2-objecten die "op" raken slingeren naar een heliocentrische baan (om de zon, feitelijk). Er is sprake van om Webb één laatste slinger te geven echter, om hem in de atmosfeer op te laten branden. Alternatief wordt er ook wel eens gesproken over L2 objecten op de maan te laten crashen. Waarbij er natuurlijk op wordt gelet om niet de Apollo-landingsplekken te raken (iets zal op de maan niet opbranden in de atmosfeer, vanzelfsprekend...).

Voor Webb specifiek is en wordt er nagedacht over een geautomatiseerde refuel missie, maar dat ligt nog vér in de toekomst. Misschien hebben we dan Luvoir al wel -- https://en.wikipedia.org/...Optical_Infrared_Surveyor

[Blokmeister]

Mooie uitleg!

Misschien wel even goed om erbij te zeggen dat L2 niet het punt is tussen de Zon en de Aarde, maar juist op het verlengde van de Zon en de Aarde ligt. Zo kan je met één zonneschild direct de straling van de Aarde én van de Zon blokkeren. Het punt waar jij het over hebt is L1. JWST gaat naar L2.

Je analogie die dan mooi opgaat bij L1 gaat dan niet helemaal meer op, aangezien je ook de middelpuntvliedende 'kracht' nodig hebt om de stabiliteit van dat punt te beschrijven.

[mcDavid]

Dezelfde analogie gaat nog steeds op, want ook L2 is een "zadelgebied" in de zwaartekrachtsvelden van de aarde en de zon. Als je de kuil van de aarde uitknikkert, kom je in de (veel grotere) kuil van de zon terecht.

Het enige verschil is dat je, bij een overshoot van L2 niet in een rechte lijn naar de zon zou vallen, maar (eerst) in een baan daaromheen terecht zou komen.

[jorisporis]

Bij een overshoot van L2 kom ga je deep space in, aangezien je snelheid (en dus middelpuntsvliegende kracht) dan te hoog is.
Hoe verder van de zon, des te trager de omloopsnelheid. Door de extra zwaartekracht van de aarde kan in L2 toch een object synchroon met de aarde (dus sneller én grotere baan). Hier is dus de middelpuntsvliegende kracht gelijk aan de aantrekkingskracht van de aarde en de zon.

[blorf]

Misschien dat ik het mis heb maar volgens mij kun je op L2 alleen een stabiele baan krijgen als de planeetbaan perfect rond is. Bij een ellips krijg je een op en neer gaande kromming en snelheid waardoor de vereiste positie van het vaartuig ook varieert
In die animatie van de baan valt hij 1 keer per jaar riching de aarde. Ik heb het idee dat ze de uitgangsrichting daarvan in 1 keer goed proberen te krijgen zodat er het komende jaar geen correcties nodig zijn.

[Blokmeister]

L2 is alleen een zadelgebied doordat de aarde om de zon draait. Als je willekeurig twee massa's in een ruimte plaatst en die kunstmatig op hun plek houdt zonder dat het systeem draait, zal er geen L2 zijn, louter een L1. De rotatie en dus de schijnbare middelpuntvliedende kracht is cruciaal voor L2, L3, L4 en L5.

[engibenchi]

Wat ik nog niet goed begrijp hoe je rond dat L2 punt kunt cirkelen
Linkje naar een illustratie op YouTube
Moet ik dat zien als de draaikolk rond een afvoerputje?

Het vallen rond een massa daar heb ik wel een redelijk gevoel bij maar rond een plek kunnen cirkelen waar niets is gaat mijn snappertje te boven. Ik probeer het te zien als zo'n luwte hoek waar bladeren en afval ophopen. Maar die analogie gaat niet op als je er in een baan omheen kan cirkelen.

Scott Manley heeft er een mooie animatie en uitleg over gemaakt ik moet 'm nog af kijken maar het is te mooi on topic om 'm niet alvast te benoemen.

[Reactie gewijzigd door engibenchi op 23 juli 2024 16:23]

[Xfade]

Hoe hou je de straling van de aarde tegen ? De zon snap ik, omdat de aarde ertussen zit.

[Blokmeister]

Volgens mij werpt de Aarde geen complete schaduw meer op die afstand. Vandaar ook dat het zonneschild er zit. Na de Zon is de Aarde de grootste bron van warmte en strooilicht. Het zonneschild houdt beide tegen.

[Toon_C]

Om nog aan te vullen; James Webb kán simpelweg niet remmen.
De satelliet heeft geen thrusters die 'naar voor' wijzen en die hem dus af zouden kunnen remmen.
NASA heeft geprobeerd om de satelliet 'bergop' naar L2 te gooien met nét iets te weining snelheid, zodat JWST zelf zijn insertion rond L2 moet doen. Daarvoor heeft hij enkel achteruit en zijwaarts vurende thrusters.

Ik vind er nu momenteel geen betrouwbare bron van, maar als ik het mij goed herinner hebben ze dit bewust gedaan om te voorkomen dat deeltjes van de uitlaat op de telescoop terecht zouden komen en/of een wolk vormen die het zicht zou kunnen belemmeren.

[Coolstart]

De hoofdreden dat James Webb kan niet remmen is omdat de sterke stuwmotor (bi propellant) achteraan zit. De satelliet omdraaien met thrusters denk je dan spontaan maar dan zou de spiegel in de zon zetten en dan is alles stuk. Daarnaast wil men zo snel mogelijk de instrumenten koelen. Klopt ook dat de brandstof van een voorwaardse trhuster zou beslaan op de spiegel.

Dus de enige wannier is 100% remmen op de (schijnbare) zwaartekracht van de aarde/zon. Om te voorkomen dat ze overshooten is het dus veiliger om dat laatstre stukje benodigde snelheid op eigen kracht te doen. (MMC-2 net voor hetL2 punt). Overshoot je dan komt JWST ook in een baan rond de zon maar dan drijft de telescoop af. Ze mikken dus net onder dat kantelpunt.

Nog wat info:
Hier kan je trouwens de JWST volgen.

En L2 is een stabiel punt in een hogere baan dan de aarde waar JWST mooi kan blijven stilliggen (maakt wel cirkelbeweging) tegenover de aarde/zon Het drijft niet af (in alle richtingen) zodat ze makkelijker data kunnen transfereren. Dus JWST doet dus ook 365 dagen rond de zon.

De JWST is van bij de start ontwikkeld om gerefueled te kunnen worden door een robot. Ze hebben alles servicable gemaakt, incl visuele markers voor auto docking. Maar de refuel missie is nog niet gestart maar in theorie kunnen ze dus iets ondernemen als blijkt dat brandstof de beperkende levensduur-factor is van JWST.

L2
Verklarende wikipedia afbeelding van L2: https://en.wikipedia.org/...File:Lagrange_points2.svg

Mid course correction
In totaal zijn er twee mid-course corrections (MMC) nodig. MCC-1a, MCC-1b, and MCC-2. De eerste twee zijn al achter de rug MMC-2 zal op de 29ste dag plaatsvinden. We zijn nu 16 dagen ver.

Post over the thrusters: https://space.stackexchan...nt-jwst-use-ion-thrusters

Info nasa: https://webb.nasa.gov/content/observatory/bus.html

[Reactie gewijzigd door Coolstart op 23 juli 2024 16:23]

[Blokmeister]

Dat lijkt me sterk. Het is een beetje speculatie van mij, maar ik zie niet in waarom hij dit niet zou kunnen. Hij heeft gewoon stuurraketten en kan dus elke rotatie maken, dit is ook nodig om de telescoop op de juiste objecten te richten. Je kan dus prima de telescoop 180 graden draaien en vervolgens de stuwraket afvuren, alleen remt hij nu af. De uitlaatgassen gaan dan alsnog van de optiek af.

[Blokker_1999]

Nee, het is wel correct, DeJWST kan niet afremmen, heeft geen thrusters aan de voorkant. Het was dan ook zeer belangrijk dat bij de lancering de raket niet over de doelsnelheid zou gaan en mede daardoor met opzet net iets vroeger stopte met versnellen.

En nee, je kan hem niet omdraaien. Je hebt dat immense zijl net om 1 kant uit de zon te houden. Dan wil je die kant niet naar de zon draaien om af te remmen want dan wordt de koude kant te warm.

[Blokmeister]

Ah okay. Ik dacht dat je dat prima kon doen, want hij is toch niet operationeel en maakt het niet uit waar je het schild heen richt. Uit jouw opmerking haal ik dat je gewoon zo snel mogelijk wil beginnen met afkoelen. Verder kan ik me voorstellen dat het zonneschild ook radiogolven tegenhoudt, waardoor je in een verkeerde oriëntatie niet meer (goed) kan communiceren met de Aarde.

Bedankt voor je verheldering!

[mcDavid]

Het afkoelen is één van de kritische paden waarop gewacht moet worden voordat we goede wetenschappelijke resultaten krijgen, dus ja daar wil je zsm mee beginnen. Op https://jwst.nasa.gov/con...eIsWebb.html?units=metric wordt al een tijdje bijgehouden hoe de temperatuur zich ontwikkeld.

Maar daarnaast is de apparatuur ook gewoon dusdanig gevoelig dat die gewoon gefrituurd zou worden als je die even naar de zon toe draait. Ook tijdens de lancering al, toen het zonneschild nog opgevouwen was, was de oriëntatie zeer kritisch om te voorkomen dat de instrumenten aan direct zonlicht blootgesteld werden.

[Blokmeister]

Dankje voor je toevoeging! Weer wat geleerd!

[sjaakwortel]

De telescoop heeft sowieso reaction wheels en monoprop thrusters voor kleine correcties, dat zou genoeg controle moeten geven om hem in balans en in positie te houden.

[Blokker_1999]

balans en positie wel, maar je kan er niet mee vertragen. Daar is gewoon geen mogelijkheid voor. Zelfs niet met een reactiewiel.

[nullbyte]

Exact dan wordt die kant te warm, maar het kan absoluut al is het niet nodig en niet zo bedoeld.

[Aaargh!]

Je kan dus prima de telescoop 180 graden draaien en vervolgens de stuwraket afvuren

Dat kan inderdaad. Het grote nadeel daarvan is dat je daarmee een ruimtetelescoop waar 20 jaar aan gewerkt is en die 10 miljard dollar gekost heeft vernield.

De instrumenten in de JWST zijn zeer gevoelig en gemaakt om bij zeer lage temperaturen te werken. Zodra je deze in de zon draait is het einde oefening.

Gelukkig hoeft de JWST niet te remmen. Je kan het zien als een balletje dat je een heuvel op rolt. De lancering (en de latere correctie) heeft 'm voldoende snelheid gegeven om net niet tot bovenaan de heuvel te komen. De telescoop valt dus langzaam weer terug naar de aarde (rolt weer van de heuvel af). De brandstof waar in dit nieuwsbericht over gesproken wordt is er voor om 'm af en toe weer een klein stukje terug 'omhoog' te drukken, tot bijna, maar net niet, 'bovenaan'.

[Reactie gewijzigd door Aaargh! op 23 juli 2024 16:23]

[hcQd]

Je kunt hem niet omdraaien, dat zou de gevoelige meetapparatuur beschadigen. Bij de lancering werd de tweede trap ook heen en weer gedraaid om de instrumenten uit de zon te houden.

[Kees-Jan]

Nee, want dan zou de telescoop zélf direct in het zonlicht geplaatst worden en zouden (veel van) de instrumenten beschadigd of oververhit raken, waardoor per definitie de telescoop schroot wordt...

Daarom werd vlak na de lancering de telescoop steeds van de zon weggedraaid of via het zg. "schommelen" zodanig gedraaid dat steeds een ander oppervlak door de zon verwarmd werd.

[Reactie gewijzigd door Kees-Jan op 23 juli 2024 16:23]

[TheMak]

Dan staat die met de verkeerde kant naar de zon, en mogelijk warmt hij dan weer op.

[Jan VP]

Het is om te voorkomen dat zonnestraling de gevoelige kant bereikt.

[TheMak]

Merk op dat met de zijwaartse thrusters je de baansnelheid kan aanpassen. Dus je kan hem uit de baan/bocht laten vliegen door de baansnelheid aan te verhogen. Naar voren dus. Hij neemt dan wel de buitenbocht en doet daarmee langer over een rondje. Maar dus ook terug laten vallen. En ook gewoon naar voren. Blijkbaar heeft de NASA genoeg aan deze knoppen.

[.oisyn]

L2 is een gek punt eigenlijk. Het is de plek waar de zwaartekracht van de aarde en de zon ongeveer even sterk is. Je moet je zo voorstellen dat Webb een balletje is, en de zwaartekracht van de aarde een kuil waar we hem uit knikkeren. Om hem hoog te krijgen moeten we hem een enorme slinger geven, en eigenlijk Nét niet het "gat" van de zon in knikkeren, wat ook een "gat" is. L2 is het stukje tussen de twee gaten in. De lancering is de kracht die we hem meegaven, en eigenlijk is de zwaartekracht dus zijn rem.

Je omschrijving komt eigenlijk meer overeen met L1, het punt tussen aarde en de zon, dan L2, het punt achter de aarde vanaf de zon gezien. Het is ook niet dat de zwaartekracht van de zon en aarde daar gelijk is, ze trekken immers beide in dezelfde richting. Het gaat erom dat de combinatie van de twee precies genoeg zodat een object dat zich daar bevindt dezelfde omlooptijd om de zon heeft als de aarde zelf.

Immers, zonder de extra zwaartekracht van de aarde zou een object daar een veel langere omlooptijd hebben dan de aarde zelf, omdat het verder van de zon is verwijderd en dus minder hard naar de zon toe wordt getrokken. De extra zwaartekracht van de aarde zorgt voor een hardere trek richting de zon, wat de omlooptijd verkort.

Maar L1 t/m L3 zin wat je noemt een labiel evenwicht, als een balletje op een berg. Het heeft dus brandstof nodig om het enigszins op zijn plek te houden.

(.edit: ik zie nu dat @Tccb1833 iets soortgelijks schreef)

[Reactie gewijzigd door .oisyn op 23 juli 2024 16:23]

[Tccb1833]

Volgens mij beschrijf je nu L1. Dat is inderdaad het punt tussen de zon en de aarde waar de zwaartekrachten ongeveer gelijk aan elkaar zijn waardoor je mooi tussen de 2 "gaten" kan balanceren.

L2 is het punt achter de aarde (vanaf de zon gezien) waar de zwaartekracht van de zon en de aarde samenwerken tegen de centrifugale kracht. Hierdoor wordt een object in L2 net niet weggeslingerd van de aarde en net niet terug getrokken naar de aarde.

[Reactie gewijzigd door Tccb1833 op 23 juli 2024 16:23]

[Umbrah]

Ik omschrijf geen locatie, maar een zwaartekracht-verhouding. L2 ligt op het punt dóór de twee massa's, waar inderdaad centrifugaalkracht het nog eens complexer maakt. Maar dat doet mijn uitleg niet teniet (ik wou me eigenlijk vooral focussen op het stuk "zwaartekracht" wat al abstract genoeg is).

Webb kan inderdaad expliciet niet vooruit bijsturen, en is "gedwongen" om permanent weg te kijken van zowel de zon, áls de aarde. De reden hiertoe is dat er erg veel infrarood vervuiling van die twee bronnen af komt. Vanzelfsprekend kan hierdoor ook geen thruster voorop zitten. Sterker nog: het was een van de afwegingen waarom er ook geen engineer-camera's zitten: zelfs al lukt het ze om een cryogene camera te ontwikkelen die aan alle wensen voldoet, de bekabeling was al een te groot risico puur vanwege de potentie dat daar infrarood straling vanaf komt. In de ruimte kun je namelijk niet zomaar warmte kwijt door overdracht, het moet als straling... en dat maakt L2 eigenlijk ook weer heel geschikt, want je kan je lancering mooi er 'op' sturen en door niet te ver te schieten met minimale bijsturing op L2 komen. Persoonlijk was ik wel trots op m'n segway-vergelijking

[dikkechaap]

Je omschrijving is heel goed voor L1, maar gewoon niet zo sterk voor L2, sorry. De zinsnedes "Het is de plek waar de zwaartekracht van de aarde en de zon ongeveer even sterk is" en "L2 is het stukje tussen de twee gaten in" sluiten niet aan bij wat L2 is. Het kan ook per definitie niet kloppen voor zowel L1 als L2, aangezien L2 verder van de zon ligt. De zwaartekracht van de zon oefent er dus minder kracht uit dan op L1 (en minder dan de aarde, maar in hier in dezelfde richting als de aarde, i.t.t. bij L1).

Bij L2 zorgen de zwaartekracht van de aarde en de zon er samen voor dat een object zodanig wordt versneld dat hij in zijn baan om de zon parallel blijft lopen met de aarde, altijd in de lijn zon->aarde->L2. Je kunt het zo uitleggen, dat als de aarde geen invloed zou uitoefenen, het object in L2 er langer over zou doen dan de aarde om een rondje rond de zon te draaien. Dan zou die lijn zon->aarde->L2 dus niet blijven bestaan.

[Reactie gewijzigd door dikkechaap op 23 juli 2024 16:23]

[kravis]

Ik begreep zelfs dat omkeren richting de aarde (en dus ook de zon) een soort van zelfmoord zou zijn voor de instrumenten ivm oververhitting (eenmaal uitgevouwen).

[Blokker_1999]

Zelfs voor ze uitgevouwen waren hoor. Bij de lancering was alles zo uitgewerkt dat bepaalde delen van de telescoop nooit de zon zouden zien omdat ze er niet tegen kunnen.

[Fermion]

Het is met James Webb “a hole in one”, lanceren en komt direct op het juiste positie terecht. Vandaar de berekende brandstof reserves nu op 20 jaar staat.

[fc Wu Utd]

Helder verwoord. Fijn. Bedankt.

[hooibergje]

Maar de rondjes van de maan, die met haar zwaartekracht ook bijdraagt aan het geheel, zorgen dat het echt optimum niet stil staat in het zon-aarde systeem. Ik ben benieuwd hoe lastig deze wobbling is voor de Webb, en of hier voor gecompenseerd moet worden.

[D2D_Christiaan]

Van deze uitleg is ook een goede video: Video, What Makes Lagrange Points Special Locations In Space

[sko]

Scott Manley heeft er een mooie video over gemaakt: https://www.youtube.com/watch?v=7PHvDj4TDfM

[JosvnE]

De JW heeft een omvangrijk "zonneschild" om infrarood straling weg te houden. Maar als ik begrijp wat de locatie van het L2 lagrange-punt is, dan zou de telescoop daar toch altijd al in de schaduw zijn, omdat de aarde altijd tussen L2 en de zon staat? De term "zonneschild" is onterecht? Kan iemand dat uitleggen?

[OxWax]

De magie der balans van verschillende zwaartekrachten die op de La Grange punten elkaar net/net niet opheffen.
https://solarsystem.nasa....what-is-a-lagrange-point/

[Mezkeijou]

Door de zwaartekracht van de aarde.

[robvanwijk]

Puur en alleen op basis van zwaartekracht (voornamelijk van de aarde en de zon, ik durf zo snel even niet te zeggen of de maan wezenlijk bijdraagt). In andere artikelen is een paar keer genoemd dat de kunst van de lancering was dat de Ariane hem nét niet genoeg vaart moest geven om L2 te bereiken, omdat ie wel motoren heeft om zichzelf nog een klein zetje extra te geven, maar geen enkele manier heeft om nét teveel snelheid af te remmen (ik vermoed omdat ze geen thrusters aan de "donkere kant" van JWST willen hebben, omdat dat een eindeloze hoeveelheid problemen veroorzaakt).

[Verwijderd]

Zoals al gezegd: hij wordt afgeremd door de zwaartekracht van aarde en zon.Je kan dit in realtime opvolgen op https://jwst.nasa.gov/con...eIsWebb.html?units=metric, waar de cruising speed heel langzaam naar beneden gaat (je moet erg veel geduld hebben om het cijfer te zien veranderen....)
Webb wordt zoals bekend in een baan om L2 gezet: het "remmaneuver" is eigenlijk een bocht van de koers weg van de aarde, naar de baan rond L2 (zie https://www.esa.int/Enabl...t_ever_in_orbit_around_L2).
De baan die hij zal beschrijven staat mooi afgebeeld op https://www.youtube.com/watch?v=6cUe4oMk69E

[Pianist1985]

Met dezelfde stuwkracht waarmee ze 'm in beweging zetten, alleen de andere kant op.

[Rub3s]

De satelliet heeft geen Ariane 5 meer om em te helpen

[Pianist1985]

Satellieten hebben aandrijving los van de raket waarmee ze gelanceerd zijn. Piepkleine raketmotoren waarmee ze precies gestuurd kunnen worden. Voor zover ik weet vaak met gas onder hoge druk ipv. echte ‘brandstof’.

[Rub3s]

Met dezelfde stuwkracht waarmee ze 'm in beweging zetten, alleen de andere kant op.

Dat klopt dus niet, een groot gedeelte van die snelheid/stuwkracht komt van de Ariane 5. Je kan niet verwachten dat die satelliet zelf ook zo'n grote raketmotor heeft.

[hooibergje]

Hij weegt dan ook niet zo veel meer als de Ariane 5

[BadRespawn]

JWST heeft 99% van z'n beweging meegekregen bij de lancering.

[mcDavid]

Nee, dat zou een "normale" satelliet misschien doen maar voor de JWST is dat geen optie. Er zitten (uiteraard) geen thrusters aan de bovenkant van het hitteschild aangezien die de spiegel en instrumenten zouden kunnen vervuilen (om nog maar niet over evt warmtelast te spreken). En eventjes 180 graden draaien (met de "koude" kant naar de zon toe) zit er ook niet in, dan worden de instrumenten gefrituurd door het directe zonlicht.

Kortom de JWST kan helemaal niet afremmen, alleen maar gas geven. De manier om in een baan om L2 te komen (en te blijven), is dan ook dat er gemikt wordt op een baan net vóór het evenwichtspunt, zodat de zwaartekracht van de aarde de telescoop altijd een klein beetje naar beneden blijft trekken. En de raketmotor gebruikt kan worden om weer wat omhoog te klimmen.

Zou hij over het evenwichtspunt heen schieten, dan is hij eigenlijk reddeloos verloren.

[Pianist1985]

Hitte is geen punt als je aandrijving op stikstof toepast, en dat is de gangbare aandrijving bij satellieten.

[mcDavid]

Dat is het wel. Kookpunt van stikstof is 77K, werktemperatuur JWST is 50K. Bovendien (maar goed dat is een design keuze) gebruikt de JWST hypergolics.

[Pianist1985]

27 graden verschil is peanuts. Daar isoleer je nog met succes tegen met een jas van de Zeeman.

[Icekiller2k6]

andere kant gas uit te stoten..

[Vice Dellos]

combinatie van zwaartekracht gebruiken en raketmotoren in de juiste richting richten gebruiken.

Also is stoppen niet echt het goede woord, er moet op een hele specifieke plek een specifieke snelheid behaald worden zodat hij samen met de aarde rond de zon blijft vallen.

op weg naar dat punt toe werkt de zwaartekracht tegen (in het punt zelf is de zwaartekracht met de snelheid in balans om te zorgen dat de zon aarde en telescoop ten opzichte van elkaar juist op de zelfde plek blijven) dat zal meegenomen zijn in de planning voor hoe de telescoop remt naar de gewenste snelheid. daarnaast kunnen ze de raketmotoren meerdere kanten op laten wijzen en eventjes aanzetten en zo de telescoop besturen.

[Tim_bots]

De uitleg van @Umbrah maar dan in grafische vorm.
https://www.youtube.com/watch?v=7PHvDj4TDfM

[mphilipp]

Aangezien bij elk bericht over JWST weer de discussie ontstaat over het wel of niet zinvol zijn van een bijvul missie, wil ik graag even een stukje aanhalen van @PilatuS in het ruimtevaart topic.

If the lifetime extends much over 20 years, then fuel stops being the limiting factor on JWST's lifespan. Instead, gradual build-up of cosmic particle damage to the detectors will end the observatory's useful life first.

And whilst it's not technically impossible to refuel JWST, there is simply no way to repair or replace the detectors. It would have been weeks or months of effort back in the lab to get the detectors out, if it had been necessary for whatever reason. But in space? Forget about it.

This is part of why no serious planning had gone into a refuelling mission. Because in the not-unlikely event of a great launch, more fuel would not extend the observatory's lifespan.

En iemand voegde hier nog aan toe:

To add to the existing answers, it's also worth pointing out that there may well be nothing a servicing mission could do.

JWST was designed with a bare minimum mission length of 5 years. A mission length of 10 years is what would be possible if JWST had a less-than-ideal launch from the Ariane 5 (which would require JWST to spend more of its own fuel to make up the difference), and if it got launched on a date when the Earth-Moon orbital configuration was also less-than-ideal (requiring more fuel to overcome the Moon's gravity).

As things have turned out, JWST received a basically-flawless launch from the Ariane 5, on a date where the Moon was in a very fuel-favourable position. As a result, JWST is likely to have enough fuel to last more like 20-30 years (although we won't get final confirmation of this for a while). At this point, the gradual build-up of cosmic particle damage to the detectors will probably end JWST's useful life before the fuel runs out. And there is simply no way to repair or replace the detectors. It would have been weeks or months of effort back in the lab to get the detectors out, if it had been necessary for whatever reason. But in space? Forget about it.

But to my mind, a 20-30 year life span would be something to very satisfied with!

Verder kun je je ook nog afvragen of er na 20 jaar niet al teveel beschadigingen zijn aan het scherm door micro-meteorieten en dat daardoor misschien de temperatuur niet al te hoog wordt.

[YopY]

Ik vraag me af of ze, nu het ontwerp 'klaar' is, ze een 2e of misschien een hele constellatie van deze kunnen bouwen, zeker als dit ontwerp zich eenmaal bewezen heeft. Ik geloof zo dat over 10 jaar het lanceren van dit soort payloads de helft goedkoper is dan tegenwoordig.

[preske]

ze zijn al even bezig aan een rits betere en grotere opvolgers, gepland voor 2035

[mphilipp]

Zoals @preske al zegt zijn ze al bezig met opvolgers.
In aanvulling daarop zou ik willen stellen dat ze ook afwachten wat JWST precies gaat ontdekken. Het staat eigenlijk al vast dat er astronomieboeken zullen moeten worden herschreven omdat ie nu eenmaal dingen gaat zien die we nog nooit gezien hebben. Daarmee zullen bepaalde theorieën worden bevestigd, anderen juist weer verworpen en nieuwe zaken worden ontdekt. Dus met de uitkomsten onstaan weer nieuwe onderzoeksdoelen waarvoor we misschien wel weer hele nieuwe apparaten voor moeten ontwikkelen of uitvinden.

[BadRespawn]

Ik vraag me af of ze, nu het ontwerp 'klaar' is, ze een 2e of misschien een hele constellatie van deze kunnen bouwen, zeker als dit ontwerp zich eenmaal bewezen heeft.

Ze besteden dat geld, tijd en mankracht liever aan verbeterde ruimte telescopen en andere wetenschappelijke missies.

[The_Woesh]

Heeft hij minder brandstof gebruikt dan berekend zoals in het artikel staat? Of heeft hij minder brandstof gebruikt dan de (ruime) marge die daarvoor gereserveerd was.

Ik denk het tweede namelijk. Als het eerste correct is, wat hebben ze dan allemaal nog meer verkeerd berekend. Dat zou niet veel goeds voorspellen.

[okexox]

Het hing af van de raket (Ariane 5).
De raket presteerde zo goed als maar kon, wat een best case scenario was. Berekeningen voor brandstof namen foutmarges van de raket mee. Als de raket minder precies was, hadden ze een gedeelte van de brandstof moeten gebruiken om te corrigeren.

[The_Woesh]

Ik snap je heel goed. Ze gaan nu volgens het best case scenario en dan hebben ze extra brandstof over.
Wat ik bedoelde is meer de manier hoe het geschreven wordt in het artikel alsof ze een rekenfout maken en dus per toeval nu meer brandstof hebben. Dat lijkt mij erg onwaarschijnlijk.

[k995]

Neen geen rekenfout echter rekenen ze met marges omdat ze niet precies kunnen bepalen hoe die raket dit in de ruimte bracht. Alles ging goed en dus zitten ze aan de hogere marges en kunnen ze deze veel langer gebruiken dan wat minimum verwacht werd .

[Ziglar]

Ja, ze hadden de berekening dus gemaakt op "normaal verbruik" van de raket. deze bleek efficiënter te zijn en minder brandstof te gebruiken bij correcties.

[Christoxz]

En als ik het goed lees zijn er ook minder correcties nodig geweest dan verwacht.
Dus mrt onverwachte mindere correcties bespaar je ook meer.

[mcDavid]

Niet alleen dat, maar ook van de behaalde efficiëntie van de MCC's zelf, en van de stand van de zon, maan en aarde op het moment van lancering.

Uiteindelijk zijn alle 3 behoorlijk gunstig uitgevallen.

[Tripledad65]

Dat heeft niets te maken met "verkeerd" berekenen. Als de doelstelling 5 jaar levensduur is, van een project met een aanlooptijd van decennia, en een investering van miljarden dollars, dan bouw je ruime zekerheden in. Je moet dan rekening houden met een worst case scenario van energie verbruik, plus nog wat onvoorziene tegenvallers. In de praktijk valt nu alles in de meest gunstige categorie, dus doen ze langer met de brandstof. Dat is natuurlijk een stuk beter dan zuinig rekenen, tegenvallers krijgen, en een levensduur van 3 jaar in plaats van de beloofde 5 jaar.....

[The_Woesh]

Het staat in het artikel zelf dat het verkeerd is berekend.

Eerder al dat de ruimtetelescoop tijdens zijn eerste en tweede koerscorrecties op respectievelijk en veel minder brandstof had verbruikt dan was berekend.

Dat is dus zoals jij en @okexox al opmerken. Ze zitten voralsnog op het best case scenario.

[Fermion]

Niet “verkeerd”, maar minder dan afhankelijk was geanticipeerd.

[Blurk62]

Het woord "verkeerd" komt nergens in het artikel voor, dat is interpretatie (en heeft overigens ook een negatieve connotatie)
De uitkomst van de berekening is anders omdat de waardes vóór het "=" teken zijn veranderd.

[monojack]

Men is gewoon niet uitgegaan van het beste resultaat. Had men gezegd dat het 20 jaar ging meegaan en men moest koerscorrecties maken die de levensduur 5 jaar korter maken dan heb je al snel een mislukt experiment.

[Ruvetuve]

Hopelijk kunnen ze hem bijvullen/tanken tegen die tijd! als je ziet dat er op aarde in de lucht bijgetankt kan worden (air force one). Moet dat toch ook haalbaar zijn? Of zeg ik nu echt iets raars.

Zo'n vet project om te volgen! benieuwd naar de eerste beelden over maandje of 5!

[_Thanatos_]

Dat zullen ze met de Hubble ook vast wel hebben moeten doen. Die is van 1990 en is tot op de dag van vandaag in bedrijf gebleven.

[kaas-schaaf]

De hubble gebruikt(e) de space shuttle voor een orbit boost. Dat is met de JWST een stuk moeilijker dus heeft die brandstof nodig voor koerscorrecties.
edit: En ja dat betekent dat hij nu uiteindelijk terug naar aarde stort tenzij ze hem op een andere manier een boost geven.

De JWST heeft ook de brandstof nodig omdat de orbit niet exact stabiel is. Hubble heeft alleen atmosferische drag om zich zorgen om te maken met betrekking brandstof, de rest kan prima met de reactiewielen aanwezig, als die niet stuk gaan.

[Reactie gewijzigd door kaas-schaaf op 23 juli 2024 16:23]

[Old Swartly]

De Hubbletelescoop vliegt op ~550 km hoogte en kan dus door space shuttles of andere bemande vaartuigen worden bereikt (en is dat ook). De James Webb hangt op een slordige 1.5 miljoen km afstand van de aarde in een baan rond de zon, 4 keer zover als de maan van de aarde staat. Dat is wel een groot verschil en vermoedelijk zal die dus ook niet worden 'bijgetankt'.

[BadRespawn]

Hubble gebruikt geen brandstof. Hij zit hoog genoeg dat ie zonder station keeping erg lang in z'n baan zal blijven.

[PolarBear]

Dat is niet waar. De Hubbletelescoop staat niet ver genoeg van de aarde af om gevrijwaard te zijn van drag door de dampkring. Hoe miniem ook.

[BadRespawn]

Ik zeg niet dat ie geen drag ondervindt.

[DDVV]

Van wat ik weet staat de telescoop zo dusdanig ver weg dat ze er fysiek niks meer aan kunnen doen. De Hubble konden ze destijds nog repareren met de hulp van astronauten, maar bij de James Webb is dat niet meer mogelijk. Het lijkt me dat het (helaas) niet mogelijk is om de telescoop bij te tanken. Misschien dat ze bij een volgende telescoop er een systeem in kunnen bouwen dat ze een soort van mini-raket drones kunnen sturen die het automatisch bij kunnen tanken =) Misschien dat ze dat al hebben, klinkt wel als een toffe feature om te hebben

[killerbie]

ik ddenk aan een ruimtedrone die eerst wat bijtankt en dan de leegte ingaat en nog wat data doorstuurt.
Al denk ik niet dat het mogelijk is bij te tanken, omdat er bij het design volgens mij geen rekening mee gehouden is

[OxWax]

Toch wel, gewoon google op JW refuel en je leest :

https://bigthink.com/starts-with-a-bang/10-facts-james-webb/

[killerbie]

Oh! Top! Dat wist ik dus niet, thx voor de info

[hiostu]

Repareren zal niet onmogelijk zijn. Uiteindelijk is James Webb de huidige baan gekomen, dus het is ook mogelijk om een ander object daar naar toe te schieten. Het is alleen de vraag of het interessant is om te doen en of het opweegt tegen de risico's om er een menselijke missie naar toe te sturen. Wellicht dat over 10 jaar het toch vrij eenvoudig blijkt om met bv Starship er een robot naar toe te sturen voor reparaties.

[OxWax]

Probleem is dat je er niet alleen héén moet.
Liefst komt een astronaut ook nog eens terug en dat kan alleen met brandstof, die je ook nodig hebt om te remmen en manoeuvreren.

[hiostu]

Ja, met een starship-achtig systeem, is dat mogelijk.

[multikoe]

En al dat remmen en manoeuvreren doe je in de buurt van een ontzettend delicaat apparaat. Dat kan een andere belangrijke reden zijn om af te zien van bijtanken.

[OxWax]

Denk dat dat wel te vermijden valt en doe je niets gaat het toch verloren. Mislukt het heb je er tenminste veel van geleerd.

Nothing ventured nothing gained

[Shark.Bait]

geen astronaut, maar een robat/drone die na de navulactie zichzelf in de zon stort.

[OxWax]

Dat in de zon storten, wat ik hier wel meer lees, kan je vergeten.
Het blijkt enorm veel brandstof te kosten (iemand hier heeft dat eens uitgelegd.) om de nodige snelheid te genereren. (30km/s? )

[satoer]

Als je ziet hoe de technologie gegroeid is in de afgelopen 20 jaar, kan je over 20 jaar volgens mij beter een nieuwe moderne telescoop de lucht in schieten dan dit bejaarde ding op te lappen.

[Atmosfeer]

Precies. En de opvolger staat al een tijd in de planning. Hoewel de vraag is of de opvolger hetzelfde deel van het spectrum bekijkt. Als het een ander deel is is het misschien wel waard om James langer te gebruiken.

[Reactie gewijzigd door Atmosfeer op 23 juli 2024 16:23]

[Xeon_1]

wel als hij evenveel vertraging heeft als de jamesweb dan hoop ik dat in de 20jaar levensduur van jamesweb nog een jaar of 10 bij kan komen.
james web heeft 25jaar nodig gehad voor hij op een raket stond.

Jamesweb heeft ook maar een heel beperkt gebied (locatie) waarop je hem kan richt op elk moment + (beperkte golflengtes dat hij kan zien)
eerste komt omdat de spiegel fixed is en je heel het tuig moet richten > je mag niet uit de schaduw van het zonne schild komen.
Was iets van een pitch -5° 45° roll +/-15° yaw 360° iirc dat mogelijk is voor te richten.
Het roll bereik wordt gebruikt om de telescoop stabiel te houden bij het nemen van een foto ten opzicht van de rotatie rond de zon.

Hoop dat de opvolger wat meer zoals hubble wordt die een groot richt bereik heeft en in meerdere golflengtes kan kijken.

[IStealYourGun]

De opvolger dat nu wordt voorgesteld (luvoir) zou gebruik maken van hetzelfde design, wat de ontwikkelingskosten moet doen dalen (zelfde idee als bij curiosity > perseverance). De grootste uitdaging bij dit project, was dat er veel problemen waren, waar nog geen oplossingen voor bestonden en oplossingen zorgde soms voor nieuwe problemen.

[The Zep Man]

Als je ziet hoe de technologie gegroeid is in de afgelopen 20 jaar, kan je over 20 jaar volgens mij beter een nieuwe moderne telescoop de lucht in schieten dan dit bejaarde ding op te lappen.

Mogelijk kost een gehele satelliet de ruimte inschieten meer dan een 'revisiekitje'?

Let wel, die revisiekit moet nog steeds geïnstalleerd worden.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 16:23]

[RJG-223]

Als je ziet hoe de technologie gegroeid is in de afgelopen 20 jaar, kan je over 20 jaar volgens mij beter een nieuwe moderne telescoop de lucht in schieten dan dit bejaarde ding op te lappen.

Een nieuwe telescoop ontwikkelen zal veel duurder zijn dan een relatief eenvoudige 'satelliet' die naar JWST vliegt om verbinding te maken. Een telescoop is veeeeel complexer, en ook veel kwetsbaarder dan een brandstoftank met aan paar stuwmotoren eraan vast.

Daarnaast lijkt me het waarschijnlijker dat ze dan een instrument maken met andere eigenschappen, zodat het geen echte vervanging is. Net zoals JWST ook geen vervanging is voor Hubble. Ze zijn overigens al bezig met minstens één 'opvolger' voor JWST. Dat is niet iets waarmee je pas over 10 jaar of zo kunt beginnen.

Als JWST over 15 jaar nog actief is, en nog nuttige data verzamelt, kan ik me dus prima voorstellen dat ze dan zullen besluiten de missie te verlengen door er een satelliet met brandstof naar toe te sturen.

Edit: het blijkt waarschijnlijker te zijn, dat de instrumenten na 20 jaar ook op zullen zijn, zodat een brandfstofmissie niet echt veel zin zal hebben. Als er veel minder brandstof over was geweest, had het misschien wel zin gehad.

[Reactie gewijzigd door RJG-223 op 23 juli 2024 16:23]

[cazzer22]

Ik vrees dat het een gesloten tankje is, zonder vulnippel.

[Countess]

Er is met de bouw van Webb wel rekening mee gehouden. Een eventuele bijvul missie is nog steeds puur theoretische, maar ze hebben wel bedacht dat het misschien zou kunnen.

[OxWax]

Er is met de bouw van Webb wel rekening mee gehouden. Een eventuele bijvul missie is nog steeds puur theoretische, maar ze hebben wel bedacht dat het misschien zou kunnen.

Blijkt nog te kloppen ook. We sturen tze Germanz

There’s a refueling port that, if we develop the right uncrewed technology, we could access. If we can get to L2, dock with James Webb, access the refueling port, and refuel it then the mission’s lifetime could be extended by a decade or more with each refuel. There have been rumors that the German Aerospace Center, DLR, could potentially perform exactly this type of operation before Webb reaches the end of its life, presumably in the early 2030s. If Webb works exactly as designed and is, as expected, fuel-limited, it might be the ultimate exercise in wasteful foolishness not to pursue that option.

[cazzer22]

Indrukwekkend! Meestal worden zaken juist zo licht mogelijk gehouden en alles wat dus niet nodig is achterwege gelaten. Zal een mooi gezicht zijn, een satelliet die bijgevuld wordt.

[jaapstobbe]

Ja wel een beetje rare vergelijking eerlijk gezegd. Dat bijvullen gaat natuurlijk wel iets anders; ik vermoed een module met een robot arm die de brandstof tank kan vervangen, wat uiteraard heel langzaam en precies gaat. Niet zo'n spektakel als fighterjets bijvullen op hoge snelheid in zeer turbulente lucht.

[r03n_d]

Niet zo'n spektakel als fighterjets bijvullen op hoge snelheid in zeer turbulente lucht.

Maar dat hoeft toch ook helemaal niet?

[PolarBear]

Die hoge snelheid is maar net hoe je er naar kijkt. De telescoop gaat best hard om de zon heen.

[uiltje]

Wij ook en snelheid is relatief.

Hoe hard de JWST om de zon heen vliegt maakt geen barst uit. Het hele idee van een Lagrange punt is dat hij precies op dezelfde afstand blijft staan, in dezelfde baan om de zon als de aarde. De relatieve snelheid vanaf de aarde is dus nul. Dat betekend dat de enige snelheid die te overwinnen is is de snelheid noodzakelijk om er heen te vliegen - plusminus een kleine delta natuurlijk.

[Clubbtraxx]

L2 is niet stabiel, daarom blijven er koerscorrectie's nodig. Hij komt ook in een baantje om L2 te hangen.
Toch weer net iets minder makkelijk bijtanken daarom. Maar ik verwacht dat het wel mogelijk gaat zijn mocht de noodzaak zich voordoen.

[Euronitwit]

Moeten ze wel een geschikte aansluiting al hebben ingebouwd.

[Pim0377]

ik weet niet of de JW daar uberhaupt voor uitgerust is, maar het is natuurlijk wel van een compleet andere orde van grote.
als hij op zijn eindbestemming is gekomen, is dat iets van 1.5 miljoen km van aarde geloof ik, daar breng je niet even een beetje extra brandstof naartoe natuurlijk.
komen daarbij ook nog de precieze handelingen bij kijken als het een aan het ander koppelen....

[mark-k]

Dan moet het daar wel op ontworpen zijn, en ik gok dat het dat niet is. Technisch gezien zou het moeten kunnen ja, maar het is toch nog wat spannender dan een vliegend vliegtuig bijtanken of iets aan het ISS docken. Alles moet dan automatisch gebeuren aangezien je delay naar hier te groot is om het met manuele correcties te doen.

[vverbeke]

Hij zou er wel op ontworpen zijn, er zit ergens een klep op om bij te tanken, voorzien voor mocht het nuttig en haalbaar zijn.

[mark-k]

Okee nice, dat scheelt al een hoop. Mogelijk hebben we nu nog niet de technologie om het daadwerkelijk uit te voeren, maar in de komende 20 jaar kan natuurlijk vanalles gebeuren dat het een stuk haalbaarder maakt.

[Twieeker]

Het is wel echt een enorme afstand, maar het zou theoretisch mogelijk kunnen zijn.

[3raser]

Het is theoretisch misschien mogelijk als je er van tevoren de nodige aanpassingen voor maakt aan je satelliet. Voor de James Webb is het voor zo ver ik weet theoretisch niet mogelijk dat hij wordt bijgetankt.

[MrRedHead]

Het is voor JWST juist wel gedaan - er zit een vulpoort in. Ook is het goed mogelijk dat er een 'life extending' satelliet aan de docking ring vastgrijpt - de ring waar JWST aan de Ariane 5 tweede trap vast zat.
Natuurlijk zijn er genoeg software modificaties nodig dan, maar ik denk niet dat dat onmogelijk is

[Ruvetuve]

Precies hier dacht ik aan! Bedankt voor je toevoeging

[zonoskar]

Anders maak je een satteliet die de voortstuwing apart regelt van de JWST. Ik meen dat het koelen puur op elektriciteit gaat, dus de brandstof is dan alleen nodig om de telescoop in een baan om L2 te houden. Daarvoor kun je ook een externe 'hulpmotor' satteliet maken.

[Freee!!]

Koelen gaat voornamelijk passief door straling achter het zonneschild.

[Ryen]

Hubble draait in een baan van een paar honderd kilometer hoogte. Webb hangt 1,5 miljoen kilometer hoog, ongeveer 5 keer verder dan de maan. Een flink andere grootteorde dus. Bijvullen en/of repareren is daarom vermoedelijk niet meegenomen in het ontwerp. Misschien de volgende versie.

[OxWax]

Of zeg ik nu echt iets raars.

Ja. De Webb hangt 'iets' verder dan de Hubble.

[SuperDre]

Ik denk dat het goedkoper is om tegen die tijd een nieuwe te sturen, want de technologie staat ook niet stil.

[Burkle]

Hier wordt ik nou echt enthousiast van, 20 jaar lang de verre diepte in kijken.

[Mezkeijou]

Volgens mij kunnen ze 13 biljoen lichtjaren terugkijken en niet 20 jaar.

[OxWax]

Hij zegt dan ook "lang " en niet hoever terug

[Alex3]

13 miljard.

[uiltje]

Alex had je al verbeterd, maar ik denk dat je even moet kijken naar dit artikel over long & short scale.

[MatthijsZ]

Wat een spannend project dit, ik zit echt telkens op het puntje van mijn stoel.

Megalomaan: grote investering, absurd ver weg, risicovolle onderneming en dan met mooie onderzoeksresultaten in het verschiet.

[hooibergje]

Het geeft weer hoop dat we als mensen zo veel meer kunnen dan elkaar met knuppels de koppen inslaan over de Grote Vriend in de Wolken.

[snah001]

Vlak voor de lancering is de JWST afgetankt met de benodigde brandstof want die gaan ze er niet al maanden van te voren in doen.
Er zal dus ergens een vulpunt zijn maar of dat zomaar om te refuelen goed bereikbaar is, is de vraag.

https://blogs.nasa.gov/we...-fully-fueled-for-launch/

[beerse]

De JamesWebb berichten geven al de nodige luchtigheid en positieve berichten. Bij xkcd dragen ze daar ook hun steentje in bij:

De lancering afgelopen kerst: https://xkcd.com/2559/

En wat voer voor complot denkers: https://xkcd.com/2564/

[Arboris]

20 jaar van bloed zweet en tranen, met een waslijst van dingen die fout konden gaan.
Het is goed om te zien dat het tot dusver allemaal goed gaat. We zijn er nog niet, want de eerste foto's moeten nog genomen worden, maar het geeft goede moed.

[arpie]

Wat ik nu ga zeggen klinkt misschien erg vreemd.

Vergis je niet ik vind dit soort projecten echt fantastisch. Om te volgen: de bouw, de ideen, de lancering, het op postitie krijgen en het resultaat. Ik ben ervan overtuigd dat dit ons als mensheid vooruit helpt.

Maar als ik dit zo allemaal hoor, is er echt met een enorm worst case scenario rekening gehouden. De foutmarge is eigenlijk gewoon niet aanwezig. Daarom vraag ik me af of het niet beter is om soms te accepteren dat er iets mis kan gaan om daardoor voor een veel lager budget en veel sneller dit soort projecten uit te voeren.
Lees: beter twee van dit soort telescopen voor 5 miljard ipv 1 van 10.

[RoamingZombie]

Nee, want het betekent niet dat het niet fout kan gaan. Ze hebben simpel gezegd nu geluk gehad dat het zo perfect is gegaan. De foutmarge blijft dus gewoon bestaan. Als je vijf keer een zes gooit met een dobbelsteen betekent dat niet dat je de zesde keer ook gegarandeerd het zelfde gooit.

[multikoe]

Ik denk dat dat niet kan. De kosten voor deze telescoop zijn simpelweg het gevolg van een opeenstapeling van minimum eisen: je wil een bepaalde gevoeligheid, je wil een bepaalde levensduur, je wil dat hij in een fairing past. Al deze basis-eisen leiden onvermijdelijk naar het ontwerp zoals dat nu is ontstaan. En als je leest dat er bijna 500 "single point of failures" geslecht moesten worden, dan is er ook heel veel niet redundant uitgevoerd.

Bovendien is NASA afhankelijk van publiek geld en het publiek is enorm wispelturig. Die zien liever niet dat hun belastinggeld ontploft of niet werkt. Stel je eens voor dat Elon Musk zijn ontwikkelmethodiek had doorgevoerd met belastinggeld.....

[mphilipp]

Nee, dat gaat niet. Ze hebben bepaalde eisen aan deze telescoop, en daaruit volgt dat ie bv zo'n zonneschild moet hebben en bepaalde instrumenten. Met minder kunnen ze niet zoveel.

Toen JWST bedacht werd, konden ze 'm eigenlijk niet eens maken. Ze hebben diverse technieken moeten bedenken om dit mogelijk te maken. Dat is ook een van de redenen dat het zo lang duurde; zaken moesten ontwikkeld worden. En als je zoiets maakt, ga je dat niet doen met de gedachte 'god zegene de greep', maar wil je iets dat werkt. Toen ze dat zonneschild voor het eerst testten (het uitvouwen) ging het ook prompt mis en scheurde het zeil.
Dus ja, het is een vreselijk complex ding, maar daar is heel goed over nagedacht en er is gewoon geen simpelere manier om dit te bereiken. Anders hadden ze dat wel gedaan. Het werkt bij NASA niet zo dat er een grote emmer met geld staat waar ze maar naar behoeven uit kunnen grabbelen. Elke cent moet verantwoord worden. En dát is ook weer een factor: je moet steeds uitleggen aan leden van een senaatscommissie waar je dat geld voor nodig hebt, wat de kans van slagen is etc. Je krijgt nooit $5mld voor een missie met 80% kans van slagen, maar wél $10mld voor een die 98% kans van slagen heeft. Even heel simpel gesteld.

[SuperDre]

Van origine zou deze sateliet ook geen 10 miljard hebben gekost, van origine was er maar 1.5-3 miljard beraamd, is dus een beetje overbudget gegaan zullen we maar zeggen.

[BadRespawn]

Lees: beter twee van dit soort telescopen voor 5 miljard ipv 1 van 10.

Zo werkt het niet, een 2e zou bijna net zo uitvoerig moeten worden getest voordat ie de ruimte in gaat, dat kost vooral veel tijd en mankracht die efficiënter kan worden besteed aan een opvolger en andere missies.
Daarnaast is er wel degelijk altijd een kans dat er iets mis gaat.

[woutervh]

Klinkt vooral erg Chinees ;-)

In de tijd dat wij klaar zijn met palaveren, onderhandelen, afwegen, testen, kostenramingen, studies, ... en kunnen beginnen aan de bouw, zitten Chinezen aan versie 5, hebben ze geleerd uit versie 1-4 en staat er al het één en ander op Alibaba